Мәтіннің мазмұнына пайдасы

ЖОБА

Жиынтық бағалауға арналған

әдістемелік ұсыныстар

Қазақ тілі
(оқыту қазақ тілінде)

3-сынып
Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 3-сынып білім алушыларына Қазақ тілі (оқыту қазақ тілінде) пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар (қазақ тілінде білім беретін) бастауыш сыныптың (2-4-сыныптары) Қазақ тілі (оқыту қазақ тілінде) пәні бойынша оқу бағдарламасы (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы) мен оқу жоспарының негізінде дайындалған.
Бөлім ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Әдістемелік ұсыныстарда бөлім ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийі мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Тапсырмалар мен рубрикалар ұсыныс түрінде берілген.
Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу үшін спецификацияда тапсырма үлгілері мен балл қою кестесі ұсынылған. Спецификация стандартталған және оны тоқсандық жиынтық бағалауды өткізуде басшылыққа алу міндеттелген.
Әдістемелік ұсыныстар бастауыш сынып мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.

Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.

2
Мазмұны

Мазмұны

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 4

Тірі табиғат ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 4

Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен ортақ тақырыбы бойынша жиынтық 6

1-тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы 9

2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 165

Уақыт ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 165

Сәулет ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 198

2-тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы 221

3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 287

Өнер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 287

Атақты тұлғалар ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 310

3-тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы 343

4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 39

Су- тіршілік көзі ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 39

Демалыс мәдениеті. Мерекелер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау 442

4-тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы 475

3
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР Тірі табиғат ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

Оқу мақсаты

3.1.2.1 Мәтіннің тақырыбы мен берілген суреттер

фотодиаграмма бойынша мәтіннің мазмұнын
болжау
3.1.4.1 Тірек сөздер мен жоспарды пайдалана отырып,
берілген тақырып бойынша әңгіме құрау
3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық
әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, тілдік

нормаларды сақтап сөйлесу

Бағалау критерийі

Білім алушы

• Суреттердің негізінде мәтіннің мазмұнын
болжайды

• Тірек сөздер мен жоспарға сүйеніп, берілген
тақырыпқа әңгіме құрастырады

• Сөйлеу барысында тілдік нормаларды сақтайды

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Суретке мұқият қара. Суреттегі оқиғаға дейін не болды деп ойлайсың? Ары қарай не болуы мүмкін?

2-тапсырма
Берілген тірек сөздерді мұқият тыңда. Тірек сөздер мен суретті пайдаланып, Араша тақырыбына мәтін құрап айт.

Тірек сөздер: бақ іші, құстың ұясы, балапанның даусы, мысық, қуып жіберу, балапанды аяу, бас киім, ұяға салу, құстардың алғысы, өз ісіне риза болу.

4
Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№
Білім алушы

Суреттердің негізінде

суреттің мазмұнына сәйкес болжам
1

мәтіннің мазмұнын
1
жасайды;

болжайды

Тірек сөздер мен

тақырыпқа сәйкес әңгіме құрастырады;
1

жоспарға сүйеніп,

мәтіннің құрылымдық бөліктерін
1

берілген тақырыпқа

сақтайды;

әңгіме құрастырады
2

сөйлеу кезінде ойын жүйелі жеткізеді;
1

Сөйлеу барысында тілдік

тірек сөздерді орынды қолданады;
1

нормаларды сақтайды

сөйлемнің құрылымын сақтайды;
1

сөйлеу барысында тілдік нормаларды
1

сақтайды.

Жалпы балл

7

5

Тірі табиғат ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

№

Төмен

Орта
Жоғары

Суреттердің негізінде

Сурет
бойынша
мәтіннің
Сурет бойынша мәтіннің
Сурет бойынша мәтіннің

мәтіннің мазмұнын

мазмұнын болжауда, берілген
мазмұнын болжаудатақырыпқа
мазмұнын болжап айтады,

болжайды
1-2
тақырып
бойынша
мәтін
сәйкес мәтін құрастыруда
берілген тақырыпқа сәйкес

Тірек сөздер мен

құрастыруда қиналады.
мәтіннің құрылымдық бөліктерін
жүйелі мәтін құрастырады.

жоспарға сүйеніп,

сақтаудатірек сөздерді

берілген тақырыпқа

қолдануда қателіктер жібереді.

әңгіме құрастырады

Сөйлеу барысында

тілдік нормаларды

сақтайды

Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен ортақ тақырыбы бойынша жиынтық

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Оқылым
Жазылым

Оқу мақсаты

3.2.1.1 Тірек сөздеркөмекші сөздер арқылы мәтін түрлерін
(әңгімелеу, сипаттау, пайымдау) және оның
құрылымдық бөліктерін анықтау
3.2.3.1 Мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге
бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру
3.3.1.1 Жоспарсызбаны қолдана отырып, тірек сөздер
арқылы әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау
мәтінін; көмекші сөздер арқылы пайымдау мәтінін
құрастырып жазу

Бағалау критерийі

Білім алушы
• Мәтіннің түрлерін ажыратады
• Мәтін бойынша пікір білдіруге арналған сұрақтарға
жауап береді

• Көмекші сөздер арқылы пайымдау мәтінін
құрастырады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтінді оқы. Тапсырмаларды орында.

Назым секіргіш жібін алып, аулаға шықты. Секіріп ойнай бастады. Жанына досы Шынар келіп, біраз қызықтап тұрды да:

Назым, екеуіміз кезек секіріп ойнайық, - деді.

Бұл менікі, керек болса өзіңдікін әкел де, секіре бер,- деді Назым.

Шынар ренжіп, кетіп қалды. Назым жалғыз өзі ойнап, жалықты. Ол қабағын түйіп, үйіне кірді.

Қызым, саған не болды? - деді анасы.

Ойын қызық емес, - деді Назым.

Шынар екеуің бірігіп ойнағанда қызық болар еді,- деді, манадан бері қызын терезеден бақылып тұрған анасы.

Назымға ойын неліктен қызықсыз болды? Белгіле ( )

Ол қатты шаршады. Ол жалғыз өзі ойнады. Оған секіргіш жіп ұнамады.

Назымның анасының айтқанымен келісесің бе? Неліктен?

Мәтіннің түрін анықта.

2-тапсырма
Оқыған мәтіннен қандай ой түйдің? Көмекші сөздерді пайдаланып, ойыңды жаз.

Көмекші сөздер: менің ойымша, себебі, өйткені, сондықтан.

7
Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Мәтіннің түрлерін

мәтіннің мазмұны бойынша сұраққа
1

ажыратады
1
жауап береді;

Мәтін бойынша пікір

мәтіннің мазмұнына қатысты өз ойын
1

білдіруге арналған

білдіреді;

сұрақтарға жауап береді

мәтіннің түрін анықтайды;
1

Көмекші сөздер арқылы

мәтіннің негізгі ойына сәйкес қорытынды
1

пайымдау мәтінін жазады
2
жасай отырып, пайымдау мәтінін жазады;

көмекші сөздерді орынды қолданады;
1

сөздер мен сөйлемдерді қатесіз жазады;
1

сөйлем құрылымын сақтап жазады.
1

Жалпы балл

7

8

Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға
ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні______________________________________

Бағалау критерийі
Тапсыр

Оқу жетістіктерінің деңгейі

ма

Төмен
Орта
Жоғары

№

Мәтіннің түрлерін

Мәтіннің түрін анықтауда,
Мәтіннің түрін анықтауда
Мәтіннің түрін дұрыс

ажыратады

мәтіннің мазмұнына
мәтіннің мазмұны бойынша
анықтайды және мәтіннің

Мәтін бойынша пікір
1
қатысты көзқарасын айтуда
пікір білдіруге бағытталған
мазмұнына қатысты

білдіруге арналған

қиналады.
сұрақтарға жауап беруде
көзқарасын айтады.

сұрақтарға жауап береді

қателеседі.

Көмекші сөздер арқылы

Мәтіннің мазмұнына
Мәтіннің негізгі ойына сәйкес
Көмекші сөздерге сүйеніп,

пайымдау мәтінін жазады

сүйеніп, пайымдау мәтінін
қорытынды жасауда көмекші
оқыған мәтін бойынша

2
жазуда қиналады.
сөздерді қолдануда
пайымдау мәтінін жазады.

сөйлемдердің құрылымын

сақтауда қателіктер жібереді.

9
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес білім алушылардың оқу мақсаттарына жеткендігін тексеруге және тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.
Спецификация 3-сыныпта Қазақ тілі пәні бойынша тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.

2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар

Қазақ тілі оқу бағдарламасы (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында). Бастауыш білім беру (2-4 сыныптар).

3. 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу

3.1 Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны - 16 балл

Тыңдалым мен айтылым бөлек тексеріледі.

3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп таңдауы бар, қысқа және толық жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады.
Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда білім алушы сөздер немесе сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар мәтінді түсінуге, өз ойын ауызша және жазбаша түрде толық, жүйелі, түсінікті етіп жеткізуге бағытталған.
Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерденсұрақтардан тұруы мүмкін.
Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты қажет ететін 3 тапсырмадан тұрады. Бірінші тапсырма тыңдалым және айтылым дағдысын, екіншісі–оқылым, үшінші тапсырма жазылым дағдысын тексеруге бағытталған.

10
№
Ортақ
Сөйлеу
Оқу мақсаты
Тапсырманың
Тапсырма
Жалпы

тақырып
әрекетінің

сипаттамасы
саны
балл

түрлері

1
Тірі табиғат
Тыңдалым және
3.1.1.1 Тыңдаған материал
Білім алушы қысқа, толық

Жақсыдан
айтылым
бойынша тірек сөздерді
жауаптарды қажет ететін

үйрен,

белгілеу, ашық және жабық
тапсырманы орындайды.

жаманнан

сұрақтарға жауап беру

жирен

3.1.4.1 Тірек сөздер мен

1
6

жоспарды пайдалана отырып,

берілген тақырып бойынша

әңгіме құрау

3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы

(қоғамдық ортада) қатысымдық

әрекеттерде өз сөзін жүйелі

түрде жоспарлап, тілдік

нормаларды сақтап сөйлесу

2

Оқылым
3.2.3.1 Мәтін мазмұны
Білім алушы ашық түрдегі

бойынша пікір білдіруге
қысқа жауапты қажет

бағытталған сұрақтар
ететін тапсырманы

құрастыру және жауап беру
орындайды.
1
5

3.2.4.1 Өз бетінше мәтіннің

тақырыбын және мұғалімнің

көмегімен негізгі ойды анықтау

3

Жазылым
3.3.7.1 Қаратпа, қыстырма
Білім алушы ашық

сөздерді ажырату және тыныс
түрдегі қысқа жауапты
1
5

белгілерін дұрыс қою
қажет ететін тапсырманы

орындайды.

Жалпы балл

3
16

11

4. Тапсырма үлгілері және балл қою кестесі
Қазақ тілі пәнінен 1-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары Тыңдалым және айтылым
1. Мәтінді мұқият тыңда. Сұрақтарға жауап бер.

Ұялас күшіктердің арасынан төсі аппақ күшікті таңдап алып, Ақтөс деп ат қойды. Нұрлыбектің күндегі ермегі осы. Бауырын жаңа көтерген күшік құлдыраңдап жүгіреді. Шәуілдеп үретінді шығарды. Есік алдындағы тауықтарды қуып, маза бермейді. Нұрлыбек оған ішек- сілесі қатып күледі.

–Жануарлардың суретін салыңдар, – деген апайының тапсырмасы Нұрлыбектің есіне Ақтөсті түсірді. Ол қолына қарындаш алды. Сәлден соң қағазын алып, төргі бөлмеге кірді.

– Әже, Ақтөстің суретін салдым!

Әжесі иіріп отырған ұршығын қасына қойды да:

– Шынында да, аумайды екен, – деді суретке қызыға қарап.

Нұрлыбек күшігін неліктен Ақтөс деп атады?

осы атау өзіне ұнағандықтан күшіктің төсі ақ болғандықтан

Ол күшігінің қандай іс-әрекетіне мәз болады?_____________________________

Сенің қандай сүйікті жануарың бар? Сұрақтарды пайдаланып, сүйікті жануарың туралы әңгімеле.

Сен оған қандай ат қойдың?
Оның сыртқы сипаты қандай?
Оның қандай әдеттері бар?
Сен онымен бірге уақытыңды қалай өткізесің?
[6]

12
Балл қою кестесі

Тапсырма

Жауап
Балл
Қосымша ақпарат

№

Күшіктің төсі ақ болғандықтан
1

Тауықтарды қуалағанына Есік
1
Сұрақтың мазмұнына

алдындағы тауықтарды қуып, маза

сәйкес баламалы жауаптар

бермегені үшін күледі

қабылданады.

1

Білім алушының ықтимал жауабы:
1
Сұрақтарға сәйкес жүйелі

Менің сүйкімді мысығым бар. Оның

мәтін құрастырады.

түсі қара, бауыры ақ. Мен оны
1
Сөйлемдердің құрылымын

Ақбауыр деп атадым. Ақбауыр әлі

сақтайды.

кішкентай. Ол жіппен ойнағанды

1
Сөйлеу кезінде ойын

жақсы көреді.

жүйелі жеткізеді.

1
Сөйлеу барысында тілдік

нормаларды сақтайды.

Жалпы балл

6

Оқылым

2. Мәтінді оқы. Сұрақтарға жауап бер. Тапсырмаларды орында.

Бір күні Сәлім аулада Әлім деген досымен ойнап жүрген . Үйге қарай қолында таяғы бар ақ сақалды, қарт кісі келе жатты. Сәлім жүгіріп барып сәлем берді. Қарт:

– Көп жаса, балам! Атаң сені өнегелі іске үйреткен екен,- деп риза болып қалды. Ол Сәлімнің құрдасы Әлімді көріп:
– Балам, сен неге қарт адамға сәлем бермейсің? – деп сұрады.
– Ата, мен сізді танымаймын ғой, – деп жауап берді Әлім.
– Үлкендерге танымасаң да Сәлім сияқты сәлем беріп, ілтипат көрсетуің керек, – деді қарт.
Әлім ұялып, төмен қарады.

Мәтіннің кейіпкерлерін жаз. ____________________________________________

Әлім неліктен төмен қарады? ___________________________________________

Саған қай кейіпкердің іс-әрекеті ұнады немесе ұнамады? Неліктен?
____________________________________________________________________

Мәтінге ат қой. _________________________________________________________

Мәтіннің негізгі ойына сәйкес келетін мақалды белгіле ( ).

Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені Сіз деген әдеп, біз деген көмек

[5]

13
Балл қою кестесі

Тапсырма

Жауап
Балл
Қосымша ақпарат

№

Кемінде
2
кейіпкер аталған

Сәлім, Әлім, қарт
1
жағдайда
1
балл қойылады.

2

Атақарияқарт кісі сөздері де

қабылданады.

Үлкен кісімен сәлемдеспегеніне
1
Сұрақтың мазмұнына сәйкес

ұялды Қарттың айтқан сөзінен

баламалы, қысқа және толық

ұялды Өз ісіне өкінді

жауаптар қабылданады.

Білім алушының ықтимал жауабы:
1

Сәлімнің іс-әрекеті ұнады. Себебі

ол қарт кісімен амандасты Сәлім,

өйткені ол атаға сәлем берді

Әлімнің танымайтын кісімен

сәлемдеспейтіні ұнамады Әлім

ұнамады, себебі танымайтын

адамдармен амандаспады.

Әдепті балаДостарКүтпеген
1
Мәтіннің мазмұнына сәйкес

басқа тақырыптар да

қонақ

қабылданады.

Әдептілік белгісі – иіліп сәлем
1

бергені

Жалпы балл

5

Жазылым

3. Мәтіннен қаратпа сөздерді теріп жаз. Оларды қатыстырып, қаратпа сөзі бар 2 сөйлем құрап жаз.

Қаратпа сөздер: ______________________________________________________________
Cөйлемдер:

1) ____________________________________________________________________
2) ____________________________________________________________________

[5]

Балл қою кестесі

Тапсырма
Жауап

Балл
Қосымша ақпарат

№

Балам

1

3
Ата

1

Балам, мені көшеден өткізіп

1
Тапсырманың

жібершіИә, балам, оқып жүрсің бе?

мазмұнына сәйкес

Су бере салшы, балам!...

баламалы

сөйлемдер де

Қайырлы таң, ата! Ата, қайда бара

1

қабылданады.

жатырмыз? Иә, ата, тыңдап тұрмын

14

Қаратпа сөздің тыныс белгісін дұрыс
1

қояды.

Жалпы балл
5

5. Тоқсан бойынша жиынтық бағалауды өткізу ережелері

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер, плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқау оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі. Нұсқаулықпен таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар (спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге тыйым салынады.

Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын үнемі хабарлап отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын тоқтатып, қаламқарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.

6. Модерация және балл қою

Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.

15

2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР Уақыт ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

Оқу мақсаты

3.1.5.1 Аудио-бейнежазба мазмұны бойынша айтылған
өзгенің пікіріне (келісукеліспеу себебін ) өз
көзқарасын білдіру
3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық
әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, тілдік
нормаларды сақтап сөйлесу
3.1.6.1 Интонацияны, вербалды емес тілдік құралдарды
(қимыл, ым-ишара), қаратпа сөздерді қолдана отырып,
тақырыпқа тыңдарманның назарын аударту

Бағалау критерийі

Білім алушы:

• Өзгенің пікіріне қатысты көзқарасын білдіреді • Сөйлеу барысында тілдік нормаларды сақтайды • Қаратпа сөздерді орынды қолданады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтінді мұқият тыңда. Мәтіндегі айтылған пікірлермен келісесің бе? Неліктен?

Бірде белгілі ғұлама Альберт Эйнштейн Қолыңызды бір минут ыстық оттың

үстінде ұстап тұрсаңыз, бұл минут сізге бір сағаттай болып көрінеді, ал сүйікті ісіңізбен айналысуға өткізген бір сағатыңыз бір минуттай болып өте шығады деген екен.

Біздің өміріміздегі ең қымбат нәрсе – ол алтын уақытымыз . Ол ешқашан қайта айналып келмейді. Сондықтан да адамдар өз уақытын үнемдей білуі керек. Өзгелердің де уақытын бағалауы қажет. Уақытты босқа өткізбеу үшін күн тәртібін жоспарлап үйрену қажет. Осы қасиетті бойыңа жас кезіңнен қалыптастыру керек. Әрбір минутыңды үнемдеп, пайдалы жұмсауға дағдылан. Сонда ғана табысқа қол жеткізіп, өз қабілетіңді, күшіңді толық жұмсай аласың.

Мәтіндегі алтын уақыт деген сөз тіркесі қандай мағынада қолданылып тұр? А) уақыттың құны В) уақыттың қадірі

C) уақыттың пайдасы D) уақыттың бөлшегі

2-тапсырма
Уақытты тиімді пайдалану үшін не істеу керек? Тыңдарманның назарын аудару үшін дауыс ырғағын, қаратпа сөздерді қолдана отырып, әңгімеле.

16
Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Өзгенің пікіріне қатысты

мәтінде берілген пікірге қатысты
1

көзқарасын білдіреді
1
көзқарасын білдіреді;

өз ойына дәлелді пікір айтады;
1

берілген сөз тіркесінің мағынасын
1

анықтайды;

Сөйлеу барысында тілдік

тақырыпқа сәйкес жүйелі мәтін
1

нормаларды сақтайды
2
құрастырады;

Қаратпа, қыстырма

сөйлем құрылымын сақтайды;
1

сөздерді орынды

қаратпа сөздерді орынды
1

қолданады

қолданады;

сөйлеу барысында тілдік
1

нормаларды сақтайды.

Жалпы балл

7

17

Уақыт ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Бағалау

Тапсыр

Оқу жетістіктерінің деңгейі

критерийі
ма №

Төмен
Орта
Жоғары

Өзгенің пікіріне
1
Мәтінде айтылған пікірге
Мәтінде айтылған пікірге
Мәтінде айтылған пікірге

қатысты

қатысты ойын айтуда және
қатысты ойын айтуда өз
қатысты ойын айтады және

көзқарасын

негіздеуде қиналады.
көзқарасын негіздеуде қателіктер
негіздейді.

білдіреді

жібереді.

Сөйлеу
барысында

Тақырыпқа сәйкес мәтін
Тақырыпқа сәйкес мәтін
Тақырыпқа сәйкес мәтін

тілдік нормаларды

құрастыруда, сөйлеу
құрастыруда қаратпа сөздерді
құрастырады және сөйлеу

сақтайды
2
барысында қаратпа
қолданудасөйлеу барысында
барысында тілдік нормаларды

Қаратпа,
қыстырма

сөздерді қолдануда
тілдік нормаларды сақтауда
сақтайды.

сөздерді
орынды

қиналады.
қателіктер жібереді.

қолданады

18
Сәулет ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау
Сөйлеу әрекетінің Оқылым
түрлері Жазылым

Оқу мақсаты 3.2.6.1 Мұғалімнің көмегімен ұқсас тақырыпта берілген
мәтін түрлерін стилін (көркем мәтін, ғылыми-
танымдық мәтін жанрын салыстырып,
ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табу
3.4.2.1 Негізгі түбірге жұрнақтар жалғау арқылы туынды
сөз жасау, түбірлес сөздердің мағынасын ажырату
3.4.2.7 Сөйлемнің тұрлаулы (бастауыш, баяндауыш) және
тұрлаусыз мүшелерін ажырату

Бағалау критерийі Білім алушы

• Ұқсас тақырыпта берілген мәтіндерді салыстыра
сипаттайды

• Негізгі түбірден туынды сөздер жасайды • Сөйлем мүшелерін ажыратады

Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі

Орындау уақыты 20минут
1-тапсырма

Мәтіндерді оқы. Мәтіндер қай стильде жазылған? Сәйкестендір.

Хан Шатыр - Астанадағы сауда, ойын-сауық орталықтарының бірі. Ол 2010 жылы ашылды. Бұл әлемдегі киіз үй пішіндес ең үлкен ғимарат болып саналады. Оның ішінде сауда орындары мен ойын - сауық кешендері, мейрамханалар бар. Жобаның авторы - Норман Фостер.

көркем мәтін

Жазда біз Астанаға саяхатқа бардық. Қалада әдемі ғимарттар көп екен. Маған Хан Шатыр орталығы ұнады. Ол үлкен киіз үйге ұқсайды. Ішінде көптеген ойын алаңдары, кинотеатрлар бар. Біз жасанды жағажайда демалдық. Кино көрдік. Саяхат көңілді болды.

ғылыми - танымдық мәтін

Мәтіндерді салыстыр. Олардың қандай ұқсастығы бар?
_____________________________________________________________________
2-тапсырма
Мәтіндегі қарамен берілген сөздерге жұрнақ жалғау арқылы туынды сөз жаса.

1) ______________________________________
2) _____________________________________
3) ______________________________________

3-тапсырма
Берілген сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін тауып, астын сыз.

Біз Астанаға саяхатқа бардық.

19
Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Ұқсас тақырыпта

мәтіндердің стилін ажыратады;
1

берілген мәтіндерді
1

мәтіндердің ұқсастығын анықтайды;
1

салыстыра

сипаттайды

Негізгі түбірден

берілген түбір сөздерден туынды сөздер

туынды сөздер
2
жасайды:

жасайды

1-туынды сөз
1

2-туынды сөз
1

3- туынды сөз
1

Сөйлем мүшелерін

бастауышты анықтайды;
1

ажыратады
3

баяндауышты анықтайды.
1

Жалпы балл

7

20

Сәулет ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат
ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

№

Төмен

Орта

Жоғары

Ұқсас тақырыпта

Ұқсас тақырыпта берілген
Мәтіннің
стилін
анықтауда
Мәтіндерді салыстыра отырып,

берілген мәтіндерді
1
мәтіндерді салыстыруда,
мәтіндердің
ұқсастығын
табуда
ұқсастығын атайды және

салыстыра

мәтіннің стилін анықтауда
қателеседі.

мәтіннің стилін анықтайды.

сипаттайды

қиналады.

Негізгі түбірден

Түбір сөздерге жұрнақтар
Түбір сөздерге
жұрнақтар
Түбір сөздерге жұрнақтар жалғау

туынды сөз
2
жалғау арқылы туынды
жалғау арқылы туынды
сөздер
арқылы туынды сөздер жасайды

жасайды

сөздер жасауда қиналады.
жасауда қателіктер жібереді.

Сөйлем мүшелерін

Сөйлемнің тұрлаулы
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін

ажыратады
3
мүшелерін анықтауда
анықтауда қателеседі: бастауыш
дұрыс анықтайды.

қиналады.

баяндауыш

21
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес білім алушылардың оқу мақсаттарына жеткендігін тексеруге және тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.
Спецификация 3-сыныпта Қазақ тілі пәні бойынша тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.

2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар

Қазақ тілі оқу бағдарламасы (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында). Бастауыш білім беру (2-4 сыныптар).

3. 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу

3.1 Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны - 16 балл

Тыңдалым мен айтылым бөлек тексеріледі.

3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп таңдауы бар, қысқа және толық жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады.
Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда білім алушы сөздер немесе сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар мәтінді түсінуге, өз ойын ауызша және жазбаша түрде толық, жүйелі, түсінікті етіп жеткізуге бағытталған.
Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерденсұрақтардан тұруы мүмкін.
Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты қажет ететін 3 тапсырмадан тұрады. Бірінші тапсырма тыңдалым және айтылым дағдысын, екіншісі – оқылым, үшінші тапсырма жазылым дағдысын тексеруге бағытталған.

22
№
Ортақ
Сөйлеу
Оқу мақсаты
Тапсырманың
Тапсырма
Жалпы

тақырып
әрекетінің

сипаттамасы
саны
балл

түрлері

1
Уақыт
Тыңдалым және
3.1.2.1 Мәтіннің тақырыбы мен
Білім алушы ашық

айтылым
берілген суреттерфото
түрдегі толық жауапты

Сәулет

диаграмма бойынша мәтіннің
қажет ететін
1
6

мазмұнын болжау
тапсырманы орындайды

3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы

(қоғамдық ортада) қатысымдық

әрекеттерде өз сөзін жүйелі

түрде жоспарлап, тілдік

нормаларды сақтап сөйлесу

2

Оқылым
3.2.6.1 Мұғалімнің көмегімен
Білім алушы ашық

ұқсас тақырыпта берілген мәтін
түрдегі қысқа жауапты

түрлерін стилін (көркем мәтін,
қажет ететін тапсырманы

ғылыми-танымдық мәтін
орындайды.
1
5

жанрын салыстырып,

ұқсастықтары мен

айырмашылықтарын табу

3

Жазылым
3.4.2.7 Сөйлемнің тұрлаулы
Білім алушы ашық

Тілдік
(бастауыш, баяндауыш) және
түрдегі қысқа жауапты

нормалардың
тұрлаусыз мүшелерін ажырату
қажет ететін

қолданысы
3.4.2.8 Мұғалімнің көмегімен
тапсырманы орындайды
1
5

жалаң және жайылма

сөйлемдерді ажырату

3.3.7.2 Мұғалім көмегімен

бастауыш пен баяндауыштың

арасына қойылатын

сызықшаның орнын білу және

қою

Жалпы балл

3
16

4. Тапсырма үлгілері және балл қою кестесі
Қазақ тілі пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары Тыңдалым және айтылым
1. Суреттерге қарап, мәтіннің не туралы болатынын болжап көр.

Мәтінді тыңда. Болжамың сәйкес келді ме? Ұқсастығы мен айырмашылығы неде?

Түркістан – Қазақстандағы көне қалалардың бірі. Бұл қала еліміздің оңтүстік аймағында орналасқан.

Түркістан қаласы әлемге Қожа Ахмет Йасауи атымен әйгілі. Қожа Ахмет Иасауи кесенесі – биік күмбезді, үлкен ғимарат. Оның қабырғалары күйдірілген кірпішпен өрнектелген. Кесенеде үлкенді-кішілі 35 бөлме бар. Кесенесінің қазандық
бөлмесінде қасиетті тайқазан тұр.
Түркістанға келгендер ең алдымен сол кесенеге барады. Бұл кесене – сәулет өнерінің ең озық үлгісі болып табылады.

Сенің өлкеңде қандай сәулет ескерткіштері ғимараттар бар? Олар туралы не білесің? Әңгімеле.

[6]

24
Балл қою кестесі

Тапсырма
Жауап
Балл

№

Қосымша ақпарат

Білім алушының ықтимал жауабы:
1
Тапсырманың мазмұнына

1
Қожа Ахмет Ясауидың кесенесі

сәйкес баламалы, қысқа және

туралыТүркістандағы кесене

толық жауаптар

туралыКесенені сипаттау туралы

қабылданады.

Тақырыбы бірдей, кесене туралы
1

Мәтінде кесене көбірек сипатталған

Білім алушының ықтимал жауабы:
1
Тақырыпқа сәйкес жүйелі

Мен Астана қаласында тұрамын.

мәтін құрастырады.

Астана - әсем қала. Қаладағы зәулім

1
Сөйлемнің құрылымын

үйлер, ғимараттар, театрлар мен

сақтайды.

мұражайлар алыстан көз тартады.

1
Сөйлеу кезінде ойын жүйелі

Бәйтерек монументін Астананың

символы деп білеміз. Бәйтерек зәулім

жеткізеді.

ағаш, өмір ағашы деген

Сөйлеу барысында тілдік

мағыналарды береді. Оның биіктігі 97

1
нормаларды сақтайды.

метр. Ол елорданың Алматыдан

Астанаға ауысқан уақытын бейнелейді.

Астанада көрікті ғимараттар өте көп.

Жалпы балл
6

Оқылым

2. Мәтіндерді салыстыра оқы. Олардың түрін және жанрын анықтап, кестеге жаз.

1-мәтін

Жыл мезгілі төртке бөлінеді Олар: көктем, жаз, күз, қыс. Бір жылда 12, ал бір мезгілде 3 ай бар. Бір айда 30 күн, 4 апта болады. Әр аптада 7 тәулік бар. Әр тәулікте 24 сағат, бір сағатта 60 минут бар.

2-мәтін

Қайтарылмайды бұл уақыт , Қайталанбайды бұл уақыт , Таппайсың, ертең іздесең, Қайта оралмайды бұл уақыт. Өткізе бермей жай ғана, Уақытты жарат пайдаңа.

Мәтіннің түрі
Мәтіннің жанры

1-мәтін

2-мәтін

Мәтіндердің қандай ұқсастығы бар?
____________________________________________________________________
[5]

25
Балл қою кестесі

Тапсырма

Жауап

Балл
Қосымша ақпарат

№

1
Әр дұрыс жауапқа

2

1 балл қойылады.

түрі
жанры

1

1-мәтін
әңгімелеу
әңгіме

1

2-мәтін
пайымдау
өлең

1

1
Тапсырманың

Мәтіндер уақыт туралыМәтіндердің

мазмұнына сәйкес

баламалы, қысқа және

тақырыбы ұқсас

толық жауаптар

қабылданады.

Жалпы балл

5

Жазылым

3. Тиісті тыныс белгісін қойып, сөйлемді көшіріп жаз және сөйлем мүшесіне талда. Алматы сәулетті қала.

___________________________________________________________________

Осы сөйлемнің түрін анықтап, белгіле ( ).

Жалаң сөйлем

Жайылма сөйлем

[5]

26
Балл қою кестесі

Тапсырма
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат

№

Бастауыш пен

Алматы – сәулетті қала.
1
баяндауыштың арасына

3

сызықша қояды.

1
Бастауышты анықтайды.

1
Баяндауышты анықтайды.

1
Тұрлаусыз мүшелерді

анықтайды.

жайылма сөйлем
1
Сөйлемнің түрін

анықтайды.

Жалпы балл
5

5. Тоқсан бойынша жиынтық бағалауды өткізу ережелері
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер, плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқау оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі. Нұсқаулықпен таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар (спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.

Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге тыйым салынады.
Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын үнемі хабарлап отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын тоқтатып, қаламқарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.

6. Модерация және балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.

27
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР Өнер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

Оқу мақсаты

3.1.1.1 Тыңдаған материал бойынша тірек сөздерді
белгілеу, ашық және жабық сұрақтарға жауап беру

3.1.4.1 Тірек сөздер мен жоспарды пайдалана отырып,
берілген тақырып бойынша әңгіме құрау
3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық
әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап,
тілдік нормаларды сақтап сөйлесу

Бағалау критерийі

Білім алушы

• Мәтінге қатысты тірек сөздерді анықтайды
• Мәтін бойынша сұрақтарға жауап береді

• Тірек сөздер мен жоспарға сүйеніп, берілген
тақырыпқа әңгіме құрастырады

• Сөйлеу барысында тілдік нормаларды сақтайды

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтінді мұқият тыңда. Тірек сөздерді түртіп ал. Сұрақтарға жауап бер.

Пошта конвертін хаттың киімі деуге болады. Ертеректе хатты қайыңның

қабығына жазып, хабаршылар арқылы таратып отырған. Хатты қайда және кімге апаратынын жазатын орын болмағандықтан, оларды басқа ағаш қабыққа жазып, хатпен бірге жіппен байлап қоятын.

Мұндай хаттарды жіберу ыңғайсыз болды. Себебі, оны кез келген адам ашып, оқи алатын еді. Сондықтан да адамдар жазған хаттарын мәтіні ішкі жағында қалатындай етіп бүктеп қоятын болды. 1820 жылы ағылшынның қағаз сатушы саудагері Бревер хат салатын қалташа жасап шығарды. Ол конверт деп аталды. Конверт сөзі орап қою, айналдыру, бұрау деген мағынаны білдіреді. Көп кешікпей конверт хаттан бөлініп, оның сыртқы киіміне айналды.

Тірек сөздер: ____________________________________________________________

Конверт сөзі қандай мағынаны білдіреді? _________________________________
Алғашқы конвертті кім ойлап тапқан? _______________________________________
Алғашқы конверт қашан және қай елде пайда болды? __________________________

28
2-тапсырма
Тірек сөздер мен жоспарды пайдаланып, сурет бойынша Өнерлі отбасы тақырыбына әңгіме құрастыр.

Тірек сөздер: көктем, мереке, мектепішілік іс-шара, өнер байқауы, өнерлі отбасылар, өнер көрсету, жүлделі орынға ие болу, жанкүйердің қошеметі.

Жоспар:

1.
Отбасылық байқау

2.
Өнер сайысы

3.
Жүлделі орын

Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Мәтінге қатысты тірек

мәтіннен тірек сөздерді анықтайды;
1

сөздерді анықтайды
1

мәтіннің мазмұны бойынша

Мәтін
бойынша

сұрақтарға жауап береді:

сұрақтарға
жауап

1-сұрақ
1

береді

2-сұрақ
1

3-сұрақ
1

Тірек сөздер мен

жоспарға сәйкес жүйелі мәтін
1

жоспарға сүйеніп,
2
құрастырады;

берілген тақырыпқа

сөйлемдердің құрылымын сақтайды;
1

әңгіме құрастырады

тірек сөздерді орынды пайдаланады;
1

Сөйлеу барысында

сөйлеу барысында тілдік нормаларды
1

тілдік нормаларды

сақтайды.

сақтайды

Жалпы балл

8

29
Өнер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

№

Төмен
Орта
Жоғары

Мәтінге қатысты тірек

Тыңдаған материал бойынша
Тыңдаған материал
Тыңдаған материал

сөздерді анықтайды
1
тірек сөздерді анықтауда,
бойынша тірек сөздерді
бойынша тірек сөздерді

Мәтін бойынша

мәтіннің мазмұны бойынша
анықтауда ашық жабық
анықтайды, мәтіннің

сұрақтарға жауап береді

сұрақтарға жауап беруде
сұрақтарға жауап беруде
мазмұны бойынша

қиналады.
қателіктер жібереді.
сұрақтарға дұрыс жауап

береді.

Тірек сөздер мен

Берілген жоспар мен тірек
Жоспарға сәйкес әңгіме
Берілген жоспар мен тірек

жоспарға сүйеніп,
2
сөздер бойынша әңгіме
құрастыруда сөйлемнің
сөздер бойынша тақырыпқа

берілген тақырыпқа

құрастыруда қиналады.
құрылымын сақтауда тірек
сәйкес әңгіме құрастырады.

әңгіме құрастырады

сөздерді қолдануда

Сөйлеу барысында тілдік

қателіктер жібереді.

нормаларды сақтайды

30
Атақты тұлғалар ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Оқылым
Жазылым

Оқу мақсаты

3.2.6.1 Мұғалімнің көмегімен ұқсас тақырыпта берілген
мәтін түрлерінстилін (көркем мәтін, ғылыми-
танымдық мәтін жанрын салыстырып,
ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табу
3.2.5.1 Берілген тақырыпсұрақ бойынша түрлі
дереккөздерден (мәтін, сөздік, сызба, кесте, карта)
алған ақпараттарда кездесетін жаңа сөздердің
мағынасын сөздіктер арқылы ашу, жүйелеу,
мағлұматтардың маңызды тұстарын анықтау
3.4.2.6 Есептік және реттік сан есімдердің айырмашылығын

анықтау

Бағалау критерийі

Білім алушы:

• Ұқсас тақырыпта берілген мәтіндерді салыстыра
сипаттайды

• Мәтіннен қажетті ақпараттарды анықтайды • Есептік және реттік сан есімдерді ажыратады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтіндерді салыстырып оқы. Олардың ұқсастығы мен айырмашылығы неде?

1-мәтін

Қазақстанның халық әртісі, қазақтың әйгілі күйшісі Дина Нүрпейісова Батыс Қазақстан облысында туып -өскен. Ол кішкентайынан домбырашы қыз атанған. Күй атасы Құрманғазының шәкірті болған. Ол 75 жасында Москвада өткен халық аспаптарын тартатын өнерпаздардың бүкілодақтық байқауында жүлделі орынды жеңіп алған.

2-мәтін

Дина Нүрпейісованың әкесі Кенже палуан әрі шебер домбырашы болған. Дина тоғыз жасынан бастап домбыраны игере бастайды.
Бірде осы ауылға атақты күйші Құрманғазы келеді. Ол Динаның домбыра тартысын көріп риза болады. Оған көптеген күйлерді үйретеді. Құрманғазы шәкіртіне өзінің домбырасын сыйлайды.

31
Ұқсастығы: ______________________________________
Айырмашылығы: _____________________________________

Сен үшін қай ақпарат маңызды болды? Кестеге жаз.

1-мәтін бойынша
2-мәтін бойынша

2-тапсырма
Берілген мәтіндерден 2 сан есім тауып, оларды реттік сан есімдерге айналдырып жаз.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Ұқсас тақырыпта

мәтіндердің ұқсастығын анықтайды
1

берілген мәтіндерді

(тақырыбы, түрі);

салыстыра сипаттайды

мәтіндердің айырмашылығын атайды
1

Мәтіннен қажетті

(стилі, жанры);

ақпараттарды
1

бірінші мәтінге қатысты маңызды
1

анықтайды

ақпараттарды анықтайды;

екінші мәтінге қатысты маңызды
1

ақпараттарды анықтайды;

Есептік және реттік сан
2
есептік сан есімдерді анықтайды;
1

есімдерді ажыратады

есептік сан есімдерді реттік сан есімдерге
1

түрлендіреді.

Жалпы балл

6

32

Атақты тұлғалар ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Бағалау
Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

критерийі
№

Төмен
Орта
Жоғары

Ұқсас тақырыпта

Ұқсас тақырыпта берілген
Берілген мәтіндердің
Берілген мәтіндерді салыстыра

берілген мәтіндерді
1
мәтіндерді салыстыруда,
ұқсастығынайырмашылығын
сипаттайды, мәтіннен маңызды

салыстыра

мәтіннен маңызды
сипаттауда, мәтіннен маңызды
ақпараттарды анықтайды.

сипаттайды

ақпараттарды анықтауда
ақпараттарды анықтауда

Мәтіннен қажетті

қиналады.
қателіктер жібереді.

ақпараттарды

анықтайды

Есептік және реттік
2
Есептік сан есімдерді
Есептік сан есімдерді
Есептік сан есімдерді реттік

сан есімдерді

анықтауда, оларды реттік сан
анықтауда есептік сан
сан есімдерге дұрыс

ажыратады

есімдерге түрлендіруде
есімдерді реттік сан есімдерге
түрлендіреді.

қиналады.
түрлендіруде қателіктер

жібереді.

33

3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес білім алушылардың оқу мақсаттарына жеткендігін тексеруге және тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.
Спецификация 3-сыныпта Қазақ тілі пәні бойынша тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.

2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар

Қазақ тілі оқу бағдарламасы (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында). Бастауыш білім беру (2-4 сыныптар).

3. 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу

3.1 Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны – 16 балл

Тыңдалым мен айтылым бөлек тексеріледі.

3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп таңдауы бар, қысқа және толық жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады.
Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда білім алушы сөздер немесе сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар мәтінді түсінуге, өз ойын ауызша және жазбаша түрде толық, жүйелі, түсінікті етіп жеткізуге бағытталған.
Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерденсұрақтардан тұруы мүмкін.
Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты қажет ететін 3 тапсырмадан тұрады.
Бірінші тапсырма тыңдалым және айтылым дағдысын, екіншісі - оқылым, үшінші тапсырма жазылым дағдысын тексеруге бағытталған.

34
№
Ортақ
Сөйлеу
Оқу мақсаты
Тапсырманың
Тапсырм
Жалпы

тақырып
әрекетінің

сипаттамасы
а саны
балл

түрлері

1
Өнер
Тыңдалым және
3.1.2.1 Мәтіннің тақырыбы мен берілген
Білім алушы ашық

айтылым
суреттерфотодиаграмма бойынша мәтіннің
түрдегі толық

Атақты

мазмұнын болжау
жауапты қажет ететін
1
6

тұлғалар

3.1.4.1 Тірек сөздер мен жоспарды пайдалана
тапсырманы

отырып, берілген тақырып бойынша әңгіме
орындайды.

құрау

3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада)

қатысымдық әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде

жоспарлап, тілдік нормаларды сақтап сөйлесу

2

Оқылым
3.2.3.1. Мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге
Білім алушы ашық

бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап
түрдегі қысқа

беру
жауапты қажет ететін

3.2.4.1 Өз бетінше мәтіннің тақырыбын және
тапсырманы
1
5

мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтау
орындайды.

3.2.5.1 Берілген тақырыпсұрақ бойынша түрлі

дереккөздерден (мәтін, сөздік, сызба, кесте,

карта) алған ақпараттарда кездесетін жаңа

сөздердің мағынасын сөздіктер арқылы ашу,

жүйелеу, мағлұматтардың маңызды тұстарын

анықтау

3

Жазылым
3.3.3.1 Оқыған, тыңдаған және аудиовизуалды
Білім алушы ашық

түрдегі толық
1
5

материалдар бойынша мұғалімнің көмегімен

жауапты қажет

жоспар құрып, мазмұндама жазу

ететін тапсырманы

орындайды.

Жалпы балл

3
16

35

4. Тапсырма үлгілері және балл қою кестесі

Қазақ тілі пәнінен 3-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

Тыңдалым және айтылым

Суретке мұқият қара. Бұл мәтінде не туралы айтылуы мүмкін ? Сурет бойынша Орман өнерпаздары тақырыбына әңгіме құрастырып айт.

Тірек сөздер: ашық алаңқай, жануарлар, концерт, музыкалық аспаптар, өнер көрсету, көңілді, тамашалау, риза болу.

1) Сенің ойыңша оқиға неден басталды?
2) Оқиға қалай жалғасты?
3) Оқиға қалай аяқталады деп ойлайсың?
[6]

36
Балл қою кестесі

Тапсыр

Жауап
Балл

Қосымша ақпарат

ма №

Білім алушының ықтимал жауабы:

Білім
алушының
суреттің

Ормандағы жануарлардың концерті
1
мазмұнына
қатысты айтылған

туралы
Жануардың туған күні туралы

дұрыс болжамы қабылданады.

1
Жануарлардың достығы туралы

Жануарлар ормандағы ашық алаңқайға

Тақырыпқа
сәйкес кез
келген

жиналды. Әрқайсысы өз өнерін
1
мәтін қабылданады.

көрсетпек болды.

Тақырыпқа сәйкес жүйелі әңгіме

Ортаға гитарасын асынып аю шықты.

құрастырады.

Оған қасқыр мен қоян, жолбарыс

Мәтіннің құрылымдық

қосылып, бәрі бірдей әуен ойнай

бастады.
Тиіндер мен тышқандар билей
1
бөліктерін сақтайды.

жөнелді. Олардың өнерін тамашалаған

1
Тірек

сөздерді
орынды

басқа жануарлар риза болды. Концерт

көңілді өтті.

қолданады.

Сөйлемдегі
сөздердің
орын

1
тәртібін сақтайды.

1
Сөйлеу
барысында
тілдік

нормаларды сақтайды.

Жалпы балл

6

Оқылым

1. Мәтінді түсініп оқы. Тапсырмаларды орында.

Әбу Насыр әл-Фарабидің жастау кезінде жолдасы сақтап қою үшін оған аманат етіп бір бума кітап беріп кетеді. Әбу Насыр кітаптарды үйіне апарып, сақтап қояды. Қолы босаған сәтте әлгі кітаптардың біреуін алып, оқи бастайды. Кітап сөздері ұнап, аяғына дейін оқып шығады. Бірақ онша түсіне қоймайды. Қайта оқиды. Сонда да түсіне қоймайды. Ақыры кітапты қайта-қайта оқи береді. Сонда ғана мағынасын айқын ұғып, анық түсініпті.

Осындай табандылығының арқасында Әбу Насыр асқан білікті ойшыл, ғалым болған екен.

Мәтіннің мазмұнына сәйкес екі ақпаратты белгіле ( ).

Жолдасы оған бір бума кітап беріп кетті.

Ол кітаптарды балаларға таратып берді. Ол кітаптарды бірнеше қайтара оқыды.

37
Неге? неліктен? не себепті? деген сұрақтарды қолданып, мәтіннің мазмұны бойынша бір сұрақ құрастыр.

______________________________________________________________________

Мәтінге ат қой. ________________________________________________________

Мәтіннің негізгі ойына сәйкес мақалды анықта.

Талап қылмай мұратқа жетпес. Кітап – алтын қазына.

[5]

38
Балл қою кестесі

Тапсырма
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат

№

Жолдасы оған бір бума кітап беріп
1

кетті.

Ол кітаптарды бірнеше қайтара оқыды
1

Әл-Фараби кітапты неліктен бірнеше
1
Пікір білдіруге

2
рет оқыды?Жолдасы кітапты не

бағытталған сұрақтар

себепті беріп кетті?Кітапты қайталап

қабылданады.

оқуына не себеп болды?...

Қайта қайта оқуҚызық кітапОқудың
1
Мәтіннің мазмұнына

пайдасы..

сәйкес баламалы

тақырыптар

қабылданады.

Талап қылмай мұратқа жетпес
1

Жалпы балл
5

Жазылым

2. Жоспар бойынша оқыған мәтіннің мазмұнын жаз. Жоспар:

1. Жолаушының аманаты
2. Кітапқа құмарлық
3. Әбу Насыр – ұлы ойшыл
[5]

Балл қою кестесі

Тапсырма

Жауап

Балл
Қосымша ақпарат

№

Білім
алушының
ықтимал
1
Мәтіннің
мазмұнын

жауабы:

жоспарға
сәйкес,
жүйелі

3

Әбу Насыр әл-Фарабиге бір адам

жазады.

өзінің кітаптарын беріп, сақтап

1
Мәтіндегі
мәліметтерді,

қоюды өтініпті. Әл-Фараби қолы

негізгі ойды сақтап жазады.

бос кезде әлгі кітаптарды алып

1
Сөйлемнің
құрылымын

оқиды. Бірақ онша түсіне

сақтайды.

қоймайды. Ол кітапты бірнеше

1
Орфографиялық нормаларды

рет қайталап оқығанда ғана

сақтайды (2 қатеден артық

түсіне
бастайды.
Осындай

емес).

табандылығының
арқасында

1
Пунктуациялық нормаларды

Әбу Насыр ұлы ойшыл болған

сақтайды
(1қатеден
артық

екен.

емес немесе 1-2 түзетуі бар).

Жалпы балл

5

5. Тоқсан бойынша жиынтық бағалауды өткізу ережелері
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер, плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқау оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.

39
Нұсқаулықпен таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар (спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге тыйым салынады.
Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын үнемі хабарлап отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын тоқтатып, қаламқарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.

6. Модерация және балл қою

Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.

40
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР Су- тіршілік көзі ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

Оқу мақсаты

3.1.1.1 Тыңдаған материал бойынша тірек сөздерді белгілеу,

ашық және жабық сұрақтарға жауап беру
3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық
әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, тілдік
нормаларды сақтап сөйлесу

Бағалау критерийі

Білім алушы

• Мәтінге қатысты тірек сөздерді анықтайды
• Мәтін бойынша сұрақтарға жауап береді

• Тілдік нормаларды сақтай отырып, ойын
жеткізеді

жүйелі

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтінді мұқият тыңда. Тірек сөздерді түртіп ал.

Су - табиғатта ең көп таралған зат. Жер шарының төрттен үш бөлігін су алып

жатыр. Мұхиттар, өзен, көлдерге қоса жер асты сулары да бар. Су бұлт, тұман, бу, жаңбыр түрінде атмосферада да болады. Мұздықтар мен айсбергтер де су болып есептеледі.
Су барлық тірі ағзаның құрамында бар. Адамның, өсімдіктер мен жануарлар денесінің белгілі бір бөлігі судан тұрады.

Су – негізгі тіршілік көзі. Сусыз тіршілік жоқ . Судың да сұрауы бар дейді дана халқымыз. Сондықтан суды үнемдеп жұмсау керек.

Тірек сөздер: ________________________________________________________ Cұрақтарға жауап бер.

1) Су жер шарының қандай бөлігін алып жатыр?
A) үштен бір бөлігін
B) үштен екі бөлігін
C) төрттен бір бөлігін
D) төрттен үш бөлігін

2) Су табиғатта қалай таралған?

2-тапсырма
Суды неліктен тіршілік көзі деп санайды? Судың тіршілік үшін маңызы туралы әңгімеле.

41
Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Мәтінге қатысты тірек

мәтіннен тірек сөздерді
1

сөздерді анықтайды
1
анықтайды;

Мәтін бойынша

мәтін бойынша жабық сұраққа жауап
1

сұрақтарға жауап

береді;

береді

мәтін бойынша ашық сұраққа жауап
1

береді;

Тілдік
нормаларды

тақырыпқа қатысты ойын жүйелі
1

сақтай
отырып, ойын
2
жеткізеді;

жүйелі жеткізеді

өз көзқарасына дәлелді пікір айтады;
1

сөйлем құрылымын сақтайды;
1

сөйлеу барысында тілдік нормаларды
1

сақтайды.

Жалпы балл

7

42

Су-тіршілік көзі ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

№

Төмен
Орта
Жоғары

Мәтінге қатысты тірек

Мәтінге қатысты тірек
Мәтінге қатысты тірек сөздерді
Мәтінге қатысты тірек

сөздерді анықтайды

сөздерді анықтауда,
анықтауда мәтіннің мазмұны
сөздерді анықтайды, мәтіннің

Мәтін бойынша

мәтін бойынша сұрақтарға
бойынша ашықжабық
мазмұны бойынша сұрақтарға

сұрақтарға жауап береді
1
жауап беруде қиналады.
сұрақтарға жауап беруде
дұрыс жауап береді.

қателіктер жібереді.

Тілдік нормаларды сақтай

Тақырыпқа қатысты ойын
Тақырыпқа қатысты ойын
Тілдік нормаларды сақтай

отырып, ойын жүйелі
2
айтуда қиналады.
жүйелі жеткізуде өз
отырып, тақырыпқа қатысты

жеткізеді

көзқарасына дәлелді пікір
ойын жүйелі жеткізеді.

айтуда сөйлем құрылымын

сақтауда қателіктер жібереді.

43
Демалыс мәдениеті. Мерекелер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Сөйлеу әрекетінің түрлері

Оқылым
Жазылым

Оқу мақсаты

3.2.5.1 Берілген тақырыпсұрақ бойынша түрлі
дереккөздерден (мәтін, сөздік, сызба, кесте, карта)
алған ақпараттарда кездесетін жаңа сөздердің
мағынасын сөздіктер арқылы ашу, жүйелеу,
мағлұматтардың маңызды тұстарын анықтау
3.2.2.1 Тура және ауыспалы мағыналы сөздердің
мағынасын ажырата білу, сөйлеу барысында
қолдану
3.4.2.4 Негізгі, туынды зат есімсын есіметістікті анықтау

Бағалау критерийі

Білім алушы

• Мәтіннен қажетті ақпараттарды анықтайды

• Тура және ауыспалы мағыналы сөздерді ажыратады

• Негізгі және туынды сын есімдерді ажыратады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу және түсіну
Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

1-тапсырма
Мәтінді түсініп оқы. Тапсырмаларды орында.

Наурыз – өте көнеден келе жатқан мейрам. Бұл күн мен түн теңелетін, жан-жануарлар төлдеп, адамдардың аузы аққа тиетін күн.

Наурыз сөзі көне парсы тілінен аударғанда жаңа күн деген мағынаны береді. Парсы тілдес халықтар Наурызды бірнеше күн тойлаған. Олар бұл күні отқа май құйып, жаңа өнген жеті дән бойынша келешек егін жайлы болжам жасайды. Жеті ақ кесемен ұлттық көже сумалақ ұсынады.
Ал қазақ тілінде Наурыз сөзі жылдың басы саналатын халықтық мейрам, екіншіден наурыз айы, үшіншіден наурыз күні жасалатын көжеге қатысты айтылған. Қазақ елі бұл күнді Ұлыстың ұлы күні деп атайды.

Берілген сөздерді мағынасымен сәйкестендір.

ұлттық мереке атауы

Сумалақ

ұлттың атауы

Парсы

ұлттық тағам атауы

44
Ақ сөзі қандай мағынада (тура , ауыспалы) қолданылып тұр? Жаз.

Аузы аққа тию - ________________________________
Ақ кесемен ұсыну - ________________________________

Мәтіннің мазмұнына сәйкес сөйлемдерді белгіле ( ).

Наурыз сөзі жаңа күн деген мағынаны береді.

Наурызда күн ұзарып, түн қысқарады.

Қазақ елі бұл мерекені Ұлыс күні деп атайды.

2-тапсырма
Мәтіннен бір негізгі және бір туынды сын есім тауып жаз.

Негізгі сын есім: ________________________
Туынды сын есім: ________________________

Бағалау критерийі
Тапсырма
Дескриптор
Балл

№

Білім алушы

Мәтіннен қажетті

берілген сөздердің мағынасын

ақпараттарды
1
анықтайды:

анықтайды

1-сөз
1

Тура және ауыспалы

2-сөз
1

мағыналы сөздерді

сөздің тура мағынасын анықтайды;
1

ажыратады

сөздің ауыспалы мағынасын анықтайды;
1

мәтіннің мазмұнына сәйкес сөйлемдерді

анықтайды:

1-сөйлем
1

2-сөйлем
1

Негізгі
және туынды

негізгі сын есімді анықтайды;
1

сын
есімдерді
2

туынды сын есімді анықтайды.
1

ажыратады

Жалпы балл

8

45
Демалыс мәдениеті. Мерекелер ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға
ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні_________________________________________

Тапсырма

Оқу жетістіктерінің деңгейі

Бағалау критерийі
№

Төмен
Орта
Жоғары

Мәтіннен қажетті

Мәтінге сәйкес
Мәтінге сәйкес ақпараттарды
Мәтінге сәйкес ақпараттарды

ақпараттарды анықтайды
1
ақпараттарды анықтауда,
анықтауда сөздердің
анықтайды, сөздердің тура

Тура және ауыспалы

сөздердің тура және
мағынасын анықтауда қателіктер
және ауыспалы мағынасын

мағыналы сөздерді

ауыспалы мағынасын
жібереді.
ажыратады.

ажыратады

ажыратуда қиналады.

Негізгі және туынды сын

Мәтіннен негізгі және
Мәтіннен негізгі туынды сын
Негізгі және туынды сын

есімдерді ажыратады
2
туынды сын есімдерді
есімдерді анықтауда қателіктер
есімдерді дұрыс анықтайды.

анықтауда қиналады.

жібереді.

46
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес білім алушылардың оқу мақсаттарына жеткендігін тексеруге және тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.
Спецификация 3-сыныпта Қазақ тілі пәні бойынша тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.

2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар

Қазақ тілі оқу бағдарламасы (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында). Бастауыш білім беру (2-4 сыныптар).

3. 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу

3.1 Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны - 16 балл

Тыңдалым мен айтылым бөлек тексеріледі.

3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп таңдауы бар, қысқа және толық жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады.
Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда білім алушы сөздер немесе сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар мәтінді түсінуге, өз ойын ауызша және жазбаша түрде толық, жүйелі, түсінікті етіп жеткізуге бағытталған.
Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерденсұрақтардан тұруы мүмкін.
Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты қажет ететін 4 тапсырмадан тұрады.
Бірінші тапсырма тыңдалым және айтылым дағдысын, екіншісі - оқылым, үшінші және төртінші тапсырмалар жазылым дағдысын тексеруге бағытталған.

47
№
Ортақ
Сөйлеу
Оқу мақсаты
Тапсырманың
Тапсырма
Жалпы

тақырып
әрекетінің

сипаттамасы
саны
балл

түрлері

Су – тіршілік
Тыңдалым және
3.1.2.1 Мәтіннің тақырыбы мен
Білім алушы ашық

көзі
айтылым
берілген суреттерфото диаграмма
түрдегі толық жауапты

1
Демалыс

бойынша мәтіннің мазмұнын болжау
қажет ететін тапсырманы
1
6

мәдениеті

3.1.4.1 Тірек сөздер мен жоспарды
орындайды.

Мерекелер

пайдалана отырып, берілген тақырып

бойынша әңгіме құрау

3.1.3.1 Түрлі жағдаяттағы (қоғамдық

ортада) қатысымдық әрекеттерде өз

сөзін жүйелі түрде жоспарлап, тілдік

нормаларды сақтап сөйлесу

Оқылым
3.2.3.1 Мәтін мазмұны бойынша пікір
Білім алушы ашық

білдіруге бағытталған сұрақтар
түрдегі қысқа жауапты

2

құрастыру және жауап беру
қажет ететін

3.2.4.1 Өз бетінше мәтіннің
тапсырманы орындайды.
1
5

тақырыбын және мұғалімнің

көмегімен негізгі ойды анықтау

Жазылым
3.4.2.4 Негізгі, туынды зат есімсын
Білім алушы ашық

3-4

есіметістікті анықтау
түрдегі қысқа жауапты
2
5

3.4.2.1 Негізгі түбірге жұрнақтар
қажет ететін

жалғау арқылы туынды сөз жасау,
тапсырмаларды

түбірлес сөздердің мағынасын
орындайды.

ажырату

Жалпы балл

4
16

48

4. Тапсырма үлгілері және балл қою кестесі

Қазақ тілі пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

Тыңдалым және айтылым

1. Берілген тірек сөздерді мұқият тыңда. Тірек сөздер мен жоспарды пайдаланып, сурет бойынша әңгіме құрап айт. Әңгімеге тақырып ойлап тап.

Тірек сөздер: жаңа бәтеңке, үйдің ауласы, жаңбыр, көлшіктер, су кешу, іздеу, түстен кейін, күннің көзі, булану, табылған бәтеңке, қуаныш.

Жоспар:

1) Жаңа бәтеңке
2) Бәтеңкені сынап көру
3) Бәтеңке іздеу
4) Күн көзінің көмегі
[6]

49
Балл қою кестесі

Тапсырма
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат

№

1
Сурет пен мәтіннің

Жоғалған бәтеңке Жаңа бәтеңке

мазмұнына сәйкес

Бәтеңке іздеуЖаңбырдың кесірі...

баламалы тақырыптар

қабылданады.

Білім алушының ықтимал жауабы:
1
Берілген жоспарға сәйкес

Анасы Қайратқа жаңа бәтеңке сатып

мәтін құрастырады.

әперді. Ол бәтеңкесін киіп аулаға
1
Мәтіннің құрылымдық

шықты. Жаңа ғана жаңбыр жауып

бөліктерін сақтайды.

өткен. Қайрат жаңа бәтеңкесін сынап

1

1
Тірек сөздерді орынды

көрмек болып, көлшік суды кеше

бастады. Біраздан соң бір аяғындағы

қолданады.

бәтеңкесі жоқ екенін байқады. Ол

1
Сөйлеу кезінде ойын жүйелі

бәтеңкесін іздеуге кірісті. Таба алмай,

жеткізеді.

үйіне кетті. Түстен кейін күн ысыды.

Көлшіктегі су буланып, ұшып кетті.
1
Тілдік нормаларды сақтап

Оның орнында Қайраттың бәтеңкесі

жатты. Қайрат бәтеңкесінің

сөйлейді.

табылғанына қатты қуанды.

Жалпы балл
6

Оқылым

2. Мәтінді түсініп оқы. Тапсырмаларды орында.

Атасы мен немересі орман ішімен келе жатты. Күн ыстық болатын. Олар мөлдір бұлақтың басына келіп тоқтады. Бұлақтан су ішіп, шөлдерін басты.

Рақмет саған, мөлдір бұлақ, - деді атасы.

Бұлаққа несіне рақмет айтасыз? Ол сіздің сөзіңізді естімейді, түсінбейді де ғой, - деді немересі күліп.
Иә, солай,- деді атасы. - Егер бұлақтан қасқыр су ішсе, ол алғыс айтпас еді. Ал біз - адамбыз. Сен адамдардың не үшін рақмет айтатынын білесің бе? - деді жай ғана.
Немересі ойланып қалды.

Атаның сұрағына сен қалай жауап берер едің? Адамдар не үшін рақмет айтады?
______________________________________________________________________

Мәтіннің мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған 1 сұрақ құрастырып жаз.
______________________________________________________________________

Мәтіннің кейіпкерлерін жаз. _____________________________________________

Мәтінге ат қой _________________________________________________________

Мәтіннің негізгі ойын анықта. _____________________________________________
[5]

50
Балл қою кестесі

Тапсыр
Жауап
Балл
Қосымша

ма

ақпарат

№

Білім алушының ықтимал жауабы:
1
Мәтіннің

жасаған жақсылығы үшінкөрсеткен көмегі үшін

мазмұнына сәйкес

ризашылығын білдіру үшін ...

баламалы, қысқа

және толық

Бала бұлаққа неліктен рақмет айтпады?Атасы
1

немересіне неліктен қарсы сұрақ қойды деп

жауаптар

2
ойлайсың?...

қабылданады.

Атасы мен немересіАта мен немере Ата, бала
1

Ата өсиетіРақмет айтуРақмет деген не?
1

Рақметті не үшін айтады?...

Жақсылыққа жақсылық жасау керек Жақсылық
1

еткен алғыс алады Жақсылық ізсіз кетпес...

Жалпы балл
5

Жазылым
3. Берілген туынды сөздерді кестеге жіктеп жаз.

өнерлі, еңбектен, жаңалық

Туынды зат есім
Туынды сын есім
Туынды етістік

4. Су сөзінен екі түбірлес сөз жаса.

_____________________________________________________________________

[5]

Балл қою кестесі

Тапсырма

Жауап

Балл
Қосымша ақпарат

№

1
Әр дұрыс жауапқа 1 балл

қойылады.

Туынды зат
Туынды
Туынды

3

есім
сын есім
етістік

1

жаңалық
өнерлі
еңбектен

1

Кез келген 2 түбірлес сөз

4

Сусынсулықсушы суат сулы

2
қабылданады.

Әр сөзге 1 балл қойылады.

Жалпы балл

5

51
5. Тоқсан бойынша жиынтық бағалауды өткізу ережелері
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер, плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқау оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі. Нұсқаулықпен таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар (спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге тыйым салынады.
Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын үнемі хабарлап отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын тоқтатып, қаламқарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.

6. Модерация және балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.

52