Тірі өсімдіктерді тұтынушылар

$$$301
Екі түрдің конкуренция типі бойынша биотикалық қарым - қатынасына мысалы:
А)Қайың және шырш
В) Аскарида және адам.
С) Росянкалар мен шыбындар.
D)Акула және жабысқақ балық.
Е)Шетен ағаш және барылдақ торғай.

$$$302
Екі түрдің жыртқыштық типі бойынша биотикалық қарым - қатынасқа мысал:
А)Қайың және шыршa
В)Аскарида және адам.
С)Росянкалар мен шыбындар.
D)Акула және жабысқақ балық.
Е)Шетен ағали және барылдақ торғай.

$$$303
Екі түрдің паразитизм типі бойынша биотикалық қарым-қатынастың мысалы:
А)Қайың және шырш
В)Аскарида және адам.
С)Росянкалар мен шыбындар.
D)Акула және жабысқақ балық.
Е)Шетен ағаш және барылдақ торғай.

$$$304
Екі түрдің комменсализм типі бойынша биотикалық қарым-қатынасына мысал:
А)Қайың және шырш
В)Аскарида және адам.
С)Росянкалар мен шыбындар.
D)Акула және жабысқақ балық.
Е)Шетен ағаш және барылдақ торғай.

$$$305
Бір-бірінен энергия және органикалық затты кезектесіп алып отыратын өзара байланысты түрлер не түзеді:
А)Кәсіпшілік популяциялар.
В)Қоректік тізбектер.
С)Қайта қалпына келетін биоценоздар.
D)Агроценоздар.
Е)Дұрыс жауабы жоқ.

$$$306
Тірі өсімдіктерді тұтынушылар:
А)Сапрофагтар.
В)Фитофагтар.
С)Копрофагтар.
D)Некрофагтар.
Е)Зоофагтар.

$$$307
Өлі өсімдіктің қалдықтарымен қоректенетін:
А)Сапрофагтар.
В)Фитофагтар.
С)Копрофагтар.
D)Некрофагтар.
Е)Зоофагтар.

$$$308
Өлік пен қоректенетін жануарлар:
А)Сапрофагтар.
В)Фитофагтар.
С)Копрофагтар.
D)Некрофагтар.
Е)Зоофагтар.

$$$309
Тірі қоректі қажет етеді:
А)Сапрофагтар.
В)Фитофагтар.
С)Копрофагтар.
D)Некрофагтар.
Е)Зоофагтар.

$$$310
Экскременттер мен қоректенетін жануарлар:
А)Сапрофагтар.
В)Фитофагтар.
С)Копрофагтар.
D)Некрофагтар.
Е)Зоофагтар.

$$$311
Қорек тізбегіндегі энергия беруді дұрыс көрсететін төмендегі тізбектің қайсысы дұрыс:
А)Өсімдіктер-жапырақтар түсуі-жауын құрты-жертесер-түлкі.
В)Өсімдіктер-жертесер-жауын құрты-жапырақтар түсуі-түлкі.
С)Жапырақ түсуі-жауын құрты-өсімдіктер-жертесер-түлкі.
D)Түлкі-жертесер-жауын құрты-жапырақ түсуі-өсімдіктер.
Е)Өсімдік-жауын құрты-жертесер.

$$$312
Деструкторларға ағзалардың қайсысы жатады:
А)Бір дара клеткалы балдырлар.
В)Продуценттер.
С)Саңырауқұлақтар мен микроағзалар.
D)Ет қоректі жануарлар.
Е)Автотрофты.

$$$313
Бірінші ретті консументтерге қандай ағзалар жатады:
А)Ет қоректі жануарлар.
В)Дара клеткалы балдырлар.
С)Хемосинтезирлеуші.
D)Автотрофты.
Е)Өсімдік қоректі жануарлар.

$$$314
Гетеротрофтарға қандай ағзалар жатады:
А)Әртүрлі климаттық зоналарда тұратын түрлер.
В)Органикалық заттарды түзуге қабілеті бар түрлер.
С)Жазда ұйқыға кететін түрлер.
D)Дайын органикалық заттармен қоректенетін түрлер.
Е)Өлікпен қоректенетін түрлер.

$$$315
Автотрофтарға қандай ағзалар жатады:
А)Әртүрлі климаттық белдеулерде тұратын түрлер.
В)Органикалық заттарды түзуге қабілеті бар түрлер.
С)Жазда ұйқыға кететін түрлер.
D)Дайын органикалық заттармен қоректенетін түрлер.
Е)Өлікпен қоректенетін түрлер.

$$$316
Төмендегілердің қайсысы продуцент:
А)Жасыл өсімдіктер.
В)Гетеротрофтар.
С)Фитофагтар.
D)Бактериялар.
Е)Жыртқыштар.

$$$317
Биогеоценоздағы шөп қоректі жануарлар қайсысы:
А)Редуценттер.
В)Продуценттер.
С)Хемотрофтер.
D)Консументтер.
Е)Автотрофтар.

$$$318
Екінші ретті консументтерге төмендегі ағзалардың қайсысы жатады:
А)Ет қоректі жануарлар.
В)Дара клеткалы балдырлар.
С)Хемосинтездеушілер.
D)Автотрофтылар.
Е)Өсімдік қоректі жануарлар.

$$$319
Күн сәулесінің энергиясын химиялық байланыстар энергиясына төмендегі ағзаладың қайсысы айналдырады:
А)Продуценттер.
В)Консументтер.
С)Консументтер, редуценттер
D)Продуценттер, редуценттер.
Е)Редуценттер.

$$$320
Әрбір экологиялық пирамиданың негізі не болып табылады?
А)Жыртқыштар.
В)Ет қоректілер.
С)Деструкторлар.
D)Жасыл өсімдіктер.
Е)Фитофагтар.

$$$321
Сукцессия, дегеніміз не?
А)Экожүйедегі заттардың айналымы.
В)Бір биоценоздың басқа биоценозбен ауысуы.
С)Шөптектес өсімдіктердің бірлестігі.
D)Фитофагтардың бірлестігі.
Е)Жануарлар мен өсімдіктер бірлестігі.

$$$322
Тіршілік толық жойылатын жерде басталатын сукцессия қалай аталады?
А)Экологиялық.
В)Гетеротрофты.
С)Автотрофты.
D)Бірінші реттік.
Е)Екінші реттік.

$$$323
Бұрын жақсы дамыған биоценоздың өрт нәтижесінде жойылып кеткен орнында дамитын сукцессия, қалай аталады:
А)Экологиялық.
В)Гетеротрофты.
С)Автотрофты.
D)Бірінші реттік.
Е)Екінші реттік.

$$$324
Биотикалық факторларға не жатады?
A)Ылғалдық
B)Радиация
C)Температура
D)Тірі ағзалар
E)Қысым

$$$325
Ғаламдық климаттың жылынуы қандай проблема тудырады ?
A)Озон тесігі
B)Жылу эффектісі
C)Қышқыл жауындар
D)Орманның жойылуы
E)Шөлге айналу

$$$326
СтенотермдіІ – дегеніміз:
A)Жоғарғы экологиялық иілімділік.
B)Ағзалардың жоғарғы температураға шыдауға қабілеттілігі.
C)Ағзалардың өмір сүруіне қолайлы экологиялық факторлардың қарқындылығы.
D)Ағзалардың төменгі температураға шыдауға қабілеттілігі.
E)Оптималды көрсеткішінен факторлардың аз ауытқуыларрында ағзалардың тіршілік ету қабілеті.

$$$327
Эврибионттық-дегеніміз:
A)Ағзалардың жоғарғы температураға шыдауға қабіліттілігі.
B)Ағзалардың фенотиптік (сыртқы пішіні) өзгерістерге ағзаларға қаблеті.
C)Жоғарғы экологиялық икемділік.
D)Ағзалардың тіршілік етуіне қолайлы экологиялық фактордың қарқындылығы.
E)Тіршілік жағдайларының өзгеруін байланысты ағзалардың шығымдылың қабілеті.

$$$328
Ластанудың бір ел территориясынан екіншісіне таралуы қалай аталады?
A)трансшекаралық;
B)аймақтық;
C)биологиялық;
D)лимфалдық;
E)физикалық;

$$$329
Жердің қатты қабаты:
A)литосфера;
B)ноосфера;
C)термосфера;
D)стратосфера;
E)гидросфера.

$$$330
Невада - Семей халықаралық қозғалысының көшбасшысы кім?
A)М.Шаханов
B)Ш.Айтматов
C)Е.Серкебаев
D)Р.Рымбаева
E)О Сулейменов

$$$331
Қалпына келмейтін ресурсқа жататындар:
A)орман ресурстары
B)жануарлар әлемі
C)пайдалы қазбалар
D)күн радиациясы
E)жануарлар және өсімдіктер

$$$332
Экологиялық фактордың ағзаға аса қолайлы ықпал етуі мынадай мөлшерде болады:
А)Минимальды.
В)Максимальды.
С)Минимальды және максимальды.
D)Пессимальды.
Е)Оптимальды.

$$$333
Мұхиттағы тірі ағзалардың таралуын шектейтін экологиялық факторлар:
А)Оттегінің жетіспеуі.
В)Жылу мен ылғалдықтың жетіспеуі.
С)Қорек пен ылғалдықтың жетіспеуі.
D)Ылғалдылықтың жетіспеуі.
Е)Ылғалдылықтың астам қоры мен қорек жетіспеуі.

$$$334
Шөлді жағдайдағы тірі ағзалардың таралуын шектейтін экологиялық фактор:
А)Жылудың жетіспеуі.
В)Жылу мен ылғалдың жетіспеуі.
С)Азық пен ылғалдың жетіспеуі.
D)Ылғалдың жетіспеуі.
Е)Ылғал қоры мен азық жетіспеуі.

$$$335
Тіршілік мүмкін емес экологиялық фактор шекарасы:
А)Минимум.
В)Максимум.
С)Қауіпті нүктелер.
D)Пессимум.
Е)Оптимум.

$$$336
Ағзалардің қоршаған ортаның қандай да бір диапазонына бейімделу қасиеті:
А)Экологиялық толеранттылық.
В)Экологиялық валенттілік.
С)Оптимальдылық.
D)Экологиялық өзгергіштік.
Е)Стенобионттық.

$$$337
Далалы жердегі экожүйенің өнімділігінің лимиттік фактор:
А)Температура.
В)Ылғалдылық.
С)Топырақ шіріндісі.
D)Қореқ.
Е)Күн сәулесі.

$$$338
Жасыл өсімдіктер-бұл:
А)Тірі табиғат факторлары.
В)Биоценоз элементтері.
С)Консументтер.
D)Продуценттер.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.

$$$339
Құрлық ортасының абиотикалық факторлары – бұл:
А) Жасыл өсімдіктер.
В) Шөпқоректі жануарлар.
С) Топырақ.
D) Ауаның химиялық құрамы.
Е) Эктопаразиттер.

$$$340
Құрлық ортасынын абиотикалық факторларына жататындар:
А)Күннің шуақты энергиясы.
В)Ауа ылғалдылығы.
С)Атмосфераның газды құрамы.
D)Ауа массаларының қозғалысы.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.

$$$341
Экологиялық фактор деген:
А)Өлі табиғат факторлары.
В)Климаттық, фитогендік, зоогендік, химиялық, микробиогендік факторлар.
С)Тірі табиғат факторлары.
D)Ағзаға ықпал етуші ортаның элементтері.
Е)Адамның антропогенді әрекеттері.

$$$342
Экологиялық қуыс дегеніміз – бұл:
А)Мекен ету ортасы.
В)Биотоп.
С)Биоценоз.
D)Биоценоздағы ағзаның “маманы”.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.

$$$343
Жыртқыштар дегеніміз:
А)Автотрофтар.
В)Консументтер.
С)Басқа организмдерге баспана болатын жануарлар.
D)Продуценттер.
Е)Басқа организмдерді баспана ретінде пайдаланатын жануарлар.

$$$344
Биотикалық популяциялық қарым – қатынас мысал ретінде екі түрдің паразитизм түрі жағынан бірігіп өмір сүруі:
А)Қызыл кеңірдек және құрт - құмырсқа.
В)Шабақ және мөңке.
С)Канадалық және Европалық кәмшат.
D)Адам және адам аскаридасы.
Е)Росянка және бунақденелілер.

$$$345
Биотикалық популяциялық қарым – қатынас мысалы ретінде бейтарап типтің өмір сүруі:
А)Қоян және піл.
В)Мөңке және шабақ.
С)Адам және оның ішек таяқшасы.
D)Адам және адам аскаридасы.
Е)Түлкі және қасқыр.

$$$346
Келесі организмдер жарық сүйгіш организмдер болып табылады:
A)Термофилдер.
B)Сциофиттер.
C)Мезофиттер.
D)Гелиофиттер.
E)Криофилдер.

$$$347
Экологиялық төзімді организмдерді атаңыз:
A)Оптимум.
B)Пессимум.
C)Эврибионттар.
D)Стенобионттар.
E)Лимиттеуші.

$$$348
Жоғарғы температураның ауытқуына шыдамайтын организмдерді атайды:
A)Эврибионт.
B)Пластикалық.
C)Эвритермді.
D)Стенофонт.
E)Стенотермді.

$$$349
Жануарлардың қауымдастығы аталады:
A)Зооценоз.
B) Микробиоценоз.
C)Фитоценоз.
D)Биотоп.
E)Экотоп.

$$$350
Биосфера келесі сфералардан құралады:
A)Атмосфера, гидросфера, озон.
B)Гидросфера, литосфера, фтор.
C)Литосфера, атмосфера, гидросфера.
D)Биосфераның тірі заттары, озон.
E)Биосфера, жер асты сулары.

$$$351
Популяцияның гомеостазы:
А)Популяцияшілік генетикалық әртүрлілігі.
В)Популяцияның санның белгілі жыл уақытында немесе маусымында кенеттен көбеюі.
С)Жыл бойы жас жыныстық құрамының тұрақтылығы.
D)Популяцияның белгілі бір саның ұстауға қабілеттілігі.
Е)Мекен ету ортасының ауыстыруы.

$$$352
Биосферадағы үлкен зат айналымын атаңыз:
A)Геофизикалық.
B)Биофизикалық.
C)Биологиялық.
D)Биогеохимиялық.
E)Химиялық.

$$$353
Биосферадағы кіші зат айналымын атаңыз:
A)Биогеохимиялық.
B)Биофизикалық.
C)Биологиялық
D)Геофизикалық.
E)Химиялық.

$$$354
Белгілі бір территориядағы особьтердің жалпы массасы:
А)Санның индексі.
В)Популяция өте көпшілігі.
С)Популяция тығыздығы.
D)Экологиялық пирамида.
Е)Популяция саны.

$$$355
Популяцияда өлім типтері қанша:
А)1.
В)2.
С)3.
D)4.
Е)5.

$$$356
Бір биоценоздың екінші бір биоценозбен алмасуы қалай аталады:
А)Биотоп.
В)Гомеостаз.
С)Экожүйенің өзіндік реттелуі.
D)Экотон.
Е)Сукцессия.

$$$357
Консументтер-ол:
А)Продуценттер.
В)Автотрофтар.
С)Өсімдіктер.
D)Саңырауқұлақтар.
Е)Жануарлар.

$$$358
Автотрофтар-ол:
А)Продуценттер.
В)Микробтар.
С)Вирустар.
D)Саңырауқұлақтар.
Е)Жануарлар.

$$$359
Келесі трофикалық тізбектегі көк терек-қоян-түлкі компоненттерін ата:
А)Автотроф-гетеретроф-редуцент.
В)Продуцент – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.
С)Продуцент – гетеротроф – редуцент.
D)Гетеротроф – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.
Е)Продуцент – консумент – редуцент.

$$$360
Редуцент-ол:
А)Автотрофтар.
В)Микроконсументтер.
С)Жануарлар.
D)Микроорганизмдер.
Е)Өндірушілер.

$$$361
Сәбіз-көжек-түлкі трофикалық тізбегінің элементтері:
А)Автотроф -гетеротроф-редуцент.
В)Продуцент – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.
С)Продуцент – гетеротроф – редуцент.
D)Гетеротроф – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.
Е)Продуцент – консумент – редуцент.

$$$362
Биоценоз – дегеніміз:
А)Тірі табиғаттың факторлары.
В)Организмдер популяциясының жиынтығы.
С)Зооценоз, микробиоценоз.
D)Биотоп және мекен ортасы.
Е)Өсімдік және жануарлар популяциясы.

$$$363
Продуцент-ол:
А)Автотрофтар.
В)Микроконсументтер.
С)Жануарлар.
D)Деструкторлар.
Е)Гетеротрофтар.

$$$364
Экожүйенің гомеостазы-бұл:
А)Бір биоценоздың басқа биоценозбен ауысуы.
В)Экожүйенің динамикалық тұрақты тепе-теңдігінің күйі.
С)Экожүйедегі популяцияның азаюы.
D)Экотон.
Е)Сукцессия.

$$$365
Экожүйеде энергияның қанша пайызы келесі трофикалық деңгейге өтеді:
А)1.
В)5.
С)10.
D)50.
Е)100.

$$$366
Ластану – бұл:
A)Химиялық агенттердің ортаға енуі.
B)Физикалық агенттердің ортаға енуі.
C)Биологиялық агенттердің ортаға енуі.
D)Негізгі деңгейдің орта агенттерінен жоғарылауы.
E)Физикалық, биологиялық және химиялық агенттердің ортаға енуі.

$$$367
Күн энергиясын пайдалана отырып бейорганикалық қосылыстардан органикалық заттарды синтездеуші организмдер:
А)Гетеротрофтар.
В)Сапрофиттер.
С)Автотрофтар.
D)Консументтер.
Е)Редуценттер.

$$$368
Биологиялық су ластаушыларына жатады:
A)Марганец тұзы.
B)Фенол.
C)Радионуклид.
D)Балдырлар.
E)Мұнай.

$$$369
Атмосфералық ауа құрамында азот мөлшері (%):
A)78,08.
B)101.
C)15.
D)48,2.
E)25,31.

$$$370
Белгілі бір территориядағы өсімдіктер, жануарлар және микроағзалардың популяцияларының бірігіп тіршілік ету жиынтығы мен оларды қоршап жатқан абиотикалық орта:
А)Биотоп.
В)Биосфера.
С)Экотон.
D)Биоценоз.
Е)Биогеоценоз.

$$$371
Көптеген экожүйелерде энергияның бастапқы көзі болып не табылады:
А)Күн сәулесі.
В)Күн сәулесі мен өсімдік қорегі.
С)Өсімдіктер мен жануарлар қорегі.
D)Күн сәулесі мен минералды заттар.
Е)Минералды заттар.

$$$372
Құрлық экожүйелеріндегі бірінші реттік продуценттер:
А)Фотосинтезге икемді жоғары сатылы өсімдіктер.
В)Саңырауқұлақтар мен цианобактериялар.
С)Фотосинтезге икемді барлық өсімдіктер, балдырлардан басқа.
D)Жоғары сатылы өсімдіктер мен саңырауқұлақтар.
Е)Цианобактериялар, балдырлар мен саңырауқұлақтар.

$$$373
Экожүйедегі екінші реттік консументтер:
А)Барлық ет қоректі жануарлар.
В)Барлық ет қоректі және барлық түрлерді жейтін жануарлар.
С)Барлық түрлерді жейтін жануарлар.
D)Ірі ет қоректі сүтқоректілер мен жыртқыш құстар.
Е)Ұсақ ет қоректі сүтқоректілер мен жыртқыш жәндіктер.

$$$374
Экожүйелердегі нақты редуценттер:
А)Сапрофитті бактериялар.
В)Барлық бактериялар, жауын құрттары, топырақ кенелері.
С) Сапрофитті бактериялар мен көптеген саңырауқұлақтар.
D) Барлық бактериялар мен топырақ кенелері.
Е) Жауын құрттары, кейбір саңырауқұлақтар мен цианобактериялар.

$$$375
Экожүйелердегі қорек тізбегінің ұзындығы әрбір трофикалық деңгейде шектеледі:
А)Қорек мөлшерімен.
В)Энергия жойылуымен.
С)Энергия мөлшерімен.
D)Органикалық заттардың жиналу жылдамдығымен.
Е)Органикалық заттарды пайдалану жылдамдығымен.

$$$376
Табиғи экожүйелерде трофикалық деңгейлер арқылы үнемі іске асырылатын не:
А)Заттар айналымы мен энергия айналымы.
В)Заттар айналымы мен энергияның бір бағыттағы ағымы.
С)Заттардың бір бағытта ағыны мен энергия айналымы.
D)Әртүрлі бағытты заттар мен энергияның ағыны.
Е)Бір бағытта заттар мен энергияның ағыны.

$$$377
Экожүйелердегі бірінші реттік консументтер:
А)Барлық ет қоректі жануарлар.
В)Шөп жейтін жануарлар
С)Барлық түрлерді жейтін жануарлар.
D)Барлық ет қоректі және барлық түрлерді жейтін жануарлар.
Е)Ұсақ ет қоректі сүтқоректілер мен жыртқыш жәндіктер.

$$$378
Озон қабаты атмосферадағы беткі қабаты ретінде:
A)Жердің жылу сәулесін сақтайды.
B)Ультракүлгін сәулесінен сақтайын экран.
C)Өндірістік ластану нәтижесінде пайда болады.
D)Ластанған заттарды серпіп отырады.
E)Атмосферадағы газдардың құрамын сақтайды.

$$$379
Фотопериодизм құбылысы дегеніміз:
А)Жарықтылық ұзақтығы.
В)Тәуліктің қараңғы және жарық кезеңдерінің кезектесуі.
С)Күн ұзақтығының өзгеруіне организмдердің реакциясы.
D)Жарықтың тірі организмдерге әсері.
Е)Тіршілік ету жағдайына түрлердің икемделуі.

$$$380
Қандай сукцессиялар болады:
А)Бірінші, аралас.
В)Аралас, маусымдық.
С)Маусымдық, ретті.
D)Бірінші, екінші реттік.
Е)Реттелмеген, екінші реттік.

$$$381
Озон бұзушы заттар::
A)Күкірт және азот.
B)Метан және көмір қышқыл газы.
C)Фреондар.
D)Көліктерден шығатын газдар.
E)Ион сәулелері.

$$$382
Жылулық эффект мәселесін тудыратын қай газ:
A)Күкірт және азон оксиді.
B)Көмір қышқыл газы.
C)Фреондар.
D)Көліктерден шығатын газдар.
E)Ион сәулелері.

$$$383
Қышқылдық жаңбырларды тудырады:
A)Күкірт окидтері.
B)Метан және көмір қышқыл газы.
C)Фреондар.
D)Көліктерден шығатын газдар.
E)Ион сәулелері.

$$$384
Рак ауруларының себебі болып табылады:
A)Табиғаттың химиялық ластануы.
B)Канцерогендер.
C)Темекі шегу.
D)Стрестер.
E)Нашақорлық.

$$$385
Озон тесігі келесі жерде басым:
A)Африкада.
B)Евразияда.
C)Антрактидада.
D)Австралияда.
E)Америкада.

$$$386
Қышқыл жауынның түсуі келесі құбылысқа байланысты:
A)Күн радиациясының өзгеруімен.
B)Атмосферадағы көмір қышқыл газ ының өзгеруімен.
C)Атмосферада азон құрамының өзгеруімен.
D)Атмосфераға күкірт диоксиді мен азот оксидінің шоғырлануымен.
E)Атмосфераға метан құрамының өсуімен.

$$$387
Тұманның түрін ата:
A)Лодон және чикагалық түр.
B)Лондон және мадридтік түр.
C)Лос-анджелестік түр және мадридтік түр.
D)Лос-анджелестік түр және миландық түр.
E)Лос-анджелестік және лондондық түр.

$$$388
Ұзақ уақытта өзін-өзідері реттейтін қабілетті экожүйелер:
А)Ағысты.
В)Кемйтін.
С)Өсуші.
D)Конвейрлі.
Е)Климаксты.

$$$389
Биосфера жайлы ілімнің негізін салушы:
А)Э.Геккель.
В)М.Мебиус.
С)В.Сукачев.
D)В. Докучаев.
Е)В. Вернадский.

$$$390
Биосфера терминін өз еңбектерінде қолданған :
А)Э. Геккель.
В)М. Мебиус.
С)Ч. Элтон
D)Э. Зюсс.
Е)В. Сукачев.

$$$391
Биосфера құрамына кіретіндер:
А)Тек тірі зат.
В)Тек тірі және биогенді зат.
С)Тек тірі зат мен биокосты денелер.
D)Тірі заттар, биогенді зат мен биокосты денелер.
Е)Биогенді зат мен биокосты денелер.

$$$392
Төмендегі пункттердің қайсысында тірі зат анықтамасы берілген:
А)Өлі органика, детрит түрлерінің бәрі.
В)Барлық тірі ағзалар жиынтығы: микроағзалар, өсімдіктер мен жануарлар және олардың белсенді биомассасы.
С)Тірі заттар мен биогенді заттардың араласы.
D)Биогенді тау жыныстары, қазба отын бөлігін қоса алғанда.
Е)Биогенді заттардың биогенді емес минералды жыныстармен қоспасы.

$$$393
Биокосты зат деген не:
А)Тірі заттардың және биогенді заттардың минералды (биогенді емес) тау жыныстарымен араласуы.
В)Барлық тірі организмдер жиынтығы.
С)Микроорганизмдер, жануарлар мен өсімдіктер, олардың белсенді биомассасы.
D)Өлі органика мен биогенді тау жыныстары қазба отын бөлігін қосқанда.
Е)Детриттің барлық формаларыдың .

$$$394
Биогенді заттар анықтамасын көрсет:
А)Микроорганизмдер, өсімдіктер және жануарлар.
В)Барлық тірі организдер жиынтығы, олардың белсенді биомассасы.
С)Өлі органика, детриттің барлық түрлері және биогенді тау жыныстары, қазба отын бөлігін қосқанда.
D)Тірі зат пен биогенді заттармен және де минералды жыныстармен қоспасы.
Е)Белсенді биомасса.

$$$395
В.И. Вернадский биосферада келесі тірі заттар функциясын бөледі:
А)Бұзушы, концентрациялық, тотығу-тотықсыздану, ақпаратты, адамның биогеохимиялық әрекеті.
В)Газды, концентрациялық, тотығу-тотықсыздану, ақпаратты, адамның биогеохимиялық әрекеті.
С)Газды, концентрациялы, өңдеуші, ақпаратты, адамның биогеохимиялық әрекеті.
D)Газды, концентрациялы, тотығу-тотықсыздану, адамның биогеохимиялық әрекеті.
Е)Газды, концентрациялы, энергетикалық, орта түзуші, тасымалдаушы, тотығу-тотықсыздану, ақпаратты.

$$$396
Литосфера деген не:
А)Жердің саналы қабаты.
В)Атмосфераның озон қабаты.
С)Жердің газды қабаты.
D)Жердің су қабаты.
Е)Жердің қатты қабаты.

$$$397
Планетадағы адамның саналы әрекеті басты факторы болатын биосфераның даму сатысы:
А)Техносфера.
В)Ноосфера.
С)Антропосфера.
D)Социосфера.
Е)Гидросфера.

$$$398
Тіршілік және өндірістік процесстері қиындатылған адам мен қоршаған ортаның шиеленісу жағдайлары қалай аталады?
А)Экологиялық кризис.
В)Экологиялық статус.
С)Өзін-өзі реттеуші.
D)Айналым.
Е)Қордың азаюы.

$$$399
Қоршаған ортаға антропогенді әсер етудің мүмкін болатын зардаптарын болжау:
А)Табиғатты қорғау.
В)Экологиялық болжау.
С)Табиғаттың қайта өзгеруі.
D)Іс-әрекетті талдау.
Е)Әрекет ету бағдарламасы.

$$$400
Таралу масштабы бойынша ластанудың негізгі түрлерін ата:
А)Локальды, глобальды, жергілікті.
В) Аймақтық, локальды.
С) Глобальды, жергілікті.
D)Жергілікті, аймақтық, ғаламдық.
Е)Ластану түрлері көп.

$$$401
Жергілікті ластанудың сипаттамасы қай жауапта көрсетілген:
А)Қандай да бір пайдалы қазбаларды алу аудандарына тән.
В)Ірі өндіріс аудандарының әсеріне ұшыраған үлкен территориялар мен акваторияларды қамтиды.
С)Атмосфералық қалдықтармен сипатталады.
D)Ірі аймақтарға қолайсыз әсер тигізеді.
Е)Өзінің пайда болған жерінен үлкен қашықтықтарға тарайды.

$$$402
Аймақтық ластану сипаттамасы қай жауапта берілген:
А)Қандай да бір пайдалы қазбаларды алу аудандарына тән.
В)Ірі өндіріс аудандарының әсеріне ұшыраған үлкен территориялар мен акваторияларды қамтиды.
С)Атмосфералық қалдықтармен сипатталады.
D)Ірі аймақтарға қолайсыз әсер тигізеді.
Е)Өзінің пайда болған жерінен үлкен қашықтықтарға тарайды.

$$$403
Ғаламдық ластанудың сипаттамасы қай жауапта берілген:
А)Атмосфералық қалдықтармен сипатталады.
В)Ірі аймақтарға қолайсыз әсер етеді.
С)Өзінің пайда болу жерінен үлкен қашықтықтарға таралады.
D)Барлық жоғарыда аталғандар.
Е)Үлкен территориялар мен акваторияларды және барлық планетаны қамтиды.

$$$404
Атмосфера бөліктері биіктігінің өсуіне қарай қандай ретпен орналасқан:
А)Тропосфера, стратосфера, мезосфера, ионосфера, экзосфера.
В)Стратосфера, тропосфера, ионосфера, экзосфера, мезосфера.
С)Стратосфера, ионосфера, тропосфера, мезосфера, экзосфера.
D)Экзосфера, ионосфера, мезосфера, стратосфера, тропосфера.
Е)Тропосфера, мезосфера, стратосфера, ионосфера, экзосфера.

$$$405
Атмосфераны ластаушы негізгі техногенді көз:
А)Түсті металлургия.
В)Электрэнергия.
С)Химия өнеркәсібі.
D)Мұнай өндіру.
Е)Ағаш өңдеу өнеркәсібі.

$$$406
Жылулық эффект құбылысын ашқан:
А)Н. Фурье.
В)Э. Геккель.
С)Р. Шерлок.
D)В. Вернадский.
Е)С. Аррениус.

$$$407
Аталған газдардың қайсысы парникті газдарға жатпайды:
А)Метан.
В)Азот оксидтері.
С)Көмірқышқыл газы.
D)Күкірт оксидтері
Е)Сутегі.

$$$408
Атмосфераның табиғи ластануына жататындар:
A)Фреондар.
B)Бензипирин.
C)Жанартау.
D)Күкірт оксиді.
E)Мұнай өнімдері.

$$$409
Озон қабатының бұзылуына әсер ететін қандай химиялық қосылыс:
А)Көмірқышқыл газы.
В)Озон.
С)Метан.
D)Фреондар.
Е)Азот оксидтері.

$$$410
Парникті эффектінің нәтижелерінің теріс әсері ең қауіпті қайсысы:
А)Адам денсаулығының нашарлауы.
В)Грунттардың маусымдық еруінің артуы.
С)Әлемдік мұхит деңгейінің көтерілуі.
D)Батпақтану.
Е)Озон қабатының бұзылуы.

$$$411
Озон қабаты шоғырланған қабат:
А)Мезосфера, стратосфера.
В)Тропосфера, стратосфера.
С)Тропосфера, ионосфера
D) Ионосфера, мезосфера..
Е)Экзосфера, ионосфера.

$$$412
Озон қабатының бұзылуынан болатын негізгі қауіп:
А)Атмосферадағы көмірқышқыл газы концентрациясының шоғырлануының қарқындылығының көтерілуі.
В)Фотосинтез төмендеуі.
С)Климаттың суыттуы.
D)Ультракүлгін сәулелерінің өлімге әкеліп соқтыратын ықпалы.
Е)Климаттың жылынуы.

$$$413
Әртүрлі өндірістік қалдықтарының атмосфералық ылғалда еруінен пайда болатын жауын-шашындар, қышқыл жауындар, бұлардың қандай рН көрсеткіші болады:
А)5,9-дан төмен.
В)7- ден төмен.
С)7- ден жоғары.
D)5,6 –дан төмен.
Е)5,6-дан жоғары.

$$$414
Қышқыл жауындардың теріс нәтижелері қандай:
А)Топырақтағы өзгерістер (топырақ қышқылдануы, топырақ биотасынан нашарлауы, қысым келтіру және оның өлімі т.б.)
В)Су экожүйелеріндегі өзгерістер (қышқылдылықтың көтерілуі, балық ресурстарының жойылуы және т.б.).
С)Өсімдіктер өзгеруі (жапырақ қабықшасының бұзылуы, фотосинтездің бұзылуы, кебу және т.б.)
D)Шыны, бетон, және т.б. құрылыс материалдарының, оның ішінде ежелгі архитектуралық ескерткіштерінің бұзылуы.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.

$$$415
Күйенің (смогтың) қандай түрлерін бөлуге болады:
А)Мұзды, лондондық, фотохимиялық.
В)Мұзды, сулы, лос-анжелестік.
С)Лондондық, лос-анжелестік, токиялық.
D)Фотохимиялық, химиялық, физикалық.
Е)Лондондық, нью-йорктык, лос-анжелестік.

$$$416
1960 жылдан бері Арал теңізінің су деңгейі қанша метрге төмендеді:
А)5 м.
В)10 м.
С)17 м.
D)30 м.
E)34 м.

$$$417
Шөлейттену процессіне Қазақстан Республикасының қанша жері (%) ұшыраған:
А)10%
В)30%
С)60%
D)40%
E)100%

$$$418Е
Қазақстанның жер қойнауында Менделеев кестесінің қанша элементі табылған:
А)30
В)20
С)45
D)56
E)99

$$$419
Төменде қай түсініктің анықтамасы беріліп отыр: Ерекше табиғи қорғалатын, ғылыми, мәдени, эстетикалық, рекреациялық сауықтыру маңызы бар табиғи кешендер және объектілер мемлекеттік билік органдарының шешімімен шаруашылықта толықтай не бөлшектеп қолдануға тыйым салынған және сол учаскідегі суы және ауа кеңістігі:
А)Экожүйе.
В)Қорық.
С)Ерекше қорғалатын территория.
D)Қорғалым.
E)Биосфера.

$$$420
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасы ұйымдастырылмаған:
А)Жаратылыс саябақ.
В)Қорық.
С)Табиғи саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ.

$$$421
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген Табиғи кешенді жаратылыстың күйінде сақтап қалу мақсатымен кәдімгі шаруашылық қолданысынан алынған учаскелер территориясы:
А)Жаратылыс саябағы.
В)Қорық.
С)Табиғи саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ.

$$$422
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: Салыстырмалы үлкен табиғи территориялар мен акваторияларда экологиялық, рекреациялық, ғылыми сияқты үш негізгі мақсат орындалады, бірақ шаруашылықта қолданылатын зоналар да бар:
А)Табиғи ұлттық саябақ.
В)Қорық.
С)Табиғи саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ.

$$$423
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: Негізінен халықтың ұйымдастырылған демалысына қолданатын салыстырмалы түрде жеңіл қорғалатын режимі бар территориялар ерекше эстетикалық экологиялық құндылықтарымен ерекшеленеді:
А)Табиғи үлттық саябақ.
В)Қорық.
С)Табиғи саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ.

$$$424
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: Табиғи комплекстерді немес олардың компоненттерінің экологиялық балансын сақтап қолдау үшін белгілі мерзімге жасалған территориялар:
А)Табиғат ескерткіші.
В)Қорық.
С)Табиғи ұлттық саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ.

$$$425
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: Ғылыми, оқу, мәдени, ағарту мақсатында, өсімдік әлемін байыту, биотүрлілікті сақтау мақсатымен адам жасаған ағаштар мен бұталар коллекциясы осы аймақта жаңа өсімдіктердің интродукциясы және акклиматизациясы бойынша жұмыстары жүріп жатыр:
А)Жаратылыс саябақ.
В)Қорық.
С)Табиғи саябақ.
D)Қорғалым.
Е)Дендрологиялық саябақ, ботаникалық бақшасы.

$$$426
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: Мемлекеттік табиғи қорықтар құрамына кіретін және биосфералық процесстерді зерттеуде фондтық қорық – эталондық объектісі ретінде қолданылатын, территориялардың учасклері:
А)Биосфералық қорық.
В)Фондық қорық.
С)Табиғи ұлттық саябақ.
D)Қорғалым
E)Дендрологиялық саябақ және ботаникалық бақшасы.

$$$427
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: Ғылыми, экологиялық, мәдени және эстетикалық бағасы бар уникалды және ерекше қайта қалпына келмейтін табиғи объектілер:
А)Табиғи ескерткіш.
В)Қорық.
С)Биосфералық қорық.
D)Қорғалым
E)Дендрологиялық саябақ

$$$428
Қазіргі кезде Қазақстанда қанша ботаникалық саябақ жұмыс істеуде:
А)3
В)5
С)7
D)9
E)12

$$$429
Шығыс Қазақстан территориясында қанша қорық орналасқан:
А)1
В)3
С)2
D)4
E)5

$$$430
Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасы Баянауылдың әсем кешендерін қорғау үшін қолданылады:
А)Қорық.
В)Қорғалым.
С)Табиғи ескерткіш.
D)Ұлттық саябақ.
E)Ботаникалық саябақ.

$$$431
Шығыс Қазақстан территориясында қандай қорық орналасқан:
А)Батыс Алтай.
В)Үстірт.
С)Ақсу-Жабағалы
D)Барсакелмес.
E)Наурызым.

$$$432
Қазақстандағы ең бірінші қорықты ата:
А)Батыс Алтай.
В)Үстірт.
С)Ақсу-Жабағалы.
D)Барсакелмес.
E)Наурызым.

$$$433
Қазақстандаға ең алғашқы қорық қай жылы ұйымдастырылды:
А)1816
В) 1916
С)1926
D)1936
E)1946

$$$434
Болжамға сәйкес жер бетіндегі халықтың саны қаншаға келгенде тұрақтану керек:
А)6 млрд. адам.
В)10-12 млрд. адам.
С)8 млрд. адам.
D)7 млрд. адам.
E)12-15 млрд. адам.

$$$435
Қазіргі кезде жер бетіндегі халық саны қанша:
А)10 млрд. адам.
В)8 млрд. адам.
С)6 млрд. адамнан астам.
D)5 млрд. адамнан аз.
E)12 млрд. адам.

$$$436
Планетадағы орман массивтерінің жалпы ауданы шамамен құрайды:
А)10,5 млрд. га
В)9,8 млрд. га
С)5,5 млрд. га
D)4,0 млрд. га
E)2,2 млрд. га

$$$437
Біздің еліміздің территориясының қанша пайызын орман алып жатыр:
А)2 %
В)3 %
С)4 %
D)5 %
E)6 %

$$$438
Қазіргі кезде дүние жүзінде автомобиль саны қанша:
А)6 мың
В)2 млрд.
С)250 млн.
D)100 мың
E)500 млн.

$$$439
Автомобиль түтінінен көп мөлшерде шығатын қосылыстар:
А)Көмірсутектер.
В)Күкірт диоксиді.
С)Қорғасын.
D)Иісті газ.
E)Бензапирен.

$$$440
Семей сынақ полигонының қызымет жасаған кезеңі:
А)1938-1988 жж.
В)1949-1989 жж.
С)1965-1995 жж.
D)1970-2000 жж.
E)1947-1987 жж.

$$$441
Семей полигоны қызымет жасаған жылдары қанша ядролық қару-жарақ сыналды:
А)250.
В)370.
С)420.
D)470.
E)550.

$$$442
Қай жылы ең алғаш Тұрақты даму термині экологияда қолданылды:
А)1960 ж.
В)1970 ж.
С)1992 ж.
D)1990 ж.
E)1980 ж.

$$$443
Қандай конференцияда маңызды және негізгі документ 21 ғасыр күн тәртібі қабылданды:
А)1987 ж., Норвегия.
В) 1992 ж., Рио-де-Жанейро.
С) 1997 ж., Нью-Йорк.
D) 2002 ж., Йоханнесбург.
E) 2003 ж., Мәскеу.

$$$444
Қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ декларациясы қай жылы қабылданды:
А)1962.
В)1972.
С)1982.
D)1992.
E)2002.

$$$445
Қай жылы және қай жерде рет қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ-ның екінші конференциясы өткізілді:
А)1987 ж., Норвегия.
В)1992 ж., Рио-де-Жанейро.
С)1997 ж., Нью-Йорк.
D)2002 ж., Йоханнесбург.
Е)2003 ж., Мәскеу.

$$$446
Қай Саммитте Қазақстан Республикасының президенті
Н.A)Назарбаев Экономикалық өсім тек әлеуметтік даму және экологиялық қауіпсіздік жағдайында баяндамасымен шықты:
А)1987 ж., Норвегия.
В)1992 ж., Рио-де-Жанейро.
С)1997 ж., Нью-Йорк.
D)2002 ж., Йоханнесбург.
E)2003 ж., Мәскеу.

$$$447
Экологиялық заңдылықтың негізгі даму кезеңдерін атаңыз:
А)Бірінші, екінші, үшінші.
В)Пайда болуы, қалыптасуы, дамуы.
С)19 ғасыр, 20 ғасыр, 21 ғасыр.
D)Консервативтік, табиғиресурстық, экологиялық.
E)Биологиялық, экологиялық, техникалық.

$$$448
Экологиялық құқық деген түсініктің ең дұрыс анықтамасын табыңыз:
А)Бүгінгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны жақсатру мақсатында қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі.
В)Бүгінгі және ертеңгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғат қарым-қатынасы сферасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі болып табылатын құқық саласы.
С)Ертеңгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны сақтау мақсатында қоғам мен табиғиттың арасындағы өзара қарым-қатынастарды қадағалайтын құқық саласы.
D)Қоршаған табиғит ортасын сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормалары жүйесі болып табылатын құқық саласы.
E)Қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормалары болып табылатын құқық саласы.

$$$449
Бақа қай жануарлар тобына жатады:
А)Пойкилотермдік.
В)Ксерофиттік.
С)Гетеротермдік.
D)Гомойотермдік.
E)Эвригалендік.

$$$450
Кит қандай топқа жатады:
А)Паразиттер.
В)Гомойотермдік.
С)Мезофилдік.
D)Гиобионттық.
E)Пойкилотермдік

$$$451
Эвтрофтылар қандай топырақтың өсімдіктері:
А)Бай топырақтың.
В)Кедей топырақтың.
С)Тұзды топырақтың.
D)Орташа қоректік заттары бар топырақтың.
E)Құмды топырақтың.

$$$452
Жасыл өсімдікке түскенде күн радиациясы қалай пайдаланады:
А)Толық жұтылады.
В)Толық шағылысады.
С)Өсімдіктің бойында жылыну процесі жүреді.
D)Өсімдік бұл процеске қатыспайды.
E)Фотосинтез процесінде және өсімдік бойының жылынуы үшін қолданылады.

$$$453
Пелагиальдық организмдер:
А)Нектон, планктон.
В)Нектон, бентос.
С)Бентос.
D)Нектон, планктон, бентос.
E)Планктон, бентос.

$$$454
Мезофиттер:
А)Құрғақшылықта жақсы өсетін өсімдіктер.
В)Ылғалды қажет ететін өсімдіктер.
С)Қоңыржай ылғалдылықтың өсімдіктері.
D)Суда өсетін өсімдіктер.
E)Өте ылғалды жерлерде өсетін өсімдіктер.

$$$455
Дүниежүзілік мұхиттың экологиялық зоналары:
А)Нектон, планктон, пелагиаль.
В)Нектон.
С)Планктон.
D)Пелагиаль, бенталь.
E)Бентос, пелагиаль.

$$$456
Тіршілік ету ортасын атаңыз:
А)Су, жер, тау.
В)Топырақ, жер, ауа.
С)Топырақ, су, жер-ауа, ағза.
D)Су, жер-ауа, ағза, теңіздік.
E)Теңіздік, жер-ауа, ағза.

$$$457
Гидросфераның қандай тереңдігінде тірі организмдер тараған:
А)100м.
В)1500м.
С)3000м.
D)Күн сәулесі түсетін тереңдікте.
E)Барлық тереңдікте.
$$$458
Топырақта ылғал қандай түрде болады:
А)Байланыстылық, гравитациялық, ерітінді, бу түрінде.
В)Бу түрінде, капиллярлық, минералдық , байланыстылық.
С)Бу түрінде, капиллярлық, гравитациялық, байланыстылық.
D)Капиллярлық, бу түрінде, гравитациялық.
E)Кристалдық, капиллярлық, гравитациялық, байланыстылық.

$$$459
Биосфера дегеніміз:
А)Жердің қатты қабаты.
В)Экосфера.
С)Тірі және космостық заттар өмір сүру орталығы.
D)Барлық тірі зат және оның таралу облысынан тұратын жердің сыртқы қабаты.
E)Жердің сұйық қабығы.

$$$460
Биосфера дегеніміз:
А)Жаңа өмір мен ақыл- парасаттың ортасы.
В)Атмосфераның төменгі, барлық гидросфера, литосфераның жоғарғы бөлігі.
С)Жердің ғаламдық экожүйесі.
D)Жердің сыртқы қабығы.
E)Ақыл-парасаттылық ортасы.

$$$461
В.И. Вернадский бойынша биосфераның компоненттері-бұл:
А)Тірі зат, биогенді зат, костық зат, биокостық зат, адам, өсімдік заты.
В)Костық, биокостық, биогендік, тірі заттар.
С)Өсімдіктер, жануарлар, бактериялар, балдырлар, микроорганизмдер.
D)Продуценттер, консументтер, редуценттер.
E)Тірі зат, биогендік зат, костық зат, биокостық зат, өсімдік зат.

$$$462
Биосфераның дамуының жоғарғы сатысындағы адамның саналы іс-әрекетінің негізгі күшке айналу кезеңі:
А)Криосфер
В)Мезозой.
С)Антропосфера.
D)Кайназой.
E)Ноосфера.

$$$463
Биосфераның тірі затының негізгі массасын құрайтындар:
А)Жануарлар.
В)Өсімдіктер.
С)Бактериялар.
D)Зоопланктон.
E)Жыртқыштар.

$$$464
Биосферада тірі заттың таралуы:
А)Құрлық бетінде және мұхитта біркелкі.
В)Құрлық бетінде біркелкі емес, бірақ мұхитта біркелкі.
С)Құрлық бөлігінің жоғарғы бетінде ең көп, біркелкі емес.
D)Мұхит бөлігінің жоғарғы бетінде ең көп, біркелкі емес.
E)Құрлық бетінде біркелкі емес, бірақ мұхит бетінде біркелкі.

$$$465
Биосферадағы биогенді миграция – бұл қандай айналым:
А)Тірі ағзаларда шоғырланған энергияның.
В)Тірі ағзалардың құрамына кіретін элементтердің.
С)Тірі ағзаларда шоғырланған заттардың.
D)Тірі ағзалардың құрамына кіретін органикалық заттардың.
E)Тірі ағзалардың құрамына кіретін бейорганикалық заттардың.

$$$466
Атмосферадағы тіршіліктің жоғарғы шекарасы:
А)5 км.
В)10 км.
С)20 км.
D)25 км.
E)50 км.

$$$467
Тіршілік температураның қандай шегіне төзімді:
А)–50 0С -ден 50 0С.
В)0 0С -ден 50 0С.
С)–270 0С -ден 180 0С.
D)–80 0С -ден 80 0С .
E)-100 0С -ден 100 0С.

$$$468
Литосферада биосфераның төменгі шекарасын не анықтайды:
А)Температура.
В)Қысым.
С)Оттегінің болмауы.
D)Судың болмауы.
E)Метаморфтық тау жыныстарының шөгуі.

$$$469
Антропогендік әрекеттің табиғатқа әсері – бұл:
А)Адам әрекетімен байланысты.
В)Биосферадағы процестерге байланысты.
С)Табиғи құбылыстарға байланысты.
D)Геологиялық құбылыстарға байланысты.
E)биотикалық процесстерге байланысты.

$$$470
Қоршаған ортаның физикалық ластануы - бұл:
А)Шулы ластану.
В)Бактериялармен ластану.
С)Көмірқышқыл газымен ластану.
D)Ауыр металдармен ластану.
E)Вирустармен ластану.

$$$471
Антропогендік әсердің нәтижесінде атмосферадағы көмірқышқыл газының жинақталуы қандай теріс зардаптарға соқтырады:
А)Озон тесіктерінің пайда болуы.
В)Климаттық қозғалыстар, мысалы парникті эффект.
С)Фотосинтездеуші организмдермен органикалық заттардың түзілуінің күшейуі
D)Жер атмосферасының шағылыстыру қабілетінің артуынA)
E)Көміртегі қазбалар формаларының түзілуі: көмір, мұнай және табиғи газ.

$$$472
Озон тесіктері көбеюі атмосфераға қандай негізгі заттардың шығуымен шақырылады:
А)Иісті газ.
В)Күкірт оксидтері.
С)Метан.
D)Фреондар.
E)Диоксиндер.

$$$473
Қышқыл жаңбырдың пайда болуында негізгі роль атқаратын заттарды ата:
А)Иісті газ.
В)Күкірт оксидтері.
С)Метан.
D)Фреондар.
E)Диоксиндер.

$$$474
Қоршаған ортаның мониторингі анықтамасының қайсысы нақты мәнін көрсетеді:
А)Қоршаған ортаның жағдайын бақылау.
В)Қоршаған ортаның жағдайын сандық бақылау.
С)Қоршаған ортаны жағдайын бақылау.
D)Қоршаған ортаның жағдайын жүйелік бақылау және болжау.
E)Қоршаған ортаның сапасын басқару.

$$$475
Күн сәулесінің жер бетінен шағылу үлесі:
А)Магнето.
В)Диатриба.
С)Альбедо.
D)Марина.
E)Секка.

$$$476
Ауадағы улы заттардың шегінің қысқартылып белгіленуі:
А)ШРШ.
В)ШРТ.
С)УДК.
D)ШРМ.
E)ШРУ.

$$$477
Тропосфераның 78,1 % неден тұрады:
А)Оттегінен.
В)Гелийден.
С)Көмірқышқыл газынан.
D)Азоттан.
E)Сутегінен.

$$$478
Дамыған елдерде атмосфераға улы заттар қалдықтарының негізгі мөлшерін шығаратын сала:
А)Жылу электр станциясы.
В)Химиялық өндіріс.
С)Түсті металлургия.
D)Атом электр станциясы.
Е)Автотранспорт.

$$$479
Түтіннің, тұманның, шаң-тозаңның улы қоспасы қалай аталады:
А)Қышқыл жаңбыр.
В)Фреон.
С)Иісті газ.
D)Түтін (смог).
Е)Фотооксидант.

$$$480
Сумен қамтамасыз етуге жарамды тұщы сулар, гидросфераның жалпы көлемінің мына пайызына келеді:
А)1 %.
В)0,5 %.
С)0,3 %.
D)2 %.
Е)1,5 %.

$$$481
Суаттар ластануындағы негізгі мәнге иелері:
А)Өнеркәсіп өндірістерінің ағынды сулары.
В)Коммунальды өндірістерінің ағынды сулары.
С)Пайдалы қазбаларды өндіру мен байытудағы өндіріс қалдықтары.
D)Нөсерлі жауындармен заттардын шайылуы.
Е)Жануарлар кешеніндегі ағынды сулар.

$$$482
Соңғы жылдары тез қарқынмен суларда ғаламдық ластаушылардың қай түрі өсуде:
А)Ауыр металдардың.
В)Мұнайдың.
С)Фенолдың.
D)Пестицидтердің.
Е)Синтетикалық заттардың.

$$$483
Төмендегілердің қайсысына адамның ең көп ықпалы тиеді:
А)Су өсімдігіне.
В)Топырақ өсімдігіне.
С)Жер асты өсімдігіне.
D)Жер беті өсімдігіне.
Е)Теңіз өсімдігіне.

$$$484
Топырақ деградациясының ғаламдық көрінуі:
А)Эрозия.
В)Ластану.
С)Тұздану.
D)Шөлдену.
Е)Батпақтану.

$$$485
Либих заңы-бұл:
А)Экология зандарының бірі.
В)Толеранттылық заңы.
С)Экологиялық факторлар жайлы заң.
D)Минимум заңы.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.

$$$486
Ноосфера – бұл:
А)Сана сферасы.
В)Адамның саналы әрекеті анықтаушы болып келетін кезең.
С)Биосфера дамуының факторы.
D)Биосфераның дамуының жоғары сатысы.
Е)Ойлаушы қабық.

$$$487
Экожүйеге су қоймалары салынуының ықпалы:
А)Қолайлы.
В)Зиянды.
С)Аз белгілі.
D)Ықпал етпейді.
Е)Дұрыс жауабы жоқ.

$$$488
Қышқыл жаңбырларды шақырушы күкіртті газдың негізгі көзі:
А)Жылу электр станциялары.
В)Мұнай химия өндірісі.
С)Құрылыс материалдар өндірісі.
D)Автотранспорт.
Е)Ауыл шаруашылығы.

$$$489
Атмосфераға ластанудың ең көп мөлшері двигателі бар жүк автомобилінің қандай түрінен түседі:
А)Дизельді.
В)Іштен жану.
С)Газды.
D)Электрлі.
Е)Дурыс жауабы жоқ.

$$$490
Суды ластанудан тазалаудың биологиялық әдісі мынаны қолдануға негізделген:
А)Балықтар.
В)Өсімдіктер.
С)Микроағзалар.
D)Шымтезек.
Е)Мұнай.

$$$491
Энергияның экологиялық таза көздері:
А)Жылу электр станциялары.
В)Дизельды двигательдер.
С)Атом электр станциялары.
D)Күн батареялары.
Е) ЖЭО.

$$$492
Адам саны шығыны жағынан бірінші орын алатын апат түрі:
А)Жанартау атқылауы.
В)Жер сілкіну.
С)Тропикті циклондар.
D)Өрт.
Е)Сырғыма.

$$$493
Территориялар шөлденуінің басты себебі:
А)Өнеркәсіп.
В)Ауыл шаруашылығы.
С)Мұнай өңдеу.
D)Өрттер.
Е)Балық шаруашылығы.

$$$494
Озон қабатының жойылуының басты себепкері:
А)Иісті газ.
В)Фреон.
С)Көмірқышқыл газы.
D)Күкіртті газ.
Е)Су.

$$$495
Берілген территориялардағы 2000 құстың 1800-н торғайлар құрайды. Торғайлардың басымдылық деңгейі мына пайызға тең:
А)40 %.
В)25 %.
С)90 %.
D)15 %.
Е)9 %.

$$$496
Ноосфера түсінігін еңгізген:
А)Академик Вернадский.
В) Э. Леруа мен П. Тейяр де Шарден.
С)Э. Леруа, П. Тейяр де Шарден мен Вернадский.
D)П. Тейяр де Шарден мен Вернадский
Е)П. Тейяр де Шарден мен Н.Н. Моисеев.

$$$497
Вернадскийдің биосфера жайлы іліміне сәйкес биогенді миграцияға қатысатындар:
А)Микроорганизмдер мен көпклеткалы өсімдіктер.
В)Микроорганизмдер мен көпклеткалы жануарлар.
С)Барлық көпклеткалы организмдер адамдарды қоспағанда.
D)Микроорганизмдер, барлық көпклеткалы организмдер және де адам.
Е)Тек адам.

$$$498
Қазақстанда қанша ұлттық саябақтар жұмыс жасауда:
А) 113.
В) 7.
С) 3.
D) 2.
Е) 9.

$$$499
Қазақстанда қанша қорық жұмыс жасауда:
А)13.
В) 7.
С)3.
D)2.
Е)10.

$$$500С
Солтүстік Каспийдегі басты табиғат қорғаушы мәселе:
А)Алтын өндіру.
В)Түсті металл өндіру.
С)Мұнай өндіру.
D)Теңіз деңгейінің төмендеуі.
Е)Барлық жоғарыда аталғандар.