Информатика және ақпарат

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
I тарау. Информатика және ақпарат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
ІІ ТАРАУ. КОМПЬЮТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
ІІІ ТАРАУ. ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМА. ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР ... ... ... ... ... .12
ІV ТАРАУ. PAINT ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
V ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
VІ ТАРАУ. ҚОСЫМША СТАНДАРТТЫҚ ПРОГРАММАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

Кіріспе

Жұмыс дәптері 5 сыныптың Информатика оқулығына негізделіп дайындалды. Дәптерде оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыруға және пән бойынша игерген білімдерін бекітуге арналған жұмыс түрлері мен тапсырмалар берілген.
Оқушыларға арналған Жұмыс дәптерінің басты мақсаты – оқушыларды өз бетінше еңбектене отырып, өзінің ойын тұжырымдап, қорытынды жасауға үйрету.
Олар сабақты түсіндіру, пысықтау барысында және үйге тапсырма ретінде беріледі.
Жұмыс дәптерін пайдалану барысында оқушыларда көптеген біліктер қалыптасады:
1. Әр түрлі суреттерді, кестелерді толтыру арқылы оқушылар оқулықтан алған білімдерін молайтады.
2. Әр түрлі сұрақтарға жауап беріп, көп нүктенің орнына жауап жазу, кестені толтыру арқылы білім деңгейі жоғарылап, белгілі бір қорытындыға келеді.
3. Берілген тапсырмаларды орындау барысында оқушының ойлау қабілеті дамып, информатика пәніне деген қызығушылығы артады.
Мұғалім материалды алған білімді бекітуге де, сонымен қатар оқушылар білімін тексеруге де пайдалана алады.
Әдістемелік құрал негізіне енгізілген әдістеме бағдарламалық ортаны меңгеру үрдісін жылдамдатуға, кәсіптік есептерді шешу үшін жұмыс жасау технологиясы мен оның мүмкіндіктерін жалпылауды тездетуге мүмкіндік береді.
Оқу-әдістемелік құрал оқушыларға ғана емес, сонымен қатар, компьютерлік технологияларды үйренемін деушілерге де пайдалы болады деп сенеміз. Құралдағы барлық жаттығулар мен тапсырмаларды орындау арқылы қолданушы компьютерде жұмыс істеу дағдыларын және информатика пәнінен өтетін теориялық материалдарды өздігінен меңгере алады.

1 тарау. Информатика және ақпарат

Төмендегі кестеге Информатика ұғымына берілген анықтамаларды жаз.

Адам ақпаратты қалай қабылдайды?
_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

Информатика-_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

Ақпаратты түрлі арналардан алатынымызды ескере отырып, кестені толтыр

№
Зат
Қасиеті
Арна
Мүше

Қоңыраулы сағат
шылдыр
есту
құлақ
1

есту

2

қөру

3

сезу

4

искеу

5

дәм сезу

Ақпаратты өңдеу тәсілдері

Ақпараттық процестер

__________________________________________________әрекеттерді сигнал деп атайды.

Ақпарат жіберу дегеніміз ____________________________________________________________
Сигнал – ақпарат тасуышы.
Сигнал түрі _____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Компьютер_________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

Кестеге бір-біріне сәйкес компьютер құрылғылары мен адам мүшелерінің атауларын жазыңдар

Ақпаратты
енгізу
Ақпаратты
өңдеу мен сақтау
Ақпаратты
шығару
адам

компьютер

Ақпаратты өңдеу тәсілдеріне мысал келтір.

Ақпаратты іздеу, жазу және оқу
Ақпаратты іздеу

Ақпаратты жазу

Ақпаратты ашу

Ақпараттың көлемі және оның өлшем бірліктері

Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі ______________. ______________________________

1 байт =
1 Килобайт(Кб) =
1 Мегабайт(Мб) =
1 Гегабайт(Гб) =
1 Терабайт(Тб) =

Символ - ол__________________________________________________________________

Берілген сөйлемнің ақпараттық көлемін анықтаңдар

Алақай! Жазғы демалыс аяқталды!

______ символ, ______ байт, ______ бит

ІІ ТАРАУ. КОМПЬЮТЕР
Компьютер – әмбебап есептеуіш машина

1-тапсырма. Ребусты шеш.

Компьютер

Компьютер _____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

Компьютер түрлері

Компьютердің құрлымы

2-тапсырма. Құрылғылардың атауларын жаз.

3-тапсырма. Кестені толтыр.
Жүйелі блоктың құрамы

4

4-тапсырма. Артығын табыңыз.

Пернетақта

Пернелердіңатқаратынқызметі:

Enter-
Alt –

Esc-

Ctrl –

Delete-

CapsLock –

NumLock –

Shift –

Компьютердің қосымша құрлғылары

шығару

______________________________________________________

енгізу алмасу

__________________________________________________________

сақтау

ІІІ ТАРАУ. ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМА.
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР

Программалық жабдықтаманың
сыныптамасы мен жалпы сипаттамасы

1-тапсырма. Программалық жабдықтама тақырыбы бойынша сәйкестендіру тесті

№
Сұрақтар
№
Анықтамасы, түсініктеме
1
Программалқ жабдықтама
А
Операциялық жүйе, драйверлер, утилиталар
2
Жүйелік программалық жабдықтама (ПЖ)
Ә
Компьютерде сақталатын барлық программалар: Жүйелік ПЖ, Қосымшалар, Программалау жүйелері
3
Программалау жүйелері
Б
Windows 95982000XPVista78
4
Операциялық жүйе
В
Компьютерге мұрағаттау дискілердегі ақпараттың бұзылмауын тексеру қажетті файлдарды іздеу қызметтері
5
Драйверлер
Г
Компьютер іске қосылғанда операциялық жүйе дискілік жадыдан оқылып, компьютердің жедел жадына орналастырылады.
6
Утилиталар
Д
Компьютердің жұмысын басқаратын басты программа
7
Қосымшалар
Ж
Paint, WordPad, Блокнот, Калькулятор және т.б.
8
Операциялық жүйе түрлері
З
Бас программаларды құруға арналған орта
9
Операциялық жүйенің жүктелуі
К
Компьютерге қосылған түрлі құрылғылардың жұмыс істеуі үшін қажетті программа
10
Стандартты программалар
Л
Офистік, деректер қоры, желілік, оқытушы, энциклопедиялар, анықтамалар, ойындар т.б.

Жүйелік программалық жабдықтама

Қолданбалы программалық жабдықтама
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Операциялық жүйенің негізгі нысандары мен оны басқару

Операциялық жүйе_________________________________________________
__________________________________________________________________

Жұмыс үстел

Терезелер Терезе_____________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Файлдар, бумалар және жарлықтар

Файл-__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Файл типтері:
txt, doc, rtf

bmp, jpg, gif

wav, mp3, midi

avi, mp4

Бума______________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________ЖарлықТаңбаша-____________________________________________________
__________________________________________________________________

Пиктограмма бойынша файлдың типын анықта

_______________________________________

_______________________________________

Бума құрутәсілдері -___________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________ЖарлықТаңбашақұру тәсілдері -_________________________________________
__________________________________________________________________

Нысандардың атын алмасу тәсілдері
____________________________________________________________________________________________________________________________________

Нысандармен жұмыс істеу
Нысандарға файлдарға, бумаларға және жарлықтарға қолданылатын амалдар:

Алмасу буфер _______________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

ІV ТАРАУ. PAINT ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫ

Суретті ашу, сақтау.
Графикалық редактор______________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
PAINT ___________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Барлық растрлық бейнелер нүктелерден- ___________________________ тұрады.
picture element_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Палитрада 20 түс көрсетілген. Түсті_______________ дейін өзгерту мүмкін.
Түстің дәл мәнін көрсететін түстер:
___________________________________________________

PAINT программасын қалай іске қосамыз?

Графикалық редакторының сурет салу құралдары

Paint программасын терезесі

1

7

2

8

3

9

4

10

5

11

6

12

Сурет бөліктерімен жұмыс істеу
Масштаб. Суреттің трансформациясы

Ерекшеленген фрагменттерге қандай амалдар қолдануға болады?

___________________________
___________________________
___________________________

Мәтінмен жұмыс істеу

1

2

3

Суретті баспаға дайындау. Суретті басу
Суретті баспаға шығару жолы?

V ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОР
Word Pad мәтіндік редакторы

Мәтіндік редакторы – ол
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Word Pad мәтіндік редакторы қалай іске қосамыз?

Word Pad мәтіндік редакторының терезесі

І

1

5

2

6

3

7

4

8

Мәтінді теру, түзету, бөліктерді ерекшелеу

Перне
Пішім
Перне
Пішін
CTRL + N

CTRL + A

CTRL + S

CTRL + X

CTRL + P

CTRL + C

SHIFT

CTRL + V

Мәтінді ерекшелеу түрлері
Іске асыру жолдары
Бір ғана сөзді белгілеу үшін

Бүкіл жолды белгілеу үшін

Сөйлемді белгілеу үшін

Абзацты белгілеу үшін

Бүкіл құжатты белгілеу үшін

Құжаттың үлкен бір бөлігін белгілеу үшін

Сұрақтардың жауабын кестенің оң жақ бағанына жаз:

Сұрақ
Жауап
Мәтінді енгізгенде ENTER пернесін қай кезде басу керек

Меңзердің орнын ауыстыру үшін қандай пернелер қолданылады?

Меңзердің сол жағында орналасқан символды өшіпру үшін қай перне қолданылады?

Меңзердің оң жағында орналасқан символды өшіпру үшін қай перне қолданылады?

Бас әріп салу үшін қай пернені басулы күйде ұстап тұрамыз?

Бас әріптер режимін қосатын перне қалай аталады?

Пернетақта индикаторын ауыстыру үшін қолданылатын пернелер комбинациясын жаз.

Мәтінді пішімдеу. Әріптер

_____________________________________________________

____________________________________________________________

Өзінді тексер! Тест

Мәтінді пішімдеу. Абзац.

Түзеу

________________________________________________________________________

Шегіністер
_____________________________________________________
Абзац
____________________________________________________________

2-жаттығу:
1. Келесі мәтіннен тұратын Інжу.doc деп аталатын жаңа құжат құрыңыз:
ІНЖУ қонақ үйі – бұл елеулі аумақты алып жатқан туристік кешен. Қонақ үй балалармен бірге демалуға арналған. Шаңғы тебу алаңдары мен шаңғы мектебі жақын орналасқан. Қонақ үйде мейрамхана, хауыз, монша мен гимнастикалық бөлме бар. Сонымен қатар, бұл қонақ үйде:
Балаларға кітап оқып беретін, фильмдер көрсететін және әртүрлі мерекелер мен ертеңгіліктер ұйымдастырылатын балабақша;
Сұйық кристалды теледидар, телефон және балконы мен террасасы бар жайлы бөлмелер (1 түр – тұратын ауданы 27 шаршы м., 2 түр –34 шаршы метр);
Тағамдардың кең таңдауы бар буфет.
2.Құжатты сақтаңыз.

Пернелерге саяхат жұмбақтар

1. Бір бетшені аштым да,
Мәтін жаза бастадым.
Бірақ тілін шет елдің
Аудара алмай тастадым.
Тілді қалай өзгертем
Көмектесші, достарым!

2. Міне, тағы қиналып-ақ тұрмын мен,
Тақырыпты жаза алмай пернемен
Барлығы да кіші әріп қайтемін?
Көмекберші, енді нені басам мен?

3. Бірігіп кетті екі сөз,
Не істерімді білмедім
Қане, қайсысың маған тез,
Ажыратып бересің?

(Пробел)

4. Іздеп-іздеп пернеден таба алмадым
Ақыры есімімді жаза алмадым
Достарым,айтыңдаршы бас әріпті
Перненің қай жерінен таба аламын?

Сөзжұмбақ Пернелер. Сөзжұмбақты дұрыс шешкен жағдайда кіші және бас әріптермен жазу режиміне ауыстыратын перне атауын оқи аласың.

1

2

3

8

1. Әр жерде орналасқан обхектілерді ерекшелеу үшін қолданылатын перне.
2. Курсорды бірнеше бос орынға жылжыту үшін қолданатың перне.
3. Алдыңғы символды өшіру үшін қолданылатын перне
4. Кіші әріптерді баспа әріптерге және керісінше өзгертуге арналған перне.
5. Меңзердің оң жағында тұрған символды өшіруге арналған перне
6. Курсорды жолдың басына апарытын перне
7. Әрекетті болдырмау пернесі
8. Пернетақтаның оң жақ қосымша бөлігінің жұмыс режимін ауыстырып, қосатын перне

Мәтіндік және графикалық ақпаратты өңдеу

Word Pad мәтіндік редакторына суреттер қосу мүмкіндіктері

___________________________________________________________________________________________________________________________________

Наурыз көктемде келеді.
Табиғат өзгеше түрге енеді.
Бұл мереке өміріңізге жақсы өзгеріс әкелсін!

VІ ТАРАУ. ҚОСЫМША СТАНДАРТТЫҚ ПРОГРАММАЛАР

Блокнот және Калькулятор

Блокнот – ол ____________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Калькулятор ___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

Дыбыстық ақпаратты өңдеу. Дыбыс жазу

Дыбыспен жұмыс жасау программалар топтамасы:
______________________________________________________________________

Дыбыс жазу

Өзіңді тексер! Тест

Қосымшалар

Тест № 1

1. Ақпараттың ғылыми анықтамасын көрсетіңдер
А) Ақпарат-бұл қоршаған орта туралы мәліметтер.
Б) Ақпарат-бұл кішірейген анықталмағандық.
В) Ақпарат-бұл адамдар алатын білімдер.
Г) Ақпарат-бұл шынайы әлем бейнелері
Д) Белгілер мен дыбыстар формасындағы хабарлар.

2. Істің шынайы жағдайын бейнелейтін ақпарат ... ... ... . аталады
А) түсінікті В) қол жетімді Д) пайдалы
Б) объективті Г) толық

3. Дер кезіндегі міндетті шешуге жеткілікті ақпараттт: ... ... ...деп аталады
А) пайдалы В) қол жетерлік Д) толық
Б) көкейтесті Г) объективті

4. Алдыға қойылған міндетті шешуге жеткілікті ақпарат ... ... деп аталады
А) түсінікті В) қол жетерлік Д) толық
Б) көкейтесті Г) пайдалы

5. Адам ақпараттың ең көп мөлшерін ... ... ... .. арқылы алады
А) есту органдары В) сипалау органдары Д) иіс органдары
Б) көру органдары Г) дәм рецепторлары

6. Адамның тікелей қабылдайтын визуальды ақпарат ... ... ... деп аталады
А) дәм сезу рецепторлары В) көру органдары Д) сипап сезу органдары
Б) есту органдары Г) иіс органдары

7. ... ... ... органы арқылы қабылдайтын ақпаратты аудиоақпарат деп атайды.
А) көру органдары В) иіс сезу органдары Д) дәм сезу органдары
Б) сипап сезу органдары Г) есту органдары

8. Тактильдік ақпаратты адам ... ... ... көмегімен алады:
А) арнайы аспаптармен В) барометр Д) дәм сезу рецепторлары
Б) термометр Г) есту органдары

9. Ақпараттық процестердің мысалы болып ... ...табылады
А) үйлер мен басқа да құрылыс процестері;
Б) су тазартудың химиялық және механикалық процестері;
В) ақпаратты қабылдау, іздеу, сақтау, беру, өзгерту және қолдану;
Г) электр энергиясын өндіру процестері;
Д) жер қыртысынан пайдалы қазбалар алу процессі

10. Ақпаратты тасымалдаушы деп әдетте ... .. атайды:
А) байланыс желісі
Б) ақпарат процесі параметрлері
В) дербес компьютерде деректерді сақтау қондырғысы;
Г) компьютер
Д) ақпарат сақтауыш материальды объект

Тест № 2
1. Windows-дің объектілерін әр түрлі құрылғылармен басқаруға болады, оның ең негізгісін атаңдар.
А) пернетақта Ә) тышқан Б) монитор
2. Тышқанның батырмаларын не деп атайды?
А) негізгі және көмекші Ә) негізгі және объект Б) көмекші және объект
3. Жүйені жүктегеннен кейін бірінші көретіндерің не?
А) терезе Ә) тіркеу терезесі Б) жұмыс орны
4. Қапшық деген не?
А) ұғым Ә) объектілер қоймасы Б) жұмыс орны
5. Қапшық нешеге бөлінеді?
А) 1 Ә) 3 Б) 2
6. Жабық қапшық қалай көрінеді?
А) терезе түрінде Ә) белгіше түрінде Б) Жималанған күйінде
7. Тышқанның көмегімен Windows-дің объектілерімен төмендегі әрекеттерді орындауға болады.
А) шертуді Ә) белгілеу, жылжыту, қосу, созу, ашу, жабу
Б) таңбашаларды ашу

Тест № 3

1. Графиктік редактор терезесінің меню құрамы:
А. Сурет, Параметрлер, Анықтама;
В. Файл, Түр, Түзету, Сурет
С. Файл, Түзету, Түр, Сурет, Палитра;
Д. Файл, Түзету, Түр, Сурет, Параметрлер, Анықтама.

2. Сурет салу кезеңдері неден тұрады?
А. Құралды таңдау, төртбұрыштың типін таңдау;
В. Құралды таңдау, кескін түсін таңдау;
С. Кескін түсін таңдау, құрал таңдау;
Д. Құрал таңдау, сызықтың қалыңдығын, қылқаламның түрін немесе төртбұрыш типін, кескіннің түсін, фон түсін таңдап сурет салу;

3. Paint бағдарламасында құжатты бірінші рет сақтағанда ... ...
А. Файл-Сақтау командасын орындау;
В. Тышқанның оң жақ батырмасы, Сақтау командасын орындау;
С. Файл - ... деп сақтау командасын орындау;
Д. Сақтау батырмасын шерту;

4. Сурет үзіндісін қалай жояды?
А. Түзету – Белгіленді тазалау;
В. Түзету - Өшіру;
С. Түзету-Барлығын белгілеу-Белгілегенді тазалау;
Д. Del пернесін басу;

5. Фонның түсін қалай таңдауға болады?
А. Таңдалған түс бойынша тышқанның оң жақ батырмасын шерту;
В. Үнсіз келісім бойынша кескіннің қара түсі мен ақ түсі.
С. Таңдалған түс бойынша тышқанның сол жақ батырмасын шерту;
Д. Бейнелеу және фон түсі;

6. Қандай түстер үнсіз келісім бойынша орындалады?
А. Таңдалған түс бойынша тышқанның оң жақ батырмасын шерту;
В. Сызықтың керек қалыңдығын таңдау;
С. Кескіннің қара түсі мен фонның ақ түсі;
Д. Таңдалған түс бойынша тышқанның сол жақ батырмасын шерту;

7. Paint бағдарламасында құжатты қайталап сақтағанда ...
А. Файл-Сақтау командасын орындау ... ... ...
В. Файл-Жіберу командасын орындау;
С. Файл-...деп Сақтау командасын орындау;
Д. Сақтау батырмасын шерту;

13. Сурет үзіндісін көшіру үшін ... .
А. Суретті белгілеп, Түзету-Көшіру, Түзету-Кірістіру және қажетті жерге апару;
В. Түзету-Көшіру, Түзету-кірістіру және қажетті жерге апару;
С. Белгілеп, Түзету-Көшіру командасын орындау;
Д. Көшіру батырмасын шерту;
Е. Тышқанның оң жақ батырмасын басып, контексті менюде Көшіру командасын орындау.

Тест № 4
1. Windows операциялық жүйесі орнатылған кезде, автоматты түрде жарлықтары Стандартты тобына орналасатын программаларды атаңыз:
А) WordPad, Paint, Калькулятор, Блокнот;
В) WordPad, Paint, Калькулятор, Блокнот, Развлечения;
С) WordPad, Paint, Калькулятор, Блокнот, Microsoft Excel;
Д) WordPad, Paint, Калькулятор, Блокнот, Microsoft Word.

2. WordPad мәтіндік редакторы қалай іске қосылады?
А) Бас менюдегі Бағдарламалар – Қалыпталған - WordPad;
В) Сілтеуіш (Проводник) терезесінде Windows бумасындағы Write шарт белгісінде тышқанды екі рет шерту арқылы;
С) Менің компьютерім (Мой компьютер) терезесінде Windows – Бас меню - Бағдарламалар - Қалыпталған – WordPad біртіндеп ашу арқылы;
Д) Бас менюдегі Орындау командасын орындағанда ашылған терезеде WordPad деп теріп жазу арқылы.

3. WordPad бағдарламасының атқаратын қызметі қандай? (дұрыс емес жауапты көрсетіңіз)
А) өлшеміне шек қойылмайтын құжаттық файлдар құру және оларды оқу, өңдеу;
В). txt және. doc файлдармен жұмыс және оларға стиль құру;
С) Мәтіндік құжаттарды және Блокнот программасында жазылған мәтіндерді форматтау;
Д) Көп терезелі режимде жұмыс істеу.

4. WordPad редакторында меню қатарының дұрыс жазылған командалар тізімін көрсетіңіз:
А) Файл, Түзету, Түр, Енгізу, Формат (Файл, Правка, Вид, Вставка, Формат);
В) Файл, Түзету, Түр, Енгізу, Анықтамалық (Файл, Правка, Вид, Вставка, Справка);
С) Файл, Түзету, Түр, Анықтамалық (Файл, Правка, Вид, Справка);
Д) Файл, Түзету, Енгізу, Формат (Файл, Правка, Вставка, Формат);

5. WordPad редакторында жазылған құжатты файлға қалай сақтауға болады?
А) Файл - Сақтау (Файл - Сохранить) командасын орындау арқылы;
В) Басқа атпен сақтау үшін Файл - ... . деп сақтау (Файл - Сохранить как)
С) Саймандар тақтасындағы Сақтау батырмасын шерту арқылы;
Д) Программа терезесін жабу кезінде ашылған терезедегі Иә (Да) батырмасын шерту арқылы.

Әдебиеттер тізімі

1. Симонович С.В. Информатика. Базовый курс: Учебник для вузов.- СПб: Питер, 2003. - 640 с.
2. Байжұманов М.Қ. Информатика: Жоғары оқу орнының студ. арналған оқу құралы М.Қ. Байжұманов, Л.Қ. Жапсарбаева. – Астана: ТОО ЭВЕРО, 2004. - 232 бет.
3. Қаленова Б.С. Практикалық информатика курсы: Оқу құралы Б.С.Қаленова, ШҚМУ. - Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2003.-126 б.
4. Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере Под ред. Н.В. Макаровой. – 3-е изд., перераб. – М.: Финансы и статистика, 2005. – 256с.: ил.
5. Питкасистый П.И. Организация учебно-познавательной деятельности студентов: Учебное пособие П.И. Питкасистый. – М: Пед. общ., 2005. - 144б.
6. Петрова В.Н. Дидактические материалы: тесты, упражнения, творческие задания: Учебное пособие В.Н. Петрова. - М: Пед. общ., 2005. – 122 б.