Ауыл шаруашылығындағы бухгалтерлік есептің негіздері

. Ауыл шаруашылығындағы бухгалтерлік есептің негіздері

Тақырып 1. Ауыл шаруашылығы өндірісінің өзгешеліктерімен анықталатын бух. есептің ерекшеліктері

Талқыланатын сұрақтар:

1. Ауыл шаруашылығы туралы түсінік.
2. Ауыл шаруашылығы өндірісінің ерекшеліктері.
3. Мал және егін шаруашылығының ерекшеліктері
4. Бухгалтерлік . есептің ерекшеліктері

5. Ауыл шаруашылығындағы тірі организмдер есебін ұйымдастыру ерекшеліктері.
6. Ауыл шаруашылығындағы өндірістің маусымдылықтың ерекшеліктері.
7. Өндіріс процессіндегі еңбек құралдары.
8. Шығындар есебі обьектісі.
9. Өзіндік құнды есептеу обьектісі.
10. Ауыл шаруашылығы өнімінің ерекшелігі мен мақсаты.

Пайдаланылытын әдебиеттер тізімі:
1. Закон РК «О крестьянском хозяйстве» Караван 1998 17.04
2. БычковМ.Ф. Учет в крестьянских хозяйствах . Алматы 1990
3. Васькин Ф.И. Бухгалтерия фермера. Бухгалтерский учет-1993-6-стр 22
4. Ержанова С.Ж., Нурумов А.А., Чернова Н.М. Бухгалтерский учет в крестьянских хозяйствах Алматы 1992
5. Кеулімжпев К.К., Радостовец В.К., Төлегенов Е.Т.,Продан Л.Т. Ауыл шаруашылық кәсіпорындарындағы бухгалтерлік есеп. Алматы. Қайнар 1994
6. Радостовец В.В., Шмидт О.И., Теория и отраслевые особенности бухгалтерского учета. Алматы, 2000
7. Махмутова Г.М. Учет и налогобложение в крестьянских хозяйствах . Библиотека бухгалтера и предпринимателя 1995 Ν12

8. Евсеев М.Н. Опыт организаций учета в крестьянских хозяйствах. Экономика сельскохозяйственных и перерабатывающих предприятий 1993 стр.37.
9.Радостовец В.К. «Финансовый и управленческий учет» Алматы, 2000г.
10. Радостовец В.К., Радостовец В.В., Шмидт И.О. «Бухгалтерский учет на предприятии» А.: «Центр-Аудит», 2002г.

Тақырып 2. Ауыл шаруашылық құрылымдарындағы бухгалтерлік есепті ұйымдастырудың негізгі принциптері.
Талқыланатын сұрақтар:

1. Ауыл шаруашылық құрылымдарының түрлері, олардың басқару құрылымы
2. Ауыл шаруашылық құрылымдарындағы бухгалтерлік есепті ұйымдастырудың негізгі принциптері.
3. Ауыл шаруашылығында бухгалтерлік есепті жүргізуде қолданылатын есеп регистрлері.
4. Ауыл шаруашылығы өндірісінде оңайлатылған қаржылық есеп беруді ұйымдстыру.
5. Салық салу тәртібі.
6. Шаруа қожалықтарында есеп жүргізу ерекшеліктері.
7. Ауыл шаруашылығындағы табиғи факторлардың бухгалтерлік есепті ұйымдастыруға әсері.
8. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарындағы есептің міндеттері.

Ситуациялық жағдай: «Алтын бұзау» мал шаруашылығымен айналысатын өндірістік кооператив құрылды. Осы шаруашылық субьектісіне бухгалтерлік есепті жүргізуге көмектесіңіз. Есеп саясатын қалай етіп қалыптастырғаны қолайлы. Қандай есеп регистрлерін пайдалынуы қажет. Жеңілдетілген қаржылық есеп беру формасын таңдауына болады ма? Қаржылық есеп беруді ұсыну формаларын сипаттаңыздар. ХЕБС қандай стандартын пайдаланғаны дұрыс.

Пайдаланылытын әдебиеттер тізімі:

1. ҚР 26.12.95 ж. № 2732 «Бухгалтерлік есеп туралы» Заң күші бар жарлығы.
2. 20.11.1998ж . «Аудиторлық қызмет» ҚР Заңы
3. 15.01.2001 ж. «Аудиторлық қызмет туралы» ҚР Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы, ҚР Заңы.
4. Казахстанские стандарты по аудиту. Алматы «Қаржы қаражат»1995 ж.
5. Кодекс этики аудиторов РК. Алматы «Қаржы қаражат»1995 ж.
6. Закон РК «О крестьянском хозяйстве» Караван 1998 17.04
7. БычковМ.Ф. Учет в крестьянских хозяйствах . Алматы 1990
8. Ержанова С.Ж., Нурумов А.А., Чернова Н.М. Бухгалтерский учет в крестьянских хозяйствах Алматы 1992
9. Кеулімжпев К.К., Радостовец В.К., Төлегенов Е.Т.,Продан Л.Т. Ауыл шаруашылық кәсіпорындарындағы бухгалтерлік есеп. Алматы. Қайнар 1994
10. Радостовец В.В., Шмидт О.И., Теория и отраслевые особенности бухгалтерского учета. Алматы, 2000

Модуль 2. Ауыл шаруашылығындағы активтерді есепке алу ерекшеліктері мен сақтандыру есебі

Тақырып 3.Ауыл шаруашылығындағы негізгі құралдар мен материалдық емес активтерді есепке алу ерекшкліктері

Талқыланатын сұрақтар:

1.Ауыл шаруашылығындағы негізгі құралдар құрамы.
2. Негізгі құралдарды есепке алу ерекшеліктері.
3. Материалдық емес активтерді есепке алу ерекшеліктері.
4. Олардың есебін жүргізуде пайдаланылатын құжаттар.
5. Жердің аналитикалық және синтетикалық есебін ұйымдастыру.
6. Көпжылдық өсімдіктер есебін ұйымдастыру.
7. Негізгі табын есебін ұйымдастыру.
8. Ауыл шаруашылығындағы негізгі құралдарды жөндеу есебін ұйымдастыру.
9. Ауыл шаруашылығындағы негізгі құралдарды түгендеу мен қайта бағалау ерекшеліктері, оның нәтижелерін есепте көрсету.

Есептер.
Есеп 1. Тапсырма шарты:
Фермаға шөп ұсақтағыш станок сатып алынды. Станоктың бастапқы құнын анықтаңыз және қажетті бухгалтерлік жазуларды жасаңыз.
Берілген мәліметтер:Станокты сатып алу құны ҚҚС-сыз 1025000 тенге, ҚҚС -15%, жеткізу бойынша транспорттық шығындар 23000 тенге, монтаж бойынша шығыстар- 12980 тенге.

Есеп 2. Тапсырма шарты:Ауыл шаруашылық мақсатында пайдаланылатын жүк машинасының бастапқы құнын анықтаңыз.
Берілген мәліметтер: Жүк машинасының бағасы 60000 тенге. Шоферға офис тұрақжайына жеткізіп бергені үшін қызмет құны – 400 тенге. Тасымалдау кезіндегі бензин құны – 150 тенге, жыл бойындағы май ауыстыруға - 600 тенге.
Есеп 3.(НҚ есептен шығуы.) Тапсырма шарты: Қажетті есептеулер мен бухгалтерлік жазбаларды жасаңыз:
1. Берілген жүк көтергіш машинаның баланстық құнын есептен шығаруға.
2. Жинақталған тозу сомасын есептен шығаруға.
3. берілетін жүк көтергіш машинаның келісілген құнын көрсету.
4. Есепті кезең соңында жүк көткргіш машинаны беруден алынған табыс пен зиян.

Берілген мәліметтер: «Астық» кәсіпорынына 2005 ж 1 тамызынан бастап басқа кәсіпорынға жарғылық капиталға салым ретінде беріледі. Жүк көтергіш машинаның бастапқы құны 700000 тенге, ал пайдалану мерзімі – 3 жыл, нормативті қызмет ету мерзімі – 6 жыл. Амортизация кумулятивті әдіс бойынша есептелген. Берілген жүк көтергіш машинаның келісілген құны 500000 тнегені құрайды.

Есеп 4. (Амортизация есептеу) Тапсырма шарты:
1. Жыл сайынғы амортизация сомасын анықтаңыз.
2. Аталған жазбаларды бухгалтерлік проводкалармен көрсетіңіз.
Берілген мәліметтер:
1. Алынған станок құны – 200000 тенге, пайдалану мерзімі – 10 жыл
2. Офистік құрылғының амортизация сомасы – 2800 тенге

Есеп 5. Тапсырма шарты: Өндірістік әдіспен тозу сомасын есептеңіздер.
Берілген мәліметтер: Сүт сауатын электро аппарат 5000 литр сауа алады. Оның бастапқы құны 12000 тенге, жойылу құны 1000 тенге. Тамызда – 750 литр, қыркүйекте - 820 литр сауылды.

Есеп 6. Тапсырма шарты: Кумулятивті әдіспен тозу сомасын есептеңіздер.
Берілген мәліметтер:станоктың бастапқы құны 220000 тенге, жойылу құны 75000 тенге, қызмет ету мерзімі – 5 жыл.

Есеп 7. Тапсырма шарты: Азайып отыратын қалдық әдісі бойынша тозу сомасын есептеңіз.
Берілген мәліметтер:Станоктың бастапқы құны – 2400000 тенге, жойылу құны – 700000 тенге, пайдалану мерзімі – 5жыл, амортизация нормасы - 20%

Есеп 8. Тапсырма шарты: Авторлық құқықтың жыл сайынғы амортизация нормасын есептеңіздер
Берілген мәліметтер: «Астық» корпорациясы компьютер негіздері бойынша оқулық сатып алды.Пайдалы қызмет ету мерзімі – 4 жыл. Дегенмен авторлық құқық 50 жыл ішінде өз күшінде қалады.

Есеп 9. Тапсырма шарты: Есептелінуге тиіс амортизация сомасын анықтаңыз.

Берілген мәліметтер: «АҚ мол » компаниясы әйгілі супермаркеттің әлемге танымал сауда маркасын сатып алды – 160000тенге. Компания басшылығы сауда маркасы құнының өзгеріссіз болмайтынына күмәнданып, қажет болса ол көбейеді деп тауып, амортизация есептемеуді қажет деп тапты.

Есеп 10. Тапсырма шарты: Патент амортизациясын патент шоттарында көрсетіңіз.
Берілген мәліметтер: «Алтын дән» компаниясы «Цесна» компаниясынан 3 жылға патент сатып алып, 600000 тенге төледі. Патентке 3 жылда бірдей бөлу әдісімен амортизация есептелінеді.

Пайдаланылытын әдебиеттер тізімі:
1. Закон РК «О крестьянском хозяйстве» Караван 1998 17.04
2. БычковМ.Ф. Учет в крестьянских хозяйствах . Алматы 1990
3. Васькин Ф.И. Бухгалтерия фермера. Бухгалтерский учет-1993-6-стр 22
4. Ержанова С.Ж., Нурумов А.А., Чернова Н.М. Бухгалтерский учет в крестьянских хозяйствах Алматы 1992
5. Кеулімжпев К.К., Радостовец В.К., Төлегенов Е.Т.,Продан Л.Т. Ауыл шаруашылық кәсіпорындарындағы бухгалтерлік есеп. Алматы. Қайнар 1994
6