Химиялық есептерді шығарудың графикалық әдістері

Химия есептерін шығару әдістемесі пәнінен 1-межелік бақылау сұрақтары
І-Теориялық сұрақтар
1. Химиялық есептердің жүйесі , оның химия курсындағы
2. орны, есептердің классификациясы
3. Химиялық есептің екі бөлімі
4. Химиялық есепті талдау
5. Химиялық есепті шығаруда физикалық және математикалық
6. білімдерді пайдалану
7. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер.Зат массаларының қатынасы
8. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер.Зат массаларын салыстыру
9. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер. Моль ұғымын пайдалану арқылы есептеу
10. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер. Пропорция әдісі
11. Алгебралық формулалармен есептеу
12. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер. Эквивалент заңын қолдану
13. Химиялық есептерді шығарудың графикалық әдістері
14. Химиялық есептерді шығаруда қолданылатын негізгі әдістер
15. Алгебралық әдіспен есеп шығару
16. Оқушыларды есеп шығартуға, үйретуге байланысты студенттерге қажетті білім мен біліктерді қалыптастыру
17. Есеп шығартуға үйретудің әдістемелік принциптер
18. Химия сабағында сандық есептерді жаңа сабақты түсіндіргенде, сабақты бекіткенде, үйге тапсырма бергенде, күнделікті білімді тексергенде пайдалану әдістемесі
19. Химия сабағында сандық есептерді оқылған материалдарды қайталауға және қорытынды сабақтарда, өзіндік жұмыстарда, бақылау жұмысында, факультативтік сабақтарда және сыныптан тыс жұмыстарда (үйірмеде) т.б. пайдалану әдістемесі.
20. Химиялық есептерді шығару арқылы оқушылардың білімдерімен біліктерін пысықтау

ІІ-Есеп шығару
Берілген есептердің типтерін анықтап,шығару жолын ұсын
1-нұсқа
1. 150г NО2 құрамында қанша молекула болады? Басқа мәліметтерді пайдаланып есепті кері байланыс арқылы шығарыңдар.
2. 1,5моль Н2SО4және 0,2моль АІ2О3 массасын анықтаңдар.
3. 6,4г мыс сымының ұзындығы 1м. Бір моль мыстың мөлшері болатын мыс сымның қандай ұзындығын алуға болады?
4. Бір кг тұз сатып алынды. Ондай мөлшердің моль саны қанша. 1моль тұздың бағасы қанша?
5. 18г зат 200г ерітіндіде болады. Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін анықтаңдар.
6. 0,1моль О2; 0,4моль Н2; 0,5моль СО2 қандай көлем алады (қ.ж.)
7. 110г құрғақ мұзды буландырғанда түзілетін СО2 көлемі (қ.ж.) қандай болады.
8. 10,8г АІ тұз қышқылының әрекеттескенде қандай көлем сутегі (қ.ж.) бөлінеді. Кері есепті құрастырыңдар.
9. 1,5моль НСІ мен алюминий әрекеттескенде түзілетін тұздың массасын және сутегінің көлемін анықтаңдар. Кері есепті құрастырыңдар
10. Сутегі бойынша төмендегі заттардың салыстырмалы тығыздығын анықтаңдар: а) оттегі; б) азот; в) көмір қышқыл газы
11. Ауа бойынша салыстырмалы тығыздықты табу. 1-Хлор; 2.Азот оксиді 3. Күкіртті сутек 4. Көмір қышқыл газы
12. 3л метанды, 3л этанды, 3л ацетиленді жаққанда қандай көлем көмірқышқыл газы бөлінді.
13. 2л иіс газын, күкіртті сутекті, бутанды жаққанда қандай көлем оттегі жұмсалады.
14. Көміртегі мен сутегіден тұратын затты жаққанда 55г СО2 және 27г су алынады. Заттың ауа бойынша тығыздығы 2,48тең. Заттың формуласын анықтаңдар.
15. 1,5моль НСІ мен алюминий әрекеттескенде түзілетін тұздың массасын және сутегінің көлемін анықтаңдар. Кері есепті құрастырыңдар

2-нұсқа
1. Заттың құрамы С = 54,55 % , Н = 9,09 % , О = 36,36 % , dН2 = 22 тең. Белгісіз зат күміс оксидің оңай тотықтырып , қышқылға айналады. Заттың формуласын анықтаңдар.
2. 0,29 г газ тәрізді көмірсутегін жаққанда 448 мл көмір қышқыл газы ; 0,45 г су алынған. Белгісіз газ тәрізді көмірсутегінің сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығы dН2 = 29 тең. Көмірсутегінің молекулалық формуласын анықтаңдар.
3. Заттың құрамы 82,36% азоттың және 17,64% сутегінен тұрады. Оның салыстырмалы молекулалық массасы 17тең. Заттың формуласын табыңдар.
4. Белгісіз заттың буының тығыздығы 2,05глтең. Заттың құрамына 52,18% көміртегі, 13,04% сутегі және 34,78% оттегі кіреді. Заттың формуласын табыңдар.
5. Оксидтердің формуласын төмендегі құрамы бойынша анықтаңдар: 1) 70% темір және 30% оттегі, 2) 64,7% марганец және 35,3% оттегі; 3) 56%ванадий және 44% оттегі
6. 6,2г затты жаққанда 12г кремнийдің диоксиді мен 5,4г су түзіледі. Заттың ауа бойынша тығыздығы 2,14тең. Заттың формуласын табыңдар.
7. Көміртегі мен сутегіден тұратын затты жаққанда 55г СО2 және 27г су алынады. Заттың ауа бойынша тығыздығы 2,48тең. Заттың формуласын анықтаңдар.
8. 400мл көмірсутегі мен 1000мл оттегін араластырып жағады. Реакциядан кейін газдың көлемі 800мл болған. Оттегі реакцияға толық қатысқан жағдайда, көмірсутегінің формуласын анықтаңдар.
9. Мыс пен күкіртті ауада қыздырғанда 8г СuО мен 3,2г SО2алынды. Қосылыстың формуласын табу.
10. 1л хлордың газ тәрізді оксидінің толық ыдырауы нәтижесінде1л хлор және0,5л оттегі түзіледі.Оксидтің формуласын анықта
11. 28л газдың жануы нәтижесінде84л көміртегі оксиді(IV) және 67,5г су түзілді.Газдың сутегі бойынша тығыздығы21.Газдың молекулалық формуласын анықта.
12. Бір атомды спирт дегидратация нәтижесінде этилен қатары көмірсутегін түзеді.Алынған массасы 2,1г алкен массаы 6,0г броммен қалдықсыз реакцияласады.Спирттің формуласын анықта.
13. 0,1800 г. қосылысты жаққан кезде 0,2475 г. көмірқышқыл газы және 0,2023 г. су түзіледі. Заттың сутегі бойынша тығыздығы 16-ға тең.Заттың эмпирикалық және молекулалық формуласын анықта.
14. 10,8г АІ тұз қышқылының әрекеттескенде қандай көлем сутегі (қ.ж.) бөлінеді. Кері есепті құрастырыңдар.
15. 0,5моль суды айырғанда түзілген сутегімен оттегінің (қ.ж.) көлемін анықтаңдар.
16. 20,2г судың толық ыдырауы нәтижесінде 17,8г оттегі және 2,2г сутегі түзілді.Алынған суда қоспа болды ма?

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Ерыгин Д.П., Шишкин Е.А. Методика решения задач по химии. - М.: Просвещение, 1989 - 173 с.
2. БекішевК.Б. Химия есептері (оқу құралы)Алматы. Білім.2007ж
3. Усманова М.Б.,Сақариянова К.Н. Химия сандық есептер шығару әдістемесі Алматы Атамұра 2004
4. Дайнеко В.И. Как научить школьников решать задачи по органической химии.М.-Пр. 1987.
5. Химия:Жалпы білім беретін 11-сыныбына арналған оқулық Ә .Темірболатова ,
6. Н.Нұрахметов, Р.Жұмаділова ,С.Әлімжанова. Алматы : Мектеп баспасы ,-2007.
7. Химия:Жалпы білім беретін 10-сыныбына арналған оқулық Н.Н.Нұрахметов, К.Б.Бекишев, Н.Н.Заграничная. Алматы : Мектеп баспасы ,-2005. –
8. Химия:Жалпы білім беретін 9-сыныбына арналған оқулық И.Нұғыманов , Р.Жұмаділова , Ж.Кембебаева . Алматы : Мектеп баспасы ,-2005. -
9. Химия:Жалпы білім беретін 8-сыныбына арналған оқулық Н.Н.Нұрахметов, К.Сарманова ,К.Жексембина Алматы : Мектеп баспасы ,-2005. -176б
10. ТемірболатоваӘ.Е.Химия есептері мен жаттығуларының жинағы. Алматы:Рауан, 2000. 96б
11. Когисов С.М. Сапалық есептерді шығарудың әдістері. Ақтөбе, 2006, https:www.googlewebhp?sourceid=chrome-instant&ion=
12. Хомченко Г.Г., Хомченко И.Г. Задачи по химии. -М.: Высшая школа, 1987 - 238 с.
13. Лабий 10.М. Решение задач по химии с помощью уравнений и неравенств. - М.: Просвещение, 1987. - 80 с.
14. Кузьменко Н.Е., Еремин В.В. 2400 задач по химии для школьников и поступающих в вузы. - М.: ДРОФА, 1999 - 560 с
15. Польские химические олимпиады. Под. ред. С.С.Чу-ранова. Изд. ңМирң. - Москва, 1980 - 530 с.
16. Чуранов С.С. Химические олимпиады в школе. -М.: Просвещение, 1982. -191 с.
17. Сорокин В.В., Загорский В.В., Свитанько И.В. Задачи химических олимпиад. Под ред. Е.М.Соколовской. Изд. МГУ, 1989 - 253 с.
18. Свитанько И.В. Нестандартные задачи по химии. -М.: МИРОС, 1995 - 80 с.
19. Нұгманов И. Есептер жинағы. Алматы.2001
20. Цитович Методика решения задач по химии.М.,Просвещение. 1989
21. Адамович Т.П. и др. Сборник олимпиадных задач по химии. –Минск:1980.
22. Гаврусейко Н.П. Сборник самостоятельных и контрольных работ по химит. - Минск.1983.
23. Гольдфарб Я.Л. и др. Сборник задач и упражнений по химии: Учеб.8-11 кл. ср.шк.- .: Просвещение,1987.
24. Грученко Г.И., Кайгородова Г.А. Обучение учащихся решению расчетных задач по химии.- Смоленск,1984.
25. Гузей Л,С., Лунин В. В. Сборник задач по общей химии с производственным содержанием. –М. Высшая школа,1977.
26. Глориозов П,А,. Рысс В.Л.Проверочные работы по химии,-М. Пр. 1986.
27. Иванова Р.Г., Осокина Г.И. Изучение химии в 9-10 классах.-М., Просвещение.1983.
28. Иванова Р.Г., Черкасова А.М. Изучение химии в 7-8 классах.-М., Просвещение.1983.
29. Колягин Ю.М., Оганесян В.А. Учись решать задачи. –М.: Просвещение.1983
30. Лабий Ю.М. Решение задач по химии с помощью уравнений и неравенств.-М.: Просвещение.1987
31. Магдесиева Н.Н., Кузменко Н.Е. Учись решать задачи по химии,-М.: Просвещение.1987.
32. Потапов В.М., Чертков И.Н. Проверь свои знания по органической химии. .-М.: Просвещение.1979.
33. 500 задач по химии. .-М.: Просвещение.1981.
34. Середа И.П. Конкурсные задачи по химии.- Киев: 1984.
35. Суровцева Р.П., и др, Задания по химии для самостоятельной работы учащихся. .-М.: Просвещение.1987
36. Фридман Л.М. Турецкий Е.Н. Как научиться решать задачи. .-М.: Просвещение.1984.
37. Хомченко Г.П, Задачи по химии для поступающих в вузы. .-М.: Просвещение.1986.
38. Чуранов С.С. Химические олимпиады в школе.-М.: Просвещение.1982.
39. Когисов С.М. Сапалық есептерді шығарудың әдістері. Ақтөбе, 2006, https:www.googlewebhp?sourceid=chrome-instant&ion=

Химия есептерін шығару әдістемесі пәнінен 2-межелік бақылау сұрақтары
І-Теориялық сұрақтар
1. Тотығу-тотықсыздандыру реакциялары, түрлері, теңестіру әдістеріне байланысты есептер шығартуғаүйретудің әдістемесі
2. Тұздар гидролизіне , Ертіндідегі иондық тепе-теңдіктер. тақырыбына есептер шығару әдістемесі
3. Электролит ертінділерінің электролизіне есептер шығару әдістемесі
4. Химиялық термодинамика бойынша есептеулер
5. Химиялық кинетика бойынша есептеулер
6. Химиялық реакция тендеулері бойынша жүргізілетің есептеулердің жалпы әдістемесі.
7. Ерітінді дайындауға байланысты есептеулер
8. Ерітінділердің концентрацияларын өрнектеудің өртүрлі әдістерін пайдаланып есеп шығару өдістемеі: массалық үлес, көлемдік үлес, молярлық үлес, молярлық концентрация, эквиваленттің молярлық концентрациясы, моляльдық концентрация жөне олардың бірінен біріне көшу.
9. Химиялық формулалар бойынша есептеулер.
10. Белгісіз заттың формуласын табу әдістеріне арналған есептер
11. Газ заңдарына арналған есептерді шешу өдістемесі.
12. Химияның негізгі стехиометриялық заңдары және химиядағы сандық есептеулерге қолдану әдістемесі.
13. Бағдарлама бойынша оқушыларды 8- сынып есептерін шығартуға үйретудің әдістемесі
14. Бағдарлама бойынша оқушыларды 9- сынып есептерін шығартуға үйретудің әдістемесі
15. Бағдарлама бойынша оқушыларды 10- сынып есептерін шығартуға үйретудің әдістемесі
16. Бағдарлама бойынша оқушыларды 11- сынып есептерін шығартуға үйретудің әдістемесі
17. Органикалық химия курсы бойынша есептер шығартуға үйретудің әдістемесі
18. Есептерді талдап, шығарту арқылы студенттердің ой – өрісін дамыту
19. Курделі есептерді шығарудың әдістері
20. Тәжірибелік есептерді шығару әдістемесі

ІІ-Есептер шығару
Берілген есептердің типтерін анықтап,шығару жолын ұсын

1. 700г 14,2% Nа2SО4 ерітіндісін дайындау үшін қанша грамм глаубер тұзы мен су қажет.
2. Кальций карбонатын айырғанда 11,2л СО2 түзіледі. Түзілген көмір қышқыл газын калий гидроксидімен әрекеттестіріп тұз (К2СО3) алынады. Реакцияға қатысқан КОН массасын анықтаңдар.
3. 5,6л аммиакты тотықтыру арқылы алынған азот оксидінің (ІІ) көлемін анықтаңдар, егер азот оксидінің (ІІ) көлемдік мөлшердегі шығымы 90% болса.
4. 4,59кг барий оксидін алюминиймен тотықсыздандыру арқылы 3,8кг барий алынған. Барийді шығымын анықтаңдар.
5. 2г алюминий жанғанда 62кДж жылу бөлінеді. Процестің термохимиялық теңдеуін құрыңдар
6. 3,5 моль этиленнің жануы кезінде 4900кДж жылу бөлінді.Этиленнің жану жылуын есепте.
7. Егер калий хлоридінің балқымасының электролизі
нәтижесінде катодта массасы 15,6 г калий бөлінсе, анод-
та канша литр ( қ.ж.) хлор бөлінеді?
8. Бір тәжірибеде 3,2г мысты оттекте қыздыру арқылы4г мыс(ІІ) оксидін алды, басқа тәжірибеде 4г мыстан 5гмыс (ІІ) оксиді алынды. Бұл тәжірибедегі мәліметтер бір-біріне сәкес пе және құрам тұрақтылық заңы сақталама? Бұл реакцияда мыспен қанша оттегі реакцияға түскен?
9. Температурасы 20°С-да 730 мм с.б. N2О, СО, N0,
ЅО2, ΝН3, НСl ЅО3газдарының бір литрінің массасы кан-
ша болады?
10. Көлемі 344 мл газдың 42°С-да 772 мм с. б. масса-
сы 0,865 г. Осы газдың салыстырмалы молекулалык массасын
табыңдар.
11. Массасы 0,879 г оттегінің 18°С-да 752 мм с.б.көлемі
қандай? Температурасы 17°С-да болат баллондағы азоттың қысымы 12,5 мПа. Баллон 20,3 мПа қысымға шыдайтын болса, газ шекті қысымға қандай температурада жетеді?
12. 28л газдың жануы нәтижесінде84л көміртегі оксиді(IV) және 67,5г су түзілді.Газдың сутегі бойынша тығыздығы21.Газдың молекулалық формуласын анықта.
13. Бір атомды спирт дегидратация нәтижесінде этилен қатары көмірсутегін түзеді.Алынған массасы 2,1г алкен массасы 6,0г броммен қалдықсыз реакцияласады.Спирттің формуласын анықта.
14. Тығыздығы 1,125 гмл күкірт кышкылының
эквивалентінің молярлы концентрациясы 4,15 мольл
ерітіндісіндегі заттың массалык. үлесін, молярлығын, мо-
лялдылығын, титрін есептеңдер.
15. Массасы 22,2 г калий карбонаты мен кальций гидрокарбонатының қоспасына күкірт қышқылымен әсер еткенде 21,76 г кальций сульфаты түзілген.Алынған коспаның күрамы кандай?
16. Массасы 4,15 г калий хлориді мен натрий хлоридінің коспасына күкірт қышқылымен өсер еткенде 4,90 г натрий мен калий сульфаттары түзілген. Әуелде алынған жөне түзілген қоспалардың қүрамы кандай?
17. Массасы 36,4 г натрий мен калий нитраттарының коспасын қыздырғанда4,48 л оттегі (к.ж.) бөлінген. Алынған қоспаның күрамын анықтаңдар.
18. Массасы 10,4 г мырыш оксиді мен мырыштан тұратын коспаға сілтімен өсер еткенде бөлінген газды жаккандаО,72 г су түзілген. Қоспадағы металдын, мөлшері (%) кандай?
19. Массасы 9,28 г натрий карбонаты мен натрий гидрокарбонатының қоспасына күкірт кышкылымен әсер еткенде 9,94 г сусыз натрий сульфаты түзілді. Алынған қоспаның кұрамын анықтаңдар.
20. Қалыпты жағдайда 20 л көлем алатын ауа мен этиленнің коспасын бром суынаи еткізгенде реакциялык коспаның массасы 21 г арткан. Реакция нәтижесінде түзілген заттарды, олардың мөлшерін анықтаңдар. Газ коспасындагы этиленнің мөлшері (%) қандай?
21. Жабық ыдыста 120 мл метан мен оттек коспасын жақкан. Түзілген су мен көміркышкыл газын сіңіріп алып, қалған газды өуелгі жағдайға келтіргеннен кейін шырақ жана алатындай газдың көлемі 30 мл. Алынған коспаның құрамы кандай?
22. Массасы 100 т техникалық кяльций карбидінің күрамында 4% қоспасы болса, осы кальций карбидінен неше тонна концентрлі сірке кышқылын алуга болады?
23. Массасы 1 кг 28% коспасы бар кальций карбидіиен канша нитробензол алуға болады, егер шығы-мы 55%і болса?
24. Қүрамында 10% коспасы бар 200 г ацетиленнен шыгымы 60% болғанда массалық үлесі 50% (р=1,02 гмл) кашпп көлем анилин түзіледі?
25. Массасы 400 г 15% коспасы бар этаннан шығы-мі,і 70% болғанда ңанша альдегид алуға болады?
26. Тығыздығы 0,79 гмл көлемі 126,6 мл этанол-даи неше грамм әтилацетат алуға болады, егер шығымы 75% болса?
27. Массасы 0,08 кг таза пропаннан шығымы 65% болса қанша альдегид алуға болады?