Түтін мұржаларының саны

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Техникалық физика және
жылуэнергетика кафедрасы

ТОҢАЗЫТҚЫШ ҚОҢДЫРҒЫЛАРДЫҢ АВТОМАТТАНДЫРУЫ
ПӘНІ БОЙЫНША
ЕСЕПТІК-ГРАФИКАЛЫҚ ТАПСЫРМАЛАРЫН ОРЫНДАУ
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
5В072300 – Техникалық физика
мамандығы ушін

Семей
Тоңазытқыш қоңдырғылардың автоматтандыруы
Әдістемелік нұсқаулар 5В072300 – Техникалық физика мамандығының студенттеріне арналған. Мұнда Тоңазытқыш қоңдырғылардың автоматтандыруы пәнінің есептік-сызба жұмыстардың тапсырмалары, оларды орындау бойынша рекомендациялар, ұсынылатын әдебиеттер тізімі берілген.
Кіріспе
Қоршаған ортаны қорғау бүгінгі күннің басты мәселелерінің бірі болып табылады. Қоршаған ортаға адамның әсерінің себептерінде, бұл әсердің жағымсыз көріністерінен қорғау әдістерін де ұғыну үшін адамзат көптеген ғылымдар мен ғылыми бағыттарды тудырды. Оларға инженерлік экология да жатады. Бұл қолданбалы пән дамып жатқан Өнеркәсіптік өндірістің жағдайларында қоршаған ортаның сапасының сақталуына бағытталған ғылыми дойектемеленген инженерлік-техникалық шаралардың жүйесі болып табылады.
Есептік-сызба жұмыстарын орындауға әдістемелік нұсқаулар
Тоңазытқыш қоңдырғылардың автоматтандыруы пәнінің бағдарламасы бойынша студенттер екі есептік-сызба жұмыстарын орындайды.
Бірінші есептік-сызба жұмыс бұл курстың әртүрлі тақырыптарының теориялық сұрақтарына жауап беруді талап етеді. Әр студент студенттік билетінің нөміріндегі ең соңғы екі санмен белгіленген үш тапсырмалардан тұратын нұсқаны орындайды. Тапсырмалардың жауаптары сұрақтың мәні бойынша, толық, қисынды, айтарлықтай қысқа болу керек. Тапсырмалардың нұсқалары 1- кестеде келтірілген.
№1 есептік-сызба жұмысы Атмосфераға зарарлы заттектердің шығарылуын есептеу
2.1 Есептеуді жүргізуге әдестемелік нұсқаулар
ЖЭС-да түтін газдарындағы жанудың зарарлы өнімдерінің инструменталдық бақылауы жеткіліксіз енгізілуі, сонымен қатар қазандарды жобалау және реконструкциялау сатыларында уытты заттектердің шығарылуын бағалаудың қажеттілігі әртүрлі есептеу әдістемелерін кеңінен қолданудың себептері болып табылады.
2.1.1 Қатты бөлшектер
Түтін газдарының құрамындағы қатты бөлшектер ұшатын күл мен ошақта толық жанбаған отынның (кокстың) қоспасы болып табылады. Қатты бөлшектердің массалық шығарылуы Мшығ (гс немесе т) төменде келтірілген баланс теңдеулері бойынша есептеледі:
(2.1)
Әкетіндіде жанар заттар мөлшерінің эксперименталдық берілгендері болмасаданных о содержании горючих в счетуосферуданного курса.ых горелок ()ь рекомендуемой литературы.:
, (2.2)
мұнда – табиғи отынның шғыны, гс (т);
– отынның жұмыстық массасына күлділігі, %;
– қазаннан газдармен әкетілетін күлдің үлесі (әкетіндідегі отын күлінің үлесі 2.2-кестеде келтірілген берілгендерге сәйкес таңдалады);
- дүркін шығарындыларды ескеріп отырғанда күл ұстағыштардағы ұсталып қалатын қатты бөлшектер үлесі;
– әкетіндідегі жанар заттарының мөлшері, %;
– отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, % (қатты отындар үшін Қазандық агрегаттарының жылулық есептелуі нормативтік құжатқа сәйкес алынады, мазутты қазандар үшін q4 = 0,02%);
- отынның төменгі жану жылуы, МДжкг; 32,68 – көміртектің жану жылуы, МДжкг.
Атмосфераға шығарылатын қатты бөлшектердің сомарлы мөлшеріне кіретін ұшқыш күлдің мөлшері гс (т) (жанудың қатты өнімдерінің минералды бөлігі), мына формуламен есептеледі:
(2.3)
2.2 К е с т е - Аз қуатты қазан оттықтарында отынды жағудың сипаттамасы
Оттықтың түрі
Отын

Қозғалмайтын торлы және көмірді қолмен лақтыру
Қоңыр тас көмірлері
0,0023
1.6 - 1.8
2.0
8.0 - 7.0

Антрацит АС және АМ
0.0030
1.6 - 1.8
2.0
9.0 – 8.0

АРШ
0.0078
1.6 - 1.8
2.0
9.0 – 8.0
Қозғалмайтын торлы және көмірді пневмомеханикалық лақтыру
Қоңыр тас көмірлері
0.0026
1.6 - 1.8
0.5 - 1.0
9.0 – 8.0

Антрацит АРШ
0.0088
1.6 - 1.8
0.5 - 1.0
13.5 – 10.0
Тура және кері жүрісті тізбекті торлы және көмірді пневмомеханикалық лақтыру
Антрацит АС және АМ
0.0020
1.5 – 1.6
0.5 - 1.0
6.5 – 5.0

Қоңыр тас көмірлері
0.0035
1.5 – 1.6
0.5 - 1.0
5.5 – 4.5
Шахталық
Қатты отын
0.0019
1.5 – 1.6
2.0
2.0
Шахталық-тізбекті
Кесекті торф
0.0019
1.4 – 1.5
1.0
2.0
Еңкейіңкі-итеретін
Эстондық слансылар
0.0025
1.5 - 1.6
0.5 – 1.0
2.0
Тұрмыстық жылу өндіргіштерінің қабатты оттықтары
Отын
0.0050
1.5 - 1.6
1.0 – 2.0
2.0

Қоңыр көмірлер
0.0011
1.5 - 1.6
1.0 – 2.0
6.0 – 4.0

Тас көмірлері
0.0011
1.5 - 1.6
0.5 – 1.5
7.0 – 5.0

Антрацит өнімсіз көмірлер
0.0011
1.5 - 1.6
0.5 – 1.0
8.0 – 6.0
Камералық оттықтар:
Бу және су жылытқыш қазандары
Бу және су жылытқыш қазандары
тұрмыстық жылу өндіргіштер
Мазут
0.010
1.5 - 1.6
0.5 - 1.0
-

Табиғи, ілеспе газ
0.000
1.3 - 1.4
0.5
-

Жеңіл сұйық отын
0.010
1.4 – 1.5
0.5
-

Қатты отын (шаңтәрізді жағу)
0.010
1.5 – 1.6
0.5
5.0 – 3.0

Газ
0.000
1.3 – 1.4
0.5

Жеңіл сұйық
0.010
1.5 – 1.6
0.5

Отынның механикалық толық жанбауы нәтижесінде оттықта түзілетін және қатты отында жаққанда атмосфераға коксты қалдықтар түрінде немесе мазутты жаққанда – қож түрінде (жанудың қатты өімдерінің органикалық бөлігі) шығарылатын қатты (коксты) бөлшектердің мөлшері гс (т) келесі формуламен анықталады
(2.4)
Келтірілген теңдеулер күлұстағыш ПӘКін (ηзу) өлшеудің қателіктеріне өте сезімтал. Мысалы, = 0,99дан 0,98ге дейін ауысуы қатты бөлшектер шығарындылары массасының екі есе артуына әкеледі.
2.3 К е с т е - Әртүрлі оттық қондырғылары үшін аун коэффициентінің мөлшерлері
Оттық қондырғысының типі
мӨлшері
Шлакты қатты әкетумен ашық оттықтар
0,95
Шлакты сұйық әкетумен ашық оттықтар
0,7...0,85
Шлакты сұйық әкетумен жартылай ашық оттықтар
0,6...0,8-
Екі камералық оттықтар
0,5...0,6
Тік алғы ошақтары бар оттықтар
0,2...0,4
Горизонталды циклондық оттықтар
0,1...0,15
Газ-мазутты оттықтар
1,0
2.1.2 Мазутты күл (ванадийге есептегенде)
Мазутты күл көбінесе металл оксидтерінен тұратын күрделі қоспа болып табылады. Оның қоршаған ортаға биологиялық әсері бүтін бір әсердей қарастырылады. Күлдегі мөлшері бойынша санитарлы-гигиеналық нормативі - ШРК белгіленген бақылау көрсеткіші ретінде ванадий қабылданған.
Ванадийге есептегенде (гс немесе т) мазутты жаққанда қазанның түтін газдарымен бірге атмосфераға түсетін мазутты күлдің сомарлы мөлшері (Мм.з) мына формуламен есептеледі
(2.5)
мұнда – мазуттың 1 тоннасындағы ванадийдің мөлшері, гт;
– табиғи отынның шығыны (мазутты күлдің шығарындыларын , гс анықтағанда отынның шығыны тсағ деп алынады; тоннамен анықтағанда В шығыны тоннамен алынады);
- мазутты қазандардың қызу беттерінде қатты бөлшектермен бірге қалатын ванадийдің үлесі:
∙ беттерінің тазартылуы тоқтатқан күйінде жүргізілетін өндірістік аса қыздырғыштары бар қазандары үшін = 0,07;
∙ беттерінің тазартылуы тоқтатқан күйінде жүргізілетін өндірістік аса қыздырғыштары жоқ қазандары үшін = 0,07;
∙ қалған жағдайларда = 0;
күл ұстағыш қондырғыларында түтін газдарын мазутты күлден тазартудың дәрежесі, %;
– қайта есептеу коэффициенті:
∙ шығарындыларын грамм секундқа анықтағанда = 0,278 ∙10-3;
∙ тоннамен анықтағанда = 10-6.
Ванадийдің мазуттағы мөлшерін (гт) екі әдіспен анықтауға болады:
∙ мазуттың химиялық анализінің нәтижелері бойынша
, (2.6)
мұнда – ванадийдің мазутта нақты мөлшері, %;
∙ жуықтап алынған формула бойынша (химиялық анализдің берілгендері болмаса)
, (2.7)
мұнда – мазуттағы жұмыстық массасына күлдің мөлшері, %.
Арнайы қолданылатын батареялық циклондарда газдарды мазутты күлден тазарту дәрежесі (ванадийге есептегенде), %, келесі формуламен анықталады
(2.8)
мұнда ЖЭС-тар мен қазандықтардың қазандарында мазутты жаққанда түзілетін қатты бөлшектерді ұстап қалудың жалпы дәрежесі, %.
Бұл тәуелділік келесі шарт орындалғанда сақталады 65% 85%.
Шаң-көмір қазандарында мазут пен қатты отынды бірге жаққанда күлұстағыш қондырғыларында мазутты күлді ұстап қалу дәрежесі (, %)
(ванадийге есептегенде) (2.9) формуласымен есептеледі
= ∙ , (2.9)
мұнда - көмірді жаққанда қатты бөлшектерді ұстап қалудың жалпы дәрежесі, %,
С – коэффициент:
∙ электросүзгілерінде тең 0,6;
∙ ылғал аппараттарында тең 0,5;
∙ батареялық циклондарда тең 0,3.
2.1.3 Күкірт оксиді SOx
Күкіртті отындарды жаққанда тұзілетін күкірт оксидтерінің сомарлы мөлшерін SOx = SO2 + SO3 күкірт диоксидіне (SO2) есептеп анықтайды. Күкірт оксидінің массалық шығарылуының (гс) есептелуі келесі баланстық стехиометриялық теңдеумен жүргізіледі
= (3.0)
мұнда – табиғи отынның шығыны, кгс;
– отынның жұмыстық массасына күкірттің мөлшері, %;
қазанның газ шығарындыларында ұшқыш күлмен байланысатын күкірт оксидтерінің бөлігі; отынның күлділігі мен ұшқыш күлдегі бос сілтінің мөлшеріне байланысты;
күл ұстағышта усталып қалатын күккірт оксидтерінің бөлігі;
түтін газдарын күкірттен тазарту қондырғыларында ұсталып қалатын күкірт оксидтерінің бөлігі, мөлшері қондырғының құжаттық берілгендері бойынша алынады;
-күкірттен тазарту қондырғысы мен қазан жұмысының ұзақтығы, сағжыл.
Құрғақ күл ұстағыштарда (электросүзгілерде, батареялық циклондарда) ұсталып қалатын күкірт оксидтерінің бөлігі нөлге тең деп алынады.
2.4 К е с т е - Отындарды алаулатып жаққандағы коэффициентінің мөлшерлері
Отын

Торф
0,015
Эстондық және ленинградтық слансылар
0,8
Басқа кен орындарының слансылары
0,5
Екібастуз көмірі
0,02
Канск-Ачинск бассейнінің Березовск көмірлері

- қатты шлақ шығару оттықтары үшін
0,5
- сұйық шлақ шығару оттықтары үшін
0,2
Канск-Ачинск бассейнінің басқа көмірлері

- қатты шлақ шығару оттықтары үшін
0,2
- сұйық шлақ шығару оттықтары үшін
0,05
Басқа кен орындарының көмірлері
0,1
Мазут
0,02
Газ
0
Ылғал күл ұстағыштарда бұл бөлік суарылатын судың шығыны мен жалпы сілтілігіне, келтірілген күкірттілігіне Sпр тәуелді.
Келтірілген күкірттілік былай анықталады
, (3.1)
мұнда - отынның төменгі жану жылуы, МДжкг.
ЖЭСда күл ұстағыштардың суландырылуына кететін судың меншікті шығыны 0,1...0,15 лнм3 құраса, 2.1-суреттен анықталады.
Отында күкіртті сутек болса, күкірт оксидтерінің қосымша мөлшері шығарылуының есептелуі (SO2-ге есептегенде) келесі формула бойынша жүргізіледі
, (3.2)
мұнда [H2S] – отындағы күкіртті сутектің мөлшері, %.

2.1 Сурет - Ылғал күл ұстағыштарда күкірт оксидтерін ұстап қалу дәрежесінің отынның келтірілген күкірттілігі мен суарылатын судың сілтілігіне тәуелділігі
(суарылатын судың сілтілігі, мг-эквл:1 – 10.0,2 – 5.0, 3 - 0)

2.1.4 Көміртегі монооксиді СО

Түтін газдарындағы көміртегі монооксидінің (СО) концентрациясын
есептеу жолмен анықтау мүмкін емес. СО оксидінің түзілуі мен тотығу процестері отынды жағудың әдісі мен режимдік шарттарына тәуелді. Сондықтан СО-нің жалпы шығарындыларын есептеуді инструменталдық
Өлшеулер арқылы жүргізу қажет. Бұл жағдайда көміртегі монооксидінің массалық шығарылуы (гс) мына формуламен есептеледі
, (3.3)
мұнда - азоанализаторлармен өлшенген СО-ның түтін газдарындағы концентрациясы (гм3);
- СО-нің мөлшерінің анықталуы жүргізілген газ жолының қимасындағы түтін газдарының шығыны (м3с).
Біріншілік жуықтауда көміртегі монооксидінің массалық шығарылуын (, гс) келесі теңдеу арқылы бағалауға болады
, (3.4)
мұнда – қазанды пайдаланудың жұмыстық режимдерінде қатты, сұйық және газ отынын жаққанда көміртегі монооксидінің меншікті массалық шығыны, гкг немесе кгт (гм3);
– қарастырылған уақыт аралығында табиғи отынның шығыны, кгс (м3с);
- отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалуы , %.
Көміртегі монооксидінің меншікті шығуы , гкг немесе кгт (гм3 немесе кг103 м3) былай анықталады
, (3.5)
мұнда – отынның химиялық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, %;
- жану өнімдерінде СО мөлшерімен анықталатын отынның химиялық толық жанбауынан жылудың жоғалтылатын бөлігін ескеретін коэффициент,:
- қатты отындар үшін = 1;
- газ үшін = 0,5;
- мазут үшін = 0,65;
- табиғи отынның төменгі жану жылуы, МДжкг (МДжм3).
Газ бен мазутты ауаның шекті аз артық мөлшерлерінде жаққанда
(α = 1,01...1,05) = 0,15% деп алу қажет; егер α 1,05 онда = 0 деп алады. Мазутты жаққанда = 0,02% деп алынады.
Уақыттың белгілі аралығында (ай, жыл) көміртегі монооксидінің жалпы шығарылуын (,т) есептеу үшін келесі теңдеуді қолдану ыңғайлы болады
, (3.6)
мұнда – қарастырылып жатқан уақыт аралығындағы табиғи отынның шығыны, т (мың. м3).
2.1.5 Азот оксидтері
Қатты, сұйық және газ отынын жаққанда қазанның түтін газдарымен бірге атмосфераға шығарылатын NOx азот оксидтерінің сомарлы массалық шығарылуы NO2-ге есептегенде (гс немесе т) келесі қатынаспен есептеледі
, (3.7)
мұнда – шартты отынның шығыны, тсағ (немесе т);
- жағылатын отынның 1 тоннасына азот оксидтерінің меншікті шығынын сипаттайтын коэффициент, кгт;
– отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, %;
– жағылатын отын сапасының азот оксидінің шығысына әсерін ескеретін коэффициент;
– оттықтың конструкциясын ескеретін коэффициент:
∙ құйынды оттықтар үшін 1,0-ге тең;
∙ тура ағынды оттықтар үшін 0,85-ке тең;
– қождың әкетілу түрін ескеретін коэффициент:
∙ қатты қожды шығарғанда = 1,0-ге ;
∙ сұйық қожды шығарғанда = 0,85-ке;
- оттыққа жіберу шарттарына байланысты азот оксидтерінің шығысына рециркуляцияланатын газдар әсерінің тиімділігін сипаттайтын коэффициент;
– қазаннан кейін ауаның жалпы артық мөлшерінің сақталу шартында негізгі оттықтармен қатар ауаның бөлігін (δв) жібергенде, азот оксидтері шығарындыларының азаюын сипаттайтын коэффициент (екі сатылы жаққанда). 2.2-сурет бойынша анықталады;
r - түтін газдарының рециркуляциялану дәрежесі;
– азотты тазартатын қондырғыда ұсталып қалатын азот оксидтерінің бөлігі;
– азотты тазартатын қондырғы мен қазан жұмысының ұзақтығы, сағжыл;
kп – қайта есептеу коэффициенті:
∙ жалпы шығарылуда (гсек) kп = 0,278;
∙ шығарылуды тонналап есептегенде kп = 10-3.
коэффициенті келесі формулалар бойынша есептеледі:
∙ Өндірулігі 30...75 тч бу қазандары үшін
, (3.8)
мұнда және – қазанның сәйкес нақтылы және шын мәнісіндегі бу Өндірулігі, тсағ;
∙ Өндірулігі 125...210 ГДжч (30...50 Гкалч) су жылытқыш қазандары үшін
, (3.9)
мұнда Qн және Qф – қазанның сәйкес нақтылы және шын мәнісіндегі жылулық қуаты, ГДжч.
Ескерту. Қатты отынды жаққанда (3.5) және (3.6) формулаларына пен Qф орнына мен Qн сәйкес қойылады.

2.2 сурет - Негізгі оттықтардағы ауамен қатар
бөлек берілетін ауа үлесіне ε2 коэффициенті мөлшерінің тәуелділігі
(1 – мазут, 2 – кӨмір, 3 - газ)
коэффициентінің мәндері былайша қабылданады:
∙ қатты отынды жаққанда:
Егер αт ≤ 1,25 болса, онда = 0,178 + 0,47 ∙ ;
αт 1,25 - = (0,178 + 0,47 ∙ ) ∙ αт 1,25,
мұнда Nг – отындағы жанатын массаға азоттың мөлшері, %;
∙ сұйық және газ отынын жаққанда:
αт 1,05 = 1,0;
1,03 ≤ αт ≤ 1,05 = 0,9;
αт 1,03 = 0,75.
Отынның екі түрін бірге жаққанда және біреуінің шығыны 90% болғанда β1 коэффициентінің мәнін отынның негізгі түрі бойынша алады. Қалған жағдайларда β1 коэффициентін отынның екі түрі үшін орташа өлшенген мән етіп анықтайды
(4.0)
мұнда - отынның әрбір түрінің коэффициенттері мен қазанға шығындары.
Нақтылы жүктемесінде түтін газдарының рециркуляциялану дәрежесі (r) 20%-дан төмен болғанда ε1 коэффициентінің мәндерін былай таңдайды:
∙ газ бен мазутты жаққанда және рециркуляциялау газдарын
- оттықтардың астына енгізгенде (оттықтар вертикаль экрандарында орналасқанда)- 0,0025;
- оттықтардың астындағы шлицалар арқылы енгізгенде – 0,015;
- оттықтардың сыртқы каналымен енгізгенде – 0,025;
- ауаны үрлеуде және екі ауа ағынын айырғанда – 0,035;
∙ қатты отынды жоғары температурада жаққанда және рециркуляциялау газдарын:
- біріншілік аэроқоспаға енгізгенде - 0,010;
- екіншілік ауаға енгізгенде – 0,005;
∙ қатты отынды тӨменгі температурада жаққанда - ε1 = 0.
Жүктемесі нақтылыдан төмен болса ε1 коэффициентін коэффициентіне көбейтеді.
коэффициенті келесі қатынаспен анықталады
(4.1)
(3.8) формуласы 0,5 ≤ DфDн ≤ 1 шарты орындалғанда қолданылады.
2.1.6 Шығарынды көзінің минималды биіктігін анықтау
Түтін мұржасының тағайындалуы – жер бетіндегі қабатта концентрациялары шекті рауалы концентрацияларынан (ШРК) аспайтын түтін газдарындағы зиянды заттектерді сею.
Түтін мұржалары стандартталған. Мұржалардың биіктігі 120, 150, 180, 240, 270, 300, 330, 360, 390, 400, 450 м қатарында 30 м адыммен таңдалады. Мұржа ернеуінің диаметрлері, м: 6,0; 7,2; 8,4; 9,6; 10,8; 12,0; 13,8.
Түтін мұржасының биіктігінің мәні (Н) мына формуламен есептеледі:
(4.2)
мұнда А – атмосфераның температуралық стратификациясына тәуелді коэффициент.
Атмосфералық ауада зиянды заттектердің концентрациясы максималды болатын қолайсыз метеорологиялық жағдайларға сәйкес келетін А коэффициентінің мәні:
∙ солтүстік ендігі 40 0 оңтүстігіне қарай Орта Азия, Бурятия аудандары мен Чита облысы үшін - 250 ;
∙ ТМДның Еуропалық аумағы үшін, солтүстік ендігі 50 0 оңтүстігіне қарай орналасқан Ресей аудандары үшін, Кавказ, Молдавия, төменгі Еділ бойының аудандары үшін, ТМДның Азиаттық аумағы үшін, Қазақстан, Қиыр Шығыс және Сібір мен Орта Азияның қалған территориясы үшін - 200;
∙ солтүстік ендігі 50 0 мен 520 аралығында орналасқан ТМДның Еуропалық аумағы мен Орал үшін (мұнда бұл зонаға жататын жоғарыда айтылған аудандар мен Украина жатпайды) – 180;
∙ солтүстік ендігі 50 0 солтүстігіне қарай орналасқан ТМДның Еуропалық аумағы мен Орал үшін, сонымен қатар Украина үшін -160 (солтүстік ендігі 50 0 пен 520 аралығын құрайтын Украина зонасында көздерінің биіктігі 200 м құраса – 180, ал оның оңтүстік жағы үшін – 200).
∙ Мәскеу, Тула, Рязань, Владимир, Калуга және Ивановск облыстары үшін -140.
– зиянды заттектер лақтырысының қуаты, гс
(4.3)
– газ-ауа қоспасының мұржаға шығыны, м3с.
Есептеуде зиянды заттектер концентрациясы (См) .максималды мәніне жететін жыл ішінде кәсіпорынды пайдаланудың дағдылы (кәдігі) жағдайларында болатын және үйлесулері алынады.
- атмосфералық ауада зиянды заттектердің шөгу жылдамдығын ескеретін өлшемсіз коэффициент:
∙ газ тәрізді зиянды заттектер мен ұсақ дисперсті аэрозольдер үшін (шөгу жылдамдығы нөлге тең болатын шаңдар, күлдер ж.т.б.) F = 1;
∙ шығарындыларды тазартудың орташа пайдалану коэффициенті ≥ 90% болғанда жоғарыда айтылғаннан басқа ұсақ дисперсті аэрозольдер үшін F=2;
∙ тазартудың дәрежесі 75 - 90% құраса F = 2,5;
∙ тазарту жүргізілмесе F = 3.
Мұржа ернеуінің диаметрі (, м)
, (4.4)
мұнда – түтін мұржасының биіктігіне (шамамен беріледі) байланысты анықталатын түтін газдарының мұржадан шығу жылдамдығы, мс.
Мұржаның биіктігі, м: 120, 150, 180, 240, 330 – 420.
Газдар жылдамдығы, мс: 15 – 25, 25 – 30, 25 – 35, 30 – 40, 35 - 45.
– жер рельефін ескеретін өлшемсіз коэффициент, тегіс немесе аз қиылысқан жердің = 1.
– басқа көздерден пайда болатын атмосфераның ластануын сипаттайтын зиянды заттектердің фондық концентрациясы.
Шамамен алынған мұржа биіктігі бойымен мұржадан түтін газдарының шығу шарттарын ескеретін және өлшемсіз коэффициенттері анықталады.
және коэффициенттердің мәндері , параметрлеріне байланысты есептеледі
; (4.5)
. (4.6)
мәні келесі формулалардан анықталады
егер 100, (4.7)
егер ≥ 100. (4.8)
коэффициенті былай анықталады
= 1 егер 2, (4.9)
= 0,532 ∙ егер 0,5 ≤ 2, (5.0)
= 4,4 егер 0,5. (5.1)
∆– шығарылатын түтін газдарының температурасы (қазандық агрегатынң жылулық есебінен) мен берілген ауданның ең ыстық айының сыртқы ауасының орташа максималды температурасының айырымы.
2.2 Есептік-сызба жұмысының мазмұны
2.2.1 Қазандық агрегатында отынды жаққанда Қазақстан қаласының атмосферасына зиянды заттар шығарындыларының есептеуін жүргізу.
2.2.2 Зиянды заттардың атмосферада сейілу қисықтарын тұрғызу.
2.2.3 Түтін мұржасының биіктігін есептеу.
2.2.4 Алынған нәтижелерді анализдеп, ластайтын заттар шығарындыларын азайтудың шараларын ұсыну.
2.2.5 Жұмысты Фирмалық стандарт. АЭжБИ жұмыстары талаптарына сәйкес дайындау. Жұмыстың көлемі - 7-10 бет.
Тапсырма нұсқасы мен бастапқы берілгендері 2.5 кестеде келтірілген

2.5 К е с т е - Бастапқы берілгендер, № 2 есептік-сызба жұмыстың тапсырмаларының нұсқалары
Тапсырма нұсқаларының нөмірі
01
02
03
04
05
06
07
08
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Су жылытқыш қазандармен
Қазандық агрегатының типі
Бу- және су жылытқыш қазандардың камералық оттықтары
Отын түрі
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
Отын шығыны, В, тсағ
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Коэффициент Х
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бӨлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,020
0,019
0,018
0,017
0,016
0,020
0,019
0,018
Оттықтың типі
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,240
1,230
1,220
1,210
1,200
1,190
1,180
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
25,000
30,000
25,000
30,000
25,000
30,000
25,000
30,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
09
10
11
12
13
14
15
16
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Қозғалмайтын торы бар және көмірді қолмен лақтыру оттықтары
Отын түрі
Қатты қож шығарумен Екібастуз көмірі
Отын шығыны, В, тсағ
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,001
0,002
0,003
0,004
0,005
0,006
0,007
Коэффициент Х
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бӨлінетін жылу мөлшері, кгкДж
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,000
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,260
1,270
1,280
1,290
1,300
1,310
1,320
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
50,000
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
25,00
30,000
25,000
30,000
25,000
30,000
25,000
30,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,000
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
17
18
19
20
21
22
23
24
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу және су жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Қозғалмайтын торлары бар көмірді пневмомеханикалық лақтырумен оттықтар
Отын түрі
Сұйық қож шығарумен Қарағанды көмірі
Отын шығыны, В, тсағ
22,000
22,000
22,000
22,000
22,000
22,000
22,000
22,000
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,850
0,851
0,852
0,853
0,854
0,855
0,856
0,857
Коэффициент Х
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,300
1,250
1,300
1,250
1,300
1,250
1,300
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нөмірі
25
26
27
28
29
30
31
32
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Тізбекті торлы көмірді лақтырғышы бар оттықтар
Отын түрі
Қатты қож шығарумен Қарағанды кӨмірі
Отын шығыны, В, тсағ
2,394
2,394
2,394
2,394
2,394
2,394
2,394
2,394
Отын ылғалдылығы, W, %
5,500
5,500
5,500
5,500
5,500
5,500
5,500
5,500
Отын күлділігі, Ар, %
26,000
26,000
26,000
26,000
26,000
26,000
26,000
26,000
Күкірттің мөлшері S, %
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Көміртектің мөлшері С, %
85,600
85,600
85,600
85,600
85,600
85,600
85,600
85,600
Сутектің мөлшері Н, %
5,200
5,200
5,200
5,200
5,200
5,200
5,200
5,200
Оттектің мөлшері, %
6,900
6,900
6,900
6,900
6,900
6,900
6,900
6,900
Азоттың мөлшері N, %
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
33,370
33,370
33,370
33,370
33,370
33,370
33,370
33,370
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,850
0,851
0,852
0,853
0,854
0,855
0,856
0,857
Коэффициент Х
0,0035
0,0035
0,0035
0,0035
0,0035
0,0035
0,0035
0,0035
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,7000
0,7000
0,7000
0,7000
0,7000
0,7000
0,7000
0,7000
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
6,000
5,900
5,800
5,700
5,600
5,500
5,400
5,300
Оттықтың типі
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
1,300
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
20,016
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
150,000
150,000
150,000
150,000
150,000
150,000
150,000
150,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
33
34
35
36
37
38
39
40
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Қозғалмайтын торлары бар көмірді пневмомеханикалық лақтырумен оттықтар
Отын түрі
Сұйық қож шығарумен Екібастуз кӨмірі
Барлық қазандардан отын шығыны, В, тсағ
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Коэффициент Х
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
0,0026
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
0,700
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,000
1,000
0,000
1,000
0,000
1,000
0,000
1,000
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тураағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
41
42
43
44
45
46
47
48
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанд
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Бу және су жылытқыш қазандарының камералық оттықтары
Отын түрі
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
Отын шығыны, В, тсағ
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Коэффициент Х
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,020
0,019
0,018
0,017
0,016
0,015
0,014
0,013
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,020
1,010
1,000
0,950
0,900
0,850
0,800
0,750
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Қазанның нақты жылу Өндірулігі, Qд, МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
49
50
51
52
53
54
55
56
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанд
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Су жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Шахталық оттықтар
Отын түрі
Сұйық қожды шығарумен Қарағанды кӨмірі
Отын шығыны, В, тсағ
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Коэффициент Х
0,0019
0,0019
0,0019
0,0019
0,0019
0,0019
0,0019
0,0019
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
2,000
2,000
2,000
2,000
2,000
2,000
2,000
2,000
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
2,000
1,990
1,980
1,970
1,960
1,950
1,940
1,930
Оттықтың типі
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
құйынды
тура
ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
1,250
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
58,200
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,00
8400,00
8400,00
8400,00
8400,00
8400,00
8400,00
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60

2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нөмірі
57
58
59
60
61
62
63
64
Қала
Алматы
Астана
Актөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу және су жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Қозғалмайтын торы бар және кӨмірді қолмен лақтыру оттықтары
Отын түрі
Қатты қож шығарумен Экибастуз кӨмірі
Отын шығыны, В, тсағ
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
10,500
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Коэффициент Х
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,000
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,250
1,300
1,250
1,300
1,250
1,300
1,250
1,300
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
Қазанның номиналды бу өндірулігі, DH , МВт
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
Қазанның нақты бу өндірулігі, Dд, МВт
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
58,200
50,000
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны,
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
162,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
65
66
67
68
69
70
71
72
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Қарағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Бу және су жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Бу және су жылытқыш қазандарының камералық оттықтары
Отын түрі
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
мазут
Отын шығыны, В, тсағ
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Коэффициент Х
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
0,010
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кгкДж
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
0,320
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
0,020
0,019
0,018
0,017
0,020
0,019
0,018
0,017
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,040
1,040
1,040
1,040
1,040
1,040
1,040
1,040
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Түтін мұржаларының саны
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
1,000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
23,30
2.5 кестенің жалғасы
Тапсырма нұсқаларының нӨмірі
73
74
75
76
77
78
79
80
Қала
Алматы
Астана
Ақтөбе
Балхаш
Карағанды
Қостанай
Семей
Орал
Қазандықтың жылулық сүлбесі
Су жылытқыш қазандарымен
Қазандық агрегатының типі
Қозғалмайтын торы бар және кӨмірді қолмен лақтыру оттықтары
Отын түрі
Қатты қож шығарумен Екібастуз кӨмірі
Отын шығыны, В, тсағ
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
7,350
Отын ылғалдылығы, W, %
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
3,000
Отын күлділігі, Ар, %
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
0,050
Күкірттің мөлшері S, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
КӨміртектің мөлшері С, %
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
84,650
Сутектің мөлшері Н, %
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
11,700
(Азот + көміртегі) мөлшері, %
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
0,300
Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДжкг
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
40,300
Күл ұстағыштың ПӘКі, η, %
0,001
0,002
0,003
0,004
0,005
0,006
0,007
0,008
Коэффициент Х
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
0,0023
КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мӨлшері, кгкДж
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
1,900
q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
8,000
Оттықтың типі
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
құйынды
тура ағынды
Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α
1,25
1,260
1,270
1,280
1,290
1,300
1,310
1,320
Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Қазанның номиналды жылу Өндірулігі, Q,МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Қазанның нақты жылу Өндірулігі, Qд, МВт
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
23,200
Түтін мұржаларының саны
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000
Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, мс
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
15,000
30,000
25,000
Қазандық жұмысының жылдық сағат саны, сағжыл
8400,000
8400,00
8400,000
8400,00
8400,000
8400,000
8400,000
8400,00
Кететін газдар температурасы, tух, 0С
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
155,000
Ең ыстық айдың температурасы, 0С
23,30
20,20
22,30
24,20
20,30
20,20
22,20
22.60
Әдебиеттер тізімі
1 Мазур И.И. Введение в инженерную экологию.- М.: Наука, 1989.-375с.
2 Медведев М.Т. Инженерная экология.-М.: Гардарики, 2002.- 687с.
3 Рихтер Л.А. Охрана водного и воздушного бассейна от выбросов ТЭС.- М.: Энергоатомиздат, 1981.- 253с.
4 Промышленная теплоэнергетика и теплотехника: Справочник Под общ. ред. А.В.Клименко и В.М.Зорина.- М.: Издательство МЭИ, 2004.- 632с.
5 Методика расчета концентраций в атмосферном воздухе вредных веществ, содержащихся в выбросах предприятий. ОНД - 90 – Л.: Гидрометеоиздат, 1990.- 95с.
6 Росляков П.В., Егорова Л.Е., Ионкин И.Л. Расчет вредных выбросов ТЭС в атмосферу. Учебное пособие. – М.: Издательство МЭИ, 2002. – 84с.
7 Еремкин А.И., Квашнин И.М., Юнкеров Ю.И. Нормирование выбросов загрязняющих веществ в атмосферу. Учебное пособие.- М.: АСВ, 2000.-176с.
8 Байгельдинов Д.Л. Правовой механизм государственного управления в области экологии.- Алматы: КазГУ, 1998.- 98с.
9 Сулеев Д.К., Сагитов С.И., Сагитов П.И. и др. Экология и природопользование: Учебник.- Алматы: Гылым, 2004.- 392с.