Тіл саясатының анықтамаларының қай нұсқада дұрыс
Жаркимбаева Д.Б.
Философия және саясаттану кафедрасы.
Мәңгілік Ел философиясы
Екінші межелік бақылау
1. Социумдағы, мемлекеттегі тіл мәселесін шешуге арналған идеологиялық қағидалар мен нақты іс-шаралардың жиынтығы бұл:
A. Тіл саясаты;
B. Тілдік ахуал;
C. Тіл мәселесі;
D. Тіл тарихы;
E. Әлеуметтік инженерия.
2. Тіл саясатын тұжырымдаудағы іске асырылатын шараларға қайсысы жатпайды?
A. Қолдынып жүрген тілдердің санын азайту;
B. Ел көлеміндегі қолданылатын тілдердің санын анықтау;
C. Тілдердің қолдану кеңістігі айқындау;
D. Әр тілде сөйлейтін халықтың саны анықындау;
E. Таңдалған тілдерге әлеуметтік статус беру.
3. Мемлекеттің тіл саясаты бұл:
A. Мемлекеттің мәдени саясатының құрамдас бөлігі;
B. Социомәдени модернизация үдерісі;
C. Ұлт-азаттық қозғалыстың нәтижесі;
D. Тілдік жанжалдарға саяси бақылау орнату;
E. Өзге тілдерге шектеу жасау амалы.
4. Тіл саясатының анықтамаларының қай нұсқада дұрыс?
A. Мемлекеттің саналы түрде тілдік процестердің дамуына, олардың әлеуметтік әсер ету салаларына таралуына және сонымен бірге тілдік ахуалға, тілдік жанжалдарға саяси бақылау орнату амалы;
B. Социомәдени модернизация үдерісін жетілдіру;
C. Ұлт-азаттық қозғалыстың нәтижесін іске асыру;
D. Тілдік жанжалдарға саяси бақылау орнату;
E. Өзге тілдерге шектеу жасау амалы.
5. Тіл жағдайы дегеніміз:
A. Белгілі бір тілдің өмір сүру кеңістігі, қолданыс аясының кеңдігі, ресми орыны;
B. Тілдің шаруашылық саласында қолдануы не қолданбауы;
C. Көркем әдебиет саласындағы қолданысы;
D. Саяси-қоғамдық саладағы қолданыс мүмкіндігі;
E. Тілдің эстетикалық әсер ету мүмкіндігі.
6. Тілдік ахуал бұл:
A. Бір мемлекет шеңберіндегі бірнеше тілдердің қарым-қатынасы;
B. Тілдің шаруашылық саласында қолдануы не қолданбауы;
C. Көркем әдебиет саласындағы қолданысы;
D. Саяси-қоғамдық саладағы қолданыс мүмкіндігі;
E. Тілдің эстетикалық әсер еті мүмкіндігі
7. Тілдің даму сатылары қай нұсқада дұрысбелгіленген?
A. Жергілікті, аймақтық, ұлттық, мемлекеттік, халқаралық.
B. Ауызекі тіл, жазуы жоқ тіл, жазба түрі бар тіл, авербальды тіл;
C. Вербальды және авербальды;
D. Отбасылық қолданыс тілі; өндірістік сала тілі, діни-ритуалдық атқару тілі, ғылыми-теориялық тіл;
E. Диалект, әдеби, ресми, бейресми тіл.
8. Өркениет өрісін кеңейтуге көп әсер етпетіні:
A. Авербальді тіл.
B. Инфосфера
C. Медиакеңістік
D. Интернет
E. Массмедиа
9. Г.Лассвел тұжырымдамасы бойынша массмедианың қоғамдық қызыметіне жатпайтыны:
A. Пайдалану және қанағаттандыру қызыметі
B. Жаңалықтар және ақпараттандыру қызыметі
C. Редакциялық қызымет (ақпараттық жаңалықтарға реакциялардың қалыптасуы)
D. Көңіл көтеру (релаксация) кызыметі
E. Әлеуметтендіру қызыметі.
10. Авербальді информацияға жатпайтыны қайсысы?
A. Табиғи тіл
B. Карикатура
C. Ым-ишара
D. Жест
E. Фотосурет
11. “Екі сатылы әсер ету” концепциясының анықтамасы.
A. БАК-та жариланған ақпарат ең алдымен ықпалды адамдарға, яғни “қоғамдық пікірдің жетекшілеріне” әсер етіп, солардың ақпарат таратуының нәтижесінде ғана қарапайым адамдарға жетуі
B. Тулаға аралық коммуникацияның екі жақтылығы
C. Ақпараттың үлкендерден жасы кішілерге тарауы
D. Дүниежүзілік соғыстағы үгіттеу әдісі
E. Радио және телевидение арқылы акпараттың таратылуы
12. БАҚ, баспасөздің қоғамға ықпал ету әдістеріне жатпайтыны:
A. Табиғат суреттерін кеңінен тарату
B. Метафораларды қолдану
C. Стереотиптерді пайдалану және қалыптастыру
D. Ирония мен карикатура арқылы әсер ету
E. Психологиялық (қорқыту, сақтандыру) жағынан ыпал ету
13. Қай нұсқадалингвосаяси манипуляцияға жатпайтын әдістер берілген?
A. Политогема, ассоциациялар, эмоционалды синтаксистік конструкцияларды қолдану
B. Эвфеместиік алмастырулар (жағымды образдар жасау), боялған лексика қолдану
C. Статистиканы қолдану мен сөз тіркестері арқылы агрессияны “жұмсарту” не болмаса пайда болғызу
D. Стереотиптер калыптастыру
E. Идеялық-саяси ұстанымдарды насихаттау
14. Әлеуметтік-саяси құбылыстарды, объектілер мен мәселелерді түсіндіру үшін тұрақты түрде жарияланатын және адамдардың танымына біркелкі ойлау әдістері және саяси элита жиі қайталап, қолданатын саяси канондар мен “шындықтар” – нормалар, құндылықтар, саяси мәжбүрлеудің үлгілері қай ұғым арқылы анықталады?
A. Стереотип
B. Метафора
C. Дискурс
D. Теория
E. Мифология
15. Стереотиптік ойлау қалыптастыруда кең таралған тәсілдері қай нұсқада берілген?
A. Клише, астарлы атаулар, тұспалды атаулар, қайталаулар, образдық теңеулер
B. Кино, телевидение, радио, стереофильм.
C. Инфосфера, медиакеңістік, медиавирус
D. индивидуалдық сана, топтык сана, коғадық сана, бұқаралық сана
E. “Дуниенің ақпараттық бейнесі”, “дүниенің жарналистік бейнесі”, “дүниенің газет-жарнамалық бейнесі”, “дүниенің медиабейнесі”.
16. “Әлемдегі әр түрлі халықтардың тіл ерекшелігін түсіну үшін, біріншіден, тілдің дамуының ұлттық рухқа тәуелділігін, ал ұлттық рухтың мінезге әсер ететіндігін түсіну керек”, “Ұлттық рухтың әсері күшейген сайын, тіл құлпырып, байлығы арта түседі. Міне осылай өрілген тіл мен рух –ұлттық-тілдік сананың жемісі” –деген тілтану ғалымының классигі?
A. В. фон Гумбольдт
B. Д.Рашкофф
C. Н.Винер
D. И.Рабинович
E. Г.Лассуэлл
17. Сананы конструкциялауға арналған ақпараттық әдістер қандай үш топқа бөлінеді?
A. Нұсқаулық, манипуляциялық, танымдық
B. Миф, философия, политика
C. Экономикалық, экологиялық, эстетикалық
D. Білім, ғылым, тәрбие
E. Тіл, діл, дін
18. Санаға әсер ету әдістерінің нұсқаулық түріне қайсысы жатады?
A. Нейролингвистикалық бағдарлау және суггестивтік әдістер
B. Стериотиптерді жасау және қалыптастыру
C. Ассоциациялық талдау мен ассоциациялық нормалар жасау
D. Ауызша, визуалды және аудиовизуалды әдістер
E. Прагматикалық, протекционистік-прагматикалық, протекционистік және ұлтшылдық
19. “Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің ең құаттысы – тіл. Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады. Өз ұлтына басқа жұртты қосамын дегендер әуелі сол жұрттың тілін аздыруға тырысады” – деп Ә.Бөкейханұлы мен А. Байтұрсынұлы қай ақпарат беттерінде Алаш қайраткерлерінің пікірін жариялады?
A. “Қазақ” газетінде
B. “Айқап” газетінде
C. “Парасат” журналында
D. “Жұлдыз” журналында
E. “Алаш” партиясының бағдарламасында
20. “Тіл – адам жанының тілмашы. Тілсіз жүрек түбіндегі бағасыз сезімдер, жан түпкіріндегі асыл ойлар көрмей, қор болып қалар еді” –деген кім?
A. Мағжан Жұмабаев
B. Жүсіпбек Аймаутов
C. Сұлтанмахмұт Торайғыров
D. Міржақып Дулатов
E. Мұқтар Әуезов
21. Р.Т. Белл тәуелсіздік алған елдердегі саясатына әсер ететін қандай екі жағдайды атап өтеді?
A. Ұлтшылдық пен мемлекетшілдік
B. Азаматтық пен адамзаттық
C. Білім мен ғылым
D. Заңдылық пен кездейсоқтық
E. Тарих пен келешек
22. Қызыр Ілияс қазақтардың дәстүрлі сенімінде үйге кіммен бірге келеді?
A. Құдайы қонақпен;
B. Арнайы шақырылған кісімен;
C. Лұқпан хакіммен.
D. Көршімен;
E. Туған - туыспен.
23. Байлықтың өлшемінің рөлін атқарған жылқы атауы:
A. Байтал;
B. Түйе;
C. Қысырақ;
D. Лақ;
E. Қой.
24. Сақ елінің бірлігі бұзылып, ішін алауыздық жайлаған кезде, ел көсемдірі халықтың басын қосу үшін не бұйырды?
A. Жебелердің мыс масағын жинатып үлкен қазан құйдырып барлығына сол қазанда піскен астан дәм татырып өзера өкпе-наздарын ұмытуды бұйырады;
B. Алтын қазан іздеуді бұйырады;
C. Өгіз сойып қазан көтеруді;
D. Бір-біріне көрісіп амандасуды;
E. Мұхаммед пайғамбарға сыйнуды бұйырады.
25. Көне қазақ күнтізбесі бір жылды қалай санаған?
A. Әрқайсысы отыз куннен тұратын он екі айға бөлген, жыл соңындағы санатқа кірмей қалған 5(6) күнді“бес қонақ” деп атаған.
B. Қазіргі қолданатын күнтізбесіне сәйкес болған;
C. Қазақтарда күнтізбе болмаған;
D. Көне қазақтардың күнтізбесі ұмытылған;
E. Жылды екі жартыға бөліп “алты ай қыс, алты ай жаз” деп санаған.
26. Қазақтардың сенімі бойынша жақсылық пен жамандықтың жан алып, жан берісіпіп өмір үшін күресуі қай уақыт аралығына сәйкестендірген?
A. “Өліара” кезіне
B. “Эпагоменай”;
C. “Фәнджи”
D. “Шолақ ай”;
E. “Самарқанның көк тасы жібіген күндері”
27. “Өліара” күндері қазақтар қандай істер жасамады?
A. Жолаушы шықпайды, қоныс аудармайды, жиын-той жасамайды, мал сойып қонақ шақырмайды;
B. Бір – бірімен амандаспайды;
C. Жамандық істеуден бас тартады;
D. Жақсылық жасамайды;
E. Кір жуып ас пісірмейді.
28. “Өліара” деп аталатын қысталаң күндерді қазақтар қандай сөздермен анықтаған?
A. “Жуанның жіңішкеріп, жіңішкенің үзілер, өлінің әрі тартар, тірінің бері тартар” уақыты;
B. уақыт пен кеңістіктін бірлігі;
C. Қыс пен жаздың реттелетін күндері;
D. Дүниенің кеңейген күндері;
E. Ниеттің тарылған күндері.
29. Көне қазақтардың дуалистік көзқарастарына қайсысы жатпайды?
A. “Инь” мен “Ян” – деп барлығын екіге “әйелдік” пен “еркектіктің” бірлігі деп түсіну;
B. “Алты ай қыс пен алты ай жаз”;
C. “Жаксылык пен жамандық”;
D. “Қайырымдық пен Қатыгездік”;
E. “Суық пен ыстық ”
30. Қазақ санасында бірінсіз бірі болмайтын, үнемі бірін екіншісі алмастырып отыратын тірішіліктің құралым бөлшектерінің үйлесімді бірлігінен бір тұтас жаратылыс, тіршілік ұғымына жатпайтын пікір қай нұсқада?
A. “Құлға да бір күн азаттық”;
B. “Бірлік болмай – тірлік болмас”;
C. “Екі жарты - бір бұтін”;
D. “Тіршілік көзі - білікте”,
E. “Күн мен түн - бір тәулік”, “қыс пен жаз – бір жыл”.
31. Қазақтардың көне заман наным-сенімдері, ата салттары қай ғасырда өзгеріске түсті және себебі қандай?
A. VII – VIII ғғ. Қазақстанның оңтүстік аймағын араптар жаулап алуы;
B. XVI ғ. Қазақ хандығының құралуы;
C. XX ғ. басында Қазан төңкерісінен кейін;
D. ХХІ ғ. басында
E. ХХІ ғ. бірінші онжылдығында.
32. “Туыстық араға жеті ата толғанша жастарға бір-бірімен үйленуге болмайды. Кімде-кім осы жарлықты бұзса, өлім жазасына кесілсін” – деген заң-жарғы шығарған кім?
A. Есім хан;
B. Қасым хан;
C. Абылай хан;
D. Шыңғыс хан
E. Моде қаған.
33. Жеті атаға дейін қыз берісіп қыз алмау заңының шығуы қандай үдерістерге байланысты қабылданған?
A. Мұсылмандықтытаратқан араб халқының текті аздыратын дәстүріне қарсы тұру үшін;
B. Мұсылмандыққа қарсы тұру үшін;
C. Қаны жақын адамдарды алыстату үшін;
D. Халық інішде мұсылмандықтың тарауына кедергі жасау үшін;
E. Жеті атаға бөлінгеннен кейін екі бөліну үшін.
34. Жеті атаға дейін қыз берісіп қыз алмау заңы халық жадында қай тарихи дерекпен байланысты?
A. “Еңсегей бойлы Есім ханның ескі жолы”.
B. “Нұрлы жол”;
C. “Қасым ханның қасқа жолында”
D. Шыңғыс ханның “Яссы”;
E. “Абай жолы”.
35. “Жеті атасын білмеген жетім“, “Жеті атасын білмеген жетесіз” сөздердің мағынасы қай нұсқада толық ашылған?
A. Жеті атасына дейінгі туыс-туғандарын таныған адам кез келген ортада өзінің жақындарын тауып, не болмасы олардың достырын, таныс – тамырларын тауып алады, сондықтан әлеуметтік байланысы кеңейеді, жалғызсырамайды. Жеті атасын танымайтын адамның әлеуметтік қатынасы шектеулі, туыстық қатынасы үзілген адам “жетесіз” болуы содан.
B. Жеті атасын білмеген адам өз әулетінің атақтыларының беделдерін қолдана алмайды;
C. Жеті атасын білмеген адам туысын танымайды, туыстары қасында болсада танымағандықтан жетімдік көреді, жалғыздығын сезеді;
D. “Жеті атасын білген жігіт, жеті жұрттың қамын жейді” дегесін, жақындарын танымауға тырысқан адам жалғыз өмір сүреді.
E. Туысын танымайтын адам жетім.
36. “Жеті атасын білген жігіт, жеті жұрттың қамын жейді” деген сөздің мағынасы қандай?
A. Жеті атаға дейін созылған ұрпақ саны жеті жұртқа жайылады, туыстық сезімі мықты адам өз қамқорлығын жеті жұртқа жасауға тырысады;
B. “Жеті атасын білген жігіт, жеті жұрттың қамын жейді” дегесін, жақындарын танымауға тырысқан адамдар бар дегенді білідіреді;
C. Туысын танитын адам басқа жұрттың қамын жейді;
D. Жеті атасын таниды, бірақ, басқа жұрттың қамын ойлайды;
E. Туыстарын танысада, өзгенің қамын жейді.
37. Қазақтардың материалды құндылықтарға байланысты философиялық ой-пікірі қай нұсқада дәл айтылған:
A. “Байлық қолдың кірі”, “Байлық бір жұттық”, “Көрпеңе қарай көсіл”;
B. Көріп алған көрікткден, көрмей алған текті артық;
C. Шөлмек мың күнде сынбайды, бір күнде сынады,
D. “Балалы үй - базар, баласыз үй - мазар”
E. “Жаңбыр мен жер көгерер, батамен ел көгерер”.
38. Уақыт өте дәстүрлі қоғам өзгеріп салт-сананың өзегеріске үшырап әдет-ғұрып жөн-жоралғылар өзгеріске ұшырайды. Осыған байланысты қазақтардың айтылған сөзі қайсысы?
A. “Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар”, “Әдет әдет емес, жөн әдет”:
B. “Күзді күннің көзіне қызыңды қой, көктемнің күніне келніңді қой”;
C. “Жігіт болсаң, жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі ғылым біл”;
D. “Ер қаруы – бес қару”, “Он екі ұрыс тәсілі”
E. “Кемеңгерге де кеңес керек”, “Ғалам адам үшін, адам ғалам үшін”
39. Өмір құбылыстарын жинақтайтын және типтендіретін, бір немесе екі бөлімнен құралып , алдыңғысында шарт немесе пайымдау, соңғысында қортынды, түйінді пікір айтатын бітімі бекем, өте ықшам, бейнелі әрі ырғақты халық нақылы бұл:
A. Мақал
B. Мәтел
C. Салт
D. Дәстүр
E. Ереже
40. Халық арасына көп тараған, қортындысы болмайтын, тұжырымы тиянақталмаған, қарамаөқарсы шендеструі жоқ, ықшам кестелі халық сөзі:
A. Мақал
B. Мәтел
C. Салт
D. Дәстүр
E. Ереже
41. Қазақстандық бірегейлік пен бірлікті нығайту және дамыту Тұжырымдамасы (Концепциясы) қай уақытта қабылданды?
A. 2015 ж., 28 желтоқсан
B. 2011 ж
C. 2013 ж
D. 2014 ж
E. 2016 ж
42. Қазақстандық бірегейлік пен бірлікті нығайту және дамыту Тұжырымдамасы мақсаты?
A. Азаматтық пен жалпыұлттық Мәңгілік Ел идеясықұндылықтарнегізіндеқазақстандықбірегейлігі мен бірлігінарттыружәнедамыту.
B. Ұлтаралықотбасылардықұруарқылықазақстандықбірегейлік пен бірліктінығайтужәнедамыту
C. Мәңгілік Ел идеясықұндылықтарынанегізделіпқазақұлттықмәдениеттіғанадамыту
D. Қазақұлтыбасқаұлттардыассиммиляциялауарқылыбірегейліккежету.
E. Бірліктідіндергеарқауетіпарттыру -елдіңбастымақсаты.
43. Легализация түсінігініңсинониміқайсысы?
A. заңдастыру, заңарқылырәсімдеу
B. жариялау, ашықету
C. шектеу, рұқсатетпеу
D. терісықпалету
E. жауыптастау
44. Легитимизация
A. қоғамдаашықету
B. шектеу, рұқсатетпеу
C. терісықпалету
D. жауыптастау
E. ақпараттардықұпиясақтау
45. Қоғамға жағымсыз іс-әрекеттерді “мәдени жетістік” ретінде енгізу технологиясы қалай аталады?
A. Окно Овертона
B. Окно Бертрана
C. Окно Освальда
D. Окно освобождения
E. Окно возможностей
46. Қазақ халқы үшын бірінші байлық:
A. денсаулық;
B. ауқаттылық
C. ақ жаулық;
D. он саулық;
E. дәулет
47. Адал емес жолымен пайда болған табыс атауы:
A. көлеңкелі табыс;
B. адал табыс;
C. пайдақұмарлық;
D. әл-ауқат
E. мал-пұл
48. Байлықтың дәулетке айналатын жолы:
A. ізгілік пен жомарттық;
B. өмірдің тыныштығы;
C. пайдақұмарлық;
D. деннің саулығы;
E. ашкөздік;
49. Мәнгілік идеяның қайнар бүлағы қандай сезімдермен байланысты:
A. патриоттық пен отансүйгіштік;
B. қуаныш пен реніш;
C. сағыныш пен аңсау;
D. арман мен асқақтық;
E. үрей мен қорқу.
50. Мәнгілік идея қандай нүсқамен байланысты:
A. қазақ ұлтының жарқын болашағына сену;
B. дүниежүзілік дағдарысқа бойұсыну;
C. елдің келешегіне сенбеу;
D. жахандануды қолдау;
E. рухани күйзелістен шығу.
51. Мәңгілік Ел идеясы бұл:
А.ұлттық идея
В. утопиялық идея;
С. елдік бағдар;
D.иске асыру мүмкіндігі жоқ қиял;
E. өркениеттік сана.
52. Мәңгілік Ел философиясының негізі қандай ұғымдармен байланысты:
A. мәңгілік қозғалыс пен өзгеріс;
B. Еуразиялық тұтастық;
C. дәстүрлі қоғам мәңгілігі;
D. сана трансформациясы;
E. экономикалық даму идеясы.
53. Қозғалыстың нәтижесі:
A. өзгеріс;
B. тұрақтану;
C. жылжу;
D. құбылыс;
E. даму.
54. Қазақстан территориясы аудан бойынша нешінші орында?
A. 9-ші
B. 19 -ші
C. 8-ші
D. 50-ші
E. 10-ші
55. Қазақстан Республикасында адам тығыздығы қандай?
A. 5,4 адам 1км кв.
B. 4, 5 адам 1км кв.
C. 5, 3 адам 1км кв.
D. 4,3 адам 1км кв.
E. 3,4 адам 1км кв.
56. Астана түрғындарының саны:
A. 835 153 адам
B. 695 796 адам
C. 1 522 596 адам
D. 2 533 596 адам
E. 500 000 адам
57. Қазақстан адам саны бойынша нешінші орында?
A. 62
B. 61
C. 63
D. 161
E. 162
58. Субъективті идентификация сұрағы:
A. Мен кіммін?
B. Ол кім?
C. Ол не?
D. Ол қандай?
E. Олар қандай?
59. Объективті идентификацияны анықтау сұрағы:
A. Ол (лар) кім (дер)?
B. Мен кіммін?
C. Ол не?
D. Ололар қандай?
E. Олар қайдан?
60. Саяси идентификацияға байланысты анықтама қайсысы?
A. азамат
B. европалық:
C. қазақ;
D. мұсылман;
E. бай.
61. Діни идентификацияға байланысты анықтама қайсысы?
A. мұсылман;
B. европалық:
C. қазақ;
D. студент;
E. бай.
62. Әлеуметтік-экономикалық жағдайды анықтайтын түснік қайсысы?
A. бай.
B. европалық:
C. қазақ;
D. студент;
E. мұсылман;
63. Қазақстан Республикасы азаматтарының идентификациялық атауы:
A. қазақстандық;
B. азиялық:
C. қазақ;
D. мұсылман;
E. евразиялық.
64. Әлеуметтік статусты анықтайтын түсінік қасысы?
A. студент;
B. европалық:
C. қазақ;
D. мұсылман;
E. әйел.
65. Гендерлік өлшемді анықта
A. әйел.
B. европалық:
C. қазақ;
D. мұсылман;
E. студент;
66. Қоғамдық санаға жатпайтыны қайсысы:
A. білім.
B. философия;
C. дін;
D. ғылым;
E. миф;
67. Қоғамдық санаға жатпайтыны қайсысы:
A. этикет.
B. эстетика;
C. экология;
D. экономика;
E. этика;
68. Ар ілімі теориясы:
A. этика;
B. эстетика;
C. экология;
D. экономика;
E. этикет.
69. Өнер мен сұлулық жөнінде философиялық ілім:
A. эстетика;
B. этика;
C. экология;
D. экономика;
E. этикет.
70. Адамзат пен табиғат байланысы туралы ілім:
A. экология;
B. эстетика;
C. этика;
D. экономика;
E. этикет.
71. Қоғамдағы жұріс-тұрыс ережелері (нормалары):
A. этикет.
B. эстетика;
C. экология;
D. экономика;
E. этика;
72. Материалды өндіріске байлынысты қатынастарды және матералды жағдайы әр-деңгелі топтардың қатынастарын анықтайтын қоғамдық сана формасы:
A. экономика;
B. эстетика;
C. экология;
D. этика;
E. этикет.
73. Қоғамдық санаға жатпайтыны қайсысы:
74. мемлекет;
75. саясат;
76. құқық;
77. гендер;
78. дін.
79. Әлеуметтің билік жөнінде ой пікірін, қатынасын анықтайтын қоғамдық сана:
A. саясат;
B. құқық;
C. мемлекет;
D. гендер;
E. дін.
80. Қоғамдағы ерлер мен әйелдердің қатынасын зерттейтін ілім:
A. гендер;
B. саясат;
C. мемлекет;
D. құқық;
E. дін.
81. Құдай, Жаратушы, Абсолюттік сана және тағы басқа адамзаттан тыс күш барына сенушілікпен байланысты қоғамдық сана:
A. дін;
B. саясат;
C. философия;
D. құқық;
E. ғылым.
82. Білім мен ілім арқылы санаға әсер ететін қоғамдық сана формасы:
A. ғылым;
B. дін;
C. саясат;
D. философия;
E. құқық;
83. Қоғамдық сана деңгейлері:
A. теориялық және практикалық;
B. сана және бейсана;
C. субъективті және объективті;
D. әлеуметтік және бұқаралық;
E. діни және атеистік.
84. Қоғамдық сана деңгейлерін атаңыз.
A. идеологиялық және психологиялық;
B. сана және бейсана;
C. субъективті және объективті;
D. әлеуметтік және бұқаралық;
E. діни және атеистік.
85. Қоғам санасының теориялық деңгейінің атауы:
A. идеология;
B. психология;
C. реакциялық;
D. консервативтік;
E. прогрессивті.
86. Қоғам санасының практикалық деңгейінің атауы:
A. психология;
B. идеология;
C. реакциялық;
D. консервативтік;
E. прогрессивті.
87. Мәдени диффузия үрдісіне қатысы жоқ түсінікті белгіле.
A. национализация.
B. инкультурация,
C. аккультурация,
D. транскультурация,
E. ассимиляция,
88. Бір мәдениеттің екінші күшті мәдениетпен “жүтылу” үрдісі:
A. ассимиляция,
B. инкультурация,
C. аккультурация,
D. транскультурация,
E. маргинализация
89. Жеке адамның, топтың басқа мәдени ортаға ену процессін білдіретін түсінік.
A. инкультурация,
B. аккультурация,
C. маргинализация
D. транскультурация,
E. ассимиляция
90. Жеке адамның, топтың өзге мәдени ортаға енип оның құндылықтарын қабылдау, бойна дарыту:
A. аккультурация,
B. инкультурация,
C. маргинализация
D. транскультурация,
E. ассимиляция
91. Бір мәдени ортаның мардымды тобының өзге территорияға көшіп-қону үдерісінің атауы.
A. транскультурация,
B. инкультурация,
C. аккультурация,
D. маргинализация
E. ассимиляция
92. Қоғамдық санаға жатпайтыны қайсысы:
A. мәдениет;
B. философия;
C. ғылым;
D. құқұқ;
E. саясат.
93. К.Г.Юнг бойынша “архетиптік матрица” дегеніміз:
A. ұлттық бейсана;
B. дәстүрлер қоры;
C. ұлттық құндылықтар жиынтығы;
D. қоғамдық сана;
E. көне жазбалар үлгісі.
94. Адамның білімге дейінгі таным жетекшісі қайсысы?
A. инстинкт
B. интеллект
C. интуиция
D. феномен
E. инцест
95. Адамзат ақылының қалыптасу деңгейлері:
A. инстинкт, интеллект, интуиция
B. инцест, институт
C. бала-бақша, мектеп, университет
D. жанүя, бала-бақша, лицей
E. табиғат, мәдениет, өркениет
96. Бір заманда өмір сүріп жатқан буындарды (ұрпақты) қазақтар қалай атайды?
A. ата буын, аға буын, бала буын;
B. ата буын, әке буын, бала буын;
C. ата - әже; әке - шеше;
D. баба, ата, әке, бала
E. бала, немере, шөбере, шөпшек.
97. “Шыдамдылық”, “төзімділік”- деген мағынада қолданатын түсінік қайсысы?
A. толеранттық;
B. ақпарат (информация)
C. коммуникация;
D. корпорация
E. плюрализм
98. Әр-түрлі пікірлердің шындығы барын қабылдау қалай аталады?
A. плюрализм
B. ақпарат (информация)
C. коммуникация
D. корпорация
E. толерантность.
99. Алғашқы діни көзқарастарды белгілеңіз.
A. тотемизм, анимизм, фетишизм;
B. буддизм, христиандық, ислам,
C. яхуди (иудаизм), христиандық, ислам;
D. католиктік, православиелік, протестанттық,
E. сүннет, шиит, бахайя.
100. “Аврамиистік” діндер:
A. яхуди (иудаизм), христиандық, ислам;
B. тотемизм, анимизм, фетишизм;
C. буддизм, христиандық, ислам,
D. католиктік, православиелік, протестанттық,
E. сүннет, шиит, бахайя.
101. Қазақтардың исламға дейінгі ұстанған діні:
A. Тәңірлік
B. Зороастризм;
C. Буддизм;
D. Несториандық;
E. Яковизм.
102. Тәңірлік дін жүйесіне сәйкес келмейтің түсініктер:
A. періште, пайғамбар.
B. жын, пері;
C. бақсы, балгер;
D. ие,кие;
E. аруақ, тылсым
103. “Тылсым” дүние түсініктеріне жатпайтыны.
A. мұсылман, жайнамаз.
B. жын, пері;
C. бақсы, балгер;
D. тәуіп, құмалақшы
E. аруақ, тылсым
104. Дүниежүзілік діндер:
A. буддизм, христиандық, ислам,
B. тотемизм, анимизм, фетишизм;
C. яхуди (иудаизм), христиандық, ислам;
D. католиктік, православиелік, протестанттық,
E. сүннет, шиит, бахайя.
105. Құдайды жоққа шығаратын көзқарас:
A. атеизм
B. теизм
C. пантеизм
D. деизм
E. политеизм
106. Бір Құдайға сенушілік:
A. монотеизм
B. теизм
C. пантеизм
D. деизм
E. политеизм
107. Мемлекет пен діни басқармасы қатнасына байланысты классификацияға қайсысы жатады?
A. зайырлы, клерикалды, теократиялық.
B. монархия, республика;
C. абсолюттік монархия, конституциялық монархия, парламенттік монархия;
D. монократиялық, поликратиялық және сегменттік;
E. құлиеленушілік, феодалдық, буржуазиялық, социалистік;
108. Діни басқармалардың билікке қатынасы жоқ мемлекет қалай аталады:
A. зайырлы,
B. клерикалды,
C. теократиялық.
D. демократиялық;
E. конфедерациялық.
109. Діннің заңды инстутуттар арқылы ел саясатына ықпалын тигізетін мемлекеттің атауы:
A. клерикалды,
B. зайырлы,
C. теократиялық.
D. демократиялық;
E. конфедерациялық.
110. Ел білігінде діннің үстемдігі бар мемлекет атауы:
A. теократиялық.
B. зайырлы,
C. клерикалды,
D. демократиялық;
E. конфедерациялық.
111. “Шектеулі” -деген түсінікі табыңыз.
A. локальді
B. глобальді
C. зайырлы
D. діни
E. ақпараттық
112. Барлық адамзатқа қатыстылықты анықтайтын түснікті белгілеңіз.
A. глобальді
B. локальді
C. зайырлы
D. діни
E. ақпараттық
113. Постиндустриалды қоғамның екінші атауы:
A. ақпараттық
B. локальді
C. глобальді
D. зайырлы
E. діни
114. Қазақ фольклорында“тірі” және “өлі” адам деп кімді айтады
A. Ұрпағы бар адам мен ұрпағы жоқ адамды;
B. Бай адам мен кедей адамды;
C. Ата- анасы бар адам мен ата-анасы жоқ адамды;
D. Дені сау адам мен ауыру адамды.
E. Малы бар адам мен түгі жоқ адамды;
115. Қазақ туа біткен дарындылықты қалай атайды?
A. қасиет;
B. мінез-құлық;
C. қабілет;
D. қасырет;
E. абырой.
116. Меритократия принципы нені білдіреді?
A. Қадыр-қасиеттеріне байланысты іске салу;
B. Адамның денсаулығына байланысты билікке ұмтылту
C. Сабырсыз мінезіне байланысты тәрбиелеу;
D. Дәулетіне байланысты білік түтқасын ұсыну;
E. Ұстанған дініне қарай билікке ұмтылту.
117. Адамның жеке тулғалық қасиеттеріне байланысты қоғамдағы орын анықтау принципы:
A. меритократия;
B. демократия;
C. охлократия;
D. полития;
E. тирания.
118. “Әлемдік” және “өңірлік” тұсініктердің синонимдері:
A. глобальді және локальді;
B. тотолитарлық және демократиялық;
C. дүниежүзілік және адамзаттық;
D. ішкі және сыртқы;
E. халықтық және елдік.
119. “Глобальды” түсінігінің мазмұнына сәйкес келмейтіні қай түсінік?
A. ұлттық.
B. дүниежүзілік;
C. әлемдік;
D. жахандық;
E. адамзаттық.
120. Стратегия -2010 жоспарына енбегені қайсысы?
A. Жаһандық экономиканың құлдырауын болдырмау;
B. Бәсекеге қабылетті экономика құру;
C. Өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту;
D. Білім беру саласын қолжетімді болғызу;
E. Денсаулық сақтау саласындағы қызметтердің қолжетімділігін кеңейту.
121. Қазақстан Республикасының 2020жылға дейінгі стратегиялық даму жоспары қай жылы қабылданды?
A. 2010
B. 2011
C. 2012
D. 2013
E. 2014
122. Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспары қай жылдар аралығын қамтиды?
A. 2010 -2019 жж.
B. 2011-2020жж.
C. 2012-2021жж.
D. 2013-2022жж.
E. 2014-2023жж.
123. “Қазақстан - 2030” стратегиясында неше үзақ мерзімді басымдық айқындалған?
A. жеті
B. бес
C. он
D. он бес
E. жүз
124. “Қазақстан - 2030” стратегиясында Жеті үзақ мерзімді басымдыққа жатпайтыны қайсысы?
A. Жаһандық экономикаға ілесу.
B. Ішкі саяси тұрақтылық және қоғамның топтасуы.
C. Шетел инвестициялары мен ішкі жинақталымдарының деңгейі жоғары ашық нарықтық экономикаға негізделген экономикалық өсу.
D. Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл-ауқаты.
E. Ұлттық қауіпсіздік
125. Жеті үзақ мерзімді басымдыққа жатпайтыны қайсысы?
A. Қазба байлығымызды игеру.
B. Инфрақұрылым, әсіресе көлік және байланыс.
C. Кәсіби мемлекет
D. Энергетика ресурстары
E. Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл-ауқаты.
126. Қазақстанның дамуына байланысты “бес институционалды реформа”қай құжатта бағдарланды:
A. Нұрлыжолбағдарламасында
B. Қазақстан – 2050 Стратегиясында;
C. Президенттің Қазақстан халқына 2015 ж. жолдауында;
D. “Қазақстан - 2030” стратегиясында;
E. “Қазақстан – 2010” стратегиясында.
127. Нұрлыжол бұл:
A. КР президенті Н.Ә.Назарбаевтің 2014 жылы 11 қарашада халыққа жолдауы;
B. “Қазақстан - 2030” стратегиясының тарауы;
C. “Қазақстан – 2050” стратегиясының негізгі ойы;
D. Геосаяси жоба.
E. Әлеуметтік бағдарлама.
128. “Қазақстан -2010” стратегиясы қандай жағдайда әзірленді?
A. Әлемдік экономика өркендеу сатысына енген жағдайда.
B. Жаһандық экономика құлдырау жағдайда;
C. Әлемдік қаржы көлемі өсу жағдайында;
D. Азық-түліктің тапшылығы болғанда;
E. Экологиялық таза энергетикалық технология дамығанда.
129. “Қазақстан – 2020” стратегиясықандай жағдайда әзірленді?
A. Жаһандық экономика құлдырау жағдайда;
B. Әлемдік экономика өркендеу сатысына енген жағдайда.
C. Әлемдік қаржы көлемі өсу жағдайында;
D. Азық-түліктің тапшылығы болғанда;
E. Экологиялық таза энергетикалық технология дамығанда.
130. “Қазақстан – 2050” стратегиясы қандай жағдайдағы саяси бағыт болмақ?
A. Жедел өзгермелі тарихи жағдайдағы;
B. Ядролық қару таралатын жағдайда;
C. Әлемдік дағдарысы үдеген жағдайда
D. Қазба байлық толығымен таусылған жағдайда;
E. Қоғамдық тұрақсыздық кезінде.
131. Жаңа бағытты экономикалық саясаты қандай принципке негізделген?
A. Пайда алу, инвестициялар мен бәсекеге қабілеттіліктен қайтарым алу;
B. Салық салу;
C. Ақша-кредит беру;
D. Су ресурстарын үқыпты пайдалану;
E. Қазба байлықты өсіру.
132. Қазақстан – 2050 Стратегиясындағы айтылған көпұлтты және көпконфессялды қоғамымыздың табысты негізі не?
A. Жаңа қазақстандық патриотизм
B. Экономикалық тұрақтылық
C. Су тапшылығы
D. Ұзақмерзімді даму жоспары
E. Саяси идеология
133. Төмендегі бес тарау қай бағдарламаның негізі?
I.Кәсіби мемлекеттік аппарат құру
II.Заңның үстемдігін қамтамасыз ету
III.Индустриаландыру және экономикалық өсім
IV. Біртектілік пен бірлік
V. Есеп беретін мемлекетті қалыптастыру
A. 100 нақты қадам”;
B. Нұрлыжол;
C. “Қазақстан - 2020”
D. “Қазақстан – 2030”
E. “Қазақстан – 2050”
134. “Қазақстан – 2050” стратегиясындағы Ұлттық экономиканың жетекші күші ретінде қай бағыт анықталған?
A. Шағын және орта бизнес. Мемлекеттік-жекеменшік әріптестігінің жаңа ұлгісі – “Қуатты бизнес –Қуатты мемлекет”;
B. Қаржы-қаражат;
C. Әлеуметтік саясат;
D. Денсаулық сақтау бағыт;
E. Демографиялық теңгерімсіздік
135. ХХІ ғасырдың жаһандық сын-қатерлерге жатпайтыны:
A. Қуатты да табысты мелекет;
B. Тарихи уақыттың жеделдеуі;
C. Жаһандық демографиялық теңгерімсіздік;
D. Жаһандык азық-тұлік қауіпсіздігіне төнер қатер;
E. Судың тым тапшылығы.
136. “Қазақстан – 2050” стратегиясында айқындалғанХХІ ғасырдың жаһандық сын-қатерлерге жатпайтыны:
A. Түрлі әлеуметтік, этностық және діни топтардың келісімі мен татулығы;
B. Жаһандық энергетикалық қауіпсіздік;
C. табиғи ресурстар сарқылуы;
D. Үшінші индустриялық революция;
E. Үдей түскен әлеуметтік тұрақсыздық.
137. “Қазақстан – 2050” стратегиясында айқындалғанХХІ ғасырдың жаһандық сын-қатерлерінің бірі:
A. Өркениетіміздің құндылықтарымыздың дағдарысы;
B. Демократияландыру мен ырықтандырудың орнықты процесі;
C. Ұлттық экономика. Халқаралық еңбек бөлісіндегі біздің рөліміз;
D. Қоғамдағы тұрақтылық пен келісімді қамтамасыз ететін күшті әлеуметтік саясат;
E. Әлемдік қоғамдастық таныған ел.
138. “Қазақстан – 2050” стратегиясында айқындалған ХХІ ғасырдың жаһандық сын-қатерлерінің бірі:
A. Жаңа әлемдіқ тұрақсыздық;
B. Демократияландыру мен ырықтандырудың орнықты процесі;
C. Ұлттық экономика. Халқаралық еңбек бөлісіндегі біздің рөліміз;
D. Қоғамдағы тұрақтылық пен келісімді қамтамасыз ететін күшті әлеуметтік саясат;
E. Әлемдік қоғамдастық таныған ел.
139. Қоғамдық пікір қалыптастырудың ыкпалды жолы:
A. Әдеби шығарма;
B. Буқаралық ақпарат құралдыры
C. Ұлттық поэзия;
D. Әлеуметтік жетістіктер;
E. Саяси партиялар.
140. Ұлттық сана көрінісі:
A. тіл, діл, дін;
B. білім, ғылым;
C. тарих;
D. прогресс және регресс
E. кісілік, адамгершілік.
141. Саясаттың субъектісіне қайсысы жатпайды:
A. Билік
B. Баспасөз
C. Әлеуметтік институт
D. БАҚ
E. Медиа орталықтар
142. Қарым-қатынас жасау, ой, мағұлыматтар алмасудың ерекше атауы:
A. коммуникация;
B. информация;
C. полиглот;
D. дезинформация;
E. организация.
143. Коммуникацияның қызыметіне жатпайтыны:
A. Әлеуметтік мұра мен тәжірибені ұрпақтан ұрпаққа біржақы жетізу;
B. Қоршаған ортаны бақылау және қорғауға ықпал ету;
C. Қоғамдағы топтарды өзара баланысқа енгізу;
D. Адамның танымдық қабылетін күшейту және ақпаратты қабылдауын жеңілдету;
е) Электронды және сандық технологияларды зерттеу.
144. “Ақпараттық қоғам” теориясының негізін салушы:
A. Даниел Белл;
B. Шеннон;
C. Н.Луман
D. Ф.Шарков;
E. Г.Лассвел.
145. Ресей әлеуметтанушы Л.Н.Федотованың көзқарасы бойынша ақпараттар түрлері атауы:
A. Құрылымдық, фундаменталды, оперативтік;
B. Ақтуальды, маңызсыз, жағымсыз;
C. Фундаментальды, оперативтік;
D. Түсініктер, категориялар, атаулар;
E. Ғылыми және қолданбалы.
146. Оперативтік ақпарат:
A. Әр адамның осы қоғамдығы нақты бір тарихи уақыт үзігіндегі моральдық-этикалық, құқықтық, идеологиялық нормаларын қалыптастырады;
B. Қоғамдағы адамның түрақты бағдарына, ұстанымдарының қалыптасуына, әлеуметтенуіне фундаметалды жәрдем етеді;
C. Бұл ақпаратты индивид әлеуметтенудің алғашқы кезеңінде қарым- қатынастың дәстүрлі типі ретінде қабылдайды.
D. Тек әлеуметтік манипуляция жасау қүралы;
E. Қоғамдағы саяси үдерістерге қатысты мүмкіндіктерін кеңейтуге арналады.
147. Әр адамның осы қоғамдығы нақты бір тарихи уақыт үзігіндегі моральдық-этикалық, құқықтық, идеологиялық нормаларын қалыптастырады;
A. Оперативтік ақпарат;
B. Құрылымдық ақпарат;
C. Фундаменталды ақпарат;
D. Саяси ақпарат;
E. Ғылыми ақпарат.
148. Қоғамдағы адамның түрақты бағдарына, ұстанымдарының қалыптасуына, әлеуметтенуіне фундаметалды жәрдем етеді;
A. Фундаменталды ақпарат;
B. Құрылымдық ақпарат;
C. Оперативтік ақпарат;
D. Саяси ақпарат;
E. Ғылыми ақпарат.
149. Бұл ақпаратты индивид әлеуметтенудің алғашқы кезеңінде қарым- қатынастың дәстүрлі типі ретінде қабылдайды.
A. Құрылымдық ақпарат;
B. Оперативтік ақпарат;
C. Фундаменталды ақпарат;
D. Саяси ақпарат;
E. Ғылыми ақпарат.
150. Мемлекеттің негізгі айқындамасына жатпатын нұсқа:
A. әлеуметтік орта;
B. билік;
C. территория;
D. халық;
E. тәуелсіздік;
151. Мемлекеттің негізгі айқындамасына жатпатын нұсқа:
A. Тәуелділік;
B. Территория;
C. Мемлекттік атрибуттары (герб, гимн; флаг);
D. Салық салу құқұғы;
E. Билік.
152. Мемлекеттің ішкі қызыметтеріне жататыны:
A. Экономикалық, әлеуметтік, қаржылық бақылау;
B. Халқаралық қатынас және елді басқыншылықтан қорғау;
C. Сыртқы экономикалық қатынас;
D. Дипломатиялық қатынас;
E. Қаржы-экономикалық интеграция.
153. Мемлекеттің сыртқы қызыметтеріне жатпайтыны:
A. Экономикалық, әлеуметтік, қаржылық бақылау;
B. Халқаралық қатынас және елді басқыншылықтан қорғау;
C. Сыртқы экономикалық қатынас;
D. Дипломатиялық қатынас;
E. Қаржы-экономикалық интеграция.
154. Табиғи тілдер анықтамасы.
A. вербальді тіл;
B. ишара тілі,
C. ым;
D. жест.
E. body language
155. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі туралы Заң қашан қабылданды?
A. 1991 ж. 16 желтоқсан
B. 1992 ж. 22-23 наурыз
C. 1995 ж. 14 сәуір
D. 1996 ж. 23 наурыз
E. 2000 ж. 1 қаңтар
СӨЗДІК ҚҰРАСТЫРУДЫҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Мүгедектік мәселесін шешу аспектілері мен жолдары
Алгоритмдеу және программалау
Шәкәрім Құдайбергеновтың өмірі мен шығармашылығы
Публицистикалық мәтіндегі жалқы есімдердің аудару мәселелері
Oнoмастика және аударма
Функционалдық программалау тілдерінің мүмкіндіктерді талдау
Миранда функционалдық программалау тілі
ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақтың драмалық шығармалары
ДИПЛОМАТИЯЛЫҚ КЕЛІССӨЗДЕРДІҢ РӨЛІ
Кәсіпорынның бәсеке қабілеттілігін жетілдіру жолдары
ТІЛЕУҚАБЫЛ ӨТЕЙБОЙДАҚ
СӘБИТҰЛЫ АСАНҚАЙҒЫ
ПАСКАЛЬ - Программалау стилі, деректерді енгізу және шығару
КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ НЕСИЕЛІК САЯСАТЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
АҚША - НЕСИЕ САЯСАТЫНЫҢ ҚҰРАЛДАРЫ
Тауарлық – материалдық қорлар есебі мен аудиті және олардың жетілдіру жолдары
Қазақ тiлiн оқытудың, ұйымдастырудың әдiстемелiк ерекшелiктерi
Мәтін және онымен жұмыстың бағдарламалық талаптарын орындаудың негізгі жолы – тілдік талдау