Әлеуметтiк жұмыс жүйесiндегi қоғамдық және қайырымдылық ұйымдар

Қайырымдылық дегенiмiз,ол адамға материялдық көмек көрсету,жақсылық жасау, яғни филантропия.Филантропия деген сөз грек тiлiнен аударғанда “адамды сүю” деген мағынаны бiлдiредi екен .Ал ендi бұл қайырымдылықтың негiзi қайдан шыққан?
Ертеде грек тiлiнде мағынасы игi қайырымдылық кiшiпейiлдiк, рақымшылық деген ұғымға ұқсас сөз болған. Ол “ eleemon” – қайырымды, мейiрiмдi,iзгiниеттi деген мағынада,ал шiркеу тiлiнде осы сөз басқа “caritabilis” деген сөзге айналып қайырымдылық мағынасын бiлдiрген.Олай болса,ертедегi христиандар грек тiлiнен ''eleemsyne'',яғни бiреудiң қайғысына ортақтасу,аяушылық бiлдiру деген мағынадағы создi алып қолданған.
Иерусалимде және одан басқа жерлерде,алғашқы христиандар ең әуелi шағын қауым болып,барлығы бiрiгiп,тiптi өмiр сүруге қажеттiнiң олар үшiн бәрi ортақ,әркiм өз қажетiне қарай бөлiп алып отырған.Тiптi көптеген дiнге нанушылар өздерiнiң жүрегi мен қанын да бiр деп есептеген,сөйтiп,олардың араларында мұқтаж адамдар болмаған.Сол кездегi достықпен туысқандық қамқорлық деген ұғымды уағыздаушылар (дiндарлар) және дiни кiтап “Библияның” осы заманғы аудармасында «қайырымдылық» шынайы қамқорлық деп түсiндiрiлген.Сонымен қатар,олар оны тек христиандарға тиiстi деп есептеген.Әлемге қайырымдылық атты идеяны алғаш танытқан христиан дiнi емес оның қажетi де болмаған.Себебi көне заманғы қалаларда, бiздiң эрамызға дейiнгi жүздеген жылдар бұрын қайырымдылық өзiнiң кең жомарттығымен,мейiрiмдiлiгiмен қарқынды дамыған,ал христиан дiнiнiң бұл туралы түсiнiгi де болмаған.Афина,Рим,Греция мен Италияның кейбiр қалаларында бай адамдар күнделiктi не аптаның белгiлi бiр күндерi өз үйiнiң есiк алдында кедейлерге арнап тамақ берудi дәстүрге айналдырған.Сонымен қатар,кедейлердi тамақтандыру және азық-түлiкпен қамтамасыз ету ауқатты адамдарға салық ретiнде жүктелген.Соның арқасында кедейлер әрдайым тамақсыз қалмайтын болған.Оларға азық-түлiкпен қоса ақша да таратып отырған.

Қазақстан Республикасының Конституциясында белгiленгендей,Қазақстан Республикасы әлеуметтiк мемлекет.Яғни мемлекет өзiнiң бар мүмкiндiгiн,қамқорлығын өз қоғамының дамуына,ондағы азаматтардың өмiр сүру деңгейiн көтеруге мiндеттi.Бүгiнге дейiнгi қол жеткiзген табыстарымыз-егемендiк,тәуелсiздiк бiзге тек қана iлгерiлеуге және өркениетке қарай жол ашты.Дербес мемлекетке айналған тұста бiздiң Республика аграрлық ел едi.Ендi халықтың жартысына жуығы қоныстанған жерлердегi ұжымшарлармени кеңшарларға қажеттi қаржы тауып беруге жас мемлекеттiң шамасы жетпей қалды.Содан Үкiмет амалсыздан ауыл шаруашылығы кәсiпорындарын жекешелендiрдi.Нәтижесiнде жұмыссыздық басталды.Халық, әсiресе жастар үлкен қалаларға көше бастады.
«…Қазақстанның гүлденуi үшiн Республиканың барлық халықтарының ынтымақтасуына,әр адамның бақыты мен бостандығына,барлық азаматтардың материалдық және рухани мәдениетiн көтеруге қамқорлық жасау»,-дейдi ел Президентi Н.Ә.Назарбаев.Әлеуметтiк қолдау,ең алдымен,халықтың онсыз өмiр сүре алмайтын тобына мақсатты әрi нысаналы сипатта көрсетiлуде.Оған дәлел «Қазақстан Республикасының Үкiметi 1996жылы шiлденiң 18-де «Мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру туралы заңына»,1997 жылы маусымның 16-да «Мүгедектiгi бойынша асыраушысынан айырылу жағдайы және жасына байланысты берiлетiн мемлекеттiк жәрдемақылар туралы “заңы осы жылдың 20 маусымында “Зейнетақымен қамтамасыз ету туралы”заңы және 1997 жылдың 10 желтоқсанында Қазақстан Республикасы Президентiнiң “Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Жалпы Ұлттық қщр туралы”»жарлығы қабылданып,онда Қазақстан Республикасының Үкiметi тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi жалпыұлттық қор құру арқылы,оның қызметiнiң негiзгi бағыттарын,яғни тұрмысы төмен азаматтарға материалдық,қаржылық ресурстарды беру,қызметтер көрсету,әлеуметтiк бағдарламалардың iске асырылуына жәрдемдесу,обылыстарда халықтың табысы аз топтарын әлеуметтiк қорғау жөнiндегi аймақтық қайырымдылық қорларын құру қарастырылған.Өткен 1999 жылы да әлеуметтiк сипаттағы шараларға мемлекет тарапынан ерекше маңыз берiлдi.Еңбек,жұмыспен қамту,әлеуметтiк қорғау салаларының мамандары жергiлiктi билiк орындарымен бiрлесiп,соғыс және еңбек ардагерлерiне, мүгедектерге, зейнеткерлерге “қайырымдылық” акцияларын өткiзу барысында ақшалай,азық-түлiктей көмектер көрсетiлдi,әлеуметтiк қолдау айлықтары ұйымдастырылып,кiрiптар жандарға материалдық жағынан түрлi жәрдемдер берiлдi. “Қайырымдылық” республикалық акциясының өткiзiлуi Батыс Қазақстан облысында жалғыз басты қарттарға киiм-кешек жинауға ықпал етiп 177739 адамға материалдық көмек көрсетiлген.Жамбыл облысында 1576 адам материалдық көмек алып,97 бекетте 868 адамға арнап күнделiктi тегiн тамақтандыру орындары ашылған.Шымкент қаласында 40 коммерциялық нүктеде 85 жалғыз басты қарттар мен мүгедек жандарга күнделiктк түскi ас тегiн ұйымдастырылған.Қаржы көлемi мен тегiн тамақтандыру,өзге де көмектер қомақты болғанымен,осындай қиын уақытта адам тағдырына деген жанашырлыққа үндеген шаралардың маңыздылығында күмән жоқ.
Осынау қоғамдық және ұлттық мәселелердi шешу мақсатында оған қол ұшын беру үшiн Республикамызда көптеген қайырымдылық қорлары жұмыс iстейдi.Ол қорларды атқарып жатқан қызметi мен алдына қойған мақсат,мiндеттерiне қарай төмендегiше топтастыруға болады.
1.Балалар қайырымдылық қорлары:
а)Республикалық ''Бөбек'' балалар қайырымдылық қоры.
б)Елiмiздiң облыс орталықтары мен iрi қалаларда ашылған балалар қайырымдылық қорлары.
2.Мүгедектерге қайырымдылық көмек қорлары:
- Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау Жалпы ұлттық қайырымдылық қоры.
- Республикалық “Бибi-Ана” мүгедек әйелдер қоры.
3.Рухани қорлар:
- “Шапағат” қоғамдық қайырымдылық қоры.
- ''Иман'' қайырымдылық қоры.
- ''Қазығұрт'' қайырымдылық қоры.
4.Халықаралық қайырымдылық қорлар.
- “Сорос-Қазақстан” қоғамдық қайырымдылық қоры.
- Халықаралық американ қайырымдылық корпусы.
5.Тұрмысы төмен азаматтарға қайырымдылық көмек қорлары.
- Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi жалпы ұлттық қор.
Республикадағы халықаралық ''Бөбек'' балалар қайырымдылық қорының тындырып жатқан iсiн айрықша айту керек.
Алғаш 1992 жылдың 27 наурызынан бастап жұмыс iстей бастады.Қордың президентi Сара Алпысқызы Назарбаева.''Бөбектiң'' негiзгi мақсаты - әлеуметтiк тұрмыс жағдайы нашар отбасындағы балалардың жағдайын жақсартуға жәрдемдесу,әсiресе,ата-ананың аялы алақанына зәру жетiмдерге,экологиялық апат аймақтарында тұрып жатқан ауру-сырқау және мүгедек балаларға қамқорлық жасау.қордың құрылтайшылары – мемлекет және қоғамдық iрi ұйымдар,әлемдегi iскер адамдар,банктер мен коммерциялық құрылымдар.
Тағы бiр үлкен мәселе:елiмiздегi өнерлi балалардың талабын қолдау мақсатында ''Айналайын'' ,''Шығыс маусымы'' атты фестивальдар өткiзу осы ''Бөбек'' қайырымдылық қорының бастамасымен дүниеге келдi.
Мемлекет тұрмысы нашар азаматтарға шамасы келгенше қамқорлық жасауға тырысуда.Елiмiзде көптеген қайырымдылық қорлары құрылып,қайырымдылық акциялары өткiзiлуде.
Республикамызда құрылған қайырымдылық қорларымен қоса елiмiзде халықаралық қайырымдылық қорлары қызмет етуде.
Бiздiң елiмiздегi шетелдiк компаниялармен халықаралық қорлар қай елде болмасын адамдардың ұлты,нәсiлi,дiнiне қарамастан көмектесудi өздерiнiң принциптерi етiп алған.