Қайталама қос сөздердің семантикалық сипаты

Қайталама қос сөздердің семантикалық сипаты
1. Егер зат есімге ешқандай қосымша қосылмай, екі рет қайталанса, жинақтау я бөлу мағынасы түсініледі.
2. Екі сын есім қайталанса, анықтайтын заттардың көптігін, екіден, сол заттардың бір сипатты екенін білдіреді: кең-кең, үлкен-үлкен
Қайталама қос сөздердің ішінде арасына – (-ма, -ме, -ба, -бе, -па, -пе) қосалқыланып, айтылатын қос сөздердің орны ерекше сөйлемде олар тек пысықтауыш болады, үнемі адбербиалдық қызметте атқарылады (қарсыма-қарсы, ауызба-ауыз, бетпе-бет, қолма-қол).
3. Ұштас (коррелиятивтес) мәнді сыңарлардан қосарланған сөздер бір-біріне өз ара қарымдас, ұқсас ұғымдарды білдіретін дара сөздерден құралады. Бұл сөздер де тым жалпыланған, аса жинақталған ұғымдарды білдіреді: аяқ-қол, өкпе-бауыр, ыдыс-аяқ.
ә) компоненттері мағынасыз қосарлама сөздер
Компоненттерінің не біреуі, не екеуі де жеке – дара қолданылмайтын, мағынасы түсініксіз немесе некен-саяқтап қолданылатын құрамн жасалғанан қосарлама сөздер екі түрлі болады: бірінші түрі – бір сыңары ғана түсініксіз сөздер, екіншісі – екі сыңары да түсініксіз.
Бір сыңары түсініксіз қосарлама сөздер: айқай-сүрең, азын-аулақ, бала-шаға, кедей-кепшік.
Екінші сыңарында мағынасы жоқ қосарлама сөздер: оқта-санда, оқта-текте, оқтын-оқтын, анда-санда.

С.М. Исаев ҚҚ тілі жайындағы ойлары , А., 1997