Бауырымен жорғалаушыларда мұндай құбылыстың болмауы
Қазахстан Республикасының білім беру және ғылым министрлігі
Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университет
ТЕСТІК ТАПСЫРМАЛАР
"Омыртқалылар зоологиясынан" пәні бойынша
Биология мамандығының студенттеріне арналған
Омыртқалылар зоологиясынан тест сұрақтары
1 - тақырып Қандауырлар
1. Бассүйексіздердің дене құрылысы желiлiлердiң қысқаша схемасы тәрiздес. Оны қалай байқауға болады?
A) негiзгi (тiректi) қаңқасы бас сүйектерi мен омыртқалар жотасынан тұрады;
B) тiректi қаңқасы желiсi ғана;
C) терiсiмен ғана тыныс алады;
D) жүйке жүйесi ми мен жұлыннан тұрады;
E) желбезек арқылы тыныс алады;
2. Жұтқыншағының төменгi жағындағы ойықша қалай аталады?
A) невроцель;
B) атриопор;
C) құрсақ қуысы;
D) жабынды қуысы;
E) эндостиль;
3. Қандауырдың қан айналуы қалай жүзеге асады?
A) екi камералы жүрек;
B) веналық қалта;
C) құрсақ аортасы мен желбезек артерияларының жиырылуымен;
D) үш камералы жүрек;
E) күре тамырдың жиырылуымен;
4. Қандауырлардың мамандалуының белгiлерiн көрсетiңiздер?
A) ми қапшығының болмауы;
B) миының бес бөлiмнен тұруы;
C) атриалдық қуысының болуы;
D) миы жоқ, жүйке түтiкшесi ғана бар;
E) еркiн жүзiп жүредi;
5. Қандауырлардың тыныс алу жүйелерi неден тұрады?
A) өкпе көпiршiктерiнен;
B) екi жұп желбезек тесiктерiнен;
C) жүз жұп мөлшерлi желбезек тесiктерiнен;
D) он жұп желбезек тесiктерiнен тұрады;
E) желбезек тесiктерi сыртқа ашылады;
6. Қандауырлардың сезiм мүшелерi неден тұрады?
A) дәм сезу (тiл);
B) Гессе көздерi;
C) құлақтары;
D) төбе мүшесi;
E) көздерi;
7. Қандауырдың несеп бөлу мүшелерiне қайсысы жатады?
A) қарапайым алғашқы бүйрек;
B) 90 жұпқа жақын нефридилер;
C) метанефридилiк бүйректер;
D) мезонефридилик бүйректер;
E) метанефридилер;
8. Қандауырлардың көбею мүшелерiне қайсысы жатады?
A) 25 жұптық аналық және аталық ұрықтары;
B) дара жыныстық безi;
C) жыныстық бездерi жоқ;
D) жұпталған жыныс бездерi;
E) 10 жұп мөлшерлi жыныс бездерi;
9. Бас сүйек қаңқасыздар тегiнiң ерекшелiктерi?
A) еркiн жүзушi топтары;
B) теңiз табанына көмiлiп өмiр сүруге бейiмделген;
C) аз қозғалатын, жорғалайтын;
D) желбезектерi 200 жұптай болған;
E) жабынды қуысы болған;
10. Қандауырдың орталық жүйке жүйесiн құрайтын бөлiмдерi?
A) жүйке түтiкшесi;
B) миы;
C) жұлыны;
D) миы мен жұлыны;
E) жүйке тiзбектерi;
11. Қандауырдың бұлшық ет сегментi қалай аталады?
A) миомер;
B) миосепта;
C) атриопор;
D) невропор;
E) дұрыс жауабы жоқ;
12. Қандауырдың бұлшық еттер ерекшелiгiн көрсетiңiздер?
A) ассимметриялық бұлшық ет;
B) симметриялы бұлшық еттер;
C) бұлшық ет сегменттерi 150-200;
D) бұлшық еттерi жоқ;
E) бұлшық еттер сегменттерi саны болымсыз;
13. Қандауырдың эндостилi қандай қызмет атқарады?
A) тiрек қызметiн;
B) тасымалдау қызметiн;
C) қабықастылық;
D) қорғау;
E) бөлiп шығару;
14. Қандауырдың қарапайымдылық белгiсiн көрсетiңдер.
A) тiректiк қаңқасы желiсi ғана болып өмiр бойы сақталады;
B) өкпемен тыныс алады;
C) омыртқаларының жоғарғы iлгек қалдықтары сақталынған;
D) бас сүйек қаңқасы қарапайым құрылған;
E) омыртқалары екi түрлi: дене және құйрық;
15. Қандауырлардың өмiр сүру ортасын атаңдар?
A) өзендер;
B) су қоймалары;
C) теңiздер;
D) көлдер;
E) тау өзендерi;
16. Қандауырлардың қан айналу жүйелерiнiң ерекшелiктерiн атаңдар?
A) әкелетiн және әкететiн желбезек артериялары;
B) бүйрек капилляр шумақтары;
C) екi камералы жүрек;
D) жүрегi жоқ;
E) екi қанайналу шеңберлерi;
17. Қандауырлардың дернәсiлдiгiне мына аталған ерекшелiктерiнiң қайсысы сәйкес?
A) еркiн жүзетiн;
B) жатып iшу;
C) су табанында көмiлiп өмiр сүредi;
D) жабынды қуысының болуы;
E) отырықты өмiр сүредi;
18. Желiсi қай туынды қабаттан пайда болады?
A) эктодерма;
B) мезодерма;
C) энтодерма;
D) мезенхима;
E) дұрыс жауабы жоқ;
19. Мынау кластардың қайсысы бассүйексiздер типастылығына жатады?
A) желiлiбастар;
B) дернәсiлдiжелiлер;
C) жартылай желiлер;
D) асцидилар;
E) сальпiлер;
20. Қандауырлар немен қоректенедi?
A) балықтармен;
B) моллюскалармен;
C) бiр жасушалы жануарлармен;
D) шаяндармен;
E) жауынқұрттарымен;
2 - тақырып Щеңберауыздылар
21. Мына аталған жануарлардың қайсысы жақсыздарға жатады?
A) қандауырлар;
B) миногалар, миксиндер;
C) акулалар, скаттар;
D) алабұға, шортандар;
E) жайындар;
22. Шеңберауыздыларды қандай себептермен омыртқалылар типтастылығына жатқызады?
A) жарты тұлғасы желiсiмен берiлген;
B) желiсi жеке сегменттерге бөлiнген;
C) сүйектi омыртқалары бар;
D) омыртқалары шемiршектен тұрады;
E) омыртқалары жоғарғы iлгек қалдықтарымен құрылған;
23. Шеңберауыздылардың орталық жүйке жүйелерiне қайсылары кiредi?
A) жұлыны мен миы;
B) жұлыны;
C) миы;
D) жүйке түтiкшесi;
E) жүйке тiзбектерi;
24. Шеңберауыздылардың желбезек аппараттары қалай құрылған?
A) желбезек тесiктерi жұтқыншақтары мен жабынды қуысын қосады;
B) желбезектерi желбезек қапшықтары тәрiздес энтодермадан туындайды;
C) желбезектерi сыртынан желбезек қапшықтарымен қапталған;
D) желбезектерi эетодермадан пайда болған пластинкалар сияқты;
E) желбезектерi қатпарлы және желбезек қапшығынсыз;
25. Шеңберауыздылардың жүрегi қандай құрылымнан тұрады?
A) бiр камералы;
B) төрт камералы;
C) екi амералы;
D) үш камералы;
E) жүрегi жоқ;
26. Шеңберауыздылардың несеп бөлу жүйесi қандай?
A) мезонефрондық бүйрек;
B) метанефрондық бүйрек;
C) пронефрондық бүйрек;
D) нефридилық;
E) нефростомалық;
27. Шеңберауыздылардың мекен жайы қайсысы?
A) тау өзендерi;
B) су қоймалары;
C) өзендер, теңiздер;
D) көлдер;
E) мұхиттар;
28. Шеңберауыздылардың өмiр сүру шарты?
A еркiн жүзу;
B) паразиттiк және жартылай паразиттiк;
C) су табанында;
D) қазбалануы;
E) отырықшылдық;
29. Шеңберауыздылардың ауыз аппаратының басқа омыртқалыларға қарағандағы айырмашылығы неде?
A) жақтары мен тiстерi жақсы дамыған;
B) тiстерi жоқ;
C) планктонмен қоректенуге бейiмделген;
D) ауызалды шұңқыры мүйiздi тiстерiмен ауыз қуысына жалғасқан;
E) тiстерi жоқ, планктонмен қоректенуге бейiмделген;
30. Жақсыздарға қандай өте ертелiк жануарлар жатады?
A) қарапайым бассүйексiздер;
B) стегоцефалдар;
C) қалқандылар;
D) химер тәрiздiлер;
E) бiлезiкқанатты балықтар;
31. Мына аталған кластардың қайсысы жақсыздар бөлiмiне жатады?
A) желiлiбастар;
B) асцидилер;
C) сальпiлер;
D) шеңберауыздылар;
E) жабындылар;
32. Миногалардың терiлерiнiң ерекшелiктерi?
A) терi бездерiнiң жылбысқы бөлуi;
B) денесi жыламшы қабыршақтармен жабылған;
C) денесi қырлы қабыршақтармен жабылған;
D) денесi сақиналы қабыршақтармен жабылған;
E) денесi сүйектi қабыршақтармен жабылған;
33. Шеңберауыздылардың жақ сүйек қаңқасына мыналар кiредi?
A) желбезек торы, жүрек қапты шемiршек;
B)бас сүйектiң шүйде бөлiгi;
C) жұпталған есiту құтысы;
D) дара иiссезу құтысы;
E) желiсi;
34. Аталған ерекшелiктердiң қайсысы минога дернәсiлiне тән?
A) мүйiздi тiстерiмен сорғыш ернiнiң жоқтығы;
B) сорғыш ернiнiң болуы;
C) жұтқыншағының ас қорыту және тыныс алу түтiкшелерiне бөлiнуi;
D) дернәсiлдiк кезеңiнiң жоқтығы;
E) ас iшегiнде қорытылмауы;
35. Мына ерекшелiктердiң қайсысы шеңберауыздыларда бар, ал қандауырларда жоқ?
A) желбезек қапшықтары мезонефрондық бүйрек;
B) желбезек тесiктерi жұтқыншағына тесiп кiрген;
C) жабынды қуысы;
D) жүйке түтiкшесi, арқа ми жүйкесi;
E) нефридии, нефростомалары;
36. Шеңберауыздылардың жыныс мүшелерiнiң ерекшелiктерiн көрсетiңдер?
A) 25 жұп мөлшерiнде жыныс бездерi бар;
B) бiр жұп жыныс безi бар;
C) дара жыныс безi;
D) 100 жұп мөлшерiнде жыныс бездерi бар;
E) дұрыс жауабы жоқ;
37. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы шеңберауыздыларда жоқ егер оны бассыздармен салыстырса?
A) жұтқыншақ;
B) жабық қанайналу жүйесi;
C) терiсi;
D) желiсi;
E) нефридилерi;
38. Шеңберауыздылардың миының қандай құрамы оның қарапайымдылығын көрсетедi?
A) алдыңғы миы шағын;
B) орта мидың бүйiр жақтары көру бөлiгiн құрайды;
C) мидың барлық бөлiктерi бiр жалпақтықта орналасқан;
D) мидың иiс сезу бөлiгi жақсы бөлiнбеген;
E) аралық мидың астынан қос көру жүйкелерi таралған;
39. Аталған белгiлердiң қайсысы миксинге қарағанда миногада жоқ?
A) желбезек қапшықтары энтодермадан тараған;
B) қос қанаттарының жоқтығы;
C) екi камералы жүрек;
D) дернәсiлдiк даму кезеңiнiң жоқтығы;
E) мезонефондық бүйрек;
40. Минога дернәсiлiмен қандауырдың ұқсастық ерекшелiктерiн көрсетiңдер?
A) сорғыш ернi тiстерiмен;
B) көздерiнiң әлсiз дамуы;
C) эндостиль;
D) жұтқыншағы желбезек тесiктерiмен сыртқы ортаға ашылған;
E) жоғарғы ернiнiң жақсы дамуы;
3 - тақырып Балықтар
41. Мына класастылардың қайсысы шемiршектi балықтарға жатады?
A) бiлезiк жүзбе қанаттылар;
B) жебе жүзбе қанаттылар;
C) жалпақ желбезектiлер;
D) шемiршек сүйектiлер;
E) сүйектiлер;
42. Шемiршектi балықтардың қабыршақтары қалай аталады?
A) қырлы;
B) жыламшы;
C) сақиналы;
D) сүйектi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
43. Мына аталған ерекшелiктерiнiң қайсысы шемiршектi балықтарға тән емес?
A) желiсi омыртқа аралығында сақталады;
B) желiсi омыртқа денелерiнiң iшiнде сақталынады;
C) желiсi омыртқалылар серпiндiлiгiн қамтамасыз етедi;
D) омыртқа түрi амфицельдi (екi жақты ойыстық);
E) желiсi осьтiк қаңқалық роль атқарады;
44. Ас қорыту жүйелерiнiң қандай құрылым ерекшелiктерi шемiршектi балықтарға тән емес?
A) бөлiмдерге бөлiнуi;
B) бұрмажолдану арқасында ұзындануы;
C) бұрандалы клапанң болуы;
D) бөлiмдерi ерекшелiнбеген және қарны жоқ;
E) қарын асты безiнiң болуы;
45. Шемiршектi балықтардың жақ сүйектерiнiң құрама бөлiктерiн атаңдар?
A рострум (тұмсығы);
B) шаршытаңдай шемiршегi;
C) гиомандибуляра;
D) гиоид (iлгегi);
E) есту құтысы;
46. Жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi шемiршектi балықтарға тән емес?
A) алдыңғы ми бөлiгi жүйкелiк заттармен жабылған;
B) орта миы жақсы дамыған;
C) мишығы үлкен;
D) сопақша миы созыңқы және ромба тәрiздес шұқыры бар;
E) ми табаны, жақтары және төбесiнде жүйкелiк заттың болмауы;
47. Шемiршектi балықтарға тән көбею әдiстерiн атаңдар:
A) уылдырық шашу;
B) жұмыртқа салу;
C) жұмыртқадан тiрi туу;
D) тiрi туу;
E) дұрыс жауабы: жұмыртқа салу, жұмыртқадан тiрi туу, тiрi туу;
48. Мына балықтардың қай систематикалық бiрлестiгiне жататынын көрсетiңiздер сибирь мекресi, севрюга, стерлядь, колуга, жалған күрек тұмсық?
A) тұтас бастылар классты тобы;
B) жалпақ желбезекшiлер классты тобы;
C) шемiршексүйектiлер классты тобы;
D) жебе жүзбе қанаттылар классты тобы;
E) бiлезiк жүзбеқанаттылар классты тобы;
49. Мына аталған қан тамырларының қайсысы шемiршектi балықтарда артериялық тамырларға жатады?
A) кьюве жылғасы;
B) күре тамырлар;
C) аорта түбiрi;
D) iшек асты венасы;
E) негiзгi (блемденген) веналар;
50. Шемiршектi балықтардың өмiр сүру ортасын атаңдар?
A) көлдер;
B) теңiздер;
C) өзендер;
D) жасанды су қоймалары;
E) тұщы су қоймалары;
51. Шемiршектi балықтардың тiл асты доғасының құрама бөлiктерiне қайсысы жатады?
A) гиомандибуляра;
B) гиоид;
C) копула (қосынды);
D) меккель шемiршегi;
E) гиомандибуляра, гиоид және копула;
52. Балықтар қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) жартылай өткiншi (полу проходные);
B) жабық су балықтары;
C) теңiз және тұщы су;
D) өткiншi (проходные);
E) жартылай өткiншi, теңiз және тұщы су, өткiншi;
53. Балықтардың орын алмастыруының негiзгi себептерi?
A) көбеюi;
B) жыртқыштар қудалауынан;
C) қорек iздеуiнен;
D) температуралық өзгерiске байланысты;
E) көбеюi, қорек iздеуiнен, температуралық өзгерiске байланысты;
54. Мамандалыну бағыттарына байланысты балықтардың дене пiшiнi мен қозғалу ерекшелiктерiнiң өзгеруiне әсерi?
A) жыртқыштық;
B) паразиттiк өмiр;
C) су табанына бейiмделуi;
D) өсiмдiктермен қоректенуi;
E) жыртқыштық, су табанына бейiмделуi, өсiмдiктермен қоректенуi;
55. Балықтар денесiнiң қай бөлiмiне байланысты қозғалады?
A) кеуде жүзбе қанаттары;
B) құрсақ жүзбе қанаттары;
C) арқа жүзбе қанаттары;
D) құйрық жүзбе қанаты;
E) анальдiк қанаты;
56. Ең алғашқы балықтардың қазба қалдықтары қай уақытқа жатады және олар қалай аталады?
A) жалпақ желбезелiктiлер (таскөмiр);
B) сүйектi ганоидтер (триас);
C) сауытты балықтар (девон);
D) тұтас бастылар (триас);
E) скаттар (юра);
57. Мұхит балықтарының басты өндiрiстiк ауланатын түрлерiн атаңдар:
A) сазан, шортан, үй сазаны, табан балық, алабұға;
B) треска, сельдь, камбала, самга, палтус;
C) жайын, алабұға, табан балық, вобла, сарган;
D) теңiз аты, теңiз инесi, пузаны, тунцый;
E) язь, қылыш-балық, угорь, колюшка, үй сазаны;
58. Сүйектi балықтардың негiзгi тыныс алу қызметiн қандай мүшелерi орындайды?
A) торсылдағы;
B) өкпесi;
C) желбезектерi;
D) терi жалбезектерi;
E) терiсi;
59. Сүйектi балықтардың осьтiк сүйек қаңқалары қалай құралған?
A) желiсi сақталынған;
B) шемiршектi омыртқа жотасы бар;
C) омыртқалардың жеке құрылымдық бөлiктерi бар;
D) сүйектi омыртқа жотасы және бас сүйек қаңқасы бар;
E) осьтiк сүйек қаңқасына қабырғалары мен омыртқалары кiредi;
60. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы сүйектi балықтарға жатады?
A) шемiршектi сүйек қаңқасы;
B) желбезек қаңқасы жоқ;
C) денесi жыламшы қабыршақпен қапталған;
D) торсылдағы бар;
E) аузы басының астыңғы жағында;
61. Ласталынған суда балық өлiп қалады. Оған не жетiспейдi?
A) көмiр тотығы;
B) қоректi заттар;
C) бактериялар;
D) суда ерiтiлген оттегi;
E) дұрыс температуралық режим;
62. Жалпақ желбезектiлер класастылығы қандай топтарға бөлiнедi?
A) акула;
B) скаттар;
C) тұтасбастылар;
D) химер тәрiздiлер;
E) акула, скаттар;
63. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы химер тәрiздiлер тобына тән?
A) терiлi желбезек қақпағы дамиды;
B) тiстерiнiң барлығы;
C) желбезектерi;
D) жұмыртқа салуы;
E) шемiршектi сүйек қаңқасы;
64. Шемiршектi балықтардың омыртқа жотасы қандай бөлiмдерден тұрады?
A) мойын;
B) кеуде;
C) денелiк;
D) құйрықтық;
E) құйрықтық, денелiк;
65. Шемiршектi балықтарға қандай омыртқалар тән?
A) амфацельдiк;
B) процельдiк;
C) опистоцельдiк;
D) гетероцельдiк;
E) дұрыс жауабы жоқ;
66. Шемiршектi балықтардың жақ сүйектерi қандай желбезек доғаларынан пайда болды?
A) екi алдыңғы желбезек доғаларынан өзгеруi арқылы;
B) үшiншi;
C) бiрiншi;
D) екiншi;
E) төртiншi;
67. Шемiршектi балықтардың ми қапшығы мен жақ сұйектерiнiң қосылысу тәсiлдерiнiң қайсысы тән?
A) аутостилия;
B) гиостилия;
C) амфистилия;
D) гиостилия, амфистилия;
E) дұрыс жауабы жоқ;
68. Шемiршектi балықтардың тiк iшек безi (ректальная железа) қандай қызмет атқарады?
A) бөлiп шығару;
B) жабындылық;
C) қозғалыстық;
D) тiректiк;
E) қорғаныстық;
69. Шеңберауыздылармен салыстырғанда шемiршектi балықтардағы қандай жоғарғы деңгейлiк ерекшелiктер бар?
A) жақ сүйектерiнiң пайда болуы;
B) iшкi есту бөлiмiнде үш жарты шеңберлiк каналдың пайда болуы;
C) терiсi эпидермис пен кутис қабаттарынан тұрады;
D) бүйiр сызығының болуы;
E) ас қорыту жүйесi бөлiмдерi мамандалынған;
70. Шемiршектi балықтардағы қаны мен ұлпа сүйықтығы тепе теңдiгi қалай қамтамасыз етiледi?
A) қан мен ұлпа сұйықтарында мочевина мен тұздардың болу себептерi;
B) мезонефрондық бүйректiң пайда болуынан;
C) метанефрондық бүйректiң пайда болуынан;
D) пронефондық бүйректiң пайда болуынан;
E) нефрондардың күрделенуiнен;
71. Аталық шемiршектi балықтардағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) несеп жолы;
B) ұрық жолы;
C) жұмыртқа жолы;
D) ол шемiршектi балықтарда болмайды;
E) несеп жолы, ұрық жолы;
72. Шемiршектi балықтарда аталық жыныс безiнiң қосалқы безi қызметiн қай құрылымы атқарады?
A) аталық жыныс безiнiң жоғарға бөлiмi;
B) бүйректiң жоғарғы бөлiмi;
C) шемiршектi балықтарда болмайды;
D) ұрықтық көпiршiктер бiрлестiгi;
E) ұрық қапшықтары;
73. Екi түрлi тыныс алушылар топастылықтарында мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы сай?
A) сүйек қаңқасы;
B) бiр немесе екi өкпесiнiң болуы;
C) сүйектi қабыршақтар;
D) жабынды сүйектерiнiң болуы;
E) қосалқы жақтаррының болуы;
74. Шемiршектi балықтардың дене омыртқасының құйрық омыртқаларынан айырмашылықтары қандай?
A) омыртқа денесiнiң болмауы;
B) омыртқалардың төменгi iлгектерiнiң қан тамыры жататын каналын түзуi;
C) омыртқалардың жоғарғы iлгектерiнiң жұлын жататын канал түзуi;
D) омыртқалардың төменгi доғасына қабырғалардың бекуi;
E) омыртқаның денесiнiң болуы;
75. Торсылдақтың атқаратын негiзгi қызметi?
A) газалмасуға қатысады;
B) гидростатикалық қызметi;
C) қысымның өзгеруiн сезетiн мүшелiк қызметiн атқарады;
D) дыбыс шығару және оны күшейтуге қатысады;
E) дұрыс жауабы жоқ;
76. Мына аталған сүйектердiң қайсысы ми қапшығының астын түзейдi?
A) қанаттәрiздес;
B) иiс сезу;
C) парасфеноид;
D) көз сыналық;
E) копула;
77. Мына аталған ми қапшығысүйектерiнiң қайсысы жабынды сүйекке жатады?
A) негiзгi шүйде сүйектерi;
B) есту сүйектерi;
C) аралық иiс сезу;
D) соқасымақ;
E) негiзгi сына дәрiздес сүйектер;
78. Ми қапшығы сүйектерiнiң қайсысы шемiршектенген қалпында қалады?
A) тұмсық;
B) маңдай;
C) төбе;
D) шүйде;
E) парасфеноид;
79. Алғашқы жоғарғы жақ сүйектерi қандай сүйектерден тұрады?
A) таңдай;
B) шаршы;
C) қанаттәрiздес;
D) буындас;
E) таңдай, шаршы және қанаттәрiздес;
80. Сүйектi балықтар мен шемiршектi балықтардың құрсақ жүзбе қанаттарының салыстырма айырмашылықтары қандай?
A) негiзгi (базалий)сүйектерiнiң жоқтығы;
B) шашыранды (радиалий) сұйектерiнiң жоқтығы;
C) белдеме сүйектерiне лепидотрехий арқылы қосылуы;
D) негiзгi сүйектерiнiң болуы;
E) шашыранды сүйектерiнiң болуы;
81. Сүйектi балықтардың ас қорыту жүйелерiнiң ерекшелiктерi?
A) бүйенсымақ өсiндiлерiнiң болуы;
B) асқорыту рефлекстерiнiң жоқтығы;
C) бұрандалы клапанының болуы;
D) тiстерiнiң болмауы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
82. Сүйектi балықтардың желбезектерiнiң құрылым ерекшелiктерiн атаңдар?
A) желбезек аралық қабырғасының болуы;
B) желбезек шашақтарының болуы;
C) желбезек доғаларының болуы;
D) желбезек аралық қабырғаның жойылуы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
83. Сүйектi балықтардың қанайналу жүйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) екi камералы жүрек;
B) қанайналу жүйесi жабық;
C) бiр шеңберлi қанайналу жүйесi;
D) оң жақ бүйректiң капилляр шумақтарының жойылуы;
E) үш камералы жүрек;
84. Сүйектi балықтарға тән көбею әдiстерi:
A) уылдырық шашу;
B) жұмыртқа салу;
C) жұмыртқа тiрi тууы;
D) тiрi тууы;
E) жұмыртқаларын ұяға салуы;
85. Сүйектi балықтардың жыныс жүйесiнiң өзiндiк ерекшелiктерi қандай?
A) Мюллер каналының болуы;
B) мезонефон жылғаларымен байланыспаған арнайы жыныс жылғаларының болуы;
C) аталықтарында вольф каналы ұрық жолы қызметiн атқарады;
D) вольф каналы несеп жолы қызметiн атқарады;
E) в) және d) - бiрге;
86. Мына аталған балықтардың қайсысында торсылдағы жоқ?
A) тунец, сельдь;
B) алабұға, шортан;
C) акула, скат;
D) лосось, наваго;
E) угорь, церотодус;
87. Сүйектi балықтармен салыстырғанда шемiршектi балықтарда қандай ерекшелiк белгiлерi жетiспейдi?
A) екi камералы жүрек;
B) жұп жүзгiш қанаттары;
C) желбезектерi;
D) желбезек қақпақтары;
E) қабыршақтары;
88. Алабұғаның қандай жүзбе қанаттары тiкелей бас сүйек қаңқасымен байланысты?
A) құйрық;
B) арқа;
C) құрсақ;
D) кеуде;
E) арқа және құрсақ;
89. Өткiншi балықтарды атаңдар?
A) тунец, камбала;
B) атлант сельдi, атлант трескасы;
C) лосось, өзен угорi;
D) жайын, налим;
E) судак, шортан;
90. Теңiз балықтарына мыналардың қайсысы жатады?
A) тунец, камбала;
B) белуга, мекре;
C) өзен угорi, лосось;
D) мекре, стерлядь;
E) севрюга, толстолобик;
4 - тақырып Қосмекендiлер
91. Қосмекендiлер құрылымында балық тәрiздес ерекшелiктерiмен қатар, құрғақта өмiр сүруге мүмкiншiлiк беретiн негiзгi өзгерiстер (ароморфоз) бар. Соларды атаңыздар?
A) безi көп жалаңаш терiсi;
B) өкпе, үш камералы жүрек;
C) түрленiп дамуы;
D) жұп аяқтары;
E) бүйiр сызығы;
92. Қосмекендiлер класына мына аталған топтардың қайсысы кiредi?
A) қабыршақтылар;
B) қолтырауындар;
C) тасбақалар;
D) құйрықтылар;
E) бiреуiне де енбейдi;
93. Көне қосмекендiлер қай аталған топтан бөлiнiп шықты?
A) жебежүзбе қанатты балықтар;
B) қостынысты балықтар;
C) секiргiш балықтар;
D) бiлезiк жүзбеқанатты балықтар;
E) жорғалаушы балықтардан;
94. Қазiргi қосмекендiлер қандай топтарға бөлiнедi?
A) құрт тәрiздiлер;
B) аяқсыздар;
C) құйрықсыздар;
D) құйрықтылар;
E) в), с) және d) - бiрге;
95. Қандай құрып кеткен қосмекендiлердi стегоцефалдар деп атайды?
A) ихтиостегидтердi;
B) лабиринтодонттарды;
C) лепоспондилдарды;
D) апсидоспондилдарды;
E) ихтиозаврларды;
96. Қосмекендiлердiң қандай қорғанышты бейiмдiлiгi дамыған?
A) жауын қууы;
B) улы терi бездерi;
C) белсендi шабуыл жасауы;
D) түсiнiң бейiмделуi;
E) улы терi бездерi, түсiнiң бейiмделуi;
97. Балықтармен салыстырғанда қосмекендiлдердiң миының қай бөлiмi жақсы дамыған?
A) алдыңғы миы;
B) орта миы;
C) аралық миы;
D) сопақ миы;
E) мишығы;
98. Қосмекендiлердiң уылдырық шашатын мекен-жайларын атаңдар?
A) шығару қоржыны;
B) арнайы ұя;
C) әртүрлi тұщы су қоймалары;
D) теңiз қайраңдары;
E) iндерi;
99. Бауырымен қарынасты безiнiң бөлiндiлерi құйылатын қосмекендiлердiң ас қорыту бөлiмiне атаңдар?
A) өңеш;
B) қарын;
C) ащы iшек;
D) тоқ iшек;
E) асқазан;
100. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы ересек қос мекендiлерге тән емес?
A) жұп аяқтары;
B) екi камералы жүрегi;
C) үш камералы жүрегi;
D) жалаңаш терiсi;
E) көздерi;
101. Суда өмiр сүретiн қосмекендiлердi омыртқалыларға тән қандай ерекшелiктерi сипаттайды?
A) салқын қандылығы;
B) денелiк бүйректерi;
C) уылдырықтарының тек суда дамуы;
D) көздерi
E) есiту мүшелерi;
102. Қосмекендiлердiң жалаңаш терiсi қандай негiзгi қызметтерiн орындайды?
A) ылғалалмасу;
B) газалмасу;
C) жылуалмасу;
D) су тұтқырлығын азайтады;
E) ылғалалмасу, газалмасу және жылуалмасу;
103. Қосмекендiлер сұйек қаңқасының қандай бөлiмдерi жоқ?
A) мойын бөлiмi;
B) дене бөлiмi;
C) кеуде бөлiмi;
D) сегiзкөз бөлiмi;
E) құйрық бөлiмi;
104. Қосмекендiлердiң омыртқаларының түрлiлiк қалыптасуы қандай?
A) амфицельдi;
B) опистоцельдi;
C) процельдi;
D) гетероцельдi;
E) амфицельдi, опистоцельдi және процельдi;
105. Көлбақаның жүрегi неше бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
106. Қүйрықсыз қосмекендiлердiң құйрық омыртқаларының бiрiгуiнiң арқасында пайда болған сүйектi қалай атайды?
A) уростиль;
B) соқасымақ;
C) парасфеноид;
D) гиоид;
E) копула;
107. Тiл асты доғасының қай бөлiмi есту үзеңгi сүйегiне айналады?
A) гиоид;
B) копула;
C) гиомондибуляра;
D) буындас сүйек;
E) симплектикум;
108. Қүйрықсыздардың бөксе сүйектерi қандай бөлiмдерден тұрады?
A) шаптық жамбастың басы;
D) құйымшақ;
C) жамбастың алдыңғы жақ басы;
D) коракоид;
E) шаптық жамбастың басы, құйымшақ және жамбастың алдыңғы жақ басы;
109. Қүйрықсыздардың қанайналу жұйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) артериялық конусы үш пар артериялық доғасы бар;
B) жабық қан айналу жүйесi;
C) қанайналу жүйесi бiр шеңберден тұрады;
D) қаны түссiз;
E) жүрегi екi камералы;
110. Құйрықсыздардың аталығындағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) жұмыртқа жолы;
B) ұрық жолы;
C) несеп жолы;
D) мюллер каналы;
E) қоректiк;
111. Құйрықсыздардың орталық жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) архиполлиум дамыған;
B) алдыңғы миы жақсы дамыған;
C) мишықтың пайда болуы;
D) иiс сезу үлесi аздап шектелiнген;
E) мишықтың болмауы;
112. Аяқсыздар тобының негiзгi ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) аяқ-қолдврының және белдеулiктерiнiң жоқтығы;
B) терi бездерi жылбысқы бөледi;
C) жер асты не суда өмiр сүредi;
D) құйрығының болмауы;
E) жұп аяқтары бар;
113. Мына аталған қосмекендiлердiң қайсысы құйрықтылар тобына жатады?
A) сарымсақшы, құрбақа;
B) жерлянкалар, тебiнгiлi балықтар;
C) суринам пимас;
D) кәдiмгi көлбақа;
E) тритондар, саламандралар;
114. Құйрықсыздар омыртқаларының мойын және сегiзкөз бөлiмдерiн құрауға қанша омыртқа қатысады?
A) екi;
B) бiр;
C) бестен жетiге дейiн;
D) ондай бөлiмдерi жоқ;
E) үш;
105. Көлбақаның жүрегi неше бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
106. Қүйрықсыз қосмекендiлердiң құйрық омыртқаларының бiрiгуiнiң арқасында пайда болған сүйектi қалай атайды?
A) уростиль;
B) соқасымақ;
C) парасфеноид;
D) гиоид;
E) копула;
107. Тiл асты доғасының қай бөлiмi есту үзеңгi сүйегiне айналады?
A) гиоид;
B) копула;
C) гиомондибуляра;
D) буындас сүйек;
E) симплектикум;
108. Қүйрықсыздардың бөксе сүйектерi қандай бөлiмдерден тұрады?
A) шаптық жамбастың басы;
B) құйымшақ;
C) жамбастың алдыңғы жақ басы;
D) коракоид;
E) шаптық жамбастың басы, құйымшақ және жамбастың алдыңғы жақ басы;
109. Қүйрықсыздардың қанайналу жұйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) артериялық конусы үш пар артериялық доғасы бар;
B) жабық қан айналу жүйесi;
C) қанайналу жүйесi бiр шеңберден тұрады;
D) қаны түссiз;
E) жүрегi екi камералы;
110. Құйрықсыздардың аталығындағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) жұмыртқа жолы;
B) ұрық жолы;
C) несеп жолы;
D) мюллер каналы;
E) қоректiк;
111. Құйрықсыздардың орталық жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) архиполлиум дамыған;
B) алдыңғы миы жақсы дамыған;
C) мишықтың пайда болуы;
D) иiс сезу үлесi аздап шектелiнген;
E) мишықтың болмауы;
112. Аяқсыздар тобының негiзгi ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) аяқ-қолдарының және белдеулiктерiнiң жоқтығы;
B) терi бездерi жылбысқы бөледi;
C) жер асты не суда өмiр сүредi;
D) құйрығының болмауы;
E) жұп аяқтары бар;
113. Мына аталған қосмекендiлердiң қайсысы құйрықтылар тобына жатады?
A) сарымсақшы, құрбақа;
B) жерлянкалар, тебiнгiлi балықтар;
C) суринам пимас;
D) кәдiмгi көлбақа;
E) тритондар, саламандралар;
114. Құйрықсыздар омыртқаларының мойын және сегiзкөз бөлiмдерiн құрауға қанша омыртқа қатысады?
A) екi;
B) бiр;
C) бестен жетiге дейiн;
D) ондай бөлiмдерi жоқ;
E) үш;
5 - тақырып Бауырымен жорғалаушылар
115. Бауырымен жорғалаушылардың солтүстiкке жылжуына қандай көбею бейiмделулiгi әсер еттi?
A) жұмыртқаларының известелген қабығы;
B) сарыуызының молдығы;
C) жұмыртқаның терi қабы;
D) тiрiдей тууы;
E) жұмыртқаларын iнге салуы;
116. Бауырымен жорғалаушылардың төменде аталған қанайналу жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi тән?
A) төрт камералы жүрегi;
B) терi венасы мен артерияларының болуы;
C) жүректерiнен артериялық конус бөлiнген;
D) екi қанайналу шеңберi бар;
E) жүректе үш тамыртарайды;
117. Қандай мүшелерiмен кесертке тыныс алады?
A) терiсi;
D) өкпесi;
C) желбезегi;
D) қабырғалары;
E) ауызкөмей қуысы;
118. Бауырымен жорғалаушылардың терiсiнiң мүйiзденуiнiң қандай биологиялық маңызы бар?
A) ылғалалмасуға ықпалды;
B) газалмасуға ықпалды;
C) су жоғалтудан қорғайды;
D) терi бездерiне өте бай;
E) бөлiп шығару процестерiне қатысады;
119. Мына бауырымен жорғалаушылардың өмiр сүру мекенiн атаңдар ұшатын айда¿ар, хамелеон, жалпаққұйрықты геккон, агама, ұршықшыл?
A) дала;
B) шөл;
C) орман;
D) әртүрлi су қоймалары;
E) таулар;
120. Мына аталған көбею әдiстерiнiң қайсылары бауырымен жорғалаушыларға тән?
A) жұмыртқа салу;
B) тiрiдей туу;
C) уылдырық шашу;
D) жұмыртқа тiрi туу;
E) партеногенез;
121. Мына аталған жүйке жүйесiнiң ерекшелiктерiнiң қайсысы бауырымен жорғалаушыларға тән?
A)төбе сезiмтал мүшесiнiң дамуы;
B) мишықтың дамымауы;
C) алдыңғы мидың сырт қабатының қалыптасуы;
D) жұлынының жуандауы;
E) эпифиз бен гипофиздiң жоқтығы;
122. Мына аталған бауырымен жорғалаушылар қай систематикалық топқа жатады: тұмсықтылар, қабыршақтылар, қолтыраундар, тасбақалар?
A) класс;
B) класасты;
C) топ (отряд);
D) топасты (подотряд);
E) ұяластар;
123. Нағыз кеуде қуысы бауырымен жорғалаушылардың көпшiлiгiнде бар, бiрақ кейбiреулерiнде ол жоқ. Мына аталғандардың iшiнде олар бар ма?
A) қолтыраундар;
B) су тасбақасы;
C) кесерткелер;
D) жыландар;
E) хамелеондар;
124. Қазiргi бауырымен жорғалаушылардың арасында ерте дүние өкiлi бар, тiрi қазбалылықң деп ғалымдар атаған. Мыналардың қайсысы соларға жатады?
A) пiл тасбақасы;
B) алып кеселдер;
C) гаттерия;
D) анаконда;
E) қолтыраундар;
125. Басқа бауырымен жорғалаушыларға қарағанда гаттерия қандай ерекшелiктерiмен көзге түседi?
A) төбе көзi дамыған, омыртқалары амфицельдi;
B) мүйiздi терiсi (қабыршақтары);
C) салқынқандылығы;
D) жұп аяқтары;
E) өкпемен тыныс алады;
126. Қабыршақтыларға қандай топасты жатпайды?
A) хамелеондар;
B) кесiрткелер;
C) амфисбен;
D) жыландар;
E) тасбақалар;
127. Бауырымен жорғалаушылардың омыртқалары қандай бөлiмдерден тұрады?
A) дене, құйрық;
B) мойын, дене, құйрық;
C) мойын, кеуде, сегiзкөз, құйрық;
D) мойын, кеуде, белдеме, сегiзкөз, құйрық;
E) мойын, кеуде, белдеме, құйрық;
128.Кесерткенiң қандай омыртқа құрылысы ерекшелiгi құйрық үзуiне себеп болды?
A) омыртқа денесi болуы;
B) құйрық омыртқасындағы шемiршектi бөлiгiне байланысты;
C) шемiршектi бөлiк сегiзкөзде болуына байланысты;
D) Бауырымен жорғалаушыларда мұндай құбылыстың болмауы;
E) шемiршектi бөлiгi омыртқа денелерiнiң арасында;
129. Бауырымен жорғалаушылардың тыныс алу мүшелерiнiң құрылыс ерекшелiктерi қандай?
A) қан тәрiздес;
B) өкпесi альвеолдан құрылған;
C) бөлiмдiлерден тұрады;
D) губка тәрiздес;
E) C) мен D)- бiрге;
130. Бауырымен жорғалаушылардың несеп бөлу мүшелерi қандай?
A) пронефондық бүйрек;
B) мезонефрондық бүйрек;
C) метанефрондық бүйрек;
D) нефридии;
E) метанефридии;
131. Мына аталғандардың қайсысы бауырымен жорғалаушылар класына жатады?
A) қолтырауындылар;
B) құйрықтылар;
C) құйрықсыздар;
D) аяқсыздар;
E) салпiлер;
132. Бауырымен жорғалаушылармен салыстырғанда қосмекендiлердiң ерекшелiк кемшiндерi бар?
A) аяқтары құрылыққа бейiмделген;
B) өкпесi;
C) екi шеңбер қанайналу жүйелерi;
D) мүйiздi қабыршақтары;
E) үш камералы жүрегi;
133. Құстармен салыстырғанда бауырымен жорғалаушылардың қандай ерекшелiктерi кемшiн?
A) мүйiздi қабыршақтары;
B) миы;
C) жылықандылығы;
D) жұмыртқа арқылы көбеюi;
E) екi шеңберлi қан айналу жүйелерi;
134. Қолтыраунның жүрегi неше камералы?
A) екi;
B) үш;
C) төрт;
D) бiр;
E) бес;
135. Бауырымен жорғалаушылардың ас қорыту жүйесiнiң ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) қарын;
B) өңеш;
C) ащы iшек;
D) тоқ iшек;
E) қалыптаспаған соқыр iшегi;
136. Мына жануарлардың қайсысында алғашқы тыныс алу жолдары пайда болды?
A) акулаларда;
B) алабұғаларда;
C) кесерткелерде;
D) қөлбақаларда;
E) миногаларда;
137. Мына Қазақстанда өмiр сүретiн бауырымен жорғалаушылардың қайсысы улы емес?
A) дала сұр жыланы;
B) қалқандытұмсықтар;
C) құмэфасы;
D) оқ жылан;
E) шұбар жылан;
6 - тақырып Қүстар
138. Аталған сұйек қаңқаларының қайсысы құстарға тән?
A) көптеген сүйек қаңқаларының бiреуi;
B) сүйек қаңқаларының бөлiмдерден тұруы;
C) аяқ-қолдарының болуы және олардың белдеу құруы;
D) көптеген сүйектерiнiң қуыс болуы;
E) кеуде қуысын құрауы;
139. Мына аталған құстар қандай систематикалық құрымға жатады:түйе құстар, пингвиндер, кеуде қыры барлар?
A) класс;
B) топ үстi (надотряд);
C) топ (отряд);
D) ұяластар үстi (надсемейство);
E) ұяластар ;
140. Аталғандардық қайсысынан құстар таралуы мүмкiн?
A) стегоцефалдар;
B) аңтiстi бауырымен жорғалаушылар;
C) псевдозухилер;
D) орнитозухилер;
E) С және D) - бiрге;
141. Мына аталған құстар қай топқа жатады: қарға, шауқарға, сауысқан, самырсындық, сайрақ, шығыншылар?
A) ұзынқанаттылар;
B) тентек құстар;
C) торғайлар;
D) .су торғайлар;
E) гоациндер;
142. Мына аталған ас қорыту жүйелерiнiң ерекшелiктерiнiң қайсысы құстарға тән?
A) қарны төрт бөлiмнен тұрады;
B) тiстерiнiң болмауы;
C) қарны екi бөлiмнен тұрады;
D) iшегi ұзын;
E) B) мен C) - бiрге;
143. Құстардың ауа қапшықтарының қызметi қандай?
A) ұшқанда насос қызметiн атқарады;
B) ауа қапшықтарында газ алмасады;
C) қос тыныс алуды қамтамасыз етедi;
D) тыныс алу жиiлiгiн ұлғайтады;
E) A) ман B) - бiрге;
144. Өзiнiң үйренген ортасына тұрақтану дәрежесiне байланысты бұта-орман құстары қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) ағашқа өрмелеушiлер;
B) жүгiргiштер;
C) бұталықтар;
D) жербетiлiк-ормандық;
E) A), C) және D) - бiрге;
145. Балапандарының жұмыртқадан қандай даму деңгейiнде шығуына байланысты мына құстар қандай топтарға жатады: тоқылдақтар, жарқарлығашы, кепкерлер, колибри, торғайлар?
A) колония құрушылар;
B) ертiп шығарушылар;
C) жеке ұялайтындар;
D) ұя салатындар;
E) жер үстiндiлiк;
146. Құстардың кең таралу себебi неде?
A) қауырсындарының болуында;
B) денесiнiң жоғары температуралығында;
C) ауада ұшып жүруiне байланысты;
D) құрылықта тез жүгiруiнде;
E) в), мен с) - бiрге;
147. Құстардың қай сезiм мүшелерi нашар дамыған?
A) есту мүшесi;
B) төбе мүшесi;
C) көру мүшесi;
D) иiс сезу мүшесi;
E) бүйiр сызығы;
148. Өзiнiң үйренген ортасына байланысты су құстары қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) сирақты - жолдамалы;
B) сүңгуiрлер;
C) ауа-сулық;
D) құрғақтық-сулы;
E) D), C) және D) - бiрге;
149. Аналық құстарға көбею мүшелерiнiң мына ерекшелiктерiнiң қайсысы сай?
A) диффузиялық үрық серiгi;
B) сол жақ аналық жыныс безi;
C) аталық жыныс безi қалтасы;
D) аллонтоид тәрiздi ұрық серiгi;
E) бұршақ тәрiздi жұп аталық жыныс бездерi;
150. Мына аталған құстар қай топқа жатады: тазқара, лашын, ителгi, сұңқар, бөктергi, кұйкентай, қаршыға, құладiн, көзқұйрық, бүркiт?
A) су құстары;
B) үкiлер;
C) күндiзгi жыртқыш құстар;
D) ескек аяқтылар;
E) қанатсыздар;
151. Қүстардың жүйке жүйелерiнiң күрделi болу себебi неде?
A) аралық миының дамуына байланысты;
B) мидың алдыңғы шаршыларына байланысты;
C) ортаңғы миға байланысты;
D) сопақ миға байланысты;
E) мидың иiс сезу бөлiгiне байланысты;
152. Қүстардың қуығының жоқтығын немен түсiндiруге болады?
A) дене салмағын жеңiлдетедi;
B) несебi қою, тек несеп қышқылынан тұрады;
C) несеп қышқылының ерiмейтiнiне байланысты;
D) несеп бөлген кезде суын қайта соруына байланысты;
E) в), с) және d) - бiрге;
153. Балшық-көгал құстары өмiр сүру ортасына байланысты қандай экологиялық топтарға жатады?
A) сирақты-жалдаушы;
B) жүгiрiп жүрушiлер;
C) өрмелеп шығушылар;
D) саяз-жағалаулық құстар;
E) A), C) және D) - бiрге;
154. Құстардың өмiрлiк циклы қандай кезеңдерден тұрады?
A) көбеюге дайындық;
B) балапан шығару;
C) түлеу;
D) қысқа дайындық;
E) шағылысуы;
155. Құс денесiнiң қай бөлiктерi мүйiздi қабаттан тұрады?
A) саусақтары;
B) өкшелерi;
C) сирақтары;
D) тұмсықтары;
E) құйрықтары;
156. Құс денесi қандай қауырсындармен қапталған?
A) пiшiндiк, мамықтық;
B) желпуiш;
C) жiп тәрiздес;
D) қылшықтық;
E) бағыттамалық;
157. Құстардың экологиялық маңыздарын қалай түсiнуге болады?
A) көптеген түрлерi үй құстарына айналған;
B) түрлiк кедейшiлiгi;
C) жан-жақты таралуы және түрлiлiгi;
D) санының азаюы;
E) зияндылығы;
158. Археоптерикстiң қандай белгiлерi құстарға тән емес?
A) құйрығының 20 омыртқадан тұруы;
B) қауырсындарының жақсы дамуы;
C) бұғаналарының айыр болып бiтуi;
D) бағыттамалық қауырсындарының болуы;
E) артқы аяқтары құсқа тән;
159. Пингвиндер топ үстiлiктерiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) алдыңғы аяқтары ескекке айналған;
B) төс қыры жақсы дамыған;
C) сирағының болмауы;
D) қауырсын жабындысы;
E) түлеуi;
160. Төс қыры жоқтар топ үстiлiгi айырмашылық ерекшелiктерi?
A) қауырсын жабындысы;
B) төс қыры болмауы;
C) iшектерi ұзындығы;
D) шөп қоректiлiк;
E) көру мүшелерi жақсы дамыған;
161. Мына құстар қандай топқа жатады: шалшықшы, турухтан, ұзынсирақ балшықшы, жылқышы, қызғыш?
A) татрек тәрiздiлер;
B) күндiзгi жыртқыштар;
C) тырна тәрiздiлер;
D) ескек аяқтылар;
E) тауықтәрiздiлер;
162. Торғай тәрiздiлер тобына мына ұяластардың қайсысы жатады?
A) бозторғайлылар;
B) бақташылар;
C) қырғауылдылар;
D) қаршығалылар;
E) лашынтәрiздiлер;
163. Қүстардың тiке бойлық сүйек қаңқалары қанша бөлiмдерден тұрады?
A) екi;
B) үш;
C) төрт;
D) бес;
E) алты;
164. Қүстардың сегiз көзiн құрауға қандай омиыртқалар қатыспайды?
A) құйрық;
B) сегiзкөздiк;
C) белдеме;
D) кеуде;
E) мойын;
165. Қүстардың жақ сүйектерi қандай доғалардан тұрады?
A) жақтары;
B) желбезек;
C) тiл асты;
D) жақ iлгектерi;
E) ерiн шемiршектер;
166. Қүстардың қанаттарының сүйек қаңқаларының ерекшелiктерi?
A) тоқпан жiлiктерi;
B) кәрi жiлiктерi;
C) айылбасы;
D) бiлезiк сүйектерi;
E) алақан сүйектерi;
167. Сүтқоректiлермен салыстырғанда құстарда жоқ ерекшелiктерi?
A) миы жақсы дамыған;
B) жылықандылығы;
C) тiрi тууы;
D) төрткамералы жұрегi;
E) аяқтары жер үстiмен жүруге бейiмделген;
7 - тақырып Сүтқоректiлер
168. Сүтқоректiлердiң дамығандық ерекшелiктерiн атаңыздар?
A) миының пайда болуы;
B) салқынқандылығы;
C) жұмыртқа тiрiтууы;
D) тiрi тууы және сүтпен қоректенуi;
E) ұмыртқа салуы;
169. Мына аталғандардың қайсысы эпидермистiң туындылары болады?
A) қабыршақтары;
B) майлы бездер;
C) тырнақтары;
D) тұяқтары;
E) A), C) және D) - бiрге;
170. Қандай терi бездерi сүтқоректiлерге тән?
A) иiс шығаратын;
B) май бөлетiн;
C) сұт бөлетiн;
D) құйымшақтық;
E) A), B) және C) - бiрге;
171. Сүтқоректiлер сүйек қаңқаларының ерекшелiктерiн атаңдар?
A) омыртқа буындары тегiстiктелiнген;
B) сүйектерi қуысты;
C) бөксе қуыстығы ашық;
D) омыртқа жотасы екi бөлiмнен тұрады;
E) төсiнiң қыры бар;
172. Мына сүт қоректiлер қай топқа жатады: солтүстiк бұғысы, бұлан, елiк, қабырға, жейран, ақбөкен, бизон, зубр, тур, жираф, қодас, буйвол?
A) жекетұмсықтылар;
B) мүйiздi аяқтылар;
C) сирендер;
D) қос тұяқтылар;
E) кемiргiштер;
173. Қанайналу жүйелерiнiң қандай ерекшелiктерi сүтқоректiлерге тән?
A) жүрегi төрт камералы;
B) сол жақ бiр аорта доғасы бар;
C) аорта доғасындағы қан аралас;
D) бүйрек қақпалық жүйесi жойылмаған;
E) оң және сол жақ аорта доғалары бар;
174. Қазiргi кездегi шулы сүтқоректiлердiң қайсысы ерте заманда қалыптасқан?
A) креодонттар;
B) қолқанаттылар;
C) жәндiк қоректiлер;
D) ескек аяқтылар;
E) ұзын тұмсықтылар;
175. Ашық далалық сүтқоректiлер тұрған мекенiне бейiмделу дәрежесiне байланысты қандай экологиялық топ астылығына бөлiнедi?
A) саршұнақтар тобы;
B) көртышқандар тобы;
C) қосаяқтылар тобы;
D) тұяқтылар тобы;
E) A), B) және D) - бiрге;
176. Мына тыныс алу жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi сүтқоректiлерге тән?
A) өкпесi қуық тәрiздес;
B) өкпесi көптеген аловеолдардан тұрады;
C) диафрагмасы (көк етi) жоқ;
D) су, сүт қоректiлерi желбезекпен тыныс алады;
E) тыныс жолдарының пайда болуы;
177. Шулы сүтқоректiлерге тән көбейiп даму әдiстерiн атаңдар?
A) iшкiлiк, ұрықтандыру;
B) сырттай ұрықтанады;
C) алландтоидтық шу арқылы жатында дамуы;
D) ұрықты дайындалған қалтада жетiлдiру;
E) iшкiлiк, ұрықтандыру, алландтоидтық шу арқылы жатында дамуы;
178. Алғашқы аңдарға мына аталған белгiлердiң қайсысы тән?
A) жұмыртқа салу;
B) клоаканың болуы;
C) сол жақ аналық жыныс безi;
D) емшек ұшының болмауы;
E) тiрiдей тууы;
179. Қос ұрықтандыру мүшесi мен қос ұрық қабылдаушылары қандай аңдарға тән?
A) ехидна;
B) үйректұмсық;
C) қалталылар;
D) просхидна;
E) ұсақ көртышқан;
180. Мына аңдар қандай топқа жатады:?
A) кемiргiштер;
B) дамондар;
C) қоянтәрiздiлер;
D) жәндiкқоректiлер;
E) кемтiстiлер;
181. Тек қана суда өмiр сүруiне байланысты киттәрiздiлер балалары немен қоректенедi?
A) ұсақ балықтармен;
B) iрi балықтармен;
C) сүтпен;
D) планктонмен;
E) жыртқыштармен;
182. Сүтқоректiлердiң өмiр сүруi мен таралуына қоршаған ортаның қандай факторлары ықпал етед ?
A) температура;
B) ылғалдылық;
C) жорық;
D) өсiмдiктер;
E) аталғандардың бәрi;
183. Мына аңдар қандай экологиялық топқа жатады: ағаш күзенi, сасық күзен, нутрия, қалан, сирендер?
A) жерасты;
B) ұшатын;
C) жербетiлiк;
D) су;
E) орман;
184. Қазақстанның қызыл кiтабына мына сүтқоректiлердiң қайсысы кiредi?
A) бұлан;
B) суыр;
C) елiк;
D) ақбөкен;
E) арқар;
185. Мына аңдар қандай топқа жатады: тупай, лемурлар, қолаяқтылар, ұзын өкшелiлер, лорилер, мактер?
A) түтiктiстiлер;
B кесерткетүрлiлер;
C) маймылдар;
D) жартылай маймылдар;
E) сүйелаяқтылар;
186. Жыртқыш сүтқоректiлер систематикасында қандай құрылым ерекшелiктерiнiң мақызы зор?
A) дене өлшемi;
B) етпен қоректенуi;
C) тiс жұйесi құрылысы;
D) аяқтарынық құрылымы;
E) есту мүшелерiнiң құрылымы;
187. Жалпақ мұрынды маймылдардың өзiне тән айырмашылықтары:?
A) құйрық iлгектiлiгi, мұрын делбесiнiң орналасу жағдайы;
B) алғашқы өмiр сүруi;
C) құйымшақ сүйелiсiнiң болуы;
D) құйрығының жоқтығы;
E) мұрын делбесi алға бағытталған;
188. Алғашқы аңдар класастылығы қанша топтан тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
189. Мына аталған түрлер қай топқа жатады: құндыз, ақ тиiн, бұрындық, қосаяқ, дикобраз?
A) қоянтәрiздiлер;
B) кемiргiштер;
C) жәндiк қоректiлер;
D) тiсi аздар;
E) жыртқыштар;
190. Қай ұяластар жыртқыштар тобына жатпайды?
A) иттер;
B) жанаттар;
C) көртышқандар;
D) мысықтар;
E) сусарлар;
191. Сүтқоректiлер бас сүйек қаңқаларындағы қаңқалық құрылым олардың өзiне жәндiк белгiсi болып табылады?
A) желбезек доғалары;
B) тiласты доғасы;
C) жақ сұйегi доғасы;
D) шықшыт доғасы;
E) төменгi самай доғасы;
192. Екiншi таңдай құрылымына қандай сүйектер қатысады?
A) таңдай сұйектер;
B) есту барабаны;
C) барабан сүйектерi;
D) негiзгi сына тәрiздес;
E) алдыңғы сына тәрiздес;
193. Сүтқоректiлер омыртқалар жүйесi қандай түрiне жатады?
A) амфицельдi;
B) опистоцельдi;
C) процельдi;
D) етероцельдi;
E)платицельдi;
194. Сүтқоректiлердiң омыртқалар жүйесiнiң қай бөлiмiнде омыртқалар саны тұрақты 7-ге тең?
A) мойын;
B) кеуде;
C) белдеме;
D) сегiзкөз;
E) құйрық;
195. Сүтқоректiлердiң жанбас белдеуi қандай сұйектерден құралған?
A) аты жоқ сұйектерден;
B) шонданай сүйек;
C) алдыңғы басынан;
D) шаптық сүйектерден;
E) сирақтан;
196. Күйiс қайыратын сүтқоректiлердiң қарны қанша бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
197. Күйiс қайыратын сұтқоректiлердiң қарнының қай бөлiмiнде ас қорыту сөлi бөлiнедi?
A) таз қарын;
D) жалбыршақ қарын;
C) тақия қарын;
D) жұмыршақ қарын (ұлтабар);
E) алдыңғы бөлiгiнде;
198. Сүтқоректiлердiң қанайналу жүйесiнiң ерекшелiктерi?
A) бүйрек капилляр шумақтарының болмауы;
B) жабық қанайналу жүйесi;
C) жүрегi 4 торлы камералы;
D) екi аорта доғасының болуы;
E) өкпе артериялары;
199. Динозаврдың жүрегi қанша камерадан тұруы мүмкiн?
A) бiр;
B) екi;
C) ұш;
D) төрт;
E) бес;
200. Ехиднаның жүрегi неше камерадан тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
Жорғалаушылардың денесінің құрылымы
Бауырымен жорғалаушылар класы немесе рептиллилер (Reptilia)
Жүйке - жүйке талшықтарынан құралған тіндер шоғырлары
Балықтардың қаңқасы
Асқорытудың маңызы және оның дамуы
Ас қорыту жүйесі мен зәр шығару жүйесінің патологиясы
Қазақстанда кездесетін рептилиялардың сан алуандылығы, таралуы, жойылып бара жатқан түрлерін қорғауға алу шаралары
Ас қорыту және зәр шығару жүйелерінің патологиясы
Гипоталамус-гипофиз- бүйрек үсті бездер жүйесі
Жыныс жасушалары
Ауызекі сөйлеу тілі мұндай ыңғайда көбінесе
Кейін біз мұндай сұрақтарға уақыттың қанша болғандығын орыс тілінде айтып жауап беруді үйрендік
Мектеп жасына дейінгі балалар мекемелері мен мектептерде балалар санының артық болмауын және одарда тазалықтың сақталуын қадағалап отырған абзал
Жұмыртқа жасушасы ( овоцит ) цитоплазмасының анимальды полюсінде сарыуыз қоры тым аз мөлшерде болуы болмаса тіптен болмауы да мүмкін
Иммунологиялық төзімділік дегеніміз - белгілі бір антигенмен шақырылған және осы антигенге арнайы иммунологиялық жауаптың болмауы (ареактивтілік)
Сөздің көп мағыналылығымен байланысты мұндай өзгешелік көркем әдебиет
Мүндай сөз колданыс - әдеби тілдің кейінгі дамуының жемісі
Бауырымен жорғалаушылар
Журналист Ә. Нұршайықовтың публицистикасының ерекшелігі (жазбаша, формат А - 4, шрифт 14, көлемі 5 беттен кем болмауы керек)
Бүгінгі қазақ журналистикасының бет - бейнесі (жазбаша, формат А - 4, шрифт 14, көлемі 5 беттен кем болмауы керек)