Қара кітап

1. Озон қабатын бұзатын негізгі зат?
A) азот оксиді
B) күкірт қышқылы
C) фреон
D) метан
E) бензол
2. парниктік газдардың 60 %-ын құрайтын газ:
A) СО
B) СО2
C) N2O
D) CH4
E) SO2
3. Минералды шикізаттарды неғұрлым тиімді және толығырақ пайдалану мақсатымен әр түрлі процестердің жиынтығы қолданылып жарамсыз қалдық мөлшері барынша азайтылуы қалай аталады?
А) қалдықтарды жою
В) ресурстарды тиімді пайдалану
С) қалдықсыз технологиялар
D) қауіпті қалдықтарды трансшекаралық тасымалдау
E) қалдақтарды тасымалдау
4. 1973 жылы Лондонда өткен конференция қандай құжат қабылдады?
А)атмосфераны қорғау
В)су ресурстарын қорғау
С)ластаушы көздер туралы
Д)ғаламдық мәселелер
Е)кемелердің ластауын болдырмау туралы
5. Су бассейнінің ластануының негізгі себептері?
А)тазартылмаған ағын суларды өзен-көлдерге жіберу
В)өнеркәсіп орындары
С)тұрмыстық сулар
Д)ЖЭС
Е)синтетикалық жуатын заттар
6. Қышқыл жаңбырдың құрамында қандай заттар бар?
A) H2S, H2SO3
B) CO2, N2O
C) H2S, HCl
D) CH4, H2SO4
E) Н2S, N2O
7. Қалпына келмейтін ресурстарға қандай ресурстар жатады?
А) жануарлар мен өсімдіктер
В) күн энергиясы, су
С) қара және түсті металдар
D) жер қойнауы мен жел энергиясы
E) алтын, мұнай, күн энергиясы
8. Дамыған елдер мен экономикасы өтпелі кезеңдегі елдерден бөлінетін парниктік газдардың мөлшерін 2008-2012 жылдары 1990 жылмен салыстырғанда қысқарту немесе тұрақтандыру туралы қабылданған құжат?
А) Монреаль хаттамасы
B) Вена конвенциясы
С) Киото хаттамасы
D) Рио-де-Жанейро конвенциясы
E) Стокгольм декларациясы
9. Парниктік эффект дегеніміз не?
A) парниктік газдардың әсерінен жылулық баланстың өзгеру нәтижесінде мүмкін болатын жер шарының температурасының ғаламдық артуы
B) отегінің күн радиациясының қысқа толқынды ультракүлгін бөлшектерін сіңіруінен пайда болады.
C) парниктік газдардың әсерінен жер шарының температурасының төмендеуі
D) парниктік газдардың жерге ультракүлгін сәулелерін жібермеуі
E) оттегінің ультракүлгін сәулелермен араласуынан пайда болады
10. Фотохимиялық тұман дегеніміз не?
А) парниктік газдардың әсерінен жылулық баланстың өзгеру нәтижесінде мүмкін болатын жер шарының температурасының ғаламдық артуы
В) озонның пайда болу кезінде химиялық реакциялардың әсерінен атмосфералық ауаның екінші рет ластануы
С) фотооксиданттар деп аталаты азот, күкірт тотықтары, озон жіне көптеген органикалық қосылыстардан тұратын қоспа
D) оттегінің күн радиациясының инфрақызыл сәулелерінің бөлшектерінен пайда болады
E) дұрыс жауабы жоқ
11. Судың физикалық ластануға жатады:
А)микроорганизмдермен ластану
В)су ортасының табиғи құрамын бүлдіретіндер
Д)электрмагнитті өріс
Е)уытты заттар
Е)су ортасының табиғи құрамын бүлдіретіндер
12. Қауіпті қалдықтарды тасымалдау қай құжат реттелген?
А) Киото хаттамасы
В) Рио-де-Жанейро конвенциясы
С) Вена конвенциясы
D) Базельдік конвенция
E) Стокгольм декларациясы
13. Планетаның Қызыл кітабын құрастырған ұйым?
А) МАГАТЭ
В) ЮНЕСКО
С) БҰҰ
D) МСОП
Е) ФОС
14. Атмосфералық ауа қай газдардан құралған?
А) N2, O2, Ar, CO;
В) N2, O2, S, CO2;
С) N2, O2, NH4, CO2 ;
D) N2, O2, H2, CO ;
E) N2, O2, Ar, CO2
15. Мемлекеттік мониторинг
А)бірнеше мемлекет мониторингі
В)халықаралық мониторинг
С)жеке мемлекет мониторингі
Д)дүние жүзілік мониторинг
Е)планетарлық мониторинг
16. ВОЗ ұйымының негізгі қызметі?
A) жекелеген елдерге, халықаралық үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдарға қатысты бүкіләлемдік көлемде бағдарламалық шараларды жүзеге асырудың міндеттері мен стратегиясын белгілейді.
B) қоршаған ортаның бәсекелес мәселелері жөнінде және осы салада атқарылып жатқан шаралар жөнінде ақпарат беру
C) жер бетіндегі барлық халықтардың денсаулығын жақсартуға қол жеткізу
D) метеорологиялық бақылаулар мен зерттеулерді дамыту бағытындағы халықаралық ынтымақтастыққа жәрдемдесу, ұлттық ауа райын қадағалау қызметтерін үйлестіру
E) бүкіл әлемде бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау
17.Озон тесіктерінің диаметрі қаншаға жетті?
A)200-500 км
B)10 000 км-дей
C) 500 км-дей
D) 1000 км-ден астам
E)800-900 км
18. Адамның өз мұқтажын қамтамасыз ету және көздеген мақсатына жету үшін пайдаланатын қоршаған ортадағы заттардың, құбылыстардың, табиғи денелердің жиынтығы?
А) табиғи ресурстар
В) қоршаған табиғи орта
С) су қоры
D) биосфера компоненттері
E) экожүйе
19. Экологиялық мониторингтің негізгі міндеті:
А)экологиялық тұрғыдан анықтама беру
В) антропогенді әсер ету көздерін бақылау
С)мағлұмат жинау
Д)топырақты зерттеу
Е)жануарларды зерттеу
20.Адам және биосфера бағдарламасы қай жылы қабылданды?
А)1978 ж
В)1980 ж
С)1988 ж
Д)1990 ж
Е)1968 ж
21. Кейбір өсімдіктердің зат алмасуы нәтижесінде ортаға химиялық заттар (фитоцидтер, гликозидтер, эфир майлары) бөлуі арқылы әсер етуі қалай аталады?
А) полиплодия
В) динамизм
С) аллелопатия
D) фотопериодизм
Е) ирригация
22. 1000-нан астам аймақтық, жергілікті мәселелерді шешуді қарастыратын конвенция?
А)БҰҰ қабылдаған конвенциясы
В)Биологиялық алуантүрлілік конвенциясы
С)жануарлар мен өсімдіктер туралы конвенция
Д)биосфера конвенциясы
Е)атмосфера конвенциясы
23. Атмосфераны ластайтын шаңның түрлері?
A) минералдық, органикалық, космостық.
B) минералдық, бейорганикалық, космостық
C) табиғи және жасанды
D) органикалық, бейорганикалық, техникалық
E) космостық, табиғи
24. Халықаралық Қара кітаптың негізгі мақсаты?
А)жойылып бара жатқан аңдар мен құстар тізімін жасау;
В)жер бетінен біржола құрып кеткен аңдар мен құстарды енгізу;
С) Қара кітап пен Қызыл кітап бір үғым
Д)жер бетіндегі барлық аңдар мен құстардың тізімін жасау;
Е)халықаралық экологиялық мәселелердің тізімін жасау;
25. Климаттың өзгеруі туралы БҰҰ-ның конвенциясы қашан күшіне енді?
А)1992 ж
В)1989 ж
С)1990 ж
Д)1994 ж
Е)1995 ж
26. Киото хаттамасының негізгі мақсаты:
А)қоршаған ортаның ластану дәрежесін азайту;
В)Ынтымақтастықты дамыту;
С)қалдықтырды азайту;
Д)радиация мөлшерін азайту;
Е)парникті газдардың мөлшерін азайту;
27. Құрғақ улы тұман қандай типке жатады?
А) аляскалық
В) Лос-Анджелестік
С) Лондондық
D) Пенсильваниялық
E) Мехиколық
28. Рио-Де-Жанейро декларациясының 1-ші принципі қандай?
А)Бүгінгі және келешек ұрпақтың дамуға деген құқық жүзеге асырылуы тиіс;
В)Өмір деңгейі алшақтығын азайту;
С)Адам қамын ойлау;
Д)жер экожүйесін қорғау;
Е)Мемлекеттер қабылдаған заңдарды орындау
29. Климаттың өзгеруі туралы БҰҰ-ның конвенциясына қол қойған елдер төмендегідей категорияға бөлінеді:
А)дамушы,дамыған
В)дамушы,дамыған,дамымаған
С)дамымаған,дамыған
Д)қоршаған ортаға бөлінетін зиянды заттар бойынша ерекше міндеттеме алған мемлекеттер,дамушы елдерге және экономикасы өтпелі кезеңдегі елдерге қаржылық көмек көрсету туралы өздеріне ерекше міндеттемелер алған мемлекеттер,дамушы мемлекеттер.
Е)дамушы,ерекше міндеттеме алған мемлекеттер.
30. Халықаралық Қызыл кітаптың алғашқы басылымы қай жылы жарық көрді?
А)1983 ж
В)1978 ж
С)1963 ж
Д)1981 ж
Е)1996 ж
31. Ең ірі ядролық апат:
А)атом энергиясы
В)Чернобыль апаты
С)Семей полигоны
Д)жер асты сынақтар апаты
Е)әскери полигондар апаты
32. Пайдалануға дайын қазбаларға не жатады?
А) синтетикалық тыңайтқыштар
В) мұнай
С) темір кендері
D) бағалы тастар
E) алтын
33. Радиациялық ластанудың негізгі көздері:
А)альфа,гамма,бэта сәулелер
В)ақуыз,фермент
С)радиактивті заттар
Д)фермент,ақуыз
Е)қысқа толқынды сәуле
34. Қалдықтар қандай түрлерге бөлінеді?
А) тұрмыстық және өндірістік
В) бірінші ретті және екінше ретті
С) химиялық және физикалық
D) сарқылатын және сарқылмайтын
E) жанғыш және сұйық
35. Тұрмыстық қоқысты қайта өндеу үшін қандай әдіс қолданылады?
А) медициналық қалдықтарды көму
В) қалдықтарды кәдеге жарату
С) санитариялық тазарту
D) барлығы дұрыс
E) магниттік сепарация әдісі
36. Табиғи ресурстарды зерттеу, қолданбалы зертгеулерді жүзеге асыру үшін жергілікті жерлерде оқу орындарын және материалдық-техникалық базасын құру қай ұйымның негізгі мақсаты?
A) ЮНЕП
B) Еуропалық экономикалық комиссия
C) Экономикалық және әлеуметтік кеңес
D) БҰҰ-ның даму жөніндегі бағдарламасы
E) ЭКОСОС
37. Адамзатты шексіз ұзақ уақыт энергетикалық, техникалық және басқа ресурстармен қамтамасыз етудің жалғыз көзі не?
А) Биоалуантүрлілік
В) Қалдықтар
С) Табиғи ресурстар
D) Күн сәулесі
E) Биогеозценоз
38. Экологиялық мәселелерді және биологиялық алуантүрлілікті сақтаудың бір жолы?
А) Қара кітап
В) Қызыл кітап
С) Конституция
D) Экологиялық кодекс
Е) Киото хаттамасы
39. Ядролық жарылыс кезінде сәулеленудің негізгі көздері бөліну өнімдеріне нелер жатады?
А)бета, гамма
В)нейтрондар,трансурандық элементтер,тритий
С)протондар,нейтрондар
Д)альфа,бета
Е)альфа,бета,гамма
40. 70-ж басынан 10 теңізді бірге игеретін әлемнің 120 мемлекетін біріктіретін БҰҰ-ның қандай экологиялық бағдарламасы жұмыс жасауда?
А) Жергілікті теңіз
В) Ортақ теңіз
С) Аймақтық теңіз
Д) Меншік теңіз
Е) Мемлекеттік теңіз