Әлеуметтік медицинадағы эпидемиология
1. Мәдениет және өркениет
2. денсаулық эпидемиологиясы
3. Вируленттік, иммунитет, эпидемия, витальдық
4. Фармакоэпидемиология және медикаментозды қауіпсіздік. Халықты медикаментозды агрессиядан әлеуметтік қорғау.
5. Психологиялық эпидемия және қылмыстық топтар.
Ежелгі Грецияда epidemia сөзі инфекциялық аурулардың массалық түрде таралуы, ең бірінші түрде оба дегенді білдірген.Егер де ауру мемлекеттерге және континетерге таралған жағдайда, пандемия туралы айтылады. Сол кезде барлық табиғат заттарының құдайы- Панды кінәлаған. « Ері» сөзі « жалпы», береді. Русьте эпидемияны мор деп атаған.
Эпидемия ешқашанда қарапайым массалық инфекциялық ауру болып есептелмеген. Ол әрқашанда ерекше психологиялық жағдай болып келген. Адам психологиясы әрқашанда екі себепке байланысты. « Бірқалыпта» немесе сау болып қалуы мүмкін емес еді. Біріншіден, адам әрқашан туыстарының, жақындарының, таныстарының өзінің өліміне тап болады. Адам эпидемияға дейін өзінің өліміне қатынасы қандай болса да, эпидемия кезінде оның қатынасы радикалды түрде оның психологиялық жағдайы өзгеруіне байланысты өзгереді. Тарих көптеген әдебиет көздерін жинаған, онда әртүрлі кезіндегі, әртүрлі халықтың, әртүрлі діндегі және әртүрлі жағдайдағы эпидемия кезіндегі массалық психология өзгеруі жақсы жазылған. Осы көздер арқылы адамның нақты өлімге деген қатынасы әрқашанда бір болады екенін көрсе болады. Ол адамның жеке қасиеттері, жастың ерекшелігіне, көз қарасына, мәдениетіне, дініне, жынысына қарағанда тереңірек. Бұл байланыс ешнәрседен шықпайды. Ол негізгісі. Осыны әлеуметтік дәрігер білуі өте қажет, өйткені бұл білім дәрігермен клиент байланысының фундаменті болып табылады.
Сөйтіп, кезкелген эпидемия психологиялық эпидемия деп саналады.Осымен бірге, өз жерлерінен кеткен адамдар тобы, «қатерлі аурумен» ауыратындар, көбінесе қылмыстық топ эскпимизмінің көптеген параметрлеріне сәйкес келеді. Яғни, әр бір біздің өмірдегіде эпидемия қылмыс топтарының психологиялық эпидемиясы. Қазіргі кезде эпидемия инфекциялық ауру себебінен пайда болмайды. Мұнда белгісіз вирус этиологиясы және грипы эпидемиясы эпидемия ошағы болып табылады. Қазіргі кезде дамыған, бай, тұрақты елдерде жүрек ауруы, жастардың кенет қайтыс болуы және халықтың глобальды қартайды эпидемия мінезді болып келеді. Осымен бірге денсаулық эпидемиясы туралы айтсақ болды. Спарта Ежелгі грек елдерінің денсаулығын «жұқтырған». Сөйтіп, 776ж. Олимпиядалық ойындар пайда болған. Оны ұйымдастырушы Спарт Ликург патшасы деп санасақта болады.Тоталитарлық тәртіп денсаулық « эпидемиясын» қадағалайды. Мұндай массалық қозғалыстар СССР, және де Германияда да болды.
Денсаулық эпидемологиясымен мәдениет және өркениет байланысы
Эпидемология- бұл инфекциялық, психикалық, жүрек және т.б. аурулардың және пайда болу заңдылықтарын зерттейтін, медицина облысы. Тарихта көрсетілгендей, эпидемия ауруларын қандайда бір глобальді себеппен байланыстыруға болмайды. Эпиденың пайда болу теориясын ашып айтпайақ, біздің ойымызша негізгі дегендерін қарастырайық.
Табиғи катаклизм теориясы ежелгі египиттерге тән, бұл кезде оларды әйел- фараон Хатшепсут билеген. Оның қызметкерлері арасында атақты ғалым- философ, дәрігер, архитектор, географ, әскери қызметкер, сенемнут, атымен алғашқ рет осы теория байланысты. Осы теорияны жақтаушы атақты атитальян философы және тарихшысы Джамбаттиста Вико (1668-1744) болған.
Космологиялық теория біріншіден А.Л. Чижевский атты орыс ғалымы атымен байланысты.
Әлеуметтік экономикалық теория алғашқы рет ағылшын экономисті Давид Рикардо (1772-1823) нақты баяндаған.
Этикалық- мәдени теория тек қана бір атпен байланысты- Альберт Швейцер (1875-1965) «Ламберен дәрігері», Нобель сыйлығының лауреаты.
Біз тек қана атақты ғалымдарды атадық, оларда әрине апологент пен оппоненттер көп. Біздің тапсырмаға, теорияны жақтаушылары мен қарсыларын толық талдау жатпайды. Шет жақта тағы екі көзқарас қалды, ол нақты тұжырымдамаға бекітілген жоқ, бірақ өзінде бірнеше мың жылдық дәстүрді сақтауда. « Мор» және әскери-стратегиялық « тұжырымдама» пайда болуы діни- мистикалық сенім, олар қарсылас территориясында және соғыс жүргізу эпидемиясы болып келеді. Бұл көз қарасты Александр македонский, Суворов және Наполеон жақтаған.
Клиникалық эпидемиология әдістемелік нұсқама
Эпидемиологияның даму тарихы
Пән Дәлелді медицина негіздері
Клиникалық зерттеулер
Медицина жетістіктеріндегі, дәрігердің тәжірибесінде медициналық микробиологияның қосқан үлесі
Мейіргерлік үрдіс кезеңдері
Балалар аурулары пәнінен дәрістер кешені
Әлеуметтік медицинаның пәні. Қазіргі заман әлеуметтік медицинаның негізгі бөлімдері
Дәлелді медицинаның екінші және үшінші этаптары
Скринингтік зерттеудің нәтиежелері
Социум және әлеуметтік қатынастарды әлеуметтік жұмыс өрісінің объектісі ретінде қарастыру
XIXғ. аяғ – XXғ. бас. Францияда ІІІ республиканың саяси-әлеуметтік және экономикалық дамуы
Әлеуметтік бағдарланған рынок концепциясыны жобаның себебі және әр түрлі елдердегі қолдану салдары
Қазақ радиодағы әлеуметтік экономикалық бағдарламалардың қисындары
Әлеуметтік-демографиялық процестердің бағасы
Мемлекеттiң әлеуметтiк саясаты мақсаттары, мiндеттерi, жүзеге асуы
Педагогикалық процесті басқарудағы әлеуметтік институттардың өзара әрекеттестігі
Қазақстанда жастарға арналған әлеуметтік қызмет
Жастардың әлеуметтік қазіргі жағдайы мен перспективасы
Мәдениет, салт-дәстүрлер денсаулық сақтау және білім саласындағы әлеуметтік саясаттың негізгі құраушы факторы