Ядроның негізгі заты
Жаратылыстану
1 Межелік бақылау. ПМНО 505 топ
Жер бетінің табиғаты,халқы,оның шаруашылық әрекеті туралы ғылым:
A) Геология
B) Гидрология
C) География
D) Картография
E) Топография
2.Грек тілінен аударғанда география сөзінің мағынасы:
A) Жерді өлшеу
B) Жерді зерттеу
C) Жерді оқу
D) Жерді сипаттап жазу
E) Жерді сызу
3.Дүние жүзін алғаш рет айналып шыққан саяхатшы:
A) Н.М.Пржевальский
B) Дж.Кук
C) Васко да Гама
D) Ф.Магеллан
E) Х.Колумб
4.Ұлы географиялық ашулар заманы:
A) ХVғ.
B) ХVғ.аяғы–ХVІІғ.ортасы
C) ХVІ ғ.басы
D) ХVІІғ.
E) ХVІғ.ортасы-ХVІІғ.басы
5.Христофор Колумб экспедиция бастаған жыл:
A) 1521
B) 1700
C) 1492
D) 1821
E) 1892
6.География ғылымы зерттейді.
А) өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығын.
В) Жердіз табиғатын, халқын, оныз шаруашылығын.
С) Табиғат денелері мен құбылыстарды.
D) Жер бетініз жеке аймақтарын.
Е) Жердіз Күн жүйесіндегі орнын.
7.География ұғымын енгізген
А) Аристотель
В) Эратосфен
С) Геродот
D) Страбон
Е) Платон
8.География ғылымының салалары.
А) Экономикалық,әлеуметтік.
В) Саяси, физикалық.
С) Физикалық, экономикалық.
D) Аймақтық, физикалық.
Е) Рекреациялық, экономикалық
9.Күнге ең жақын орналасқан ғаламшар:
A) Плутон
B) Нептун
C) Сатурн
D) Уран
E) Меркурий
10.Күннен ең алыс орналасқан ғаламшар:
A) Шолпан
B) Жер
C) Плутон
D) Марс
E) Уран
11. Магмалық тау жыныс:
A) Тас көмір
B) Базальт
C) Шымтезек
D) Мәрмәр
E) Құмтас
12.Жердің ең ортасында орналасқан:
A) Мантия
B) Жер қыртысы
C) Ядро
D) Магма
E) Лава
13. Бұрын теңіз түбі болып, кейін көтерілудің нәтижесінде пайда болған жазықтар:
A) Тегіс жазықтар
B) Төбелі жазықтар
C) Қырат жазықтар
D) Алғашқы жазықтар
E) Таулы жазықтар
14.Жердің радиусы:
A) 40000 км
B) 6371 км
C) 2900 км
D) 3600 км
E) 5400 км
15.Жер Күннен ... орналасқан?
А) 1-ші
В) 2-ші
С) 3-ші
D) 4-ші
Е) 5-ші
16.Жердіз шар тәріздес болуыныз географиялық мәні.
А) Күн сәулелері әркелкі таралады.
В) Күн сәулелері бірдей түседі.
С) Жердіз дәл картасы жасалады.
D) Жер бедеріне әсер етеді.
Е) Ешқандай мәні жоқ
17.Жер бетінде жыл маусымдарыныз ауысу себебі.
А) Жер білігініз обитасына тік орналасуы.
В) Күнніз Жерді зор тарту күші.
С) Жыл мезгілдері ауыспайды.
D) Күн сәулесініз түсу бұрышы мен түсу уақытыныз ұзақтығы.
Е) Жердіз өз өсінен айналуынан
18.Жер өз білігін айналып өтеді
А) 21 сағатта
В) 22 сағатта
С) 23 сағатта
D) 24 сағатта
Е) 25 сағатта
19.Жердіз білігі орбита кезістігіне орналасқан
А) 23,5ғ
В) 33,5ғ
С) 65ғ
D) 66,5ғ
Е) 86,5ғ
20.Көкжиек тұстарының бағыттары:
A) Рулетка
B) Азимут
C) Флюгер
D) Румб
E) Нивелир
Күнге ең жақын орналасқан планета:
А. Меркурий
B. Жер
C. Марс
D. Шолпан
Е. Нептун
Күн жүйесіндегі орталық дене:
А. Күн
B. Жер
C. Юпитер
D. Нептун
Е. Плутон
Күнді эллипс тәрізді орбита бойымен айналып жүретін шар тәріздес тығыз денелер:
А. Жұлдыздар
B. Ғаламшарлар
C. Метеориттер
D. Астеоридтер
Е. Жер
Жердің орташа тығыздығы:
А. 9,5 гсм
B. 5,5 гсм
C. 2,5 гсм
D. 11,5 гсм
Е. 7,5 гсм
Жердің аралық қабаты:
А. Ядро
B. Жер қабығы
C. Мантия
D. Ядро, мантия
Е. Литосфера
Егер абсолют биіктігі 500 м-ден астам болса, мұндай жазық қалай аталады?
A. Қырат
B. Ойпат
C. Үстірт
D. Төбе
Е. Тау
Біздің өлкеде қандай пайдалы қазба кездеседі?
A. Көмір
B. Газ
C. Шымтезек
D. Мұнай
Е. Күкірт
Жазықтар картада қандай түспен бейнеленеді?
A. Көк
B. Қоңыр
C. Жасыл
D. Қызыл
Е. Көк
Алғашқы пайда болған жыныстар?
A. Шөгінді
B. Магмалық
C. Метаморфоздық
D. Магмалық және шөгінді
Е. Базальтты
Таудың ең биік жері?
А. Қырқа
B. Шың
C. Қырат
D. Қырат және қырқа
Е. Өткел
Абсолют биіктігі 200 м-ден 500 м-ге дейін болса, жазықтың қай түрі
A. Ойпат
B. Қырат
C. Үстірт
D. Төбе
Е. Қырқа
Абсолют биіктігі 1000 м-ге дейін қандай тау?
A. Орташа
B. Аласа
C. Биік
D. Өте биік
Е. Қырқа
Қай минерал: үш кварцтан, дала шпатынан, смоладан құралған?
A. Мәрмәр
B. Гранит
C. Әктас
D. Бор
Е. Силикат
Кенді пайдалы қазбалар:
A. Темір, мыс, қорғасын
B. Тұз, құм, мәрмәр
C. Гранит, әктас, саз
D. Шымтезек, көмір, мұнай
Е. Силикат, тас, құм
Қазақстанның қай облысында 85 % темір кенінің қоры шоғырланған?
A. Шығыс Қазақстан облысында
B. Қостанай облысында
C. Оңтүстік Қазақстан облысында
D. Батыс Қазақстан облысында
Е. Қарағанды
Мұнай мен газдың қоры қай аумақтарда шоғырланған?
A. Торғай, Павлодар
B. Солтүстік Қазақстан, Қарағанды
C. Атырау, Орал
D. Маңғыстау
Е. Шығыс Қазақстан
Жердің ауалы немесе газды қабығы:
А. Гидросфера
В. Атмосфера
С. Стратосфера
D. Литосфера
Е. Тропосфера
Атмосфераның ең төменгі қабаты, онда барлық ауа массасының 80%-ға жуығы шоғырланған, ең тығыз қабат:
А. Мезосфера
В. Тропосфера
С. Термосфера
D. Стротосфера
Е. Ионосфера
Теңіз деңгейінен есептегенде ауа қысымының биіктігі қаншаға тең?
А. 760 мм
В. 660 мм
С. 780 мм
D. 670 мм
Е. 550 мм
Бір бағытта соғатын ауа тасқыны:
А. Муссондар
В. Пассаттар
С. Циклондар
D. Антициклондар
Е. Бриздер
Ортасында қысымы төмен, ал шеткі жағында жоғары болатын құйын:
А. Муссон
В. Антициклон
С. Пассат
D. Циклон
Е. Бриз
Құрлықта жазда ыстық, қыста суық, теңізде жазда салқын, қыста жылымық. Қай ауа массасы?
А. Арктика ауасы
В. Поляр ауасы
С. Тропик ауасы
D. Экваторлық ауа
Е. Муссондық ауа
Жауын-шашын мөлшерін өлшейтін аспап:
А. Барометр
В. Термометр
С. Гигрометр
D. Анеронд
Е. Анеометр
Қазақстанның ең жылы айы:
А. Маусым
В. Шілде
С. Тамыз
D. Қыркүйек
Е. Наурыз
Жылдық орташа температуралық амплитуда республиканың солтүстігінде:
А. 30-35°
В. 25-30°
С. 28-30°
D. 38-40°
Е. 10-15°
Мұз кристалдарынан тұратын ақ түсті кішкене бұлттар:
А. Шарбы бұлттар
В. Ақша бұлттар
С. Будақ бұлттар
D. Қабат бұлттар
Е. Қауырсынды бұлттар
Жауынның тамшылары едәуір ірілеу немесе қар жұлдызшаларындай болады, кейде бірнеше күнге дейін созылады да, қатпарлы жауын бұлттарынан жауады:
А. Нөсерлі жауын
В. Сіркіреген жауын
С. Ақ жауын
D. Ұзақ жауын
Е. Тамшы
Тұман тәуліктің қай уақытында байқалады?
А. Ертеңгілікте
В. Түсте
С. Кеште
D. Түнде
Е. Таңертең
Салқын, суық күндері жел, негізінен, қай бағыттан соғады?
А. Оңтүстік
В. Солтүстік
С. Шығыс
D. Батыс
Е. Оңтүстік-шығыс
Халық нышандарының дұрыстығын тексере отырып, күн суытатынын анықтаңыз:
А. Мысық қабырғаны тырналаса
В. Аспанда жұлдыз жиі болса
С. Мұржадан шыққан түтін жоғары көтерілсе
D. Қарға тұмсығын қанатынын астына тықса
Е. Ит жерге аунаса
Жердің су қабығы:
A. Атмосфера
B. Биосфера
C. Гидросфера
D. Литосфера
Е. Мезосфера
Құрлықты материктер мен аралдарға бөлетін жер шарының су қабығы:
A. Теңіздер
B. Өзендер
C. Мұхиттар
D. Мұздықтар
Е. Шығанақтар
Ең үлкен, ең терең мұхит:
A. Үнді мұхиты
B. Солтүстік Мұзды мұхит
C. Тынық мұхиты
D. Атлант мұхиты
Е. Барлық жауабы дұрыс
Мұхиттардан режимі мен жануарлар дүниесі жөнінен айырмашылығы бар мұхиттар бөліктері:
A. Теңіздер
B. Өзендер
C. Шығанақтар
D. Бұғаздар
Е. Көлдер
Мұхиттің немесе теңіздің 200 м-ге дейінгі тереңдіктегі суы аз түбін қалай деп атайды?
A. Науа
B. Мұхит түбі
C. Материктік қайран
D. Беткей
Е. Барлығы дұрыс
Қай теңіздің суының тұздылығы 41‰?
A. Жерорта теңізі
B. Қызыл теңіз
C. Өлі теңіз
D. Қара теңіз
Е. Ақ теңіз
Мұхиттың (теңіздің) бір бөлігі, ол құрлыққа тереңдеп еніп жатқанмен, мұхитпен (теңізбен) еркін жалғасады:
A. Шығанақ
B. Бұғаз
C. Түбектер
D. Аралдар
Е. Шұңгұлама
Екі жағынан материктердің немесе аралдардың жағаларын шектеп тұрған айтарлықтай енсіз су айдыны:
A. Шығанақ
B. Бұғаз
C. Өзен
D. Көл
Е. Түбек
Судың көлденең бағытта үлкен қашықтыққа орын ауыстыруы:
A. Толқындар
B. Өзендер
C. Ағыстар
D. Жел
Е. Барлығы дұрыс
Мексика шығанағынан ағып шығып, солтүстікке Африка жағасынан жел айдап әкелген судың қосылуынан пайда болған жылы ағыс:
A. Батыс желдер ағысы
B. Пассатты ағыстар
C. Лабрадор ағысы
D. Гольфстрим
Е. Канар ағысы
Өзен ағатын аңғар түбін қалай деп атайды?
A. Саға
B. Сала
C. Арна
D. Ағыс
Е. Жайылма
Арнаға көлденең тұрған қатты жыныстар мен тас үйінділерінен не пайда болады?
A. Террастар
B. Сарқырама
C. Шоңғырлар
D. Атырау
Е. Арна
Құрлықта табиғи ойпаңдарға жиналған су:
A. Бөген
B. Көл
C. Өзен
D. Канал
Е. Теңіз
Ескіден қалып қойған қалдық көлдер:
A. Балқаш, Қорғалжын
B. Зайсан, Алакөл
C. Каспий, Арал
D. Шалқар
Е. Алакөл
Жасанды өзендер:
A. Каналдар
B. Бөгендер
C. Айдындар
D. Мұздықтар
Е. Мореналар
Қазақстанның өзендерінің негізгі қоректену көздерінің бірі:
A. Жаңбыр суы
B. Қар суы
C. Мұздықтар суы
D. Жерасты суы
E. Артезиан суы
Сарыағаштың шипалы суы қай жылы ашылды?
A. 1946 жылы
B. 1954 жылы
C. 1961 жылы
D. 1975 жылы
Е. 1933 жылы
Қай көлге Іле, Қаратал, Ақсу, Лепсі, Аягөз өзендері құяды және көлдің ауданы 17-22 мың шаршы км:
A. Арал
B. Каспий
C. Балқаш
D. Зайсан
Е. Алакөл
Құрлықтағы тұщы мұздың жиынтығы:
A. Мұздық
B. Мореналар
C. Көпжылдық тоң
D. Айсберг
Е. Делюивий
Жердің ауалы немесе газды қабығы:
А. Гидросфера
В. Атмосфера
С. Стратосфера
D. Литосфера
Е. Термосфера
Атмосфераның ең төменгі қабаты, онда барлық ауа массасының 80%-ға жуығы шоғырланған, ең тығыз қабат:
А. Мезосфера
В. Тропосфера
С. Термосфера
D. Стротосфера
Е. Ионосфера
Теңіз деңгейінен есептегенде ауа қысымының биіктігі қаншаға тең?
А. 760 мм
В. 660 мм
С. 780 мм
D. 670 мм
Е. 500мм
Бір бағытта соғатын ауа тасқыны:
А. Муссондар
В. Пассаттар
С. Циклондар
D. Антициклондар
Е. Бриз
Ортасында қысымы төмен, ал шеткі жағында жоғары болатын құйын:
А. Муссон
В. Антициклон
С. Пассат
D. Циклон
Е. Бриз
Құрлықта жазда ыстық, қыста суық, теңізде жазда салқын, қыста жылымық. Қай ауа массасы?
А. Арктика ауасы
В. Поляр ауасы
С. Тропик ауасы
D. Экваторлық ауа
Е. Муссондық
Жауын-шашын мөлшерін өлшейтін аспап:
А. Барометр
В. Термометр
С. Гигрометр
D. Анеронд
Е. Анемометр
Қазақстанның ең жылы айы:
А. Маусым
В. Шілде
С. Тамыз
D. Қыркүйек
Е. Қазан
Жылдық орташа температуралық амплитуда республиканың солтүстігінде:
А. 30-35°
В. 25-30°
С. 28-30°
D. 38-40°
Е. 18-42°
Мұз кристалдарынан тұратын ақ түсті кішкене бұлттар:
А. Шарбы бұлттар
В. Ақша бұлттар
С. Будақ бұлттар
D. Қабат бұлттар
Е. Қатпарлы бұлттар
Жауынның тамшылары едәуір ірілеу немесе қар жұлдызшаларындай болады, кейде бірнеше күнге дейін созылады да, қатпарлы жауын бұлттарынан жауады:
А. Нөсерлі жауын
В. Сіркіреген жауын
С. Ақ жауын
D. Ұзақ жауын
Е. Өтпелі жауын
Тұман тәуліктің қай уақытында байқалады?
А. Ертеңгілікте
В. Түсте
С. Кеште
D. Түнде
Е. Таңертең
Салқын, суық күндері жел, негізінен, қай бағыттан соғады?
А. Оңтүстік
В. Солтүстік
С. Шығыс
D. Батыс
Е. Орталық
Республиканың жер бедерінің басты ерекшелігі?
А. Жазықтар
B. Үстіттер
C. Аласа таулар мен жазықтар
D. Биік таулар
Е. Ойпаттар
Сарыарқаның ең биік тауы?
А. Ұлытау
B. Ақсоран
C. Шыңғыстау
D. Қарқаралы
Е. Қарақия
Маңғыстаудың ойыс жері?
А. Бесщоқы
B. Қаратау
C. Ақтау
D. Қарақия
Е. Ақсоран
Республиканың оңтүстігі мен оңтүстік-батысындағы кең-байтақ жерді алып жатқан жазық:
А. Батыс Сібір жазығы
B. Тұран жазығы
C. Каспий маңы ойпаты
D. Есіл-Тобыл жазығы
Е. Орал алды үстірті
Орал тауы мен Еділ өзені аралығында орналасқан және аласа қысқа қатпарлар түзетін әктәстан, бордан, басқа шөгінді жыныстардан түзілген қырат?
А. Жалпы Сырт
B. Орал алды үстірті
C. Торғай
D. Үстірт
Е. Солтүстік Сібір
Қазақстанның ең үлкен үңгірі?
А. Палатка
B. Әулиетас
C. Аюлы
D. Жұмбақтас
Е. Қоңыр Әулие
Қазақстанның ең биік нүктесі?
А. Мұзтау
B. Теріскей Алатауы
C. Талғар шыңы
D. Хантәңірі
Е. Мұзды
Ең биік сарқырама?
А. Күркілдек
B. Мұздыбұлақ
C. Көккөл
D. Аюлы
Е. Виктория
Аласа таулы өлкелерге қайсысы жатады?
А. Сарыарқа, Жоңғар Алатауы, Алтай
B. Маңғыстау, Мұғалжар, Сауыр-Тарбағатай
C. Сарыарқа, Маңғыстау, Мұғалжар
D. Тянь-Шань, Сарыарқа, Мұғалжар
Е. Маңғыстау, Мұғалжар, Алтай
Мұнай, газ өнеркәсібі дамыған аудандар:
А. Орталық Қазақстан
B. Шығыс Қазақстан
C. Батыс Қазақстан
D. Оңтүстік Қазақстан
Е. Торғай
Жауын-шашынның орташа жылдамдық мөлшері:
А. 90-1600 мм
B. 130-1500 мм
C. 100-700 мм
D. 200-800 мм
Е. 500-700 мм
Қазақстанның ірі өзендері?
А. Ертіс, Есіл, Орал, Сырдария
B. Шу, Сарысу, Торғай, Ырғыз
C. Сағыз, Ойыл, Жем
D. Қаратал, Лепсі, Ақсу, Тентек
Е. Ертіс, Іле, Тобыл
Арал теңізі алабының өзендері?
А. Қаратал, Лепсі, Ақсу
B. Орал, Жем, Сағыз
C. Сырдария, Шу, Сарысу, Торғай
D. Ойыл, Іле, Тентек
Е. Ертіс, Іле, Тобыл
Терісі бағалы аң-ондатра өсірілетін республиканың оңтүстік-шығысындағы көл:
А. Каспий теңізі
B. Арал теңізі
C. Қорғалжын
D. Балқаш
Е. Зайсан
Халық шаруашылығына ең қажетті:
А. Екпе суы
B. Терең қабатаралық жерасты суы
C. Минерал суы
D. Термаральды жерасты суы
Е. Тұщы су
Бұрынғы теңіздердің орнында қалған қалдық көлдер?
А. Каспий, Арал, Балқаш
B. Қорғалжын
C. Наурызым
D. Сілеті
Е. Қорғалжын
Құралайдың салқыны қай мезгілінде болады?
А. 20-25 сәуір
B. 10-15 маусым
C. 17-25 мамыр
D. 19-22 мамыр
Е. 10-15 қазан
Қазақстаның табиғи зоналарының орналасуы:
А. Орманды дала, шөлейт, шөл, таулы аймақ
В. Дала, шөл, шөлейтғ орманды дала, таулы аудандар
С. Орманды дала, дала, шөлейт, шөл, таулы аудандар
D. Шөл, шөлейт, дала, орманды дала, таулы аймақ
Е. Шөл
Сазды шөлдер қай жерлерде таралған?
А. Қызылқұм, Қарақұм, Мойынқұм
В. Үстірт, Бетпақдала, Сырдарияның оңтүстігі
С. Сарыарқаның оңтүстігі, Бетпақдаланың шығыс, Үстірт
D. Қызылқұм. Үстірт
Е. Каспий маңында
Жер полюстер бағытына қарай аздап қабысыңқы, мұндай форманы қалай атайды?
А. Сфероид
В. Геоид
С. Свал
D. Шар
E. Эллипсоид
Жердің су қабығы қалай аталады?
А. Гидросфера
В. Атмосфера
С. Литосфера
D. Стратосфера
E. Экзосфера
Жерге жақын қабаттардағы атмосферадағы азот мөлшері
А. 28.08 %
В. 70.75 %
С. 78.08 %
D. 20.95 %
E. 29.75 %
Биосфера термині қай ғалым еңбектерінен соң кең қолданыла бастады?
А. Зюсс
В. Вернадский
С. Опарин
D. Виноградов
E. Герд
Ең терең Мариан ойпаты қай мұхитта?
А. Атлант мұхитында
В. Тынық мұхитына
С. Үнді мұхитында
D. Солтүстік мұзды мұхитында
E. Баренц теңізі
Көлемі жағынан ең кіші мұхит
А. Үнді мұхитында
В. Атлант мұхитында
С. Солтүстік мұзды мұхитында
D. Тынық мұхитына
E. Қызыл теңіз
Материктер мен аралдардың мұхитқа еніп жатқан блігі қалай аталады?
А. Мүйіс
В. Түбек
С. Жазық
D. Архипелаг
E. Арал
Ең жоғарғы биіктіктерде түзілетін бұлт қалай аталады?
А. Будақ бұлт
В. Қабат бұлт
С. Шарбы бұлты
D. Қабат-будақ бұлт
E. Қатпарлы
Тірі организмдердердің тіршілік етуінің төменгі шекарасы немен анықталады?
А. Температура және қысым
В. Қысым және тұздылық
С. Тұздылық пен жер бедері
D. Жер бедері және жарық
E. Климаттық белдеулер
Гидросфера ұғымы нені қамтиды?
А. Мұздақтар
В. Жердің үздіксіз су қабығы
С. Өзендер, көлдер, теңіздер
D. Әлемдік мұхит, өзендер
E. Жер асты сулары
Азондық экран атмосфераның қай қабатында түзіледі?
А. Тропосферада
В. Стратосферада
С. Мезосферада
D. Термосферада
Е. Ионосфера
Температураның жер бетінде биіктік артқан сайын жоғарлауы қалай аталады?
А. Изотерма
В. Инверсия
С. Альбедо
D. Изогипсы
Е. Изобара
Жер қабығы жоғарғы қатты қабатымен бірге қалай аталады?
А. Атмосфера
В. Литосфера
С. Биосфера
D. Ноосфера
E. Гидросфера
Сейсмологтар мәліметі бойынша Жердің ядросының ішкі бөлімінде заттар қандай күйде болады?
А. Қатты күйде
В. Балқыған күйде
С. Газ тәрізді күйде
D. Ерітінді күйде
E. Бу түрінде
Қазақстанның ең жоғарғы нүктесі
А. Хан Тәңірі шыңы
В. Жеңіс шыңы
С. Талғар шыңы
D. Алатау шыңы
E. Қарақия
Күн жүйесіндегі көлемі жағынан ең кіші планета
А. Венера
В. Юпитер
С. Уран
D. Плутон
E. Меркурий
Егер бұлт жұқа немесе көгілдір түсті, біркелкі жұқа жамылғы түрінде болса
А. Қатпарлы бұлт
В. Қауырсынды бұлт
С. Қауырсынды-қатпарлы бұлт
D. Қауырсынды-будақ бұлт
E. Жаңбырлы будақ
Судың газтәрізді қүйден сұйық күйге көшуі қалай аталады?
А. Конденсация
В. Булану
С. Сублимация
D. Дұрыс жауап жоқ
E. Ассимиляция
Жер қойнауынан көтеріліп, оның бетіне шыққан магмадан п.б. геологиялық түзіліс қалай аталады?
А. Лава
В. Вулкан
С. Бұлақ
D. Дұрыс жауабы жоқ
E. Базальт
Климат түзуші процестер: күн радиясының келуі менг жоғалуы, ауа циркуляциясы, ылғал айналым қайда жүреді?
А. Атмосферада
В. Гидросферада
С. Литосферада
D. Тропосферада
E. Ионосферада
Гейзер дегеніміз не?
А. Суық жер асты суларының циркуляциясы
В. Қайталанып атқылап тұратын ыстық бұлақтар
С. Каналдар арқылы ағатын сулар
D. Қатып қалған лава түйірлері
E. Қайталанып атқылап тұратын суық бұлақтар
Атмосфера қанша қабаттан тұрады?
А. Тропосфера, мезосфера, термосфера, экзосфера, литосфера, гидросфера
В. Тропосфера, стратосфера, мезосфера, термосфера, ионосфера, экзосфера
С. Стратосфера, мезосфера, ионосфера, литосфера, экзосфера
D. Стратосфера, мезосфера, термосфера, ионосфера
E. Биосфера, экзосфера, литосфера, гидросфера
Жердің ішкі құрлысы
А. Жер қабығы, мантия, ядро
В. Ядро, мантия
С. Жер қабығы, ядро
D. Магниттік сфера
E. Жер қыртысы
124 сұрақ
Өсімдіктер дүниесі
Өсімдіктердің өсу мүшелері:
А. Тамыр, сабақ, жапырақ
В. Гүл, жеміс, тұқым
С. Дің, бүр, жидек
D. Жаңғақ, дән
Е. Бұршаққын
Өсімдіктердің көбею мүшелері:
А. Гүл, жеміс, тұқым
В. Тамыр, сабақ, жапырақ
С. Дің, бүр, жидек
D. Жаңғақ, дән
Е. Қорапша
Пішіні шар тәрізді бактериялар:
А. Коктар
В. Диплококтар
С. Стрептококткр
D. Вибриондар
Е. Спирогира
Көп тұрып қалған су қоймаларында біржасушалы қай балдырлар жүзіп жүреді?
А. Қызыл балдырлар
В. Қоңыр балдырлар
С. Жасыл балдырлар
Д. Сары балдырлар
Е. Диотомдық
Астық тұқымдас өсімдіктерді бүлдіретін қауіпті саңырауқұлақтардың бірі:
А. Актиколиткоз
В. Майқұлақтар
С. Ақ саңырауқұлақтар
D. Қара күйе
Е. Қастауыш
Қарағай қабығында сұрғылт көгілдір реңі ірі жұқа нан тәрізді болып өсетін қыналар:
А. Пелитигера
В. Сақалды қына
С. Пармелия
D. Қаспақты қына
Е. Спорыня
Ені мен көлденеңі біршама біркелкі болатын клеткалар қалай аталады?
А. Паренхималық
В. Прозенхималық
С. Склеренхималық
D. Сосудты
E. Протопласт
Клетканың тірі бөлігі қалай аталады?
А. Вакуоль
В. Мезоплазма
С. Эндоплазмалық тор
D. Протопласт
E. Плазмолемма
Жасыл өсімдіктердің күн сәулесінің әсерінен анорганикалық заттардан органикалық заттар түзу процесі қалай аталады?
А. Бактериялар
В. Фотосинтез
С. Биосинтез
D. Дұрыс жауап жоқ
E. Хемосинтез
Клеткаланбаған организмдерге жататын:
А. Бактериялар
В. Балдырлар
С. Вирустар
D. Саңырауқұлақтар
E. Қыналар
Хлоропласт қандай қызмет атқарады?
А. Ассимиляциялық
В. Тасымалдаушы
С. Қорлық
D. Бөліп шығару
E. Өткізгіш
Клеткадағы белок синтездеу қызметін атқарушы органоид?
А. Вакуоль
В. Рибосомалар
С. Пластидтер
D. Ядро
E. Цитоплазма
Диктиосомдардың қызметін көрсетіңіз?
А. Қорлық
В. Ассимиляциялық
С. Бөліп шығару
D. Тасымалдау
E. Өткізгіш
Биосфераны сипаттайтын маңызды
А. Тұрақтылық, өздігінен реттелу, тепе-теңдік
В. Тұрақсыздық, өздігінен реттелу, тепе-теңдік
С. Өсімдіктер мен жануарлардың санының қарым-қатынасының сақталуы
D. Түрдің көптүрлігі
E. Өзін-өзі реттеу
Өсімдіктің құрлысын зерттейтін ғылым қалай аталады?
А. Геоботаника
В. Өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы
С. Өсімдіктер экологиясы
D. Микробиология
Е. Өсімдіктер систематикасы
Клетка қабықшасы неден тұрады?
А. Белок
В. Май
С. Крахмал
D. Целлюлоза
E. Пектин
Ұзындығы еніненбіршама артық клеткалар қалай аталады?
А. Паренхималық
В. Прозенхималық
С. Склеренхималық
D. Склереидтер
E. Тасты клеткалар
Лейкопласт қандай қызмет атқарады?
А. Ассимиляциялық
В. Қорлық
С. Тасымалдаушы
D. Катализдеу
E. Бөліп шығарушы
Тірі организмдердің құрылымдық және функциональдық бірлігі қалай аталады?
А. Органоид
В. Клетка
С. Ұлпа
D. Мүше
E. Цитоплазма
Клетканың тұқым қуалау ақпаратын беру қызметін атқарушы
А. Вакуоль
В. Рибосомалар
С. Пластидтер
D. Ядро
E. Митохондрии
Митохондриялар қандай қызмет атқарады?
А. Белок биосинтезі
В. Ассимиляциялау
С. Тотықтыру-энергетикалық орталық
D. Бөліп шығару
E. Су реттеуші
Екінші жабындық ұлпа
А. Перидерма
В. Қыртыс
С. Қабық
D. Эпидермис
E. Эпиблема
Картофель түйнегідегі қандай ұлпа жақсы дамыған?
А. Сорушы ұлпа
В. Ассимиляциялаушы ұлпа
С. Қор жинаушы ұлпа
D. Ауалық ұлпа
E. Өткізгіш
Өсімдік клеткасындағы түссіз пластидтер
А. Хлоропластар
В. Хромопластар
С. Лейкопластар
D. Хлорофил
E. Амиопластар
Өсімдік мүшелерінің жуандап өсуін қамтамасыз етуші
А. Төбелік меристема
В. Бүйірлік меристема
С. Қыстырмалы меристема
D. Жарақат меристемасы
E. Латеральдық
Өсімдік организмінде қоректік заттар ағынын қамтамасыз етуші қандай ұлпа?
А. Жасаушы
В. Ауалық
С. Өткізгіш
D. Жабындық
E. Негізгі
Өсімдіктің ішкі бөліктерін қоршаған ортаның қолайсыз әсерлерінен, қорғайтын ұлпалар тобы қалай аталады ?
А. Түзуші
В. Арқаулық
С. Жабындық
D. Өткізгіш
E. Бөліп шығарушы
Шашақты тамыр жүйесі қандай өсімдіктерге тән?
А. Бұршақ тұқымдастарына
В. Күрделігүлділерге
С. Кресгүлділерге
D. Астық тұқымдастарына
E. Еріндігүлділер
Жапырақта фотосинтез процесінің нәтижесінде не түзіледі?
А. Қант
В. Белок
С. Май
D. Минералдық заттар
E. Ферменттер
Тозаңдану дегеніміз не?
А. Аталықтың аналыққа түсуі
В. Насекомдардың тозаңдарды жинауы
С. Тозаңның аналық аузына түсуі
D. Аналықтың аталыққа түсуі
E. Жатынның түзілуі
Вегетативтік (соматикалық) клеткалардың бөліну жолы
А. Митоз
В. Амитоз
С. Мейоз
D. Дұрыс жауабы жоқ
E. Партоногенез
Ядроның негізгі заты
А. Цитоплазма
В. Протопласт
С. Кариоплазма
D. Гиалоплазма
E. Мезоплпзма
Барлық тіршілік процестері жүретін жердің беткі қабығы:
A. Атмосфера
B. Биосфера
C. Гидросфера
D. Литосфера
Е. Стратосфера
Тірі ағзаларды зерттейтін ғылым:
A. Өсімдіктану
B. Жануартану
C. Биология
D. Литосфера
Е. Стратосфера
Қазақстаннан шыққан тұңғыш биолог ғалым?
A. Күдерін Жұмақан Маусымбайұлы
B. Мұсақұлып Төліп Мұсақұлұлы
C. Айтқожин Мұрат Әбенұлы
D. Павлов И.П.
Е. Б.Я.Пурскин
Ядросыз қалған цитоплазма:
А. Өледі
В. Өлмейді
С. Уақытша тіршілік етеді.
D. Құрылыс материалы
Е. Барлығы дұрыс
Хромосоманың құрылысы:
А. ДНҚ
В. РНҚ
С. Гистон
D. Қышқыл
Е. Биосинтез
Алғаш микроскопты ойлап тапқан ғалым:
А. А.Левенчук
В. Р.Гук
С. Р.Браун
D. Б.Я.Пурскин
Е. К.Бер
Тіршіліктің негізін құрайтын жасушалардың құрылымы, көбеюі және көпжасушалы ағзалардың қалыптасуындағы қызметін баяндайтындығы:
А. Жасуша теориясы
В. Эволюциялық теория
С. Дарвинизм
D. Бәрі дұрыс
Е. Дұрыс жауабы жоқ
Рибосоманың қызметі?
А. Ақуызды синтездеу
В. АТФ-ті синтездеу
С. Зат алмасу
D. Бөлімі
Е. Энергия тасымалдайды
Фотосинтез кезіндегі энергия көзі:
А. Күн сәулесі
В. АТФ
С. ДНҚ
D. Ақуыз
Е. Жел
Хромосома қандай қызмет атқарады?
А. Тұқым қуалау қасиеті сақталады
В. Энергия көзі
С. Жасушаның қозғалысы
D. Фотосинтез
Е. Тасымалдаушы
Қант қызылшасының тамыржемісінде қандай ұлпа жақсы дамыған?
А. Сорушы ұлпа
В. Ассимиляциялаушы ұлпа
С. Қор жинаушы ұлпа
D. Тасымалдаушы
E. Жабындық
Бөліп шығарушы ұлпаға жататын
А. Шірнеліктер
В. Устрица
С. Склереидтер
D. Өткізгіш сосудтар
E. Склеренхима
Өсімдік мүшелерінің ұзындыққа өсуін қамтамасыз етуші
А. Төбелік меристема
В. Бүйірлік меристема
С. Қыстырмалы меристема
D. Жарақат меристемасы
E. Барлығы дұрыс
Төменгі сатыдағы өсімдіктердің денесі қалай аталады?
А. Вегетативтік мүшелер
В. Тамыр
С. Таллом
D. Өркен
E. Бүршік
Картофель түйнегі түрі өзгерген
А. Жер асты өркен
В. Жер үсті өркен
С. Тамыр
D. Түрі өзгерген негізгі тамыр
E. Сабақ
Өсімдік еңсесінің кеңістікте тік ұсталып тұруын қамтамасыз етуші ұлпа
А. Жабындық
В. Өткізгіш
С. Арқаулық
D. Түзуші
E. Бөліп шығарушы
Көлеңке сүйгіш өсімдіктер қалай аталады?
А. Гелиофиттер
В. Сциофиттер
С. Псамофиттер
D. Гигрофиттер
E. Крептофиттер
Ылғалдықтың төменгі, температураның жоғарғы жағдайыда тіршілік етуге
А. Гидрофиттер
В. Гигрофиттер
С. Мезофиттер
D. Ксерофиттер
Е. Мезоксерофиттер
Топырақ құнарлылығы жоғары жерлерде өсетін өсімдіктер:
А. Эвтрофтар
В. Олиготрофтар
С. Мезотрофтар
D. Дистрофтар
E. Гетеротрофтар
Өсімдіктер бірлестігін қандай ботаниканың саласы зерттейді?
A. Экология
B. Фитоценология
C. Өсімдіктер анатомиясы және морфологиясы
D. Өсімдіктер физиологиясы
E. Өсімдіктер систематикасы
Өсімдіктерге тән тіршілік процестерін (зат алмасу, өсу, даму, т.б.) қандай ботаниканың ғылым саласы зерттейді?
A. Экология
B. Фитоценология
C. Өсімдіктер анатомиясы және морфологиясы
D. Өсімдіктер физиологиясы
E. Өсімдіктер систематикасы
Өсімдіктердің ішкі және сыртқы құрылыс ерекшеліктерін қандай ботаникалық ғылым саласы зерттейді?
A. Экология
B. Фитоценология
C. Өсімдіктер анатомиясы және морфологиясы
D. Өсімдіктер физиологиясы
E. Өсімдіктер систематикасы
Өсімдіктердің сыртқы өсу ортасымен байланысын қандай ботаниканың ғылым саласы зерттейді?
A. Экология
B. Фитоценология
C. Өсімдіктер анатомиясы және морфологиясы
D. Өсімдіктер физиологиясы
E. Өсімдіктер систематикасы
Қандай өсімдіктерде устьицалар жапырақ тақтасының үстіңгі
жағында орналасқан?
A. Асбұршақта
B. Шыршада
C. Тұңғиықта
D. Кактуста
E. Жоңышқада
Өсімдік клеткасында қордағы заттар:
A. Көмірсулар, белоктар, минералды тұздар
B. Белоктар, липидтер, нуклеин қышқылдары
C. Белоктар, липидтер, көмірсулар
D. Көмірсулар, минералды тұздар, нуклеин қышқылдары
E. Белоктар, көмірсулар, нуклеин қышқылдары
Клетка терминін ең алғаш еңгізген ғалымды ата?
A. Т. Шван
B. Р. Гук
C. Я. Пуркинье
D. М. Шлейден
E. П. Горянинов
Тіршіліктің клеткалық құрлымы жайлы теория қашан қалыптасты?
A. 1965.
B. 1839.
C. 1855.
D. 1956.
E. 1863.
Мына пластидтердің қайсысы түске боялған?
A. Пропластидтер
B. Лейкопластар
C. Этиопластар
D. Хромопластар
E. Амилопластар
Келтірілген құрылымдардың органоидтардың қайсысы тек өсімдік клеткасына тән?
A. Рибосомалар
B. Пластидтер
C. Лизосомалар
D. Митохондриялар
E. Ядро
Келтірілген құрлымдардың қайсысы тек өсімдікке тән?
A. Гольджи аппараты
B. Митохондрия
C. Целлозалық клетка қабығы
D. Рибосомалар
E. Ядро
Қай органоидтың меншікті генетикалық материалы бар?
A. Митохондрия
B. Эндоплазмалық ретикулум
C. Лизосома
D. Вакуоль
E. Гольджи аппараты
Лизосомалар қандай қызмет атқарады?
A. Клеткалық тыныс алуға қатысады
B. Әртүрлі заттардың ыдырауына қажетті ферменттерді ұстап тұрады
C. Фотосинтезді іске асырады
D. Тұқым қуалау, нәсілдік мағұлыматты ұрпақтан ұрпаққа таратады
E. Белок түзуге қатысады
Қай бөлім тек өсімдік клеткасына тән?
A. Плазмалемма
B. Ядро
C. Эндоплазмалық тор
D. Вакуоль
E. Рибосома
Өсімдік клеткаларының қабығын құрайтын негізгі органикалық зат:
A. Крахмал
B. Целлюлоза
C. Белок
D. Лигнин
E. Суберин
Клеткада рибосомалар қандай қызмет атқарады:
A. Белоктарды синтездейді
B. Нуклеин қышқылдырын синтездейді
C. Полисахаридтерді синтездейді
D. Локалды автолизді жұзеге асырады
E. Липофилді заттарды синтездейді
Гольджи аппаратының қызметі:
A. Белоктарды синтездейді
B. Нуклеин қышқылдырын синтездейді
C. Полисахаридтерді синтездейді
D. Локалды автолизді жүзеге асырады
E. Липофилді заттарды синтездейді
Қос мембраналы қабықша қайсысына тән:
A. Митохондрияларға
B. Рибосомаларға
C. Диктиосомаларға
D. Лизосомаларға
E. Вакуольдерге
Өсімдіктер клеткасының жануарлар клеткасынан айырмашылығы неде:
A. Митохондриялар
B. Цитоплазма
C. Вакуоль
D. Ядро
E. Рибосомдар
Екі мембраналы органоидты ата:
A. Рибосом
B. Эндоплазмалық тор
C. Диктиосом
D. Пластид
E. Лизосом
Митоздың соңғы кезеңін көрсет:
A. Профаза
B. Метафаза
C. Телофаза
D. Анафаза
E. Интеркинез
Фотосинтез процесі қай органоидта жүреді:
A. Рибосомада
B. Пластидте
C. Лизосомада
D. Митохондрияда
E. Ядрода
Қандай өсімдіктердің сабақтарында жылдық сақиналар болады?
A. Шөптесін
B. Ағаш тектес
C. Түйнекте
D. Пиязшықта
E. Көпжылдық шөптесін
Сабақтың қызметіне қандай қызмет жатпайды?
A. Жапырақтарды ұстап тұру
B. Минералды тұздарды топырақтан сору
C. Фотосинтез
D. Қорлық заттарды жинақтау
E. Жапырақ пен тамырды жалғастырады
Сабақта жапырақтың орналасқан жері қалай аталады:
A. Буын
B. Буынаралығы
C. Қолтық
D. Жапырақтан
E. Жапырақ тыртығы
Қай мүше вегетативтік мүшелерге жатады:
A. Гүл
B. Жеміс
C. Тұқым
D. Өркен
E. Дұрыс жауабы жоқ
Сабақтың қызметіне қандай қызмет жатпайды?
A. Жапырақтарды ұстап тұру
B. Минералды тұздарды топырақтан сору
C. Фотосинтез
D. Қорлық заттарды жинақтау
E. Жапырақ пен тамырды жалғастырады
Қандай өсімдіктерге шашақ тамыр жүйесі тән?
A. Ас бұршаққа
B. Жүгеріге
C. Күнбағысқа
D. Асқабаққа
E. Еменге
Жапырақтың паралелльді жүйкеленуі қандай өсімдікке тән?
A. Қос жарнақтыларға тән
B. Дара жарнақтыларға тән
C. Қос жарнақтыларға, дара жарнақтыларға көбінесе тән
D. Бұршақ тұқымдасына тән
E. Алқа тұқымдасына тән
Ұрық неден пайда болады?
A. Зиготадан
B. Эндоспермнен
C. Спорадан
D. Гаметадан
E. Жұмыртқа (аналық) жасушадан
Жел арқылы тұқым мен жемістің таралу жолы қалай аталады?
A. Анемохория
B. Зоохория
C. Гидрохория
D. Энтомохория
E. Антропохория
$$$
Жануарлар арқылы тұқым мен жемістің таралу жолы қалай аталады?
A. Анемохория
B. Зоохория
C. Гидрохория
D. Энтомохория
E. Антропохория
Бунақденелілер арқылы тұқым мен жемістің таралу жолы қалай аталады?
A. Анемохория
B. Зоохория
C. Гидрохория
D. Энтомохория
E. Антропохория
Төменгі сатыдағы ең үлкен өсімдік
A. фукус
B. цимбелла
C. ламинария
D. пандорина
E. строгит
Қандай өсімдіктердің сабақтарында жылдық сақиналар болады?
A. Шөптесін
B. Ағаш тектес
C. Түйнекте
D. Пиязшықта
E. Көпжылдық шөптесін
Картоп түйнегі түрі өзгерген қай мүше?
A. Тамыр
B. Өркен
C. Жапырақ
D. Гүл
E. Буынаралығы (междуузлия)
Сабақтың қызметіне қандай қызмет жатпайды?
A. Жапырақтарды ұстап тұру
B. Минералды тұздарды топырақтан сору
C. Фотосинтез
D. Қорлық заттарды жинақтау
E. Жапырақ пен тамырды жалғастырады
Орналасуына қарай бүршіктер қалай аталады:
A. Ашық және жабық
B. Қолтық және төбе
C. Бұйыққан және қосалқы
D. Вегетативтік және генеративтік
E. Экзогендік және эндогендік
Суккулентті өсімдіктердің жапырақтары мен сабақтарының негізгі қызметі қандай:
A. Вегетативті көбею
B. Су қорын жинау
C. Қор заттарын жинау
D. Минералды көректену
E. Тыныс алу
Түрі өзгеріп қысқарған сабақ болып табылатын пиязшықтың негізі қалай аталады?
A. Столон
B. Бүршік
C. Түбіртек
D. Тамырша
E. Жапырақ
Өсімдік клеткасының құрылысы
Жасушаның биологиясы
Мидың дамуы, ми көпіршіктері, олардың туындылары, қалдық қуыстары. Ми қыртысы, оның қабаттары
Жасуша биологиясы
Жасушаны зерттеу
Өсімдік клеткасының дидиалогиясы
Аспан әлеміндегі ең көп таралған объектілер - жұлдыздардың эволюциясы
Аралық ми. Орталық жүйке жүйесі
Гольджи аппарты, құрылысы және қызметі
Ядро. Физикалық күйін, пішіні, жасушадағы мөлшері мен орналасуы
Қаржы-несие мекемелері рыноктық экономиканың негізгі элементі ретінде
Негізгі қорларды қйта жандандыру тәсілі – күрделі қаржыны жұмсау
Мәтін және онымен жұмыстың бағдарламалық талаптарын орындаудың негізгі жолы – тілдік талдау
Тауар саясаты фирманың маркетинг қызметінің негізгі құрамдас бөлігі
Негізгі қорлардың амортизациясын анықтау әдістері және олардың кәсіпорынның негізгі капиталын жаңартудағы ролі
Туризмді экономиканың саласы ретінде дамытудың негізгі бағыттары. Оңтүстік Қазақстан облысы
Жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды жетілдірудің негізгі бағыттары мен жолдары
Бүгінгі күндегі ата ұрпақтары қордың негізгі 4 түрлі мақсаты бар деп есептеледі
Программаға арналған негізгі шарттар және орындау жолдар
Басқару есептерінің қойылымы Технологиялық урдістерді оперативті басқарудың негізгі есебі