Қазақ қыздарының арасынан шыққан алғашқы суретші



Ғалымбаева Айша Ғарифқызы (29.12.1917 ж. т., Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік ауылы) — қазақ кескіндемешісі және кино суретшісі, Қазақстан халық суретшісі (1967). Қазақ қыздарының арасынан шыққан алғашқы суретші. Оның еңбектерінде қазақ әйелдерінің көркем бейнесі талантты және нәзік бейнеленген. Алматы көркемсурет училищесін, одан кейін Мәскеу жалпыодақтық кинематографистер институтының, мода өнері факультетін бітірген. Суретшінің кез-келген туындысынан халқының өнеріне деген ерекше махаббатты көруге болады. Негізгі еңбектері: Батыр Ана, Сәукеле, Көктем және күз және т. б. Есік қаласы) — кескіндемеші, киносуретші, Қазақстанның халық суретшісі (1967; 1961 ж. еңбек сіңірген өнер қайраткері), қазақ әйелдері арасынан шыққан тұңғыш кәсіпқой суретші. 1943 ж. Алматы көркем-сурет училищесін (қаз. Көркемсурет академиясы), 1949 ж. Мәскеудегі Бүкілодақтық мемлекет кинематогр. институтының (ВГИК) сән және көркемсурет бөлімін бітірген. Шығармашылық қызметін Махаббат туралы аңыз (1954), Шабандоз қыз (1955) және Бұл Шұғылада болған еді (1955) фильмдеріне эскиз жасаудан бастады.
Алғашқы кескіндемелік туыңдылары:
Тоқымашылар (1951);
Г. Разиеваның портреті (1952);
Автопортрет (1956);
Халық таланттары (1957);
Халық ісмері Б. Бөсенованың портреті (1958);
Дастархан (1959).
20 ғасырдың 60-жылдары Абай әні кинофильмі желісіне арналған кескіндемелік шығармалар топтамасын (Билер соты Үйлену тойы, Той, Айтыс, Кездесу, т. б.) салды. Сондай-ақ, әр алуан жанрларда жемісті еңбек етті. 60–70-жылдар Ғалымбаева шығармашылығының кемелденген кезеңі болды. Бұл уақытта суретші Аяққалқан, Жайлау соқпағы, Көне көзе, Қобыз, Сары алма, Қызын апорт, т. б. пейзаждар мен натюрморттар және қазақ бейнелеу енерінің алтын қорына енген Батыр ана (1966), Қазақстан әндері (1962), Ежелгі керамика (1966), Қостанай. Алтын 238 дән пирамидалары (1971), Бейбітшілік триптихи ([[1975]]), Жердің сыйы (1978), Береке (1980), т. б. шығармаларын жазды. Сәндік-монументтік сарындағы композициядарды салуда Ғалымбаеваның жаңа көркемдік ізденістері төмендегі шығармаларынан айқын байкалады: Біз заманымызды мақтан етеміз (1965), Бір кесе қымыз (1967; Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығы, 1972); Ғарифқызы отандық көркемсурет өнерінде портрет жанрының шебері ретінде де белгілі. Оның ұлымның портреті (1964), Жазушы Ғарифқызы Мұстафиннің портреті (1965), К. Байсейітованың портреті (1974), Өнер зерттеуші Г. Сарықұлованың портреті (1975), Актриса С. Майқанованың Ш. Уалиханов анасының рөліндегі портреті (1976), Актриса Х. Бөкееваның „Абай“ спектакліндегі Әйгерім реліндегі портреті (1976), Оралдық келін (1978), т. б. шығармалары отандық суретшілердің осы жанрдағы үздік туындылары қатарынан орын алады. Суретші шығармаларына тән нәзік лиризм оның 20 ғ-дың 90-жылдарындағы Қызыл раушан гүлдері, Шұғынық гүлдер, Жемістер мен гүлдер туындыларында айқын байқалады. Ғарифқызы — Қазақтың ұлттық киімдері (1958, 1976) альбомының авторлары. Ол Алматы керкемсурет училищесінде және ҚазПИ-де дәріс оқыды.

Санат: KZ портал Қазақша Рефераттар жинағы



Ұқсас жұмыстар

Айша Ғалымбаеваның бақытты суретші екені ақиқат
Әбілхан Қастеевтің өмірбаяны
Гобелен технологиясында абстарктілі интерьерлік панно тоқу
Бөрте ханым - Шыңғыс ханның әйелі
Бейнелеу өнері сабақтарында оқушыларды тарихи композиция құрастыруға үйрету (көшпенділер)
Қазақстан бейнелеу өнерінің даму тарихы
Қазақ кеңестік өнерінің қалыптасуы
Қазақ бейнелеу өнерінің тұлғасы
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ САБАҒЫНДА ГОБИЛЕН ТОҚУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Сәндік кескіндемедегі ұлттық натюрморт
Қазақстан Республикасының заңдарын сақтауын тексерулерді ұйымдастыру мен жүргiзу ережесi
Қазақстанның халықаралық экономикалық қатынастардағы орны
Оңтүстік Қазақстан облысындағы несие нарығының қазіргі жағдайын талдау
Қазақстан Республикасындағы ақша реформалары және оның ерекшелiктерi
Қазақ тiлiн оқытудың, ұйымдастырудың әдiстемелiк ерекшелiктерi
Қазақстандағы саяси PR технологияларының сайлау кампанияларындағы қолдану
Қазақстанның ұлттық экологиялық проблемалары
Оңтүстік Қазақстан облысы топонимиясының физикалық-географиялық астарлары
Патшалық өкіметтің Қазақстанда саяси билігінің орнығуы (1867-1891 ж.ж)