ХІХ ғасыр тіл білімі, ХІХ ғасыр тіл білімі

Жалпы тіл білімі пәнінен тестілік тапсырмалар 5 В 020500 - Филология: қазақ тілі мамандығының студенттері үшін.

1-модуль. Жалпы тіл білімінің негізгі мәселелері

Жалпы тіл білімі пәні ЖОО-да қай жылдан бастап оқытыла бастады?
A.1960 ж.
B.1952 ж.
C.1964ж.
D.1968 ж.
E.1958ж.
Лингвистика қай тілден енген термин сөз?
A.латын
B.рим
C.грек
D.Д. неміс
E.француз
Ә. Хасеновтың Тіл білімі атты оқулығы қай жылы жарық көрді?
A.1996ж.
B.1995ж.
C.1978ж.
D.1966ж.
E.1936ж.
Тіл біліміндегі танымдық бағытты қарастыратын сала қалай аталады?
A.Когнитивтік лингвистика
B.Синхрондық лингвистика
C.Жалпы принциптер
D.Географиялық лингвистика
E.Лингвистика
Тілдің территориялық қатынасын зерттейтін жалпы тіл білімінің саласы?
A.Ареалды лингвистика
B.Салғастырмалы грамматика
C.Салыстырмалы грамматика
D.Салыстырмалы лингвистика
E.Салғастырмалы лингвистика
Экстралингвистика нені зерттейді?
A.тілдің сыртқы дүниемен байланысын
B.туыстас тілдер тарихын
C.тіл мен жазуды
D.басқа ғылымдармен байланысын
E.тілдердің ерекшеліктерін
Морфема дегеніміз не?
A.Ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кішкене бірлік
B.Тілдің грамматикалық бөлшегі
C.Бүтін нәрсенің элементтерінің арасындағы қатынастар схемасы
D.Болмыс құбылыстарын, заттарын, олардың қасиеттерін атайтын негізгі құрылыстық-семантикалық тіл бірлігі
E.Өзара байланысты бір тектес элементтрердің бірлігі
Тіл білімінің зерттеу нысанына не жатады?
A.адамның сөйлеу тілі
B.жазба тіл
C.тіл тарихы
D.тіл мен қоғам
E.тіл мен сана
Тіл білімінің белгілі бір дәуірде өмір сүруіне байланысты жіктелуі қалай аталады?
A.синхронды немесе сипаттамалы тіл білімі
B.тарихи және жалпы
C.сырты және ішкі лингвистика
D.сипаттама және салыстырмалы
E.жеке және жалпы
Тілдік таңбалар қалай жіктеледі?
A.фонема, морфема, сөз тіркесі, сөйлем
B.морфема, сөйлем, құрылым, сөз тіркесі
C.сөз, сөз тіркесі, сөйлем, дыбыс
D.сөйлем фонема, морфема, семотика, сөйлем
E.морфема, дыбыс, сөз тіркесі, сөйлем
Тілдің рөлін асыра бағалап, тіл мен ойлауды өте жақын деген көзқарас кімдерге тиесілі?
A.В.Гумбольдт, Л.Леви-Брюль
B.Ф.Э.Д. Шлейермахер, И.Г.Гаман
C.Ф.Э.Бенеке, Ф.Э.Д.Шлейермахер
D.И.Г.Гаман, В.Гумбольт
E.Л.Леви-Брюль, Ф.Э.Бенеке
Тіл білімі ғылымының байланыспайтын саласын белгілеңіз?
A.сәулет өнері
B.философия
C.әдебиет
D.психология
E.логика
Тілді тірі организм сияқты құбылыс деп есептеп, оны жаратылыстану ғылымының бір саласы ретінде санаған неміс лингвисі?
A.А.Шлейхер
B.В.Гумбольдт
C.Ш.Андреев
D.П.Паум
E.Ф.Бопп
Металингвистика, микролингвистика деп тілді екі салаға бөлген қай мектеп?
A.Дескриптивтік
B.Прага
C.Копенгаген
D.Неолингвизм
E.Этнография
Маймылдың адамға айналу процесіндегі еңбектің рөлі атты кітаптың авторын анықта.
A.Ф.Энгельс
B.А.Шлейхер
C.В.Гумбольдт
D.Ф.де Соссюр
E.Ф.Бопп
Тіл — идеяны білдіретін таңбалар жүйесі ,- деген кімнің пікірі?
A.Ф.де Соссюр
B.А.Шлейхер
C.Ф.Энгельс
D.В.Гумбольдт
E.Ф.Бопп
Тілдің ішкі механизмі дейтініміз не?
A.Тілдік жүйе
B.Тілдік проблема
C.Тілдік неолизм
D.Тілдік механизм
E.Тілдік единица
Жалпы лингвистика курсы еңбегінің авторы кім?
A.Ф. де Соссюр
B.Копыленко М.М.
C.Попова З.Д
D.Норман Б.Ю
E.Ковчиков. В.А
Белгілі бір дәуірдегі біртұтас тілдің өз ішінен ыдырап, жеке диалектілерге, тілдерге бөлшектену процесі қалай аталады?
A.Дифференциация
B.Деформация
C.Интегрция
D.Агглютинация
E.Флексация
Интеграция дегеніміз?
A.Жеке диалектілердің, тілдердің бір – бірімен жақындасу, бірігу процесі
B.Белгілі бір дәуірдегі біртұтас тілдің өз ішінен ыдырап, жеке диалектілерге, тілдерге бөлшектену процесі
C.Әр түрлі ұлт өкілдерінің бір-бірімен қатынас жасау процесі
D.Тілдердің жаңару процесі
E.Туыстық, тегіне байланыссыз, тілдердің құрылымдық, функционалдық қасиеттерін зерттеу процесі
Тілдің қоғаммен байланысын жан-жақты талдаған кеңес ғалымдары кімдер?
A.Е.Д.Поливанов, В.М.Жирмунский
B.Шлейхер
C.Ф.Бопп
D.Ф. Де Соссюр, Э.Сепир
E.Гумбольдт
“Синхрония” деген не?
A.тілді қазіргі дәуір тұрғысынан сипаттау
B.көп дәуір
C.тілді тарихи дәуір тұрғысынан сипаттау
D.мындаған жыл
E.тарих
Таңбаларды зерттейтін ғылым қалай аталады?
A.Семасиология
B.Этимология
C.Философия
D.Семиотика
E.Қондырма
Әлеуметтік лингвистиканың негізгі объектісі қайсысы?
A.тілдің әлеуметтік жағын зерттеу
B.тілдің танымдық жағын зерттеу
C.тілдің грамматикасын зерттеу
D.тілдің стилистикасын зерттеу
E.тілдің құрылымын зерттеу
Жалпы тіл біліміне қатысты терминді анықта.
A.Грамматикалық өнер теориясы
B.Сөйлеу мәнері
C.Экзотикалық лексика
D.Сема, реестр, рема, фонема
E.Эстетика, логика
Лингвистикада тіл білімін алдымен неше топқа бөледі?
A.2
B.3
C.4
D.5
E.6
“Жалпы тіл білімінің” мақсаты не?
A.лингвистикалық теориялармен қаруландыру
B.сингармонизмді үйрету
C.фонетиканы оқыту
D.лексикаға мән беру
E.сөзжасамды оқыту
Жалпы тіл білімі пәні оқулығын Т.Қордабаевпен бірігіп жазған авторды белгіле.
A.Ғ.Қалиев
B.Ә.Болғанбаев
C.Ә.Қайдаров
D.М.Копыленко
E.Л.Рүстемов
Тіл мен философияға ортақ обьекті болатын мәселе қайсысы?
A.Тіл мен ойлау, мағыналық форманың байланысы
B.Әлі шешімін таппаған мәселе
C.Тарих, география
D.Логика мен физика
E.Логика мен психология
Тіл білімі және әдебиеттану ғылымы қандай ортақ атаумен аталады?
A.Филология
B.Философия
C.Психология
D.Лингвистика
E.Тіл білімі
Тілді психикалық құбылысқа жатқызған ғалымды белгіле .
A.Ф.Бопп
B.Ф.Фортунатов
C.Б. Куртене
D.М.Копыленко
E.Э. А Потебня
Тіл мен ойлау тепе-теңдік бірлікте,- дейтін көзқарасты анықта.
A.Натуралистік
B.Менталистік
C.Марксистік
D.Механистік
E.Лингвистика
Менталингвистикадағы ең көп тараған беделді бағытқа қайсысы жатады?
A.Логикалық бағыт
B.Психологиялық бағыт
C.Механикалық бағыт
D.Жас грамматистер бағыты
E.Социологиялық бағыт
Тіл білімінің ойлау категориялары мен ойлаудың заңдары туралы ғылым қайсысына қарасты екендігін анықта.
A.логика
B.физиология
C.фонетика
D.лексикология
E.морфология
1965 жылы шыққан Население мира деген анықтамада дүние жүзінде қанша тіл бар деп көрсетілген?
A.5000
B.3000
C.4000
D.3500
E.2000-нан астам
Тілдің қатынас құралы болу қызметі қалай аталады?
A.Коммуникативтік
B.Экспрессивтік
C.Қоғамдық
D.Психологиялық
E.Базистік
“Эмоционалды теория” еңбегінің авторын белгіле.
A.Ж.Ж.Руссо
B.А.Шлейхер
C.Ф.Мистели
D.Э.Сепир
E.Ф. Буслаев
Тіл қандай құбылысқа жатады?
A.Қоғамдық
B.Биологиялық
C.Психологиялық
D.Логикалық
E.Қондырмалық
Тіл және оның даму заңдары туралы ғылым дегеніміз не?
A.лингвистика
B.семасология
C.грамматика
D.этимология
E.морфология
ХІХ ғ. тұрпайы материалистер тілдің шығуы туралы қай теорияны ұсынды?
A.еңбек айқайы
B.дыбысты қайталау
C.одағай мен бақылау
D.тілдің шарттасуы
E.морфология
“Жүйе” деген не?
A.біртектес элементтер бірлігі
B.сөз байланысы
C.сөздердің бірлігі
D.байланысу тәсілі
E.сөздердің жиынтығы
Синтагмалық қатынас деген не?
A.горизонталь бағытта тіркесу
B.байланыс
C.бірігу
D.қысқару
E.өзгерту
Парадигмалық қатынас дегеніміз не?
A.мағыналық жағынан біртекті элементтер тобы
B.көп мағыналық
C.тура мағына
D.бірігу
E.жаңғыру
Тілдің грамматикалық құрылысын зерттейтін саланы белгіле.
A.грамматика
B.фонетика
C.лексикалогия
D.морфология
E.лексика
Лексикология,грамматика салаларын тексеру обьектісін негізіне не жатады?
A.сөз
B.сөйлем
C.дыбыс
D.әріп
E.таңба
Әрбір тілдің өзіне тән грамматикалық амал- тәсілдерінің жиынтығы қалай аталады?
A.тілдің грамматикалық құрылысы
B.тілдің лексикалық құрылысы
C.тілдің фонетикалық құрылысы
D.тілдің синтаксистік құрылысы
E.таңбаның жүйесі
Грамматика ғылымы неше салаға бөлінеді?
A.2
B.4
C.5
D.3
E.6
Тілге берілген анықтаманың дұрысын анықта.
A.Тіл адам қатынасының өте маңызды құралы
B.Тіл ойды туғызатын орган
C.Тіл мұрагерлік жолмен дамиды
D.Тіл тек экспрессивтік қызмет атқарушы
E.Тіл еңбектң қостаушы
Тілдердің тоғысу процесінде болатын құбылыс қалай аталады?
A.субстрат
B.диффузия
C.ассимиляция
D.синтез
E.диссимиляция
Тілдік өзгеріске себеп болатын ең басты факторға кайсысы жатады?
A.қоғамдағы өзгеріс
B.грамматика саласындағы өзгеріс
C.адамның ойындағы өзгерістер
D.дифференциацияқұбылысы
E.диссимиляция үдерісі
Тіл білімін синхрондық және диахрондық деп екіге бөлген кім?
A.Ф. Соссюр
B.Г. Пауль.
C.Л. Зизани.
D.А Мелтер.
E.В.Виноградов
Психологтар тілімен айтқанда сөйлеу дегеніміз не?
A.Әрекет
B.Ойлау
C.Қимыл
D.Қиял
E.Қатынас
Интралингвистика термині қандай мағына береді?
A.Ішкі лингвистика
B.Сыртқы лингвистика
C.Жарты лингвистика
D.Ойлау лингвистикасы
E.Ақыл лингвистикасы
Интралингвистика терминінің негізгі салаларын белгіле.
A.Фонетика, грамматика, синтаксис
B.Лексикология, этимология, грамматика
C.Фонетика, лексикология, грамматика
D.Грамматика, фонетика, этимология
E.Фонетика, лексикология, синтаксис
Экстралингвистика термині қандай мағына береді?
A.Сыртқы лингвистика
B.Ішкі лингвистика
C.Жарты лингвистика
D.Ойлау лингвистикасы
E.Ақыл лингвистикасы
Металингвистика термині қандай мағына береді?
A.Ойлау
B.Сыртқы
C.Жарты
D.Ішкі
E.Ақыл лингвистикасы.
Экстралингвистика қандай салаларға бөлінеді?
A.Социолингвистика, менталингвистика
B.Ойлау, ақыл лингвистикасы
C.Жарты лингвистика.
D.Ойлау лингвистикасы.
E.Ақыл лингвистикасы
Көмекші таңбаларды белгіле.
A.Графикалық, заттық, ымдау.
B.Фонемалық, заттық, акустикалық.
C.Дыбыс, нұсқау, сәуле.
D.Семантикалық, заттық, морфемалық.
E.Синтагмалық, дыбыстық, графикалық.
Тілдің шығуын дыбысқа еліктеу теориясымен байланыстырған ғалымды анықта.
A.Г.Лейбниц
B.Д.Дитро
C.Ж.Ж. Руссо
D.И.Гердер
E.В. Гумбольдт
Августин тілдің пайда болуын қандай теориямен ұштастырады?
A.Дыбысқа еліктеу теориясы
B.Әлеуметтік шарттасу теориясы
C.Одағай
D.Марр теорисы
E.Грамматика теориясы
"Одағай теориясын" жақтаушы қай ғалым екендігін анықта.
A.Д. Кудрявский
B.Л. Нуаре
C.Ж. Руссо
D.Ә. Қайдар
E.Б. Қалиев
Қоғамдық шарттасу теориясын жақтаушылар нені басты орынға қояды?
A.Адамдардың саналы қызметін
B.Хабарлау қызметін
C.Тіл теориясын
D.Тіл еңбекті қостайды дегенді
E.Танымдық сипатты
Тілді қондырмалық құбылыстардың қатарына жатқызған қай ғалым?
A.Н. Я Марр
B.В. Радлов
C.В. Ярцева
D.Ф. де Соссюр
E.Ф. Энгельс
Тіл мен ойлау бірдей, екеуі тепе – тең деген қорытынды дұрыс па?
A.Қате
B.Дұрыс
C.Әлі ойлануды қажет етеді
D.Бірдей, бірақ тепе - тең емес
E.Тіл мен ойлау бірдей,- деген көзқарас дұрыс
Әрі дифференциялаушы, әрі жалпылаушы қызметке ие таңбаларды тап.
A.Сөздер, сөз тіркестері,сөйлемдер
B.Сөздер, таңбалар
C.Сөйлем, байымдау
D.cөз тіркестері,тұрақты тіркестер
E.Жауабы жоқ
Субстрат дегеніміз не?
A.Тілдегі тоғысу
B.Тілдегі бірігу
C.Тілдегі жылысу
D.Тілдегі сіңісу
E.Жауабы жоқ.
Тілдің кумулятивті қызметі нені білдіреді?
A.Халық қазынасын келесі ұрпаққа жеткізуді
B.Қатынас құралын
C.Атауыштық қызметті
D.Экспресивті қызметті
E.Ойды жарыққа шығаруды
Еңбек айқайы теориясының авторы қай ғалым ?
A.Л.Нуаре
B.Ж.Руссо
C.А.Шлейхер
D.К.Аханов
E.Ә.Хасенов
Адамзат тілінің пайда болу теориясының ғылыми негізін қалаған қай ғалымдар?
A.К.Маркс, Ф.Энгельс
B.Ф.Фортунатов, В.В.Виноградов
C.Л.В.Щерба, А.Шлейхер
D.К.Аханов, Ф.Энгельс
E.К.Маркс, К.Аханов
Тіл білімі мен географияның өзара байланысы қай саладан көрінеді?
A.Лингвистикалық география
B.Философия
C.Этнолингвистика
D.Логика
E.Антропология
Пайымдаудың элементтеріне не жатады?
A.Субъект, предикат, байланыс
B.Форма, мазмұн, объект
C.Объект, модальдылық, форма
D.Мазмұн, ақиқат дүние, заттық таңба
E.Тіл, логика, заттық таңба
Диахрониялық лингвистиканың қарастыратын мәселесіне не жатады?
A.Тілдің тарих бойында өзгеруі мен дамуы
B.Туыс тілдердің жүйесі
C.Туыс емес тілдердің құрылымы.
D.Тілдің белгілі бір дәуірдегі қалпы
E.Қатар өмір сүруші құбылыстардың арасындағы қатынастар
Тіл білімінің логика ғылымымен байланысы неден көрінеді ?
A.Сөздің ұғыммен, сөйлемнің пайымдаумен байланысынан
B.Ой формасы мен құрылысының зерттелінуінен
C.Тілдік категориялар мен логикалық категориялардың байланысынан
D.Ойлаудың заңдары мен ой формаларының өзара байланысынан
E.Сөз бен сөйлемнің байланысынан
Тілдің табиғатын айқындайтын ең басты қасиетіне не жатады?
A.Қатынас құралы болу
B.Ұжымды біріктіру қызметі
C.Байланыс тірегі болу
D.Тілдік таңбаның қызметі
E.Даму құралы болу
Тіл мен ойлаудың өзара байланысы қай ғылымдармен тығыз байланысты?
A.Философия, логика, психология
B.Философия, тіл білімі, биология
C.Математика, логика, психология
D.Кибернетика, логика, философия
E.Педагогика, логика, философия
Лингвистиканы медицинамен байланыстыратын сала қайсысы?
A.Артикуляция
B.Фразеология
C.Екпін
D.Синтаксис
E.Сөйлем
Флективті тілдердің қатарына қай тілдер жатады ?
A.Орыс, неміс, грек тілдері
B.Угро-фин, орыс тілдері
C.Араб, қытай, түркі тілдері
D.Грек, араб, жапон тілдері
E.Моңғол, түркі тілдері
В. Гумбольдтың басты еңбегі қайсысы екенін анықта.
A.Ява аралығындағы кави тілі туралы
B.Тіл және стиль
C.Этнолингвистика негіздері
D.Тіл біліміне кіріспе
E.Антропология ғылымы туралы
Тіл мен ойлаудың бірлігі неден көрінеді?
A.Форма мен мазмұннан
B.Ұғым мен мағынадан
C.Дыбыс пен ұғымнан
D.Форма мен табиғи байланыстан
E.Зат пен оның атауы арасындағы табиғи байланыстан
Үндіеуропа тілдерінің құрамына қай тілдер тобы енеді?
A.Индия, Иран, Славян, Герман тобы т.б.
B.Балтық , Герман, Қытай-тибет тобы т.б.
C.Иран, Кельт, Эвен тобы т.б.
D.Семит, Роман, Угор-фин тобы т.б.
E.Албан, Египет, Булгар тобы т.б.
Сөз – барлық фактілердің, барлық ойдың киімі,- деген кімнің сөзі екенін анықта.
A.М.Горкий
B.Ә.Хасенов
C.Т.Қордабаев
D.К.Аханов
E.К.Маркс
Тілді тарих бойында өзгеретін, дамитын құбылыс деп қарайтын көзқарас қай кезде пайда болды?
A.XIX ғ.
B.XX ғ.
C.XI ғ.
D.XV ғ.
E.IX ғ.
Тілдің сатылық даму теориясын жасаған қай ғалым?
A.Н.Я.Марр
B.А.Шлейхер
C.Г.Лейбниц
D.Ж.Ж.Руссо
E.Л.Нуаре
Тілдегі интеграция, дифференциация үдерістерінің себебі қалай аталады?
A.Экстралингвистикалық
B.Психологиялық
C.Ішкі фактор
D.Интерлингвистикалық
E.Табиғат әсері.
Тілдің дамуы не арқылы іске асырылады?
A.Тілдің ішкі заңдылықтары арқылы
B.Әлеуметтік заңдылықтары арқылы
C.Саннан сапаға көшу арқылы
D.Әр түрлі сатылар арқылы
E.Қоғамдық заңдылықтары арқылы
Жеңген тілдегі жеңілген тілдің элементтері қалай аталады?
A.Субстрат
B.Ареалдық әдіс
C.Дифуззия
D.Артикуляция
E.Инфикс
Тіл дегеніміз – ойдың тікелей шындығы деген пікірді айтқан қай ғалым?
A.К.Маркс
B.Ф. Фортунатов
C.Л.В. Щерба
D.Н. Гумбольд
E.Н. Кононов
Екінші сигнал жүйесі ойлаудың физиологиялық негізі болып саналады деген қай ғалым?
A.И.П.Павлов
B.Л. Нуаре
C.Ж. Руссо
D.Ә. Қайдар
E.Б. Қалиев
Фузия құбылысы қай тілдерге тән құбылыс?
A.Индеоеуропа елдеріне
B.Түркі елдеріне
C.Жапон елдеріне
D.Шығыс Азия елдеріне
E.Қытай елдеріне
Н. Я Марр тілді қандай құбылыстардың қатарына жатқызды?
A.Қондырмалық құбылыстардың
B.Мәдени құбылыстардың
C.Танымдық құбылыстардың
D.Экономикалық құбылыстардың
E.Рухани құбылыстардың
Тілден басқа таңбалар жүйесі қалай жасалады?
A.Қолдан жасалады
B.Ойдан жасалады
C.Қиял арқылы жасалады
D.Ешқашан жасалмайды
E.Жүйелі түрде жасалады
Тілдің заңдарының халықтық дүниеге көзқарасына әсер етеді ,- деген қай ғалымның пікірі ?
A.В.Гумбольдт
B.В.Ярцева
C.П.Лафарг жасалады.
D.В.Радлов
E.Ф.Энгельс
Ономастика нені зерттейді?
A.Жалқы есімдерді
B.Сөздің аталу себебін
C.Сөздің мағынасын
D.Географиялық атауларды
E.Тұрақты сөз тіркесін
Тілдердің типологиялық белгілері негізінде даралаушы, аглютинативтендіруші, флективтендіруші, инкорпоративтендіруші тілдер деп топтастырған ғалымды белгіле
A.В.Гумбольдт
B.К.Аханов
C.А.Шлейхер
D.В.Виноградов
E.Я.Марр
Даралаушы типке қай тілдер жатады?
A.Қытай, бирма
B.Француз, түрік
C.Түрік, славян
D.Неміс, араб
E.Үндіеуропа
Тілдің күрмелу себебін қай мамандар зертейді ?
A.Психиаторлар, дефектологтар, логопедтер
B.Дефектологтар, когнитивистер
C.Логопедтер, педагогтар, логиктер
D.Психиаторлар, психологтар, биохимиктер
E.Дефектологтар, логопедтер, логиктер
Ғалым Ф.Шлегель типологиялық жағынан тілдерді қалай топтастырған?
A.Флективті, аффикстендірілуші тілдер
B.Флективті, аморфты тілдер
C.Аглютинативті, синтетикалық тілдер
D.Жалаң-аралас, аморфты тілдер
E.Аглютинативті, аффикстендірілуші тілдер
Америкадағы дакота деп аталатын тайпа жайлы, оның кәсібі, саны, тілі жайында жазған қай ғалым?
A.Ф.Энгельс
B.Ж.Руссо
C.А.Шлейхер
D.К.Аханов
E.Ә.Хасенов
Одағайлар адамның ең алғашқы сөздері болады",- деп одағай теориясына қатысты өз ойын білдірген қай ғалым?
A.Д. Кудрявский
B.Ә. Қайдар
C.Ж. Руссо
D.Л. Нуаре
E.Б. Қалиев
Тіл де, сана сияқты, ертеден келе жатқан нәрсе,- деп қай ғалым өз еңбегінде ойын білдіреді ?
A.К.Маркс пен Ф.Энгельс Неміс идеологиясы
B.К.Маркс Славянские языки
C.Ф.Энгельс Маймылдың адамға айналу процесіндегі еңбектің рөлі
D.Ф.Энгельс Анти Дюринг
E.Е.В.И.Ленин Философиялық дәптерлер
Орыс, неміс, грек тілдері жататын тілдер тобы қайсысы?
A.Флективті тілдер тобы
B.Семит-хамит тілдері тобы
C.Аглютинативті тілдер тобы
D.Угро-фин, орыс тілдері
E.Полисинтетикалық тілдер тобы
Филология термині қандай мағына береді?
A.Сөзді сүю
B.Сөзді құбылтып қолдану
C.Сөзді дұрыс қолдану
D.Сөз туралы ілім
E.Сөздер сөйлейді
Әрбір тіл өзімен - өзі тұрақталып жатқан бөлек –бөлек жүйе деп анықтама берген?
A.Ф.де Сосюр
B.Гумбольд
C.А.Байтұрсынов
D.Қазақтың алғаш әліпбиін жасаған ғалым
E.К.Аханов
Ф.Энгельс салыстырмалы-тарихи тіл білімінің дамуы қарқыны қолайлы болғандығын айта отырып, кімдердің еңбектеріне жақсы баға берді?
A.Франц Бопп
B.Колод Лансле
C.Антуан Арне
D.Уильям Джонс
E.Лавренти
Компаративистика латын тілінен аударғанда қандай мағынаға ие?
A.Салыстыру
B.Алмастыру
C.Жүйелеу
D.Зерттеу
E.Ұқсастыру
Тілдің табиғаты мен функциясын зерттеген ғалымдарды анықта.
A.Гумбольдт
B.Руссо
C.Альберт Шноф
D.С.Омаров
E.Томас Морр
Тіл мәселелерін сол тілді қолданушы қауымның мәдени өмірімен , салт-сана, әдет-ғұрпымен байланыстыра зерттейтін лингвистика саласы қалай аталады?
A.Этнографиялық лингвистика
B.Предлингвистика
C.Микролингвистика
D.Металингвистика
E.Сөйлеу лингвистикасы
Тілдердің грамматикалық құрылыстарындағы өзгешеліктерді халықтардың ойлау формаларындағы , дүниеге көзқарасындағы өзгешелік деп айтқан америка лингвисін белгіле.
A.Бенджамин Уорф
B.В.Гумбольдт
C.Герт Егер
D.Эдуард Сепир
E.Иоган Бердер

2 модуль. Ежелгі дәуір тіл білімі, Орта ғасыр тіл білімі

Діндердің тарауымен қатар, сол діндердің шариғатын, ережесін уағыздайтын тіл қалай аталады?
A.Канондық тіл
B.Элленизм тілі
C.Санскрит тілі
D.Веда тілі
E.Панкрит тілі
Конфуций өмір сүрген уақытты көрсет.
A.б.з.б. 551-479
B.б.з.б. 551-400
C.б.з.б. 400-450
D.б.з.б. 500-450
E.б.з.б. 552- 455
Ежелгі дәуір тіл білімінің ерекше көңіл бөлген мәселелері?
A.ат қою теориясы және грамматикалық өнер
B.таңба мен тіл
C.графикалық өнер
D.атау және ат қою теориясы
E.графикалық таңбалар
Хомус (мұхит) атты 60 томдық сөздік жазған араб оқымыстысы?
A.Әл Фирузабади
B.Сибавихи
C.П.де Алкала
D.Рейхлин
E.Әл Тажхиди
Қытайлардың көне жазуы қалай аталады?
A.иероглиф
B.алфавит
C.төте жазу
D.жылдам жазу
E.графикалық таңба
Ежелгі Греция тіл білімі қандай кезеңдерге бөлінді?
A.Философиялық және филологиялық.
B.Ежелгі және жаңа.
C.Грециялық және римдік.
D.Жыл санауымызға дейін.
E.Біздің жыл санауымыздан кейін.
Көне Грециядағы тілдің шығуы туралы қандай теорияларға негізделді:
A.Философия және логика ғылымдарының теориясы
B.Дыбысқа еліктеу теориясы және келісім теориясы
C.Ат қою теориясы мен грамматикалық өнер теориясы
D.Шешендік өнер теориясы
E.Сөзді дұрыс қолдану теориясы
Веда тілін зерттеу неше бағытқа бөлінген?
A.4
B.3
C.2
D.5
E.6
Орта ғасырлық арабтарда тіл білімінің ерекше дамыған кезі қайсысы?
A.Халифат дәуірі
B.Сарф дәуірі
C.Нахв дәуірі
D.Таджвид дәуірі
E.Ежелгі араб дәуірі
Араб тіл білімінің Нахв деп аталатын саласы нені зерттеді?
A.сөз таптары мен сөйлем
B.сөздердің мағынасын
C.жалпы дыбыс жүйесін
D.сөйлеу процесіндегі философия
E.сөздердің сөйлемдегі орнын
Араб тіл білімінде фонетикалық құбылыстар мен жалпы дыбыстар жүйесін зерттейтін сала қалай аталады?
A.Таджвид
B.Нахв
C.Сарф
D.Хамус
E.Канон
Зат оның атауына сай болу керек,- деген пікірді айтқан ғалым кім?
A.Конфуций
B.Эрья
C.Ф.Энгельс
D.Ф.де Соссюр
E.В. де Куртунэ
Араб тіл білімінде сөздердің сөйлемдегі орны жағынан түрленуін қай сала зерттейді?
A.Сарф
B.Нахв
C.Таджвид
D.Хамус
E.Канон
Уильям Джонның 1786 ж. жарияланған еңбегі қалай аталады?
A.Азиялық зерттеулер
B.Шығыс зерттеулері
C.Үнді зерттеулері
D.Ежелгі Рим зерттеулері
E.Славяндық зерттеулер
Үнділердің Веда деп аталатын жазба ескерткіші неден құралған?
A.аңыздардан, гимндерден, діни жазбалардан
B.таңбалардан, суреттерден
C.иероглифтерден, бояулардан
D.ертегілерден, инверсиядан
E.рифмдерден, жазбалардан
Бағдат қаласы лингвистерінің ұстанған бағытын анықта.
A.Пуристік тенденцияны ұстанды
B.Эклектикалық бағытты ұстанды
C.Тілдік жүйе заңдылыққа бағынбайды деген пікірге қосылды
D.Аналогистерге қосылды
E.Аномалистерді жақтады
Универсалды грамматика немесе рационалды жалпы грамматика авторларын белгіле.
A.А. Арно мен К. Лансло
B.Ф.Боб пен В. Гумбольдт
C.Ф. Шлегель мен А. Шлегель
D.Ф. Де Соссюр мен Б. де Куртене
E.А. Потт пен А. Кун
Грамматика мен логика арасындағы байланысты сөз еткен ғалым?
A.Аристотель
B.В.Лейбниц
C.Демокрит
D.Платон
E.Дискол
“Пуристік” тенденцияны ұстанған мектеп қайсысы?
A.Басра лингвистикалық мектебі
B.Легистер философиялық мектебі
C.Жас грамматистер мектебі
D.Александриялық грамматистер мектебі
E.Куфа лингвистикалық мектебі
Неміс лингвисі Г.Лейбництің негізгі идеясына қайсысы жатады?
A.Универсалды символикалық тіл жасау
B.Жасанды тіл құрастыру
C.Логикалық ғылым
D.Философиялық тіл жасау
E.Универсалды грамматика жазуын бастау
Эрья жазылған уақытты белгіле.
A.б.з.д. 3ғ.
B.б.з.б. 2ғ.
C.б.з.б. 4ғ.
D. б.з.б. 5ғ.
E.б.з.б. 6ғ.

Ат қою теориясын қалыптастырған адамды белгіле.
A.Конфуций
B.Платон
C.А. Шлейхер
D.Арестотель
E.М. Қашқари
Үнділерден бірге жеткен зерттеулер қай ғасырдан басталды?
A.V
B.VІ
C.VІІ
D.ІІІ
E.Х
“Веда” кітабы қай ғасырдан белгілі болды?
A.VІ
B.V
C.ІІІ
D.ІV
E.ІV
Үнділердің өз кезі үшін айтарлықтай жақсы, жан – жақты зерттелген мәселелер қатарына не жатады?
A.Фонетика мен грамматика
B.Лексика мен фонетика
C.Лексика мен грамматика
D.Фонетика мен синтаксис
E.Синтаксис
Үнді зерттеулер бізге кімдердің еңбектері арқылы жетті?
A.Яски мен Панини
B. В.Томсен
C. Джон Лайонз
D. Аристотель
E. В.Власов
Яски қай ғасырда өмір сүрген?
A.V ғ.
B.ІІІ ғ.
C.VІІ ғ.
D.ІV ғ.
E.Х ғ.
Ежелгі дәуір тіл білімі неше проблеманы көтерді?
A.2
B.4
C.6
D.5
E.8

Веда тілінің 5 томдық сөздігін жазып, оған түсінік берген ғалымды анықта.
A.Панини
B.В.Радлов
C.Конфуций
D.Бодуэн де Куртэнэ
E.Аристотель.
Рим тіл білімінің көрнекті өкілін анықта.
A.Варрон
B.Яски
C.Конфуций
D.Бодуэн де Курртэнэ
E.Аристотель
Үндістан тіл білімінде морфологиядан кейінгі мол зерттелген сала қайсысы?
A.Фонетика
B.Синтаксис
C.Лексика
D.Грамматика
E.Морфология
Александрия грамматистер мектебінің отаны қай ел болып саналады?
A.Египет
B.Үндістан
C.Қытай
D.Греция
E.Рим
Ежелгі дәуір лингвистикасына тән ат қою теориясының мақсаты:
A.Зат пен оның атауы арасындағы байланысты зерттеу
B.Жазба ескерткіштер тілін зерттеу
C.Лексикология, синтаксис салаларын зерттеу
D.Дұрыс сөйлеу ережелерін зерттеу
E.Жазу тілі мен сөйлеу тілі арақаттынасын зерттеу
Ежелгі үнді лингвистикасында санскрит тілі мен веда жыры тілінің дыбыстық жүйесі мен грамматикасын зерттеп, 4000-нан астам грамматикалық ереже ұсынған зерттеушіні белгілі
A.Панини
B.Бхартхари
C.Аштадхьян
D.Б.де Куртене
E.Хрисипп.
Түркі халықтары үшін канондық тіл:
A.Араб тілі
B.Латын тілі
C.Орыс тілі
D.Әдеби тіл
E.Қазақ тілі
Ежелгі заман лингвистикасындағы ең басты мәселеге қайсысы жатады?
A.Зат пен атау ажырамас бірлікте болу керек.
B.Фонетика, грамматика, синтаксис.
C.Санскрит тілінің грамматикасы.
D. Пор-Рояль грамматикасы.
E.Универсалды символикалық тіл жасау болды.
Орта ғасыр лингвистикасында киелі және қасиетті тіл немесе Пайғамбар тілі деп есептелген тілді белгіле
A.Канондық тіл
B.Аморфты тіл.
C.Даралаушы (изолирующий) тіл
D.Философиялық тіл
E.Жасанды тіл
Қайта өрлеу дәуірінің лингвистикасы қай ғасырларды қамтиды?
A.XIV-XVI ғасыр
B.V-X ғасыр
C.XX ғасыр
D.б.д. V ғасырына дейін
E.XIX ғасыр
Ат қою немесе атау теориясы дегеніміз не:
A.Зат атауларының пайда болу себептерін түсіндіретін теория
B.Тіл білімінің алғашқы іргетасы саналатын теория
C.Заттың, құбылыстың атауы
D.Оқиғаның даму кезеңі
E.Лингвистикаға қатысты ой-пікірдің бастамасы
Грамматикалық өнер немесе жазу өнері деп нені айтамыз:
A.Жазба ескерткіштер тілі
B.Тілді дұрыс қолдану ережесін белгілейтін сала
C.Тіл ғылымының тарихын кезеңдерге бөлу
D.Көне ғылымдардың бірі
E.Дыбысқа еліктеу теориясы
Аномалистер қандай бағытты ұстанды?
A.Зат пен оның атауы, грамматикалық категориялар мен логикалық категориялар арасында ұқсастық, заңдылық жоқ
B.Тілдік элементтің барлығы белгілі бір заңдылыққа бағынады
C.Грамматикалық ілім философия мен логика ғылымдарымен тығыз байланысты
D.Есім мен етістіктің байланысты сөйлемде ғана көрінеді
E.Заттың атауы оның табиғатына сәйкес жаратылыстан берілген
Араб халифаты дәуірі қай мерзімді қамтиды?
A.Б.з.б. ҮІІ-ХІІ ғасырлар
B.Б.з.д. Ү-ҮІ ғасырлар
C.Ежелгі дәуір
D.Көне дәуір
E.Біздің заманымыздағы дәуір
Арабтардың лингвистикалық еңбектеріне объект болған тілдерді анықта.
A.Түркі, монғол, парсы
B.Санскрит тілі
C.Қытай, үнді, латын
D.Қыпшақ тілі
E.Нахв, сарф, тәжуид.
Араб тілтану мектептері қалай аталады?
A.Басра, Куфа, Бағдат мектептері
B.Мәскеу, Қазан мектептері
C.Женева, Прага мектептері
D.Лондон, Лейпциг мектептері
E.Натуралистер, психологтар, жас грамматистер
Үндістан лингвистикасы болмағанда, Еуропа мен Америка лингвистикасы да болмаған болар еді,- деген пікірдің авторларын белгіле.
A.В.Томсен, Бодуэн де Куртенэ
B.Панини, Яска
C.С.Аманжолов, Т.Қордабаев
D.О.Бетлингк, Ф.Хомель
E.Конфуций және оның ізбасарлары
Үнді лингвисті Панинидің еңбегін жалғастырушыларды анықта.
A.В.Катьяна, Патанджали
B.Бхартхари, Хемочандра
C.Конфуций және оның ізбасарлары
D.Гуру, Яска
E.О.Бетлингк, В.Томсен
Үнді лингвистері сөз таптарын төрт топқа қалай бөлген?
A.Есім, етістік, предлог, демеулік
B.Есім, есімдік, үстеу, одағай
C.Есімдік, етістік, үстеу, еліктеу
D.Есімдік, етістік, демеулік, жалғаулық
E.Есімдік, етістік, демеулік, одағай
Үндістандағы ертеде құрастырған елеулі сөздікті белгіле.
A.Веда сөздігі
B.Гуру сөздігі
C.Катьяна сөздігі
D.Амара сөздігі
E.патанджали сөздігі
Сүйекке жазылған Қытай ескерткіштері қай ғасырға тән?
A.Б.д.д. ХҮғ.
B.Б.д.д. ІХғ.
C.Б.д.д. ХІІғ.
D.Б.д.д. Хғ.
E.Б.д.д. ХІІІғ.
Көне Қытай лингвистикасы неше салада дамыды?
A.Екі салада
B.Үш салада
C.Бес салада
D.Жеті салада
E.Тоғыз салада
Панинидің б. Д. Д. ІV ғ. жазған еңбегі қайсысы?
A.Аштадхьян
B.Илиада
C.Одиссея
D.Кратил
E.Хомус
“Аштадхьян” (Грамматикалық ереженің сегіз бөлімі) еңбегін кім жазған?
A.Панини
B.В. Мейер
C.Ф. Де Соссюр
D.Г. Шухардт
E.Хомус
“Аштадхьян” еңбегінде қанша ереже қамтылған?
A.Төрт мыңнан астам
B.Үш мыңға жуық
C.Бес мыңнан астам
D.Екі мың шамасы
E.Алты мың шамасы
“Үндістан лингвистіктің көтерілген биігі ерекше. Бұл биікке, көп нәрсені үнділерден үйрене тұрса да, европалық тіл білімі ХІХ ғасырға дейін көтеріле алмады”, - деп қай ғалым айтқан?
A.В.Томсен
B.Будуэн де Куртенэ
C.Бхартхарн
D.Платон
E.В. Мейер
Эринбург университетінің профессоры Джон Лайонздың “Теориялық лингвистикаға кіріспе” еңбегі қай жылы жарық көрді?
A.1978
B.1975
C.1980
D.1976
E.1970
Көне грек лингвистикасында сөзді үш топқа бөлген қай ғалым?
A.Аристотель
B.Платон
C.Аристрих
D.Гомер
E.В. Мейер
Греция лингвистикасы қай жырдан басталады?
A.Одиссея мен Илиада
B.Гамлет
C.Ричард Ли
D.Шынжырлаулы Прометей
E. В. Мейер
Варрон, Данота қай елдің грамматистері?
A.Греция
B.Рим
C.Үңдістан
D.Италия.
E.Испания
Александрия мектебін калыптастырған қай ғалым?
A.Аристрах
B.Томсен
C.Шлейхер
D.Гумбольд
E.Д. Лайонз
Орта ғасырдың өзіндік ерекшелігі қандай?
A.Әр түрлі діннің туып, дүниежүзілік дінге айналуы.
B.Әр түрлі ғалымдардың пайда болуы.
C.Әр түрлі тілдердің қалыптасуы.
D.Әр түрлі еңбектердің шығуы.
E.Әр түрлі кітаптардың шығуы.
Құдайға құлшылық ететін дұға ретінде айтуға міндетті болған тілді белгіле.
A.Канондық тіл
B.Анологистер тілі
C.Аномалистер тілі
D.Жеке тіл
E.Жалпы тіл
Араб лингвисін анықта.
A.Әль - Ферузабади
B.М. Кашкари
C.Аристотель
D. Г. Пауль
E. В. Мейер
Классикалық санскрит тілінің грамматикасын жазған лингвисті көрсет.
A.Панини
B.О.Бетлинг
C.Әл-Фараби
D.Э.Сепир
E.А.Байтұрсынов
Алғашқы араб грамматикасының әл-Кітаптың авторын анықта.
A.Сибаваихи
B.әл-Фараби
C.Джинни
D. әл-Фарахиди
E. Ибн Сина
Қытай тіл білімінің тарихын 3 дәуірге бөлген қай ғалым?
A.Ван Ли
B. Конфуций
C. Сюнь Куан
D. Шо Вэнь
E. Ду Фу
Қыпшақ тайпасының түлегі, Екінші ұстаз, Шығыс Аристотелі, Мұсылман Ренессансының көрнекті өкілін белгіле.
A.Абу-Наср Әл-Фараби
B.Фудзифар Тәйк
C. Ихван Ас-Сафа
D.Әбу Әли ибн – Сина
E.В. Г. Ахвмдианид
М. Қашқаридің еңбегі қалай аталады?
A.Түркі тілдерінің сөздігі
B.Құтадғу білік
C.Хазрати Момлам
D.Түрікше – арабша тәжіма
E.Хомус
Қайта өркендеу термині қай елде қалыптасты?
A.Италияда
B.Қытайда
C.Францияда
D.Германияда
E.Үндістанда
Ж.Скалигердің Латын тілінің негіздері туралы
еңбегі қай жылы жарық көрді?
A.1540
B.1470
C.1545
D.1600
E.1502
1553 жылы шыққан Латын тілі қазынасы еңбегінің авторы кім?
A.Р.Стенафус
B.И.Х.Аделунга
C.П.Рамен
D.Дж. Пристли
E.Ж.Скалигер
Араб ғалымы П.Алкаланың Араб тілі грамматикасы еңбегі қай жылы жарық көрді?
A.1553
B.1505
C.1541
D.1506
E.1554
Рейхлиннің 1505 ж. жарық көрген еңбегін белгіле.
A.Еврей тілі грамматикасы
B.Ағылшын тілі грамматикасы
C.Француз тілі грамматикасы
D.Славян грамматикасы
E.Италян тілі грамматикасы
ХҮ-ХҮІ ғ. ішінде қай тілдердің грамматикасы жарық көрді?
A.Испан, корей, нидерланд
B.Жапон, парсы, армян
C.Венгер, ағылшын, француз, мексикан
D.Қытай, жапон, корей
E.Италян тілі грамматикасы
Универсальды грамматиканы жасау идеясы қашан, қайда пайда болды?
A.XVII ғасырда Францияда жасалды
B.XV ғасырда Англияда жасалды
C.XII ғасырда Италияда жасалды
D.XII ғасырда Америкада жасалды
E.XVIII ғасырда Ресейде жасалды
Тілдің дамуын: тілдін даму кезені (тарихка дейінгі кезен) және тілдердін ыдырап жіктелу кезені (тарихи кезен) деп 2 түрге бөлген ғалым?
A.А.Шлейхер
B.Б.А.Серебренников
C.Н.Я.Марр
D.Ф.М.Мюллер
E.И.Гаман
Сөз таптарын грамматикалық категория деп санаған қай ғалым?
A.А.Реформатский
B.Э.Сепир
C.Ф.Энгельс
D.В.Виноградов
E.Ф.де Соссюр
Ф.Энгельстің Маймылдың адамға айналу процесінде еңбектің ролі атты еңбегінде қандай мәселе қозғалды?
A.Тілдің шығуы туралы мәселе
B.Адамзаттың шығу тарихы, мәдениеті жайлы мәселе
C.Тіл мен қоғам жайлы мәселе
D.Субстрат құбылысы туралы
E.Тілдердің топтастырылуы туралы мәселе

Орыс түркологтарын атаңыз:
A.Радлов, Ильминский, Катаринский, Мелиоранский.
B.Фортунатов, Шахматов, Пешковский.
C.Трубецкой, Якобсон, Бартоли.
D.Ф.де Соссюр, Б.де Куртенэ.
E.Ельмслев, Блумфилд, Хомский.
Мұсылман реннесансының көрнекті өкілі:
A.Әбу Насыр әл-Фараби
B.Ф.П.Аделунг
C.Фудзивар Тэйк
D.Фудзитани Нариакира
E.И.Табберт- Страленберг
ХХ ғасырдың 2 жартысындағы типологияға тән ерекшелік?
A.Салыстырмалы-тарихи тіл білімімен жақындасуы
B.Грамматикамен жақындасуы
C. Фонетикамен жақындасуы
D.Этнолингвистикамен жақындасуы
E.Психологиямен жақындасуы
Пор-Рояль грамматикасының қателіктерін көрсет.
A.Логикалық категория мен тілдік категорияны ажыратпауы
B.Ой категориясына мән беруі
C.Жеке тіл грамматикасымен шектелуі
D.Логикалық категорияны басты назарда ұстауы
E.Теорияға мән бермеуі
Еуропа тіл ғылымының дамуына қолайлы жағдай туғызған факторларды анықта.
A.ежелгі грек, рим жазба нұсқаларын табу
B.тілдерді үйрену, зерттеу
C.түрлі сөздіктер жасау
D.арасындағы ұқсастық, өзгешеліктерді айқындау
E.филологиялық талдаулар жасау
Грамматистердің александриялық мектебін қалыптастырып, грамматика ілімінің дамуын жоғары сатыға көтерген ғалым қайсысы?
A.Аристрах
B.Элинизм
C.Нахв
D.Сарф
E.Таджвид
Греция лингвистикасында грамматика саласындағы алғашқы пікірлер кімнің еңбегінде кездеседі?
A.Платон
B.Сократ
C.Прометей
D.Гераклит
E.Демокрит

Грециядағы грамматистер мектебі қалай аталады?
A. Александрия мектебі
B. Эстетизм мектебі
C. Неолингвизм мектебі
D. Социологиялық мектебі
E. Элинизм мектебі
Грек тіл біліміндегі лингвист- ғалым Аристрахтың шәкіртін белгіле.
A.Аполоний Дискол
B.Кратес Малос
C.Гераклит
D.Демокрит
E.Франц Бопп

3-модуль. ХІХ ғасыр тіл білімі, ХІХ ғасыр тіл білімі

Ареалды лингвистика термині қай жылы пайда болды?
A.1925 ж.
B.1927 ж.
C.1928 ж.
D.1926 ж.
E.1929 ж.
Структурализмнің өкілдері кімдер?
A.Бодуэн де Куртенэ, Ф. Де Соссюр
B.Г. Ш. Шухардт, Г. Мерингер
C.Ф. Де Соссюр Мейс, Вандриес
D.Фосслер, Щерба
E.А.Шлейхер
Неолингвизмнің негізін салушы қай ғалымдар?
A. М. Бортоли, Дж Бонфонте
C. К Посслер
B. М. Ломоносов.
D. В. Звингинцев
E. Щерба
Прага мектебінің өкілдері кімдер?
A.Л. Ельмслев, X. Ульдаль
B.Ф. Басс, Л. Блумфельд
C. В. Матезиус, Г. Гавреник
D. М. Бортоли, Дж. Бортони
E. Г. Мерингер
Ареалды лингвистика терминің лексикаға енгізген қай ғалым?
A.М.Бартоли
B.Ковчиков. В.А
C.Попова З.Д.
D. Норман Б.Ю.
E. Копыленко М.М.
Ареал сөзінің латын тілінен аударғанда беретін мағынасы?
A.аудан, кеңістік
B.дыбыс
C.жер
D.діріл
E.үн
Ф. Де Соссюрдің Жалпы лингвистикалық курс кітабының бірінші бөлімі қалай аталады?
A.Жалпы лингвистика
B.Синхрондық лингвистика
C.Диахрондық лингвистика
D.Географиялық лингвистика
E.Ретроспективтік лингвистика мәселелері
Ф. Де Соссюрдің Жалпы лингвистикалық курс кітабының бесінші бөлімі қалай аталады?
A.Ритроспективтік лингвистика мәселелері
B.Синхрондық лингвистика
C.Диахрондық лингвистика
D.Географиялық лингвистика
E.Жалпы принциптер
Структуралық лингвистиканың пайда болуы қай ғалымдардың еңбектерінен басталады?
A.В. Гумбольт, Ф. Де Соссюр, Бодуэн де Куртенэ
B.В. Гумбольт, Ф. Де Сосюр, В. Томсон
C.А. Шелейхер, Ф. Де Сосюр, Бодуэн де Куртенэ
D. В. Гумбольт, Ф. Бопп, Бодуэн де Куртенэ
E. Н. Трубецкий, Ф. Де Сосюр, Бодуэн де Куртенэ
Структурализмнің мектептеріне қайсысы жатады?
A.Прага мектебі, Копенгаген, дескривтивтік мектеп
B.Қазан мектебі, Прага мектебі
C.Мәскеу мектебі, Копенгаген, дескривтивтік мектеп
D.Натуралистік мектебі, Копенгаген, дескривтивтік мектеп
E.Жас грамматиктер мектебі, Копенгаген, Дескривтивтік мектеп
Прага мектебі қай жылы қалыптасты?
A.1926 ж.
B.1915 ж.
C.1910ж .
D.1930 ж.
E.1935 ж.
Прага лингвистикалық үйірмесінің еңбектері деген жинақ қай жылы шығарыла бастады?
A.1929 ж
B.1916 ж
C.1930 ж
D.1910 ж.
E.1935 ж
Неолингвизм кай ғасырда пайда болды?
A.XIX ғ. ортасы
B.XVI ғ. Аяғы
C.XX ғ. Басы
D.XV ғ. басы
E.XIII ғ. Аяғы
Копенгаген структуралық мектебінің теориялық негізін белгілеген алғашқы еңбек қайсысы?
A.Жалпы грамматиканың негіздері
B.Тіл зерттеуге кіріспе
C.Салыстырмалы грамматика
D.Типологиялық грамматика
E.Стуктуралды лингвистика
Америкада қалыптасқан структуралық мектепті белгіле.
A.Дескриптивтік мектеп
B.Глоссматиктер мектебі
C.Жас грамматиктер мектебі
D.Социологиялық мектеп
E.Натуралистік мектеп
Л. Блумфилдтің еңбегі қайсысы ?
A.Тіл зерттеуге кіріспе
B. Жалпы тіл білімі
C.Тіл теорияларының негіздері
D.Тіл теориясына кіріспе
E.Салыстырмалы грамматика
Дескриптивистер тіл білімін қандай салаға бөлді?
A.Металингвистика және микролингвистика
B.Лексика, грамматика
C.Диахрондық және синхрондық лингвистика
D.Сипаттамалы және тарихи лингвистика
E.Салыстырмалы лингвистика
Неолингвистиканың қалыптасқан жері?
A.Италия
B.Индия
C.АҚШ
D.Испания
E.Франция

Маттео Джулио Бартоли (1873-1946), Джулиано Бонфанте (1904 ж.), В.Пизани (1899 ж) т.б. ғалымдар қай мектептің негізін салушылар?
A.Неолингвистика
B.Мәскеу
C.Кавказ
D.Граматикалық
E.Лингвистикалық
Неміс ғалымдары Ф.Э.Д. Шлейермахер мен И.Г.Гаман тілді зерттеуде қандай бағыт ұстанды?
A.Менталистік
B.Абсолюттік
C.Диахрониялық
D.Синхрониялық
E.Бихевиористік
Социологиялық бағыттың отаны қайсысы?
A.Франция
B.Италия
C.Норвегия
D. Германия
E.Америка
Этнографиялық лингвистика бағытын Америкада қалыптастырушылар кімдер?
A.Эдуард Сепир, Бенжамен Уорф
B.Карл Маркс, Бенжамен Уорф
C.Эдуард Сепир, Дж Бонфонте
D.Фердинант де Сосюр, Вандриес
E.Эдуард Сепир, Мейс
Эстетистер тіл білімін эстетикаға қай сала арқылы жатқызады ?
A.Копенгаген
B.Дескриптивтік
C.Стилистика
D.Неолингвизм
E.Жас грамматиктер мектебі
Кеңес тіл білімі тарихындағы жаңа бағыт қалай аталды?
A.Тіл туралы жаңа ілім
B.Әлеуметтік психологизм
C.Алғашқы лингвисер
D.Маркстік ілім
E.Металингвистика
Фердинанд де Соссюр қай елдің ғалымы?
A.Швейцпария
B.Франця
C.Ұлы Британия
D.АҚШ
E.Италия
Тіл біліміндегі социологиялық мектептің негізін салушы деп кімді санайды?
A.Ф. де Соссюр
B.Копыленко М.М.
C.Попова З.Д
D.Норман Б.Ю
E.Ковчиков. В.А
Дискриптивтік талдаудың объектісіне не жатады?
A.Сөйлеу тілі, сөйлеу процесіндегі тілдік материалдар
B.Диалектілер
C.Тіл мен әдебиет
D.Этнографиялық лексика
E.Әдеби тіл
Лингвомәдениеттану ғылымы қай ғасырда пайда болды?
A.ХХ ғасырдың екінші жартысында
B.ХІХ ғасырдың екінші жартысында
C.ХІХ ғасырдың аяғында
D.ХХ ғасырдың бірінші жартысында
E.ХІХ бірінші жартысында
Австрияда қай ғалымның басқаруымен Сөздер мен заттар атты журнал шығып тұрды?
A.Рудольф Мерингер
B.А.Шлейхер
C.Ф.де Соссюр
D.Ф.Бопп
E.В.Гумбольдт
Эстетизм мектебінің негізгі принциптері қай ғалымның Тіл -біліміндегі позитивизм мен идеализм деп аталатын еңбегінде баяндалған?
A.К.Фосслер
B.Ф.Энгельс
C.К.Маркс
D.Ф.Бопп
E.Г.Шухардт
Идеалистік неофилология деп қай мектеп аталады?
A.Эстетизм
B.Қазан
C.Жас грамматизм
D.Москва
E.Прага
Прага мектебін кім калыптастырған?
A.В. Матезиус
B.Фортунатов
C.Бартоли
D.М. Қашқари
E.Щерба
Ф. де Соссюр қай әдістерді бір-біріне қарсы қояды?
A.Диахрониялық және синхрониялық әдістерді
B.Синхронды лингвистика және сипаттамалы әдістерді
C.Жалпы лингвитска және жеке лингвистиканы
D.Салғастырмалы лингвистика және салыстырмалы лингвистиканы
E.Ғаламзат және адамзат тақырыптарды
Функционалдық лингвистиканың зерттеліп, аса табысқа жеткен саласы қайсысы?
A.Синхронды лингвистика
B.Диахронды лингвистика
C.Салыстырмалы грамматика
D.Фонология
E.Жалпы лингвистика
Типологияның негізі қай ғасырда және қай салада салынған?
A.18 ғасырда грамматикада
B.18 ғасырда фонетикада
C.18 ғасырда морфологияда
D.18 ғасырда синтаксиста
E.18 ғасырда лингвистикада
19 ғасырдың басында қай мемлекетте типология ғылымы пайда болды?
A.Германияда
B.Францияда
C.Ресейде
D.Қазақстанда
E.Англияда
Германияда этнолингвистика мектебінін негізін салушы кім?
A.Л. Вайсгербер
B.Шлейхер
C.Гримм
D.В. Гумбольдт
E.Фортунатов
Фонетика Ресейде кімнін енбектері арқылы дамыды?
A.Бодуэн де Куртене
B.Гримм
C.Гумбольдт
D.Шлейхер
E.Г. Мерингер
“Сөздер мен заттар” мектебінің көрнекті өкілі кім?
A.Г. Шухардт
B.Р.Мерингер
C.Бругман
D.В. Виноградов
E.Бартоли

Революцияға дейінгі және одан кейінгі француз тілі атты еңбектің авторы қай ғалым?
A.Поль Лафарг
B.Г. Шухардт
C.Бругман
D.Фосслер
E.М. Қашқари
В.М. Жирмунскийдің еңбегі қайсысы?
A.Ретроспективтік лингвистика мәселелері
B.Сөздер мен заттар
C.Язык и революция
D.Салыстырмалы грамматика
E.Национальный язык и социальные диалекты
Кеңес тіл білімінің өкілдері?
A.Н. Трубецкой, Э.Сепир
B.Ф. Де Соссюр
C.Б. Де Куртенэ
D.Р. О. Шор
E.В. Скаличка
Ф. де Соссюр қай жылы дүниеге келген?
A.1856 ж.
B.1855 ж.
C.1859 ж.
D.1857 ж.
E.1854 ж.
Қай мектеп тілдің қоғамдық сипатын, әлеуметтік мәні барлығын мойындаудан туған?
A.Социологиялық мектеп
B.Грамматикалың мектеп
C.Лингвистикалық мектеп
D.Фонетикалық мектеп
E.Фонемалық мектеп
Ностратика терминін алғаш ұсынған қай ғалым?
A.Х.Педерсен
B.Л.Леви-Брюль
C.Ф.Э.Бенеке
D.А.Толстой
E.Р.Декарт
Ностер латын тілінен аударғанда қандай мағына береді?
A.Біздің
B.Сенің
C.Сенің
D.Оның
E.Сіздің

В.М. Жирмунскийдің еңбегі қайсысы?
A.Ретроспективтік лингвистика мәселелері
B.Сөздер мен заттар
C.Язык и революция
D.Салыстырмалы грамматика
E.Национальный язык и социальные диалекты
Кеңес тіл білімінің өкілдерін белгіле.
A.Н. Трубецкой, Э.Сепир
B.Ф. Де Соссюр
C.Б. Де Куртенэ
D.Р. О. Шор
E.В. Скаличка
Ф. де Соссюр қай жылы дүниеге келген?
A.1857 ж.
B.1855 ж.
C.1856 ж.
D.1859 ж.
E.1854 ж.
Ностратика терминін алғаш ұсынған қай ғалым?
A.А.Толстой
B.Л.Леви-Брюль
C.дат ғалымы Х.Педерсен
D. Ф.Э.Бенеке
E.Р.Декарт
Тіл туралы жаңа ілім мектебінің негізін қалаған ғалымды көрсет.
A.Н.Я. Марр
B.К. Маркс
C.В. Гумбольд
D.Л. Вайсбергер
E.А. Шелейхер
Тіл туралы жаңа ілімнің негізгі бағдарламалық тұжырымдамаларын сынаған мақала Правда газетінде нешінші жылы жарияланды?
A.1950 ж. 5 мамыр
B.1955 ж. 5 мамыр
C.1952 ж. 5 мамыр
D.1954 ж. 5 мамыр
E.1959 ж. 5 мамыр
А.В. Дисницкаяның Үнді европа тілдерінің туыстастығын зерттеу мәселелері еңбегі нешінші жылы шыққан?
A.1955
B.1951
C.1950
D.1956
E.1940

АҚШ этнографистері тіл білімі мен этнографияны қай саланың жеке тараулары деп санайды?
A.Антропологияның
B.Францияның
C.АҚШ-тың
D.Исландияның
E.Ресейдің
Социологиялық зерттеу тіл біліміндегі натуралистік, индивидуалдық көзқарастарға қандай бағытта туып қалыптасты?
A.Қарсы
B.Ортақ
C.Бірдей
D.Ішкі
E.Сыртқы
Дат ғалымы Х.Педерсен ностратика терминін қай жылы ұсынды?
A.1903 жылы
B.1902 жылы
C.1901 жылы
D.1904 жылы
E.1905 жылы
Н.Я Марр дүниежүзі тілдерінің шығу төркіні қандай төрт элементтен тұратындығын анықтады.
A.Сал, бер, йон, рош
B.Тұр, бер, йон, рош
C.айт, бер, йон, рош
D.Кел, бер, йон, рош
E.Сал, бер, жон, рош
Ф. Боптың Үнді Еуропа тілдерінің салыстырмалы грамматикасы атты еңбегі қай жылдар аралығында жарық көрді?
A.1833-1849 ж.
B.1859-1869 ж
C.1843-1959 ж
D.1859-16-963 ж.
E.1833-1959 ж.
Социологиялық лингвистика деген термин қай жылдан бері қарай қолданылып жүр?
A.1952
B.1960
C.1978
D.1958
E.1949

Ареалдық тіл білімі дегеніміз не?
A.лингвистикалық география әдістері арқылы тіл құбылыстарының таралу жайын, тіларалық байланыстарды зерттейтін тіл білімінін саласы
B.тілді таңбалар жүйесі деген қағидаға және тіл құрылымындағы жігі айқын элементтерге сүйене отырып, олардың формалды жағын қатаң түрде зерттейтін тіл білімінің саласы
C.тілдің белгілі бір дәуірдегі қалпын, құрылымын сипаттап зерттейтін тіл білімі
D.шығу тегі жағынан бір – біріне жақын тілдерді зерттейтін тіл білімінің саласы
A.сөйлеу үстінде қолданылатын тілдік емес, қосымша құралдарды зерттейтін тіл білімінің саласы
Қай елде Бодуэн де Куртенэ еңбектері арқылы фонетика саласы дамыды?
A.Ресей
B.Германия
C.Үнді
D.Қытай
E.Америка
Ф.Бопптың басты еңбегін анықта.
A. Санскрит,зенд,армян,грек,латын,литва,көне славян,гот,неміс тілдерінің салыстырмалы грамматикасы
B.Неміс грамматикасы
C.Исланд тілінің шығу тарихы
D.Үнді-Еуропа тілдеренің салыстырмалы грамматикасы
E.Салыстармалы-тарихи тіл білімі
Жасанды халықаралық тілдердің 600 жобасы жасалып, адамдарға қызмет еткен Эсперанто, Идо секілді тілдердің өріс алуы қай кезеңге тән?
A.Қайта өрлеу
B.Жаңа заман
C.Орта ғасыр
D.ХIХ ғасыр
E.Ежелгі дәуір
Поль Лафарг өзінің Революцияға дейінгі және одан кейінгі француз тілі еңбегін қай жылы шығарды?
A.1894 ж.
B.1890ж.
C.1895 ж.
D.1896 ж.
E.1893 ж.
Эстетикалық бағыт қашан пайда болды?
A.20 ғ.басында Батыс Еуропа тіл білімінде
B.20ғ.басында Орыс тіл білімінде
C.20 ғ.басында Герман тіл білімінде
D 20 ғ.басында Латын Америка тіл білімінде
E.20ғ.басында Шығыс Азия тіл білімінде

Тіл білімінде психологиялық бағыт қай кезде психолингвистика деген атпен дербес ғылым саласы ретінде қалыптасты?
A.ХІХ ғ.50 ж.
B.ХІХ ғ.40 ж.
C.ХІХ ғ.60 ж.
D.ХІХғ.70ж.
E.ХІХ ғ.80ж.
Тілдерді арамей, яфет тілдері деп екі топқа жіктеген ғалымды көрсет?
A.В.Лейбниц
B.Т.Постеллус
C.И.Скалигер
D. Ф.Шлегель
E. А.Шлейхер
Үнді-европа тілдері деген атауды еңгізген лингвисті анықта.
A.Ф. Бопп
B.Р.Раск
C.В. Гумбольдт
D. М. Мюлллер
E.Я. Гримм
Инкорпоративті тіл дегеніміз қандай тіл?
A.Полисинтетикалық
B.Флективті
C.Түбір тіл
D. Аморфты
E.Аглютинативті
Тіл біліміндегі натуралистік бағыттың негізін салушы ғалымды белгіле.
A.Август Шлейхер (1821-1868).
B.Якоб Гримм (1785-1863).
C.Франц Бопп (1791-1867).
D.Вильгельм Гумбольдт (1767-1835).
E.Рамус Раск (1787-1832).
“Жас грамматистер мектебінің” негізін салушыларді анықта.
A.Герман Остхоф; Карл Бругман; Герман Пауль; Бертольд Дельбрюк
B.А. Шлейхер; Ч. Дарвин; В. Гумбольдт
C.Гейман Штейнталь; Мориц Лацарус; Вильгельм Вундт
D.Бертольд Дельбрюк Ф.Ф.Фортунатов; А.А. Шахматов; А.М. Пешковский
E.Б. де Куртенэ; Н.В. Крушевский; В.А. Богордицкий
Ф. Де Соссюрдің Жалпы лингвистикалық курс деген кітабы қай жылы баслып шықты?
A.1916 ж.
B.1922 ж.
C.1920 ж.
D.1915 ж.
E.1923 ж.
Дескриптивтік мектеп қай ғасырда пайда болған?
A.XVIIғ. 20 ж.
B.XIX ғ. 60 ж.
C.XX ғ. 20 ж.
D. XVI ғ. 40 ж.
E.XVIII ғ. 50 ж.
Алғаш таңба мәселесімен көне заманда кім айналысқан?
A.Аристотель мен Демократ
B.Локк пен Кондильяк
C.Демократ пен Сократ
D.Аристотель мен Платон
E.Кант мен Гумбольт
ХІХ ғасырда американдық ғалым Д.Локк жалпы тіл білімін қандай түрлерге бөлді?
A.Табиғи және философиялық
B.Табиғи және әлуеметтік
C.Әлеуметтік және философиялық
D.Философиялық және саяси
E.Саяси және әлеуметтік
“Жас грамматистер мектебінің” екінші атауын көрсет.
A.Лейпциг тіл білімі мектебі
B.Легистер философиялық мектебі
C.Басра лингвистикалық мектебі
D.Александриялық грамматистер мектебі
E.Куфа лиегвистикалық мектебі
Ф.де.Соссюрдің “Тіл-сөйлеу әрекетінің әлеуметтік жемісі” деген ілімін ұстанған- француз лингвистикасының атасы қай ғалым?
A.Антуан Мейе
B.Гуго Шухардт
C.Бенедотте Кроче
D.Вильгельм Гумбольдт
E.Шарль Балли
Пор-Рояль грамматикасы өз дәуірінде қайда зор беделге ие болған?
A.Еуропада
B.Ұлы Британия
C.Француз
D.Исландия
E.Ресей
Тіл – ішкі, сыртқы байланыстары бар сигналдар жүйесі,- деген көзқарасты ұстанған мектеп қайсысы?
A.Дескриптивистер
B.Социолисттер
C.Грамматиктер
D.Лингвисттар
E.Синхронистер
Сөйлеу қызметіндегі когнитивтік модельлер: типологиясы мен динамикасы атты докторлық диссертациясын қай ғалым жазды?
A.Г.Гиздатов
B.Р.Сыздық
C.А.Салқынбай
D.Ә.Қайдаров
E.Е.Жанпейісов
Ф.де Соссюрдің тілдің таңбалық жүйесіне байланысты жазған кітабын көрсет?
A.Жалпы лингвистика курсы
B.Жалпы тіл білімі
C.Тіл біліміне кіріспе
D. Салыстырмалы тарихи грамматика
E.Психолингвистика жайлы тусінік
Салыстырмалы-тарихи әдістің Даниядағы ірі өкілін тап.
A.Расмус Раск
B.Конфуций
C.Август Шлейхер
D. Әбу Насыр Әл-Фараби
E.Шарль Балли
Психологизм бағытының ірі өкілдерін анықта.
A.Гейман Штейнталь; Мориц Лацарус; Вильгельм Вундт; Александр Афанасьевич Потебня
B.А. Шлейхер; Ч. Дарвин; В. Гумбольдт
C.Әбу Насыр әл-Фараби; Әбу Әли ибн Сина; Махмұд Қашқари
D. Конфуций; Аристотель; Платон; Демокрит
E.Антуан Мейе; Жозеф Вандриес; Шарль Балли; Альбер Сешэ; Эмиль Бенвенист
В.Гумбольдтың классификациясы бойынша “аморфты тіл” деген термин нені білдіреді?
A.Аморфты тілді даралаушы (изолирующий) тіл деп атайды.
B.Аморфты тілді универсалды символикалық тіл деп атайды.
C.Аморфты тілді философиялық тіл деп атайды.
D.Аморфты тілді өлі тілдер деп атайды.
E.Аморфты тілді канондық тіл деп атайды.
Лейпциг тіл білімі мектебі қай мектептің екінші атауы?
A.Жас грамматистер мектебінің
B.Жас ақындар мектебінің
C.Жас философтар мектебінің
D.Жас лингвистер мектебінің
E.Жас ұландар мектебінің
Әлеуметтік лингвистиканың негізгі объектісі қайсысы?
A.тілдің функционалды жағын зерттеу
B.тілдің құрылымын зерттеу
C.тілдің грамматикасын зерттеу
D.тіл мәдениетін зерттеу
E.тілдің әлеуметтік жағын зерттеу
П.Раменнің Француз тілі грамматикасы еңбегі қай жылы шықты?
A.1562
B.1553
C.1559
D.1757
E.1941ж
1653 ж. жарық көрген Ағылшын тілі грамматикасы еңбегінің авторын тап.
A.Уоллис
B.П.С.Паллас
C.И.С.Фатера
D. Дж.Монбодде
E.Бодуэн де Куртенэ
Лавренти Зизанидің 1654 ж. шыққан еңбегі қайсысы?
A.Славян грамматикасы
B.Латын тілінің негіздері
C.Пор-Рояль грамматикасы
D.Россия грамматикасы
E.Ағылшын тілі грамматикасы
1757 жылы шыққан Россия грамматикасы еңбегінің авторын анықта.
A.М.В.Ломоносов
B.Колод Лансле
C.Антуан Арне
D.П.С.Паллас
E.П.С.Паллас
Италияда шыққан Курск Академиясының сөздігі атты түсіндірме сөздік қай жылы шықты?
A.1612
B.1773
C.1762
D.1562
E.1611
1694 ж. Француз Академиясының сөздігі қай жерде жарық көрді?
A.Францияда
B.Россияда
C.Италияда
D.Германияда
E.Англияда
Россия Академиясы сөздігі қай жылдар аралығында жарық көрді? A.1726-1739
B.1705-1719
C.1710-1718
D.1719-1721
E.1719-1725
Универсалды грамматика қанша бөлімнен тұрады?
A.2
B.3
C.4
D.5
E.6
Универсалды грамматиканың бірінші бөлімі қанша тараудан тұрады?
A.6
B.5
C.4
D.3
E.7
Универсалды грамматикада фонетика мәселесі нешінші бөлімде қарастырылады?
A.1
B.2
C.3
D.4
E.5
Тіл философиясымен алғаш айналысушы ғалымдар қай елде болды.
A.Ежелгі Греция
B.Рим
C.Франция
D.Германия
E.Ресей
“Үнді-европа тілдерінін салыстырмалы грамматикасын” жазған ғалымды анықта.
A.Ф. Бопп
B.К. Бругман
C.Пандура
D.Гримм
E.И.С.Фатера
Екі не одан да көп тілдерді салыстыру қай әдіске жатады?
A.тарихи-салыстырма
B.тарихи
C.эмприкалық
D.структуралды
E.құрылымдық
Тарихи-салыстырмалы әдіс қашаннан қолданылған?
A.XIX ғ
B.XX ғ.
C.XVIII ғ. басынан
D. XVII ғ.
E.XVI ғ.

Тілдін өзгеру, даму жолдарын тексеретін әдісті анықта.
A.сипаттама
B.тарихи
C.салыстырма
D.структуралды
E.эмприкалық
В. Гумбольдт өмір сүрген уақыт қай мерзімді қамтиды?
A.1767-1835
B.1700-1750
C.1709-1765
D.1801-1854
E.1808-1853
В. Гумбольдт зерттеген проблемаларды баяндайтын еңбегін көрсет.
A.Адамзат тілі құрылысының әр алуандығы туралы
B.Пор-Рояль грамматикасы
C.Салыстырмалы морфология
D.Салыстырмалы тіл білімі
E.Салыстырмалы синтаксис
В. Гумбольдттың Адамзат тілі құрылысының әр алуандығы туралы қай жылы жарық көрді?
A.1827ж.
B.1837ж.
C.1836ж.
D.1850ж.
E.1851ж.
В. Гумбольдттың Ява аралындағы Каби тілі туралы еңбегі нешінші жылы жазылды?
A.1836ж.
B.1837ж.
C.1827ж.
D.1850ж.
E.1851ж.
Тіл философиясы ғылым саласы ретінде нешінші ғасырда қарқынды дамыды?
A.19ғ.
B.10ғ.
C.20ғ.
D.18ғ.
E.16ғ.
Мәскеу лингвистикалық мектебі қашан қалыптасты?
A.ХІХ ғ. 70-80 ж.
B.ХІХ ғ. 60-70 ж.
C.ХХ ғ. 20-30 ж.
D.ХҮІІІ ғ. 80-90 ж.
E.ХҮІІ ғ.
Мәскеу лингвистикалық мектебін басқарған кім?
A.В. Гумбольдт
B.А.А.Шахматов
C.А.М.Пешковский
D.Н.Я.Марр
E.Ф.Ф.Фортунов
“Салыстырмалы морфология” еңбегінің авторы кім?
A.Ф.Ф.Фортунов
B.П.С.Паллас
C.Антуан Арне
D.А.А.Шахматов
E.Ч. Дарвин
А.А.Шахматовтың “Орыс тілі тарихы ежелгі дәуірінің очеркі” еңбегі қай жылы жарық көрді?
A.1915
B.1903
C.1913
D.1886
E.1998
“Орыс тілінің ғылыми синтаксисі” еңбегінің авторы кім?
A.А.М.Пешковский
B.А.А.Шахматов
C.Ф.Ф.Фортунов
D.Бодуэн де Куртенэ
E.П.С.Паллас
Мәскеу лигвистикалық мектебі қашанға дейін өмір сүрді?
A.“Тіл туралы жаңа ілім” мектебі үстемдік алғанға дейін
B.ХҮІІІ ғ. 20-30 ж.
C.ХҮІІ ғ. 70-80 ж.
D.Көп өмір сүрген жоқ
E.ХҮІІ ғ.дейін
Қазан лингвистикалық мектебі қашан қалыптасты?
A.ХІХ ғ. аяқ кезінде
B.ХІХ ғ.
C.ХХ ғ. бас кезінде
D.ХХ ғ. аяқ кезінде
E.ХҮ ғ.дейін
Қазан лингвистикалық мектебін қолдаған қай ғалым?
A.Бодуэн де Куртенэ
B.Ф.де Соссюр
C.Н.Я.Марр
D.Ф.Ф.Фортунов
E.И.С.Фатера
Сөздер мен заттар мектебінің өкілдері кімдер?
A.Шухардт, Мерингер
B.Дж Бортони, Б. Пмзани.
C.Ф. Сосюр, Ж. Банрес.
D.М. Бортоле, Дж Бонфанте
E.В.И.Ленин
Данияда қалыптасқан мектеп қайсысы?
A.Копенгаген мектебі
B.Прага мектебі
C.Дескриптивтік мектеп.
D.Орта мектеп
E.Сөздер мен заттар
В.Гумбольдттың тіл философиясы неге негізделді?
A.Тілдің қоғам өміріндегі орны мен қызметін анықтауға
B.Тілдің пайда болу себептерін ашуға.
C.Тілдің философия, логикамен байланысын көрсетуге.
D.Тілдерді салыстыра зерттеуге.
E.Тілдердің туыстығын дәлелдеуге.
Натуралистік ағым өкілдерінің тіл туралы түсінігін белгіле.
A.Тіл – биологиялық организм, тілде даму деген болмайды, тек биологиялық өсу болады
B.Тіл адамдардың рухани өмірімен тығыз байланысты
C.Грамматика дүние жүзіндегі тілдің барлығына ортақ болу керек
D.Тілдер флективті және агглютинативті деген екі топқа бөлінеді
E.Тіл – қатынас құралы
Психологиялық тіл білімінің көзқарастарын анықта.
A.Тілдің дамуындағы құбылыстар халықтың психологиясына байланысты Халық психологиясы тілдің ішкі формаларын анықтайды
B.Морфологиялық белгілер – тілдегі ұсақ жүйелердің ішіндегі тұрақтысы
C.Формасыз тіл болмайды, оның көріну жолдары әр тілде әр түрлі болады
D.Тілде даму деген болмайды
E.Тіл ойды білдіретін мағына мен қарым-қатынас
Жас грамматистер бағытының негізінде Ресейде қандай мектептер қалыптасты?
A.Мәскеу және Қазан лингвистері мектептері
B.Пешковский мектебі
C.Фортунатов мектебі
D.Бодуэн де Куртенэ мектебі
E.Шахматов мектебі
Еуропа мен Америкада неогумбольдтианство бағыты қашан дамыды?
A.18 ғ. аяғында
B.19 ғ. аяғында
C.18 ғ. басында
D.20 ғ. басында
E.19 ғ. Басында
Еврей тілі грамматикасы еңбегінің авторы кім?
A.Рейхлин
B.Шлейхер
C.Г.Лейбниц
D.Ж.Ж.Руссо
E.Л.Нуаре
Исланд тілінің шығу тарихы деген еңбек қай ғалымның еңбегі?
A.Расмус Раск
B.Гердер
C.В. Вайсгербер
D.Штейнталь
E.В. Гумбольдт
Л.Блумфилд өз зерттеулерінде қай тұжырымдарды басшылыққа алды?
A.Бихевизмдік (мінез-құлық)
B.Аналогия
C.Абстракция
D.Интеграция
E.Дифференция
Дүние жүзіндегі тілдердің типологиялық белгілерін анықтап, соған қарсы жіктеуді алғаш ұсынған кім?
A.Ф.Шлегель
B.Я.Марр
C.А.Шлейхер
D.В.Энгельс
E.Ф.Бопп
Б.Гавранек, Б.Трнка, В.Скаличка, орыс эмигранттары С.Карцевский, Р.Якобсон, Н.Трубецкой, т.б. қай үйірме құрамында болған?
A.Кавказ мектебі
B.Франция мектебі
C.Мәскеу мектебі
D.Жас грамматиктер мектебі
E.Прага мектебі
Дж. Р. Фёрс қай мектептің негіз салушылардың бірі?
A.Лондон мектебі
B.Кавказ мектебі
C.Прага мектебі
D.Мәскеу мектебі
E.Жас грамматиктер мектебі
Әлеуметтік психологизм теориясын қалыптастырған ғалым?
A.Г.Штейнталь
B.Я.Марр
C.А.Шлейхер
D.В.Энгельс
E.Ф.Бопп
Фонеманың лингвистикалық табиғатын адамның сөйлеу әрекетімен байланыстыра қарайтын мектепті ата:
A.Москва фонологиялық мектебі
B.Прага лингвистикалық мектебі
C.Ленинград фонологиялық мектебі
D.Ареалдық тіл білімі
E.Копенгаген мектебі
Креол тілдерінің пайда болуы қандай тілдердің қалыптасуымен байланысты?
A.пиджин
B.бореал
C.еуразия
D.картвел
E.дравид
Менің ұлтымның, тілімнің шекарасы менің дүниетанымымның шекарасы деп айтқан кім?
A.В.фон Гумбольт
B.Ф.Ф.Фортунатов
C. В.Шлегельдер
D.Э.Сепир
E.В.Скаличка
20 ғасыр тіл білімінде қай ғалымның концепцияларының тигізген әсері мен ықпалы зор болды?
A.Ф де Соссюр
B.Н.Я. Марр
C.Э.Сепир
D.А. Шлейхер
E.В.Виноградов
Социологиялық лингвистика, металингвистика (мета – грекше жарты), сыртқы лингвистика, немесе тілдің қоғамда, ойлау процесінде атқаратын қызметін зерттеуіне байланысты функциялық лингвистика деп те аталатын ғылым?
A.Экстралингвистика
B.Интралингвистика
C.Микролингвистика
D.Жалпы тіл білімі
E.Макролингвистика
Тілдегі күллі диахрониялық құбылыс сөйлеу (речь) арқылы тап осындай құбылыс бола алады, барлық өзгерістердің қайнар көзі сөйлеуде деген пайымдау кімдікі?
A.И.Х.Аделунг
B.Ф. Де Соссюр
C.Ф.Бопп
D. Г.С.Лебедев
E.Расмус Раск
Дескриптивтік мектеп 20 ғасырдың 20-жылдарында қайда қалыптасқан?
A.Америкада
B.Египетте
C.Рессейде
D.Еуропада
E.Үндістанда
Салыстырмалы-тарихи әдісті славян тілдерін зерттеуді алғаш рет жүйелі түрде қолданған ғалым?
A.Х.Востоков
B.Е.Копитар
C.Ф.Фортунатов
D.Ф.Потт
E.Ф. Де Соссюр
Маркстік философияға негізделген тіл білімінің анықта.
A.Кеңестік тіл білімі
B.Грек тіл білімі
C.тіл білімі
D.Қытай тіл білімі
E.Араб тіл білімі
20 ғ. 30-шы жылдарында Кенестік жаңа тіл білімін қалыптастыру міндеті тұрған кезде оны калыптастырушылардың басшысы ретінде Кеңестік тіл білімі әлеміне көтерілген академик.
A.Н.Я Марр
B.И.В Сталин
C.Ф.П Филин
D.К.Маркс
E.В.В Виноградов
Тарихи жағдайлармен байланысты КСРО-дағы ұлт тілдерінің және ұлттық әдеби тілдердің тарихи даму заңдылығын ашқан кеңес ғалымдарын анықта.
A. И. К.Белодед, Л.А.Булаховский, В.В.Виноградов, В.М.Жирмунский, B.И.Конрад, Ф.П.Филин, В.Н.Ярцева
C. Л.С Выготский, П.Лафарк
D.Ф.П Филин, Э.Сепир, Ж.Вндриесть
E.К.Маркс, E. В.В Виноградов