Ата – аналық құқықты қалпына келтіру туралы

Ата-аналар мен балалардың арасындағы құқықтық қатынастардың пайда болуының негізі балалардын белгіленген заң тәртібімен куәландырылған белгілі бір әке мен шешеден туатындығы болып табылады. «Неке және отбасы туралы» Занда балалардың туу тегін куәлаңдырудың бірнеше әдістері (түрлері) қарастырылған.
Алғашқы дәстүрлі және неғұрлым кен тараған тәсіл бір-бірімен некеде тұратын ата-аналардан туған балалардың тегін анықтау болып табылады.
«Неке және отбасы туралы» Заңның 46-бабына сәйкес бір-бірімен некеде тұратын адамдардан туған баланың туу тегі ата-анасының неке туралы жазбасымен куәландырылады. Бұл некеден туған бала азаматтық хал актілерін жазу органында әкесі мен шешесінің біреуі неке туралы куәлігін көрсетіп, өтініш беруі бойынша солардың атына жазылады деген сөз. Некелі әйелден туған баланың әкесі сол әйелдің күйеуі болып табылады.
Бала неке бұзылған, оны жарамсыз деп таныған кезден бастап, немесе бала анасының жұбайы қайтыс болғаннан кейінгі екі жүз жетпіс күн ішінде туған жағдайда, егер өзгеше дәлелденбесе, анасынан бұрынғы жұбайы баланың әкесі болып танылады («Неке және отбасы туралы» Заңның 46-бабы, 2-тармағы).
Некесіз туылған баланың тегін куәландыруды реттейтін бұрынғы қолданылып жүрген заңдар іс жүзінде әкелікті белгілеуге қатысты мәселелерді ғана шешіп келген еді.
Жаңа заң, сонымен бірге, баланың анасы жағынан тегін (анасы болуын) белгілеу тәртібін де негіздеп берді. «Неке және отбасы туралы» Занның 46-бабының 1-тармағына сәйкес баланың анасы жағынан тегін (анасы болуын) ананың медициналық мекемеде бала туғанын растайтын құжаттар негізінде, ал бала медициналық мекемеден тыс жерде туған жағдайда — медициналық құжаттардың, куәлардың көрсетулерінің немесе өзге де айғақтардың негізінде азаматтық хал актілерін жазу органы белгілейді. Баланың анасы жағынан тегін белгілеу бала некеде тұрған адамдардан туылған жағдайда да, немесе ол некесіз туылған жағдайда да қолданылады.
Бала туғанда ата-анасы некеде болмаса, немесе анасы баласының әкесі жұбайы (бұрынғы жұбайы) емес деп мәлімдесе, баланың әкесі жағынан тегін белгілеу мәселесінің шешілуі күрделірек болады.
Заң баланың анасымен некеге тұрмаган адамның әкелілігін белгілеудің бірнеше әдістерін қарастырады.
Ол баланың әкесі мен шешесінің бірлескен арызын, ал кейбір жағдайларда (шешесінің қайтыс болуы, оның әрекет қабілетсіздігін мойындау және т. б.) әкесінің арызын АХАЖ органдарына беру жолымен белгіленуі мүмкін.
Ата-ананың бірлескен арызы немесе бала әкесінің арызы болмаған кезде баланың нақты адамнан туу тегі (әке болуды) ата-аналарының біреуінің бала қорғаншысының (қамқоршысының) арызы бойынша немесе баланы асырап отарған адамның арызы бойынша, сондай-ақ баланың кәмелетке толғаннан кейінгі өз арызы бойьшша сот тәртібімен белгіленеді («Неке және отбасы туралы» Заңның 47-бабы).

Ұқсас жұмыстар

Ата - ана құқығынан айыру тәртібі

Баланы қорғалу құқығы

Ата-ана құқықтарынан айыру және оларды шектеу

Мемлекет құқық негіздері

Ата - ана мен балалардың алименттік міндеттемелері

Ата-аналарының қамқорынсыз қалған балалардың орналастыру институтын құқықтық реттеу

Кәмелетке толмаған балалардың құқықтарын қорғау

Шетел азаматтарының бала асырап алуды құқықтық реттеу

Ата-аналарды құқығынан айырудың негіздері мен тәртібі

Ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды тәрбиелеу

ҚОРҚЫТ туралы