Экономикалық өсу

Қазақстан республикасының ғылым және білім министрлігі

Білім және ғылым саласындағы БАҚЫЛАУ комитеті

Бекітілген
Білім және ғылым
саласындағы бақылау комитеті
___ ____________ 2008ж.

Келісілген
Экономика ғылымдары
бойынша эксперттік кеңес
___ ____________ 2008ж.
№____ хаттамасы

08.00.05 Экономика және халық шаруашылығын басқару мамандығы бойынша кандидаттық емтиханға арналған
МИНИМУМ-БАҒДАРЛАМА
Экономика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациялар қорғауға арналған диссертациялық кеңес

Алматы, 2008ж.
1. Жалпы ұғымдар. Экономиканы біртұтас үлгілеу. Аса маңызды макроэкономикалық мәселелер: экономикалық өсу, құлдырау, инфляция, жұмыссыздық, іскерлік цикл.
Экономикалық өсу, экономикалық өсу үлгілері, факторлары мен шарттары. Макроэкономикадағы өлшемдер: ЖҰӨ, ЖІӨ, ұлттық табыс, номиналды және нақты ЖҰӨ. ЖҮҚ дефляторы. Нақты табыс пен баға деңгейін статистикалық есептеу әдістері.
Жиынтық сұраныс, жиынтық ұсыныс, олардың өзара әрекеттігі. Табыстар теориясы: монетарлық және кейнстік көзқарастар. Қарапайым экономикалық жүйедегі табыстар мен өнімдердің ауыспалы айналымы. Тепе-теңдік пен шығындар үлгісі.
Фискалдық және ақша саясаты.
Инвестициялар. Жоспарланған және жоспарланбаған инвестициялық шығындар.

2. Инфляция, жұмыссыздық және экономикалық өсу. Инфляция, инфляция түрлері, сұраныс инфляциясы және шығындар инфляциясы. Құлдыраумен қабаттасқан инфляция: стагнация, инфляция зардаптары.
Жұмыссыздық, жұмыссыздық түрлері: циклдік, құрылымдық, фрикциялық табиғи жұмыссыздық. Жиынтық ұсыныс және инфляция мен жұмыссыздық арасындағы ара-қатынас, инфляциялық күтімдер мен инерцияның ролі.
Дамыған елдердегі экономикалық өсудің қазіргі заманғы үрдістері мен өнімділік деңгейі. Экономикалық өсуге атсалысу мен жинақтау саясаты. Баға саясаты. Бағалар мен сауданы ырықтандыру. Тұтыну бағаларының индексі. Бағалар мен тарифтерді мемлекеттік реттеу.

3. Құрылымдық саясат. Халық шаруашылық пропорциялары мен құрылымдық саясат. Құрылымдық өзгерістердің қазіргі заманғы үрдістері, Қазақстанның негізгі салалық басым мақсаттары. Экономиканың құрылымын қайта құрудағы инвестициялық саясаттың рөлі, салалық құрылымды жетілдіру. Қазақстандағы өнеркәсіп құрылымы және оны өзгеру ерекшеліктері.
Қазақстанның өтпелі кезеңдегі өнеркәсіп саясаты. Мемлекеттік реттеудің салалық пропорцияларды жетілдірудегі ролі. Мемлекеттік реттеудің экономикалық әдістері, нарықтық реттеу әдістері. Қаржылық - өнеркәсіп топтары (ҚӨТ).
ҚӨТ, олардың мәні, Қазақстандағы қалыптасуы мен іс-әрекет ету мәселелері.
Экономиканы әртараптандыру және шикізаттық емес секторды дамыту. Қазақстандағы индустриалалдыруды әрі қарай жүргізудің негіздерін қалыптастыру.

4. Ақша және ақша-несие саясаты. Ақша, ақша айналысы, оның мәні, тұрақтандырудың негізгі факторлары. Ақша массасы, оның өсуі. Айналыстағы ақшаның сандық мөлшері. Эмиссия және инфляция, оның мәні, айырмашылықтары мен өзара байланысы, экономикаға ықпалы.
Валюталардың айырбас бағамдары: номиналды және нақты. Айырбас құны және халықаралық сауда, валюталық бағамның өзгеру себептері. Қазақстанның ұлттық валютасын нығайту жолдары, ұлттық валюталық бағамға ықпал етуші факторлар.
Ақша-несие саясаты, оның негізгі міндеттері, құралдары.
Халықаралық ақша-несие саясаты, валюта нарықтары.
Банктер және банк жүйесі. Ақша айналысын реттеу мен инфляцияны тежеуде банктердің атқаратын ролі. Төлем жүйесінің дамуы. Төлемсіздік, оның нысандары, пайда болу себептері, мәселені шешу жолдары.
Коммерциялық және мемлекеттік несиелер, олардың ролі. Лизинг, лизингтік операциялар, лизингтік несие. Несие үшін пайыз мөлшері. Номиналды және нақты пайыз мөлшерлемесі (ставкасы). Несие мен депозиттерге қойылатын пайыз мөлшерлемелерінің арасындағы ара-қатынас және критерийлері, пайыз мөлшерлемесі және инвестицияға сұраныс. Пайыз мөлшерлемесінің инвестициялық белсенділік пен экономикалық өсуге тигізетін ықпалы пайыздың мөлшерлемелер және тәуекелділік, тәуекелділік түрлері, тәуекелділіктерді бағалау.
Жинақ, инвестициялар, қаржы нарықтары. Қаржылық капитал, оның экономиканы инвестициялаудағы ролі. Қаржылық ресурстар. Қаржылық менеджмент, оның ұдайы өндіріс пен қаржылық ресурстарды пайдаланудағы маңызы. Қаржылық менеджменттің экономикалық ұйымдастырушылық және құқықтық аспектілері.
Құнды қағаздар, олардың түрлері, мәні, мақсаты және экономиканы тұрақтандырудағы ролі. Құнды қағаздың ағымдық құнын анықтайтын факторлар. Құнды қағаздар нарығындағы сұраныс пен ұсыныс. Құнды қағаздар нарықтары, олардың Қазақстанда дамуы. Құнды қағаздар нарығының инфрақұрылымы. Қор биржалары: мәні, нысандары және жұмыс істеу қағидалары, Қазақстанда қалыптасу ерекшеліктері.

5. Салық – бюджет саясаты. Бюджет, бюджет деңгейлері, бюджеттік саясаты. Бюджеттің кіріс және шығыс бөлімінің құрылымы. Құрылымды ұтымды ету. Бюджеттің құрылымын жаңарту мәселесі. Бюджет тапшылығы және артықшылығы. Мемлекеттік борышты қамту мәселесі. Бюджеттік үрдіс, оны жетілдіру.
Салық саясаты, салық түрлері, олардың атқаратын міндетті қызметтері, экономиканың дамуын ынталандырудағы рөлі.

6. Инвестициялар және инвестициялық саясат. Инвестициялық үрдістің теориялық сұрақтары. Инвестиция ұғымы. Қарыз алу және инвестициялар. Инвестициялар, қор жинау және экономикалық өсу. Акселерация қағидасы. Мультипликациялық (көбейткіштік) әсер теориясы. Елдегі шетелдік және отандық өндірістік капиталдың үйлесімі.
Дамыған және дамушы елдердің инвестициялық стратегиясы. Жаһандану және инвестиция нарығы. АҚШ пен Жапонияның инвестициялық саясатының ерекшеліктері. Шетел капиталын тартудың латынамерикандық тәжірибесі. Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріндегі дағдарысқа дейінгі (1997ж) және дағдарыстан кейінгі инвестициялық саясат.
Қазақстандағы транзиттік экономика жағдайындағы инвестициялар мен инвестициялық климат. Қазақстандық инвестициялық климаттың саяси, құқықтық және экономикалық факторлары. Шетелдік инвесторларға берілетін заңдық кепілдемелер. Арнайы экономикалық аймақтар. Қазақстандағы инвестициялық үрдістің қазіргі жағдайы мен даму тенденциясы.
Қазақстандағы инвестициялық саясатты жаңартудың негізгі бағыттары. ХВҚ мен донор елдермен ынтымақтастық механизмін жетілдіру. Импортты алмастыру саясаты. Жаңа ұлттандыру (деприватизация) мәселелері. Жаңа ірі өндіріс құрылымдарының дамуын мемлекеттік қолдау. Өндірістік құрылымдардың нарықтық дербес даму көздері: санация, банкроттық, амортизациялық қорлардың құрылуы. Нақты секторға ұзақ мерзімді несие беруді кеңейту. Елден капиталдың кетуін қысқарту.

7. Ғылым және ғылыми-техникалық потенциал. Ғылымның қоғамның дамуында атқаратын ролі мен мәні. Ғылым – техника және технологияның ортақ кеңістігі. Ғылыми-техникалық потенциалдың (қуаттылықтың) мәні. Оның құрамдас бөліктері. Қазақстан Республикасының ғылыми-техникалық потенциалы. Республикадағы ғылыми-техникалық потенциалының дамуының аймақтық ерекшеліктері. Ғылыми-техникалық потенциалды бағалаудың сандық және сапалық көрсеткіштері. Ғылыми-техникалық потенциалдың Қазақстан өндіргіш күштері мен Қазақстанның технологиялық ұмтылыс қажеттіліктеріне сәйкестігі. Мемлекеттік ғылыми-техникалық саясат: қағидалары, қалыптасу мен жүзеге асыру әдістері. Ғылыми-техникалық өнімнің анықтамасы мен түрлері.

8. Ғылыми-техникалық прогресс (ҒТП). Техникалық дамудың экономикалық теориясы. Ғылыми-техникалық прогресс заңдылықтары. Техникалық-экономикалық дамудың ұзынтолқындық динамикасы. Технологиялық құрылыс туралы ұғым. ҒТП-ның негізгі бағыттары. ҒТП-ы басқару. Ғылыми-техникалық саланы ұйымдастыру мен басқаруға мақсатты бағдарламалық көзқарас. ҒТП-ның дамуын болжау мен ұйымдастыру нысандары.
Халықаралық ғылыми-техникалық ынтымақтастық.
НИОКР (ҒЗТҚЖ) тиімділігін анықтау мен жаңа техниканы игеру. ҒТП және өндірісті технологиялық жаңарту.
Ғылыми-техникалық қызметті ұйымдастыру нысандары: еркін экономикалық аймақтар, технополис, технопарктер, инженерлік және т.б. орталықтар.
Инновациялық үрдіс, оның құрылымы. Инновациялық даму бағыттарының қалыптасуы: нарықтық сұраныс пен ұсыныс факторлары. Инновацияларды жедел қабылдау.
Ғылыми-техникалық өнім нарығы, оның ерекшеліктері. Ғылыми-техникалық қызметті басқару. Ғылым мен техниканың дамуын реттеу механизмдері, ғылым мен инновацияларды ынталандыру мен қолдаудың салықтық және қаржылық құралдары. Ғылыми-техникалық және инновациялық дамуды құқықтық реттеу. Инновациялық жобалардың тиімділігін бағалау.
Ғылыми-техникалық салада жекешелендіру мен коммерцияландыру мәселелері, Қазақстан инновациялық үрдісінде шағын және орта бизнестің дамуы. Инновациялық коммуникациялар жүйесі, оның қазіргі жағдайда дамуы.

9. Экономиканы басқару. Басқару, оның мәні және мазмұны, құрылымы, механизмі, басқару үрдісі. Басқару жүйесінің құрамдас бөліктерінің арасындағы өзара байланыс: құрылым, механизм және басқару үрдісі.
Басқару үрдісі: мазмұны. Экономиканы басқару үрдісі: мәні, мазмұны. Негізгі кезеңдері (типологиясы). Басқару құрылымы: мәні, мазмұны. Экономиканы басқаруды ұйымдастырудың алғы шарттары, басқарудың атқаратын қызметтері, олардың түрлері. Басқару жүйесіндегі өзара байланыс түрлері.
Басқару жүйесінің басты критерийі: бәсекеге қабілеттілік және тиімділік
Нарықтық типтегі басқаруды ұйымдастыру құрылымы (концерндер, холдингтер, көп салалы кешендер, өнеркәсіптік-қаржылық топтар және т.б.). Нарықтық типтегі басқаруды ұйымдастыру құрылымының қалыптасуы алғы шарттары, жұмыс істеу жағдайлары, олардың нарықтық экономиканың қалыптасуында атқаратын ролі.
Басқару әдістері: экономикалық, әміршілдік, әлеуметтік, психологиялық (ұғымы, мәні, мазмұны). Мемлекеттік реттеудің экономикалық әдістері. Жаңаша басқарудың ең басты принципалды ережелері

10. Әлеуметтік саясат. Әлеуметтік саясаттың қағидалары мен бағыттары. Әлеуметтік қорғау, мәні, халыққа әлеуметтік қолдау көрсетудің басым мақсаттары. Ең төменгі тұтыну бюджеті, кедейлік шегі (табалдырығы). Ең төмен әлеуметтік кепілдемелер.
Зейнетақымен қамтамасыз ету, ерікті зейнеткерлік қамсыздандыру. Әлеуметтік сақтандыру. Медициналық қызмет сапасын жақсарту және денсаулық сақтау жүйесінде жоғары технология жүйесін дамыту
Кіріс саясаты, ең төмен жалақы.
Әлеуметтік саясат, оның құрамдас бөліктері, негізгі даму бағыттары. Тұрғын үй саясаты. Еңбек нарығын дамыту динамикасы мен перспективасына сәйкес келетін білім беру және кәсіби қайта дайындаудың халықаралық стандарттарын қамтамасыз етуге бағытталған мемлекеттік саясат.
Кадрларді дайындау мен білім беру, кадрларді қайта даярлау.
Жұмысбастылық (жұмыспен қамту) саясаты, еңбек ресурстарын пайдалану. Толық жұмысбастылық және жұмыссыздық. Жұмыс орындары мен жұмысшы күшін теңестіру мәселелері. Еңбек қатынастарын мемлекеттік реттеу. Қазақстан Республикасындағы еңбек қатынастарының құқықтық негіздері. Нарықтық қатынастардың қалыптасуы жағдайындағы еңбекақыны реформалау мәселелері.

11. Экономикалық бәсекеге қабілеттілігі. Бәсекеге қабілеттіліктің экономикалық мазмұны, обьекты и факторы. Кәсіпорының және өніміне бәсекеге қабілеттігіне және сапасына әсер ететін факторлар. Кәсіпорынның бәсекелестік стратегия. Өнеркәсіптік кәсіпорынның бәсекеге қабілеттігіне мемлекеттік саяматтың ынталандыру әсері.

12. Тұрлаулы даму мәселелері. Қоршаған ортаның тұрлаулы дамуы: оның өзара байланысы мен өзара тәуелділігі. Тұрлаулы даму экономикасының қағидалары. Тұрлаулы даму экономикасын басқару жүйесі. Басқару жүйесі. Тұрлаулы даму Бәсекеге қабілеттіліктің экономикалық мазмұны, обьекты и факторы. Кәсіпорының және өніміне бәсекеге қабілеттігіне және сапасына әсер ететін факторлар. Кәсіпорынның бәсекелестік стратегия. Өнеркәсіптік кәсіпорынның бәсекеге қабілеттігіне мемлекеттік саяматтың ынталандыру әсері.
көрсеткіштері.
Тұрлаулы даму және әділеттілік. Гуманитарлы даму концепциясы. Қайыршылықты азайту, жұмыспен қамту, халықтың денсаулығы, халықтың тұрмыс деңгейінің өндіріс үлгілері мн технологиясына тәуелділігі. Ғылыми-техникалық білімдердің ғылыми-техникалық өнертабыстардың, оларды игеру мен таратудың ұлттық потенциал мен тұрлаулы дамуда атқаратын ролі.
Табиғи ресурстарды сақтау және тұрлаулы пайдалану.
Мемлекеттің қоршаған ортаның жағдайы үшін жауапкершілігі мен атқаратын ролі. Қоршаған ортаның ластануын қадағалау. Экологиялық стандарттар, реттеу мақсаттары мен басым мақсаттары оларды қамтамасыз етуге жұмсалатын экономикалық және әлеуметтік шығындар. Табиғатты қорғау заңдары. Экологиялық шығындармен экономикалық құрал-жабдықтардың интернационалдануы. Табиғи ортаның нашарлануынан келетін нұқсан түрлері. Экологиялық зардаптарды бағалау. Тұрлаулы даму концепциясын жүзеге асыру механизмі. Қоршаған ортаның дағдарысқа ұшырауымен күрес пен табиғат ресурстарын тиімді пайдаланудың экономикалық құралдары. Экологиялық саясатты қаржыландыру. Табиғатты қорғау мекемелері. Қоршаған ортаны қорғау және ақпарат. Қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз етуде ақпараттың атқаратын ролі.
Жердің экожүйесінің тұтастығы мен салауатты күйін сақтау, қорғау және қалпына келтіру мақсатында мемлекеттер әріптестігі.

08.00.05 - Экономика және халық шаруашылығын басқару мамандығы бойынша
Қосымша бағдарлама

1. Нарықтық трансформацияның (өзгерістердің) теориялық мәселелері. Қоғамдық даму парадигмалары. Мәселенің қойылуы. Руссоның халық егемендігі және Монтескьенің табиғи құқықтар модельдері. Түнгі қарауыл мемлекеті концепциясы. жалпы береке мемлекеті теориясы. Капиталистік жүйенің ауысуы. Социалистік жүйенің ауысуы. әлеуметтік нарықтық экономика концепциясы.
Вашингтон және пост–Вашингтон консенсустары доктринасы. Вашингтон консенсусының мәні. Шошыну (шоковая) терапия көзқарасы. Вашингтон консенсусы доктринасының негізі. Пост-Вашингтон консенсусының формуласы.
Қазақстандық әлеуметтік-экономикалық консенсусының сипаты. ҚР ұлттық мүдделері. Монетаризм нақты іс-қимылдар теориясы мен жүйесі ретінде Неокейнсшілдердің ұстанымы. Тиімді нарықтық институттарды қалыптасуы. Саясат және мемлекет.
2. Қазақстанның қаржы саласындағы сыртқы саясаты. Халықаралық қаржы ұйымдарымен ынтымақтастық. Қаржы саласындағы халықаралық әріптестіктің қажеттілігі. Жаһандандырудың жағымды және жағымсыз жақтары. ҚР-ның ХВҚ-мен ынтымақтастығы. ҚР-ның Әлемдік банкпен ынтымақтастығы. ҚР-ның ЕБРР мен ынтымақтастығы. ҚР-ның донор елдерімен байланыстарының дамуы.
Сыртқы борыш. Сырқы борыштың көлемі мен құрылымы. Сыртқы борышты өтеудің қайнар көздері. Еуробондтар эмиссиясы.
Сырттан қарыз алу саясаты. Несиелерді пайдалану мақсаты. Маршалл жоспары және оны қазіргі заманғы сауықтыру мүмкіндіктері. Бродди жоспары және борыштық қалқа презумпциясы.
3. Валюта курсы саясаты. Валюталық бағам теориясы. Валюталық бағам ұғымы. Алтын стандарты. Алтын-девиздік стандартты. Алтын-долларлық стандарт. Валюталық бағамның атқаратын ролі. Девальвация. Инфляция. Девальвация мен инфляцияның өзара байланысы. 90-жылдардың соңындағы девальвация және қаржы дағдарысы. Валюта курсының қалыптасу заңдылықтары.
Қазақстан жағдайында жүргізілетін валюталық бағам саясаты. ҚР-да ұлттық валютаны енгізу. 1999 жылы сырғымалы теңге курсын енгізумен оның Қазақстан экономикасына ықпалы.
4. Елдің экономикалық қауіпсіздігі мәселелері. Экономикалық қауіпсіздіктің теориялық үлгісі. Ұлттық экономикалық қауіпсіздік ұғымының мазмұны. Сыртқы және ішкі экономикалық қауіп-қатер. Экономикалық қауіпсіздік критерийлері. Елдің халық шаруашылығында экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мәнісі. Экономикалық қауіпсіздік және елдің экономикалық тәуелсіздігі. Сыртқы экономикалық қатынастар үлгісі.
Қаржылық-қылмыс қауіпі. Қаржы-экономика жүйесіндегі қылмыс ерекшеліктері. Қылмыс түрлері: жекешелендіруде қызмет бабын пайдаланушылық, банк мекемелеріне қарсы қылмыстар, қаржылық пирамидалар, сақтандыру алаяқтығы, құнды қағаздармен жасалатын айлалар, қасақана банкротқа ұшырау, мемлекеттік аппараттағы сыбайлас жемқорлық, салық төлеуден жалтару лас капиталды қылмысты шетке шығару және шаю.
Салық төлеуден жалтару мәселелері. Салық төлеуден жалтарудың масштабтары мен әлеуметтік-экономикалық зардаптары. Салық төлеуден жалтару әдістері және оларды әшкерелеу: қолма-қол ақшаға айналдыру, фирмалардың атауын өзгерту, бағаларды әдейі өзгерту, шығындарды негізсіз есептеу, оффшорлық механизмдерді қолдану және т.б.
5. Елден капиталдың кету мәселелері. Капиталды заңсыз шетке шығару әдістері. Экспорттық валюталық түсімнің елге қайтпауы, тауар айырбасы барысында бағаларды әдейі өзгерту, оффшорлық компанияларды құру, экспортқа шығарғанда бағаны төмендету мен импортта бағаны көтеру және т.б.
Капиталдардың кетуіне экономикалық баға беру: шетке шығару масштабтары, кету себептері.
Ақшаны басқа жаққа аудару (шаю) мәселесі, ұғымы мәні. Ақшаны басқа жаққа аудару кезеңдері. Ақшаны басқа жаққа аудару тәсілдері. лас ақшаны басқа жаққа аударумен күрес және оны ҚР-дағы соңғы заң актілері тұрғысынан бағалау.
Оффшорлық бизнес лас ақшаны басқа жаққа аудару мен салық төлеуден жалтару тәсілі ретінде. Салық салу деңгейі бойынша елдерді жіктеу. Салық айлағы, оффшорлық аймақ және оффшорлық компаниялар ұғымы. Оффшорлық аймақтарда фирмаларды ашумен іс-әрекет ету шарттары.
Валюта ресурстарын рұқсатсыз шетке шығарудың алдын алу: отандық экономикада қолайлы инвестициялық климат орнату, валюталық бақылауды қатайту, трансферттік бағалар деңгейін қадағалау.
6. Халықтың табыстары (кіріс), шығыстары және тұтынымы заңдылықтары. Халықтың табысы. Әл-ауқаттың негізгі көрсеткіштері. Халықтың жан басына шаққандағы ЖҰӨ, айлық орташа жалақы және оның сатып алу қабілеттілігі. Жалақы халық табысының негізгі бөлігі (аймақтық және салалық аспектілері). Халықтың жан басына шаққандағы орташа табысы.
Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету. Қазақстандағы зейнетақы реформасы: бірлескен және қор жүйелері. Зейнетақы қорын жинау – елдің аса маңызды инвестиция көзі. Инвестициялардың негізгі бағыттары. Халықтың жинағы.
Халықтың шығыстары. Тұтыну шығындарының құрылымы. Халықтың тұтынуында қалыптасқан теріс заңдылықтар. Халықтың төлемқабілеті сұранысының төмендеуі.
7. Кедейлік пен жұмыссыздық мәселелері. Кедейлік. Қоғамдағы кедейлік анықтамасының негізгі критерийлері: инфляция, жұмыссыздық, ең аз кепілдемелердің төмен деңгейі (өмір сүру минимумы, ең төмен жалақы, ең төмен зейнетақы), білім беру, денсаулық сақтау саласындағы тегін көрсетілетін қызметтердің қысқаруы және т.б. Өтпелі қоғамда кейделік шектерінің ұлғаюы.
Инфляция: масштабтары мен зардаптары. Халық табысының қалыптасқан аражігі мен қарама-қайшылықтары. Джинни коэффициенті. Кедейлікпен күрес бағдарламасы. Микронесиелеу бағдарламасы. Қаржыландыру көздері.
Жұмыссыздық: масштабтары мен зардаптары. Жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау. Жұмыспен қамту бағдарламаларын қаржыландыру көздері мен жаңа жұмыс орындарын құру.
8. Халықтың еңбекке жарамсыз және әлсіз топтарын әлеуметтік қорғаудың қаржылық механизмі. Әлеуметтік қорғау. Төлемдердің әлеуметтік қорларға аударылуы және бірыңғай әлеуметтік салық. Мемлекеттік деңгейдегі әлеуметтік сақтандыру іс-тәжірибесінің доғарылуы. Әлеуметтік зейнетақының қамқоршыдан айырылу, жасына, мүгедектігіне байланысты, тұрмыс жағдайы балалы жанұяларға әлеуметтік жәрдемақымен ауыстырылуы. Жәрдемақы мөлшері және оны қаржыландыру көздері.
Тұрғын үй жәрдемақысы: төлеу шарттары мен қаржыландыру көздері. Өмір сүру минимумы. ҚР-ның Өмір сүру минимумы туралы Заңы. Өмір сүру минимумының шамасы. Кедейлік шегі мемлекет тарапынан көмек көрсетудің басты критерийі.
Әлеуметтік саладағы сақтандыру жүйесінің дамуы: өмірді сақтандыру, тым ұзақ өмір сүру қауіпінен сақтандыру, мүгедектік пен қамқоршыдан айырылудан сақтандыру.
9. Білім беру мен денсаулық сақтауды дамытудың қаржылық-экономикалық мәселелері. Медициналық қызмет көрсету нарығының дамуы (реформалау). Медициналық сақтандырудың халықаралық және республикалық іс- тәжірибесі. Медициналық сақтандару жүйесі қызметінің ерекшеліктері. Денсаулық сақтау мекемелерін мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландыру. Медициналық қызмет ақысын төлеу орталығы. Емдеу – залалсыздандыру мекемелері жүйесін тиімді ұйымдастыру. Азаматтарға тегін медициналық қызмет көрсету бойынша берілетін мемлекеттік кепілдіктер мен қаржыландыру арасында қалыптасқан алшақтық. Денсаулық сақтауды дамытуға бағытталған ақша қаражаттары қаржылық ағымдарының кескіні.
Қазақстанда денсаулық сақтауды коммерцияландыру және оның салдары. Дамыған елдерде қаржыландыру тәжірибесі. Қазақстанда денсаулық сақтауды қаржыландырудың маңызды потенциалды көздері; бюджеттік қаражаттар, жұмыс берушілердің аударымдары және көрсетілген қызмет үшін пациенттер тікелей төлетін ақы.
Білім беруді қаржыландыру. Жекешелендіру мен акционерлік қоғамдарға түрлендіру арқылы ақылы білім беруді кеңейту мен мемлекеттік жоғарғы оқу орындардың санын қысқартуға бағытталған үкімет курсы. Орта кәсіптік білім беруді нормативті қаржыландыру, жоғарғы білім беруді гранттар мен несие бойынша қаржыландыру. Білім беру объектілерін емес субъектілерін қаржыландыру. Бюджеттен тыс қаржыладыру көздерін ұлғайту білім беру саласының қаржылық мүмкіншіліктерін кеңейтудің негізгі бағыты.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Фишер С., Дорнбуш Р., Шмалензи Р. Экономика. М., 1993.
2. Хейне П. Экономический образ мышления. М., 1993.
3. Брайан Твисс. Управление научно-техническими нововведениями. Пер. с англ. - М.: Экономика, 1989.
4. Глазьев С.Ю. Экономическая теория технического развития. – М.: Наука, 1992г.
5. Доллан Э. Дж., Линдсей Д. Макроэкономика. - Спб, 1994.
6. Доллан Э. Дж., Кэмпбелл К.Д., Кемпбелл Р. Дж. - Деньги, банковское дело и денежно-кредитная политика. - Спб, 1994. – 494 с.
7. Евстигнеев В.Р. Валютно-финансовая интеграция в ЕС и СНГ: Сравнительный семантический анализ. - М.: Наука, 1998.-250с.
8. Кенжегузин М.Б., Хамитов Н.Н., Зейнельгабдин А.Б. и др. Финансово-кредитная система республики: проблемы Развития. - Алматы: Рауан, 1995.
9. Кошанов А.К., Рамазанов А.А. и др. Формирование систем акционерных отношений в Республике Казахстан. - Алматы: Гылым, 1995.
10. Кошанов А.К., Мухамеджанов Б.Т., Бектемисова С. Формирование частного предпринимательства в условиях перехода к рынку на примере Республики Казахстан. – Алматы, 1995.
11. Ю.Макконнелл К. Р., Брю С.Л. Экономикс. - М.: 1991.Т.1, Т2..
12. Исингарин Н. Транзит - магистраль экономической интеграции. Алматы: Атамура,1998.-256с.
13. Политические проблемы рыночной трансформации. - Алматы: Евразия, 1999.
14. Проблемные вопросы к изучению рыночной экономики. Учеб.пособие (под ред. Ф.Д.Веселкова, А.И.Тучкова). - С-П., 1992. - 64 с.
15. Есентугелов А. Стратегия безопасного экономического развития Казахстана в условиях глобализации. АльПари. - 2002.-№1.-С.3-8.
16. Жоламанов Р. Конкурентоспособность национальной экономики (теория и практика).- Алматы: ИРК, 1995.-165с.
17. Есимов А. Проблемы интеграции АПК стран СНГ Экономист.-1999.-№6.-С.74-82
18. Рыночная экономика. Учеб. в 3-х томах. Т.1 и 2. Макроэкономика (В.Ф.Максимова).- М., 1992.
19. Самуэльсон П., Нордхаус В. Экономикс. - М., 1991.
20. Самуэльсон П. Экономика (в 2-х томах). - М., 1994.
21. Смешанное общество, мировой опыт и Казахстан. - Алматы. - МН -АНРК, 1998.
22. Есентугелов А. Трансформация экономики Казахстана: рыночная экономика, реформы, экономическая политика. Алматы: РГП "Институт экономических исследований" Минэкономики и торговли РК.-Т.2.-438 с.
23. Формирование рациональной структуры промышленности и проблемы инвестиционного обеспечения (на материалах РК). Канатчинова А.К. и др. - Алматы: Гылым, 1995.
24. Хамитов Н.Н. Финансово-кредитная стратегия рыночной экономики. - Алматы: Рауан, 1995.
25. 24.Экономика: учебник для экономических академий, вузов и факультетов (под ред. А.С.Булатова). - М.: 1995. - 604 с.
26. Давильбекова Ж. Промышленность Казахстана: опыт, проблемы, прогноз.-Алматы: Фонд "ХХI век", 1999.-348 с.
27. Экономика регионов Казахстана в условиях формирования рыночных отношений: проблемы и пути решения. - Исаева М.Г., Нурланова Н.К. и др. - Алматы, 1994.
28. Экономический механизм рынка научно-технической продукции. - Алматы: Гылым, 1994.
29. Постников А.В. и др. Стратегическое планирование и анализ эффективности инвестиций.- М., 1997 г.
30. Антонов А.В. Системный анализ: Учебник – М.: Высшая школа, 2004. – 453 с.
31. Баймуратов У.Б. Национальная экономическая система. – Алматы: Гылым, 2000. – 536 с
32. Фатхутдинов Р.А. Конкурентоспособность: экономики, стратегия и управление. II Учебное пособие. – М.: ИНФРА – М. – 2000.
33. Баймуратов У. Социальная экономика Том 4. Избранные научных труды. – Алматы: БИС, 2005. – 320 с.
Журналы: “Вопросы экономики”, “Экономист”, “Российский экономический журнал”, “Общество и экономика”, “Известия АН РК (серия общественных наук)”, “Экономика и жизнь” и др.

Қазақстан Республикасының заңдылық және нормативтік актілері

1. Конституция Республики Казахстан
2. Гражданский кодекс Республики Казахстан
3. Закон Республики Казахстан "Об иностранных инвестициях"
4. Указ Президента Республики Казахстан "О хозяйственных товариществах"
5. Указ Президента Республики Казахстан "О государственном
предприятии"
6. Закон Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг"
7. Закон Республики Казахстан "Об акционерных обществах"
8. Закон РК "О товариществах с ограниченной и дополнительной
ответственностью"
9. Указ Президента РК, имеющий силу закона "О производственном
кооперативе"
10. Закон РК "О сельской потребительской кооперации в РК"
11. Закон РК "О некомерческих организациях"
12. Закон РК "О естественных монополиях"
13. Закон РК "О труде в РК"
14. Закон РК "Об образовании"
15. Закон РК "О стандартизации"
16. Закон РК " О сертификации"
17. Закон РК " О недобросовестной конкуренции"
18. Послание Президента РК Н.Назарбаева "Казахстан - 2030" Послание Президента РК Н.Назарбаева народу Казахстана "О положении в стране и основных направлениях внутренней и внешней политики: демократизация общества, экономическая и политическая реформа в новом столетии"
19. Стратегия индустриально – инновационного развития Республики Казахстан на 2003 – 2015 годы. Утверждение указом Президента РК от 17.05.2003г
20. Стратегический план развития Республики Казахстан до 2010 года. Утвержден Указом Президента РК от 04.12.2001г. II Сборник актов Президента РК и Правительства РК № 43 - 44 . Астана, 2001 .
21. Назарбаев Н.А. Казахстан на пути ускоренной экономической, социальной и политической модернизации. Послание Президента РК Н.А. Назарбаева народу Казахстана, Астана, 16 февраля 2005 года - II Казахстанская правда. – 18.2005. – 2 - 4 .
22. Назарбаев Н.А. "Стратегия вхождения Казахстана в число 50-ти наиболее конкурентоспособных стран мира". Послание Президента РК Н.А. Назарбаева народу Казахстана, Астана, 31 марта 2006 года.
23. Назарбаев Н.А. К конкурентоспособному Казахстану, конкурентоспособной экономике,
конкурентоспособной нации. Послание Президента народу Казахстане, Астана, 19 марта 2004 года II Промышленность Казахстана, 2004.-с.7.

Қазақстан республикасының ғылым және білім министрлігі

Білім және ғылым саласындағы БАҚЫЛАУ комитеті

Бекітілген
Білім және ғылым
саласындағы бақылау комитеті
___ ____________ 2008ж.

Келісілген
Экономика ғылымдары
бойынша эксперттік кеңес
___ ____________ 2008ж.

Жалпы курс (экономика) мамандығы бойынша кандидаттық емтиханға арналған
МИНИМУМ-БАҒДАРЛАМА
Экономика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациялық қорғауға арналған диссертациялық кеңес

Алматы, 2008ж.
1. Экономикалық теорияға кіріспе. Экономикалық теория пәні және әдісі. Экономикалық теорияның пайда болуы мен негізгі даму кезеңдері. Экономикалық динамиканы талдауға әртүрлі көзқарастар. Экономикалық теорияның методологиясы мен ерекшелігі.
Экономикалық теориядағы негізгі бағыттар мен мектептер. Қазіргі заманғы экономикалық ой-пікір концепциялары: неоклассикалық, кейнстік монетарлық, неоинституционалдық, неолибералдық.
Қазіргі заманғы экономикалық теорияны меңгерудегі экономикалық ілімдер тарихының мәні. Қазақстанда экономикалық ой-пікірдің дамуы: негізгі кезеңдері мен қазіргі заманғы мәселелер.
2. Экономикалық жүйелері мен олардың ауысуының жалпы теориясы. Экономикалық жүйенің жалпы теориясы. Экономикалық жүйенің мәні мен элементтері. Экономикалық жүйенің дамуының негізгі баспалдақтары. Экономикалық жүйелердің ауысуының түрлері мен әдістері.
Қазіргі күнгі қоғамдағы негізгі экономикалық жүйелер (типтері, модельдері). Өтпелі экономиканың даму заңдылықтары. Аралас экономикалық жүйенің қалыптасу шарттары және объективті алғышарттары. Аралас экономика мен экономикалық теорияның методологиялық негіздері. Аралас экономиканың критерийлері.
Шаруашылық қызметтің және экономикалық ортаның өмірлік қызметінің сипаттамасы. Адам және экономика. Экономикалық жүйедегі адамның ролі мен алатын орны туралы экономикалық теория. Экономикалық теориядағы адам модельдері. Нарықтық жағдайдағы адамның өзін рационалды ұстау қағидасы.
Өзіндік реттелу және экономикалық жүйелердің динамикалық тепе-теңдігін қамтамасыз етудің қазіргі заманғы концепциялары. Экономикалық тепе-теңдік модельдері.
3. Экономикалық теорияның негізгі категорияларының генезисі. Экономикалық қажеттіліктер. Игіліктер – шаруашылықты жүзеге асырудағы жүйе жасаушы категория ретінде. Қажеттіліктер мен игіліктерді классификациялау. Экономикалық және экономикалық емес игіліктер. Тауар, оның қасиеті және функционалды формалары.
Құн, пайдалылық, бағалылық. Шекті пайдалылық теориясындағы құн категориясы. Құн заңы мен А.Смиттің көрінбейтін қолы. Маржинализм. Нарықтағы пайданы барынша ұлғайту. Пайданы барынша ұлғайту бағалық кемсітушілік.
Пайданың тегі және оның нормалары. Капитал құру және пайда нормасы. Пайда және пайыз. Пайда және өнімділік. Кемімелі қайтымдылық заңы (өнімділік). Пайыз бен пайданың неоклассикалық теориясы.
Жалақы категориясының мәні. Саяси экономика классиктерінің (А.Смит, Д.Рикардо) жалақы концепциялары. Жалақының негізгі формалары. Маркстің теориясындағы жалақы мен пайданың динамикасы.
Баға және айқындаушы факторлар. Баға және тарифтердің түрлері. Бағаның жасалу механизмі. Бағаның жасалуы және ресурстарды қолдану: рента, қарыз пайызы және пайда. Нарық жағдайындағы баға жасауды мемлекеттік реттеу. Бағалық тепе-теңдік концепциясы.
Ақша және оның функциялары. Қаржы-несие институттарындағы ақша айналысы. Ақша сұранысы мен ұсынысы. Ақша нарығы. Ақша нарығындағы қысқа мерзімдік тепе-теңдіктің болу шарты. Фишер эффектісі. Монерталық саясаттың ұлттық өнімге әсер ету механизмі.
4. Қоғамның экономикалық дамуының жалпы негіздері. Өндіріс теориясы. Қоғамдық өндіріс-экономикалық дамудың және қоғам байлығының бастапқы негізі. Функционалды экономикалық жүйедегі өндірістің алатын орны. Өндірістің негізгі формалары.
Өндіріс факторларының теориясы. Негізгі өндіріс факторлары. өндіріс факторларына сұраныс. Ресурстардың өзара ауыстырылуы. Факторларды қолдануға байланысты өндіріс көлемінің өсуі. Факторлық табыс және функционалдық бөлу. Оптималды комбинациялау және өндіріс факторларын тиімді қолдану.
Кемімелі өнімділік және қосымша шығындардың өсу заңы. Өндірістің ұйымдық құқықтық формасы. Кәсіпкерлік және кәсіпорын.
Классикалық және неоклассикалық мектептердің өндіріс және тұтыну процесі бойынша әдістемелері.
Өндіріс, бөліс, айырбас және тұтыну. Экономикадағы технологиялық таңдау және өндірістік мүмкіндіктердің қисығы. Альтернативтік құн немесе қолданылмай қалған мүмкіндіктердің шығыны.
5. Қоғамды экономикалық ұйымдастырудағы меншік қатынастары. Меншік экономикалық көрініс ретінде. Меншіктік заңдар және иемдену заңдары. Меншіктің формалары, объектілері, субъектілері. Меншіктің заңдық және экономикалық қатынастары. Р.Коуздың классикалық теориясындағы меншік концепциясы. Экономиканы реформалаудағы меншіктің алатын орны. Қазақстандағы экономикалық ойдың дамуындағы меншік категориясының динамикасы.
Дамыған елдердегі меншіктік қатынастардың эволюциясы. Нарықтық қатынастарға өту кезеңіндегі меншік түрлері және олардың дамуының негізгі тиімді жақтары. Аралас типтегі нарықтық экономикадағы шаруашылықты жүргізу мен меншік формаларының көптүрлілігі. Жеке меншік нарықтық экономиканың қызмет етуінің негізі. Мемлекеттік меншікті басқарудың әдістері, механизмі, түрлері. Меншік қатынастарын реформалау және өндіріс тиімділігі.
Қазақстан Республикасындағы меншікті қатынастар. Мемлекеттік меншіктің құрылымын өзгерту және жекешелендірудің әдістері және мақсаттары мен міндеттері. Мемлекеттік меншікті тарату мен жекешелендірудің 1, 2, 3 кезеңдерінің негізгі нәтижелері. Постсоциалистік және дамыған елдердегі жекешелендіру тәжірибесі.
Меншік қатынастарын жүзеге асыру. Шаруашылықты жүзеге асырудың ұйымдық-экономикалық формалары.
Мемлекеттік кәсіпорын. Мемлекеттік кәсіпорындардың түрлері. Мемлекеттік кәсіпорындарды басқару. Мемлекеттік кәсіпорындардың шаруашылық қызметі.
Акционерлік қоғам. Акционерлік қоғамдардың түрлері. Акционерлік қоғамдардың бағалы қағаздары. Акционерлік қоғамдарды басқару.
Серіктестік. Серіктестік түрлері. Кооператорлар: олардың құқықтары мен міндеттері. Қорлар мен кооперативтің пайдасын бөлу. Кооперативті әлеуметтік-еңбек қатынастары. Кооперативті басқару.
6. Нарықтық экономика теориясының негіздері. Нарық теориясының пайда болуы және дамуы. Шаруашылықты жүргізудің нарықтық жүйесіндегі экономикалық мақсаттар. Нарықтық пайда болу шарттары. Нарықтың түрлері және құрылымы, атқаратын қызметі. Нарықты сигментациялау. Нарықтық қатынастардың шектері. А.Смит пен Д.Рикардо теоремасы. Нарықтың инфраструктурасы: мәні және негізгі құрамдас бөліктері. Нарықтық экономиканың моделдері. Нарықтың қызмет етуінің әлемдік тәжірибесін Қазақстанда қолдану.
Нарықтық экономикадағы шаруашылық механизмнің атқаратын ролі мен мәні. Нарық механизмінің негізгі элементтері. Бәсекелестік түсінігі. Жетілген бәсекелес нарығы. Нарық құрылымының типтері. Баға, сұраныс және ұсыныс. Сұраныс және ұсыныс заңы. Сұраныс пен пайдалылық. Тұтынушылардың таңдау теориясы. Жетілген бәсекелестік нарықтың механизмі.
Жетілмеген бәсеке нарығы. Жетілмеген бәсеке нарығының негізгі құрылымдық типтері. Жетілмеген бәсекеге байланысты шығындар. Олигополия және монополия. Монопсония.
Бағалық және бағалық емес бәсеке. Қоғамдық, таптық және дара (жеке) мүдделер. Экономикалық жағдарыстар және олардың даму алғышарттары. Циклдік дамудың айрықша жағдайлары. Қазіргі жағдайлардағы экономикалық циклдің модификациялары. Экономикалық дағдарыстарды кезеңдерге бөлу және оларды неоклассикалық концепцияға сәйкес реттеу.
7. Нарықтық экономика және мемлекеттік реттеу. Нарықтық экономикадағы мемлекеттің атқаратын ролі. Маркстік теориядағы мемлекеттің экономикалық ролі. Мемлекеттік реттеудің кейнстік концепциясы мен неокейнстік концепциясы.
Мемлекеттік экономикалық іс-әрекетінің негізгі бағыттары. Мемлекеттік экономикаға араласуының ең төменгі қажетті және ең жоғарғы мүмкін шектері. Экономиканы мемлекеттік реттеу: мақсаттары мен құралдары. Мемлекеттік реттеу әдістері мен формаларына қойылатын талаптар. Мемлекеттік реттеудің кейнстік концепциясы және неокейнстік концепциялар. Экономикалық болжау және оның қазіргі заманғы нарықтық жүйелердің дамуындағы ролі.
Экономиканың мемлекеттік секторы оның көлемі мен құрылымы. Әлемдік экономикадағы мемлекеттік сектор.
Мемлекеттің аймақтық экономикалық саясаты, оның мақсаттары мен міндеттері. Мемлекеттің аймақтық саясатының негізгі бағыттары. Аймақтық саясатты жүзеге асыру әдістері мен құралдары.
Мемлекеттің сыртқы экономикалық қызметі және оның дүниежүзілік шаруашылыққа интеграцияланудағы ролі.
8. Микроэкономика мен тауар өндірушілердің экономикалық іс-қимылдарының теориялық мәселелері. Қазіргі заманғы микроэкономикалық талдаудың мақсаты, міндеттері мен сипаты.
Фирма нарықтық қатынастар жүйесінде. Фирма теориясы және бизнесті ұйымдастыру формалары. Фирманың жетілген және жетілмеген бәсеке жағдайындағы іс-әрекеті. Фирманы басқару теориясы. Маркетинг фирманың коммерциялық қызметінің құралы ретінде. Шағын, орта және ірі фирмалардың экономикада атқаратын ролі.
Кәсіпкерлік капиталдың құрылуы. Капиталдар нарығы, оның субъектілері мен объектілері.
Негізгі және айналым қорлары. Кәсіпорынның инвестициялық ресурстары.
Өндіріс шығындары және пайда. Өндіріс шығындары концепциясы шығындардың түрлері. Өндірістегі шығындар мен еңбекті пайдалану. Өндіріс шығындарының аймақтық жіктелуі. Пайда және кәсіпкерлік табыс. Пайданы барынша арттыру принципі және шекті шығындар қисығы.
Альтернативті фирма теориялары (фирманың дәстүрлі теориясы, фирманы басқару теориясы, мейлінше өсу теориясы, фирманың іс-әрекет теориясы). Тұтынушының іс-әрекет теориясы. Тұтынушы таңдауын талдау. Пайдалылық функциясы. Бюджеттік шектеу. Тұтынушының ұтымды талдауы. Сұраныс пен ұсыныс икемділігі. Тұтынушы мен өндіруші тепе- теңдігі.
Үй шаруашылығының экономикасы. Үй шаруашылығы мен жанұя микроэкономиканың субъектісі ретінде. Жанұя қызметінің жүйесі және жанұялық бюджет.
9. Макроэкономиканың теориялық мәселелері. Ұлттық экономика және қоғамдық ұдайы өндіріс. Қоғамдық ұдайы қндірістің мәні мен құрылымы. Ұлғаймалы ұдайы өндірістің типтері. Критерийлері мен көрсеткіштері, Ұлттық экономиканың тиімділігі.
Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер мен оларды есептеу. Қоғамдық өнім, мәні және құрылымы. Ұлттық өнімді өлшеу. Қосылған құн.
Жалпы ішкі өнім және ұлттық байлық. Номиналды және нақты ЖІӨ.
Ұлттық еспе жүйесі макроэкономикалық процестерді реттеу құралы ретінде.
Экономикалық тепе-теңдік және тиімді өсу. Макроэкономикалық тепе-теңдік пен экономикалық өсу теориялары (классикалық, кейнстік).
Экономикалқ өсуің мақсаттары. Экономикалық өсу типтері. Өсу қарқындары. Шектері және пайдалық сапалары.
Экономикалық өсу ресурстары. Ресурстардың түрлері, экономикалық көрсеткіштері және оларды пайдаланудың тиімділік көрсеткіштері.
Макроэкономикалық тепе-теңдіктің бұзылуы. Экономикалық даму циклдарының теориясы. Мемлекеттік интициклдік реттеу. Ұзын толқындар теориясы. Экономикалық өсу және құрылымдық, аймақтық диспропорциялар.
Экономикалық өсудің макромодельдері У.Ростоудың моделі. Кейнстік модельдер. Харрод моделі. Леонтьев моделі. Өсудің неоклассикалық модельдері.
Өндіріс функциясы. Кобб-Дуглас варианты. Масштаб әсері. ҚТП іштей және сырттай берілген өндіріс функциясы.
Экономикалық өсу және технологиялық жіктер. Экономикалық өсуді есептеу және оның факторлары. Экономикалық өсу көрсеткіштері: экстенсивті және интенсивті экономикалық өсу.
Экономикалық өсуді мемлекеттік реттеу.
Қазақстан Республикасының экономикалық өсу жағдайы мен болашағы. Экономикадағы технологиялық жіктер. Қазақстан-2030 стратегиясы және экономикалық өсудің келешегі.
Қорлардың функционалды мақсаты. Тұтыну. Іс-әрекеттің Энгельдік сапалық сызбасы. Тұтынуға шекті икемділік. Жинақ, инвестиция. Тұтынуды, жинақ пен инвестицияларды реттеу негізінде экономиканың тепе-теңдік күйіне жету. Мультипликатор акселератор теориясы. Мультипликатордың статистикалық және динамикалық модельдері.
Макроэкономикалық тұрақсыздық және инфляция. Инфляция себептері мен формалары. Инфляция экономикалық даму түрткісі және кедергісі. Инфляцияның даму көздері мен механизмдері. Филиппс қисығы және стагфляция. Антиинфляциялық саясат варианттары.
Елдің экономикалық қауіпсіздігі. Экономикалық қауіпсіздік мәні мен құрылымы. Сыртқы және ішкі қауіп-қатер және экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету механизмі.
10. Нарықтық экономикадағы табыстар және әлеуметтік саясат. Нарықтық экономикадағы табыстарды әділ бөлу мәселесі. Табыстарды әділ бөлу концепциялары.
Халықтың табысы және олардың түрлері мен құрылуының қайнар көздері. Номиналды және нақтылы табыс. Табыстарды дифференциациялау: себептері мен факторлары. Табыстардың теңсіздігін есептеу мәселесі. Кедейлік және оның деңгейін анықтау.
Өмір сүру деңгейі. Өмір сапасы. Өмір сүру дейгейін бағалау көрсеткіштерінің жүйесі. Білім беру және денсаулық сақтау саласында жүргізілетін саясат.
Мемлекеттің табыстарды қайта бөлу саясаты. Тиімділік және әділеттілік дилемасы. Халықты әлеуметтік қорғау жүйесі.
Адамдық капитал түсінігі және оның құрылымы. Адам капиталының қорлануы.
Адамдық капитал теориясы. Еңбек, жұмыспен қамтамасыз етілу және жұмыссыздық. Халық, жұмысшы күші, еңбек ресурстары категорияларының сандық және сапалық белгілері. Экономикалық өсуді қамтамасыз етудегі адамның атқаратын ролі. Жұмысшы күшінің сапасы.
Жұмысбастылық (жұмыспен қамту). Өндіріс пен жұмысбастылық деңгейін анықтайтын негізгі факторлар. Халықты жұмыспен қамту концепциясы. Жұмысбастылықтың неоклассикалық теориясы. Жұмысбастылықтың кейнстік теориясы. Еңбек ресурстарын жұмыспен қамту деңгейі.
Жұмысшы күшін босату мен қайта бөлудің нарықтық механизмі. Еңбек нарығы, оның негізгі атрибуттары мен фунцкиялары. Жұмыссыздық пен оның түрлері. Жұмыссыздықты экономикалық өсу тұрғысынан бағалау. Еңбек нарығын тұрақтандыру процесі. Қазақстандағы еңбек нарығының ерекшеліктері.
Еңбек ресурстарының миграциясы, эмиграциясы және иммиграциясы.
Әлеуметтік әріптестік және еңбек нарығындағы қатынастардың келісім-шарттық сипаты.
11. Қоғамның несие-ақша жүйесі. Құнды қағаздар нарығы. Қаржы және қаржылық саясат. Ақша-несие жүйесі және ақша-несие саясаты. Ақша жүйелері ұғымы және типтері: металл ақшаларының айналысы және несиелік қағаз ақшалардың айналысы. Ақша массасы, оның құрылымы мен оның өлшемі. Ақшаның сандық саясаты. Ақша агрегаттары. Ақша нарығы. Ақша нарығының кейнстік моделі. Ақша нарығындағы макроэкономикалық тепе-теңдігі. Ақша сұранысы мен ұсынысы, олардың экономикалық конъюнтураға тәуелділігі. Ақшаға сұраныстың монетаристік және неоклассикалық теориялары.
Несиенің мәні, функциялары мен формалары: коммерциялық, банктік, шаруашылықаралық, ақшалай, тұтынушылық, ипотекалық, мемлекеттік, халықаралық. Қазіргі заманғы несие-ақша жүйесінің құрылымы. Банктер, олардың түрлері және атқаратын қызметтері. Орталық банк, коммерциялық, салықтық банктер.
Бағалы қағаздар нарығы. Бағалы қағаздар, олардың түрлері. Бағалы қағаздар нарығының қызметі және ұйымдық құрылымы. Бағалы қағаздардың алғашқы және қайталама нарықтары. Қор биржасы. Бағалы қағаздар нарығын реттеу.
Ақша-несие жүйесін макроэкономикалық реттеу.
Қаржы және қаржы саясаты. Қаржының қызметі мен мәні. Олардың экономикалық өсуді қамтамасыз етудегі атқаратын ролі. Қаржылық қатынастардың субъектілері: шаруашылық субъектілері, халық және мемлекет. Қаржы саясатының бақылау және олардың эволюциясы.
Мемлекеттік бюджет және оның құрылымы. Бюджеттің функциясы. Салық жүйесі. Салық салудың экономикалық теориясы және қазына толтыру саясаты. Салықтар экономикалық база және қаржы саясатының құралы ретінде. Салықтың түрлері. Салық салу қағидалары. Лаффер қисығы.
Бюджет тапшылығы. Бюджет тапшылығын қаржыландыру әдістері. Мемлекеттік бюджетті теңестіру мәселесі.
Мемлекеттік борыш. Ішкі және сыртқы борыш. Мемлекеттік борышты басқару.
12. Дүниежүзілік шаруашылықтың дамуын теориялық мәселелері мен үрдістері. Дүниежүзілік шаруашылықтың қалыптасу кезеңдері мен негізгі белгілері. Әлемдік экономикадағы шаруашылық процестердің интернационалдануы мен өзектендірілуі: мәні мен даму динамикасы. Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылықтағы орны.
Дүниежүзілік нарық және халықаралық сауда теориясы. Әлемдік экономикадағы интеграциялық процестер. ДСҰ (ВТО) – ның әлемдік экономикада алатын орны. ДСҰ-ға мүше болу кезеңдері, механизмі мен тәртібі. Капиталдың халықаралық миграциясы. Халықаралық еңбек нарығы және оның әлемдік экономикаға интеграциясы. Трансұлттық компаниялар.
Халықаралық валюта жүйесі. Қазіргі заманғы дүниежүзілік шаруашылықтың валюта жүйесі. Халықаралық валюта нарықтары мен валюталық реттеу. ХВҚ (МВФ).
Қазақстан Орталық Азиялық экономикалық қоғамдастықта. Еуразия экономикалық қоғамдастығының құрылуы мен қалыптасу механизмі.

Қосымша бағдарлама

1. Экономикалық теорияның теориялық мәселелері. Халықаралық сауда және макроэкономикалық тепе-теңдік мәселелері. Сыртқы сауда бойынша жалпы мәселелер. Сыртқы сауданың мультипликаторы. Халықаралық сауда теориясы. А.Смиттің негізгі ережелері. Д.Рикардоның халықаралық сауда теориясы. Саудалық саясаттың элементтерінің түрлері. Саудалық шектеулер. Халықаралық сауданы реттеу. Протекционисттік сипат. Фискалдв төлемдер. Адвалорлық төлемдер. Ерекше кедендік төлемдер. Аралас төлемдер. Ең төменгі кедендік төлемдер. Ең жоғарғы кедендік төлемдер. Импорттық квоталар. Тарифтік емес шектеулер. Ерікті экспорттық шектеулер.
2. Халықаралық ғылыми-техникалық бірлестіктер. Халықаралық ғылыми-техникалық және өндірістік бірлестіктер. Ғылыми-техникалық төңкеріс. Халықаралық бірлестіктердің ғылым және техника саласындағы бағыттары. Халықаралық келісімдер. Ғылыми-техникалық және өндірістік бірлестіктердің формалары. Халықаралық ғлыми бағдарламалар. Әлемдік мұхитты зерттеудің халықаралық бағдарламалары. Ғылым және техника мәселелері бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының бүкіл әлемдік конфренциялары. Халықаралық ссеминарлар, симпозиумдар және коллоквиумдар. Техникалық көмектер көрсету. Өндірістік бірлестіктер.
3. Қазіргі ғылыми-техникалық қатынастардағы реттеу құрылымдары. Үкіметтік ұйымдар. Білім, ғылым және мәдениет сұрақтары бойынша БҰҰ ұйымдары. Өнеркәсіптік даму бойынша БҰҰ ұйымдары. Интеллектуалды меншіктің бүкіл әлемдік ұйымы. Денсаулық сақтаудың бүкіл әлемдік ұйымдары. Ауыл шаруашылық және азық түлік ұйымдары. Қоршаған орта мәселелері бойынша БҰҰ бағдарламасы.
4. Елдің экономикалық қауіпсіздігінің мәселелері. Экономикалық қауіпсіздіктің теориялық моделі. Ұлттық экономикалық қауіпсіздік түсінігінің мазмұны. Ішкі және сыртқы экономикалық қауіп-қатер. Экономикалық қауіпсіздіктің белгілері. Елдің халық шаруашылығындағы экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мәні. Экономикалық қауіпсіздік және экономикалық тәуелсіздік. Сыртқы экономикалық қатынастардың моделдері.
Қылмыстық-қаржылық қауіп қатерлер. Қаржы экономикалық саладағы қылмыстардың ерекшеліктері. Қылмыстардың түрлері: жекешелендіру кезіндегі қылмыстар, банктік мекемелерге қарсы қылмыстар, қаржылық пирамидалар, сақтандыру қылмыстары, қүнды қағаздармен жасалынатын заңға қарсы әрекеттер, әдейі жасалынған банкроттар, мемлекеттік ақпараттағы коорупция, салық төлеуден ауытқу. Салық төлеуден ауытқу мәселелері. Салық төлеуден ауытқудың көлемі және әлеуметтік экономикалық себеп салдары. Салық төлеуден ауытқу әдістері және олардың көрінуі: ақша-қаражаттарын қолма-қол ақшаларға айналдыру, фирманың атын өзгерту және т.б.
5. Елден капиталдардың кету мәселелері. Капиталды заңсыз елден шығару әдістері. Экспортты валюталық түсімдерді елге қайтармау, товар айырбастау келісім кезінде бағамен манипуляция жасау, оффшорлық компания мекемелерінің экспорт және импорт кезінде бағаның төмендеуі және т.б. капиталдардың кетуін экономикалық бағалау: көлемі және себептері.
Оффшорды бизнес лас ақшаларды тазалау әдісі ретінде. Салық салу деңгейі бойынша елдерді жіктеу. Оффшорлық зоналар, оффшорлық компаниялар түсініктері. Оффшорлы зоналарда кәсіпорындарды ашу және олардың қызмет ету шарттары.
Валюталық ресурстарды елден әкетудің алдын алу шаралары: Отандық экономикада қолайлы климат құру, валюталық бақылауды қатаңдату, трансферттік бағалардың деңгейіне бақылау жүргізу және т.б.
6. Халықтың табыстары, шығындар және тұтыну заңдылықтары. Халықтың табыстары, жақсы өмір сүрудің негізгі көрсеткіштері: бір жан басына келетін ЖҰӨ, орташа айлық жалақы және оның сатып алушылық қабілеті. Жалақы – халықтың табысының негізгі бөлігі (аймақтық және салалық аспектілер).
Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету. Қазақстандағы зейнетақылық реформа: жинақтау жүйесі. Зейнет ақылық жинақтар – елдің маңызды инвестициялық көзі. Инвестициялаудың негізгі бағыттары. Халық жинақтары.
Халықтың шығындары. Тұтыну шығындарының құрылымы. Халықтың қалыптасқан тұтыну заңдылықтары. Халықтың төлем қабілеттілік сұраныстарын төмендету.
7. Кедейшілік және жұмыссыздық мәселелері. Кедейшілік. Қоғамдағы кедейшілікті анықтаудың негізгі белгілері: инфляция, жұмыссыздық ең төменгі кепілділік берудің деңгейі (ең төменгі жалақы және ең төменгі зейнетақы), білім беру және денсаулық сақтау салаларындағы тегін қызметтер көрсету көлемін қысқарту.
Инфляция: көлемі және салдарлары. Джинни коэффициенті. Кедейшілікпен күресу бағдарламасы. Шағын несиелеу бағдарламалары. Қаржыландыру көздері.
Жұмыссыздық: көлемі және салдарлары. Жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау. Жұмыспен қамтамасыз ету және жаңа жұмыс орындарын құру бағдарламаларын қаржыландыру көздері.
8. Еңбекке қабілетсіз халықты әлеуметтік қаржылық механизмі. Әлеуметтік қорғау. Әлеуметтік қорларға біріңғай әлеуметтік салық төлеу трансформациясы. Мемлекет деңгейіндегі әлеуметтік сақтандыру тәжірибесін тоқтату. Әлеуметтік зейнетақыны жасы бойынша және мүгедектігі бойынша әлеуметтік жәрдемақыларды трансформациялау. Жәрдемақы мөлшері және қаржыландыру көздері.
Тұрғын үй жәрдемақысы: төлеу шарттары және қаржыландыру көздері.
Ең төменгі күн көріс. Ең төменгі күн көріс туралы ҚР-ның заңы. Ең төменгі күн көріс көлемі. Кедейшілік шегі мемлекет тарапынан көмек көрсету үшін басты белгі.

Ұсынылатын әдебиеттер:
1. Фишер С, Дорнбуш Р., Шмалензи Р. Экономика. М., 1993.
2. Хейне П. Экономический образ мышления. М., 1993.
3. Брайан Твисс. Управление научно-техническими нововведениями. Пер. с англ. - М.: Экономика, 1989.
4. Глазьев СЮ. Экономическая теория технического развития. - М: Наука, 1992.
5. Доллан Э. Дж., Линдсей Д. Макроэкономика. - Спб, 1994.
6. Доллан Э. Дж., Кэмпбелл К.Д., Кемпбелл Р. Дж. - Деньги, банковское дело и денежно-кредитная политика. - Спб, 1994. - 494 с.
7. Самуэльсон П. Экономика. М., 1964.
8. Чепурин М., Киселева Е. - Курс экономической теории, М. 1994.
9. Базылев Н., Гурко С. Экономическая теория. – Минск: БГЭУ, 1996
10. Маркс К. -Капитал, т. 1. Маркс К. и Энгельс Ф.С. т. 23
11. Самоульсон П. Экономика, М. 1964
12 Теория и практика рыночных отношений в Республике Казахстан под ред. Н.А.Макаренко. – Усть-Каменогорск:ВКГТУ им.Д.Серикбаева,2007.-352с.
13. Камаев В.Д. и др. - Учебник по основам экономической теории, М. 1995, гл.2.
14. Макконнелл К., Брю С. - Экономикс, М. 1992, т.1
15. Программы разгосударствления и приватизации в Республике Казахстан
16. Ленин В.И. -Развитие капитализма в России. Т.З, с.61-62
17. Борисов Е.Ф. - Основы экономической теории.- М. 1996
18. ЭклундК., Эффективная экономика.- М., 1991.
19. Ливщиц А. - Введение в рыночную экономику. -М., 1992.
20. Хоскинг А. - Курс предпринимательства.- М., 1993г.
21. Кейнс Д.М. - Общая теория занятости, процента и денег.- М., 1948
22. Кондратьев Н.Д. - Проблемы экономической динамики.- М.: Экономика, 1989г.
22. Николаева Н. Экономическая теория.- М., 1997
23. Закон РК "О Республиканском бюджете" на 2007г.
24.Евстигнеев В.Р. Валютно-финансовая интеграция в ЕС и СНГ: Сравнительный семантический анализ. - М.: Наука, 1998.-250с.
25. Кенжегузин М.Б., Хамитов Н.Н., Зейнельгабдин А.Б. и др. Финансово-кредитная
система республики: проблемы развития. - Алматы: Рауан, 1995.
26. Формирование систем акционерных отношений в Республике Казахстан. - Алматы: Гылым, 1995.
27.Кошанов А.К., Мухамеджанов Б.Т., Бектемисова С. Формирование частного предпринимательства в условиях перехода к рынку на примере Республики Казахстан. - Алматы, 1995.
28. Макконнелл К. Р., Брю С.Л. Экономикс. - М.: 1991.
29. Исингарин Н. Транзит - магистраль экономической интеграции. Алматы: Атамура,1998.-256с.
30. Политические проблемы рыночной трансформации. - Алматы: Евразия, 1999. Зб.Проблемные вопросы к изучению рыночной экономики. Учеб.пособие (под ред. Ф.Д.Веселкова, А.И.Тучкова). - С-П., 1992. - 64 с.
31.Есентугелов А. Стратегия безопасного экономического развития Казахстана в условиях
глобализации. АльПари. - 2002.-№1.-С.3-8.
32.Жоламанов Р. Конкурентоспособность национальной экономики (теория и практика).-
Алматы: ИРК, 1995.-165с.
33.Есимов А. Проблемы интеграции АПК стран СНГ Экономист.-1999.-№6.-С.74-82
34. Рыночная экономика. Учеб. в 3-х томах. Т.1 и 2. Макроэкономика (В.Ф.Максимова).-
М., 1992.
35.Смешанное общество, мировой опыт и Казахстан. - Алматы. - МН – АН РК, 1998.
36. Формирование рациональной структуры промышленности и проблемы инвестиционного обеспечения (на материалах РК). Канатчинова А.К. и др. - Алматы: Гылым, 1995.
37. Хамитов Н.Н. Финансово-кредитная стратегия рыночной экономики. - Алматы: Рауан, 1995.
38 Экономика: учебник для экономических академий, вузов и факультетов (под ред. А.С.Булатова). - М.: 1995. - 604 с.
39 Давильбекова Ж. Промышленность Казахстана: опыт, проблемы, прогноз.- Алматы: Фонд "XXI век", 1999.-348 с.
40. Экономика регионов Казахстана в условиях формирования рыночных отношений: проблемы и пути решения Исаева М.Г., Нурланова Н.К. и др. - Алматы, 1994.
41. Экономический механизм рынка научно-технической продукции. - Алматы: Гылым, 1994.
42. Постников А.В. и др. Стратегическое планирование и анализ эффективности инвестиций.- М., 1997 .
43. Джумагельдиева Т.А. Конкуренция: теория и механизмы развития. Алматы, 2003. -168с.
44. Рамазанов А.А. Диалектика отношений собственности. - Алматы, 2004. -224с.
45. Рамазанов А.А. Корпоративная социальная ответственность. Науч. докл. -Алматы, 2007.
46. Сулейменова Г.К. Институциональные преобразования в сфере малого предпринимательства: теория, методология и практика.-Кызылорда,2006.-284с.
47. Государственная поддержка предпринимательства, расширение и укрепление позиций малого и среднего бизнеса в странах Центральной Азии. Материалы межд. научно-практич. конф.. – Алматы, КазНПУ им. Абая - Университет им. С. Демиреля, ноябрь 2006 г . – Алматы, 2006
48. Проблемы становления национальной инновационной системы и развитие научного потенциала экономики Казахстана. Материалы межд. научно-практич. конф. Каз.НПУ им Абая. 16 мая 2007 г. – Алматы, 2007
49. Саханова А.Н., Аубакирова Ж.Я., Хан В.А. Государственный менеджмент.Учебное пособиепод общей ред. Академика НАН РК Т.С.Садыкова, Алматы: Атамура, 2007. – 78 п.л.
50. Журналдар: "Вопросы экономики", "Экономист", "Российский экономический журнал", "Общество и экономика", "Известия АН РК (серия общественных наук)". "Экономика и жизнь" Проблемы теории и практики управления, Саясат, Экономика и статистика и др.

Қазақстан республикасының ғылым және білім министрлігі

Білім және ғылым саласындағы БАҚЫЛАУ комитеті

Бекітілген
Білім және ғылым
саласындағы бақылау комитеті
______________ 2008ж.

Келісілген
Экономика ғылымдары
бойынша эксперттік кеңес
___ ____________ 2008ж.

08.00.01– Экономикалық теория мамандығы бойынша кандидаттық емтиханға арналған
МИНИМУМ-БАҒДАРЛАМА
Экономика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациялық қорғауға арналған диссертациялық кеңес

Алматы, 2008ж.

Экономикалық теория: пәні, зерттеу әдістері мен қызметтері. Экономикалық теория генезисі. Меркантелизм, физиократтар, саяси экономиканың классикалық мектебі. Маркстің саяси экономика және оның тұжырымы. Экономикалық теорияның пәні және оның құрылымы. Экономикалық теория және саяси экономия. Экономика.
Бүгінгі экономикалық теорияның негізгі бағыттары: кейнсиандық, неолиберализм, монетаристер және басы. Қазақстан Республикасындағы экономикалық ой.
Экономикалық заңдар. Экономикалық заңдарды тану мен пайдалану.
Экономикалық құбылыстар мен процесстерді тану әдістері: ғылыми абстракция, қарапайымнан күрделігіне ауысу, сандық және сапалық талдау, логикалық және тарихи материалистік аппараттың үйлестірулігі, экономикалық процестерді модельдеу және экономикалық тәжірибелер.
Экономикалық теорияның ақпаратының қызметтері. Шаруашылықтың теориясы мен практикасының біртұтастығы.
Қоғамдық өндіріс.Өндіріс және оның қоғамдағы ролі. Қажеттіліктер мен игіліктер. Олардың жіктелуі. Өндірістің негізгі экономикалық мәселелері: не өндіру керек, қалай және кім үшін. Өндірістің дамуының негізгі шарттары: қажеттіліктер мен экономикалық ресурстар, олардың түрлері. Өндірістің заттық және жеке факторы. Еңбек, еңбек заты, еңбек құралдары.
Қоғамдық өндірістің екі жағы: өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастар. Экономикалық базис пен қондырма, олардың өзара байланысы. Ұдайы өндіріс және оның фазалары: өндіріс, бөлу, айырбастау мен тұтыну. Ресурстардың шектеулігінің мәселелері. Балама шығындардың заңы.
Қоғамдық өндірістің тиімділігі. Экономикалық және әлеуметтік тиімділік . Өндіріс тиімділігінің көрсеткіштер жүйесі.
Қоғамның экономикалық жүйесі. Қоғамның экономикалық жүйесінің анықтамасы. Қоғамдық өндіріс пен адамның біртұтастығы. Қоғамның дамуын дәуірлеудің формациялық және өркениетті көзқарастары. Экономикалық жүйенің өндіріс әдісі ретінде сипаттамасы.
Өндірістің технологиялық әдістері. У.Ростоудың экономикалық өсу сатылары. Қоғамның экономикалық жүйе құрылымындағы адам. Экономикалық жүйедегі шаруашылық механизм және оның дамуы.
Бүгінгі экономистер экономикалық жүйелер туралы. Экономикалық жүйелердің негізгі үлгілері: дәстүрлі экономика, таза капитализм, әміршіл-әкімшіл және аралас экономика.
Меншік қатынастары және олардың экономика дамуындағы ролі. Меншік категориясының экономикалық және әлеуметтік мазмұны. Меншіктің объектісі мен субъектісі. Меншік құқығы. Меншіктің негізгі формалары мен түрлері. Нарық экономикасына көшу жолына тұрған ТМД елдеріндегі меншік формаларының әртүрлілігінің объективті қажеттілігі мен мақсаттылығы, Қазақстан Республикасындағы мемлекетсіздендіру мен жекешелендіру: мақсаттары, өткізу кезеңдері мен нәтижелері. Мәселелері. Экономикадағы мемлекеттің ролінің өзгеруі: экономиканы мемлекеттік реттеу. Қазақстан ғалымдарының еңбектеріндегі меншік мәселелері.
Қоғамдық шаруашылықтың формалары: натуралды және тауарлы.Тауар және ақша. Натуралды щаруашылық,оның сипаты мен ерекшелігі, жеке адамның тәуелділік қатынастарының дамуы.
Тауарлы өндіріс: маңызы, пайда болу себептері мен негізгі сипаты. Жай және капиталистік тауарлы өндіріс. Еңбектің меншіктен бөлінуі. Енбек күшінің тауарға айналуы. Тауар және оның қасиеттері: тұтыну құны мен құн, айырбас құн. А.Смитт, Д.Рикардоның еңбек құн теориясы, К. Маркстің тауарға сіңген еңбектің екі жақты сипаты ілімі. Тауардың құнының мөлшері, еңбек өнімділігі мен қарқындылығы. Жеке және қоғамдық еңбек.
Ақшаның маңызы мен пайда болуы. Ақшаның атқаратын қызметтері. Ақшаның еңбек шығындары мен нәтижесін салыстыру механизіндегі ролі. Ақша айналысы зандары.
Нарық жағдайындағы капитал теориясы. Тауар өндірісінің белгілі сатысындағы капиталдың пайда болуының шарттары. Капиталдың алғашқы қорлануы: маңызы мен іске асырылу формалары. Жұмыс күші тауар ретінде, оның құны мен тұтыну құны.Қосымша құнды жасау процесі, оның екі әдісі, тұрақты және өзгермелі капитал. Қосымша құн нормасы мен массасы.
Капитал қорлануының маңызы мен факторы. Жеке капиталдың айналымы мен шеңбер айналымы. Негізгі және айналмалы капитал. Негізгі капиталдың физикалық және моральдік тозуы. Амортизация. Айналым уақыты мен құрамдас бөлігі.
Пайда, пайданың нормасы мен массасы. Өндіріс бағасы, құнның өзгерген формасы ретінде. Сауда капиталы, өндірістік капиталдың дербес бөлігі ретінде. Айналыс және сауда пайдасы. Қарыз капиталы, оның атқаратын қызметтері. Қарыз пайызының көздері. Капитал - меншік және капитал – қызметі. Пайданы кәсіпкерлік табыс пен пыйызға бөлу. Жер капиталы және жер қатынастары.
Нарықтың маңызы, атқаратын қызметтері мен формалары. Тауар – ақша қатынастарының эволюциясы және нарықтың қалыптасуы. Нарық түсінігі маңызы, оның түрлері мен типтері. Нарықтың атқаратын қызметтері. Нарық қатынастарының субъектілері мен объектілері. Нарық экономикасының тапшылықсыздығы, өндіріспен тұтынудың тығыз байланысы. Нарықтың қызмет етуінің шарттары. Нарық инфрақұрылымының ұйымдастырушылық, материалдық, несие – есептік базалары, нарықтық инфрақұрылымының элементтері.
Экономикалық теориядағы нарық. Нарық реттегіштері: либералды баға, сұраныс, ұсыныс.
Нарықтық баға, сұраныс және ұсыныс – нарық механизмінің құрамдас бөліктері. Өндіріс базасы және нарықтық баға. Бағаның атқаратын қызметтері. Сұраныстың экономикалық түсінігі. Сұраныс қисығы мен сұраныс заңы. Сұранысқа әсер ететін баға емес факторлар. Табыс және орын ауыстыру әсерлері. Ұсыныс заңының экономикалық түсінігі. Ұсынысқа әсер ететін баға емес факторлар.
Сұраныс пен ұсыныс икемділігі. Тепе - тендік баға. Нарық ұдайы өндіріс жүйесінің өзін - өзі реттеуші реттіңде, А.Смиттің “нарықтын көрінбейтін қолы ”.
Бәсеке. Жетілген және жетілмеген бәсеке жағдайындағы нарық механизмінің қызметі. Бәсеке, оның түрлері; жетілген және жетілмеген бәсеке. Жетілген бәсекенің белгілері. Жетілген бәсеке жағдайындағы нарықтық тепе-теңдік және сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекетінің нарық механизмінің қозғалшысына әкелуі, жетілген бәсеке, оның негізгі белгілері.
Монополиялардың түрлерімен байланысты жетілмеген бәсекенің формалары. Монополиялардың сипаттамасы мен оның негізгі түрлері. Монополия, дуополия, алигополия мен дифференцияланған өнімі бар монополистік бәсеке. Монополия пайданы максимализациялау және монополистік бәсекенің бағалық әдістерінің ерекшеліктерін дискриминациялау.
Трестке қарсы заңдылық пен экономиканы реттеу. Нарық механизмі әрекетінің жағымды және жағымсыз жақтары және нарық экономикасын реттеудің қажеттілігі. Қазақстан экономикалық ғылымдағы бәсеке мәселелері.
Тұтынушының мінез-құлық теориясы және сұраныс. Маржинализм тұтынушылық тәртібінің ілімі ретінде. Нарық экономикасындағы тұтынушының приоритеті. Шекті пайдалылық түсінігі, оның жалпы пайдалылықтан айырмашылығы. Шекті пайдалылықтың кему заңы ( Гессен заңы). Тұтынушылық таңдау және оны анықтайтын субьективті және обьективті факторлар. Тұтынушы тепе-теңдігі.
Жеке және жиынтық сұраныс.
Тұтынушының рационалды тәртібінің факторларының өзара іс-әрекетінің сипаттамалары: талғаусыздық қисықтары, бюджеттік желі. Тұтынушы тепе-теңдігі мен оптимумы.
Кәсіпкерлік, оның формалары мен белгілері. Кәсіпорындардың негізгі ұйымдық – құқылық формалары, әртүрлі меншік формаларына негізделген.
Кәсіпкершілік шаруашылық әдісі ретінде және оның негізгі формалары мен белгілері.
Акционерлік қоғамдар, олардың формалары. Қазақстанда олардың дамуы.
Фирманы басқару жүйесіндегі менеджмент пен маркетинг. Олардың қағидалары.
Мемлекетсіздендіру мен жекешелендіру және өндірістік қатынастар жүйесіндегі өзгерістер. Бұқаралық кәсіпкерлікке база құру.
Фирманың шығындары мен пайда. Өндірістік процесс, жұмсау мен шығару. Балама жұмсау мен шығындар түсінігі. Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді кезеңдердегі шығындар. Сыртқы мен ішкі шығындар, қалыпты пайда, тұрақты, өзгермелі шығындар. Жалпы, орташа және шекті шығындар.
Фирманың қаржы жағдайы мен табысы. Пайдаға түрлі көзқарас. Экономикалық және бухгалтерлік пайда. Пайда көлеміне әсер ететін факторлар, пайда нормасы. Пайданы бөлу.
Өндіріс факторларының нарығы. Ресурстар нарығы және ондағы баға құру ерекшеліктері. Еңбек нарығы және оның қызмет етуінің ерекшеліктері. Жалақы, оның формалары жүйелері, табыс әсері, орын ауыстыру әсері. Капитал нарығы, оның қызмет етуінің ерекшелігі. Инвестициялық қызметтің мәселелері. Жер нарығы. Рента және жалға төлем, жер бағасы. Өндіріс факторлары нарығындағы тепе-теңдік және факторлар иелерінің табыстары.
Ұлттық экономика. Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер. Макроэкономика түсінігі. Ұлттық экономика және оның негізгі мақсаттары, құрылымы. Ұлттық есеп жүйесі. Ұлттық өнім, оның құрамы мен өлшеу мәселелері. Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ). Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ). ЖҰӨ өлшеу әдістері: табыстар ағымы мен шығындар ағымы бойынша. Атаулы және нақты ЖҰӨ. ЖҰӨ дефляторы. Таза ұлттық өнім (ТҰӨ). Ұлттық өнім (ҰӨ). Оны бөлу, жеке табыс (ЛД), қолда бар табыс (ҚБТ).
ЖҰӨ және қоғамдық хал-ахуалы. Ұлттық байлық: құрылымы, өзгеру динамикасы мен, өлшеу әдістері.
Макроэкономикалық тепе-теңдік. Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс. Макроэкономикалық тепе-теңдік түсінік ретінде. Оның негізгі белгілері: жұмысбастылық, баға тұрақтылығы, экономикалық өсу.
Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс. Ұлттық экономика масштабындағы тұтыну мен жинақтау. Инвестициялау. Инвестициялық шығындардың типтері. Инвестициялар мультипликаторы мен акселераторы. Д.М.Кейнс және оның экономиканы мемлекеттік реттеу туралы тұжырымдары. Макроэкономикалық тепе-теңдіктің кейнсиандық және классикалық үлгілері.
Жұмыссыздық. Жұмысбастылық және жұмыссыздық түсініктері. Жұмыссыздықтың негізгі формалары. Жұмыссыздықтың себептері. С.Мальтус, К.Маркс, Д. Кейнс жұмыссыздықтың себептері мен күресу әдістері жөнінде, толық жұмысбастылық және табиғи жұмыссыздықтың деңгейі. ЖҰӨ мөлшеріне жұмыссыздықтың әсері. Оукен заңы. Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздықтың себептері мен ерекше формалары және оны төмендету шаралары.
Инфляция. Инфляция маңызы мен түрлері. Сұраныс инфляциясы мен ұсыныс инфляциясы. Инфляцияның экономикалық және әлеуметтік салдары. Филлипс қисығы. Мемлекеттің инфляцияға қарсы саясаты.

Ұдайы өндіріс. Экономикалық өсу. Экономикалық дамудың циклдық формасы. Ұдайы өндіріс және оның түрлері. Экономикалық өсу, оның типтері: экстенсивті және интенсивті типі, өсу факторы.
Экономикадағы ауытқулар және оның циклдық даму механизмі. Экономикалық цикл мазмұны. Цикл типтері мен шамалары. Қазіргі заманға циклдар. Н.Кондратьевтің, Шумпетердің ұзын толқындары. Өнеркәсіп циклдары мен ұзын толқындардың өзара байланысы.
Құрылымдық дағдарыстар, олардың ауқымы. Ұлттық экономикаға тигізетін ықпалы мен өзіндік ерекшеліктері. Қазақстан экономикасындағы дағдарыс табиғаты.
Қаржы жүйесі және қаржы саясаты. Қаржы жүйесі, оның құрылымы және қызметтері. Теория және тәжірибе. Салық салу қағидалары мен формалары. Тікелей және жанама салықтар. Салықтардың негізгі түрлері. Салықтық реттеу және салықтардың экономикалық мәні.
Мемлекеттік бюджет – қаржы жүйесінің басты звеносы. Мемлекеттік бюджет құрылымы: кіріс және шығыс бөліктері. Қазақстан республикасының мемлекеттік бюджетінің дамуы. Жергілікті бюджеттер. Бюджет тапшылығы. Мемлекеттік қарыз және оны жабу жолдары. Сыртқы қарыз.
Ақша-несие жүйесі. Банктер. Ақша жүйесі және оның элементтері. Ақша нарығы. Ақшаға сұраныс және оның ұсынысы. Ақша нарығының тепе-теңдігі.
Несие жүйесі, оның құрылымы. Несие және оның формалары, несие саясатының мақсаттары. Несие мекемелері.
Банктер, олардың түрлері мен қызметтері. Банк операциялары мен банк пайдасы. Бағалы қағаздар нарығы. Бағалы қағаздар формасындағы капитал, бағалы қағаз түрлері. Қор нарығы. Мемлекеттің ақша-несие саясатының негізгі тұжырымдары.
Табысты бөлу. Мемлекеттің әлеуметтік саясаты. Нарық механизмінің табыстардың қалыптасуына тигізетін ықпалы. Халық табысының негізгі көздері. Табыс табудағы теңсіздік. Лоренц қисығы мен Джинни коэффициенті.
Табыс деңгейінің сипаттамасы. Кедейлік шегі. Әлеуметтік әділеттілік. Қазақстан республикасының әлеуметтік саясаты. Әлеуметтік қорғау жүйесі. Халықтың әлеуметтік жағдайы төмен топтарына қолдау көрсету.
Дүниежүзі шаруашылығы және экономикалық байланыстардың негізгі формалары. Дүниежүзілік шаруашылықтың мәні мен құрылымы, оның объективті негіздері. Шаруашылық өмірдің ықтысаттануы, халықаралық еңбек бөлінісі, мамандану және кооперация. Дүние шаруашылығының қалыптасуы мен кеңеюі.
Халықаралық экономикалық байланыс формалары. Халықаралық сауда. Сауда және төлем балансы. Сауда саясатының түрлері:фритредерлік және протекционизм, елдердегі ықтысаттық процестері. Экспорт және импорт құрылымы.
Халықаралық несие жүйесі мен несие ұйымдарының қалыптасуы мен дамуы. Жұмыс күшінің көші-қоны.
Экономикалық артта қалушылықты жеңіп шығу мәселесі және экономикалық даму жолдарын таңдау.
Халықаралық валюта жүйесінің дамуы. Валюта қатынастарының мәні. Валюта жүйелерінің дамуы. Бірінші, екінші және үшінші халықаралық валюта жүйелері. Үшінші халықаралық валюта жүйесінің негізгі қағидалары. Валюта бағамы және оны реттеу құралдары. Халықаралық валюта-қаржы құрылымдары: ХВҚ, ХҚҚДБ, т.б. Дүниежүзілік нарыққа енудегі ТМД елдерінің валюталық мәселелері. Елдің төлем балансы және валютасының айырбасталымдылығы.
Қазіргі заманғы экономиканың ауқымды мәселелері. Қазіргі кезеңдегі ауқымды экономикалық мәселелер түсінігі. Негізгі жалпыға ортақ дүние мәселелер сипаттамасы. Соғыс, бейбітшілік, терроршылдықпен күрес мәселесі бойынша қарым-қатынастар орнату. Ядролық соғысты болдырмау және экономикалық өсу жолында қарусыздану ісін қолға алу.
Нарық реформаларын жүргізіп жатқан артта қалған елдердің экономикалық өсуін жеделдету мәселесін, халық санының өсуі мен оны қоныстандыру мәселесін шешу, індет, аштық, кедейшілікпен күресу.
Жердегі тіршілікті сақтап қалу, қоршаған ортаны қорғау, халықты шикізатпен, отын-энергетика, басқа да қажетті игіліктермен қамтамасыз ету мақсатында табиғи ресурстарды тұтыну мәселесін үшінші топқа жатқызуға болады.
Дүниежүзі елдерінің басын біріктіру арқылы, сондай-ақ дамыған елдер көмегімен артта қалушы елдер мәселесі мен ауқымды жалпыға ортақ мәселердің шешімін табу.

ҚОСЫМША БАҒДАРЛАМА
08.00.01. – Экономикалық теория мамандығы бойынша

Экономикалық теорияның теориялық мәселелері. Халықаралық сауда және макро экономикалық тепе-теңдік мәселесі. Сыртқы сауданың жиынтық мәселесі. Таза экспорт және өндірістің тепе-тендік көлемі. Сыртқы сауданың мультипликаторы. Халық аралық сауданың теориясы. А.Смиттің негізгі ережесі. Д.Риккардоның халық аралық сауда теориясы. Сауда саясатының элементтерінің түрлері. Саудалық кедергілер. Халықаралық сауданы реттеу. Протекционистік сипатты. Фискалдық баж .Адвалорлық баж. Кедендік ерекше баж. Аралас баж. Минималды кедендік баж. Максималды кедендік баж. Импорттық квоталар. Тарифтік емес кедергілер. Еркін экспорттық кедергілер.
Халықаралық ғылыми-техникалық бірлестік. Халықаралық ғылыми - техникалық және өндірістік бірлестік. Ғылыми-техникалық революция. Ғылым мен техника саласына халықаралық бірлестікті бағыттау. Халықаралық технологиялық алмасу. Халықаралық келісім. Ғылыми – техникалық және өндірістік бірлестіктің формалары. Халықаралық ғылыми бағдарламалар. Әлемдік банкті зерттеудегі халықаралық бағдарламалары. Ғылым -техника мәселесі жөніндегі БҰҰ-ның бүкіл әлемдік конференциялары. Халықаралық семинарлар, симпозиумдар және коллоквиумдар. Техникалық көмек көрсету.Өндірістік бірлестіктер.
Ғылыми – техникалық қарым – қатынастарындағы бүгінгі реттеуші құрылымдары. Үкімет ұйымдары. Білім, ғылым және мәдениет сұрақтары бойынша біріккен ұлттар ұйымдары. (ЮНЕСКО) . Өнеркәсіптік дамуы бойынша біріккен ұлттар ұйымы( ЮНИДО). Интелектуалды меншіктің бүкіл әлемдік ұйымы. ( ИМБҰ ) . Бүкіл әлемдік денсаулық сақтау ұйымы. ( БДҰ). Азық -түлік және ауыл шаруашылық ұйымы (ФАО). Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы.
Мемлекеттің экономикалық қауіпсіздік мәселелері. Экономикалық кауіпсіздіктің теоретикалық үлгісі. Ұлттық экономикалық қауіпсіздік мазмұны , түсінігі. Сыртқы және ішкі экономикалық қаупі. Экономикалық қауіпсіздіктін критерийлері. Мемлекеттің халық шаруашылығындағы экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мәні. Елдің экономикалық қауіпсіздігі мен экономикалық тәуелсіздігі. Сыртқы экономикалық қатынастардың үлгілері.
Қаржы-криминалды қауіптер. Қаржы экономикалық саладағы қылмыстардың ерекшелігі. Қылмыстардың түрлері: жекешелендіру кезіндегі заңды бұзушылық, банктік мекемелеріне қарсы қылмыс, (Қаржы пирамидалары), сақтандырудағы қылмыс, құнды қағаздармен махинациялар жасау, әдейі банкроттық, мемлекеттік аппараттағы жемқорлық, салықтан бас тарту, кір капиталдарды қылмыстық шығару және жуу.
Салық салудан бас тарту мәселелері. Салық салудан бас тартудың әлеуметтік-экономикалық салдары мен масштабы. Салықтардан бас тартудың әдістері және оларды айқындау: қолма-қол ақшаға ауыстыру, фирманың атауларын ауыстыру, бағалармен пайдаланушылық, дәлелсіз шығындарға жатқызу,оффшорлы механизмді пайдалану және тағы басқа.
Ел капиталының проблемадан шығуы. Заңсыз капиталдық шақыру амалдары. Қаржылық пайдана экспорттық мемлекетке қайтармауы, тауар алмасудың бағаларымен, оффшорлы компанияның мекемесі, импорт пен экспорттың бағасының көтерілуі және төмендеуі және т.б. Экономикалық бағаның капиталдан шығуы: масштабтың шығару амалынан Шығу: Ақшаны шығарып алу проблемасы. Мазмұны мен түсінігі. Ақшаны шығарып алу кезеңдері. Ақшаны шығарып алу амалы. Қазақстан Республикасының заңдылық актілері соның ішінде Кір ақша шығарып алу жолымен күрес.
Кір ақшаны жуып алу оффшорлық бизнестің негізі ретінде және салық салудан бас тарту. Салық салу деңгейіне қарай елдерді жіктеу. Оффшорлық аумақтардағы фирмалардың ашылуы шарттарымен қызмет етуі.
Валюталық ресурстарды заңсыз шығаруды болдырмау: Отандық экономикадағы жағымды инвестициялық климат құру, валюталық бақылауды қатаңдату, трансферттік бағалардың деңгейіне бақылау жасау және т.б.
Халықтың табыстары, шығындары және тұтыну заңдылықтары. Халықтың табыстары. Хал – ахуалдың негізгі көрсеткіштері: халықтың жан басына шаққандағы ЖІӨ. Орташа айлық жалақы және оның сатып алу қабілеті. Жалақы – халықтың табысының негізгі бөлігі (аймақтық және салалық аспектілер). Орташа жан басына шаққандағы халықтың табыстары.
Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету. Қазақстандағы зейнетақы реформасы: Біріккен және Жинақтаушы жүйелер. Зейнетақы жинақтары – елдің маңызды инвестициялық көзі. Инвестициялаудың негізгі бағыттары. Халықтың жинақтары.
Халықтың шығындары. Тұтынушылық шығындардың құрылымы. Халықтың тұтынуындағы қалыптасқан жағымсыз заңдылықтар. Халықтың төлем қабілетінің (сұраныстың) төмендеуі.
Кедейшілік және жұмыссыздықтың мәселелері. Кедейшілік. Қоғамдағы кедейшілікті анықтаудың негізгі критериилері: инфляция, жұмыссыздық минималды кепілділіктің төмен деңгейі (өмір сүру минимумы, минималды жалақы, минималды зейнетақы) білім беру, денсаулық сақтау т.б. Салалардағы ақысыз қызмет көрсетудің қысқаруы. Өтпелі қоғамдағы кедейшілік шекарасының кеңейуі.
Инфляция: масштабы мен салдары. Халықтың табыстарының қалыптасқан жіктелуі мен алшақтығы. Джинни Коэффициенті. Кедейшілікпен күресу бағдарламасы. Микронесиелендіру бағдарламалары. Қаржыландыру көздері.
Қазақстандағы жұмыссыздық: масштабы мен салдары. Жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау. Жұмысбастылық бағдарламаларын қаржыландыру көздері мен жаңа жұмыс орындарын құру.
Жұмысқа қабілеті жоқтарды және халықтың маржиналдық топтарын әлеуметтік қорғаудың қаржылық механизмі. Әлеуметтік қорғау. Біртұтас әлеуметтік салыққа әлеуметтік қорға төлемдерді трансформациялау. Мемлекет діңгейінде әлеуметтік қамсыздандыруды практикада тоқтату. Әлеуметтік зейнетақыны әлеуметтік жәрдем ақыға трансформациялау асыраушыдан айырылу жағдайында, жасына қарай, мүгедектігіне қарай, табысы төмен балалары бар отбасы және т.б. Жәрдем ақы мөлшері мен қаржыландыру көздері. Тұрғын үй жәрдемдері: төлеу шарттары мен қаржыландыру көздері.
Қазақстандағы Өмір сүру минимумы. Қазақстан Республикасының Өмір сүру минимумы туралы заңы. Өмір сүру минимумының мөлшері. Кедейшілік шегі – мемлекет тарапынан көмек көрсетудің басты критерийлері.

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Фишер С, Дорнбуш Р., Шмалензи Р. Экономика. М., 1993.
2. Хейне П. Экономический образ мышления. М., 1993.
3. Брайан Твисс. Управление научно-техническими нововведениями. Пер. с англ. - М.: Экономика, 1989.
4. Глазьев СЮ. Экономическая теория технического развития. - М: Наука, 1992.
5. Доллан Э. Дж., Линдсей Д. Макроэкономика. - Спб, 1994.
6. Доллан Э. Дж., Кэмпбелл К.Д., Кемпбелл Р. Дж. - Деньги, банковское дело и денежно-кредитная политика. - Спб, 1994. - 494 с.
7. Самуэльсон П. Экономика. М., 1964.
8. Чепурин М., Киселева Е. - Курс экономической теории, М. 1994.
9. Базылев Н., Гурко С. Экономическая теория. – Минск: БГЭУ, 1996
10. Маркс К. -Капитал, т. 1. Маркс К. и Энгельс Ф.С. т. 23
11. Самоульсон П. Экономика, М. 1964
12 Теория и практика рыночных отношений в Республике Казахстан под ред. Н.А.Макаренко. – Усть-Каменогорск:ВКГТУ им.Д.Серикбаева,2007.-352с.
13. Камаев В.Д. и др. - Учебник по основам экономической теории, М. 1995, гл.2.
14. Макконнелл К., Брю С. - Экономикс, М. 1992, т.1
15. Программы разгосударствления и приватизации в Республике Казахстан
16. Ленин В.И. -Развитие капитализма в России. Т.З, с.61-62
17. Борисов Е.Ф. - Основы экономической теории.- М. 1996
18. ЭклундК., Эффективная экономика.- М., 1991.
19. Ливщиц А. - Введение в рыночную экономику. -М., 1992.
20. Хоскинг А. - Курс предпринимательства.- М., 1993г.
21. Кейнс Д.М. - Общая теория занятости, процента и денег.- М., 1948
22. Кондратьев Н.Д. - Проблемы экономической динамики.- М.: Экономика, 1989г.
22. Николаева Н. Экономическая теория.- М., 1997
23. Закон РК "О Республиканском бюджете" на 2007г.
24.Евстигнеев В.Р. Валютно-финансовая интеграция в ЕС и СНГ: Сравнительный семантический анализ. - М.: Наука, 1998.-250с.
25. Кенжегузин М.Б., Хамитов Н.Н., Зейнельгабдин А.Б. и др. Финансово-кредитная
система республики: проблемы развития. - Алматы: Рауан, 1995.
26. Формирование систем акционерных отношений в Республике Казахстан. - Алматы: Гылым, 1995.
27.Кошанов А.К., Мухамеджанов Б.Т., Бектемисова С. Формирование частного предпринимательства в условиях перехода к рынку на примере Республики Казахстан. - Алматы, 1995.
28. Макконнелл К. Р., Брю С.Л. Экономикс. - М.: 1991.
29. Исингарин Н. Транзит - магистраль экономической интеграции. Алматы: Атамура,1998.-256с.
30. Политические проблемы рыночной трансформации. - Алматы: Евразия, 1999. Зб.Проблемные вопросы к изучению рыночной экономики. Учеб.пособие (под ред. Ф.Д.Веселкова, А.И.Тучкова). - С-П., 1992. - 64 с.
31.Есентугелов А. Стратегия безопасного экономического развития Казахстана в условиях
глобализации. АльПари. - 2002.-№1.-С.3-8.
32.Жоламанов Р. Конкурентоспособность национальной экономики (теория и практика).-
Алматы: ИРК, 1995.-165с.
33.Есимов А. Проблемы интеграции АПК стран СНГ Экономист.-1999.-№6.-С.74-82
34. Рыночная экономика. Учеб. в 3-х томах. Т.1 и 2. Макроэкономика (В.Ф.Максимова).-М., 1992.
35.Смешанное общество, мировой опыт и Казахстан. - Алматы. - МН – АН РК, 1998.
36. Формирование рациональной структуры промышленности и проблемы инвестиционного обеспечения (на материалах РК). Канатчинова А.К. и др. - Алматы: Гылым, 1995.
37. Хамитов Н.Н. Финансово-кредитная стратегия рыночной экономики. - Алматы: Рауан, 1995.
38 Экономика: учебник для экономических академий, вузов и факультетов (под ред. А.С.Булатова). - М.: 1995. - 604 с.
39 Давильбекова Ж. Промышленность Казахстана: опыт, проблемы, прогноз.- Алматы: Фонд "XXI век", 1999.-348 с.
40. Экономика регионов Казахстана в условиях формирования рыночных отношений: проблемы и пути решения Исаева М.Г., Нурланова Н.К. и др. - Алматы, 1994.
41. Экономический механизм рынка научно-технической продукции. - Алматы: Гылым, 1994.
42. Постников А.В. и др. Стратегическое планирование и анализ эффективности инвестиций.- М., 1997 .
43. Джумагельдиева Т.А. Конкуренция: теория и механизмы развития. Алматы, 2003. -168с.
44. Рамазанов А.А. Диалектика отношений собственности. - Алматы, 2004. -224с.
45. Рамазанов А.А. Корпоративная социальная ответственность. Науч. докл. -Алматы, 2007.
46. Сулейменова Г.К. Институциональные преобразования в сфере малого предпринимательства: теория, методология и практика.-Кызылорда,2006.-284с.
47. Государственная поддержка предпринимательства, расширение и укрепление позиций малого и среднего бизнеса в странах Центральной Азии. Материалы межд. научно-практич. конф.. – Алматы, КазНПУ им. Абая - Университет им. С. Демиреля, ноябрь 2006 г . – Алматы, 2006
48. Проблемы становления национальной инновационной системы и развитие научного потенциала экономики Казахстана. Материалы межд. научно-практич. конф. Каз.НПУ им Абая. 16 мая 2007 г. – Алматы, 2007
49. Саханова А.Н., Аубакирова Ж.Я., Хан В.А. Государственный менеджмент.Учебное пособиепод общей ред. Академика НАН РК Т.С.Садыкова, Алматы: Атамура, 2007. – 78 п.л.
50. Журналдар: "Вопросы экономики", "Экономист", "Российский экономический журнал", "Общество и экономика", "Известия АН РК (серия общественных наук)". "Экономика и жизнь" Проблемы теории и практики управления, Саясат, Экономика и статистика и др.