Гомойотермді организмдер қайсысы
$$$
Экологиялық қуыс дегеніміз не ?
А. особтың тіршілік ортасы;
В. биоценоздың территориясы;
С. организмдердің биоценоздағы атқаратын қызметі;
D. бір популяцияның экожүйедегі орны;
Е. популяцияның биотопы.
$$$
Мутуализм деген не ?
А. қорек үшін күрес;
В. өзара пайдалы бірігіп тіршілік құру;
С. біреуіне пайдалы, екіншісіне пайдасыз тіршілік;
D. кеңістіктік қарым-қатынастар;
Е. басқа түрді пайдаланып қоректену.
$$$
Комменсализм деген не ?
А. жануарлардың тұқым таратуы;
В. біреуіне пайдалы, екіншісіне пайдасыз коректік байланыс;
С. басымды түрлер;
D. бір факторға (қорекке) байланысты күрес;
Е. сирек түрлер.
$$$
“Экотон” деген не ?
А. құс ұясы;
В. екі биоценоз арасындағы ауыспалы аймақ;
С. ареал;
D. қорықтық жер;
Е. биотоп.
$$$
Бір экологиялық қуысты пайдаланатын түрлер қандай қарым-қатнасқа түседі ?
А. бірігіп өмір сүреді;
В. симбиозға көшеді;
С. комменсалдық қарым-қатнасқа түседі;
D. бірге тұра алмайды.
Е. бір-біріне әсер етпейді.
$$$
Биоценоздың нағыз редуценттері қайсысы ?
А. бактериялар мен саңырауқұлақтар;
В. шөп қоректілер;
С. жыртқыштар;
D. жануарлар;
Е. адамдар.
$$$
Қасқыр мен арыстанның бір қоректік деңгейде тұру себептері неде ?
А. дене мөлшерінің ірілігі;
В. жер бетінде тіршілік етуі;
С. корегінің әртүрлі болуы;
D. 1-ретті консументтермен қоректенуі;
Е. сүт қоректілер болуы.
$$$B
Екеуіне бірдей маңызды болатын симбиоздық қарым-қатынас қайсысы ?
А. комменсализм;
В. мутуализм;
С. зоохория;
D. нейтрализм;
Е. жыртқыштық.
$$$
Біреуі екіншісінің қорегінің қалдығын пайдалануды не дейді ?
А. жыртқыштық;
В. симбиоз;
С. амменсализм;
D. паразитизм;
Е. комменсализм.
$$$B
Қарағайлы орманның өздігінен сиреуі неге байланысты ?
А. популяцияның қартаюы;
В. түр ішіндегі конкуренция;
С. түр аралық конкуренция;
D. комменсализм;
Е. мутуализм.
$$$
Түр аралық конкуренция қайсысына тән ?
А. қасқырлар арасында;
В. бұғы мен кемірушілер арасында;
С. паразит пен иесі арасында;
D. түлкі мен тышқан арасында;
Е. ақ аю мен ақ түлкінің арасында.
$$$
Екі түрдің біреуі екіншісіне не зиян, не пайда келтірмей өзіне жақсы жағдайға ие болуын не дейді ?
А. аллелопатия;
В. мутуализм;
С. паразитизм;
D. комменсализм,
Е. жыртқыштық.
$$$
Паразит болмаса да, кемірушінің ініне омыртқасыздардың келіп орналасуын не дейді ?
А. акклиматизация;
В. симбиоз;
С. пәтершілік;
D. нейтрализм;
Е. комменсализм.
$$$
Экологияның қай бөлімі организмдердің бірлестігін оқытады ?
А. аутэкология;
В. жануарлар экологиясы;
С. өсімдіктер экологиясы;
D. популяциялық экология;
Е. биоценология.
$$$
Тіршілік иелерінің көп болуы биоценоздың қай құрылымы болады ?
А. топикалық;
В. жас құрамдық;
С. түрлік;
D. кеңістіктік;
Е. этологиялық.
$$$
Табиғи жүйелердің тұрақтылығы неге байланысты?
А. өсімдіктердің жоғарғы өнімділігіне;
В. түр байлығына;
С. микроорганизмдерге;
D. органикалық зат құрамына,
Е. тіршілік иелерінің биомасса қорына.
$$$
Өзара байланысты әрі бірге мекен ететін тіршілік иелерінің бірлестігін не деп атайды?
А. экожүйе;
В. биотоп,
С. биоценоз;
D. биосфера;
Е. ярустылық.
$$$
Тірі организмдердің мекен ететін жері:
А. биотоп;
В. экожүйе;
С. биоценоз;
D. биосфера;
Е. ярустылық.
$$$
Әр түрге жататын даралардың екі жақты пайдалы бірігіп тіршілік етуі:
А. жыртқыштық;
В. бәсекелестік;
С. симбиоз;
D. паразитизм;
Е. пәтершілік.
$$$
Бір популяция үшін қолайсыз болып табылатын өзара қарым қатынастар:
А. амменсализм;
В. комменсализм;
С. жыртқыштық;
D. симбиоз;
Е. мутуализм.
$$$
Ярустылық биоценоздың қандай құрылымын білдіреді ?
А. түр құрамы;
В. жас құрамы,
С. мекен жайы;
D. кеңістіктік;
Е. мінез құлықтық.
@@@ Экожүйелер
$$$
Қайсысы редуценттер ?
А. жоғары сатыдағы саңырауқұлақтар;
В. өсімдіктер;
С. фитофагтар;
D. сапротроф-микроорганизмдер;
Е. жыртқыштар.
$$$
Сукцессия дегеніміз не?
А. экожүйедегі зат айналымы;
В. биоценоздардың ауысуы;
С. өсімдіктер бірлестігі;
D. фитофагтардың бірлестігі;
Е. өсімдіктер мен жануарлардың бірлестігі.
$$$
Сукцессияның түрлері қандай болады?
А. алғашқы, аралас;
В. аралас, кейінгі,
С. алғашқы, екіншілік;
D. маусымдық, үздіксіз;
Е. үздікті, кейінгі.
$$$
Продуценттерге қайсысы жатады ?
А. жасыл өсімдіктер;
В. фитофагтар;
С. гетеротроф организмдер;
D. саңырауқұлақтар;
Е. сапротроф –микроорганизмдер.
$$$
Консументтерге қайсысы жатады ?
А. жасыл өсімдіктер;
В. хемотроф микроорганизмдер;
С. микроскоптық паразит, саңырақұлақтар;
D. эфемер өсімдіктер;
Е. жануарлар.
$$$
Тіршілік иелерімен олардың мекен ететін ортасынан тұратын жүйе қалай аталады ?
А. биоценоз;
В. биотоп;
С. экожүйе;
D. экологиялық қуыс;
Е. популяция.
$$$
“Экожүйе” терминін 1935 жылы ғылымға кім енгізген ?
А. Э. Геккель;
В. Ч. Дарвин;
С. А. Тенсли;
Д. К. Мебиус;
Е. В. Сукачев.
$$$
Сукцессия ұғымын 1898ж ғылымға кім енгізген?
А. Г. Каулсон;
В. В. Вернадский;
С. Э. Геккель;
Д. Э. Зюсс;
Е. Ч. Дарвин.
$$$
Экологиялық пирамиданың түрлері:
А. сандық, сапалық, энергиялық
В. қоректік, сандық;
С. сандық, биомассалық, энергетикалық;
D. биомассалық, қоректік, сапалық;
Е. сандық, энергиялық.
.$$$
Консументтер неге 1,2,3-ретті болып жіктелінеді:
А. ыдыруына байланысты;
В. қоректенуіне байланысты ;
С. сүйекті балықтың қабатын қорыта алатын түрлерге байланысты;
D. жануарлар түрлеріне байланысты;
Е. органикалық затты бұзушы түрлерге байланысты.
$$$
Гетеротрофтар қайсысы ?
А. әр түрлі климатта өмір сүрушілер;
В. органикалық зат түзушілер;
С. жазғы ұйқыға кететіндер;
D. дайын органикалық затпен қоректенетіндер;
Е. эврибионттар.
$$$
Экологиялық пирамиданың түрі қанша?
А. 5;
В. 3;
С. 1;
D. 2;
Е. 4.
$$$
Қоршаған ортамен тепе-теңдікте болатын, тұрақты соңғы бірлестік қалай аталады?
А. экожүйелік;
В. биоценоздық;
С. климаксты;
Д. сукцессия;
Е. дұрыс жауабы жоқ.
$$$
Күн энергиясының қатысуымен бейорганикалық заттарды органикалық заттарға дейін синтездеуші тірі организмдер:
А. консументтер;
В. симбионттар;
С. редуценттер;
D. продуценттер;
Е. гетеротрофтар.
$$$
Жасыл өсімдіктер қандай экожүйені энергиямен қамтамасыз етеді ?
А. табиғи гетеротрофты;
В. табиғи автотрофты;
С. антропогенді гомоавтотрофты;
D. жасанды гетеротрофты;
Е. антропогенді.
$$$
Тіршілік иелері мен табиғи жағдайлардың кез келген бірлестіктері не деп аталады ?
А. табиғи аймақ;
В. ландшафт;
С. биологиялық жүйе;
D. экожүйе;
Е. биотоп.
$$$
Дүние жүзі бойынша қанша апвелинг аудан бар?
А. 3;
В. 2;
С. 4;
D. 7;
Е. 5.
$$$
Экожүйенің негізгі энергия көзі қайсысы ?
А. қорек;
В. минералдық заттар;
С. күн сәулесі;
D. химиялық жылу энергиясы;
Е. өлі-тірі зат.
$$$
Экожүйенің тепе-теңдігін ұстауға қабілеті мен өздігінен реттелуін қалай атайды?
А. сукцессия;
В. биоценоз;
С. экотон;
Д. гомеостаз; Е. климакс.
$$$
Жануарлар бірлестігі қалай аталады?
А. биоценоз;
В. фитоценоз;
С. биогеоценоз;
D. зооценоз;
Е. биотоп.
$$$
Экожүйенің трофикалық құрамын қалай көрсетуге болады?
А. энергетикалық бюджет графигі арқылы;
В. экологиялық таблица арқылы;
С. өнімділік пирамидасы арқылы;
D. экологиялық пирамида арқылы,
Е. жас құрамының графигі арқылы.
$$$
Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады ?
А. биоценоз;
В. фитоценоз;
С. биогеоценоз;
D. зооценоз;
Е. биотоп.
$$$
Қоректік тізбектің қысқаруы неге байланысты?
А. қорек байлығына;
В. биомассаның жинақталу жылдамдығына;
С. консументтердің санына;
D. әрбір қорек деңгейі сайын жоғалтатын энергияға;
Е. продуценттердің санына.
$$$
Консументтердің қызметі қандай?
А. экожүйенің қалдықтарын өңдеу;
В. дайын органикалық затпен қоректену;
С. органикалық заттардың минералдық қосылыстарға айналдыру;
D. анорганикалық заттардан органикалық заттардың түзілуі;
Е. органикалық заттардың түзілуі.
$$$
Қоректік тізбекте қорек қайда жұмсалады ?
А. тыныс алу, көбеюге;
В. биомасса жинақтап, организмнің энергетикалық шығындарын толтыруға;
С. биологиялық өнім жасауға;
D. консументтердің қоректенуіне;
Е. көбеюге.
$$$
Консументтердің өнімі не деп аталады ?
А. жалпы;
В. алғашқы;
С. таза өнім;
D. кейінгі өнім;
Е. кейінгі таза;
$$$
Организмдердің мекен ететін жері не деп аталады ?
А. экожүйе;
В. биотоп;
С. биоценоз;
D. биосфера;
Е. ярустылық.
$$$
Қорық дегеніміз не ?
А. жеке табиғи объектілер;
В. жартылай қорғау режимімен сипатталатын объектілер;
С. шаруашылық қажетінен мүлдем босатылған территориялар;
Д. табиғатты сауықтыру және эстетикалық мақсатта қорғау үшін бөлінген территориялар;
Е. Дұрыс жауабы жоқ.
$$$
Оңтүстік Қазақстанда “Ақсу-Жабағлы” қорығы кай жылы ұйымдастырылған?
А. 1925;
В. 1929;
С. 1927;
Д. 1926;
Е. 1928.
@@@ Биосфера
$$$
Биосфераның ілімін қалаған кім ?
А. Э. Зюсс;
В. В. Вернадский;
С. Ю. Либих;
D. Э. Геккель;
Е. Ч.Дарвин
$$$
Биогендік элементтер қайсысы ?
А. кальций, фосфор;
В. өсімдік қалдықтары;
С. тірі организмдер;
D. автотрофтар;
Е. гетеротрофтар.
$$$
Биосферада қандай заттар айналымы өтеді ?
А. органикалық заттардың айналымы;
В. энергия ағымы;
С. судың айналымы;
D. газдар мен шөгінді заттар айналымы;
Е. анорганикалық заттардың айналымы.
$$$
Атмосфераның төменгі бөлігін, гидросфераны түгелдей, литосфераның беткі қабатын қамтитын жер ғаламшарының тіршілігі бар аймағы:
А. гидросфера;
В. литосфера;
С. биосфера;
Д. ноосфера;
Е. атмосфера.
$$$
Биосферадағы барлық тіршілік иелерінің жиынтығы қалай аталады?
А. тірі зат
В. биогенді зат
С. биокосты зат
Д. шөгінді зат
Е. организм
$$$
Адамның ой-санасы басты фактор болып есептелетін биосфераның даму стадиясы қалай аталады?
А. биосфера;
В. техносфера;
С. гидросфера;
Д. ноосфера;
Е. литосфера.
$$$
Қышқылдық жауынның құрамында қай заттың мөлшері айтарлықтай көп кездеседі?
А. күкіртті газ;
В. фреондар;
С. метан;
Д. көміртегі оксидтері;
Е. азот оксидтері.
$$$
Қоршаған ортаның жағдайын бақылау, бағалау мен болжаудың комплексті жүйесін қалай атайды?
А. кадастр;
В. домпинг;
С. экологиялық картографиялау;
Д. мониторинг;
Е. дұрыс жауабы жоқ.
$$$
Ластану масштабы мен таралуына байланысты қалай жіктелінеді:
А. химиялық, жергілікті, ғаламдық;
В. биологиялық, химиялық, аймақтық;
С. жергілікті, аймақтық, ғаламдық;
Д. физикалық, ғаламдық, химиялық;
Е. химиялық, ғаламдық, физикалық.
$$$
Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау туралы заңы қай жылы қабылданды?
А. 1993;
В. 1994;
С. 1991;
Д. 1996;
Е. 1997.
$$$
Семей полигонында 1949-1989ж.жылдар аралығында қанша ядролық жарылыс жасалған?
А. 878;
В. 200;
С. 350;
Д. 470;
Е. 354.
$$
“Парниктік эффектінің” пайда болуының басты себебі?
А. озон концентрациясының артуы;
В. көмір қышқыл газының концентрациясының артуы;
С. фреондар мен метан қалдыүтары;
Д. ауаның ылғалдылығының өзгеруі;
Е. Дұрыс жауабы жоқ.
@@@ Тірші лік иелерінің экологиялық классификациясы
$$$
Пойкилотермді организмдердің:
А.дене температурасы тұрақсыз;
В. жылықанды;
С. дене температурасы тұрақты организмдер ;
D. жылу реттеу механизмі бар;
Е. орта температурасына тәуелсіз.
$$$
Гомойотермді организмдер қайсысы ?
А. зат алмасу, тұрақсыз, әрі термореттеу жоқтар;
В. денесінің температурасы тұрақтылар;
С. термореттеуі жоқтар;
D. суыққанды жануарлар;
Е. әр түрлі организмдері.
$$$
Мезофит өсімдіктер қайсысы ?
А. құрғақшылықты көтереді;
В. ылғалды жерлерде жақсы өседі;
С. ылғалдылығы жоғары жерде;
D. орташа ылғалды жерде;
Е. суда өседі.
$$$
Экологиялық икемдісі қайсысы ?
А. стенобионттар;
В. эврибионттар;
С. эвритермділер;
D. гигрофилдер;
Е. гидратофиттер.
$$$
Түнгі жануарлар қайсысы ?
А. шыбындар;
В. шегірткелер;
С. аралар;
D. таракандар;
Е. күндізгі құстар.
$$$
Стеногигробионттар қайсысы ?
А. белгілі бір ылғалдылық шамасына;
В. бейімделгендер;
С. әр түрлі ылғалдылыққа;
D. жоғары температурағы бейімділік.;
Е. төмен және жоғары температураға бейімделек.
$$$
Топырақта тіршілік ететін организмдер:
А. гидробионттар;
В. мезофиттер;
С. эдафабионттар;
D. галобионттар;
Е. геоксендер.
$$$
Жылжылмалы құмдарда қайсысы кездеседі?
А. алиготрофтар;
В. петрофиттер;
С. псаммофиттер;
D. мезотрофтар;
Е. гидрофиттер.
$$$
Бақа қай топқа жатады ?
А. пойкилотермділер;
В. ксерофилдер;
С. гетеротермділер;
D. гомойотермді;
Е. эвригалинділер.
$$$
Қит қай топқа жатады?
А. паразиттер;
В. пойкилотермділер;
С. мезофидер;
D. геобионттар;
Е. гомойотермділер.
$$$
Эврибионттылық дегеніміз не?
А. көп қорек кезін пайдалану;
В. жыл бойына көбеюге түсу құбылысы;
С. организмге қажетті заттардың жеткіліктілігі;
D. әр бір түрдің қоршаған орта жағдайларының өзгерісіне шыдамдылығы;
Е. пәтершілік.
$$$
Олигофагтар кімдер ?
А. аз өсімдіктер және жануарлар түрлерімен қоректенетін жануарлар;
В. органикалық шіріндімен қоректенушілер;
С. топырақтың байлығы мен жемістілігіне байланыссыз организмдер;
D. өнімділігі төмен терең көлдердің организмдері;
Е. теңіз түбі организмдері.
$$$
Жануарларда жылу алмасудың қанша түрі бар?
А. 2;
В. 1;
С. 4;
D. 3;
Е. 5.
$$$
Некрофагтар қайсысы ?
А. детритпен қоректенушілер;
В. өлексемен қоректенушілер;
С. өсімдіктіқоректілер;
D. қорек талғамайтындар;
Е. насекомжегіштер.
$$$
Фитофагия деген не ?
А. жануарлардың өсімдіктерді тозаңдандыруы;
В. өсімдіктерді жеп қоректену;
С. насекомжегіштер;
D. өздігінен тозаңдану;
Е. органикалық шіріндімен қоректену.
$$$
Экологиялық валенттілігі жоғары организм қалай аталады ?
А. эврибионт;
В. эврихор;
С. стенобионт;
D. эвтроф;
Е. эврифонт.
$$$
Индикатор-түрлер қайсысы?
А. биоценоздың өнімділігін анықтайтын түрлер;
В. топырақтың қасиетін анықтайтын түрлер;
С. қоршаған орта жағдайларын анықтайтын түрлер;
D. биоценоздың пішіні беретін түрлер;
Е. сирек түрлер.
$$$
Дайын органикалық затты пайдаланушылар қайсысы ?
А. автотрофтар;
В. редуценттер;
С. консументтер;
D. продуценттер;
Е. доминанттар.
$$$
Дайын органикалық затпен қоректенушілер қайсысы ?
А. гетеротрофтар;
В. автотрофтар;
С. продуценттер;
D. хемотрофтар;
Е. фотосинтездеушілер.
$$$
Пойкилотермділер қайсысы ?
А. термореттеу әдістері және өзіндік температуралары бар организмдер;
В. зат алмасуы өте жоғары деңгейде жүреді;
С. термореттеу әдістері және өзіндік температуралары жоқ организмдер;
D. дене температурасы тұрақтылар;
E. дене температурасы тұрақты организмдер
$$$
Су түбімен тікелей байланысы жоқ, еркін орын ауыстыратын, жүзіп жүретін организмдердің жиынтығы қалай аталады?
А. планктон;
В. бентос;
С. плейстон;
Д. нейстон;
Е. нектон.
@@@
Стенобионттық және эврибионттық организмдер Негізгі абиотикалық факторлардың-жарықтың, температураның, ылғалдылықтың, тұздылықтың және тсс экологиялық мәні Абиотикалық факторлардың сигналдық мәні туралы ақпарат
Стенобионттық және эврибионттық организмдер жайлы ақпарат
Негізгі абиотикалық факторлар. Стенобионттық және эврибионттық организмдер
Стенобионттық және эврибионттық организмдер.Негізгі абиотикалық факторлардың – жарықтың, температураның, ылғалдылықтың, тұздылықтың және т.с.с.Абиотикалық фактордың сигналдық мәні
Стенобионттық және эврибионттық организмдер. негізгі абиотикалық факторлардың – жарықтың, температураның, ылғалдылықтың, тұздылықтың экологиялық мәні
Стенобионттық, эврибионттық организмдер
Өсімдіктердің суыққа төзімділігі
Экология ғылымының өрлеу кезеңі
Экологиялық факторлар және бейімделу
Стенобионттық және эврибионттық организмдер туралы мәлімет
Мұнаймен ластанған топырақтан бөлініп алынған микроорганизмдердің микробтық құрамын зерттеу
МИКРООРГАНИЗМДЕРДІ МАЛ АЗЫҒЫН ДАЯРЛАУДА ҚОЛДАНУ
Айырша без (грек, thymus - тимус) - омыртқалы жануарлар мен адам организмдеріндегі иммундық жүйенің қалыптасуы мен оның қызметінің толық атқарылуын қамтамасыз ететін без
Ауру мұрын қуысындағы патогенді микроорганизмдердің маңдай қуысына енуі салдарынан пайда болады
Неологизмдер стиль түрлерінің жалпы қай - қайсысында, тіпті сөйлеу стилінде де азды - көпті қолданылады
Омонимдер (сырт формасы, дыбыстық құрамы бірдей, бірақ білдіретін мағынасы әр түрлі сөздер) жеке тұрған қалпында стиль түрлерінің жалпы қайсысында да қолданыла береді
Автотрофты организмдерге жасушаларында жүретін фотосинтез процесі үшін күн сәулесі қуатын пайдаланатын жасыл өсімдіктер және хемосинтез процесі үшін химиялық қуатты пайдаланатын кейбір хемотрофты бактериялар жатады
Шеңберауыздылардың мекен жайы қайсысы
Микроорганизмдерді бояудың жай әдістері
Төмендегі теңдеулердің қайсысы сызықтық дифференциалдық теңдеу