Бұғана асты катетер

Интубация

Орындаған: Кокаева Арай

Астана, 2013 ж.

Интубация — жұтқыншаққа және кеңірдектің тартылуы кезінде (жіті терапияның немесе реанимациялық іс-шараның өткізілуі кезінде) айрықша түтіктің енгізілуі, сондай-ақ анестезиялық қамсыздандыруды жасау кезінде.
Медицинада интубация дененің сыртқы немесе ішкі ойығына түтіктің енгізілуіне жатады.
Интубациялық түтігі – резины немесе пластмассадан жасалған, сирегірек металдан, жұтқыншаққа енгізуге арнаған, кеңірдекті немесе бронхтарды қалпына келтіру мақсатымен немесе тыныстың жолының өтуін жақсарту үшін немесе ингаляциялық еліту жасау үшін арналған айрықша пішінді түтік түріндегі бейімдеме.
Интубациялық түтігі сұйық маймен сүртіледі, оған интубатор енгізіледі. Дәрігер интубатор оң қолға алады. Бас саусақ интубатордың сыртқы бетінде болады, қалған саусақтармен интубатор интубациялық түтікте орналасқан жіппен бірге толық ұсталынады. Сол қолдың сілтеуіш саусағын аурудың аузына, яғни бөбешікке дейін салып, тілдің түбіне дейін жеткізеді. Интубациялық түтік саусақтың бақылауымен енгізіледі.
Басында интубатор аурудың денесіне параллель болады. Енгізілген уақытта интубатор сабының ұшы көтеріледі, түтіктің төменгі ұшы жұтқыншақтың кіре берісіне дейін барады. Түтікті жұтқыншақтың саңылауына дейін енгізу интубатор сабының жоғары көтеруімен бірге алға қарай тартумен жүзеге асады.
Түтіктің қозғалысы басында кіргізілген саусақ тырнағымен, ал кейін оның оң жағымен қадағаланады. Түтік жұтқыншақта екенінен түйсік арқылы сезінгеннен кейін саусақты түтіктің қалпағына деген орын алмастырады, интубатордың шаппалы механизмін іске салып, оны алып шығады. Интубацияның сәтті жасалуынан соң науқас канюла арқылы дем алу бастайды, ал бұл өз кезегінде еркін демалудың пайда болуын анықтайды (2-сурет).

2-сурет. Интубация. Жасалу кезеңдері.

Түтікті жұтқыншаққа енгізгеннен соң жөтел туады, яғни бұл интерорецепторлардың механикалық тітіркенуіне организмнің жауапты реакциясы болып табылады.
Пайда болған жөтелдің кесірінен кішкентай диаметрлі түтік ырғып шығып кетуі мүмкін, сондықтан қайталап аса кеңірек түтікті енгізу қажеттілігі туады.
Тиімді интубацияда интубациялық түтікке жалғанған жіпті жабысқақ бұласырмен науқастың бетіне бекітеді.
Интубациялық түтікті жеңілірек және тез енгізу үшін ларингоскопия пайдаланылады. Түзу ларингоскопия бар патологиялық өзгерістерді анықтауға және интубациялық түтікті жұтқыншақтың саңылауына ең аз жарақатпен енгізу мүмкіндігін береді. Интубациялық түтікті ларингоскопия әдісімен С.И.Ратнердің, А.И. Коломийченко, Л.Н. Ямпольскийының және т.б. қысқыштарының көмегімен енгізуге болады (3-сурет).

3-сурет. В.Ф. Ундриц директоскопы арқылы интубация жасау.

Бұғана асты катетер

Орындаған: Кокаева Арай

Астана, 2013 ж.

Бұғана асты катетер - бұғана көктамырдың катетеризациясы үшін арналған, инфузиялық, трансфузиялық терапияларды жасау үшін пайдаланылады, көп көлемді қан, қаналмастырғыштарды және басқа да сұйықтықтарды біршама уақыт бойына аурухана, клинакалардың станционарлық шарттарында енгізу үшін.
Бұғана асты катетер – полиэтилен түтікті қонышпен, ұшы жабық, екі бүйір ойық, бірретті қолданыс үшін арналған.
Бұғана асты катетердің ұшы жағы "Луер" конусы пішіні сияқты жасалған. Бұл өз кезегінде катетерге пісек, қан, қаналмастырғыштарды және басқа да сұйықтықтарды құю құрылғыларын жалғау мүмкіндігімен қамсыздандырады.
Бұғана асты катетер лайықты өлшемді жолсерігімен және екі резеңке тығындармен жасақталған.
Ұшы жағында катетерді аурудың денесіне бекітуге арналған ойықтар бар.
Бұғана асты катетер үш түрлі өлшемде шығарылады:
Ішкі диаметрі 0,6 мм, 1,0 мм; 1,4 мм.
Ұшы жақты түтіктің ұзындығы, мм -150, 150, 200 мм.

Бұғана асты катетердің қойылымы
1. Бұғана асты катетерді ретімен қою керек: пункция болатын жерді міндетті түрде йодпен, спиртпен өңдеп, стерилді жаялықтармен (майлықпен, сүлгілермен және т.б.) қымтау.
2. Қолды спиртпен өңдеу, қолғаптар кию. Стерильді ашпалармен қолдың ұқыпты өңдеуінен кейін қолғапсыз жұмыс жасау рұқсат етіледі.
3. Катетерді тұтыну ыдысынан алып шығу, стерилді кішкентай үстелге салу.
4. Новокаинның ашпасының немесе физиологиялық ашпаның катетерден өтуін тексеру.
5. Сол ашпалармен тексерген инемен, және сыйымдылығы 5 немесе 10 мл пісекпен бұғана көктамырдың пункциясін жасау
6. Пісектен абайлап инені суырып алып, көктамырға катетердің ұзындығына сәйкес кіргізу, және бұл ретте жолсеріктің қайталама-ілгерілемелі қозғалуына еш мүмкіндік бермеу керек.
7. Жолсеріктен инені алып шығу, және катетер түтігіне кигізе отырып, ақырындап, айланбалы-ілгерілмелі қозғалыстармен соңғы көктамырға енгізу.
8. Абайлап, серпінсіз жолсерікті алып шығу.
9. Ұшынан (2) пісекпен қанның біршама көлемін тартып алу (катетердің мекенінің анықтау үшін және анализдар үшін).
10. Катетерді теріге лейкопластырьмен бекіту немесе жібекпен тігу.
11. Ұшына (2) венаішілік құюлар үшін жүйені жалғау. Құюлардан кейін тығынды ұшына кигізіп, шприцті гепарин ашпасымен толтыру (50-100 ЕД гепаринның 1 мл физиологиялық ашпаға).
12. Ұзақ пайдалану үшін пункциянің облысында теріге ұқыпты күтім керек.

Кубиталка

Орындаған: Кокаева Арай

Астана, 2013 ж.

Кубиталка - перифериялық көктамырдың катетеризациясы үшін катетер.
Кубитака тек қана сау қолға орнатылуы тиіс. Тамшылатқыштың сөндірілуінен кейін оның гепаринизациядан өтуі тиіс. Кубитальдық катетер 10-14 күн сайын ауыстырылады.

Үлкен көлемді сұйықтықты енгізу керек болғанда, орталықтың көктамырының(бұғана немесе мойынтұрық) катетеризациясы өндіріледі.