Көптеген жылдар бойы

Қосөзеннің экологиялық проблемасы
.
Бүгiнгi таңда адам табиғат қатынасы қазiргi қоғамның аса өзектi мәселелерiнiң бiрiне айналды. Адам санының артуына байланысты өндiрiс деңгейi де өрт жоғарылады соған байланысты қоршаған ортаның ластануы артты.
Экологиялық мәселелер пайда бола бастады. Мысалы: қышқыл жаңбыр, озон қабатының жоғаруы, шөлейттену, ормандардың жойылуы, биосфераның тозуы, су, топырақ, ауаның ластануы, радиоактивтi қалдықтардың көмiлуi. т.б. Осы айтылған экологияның мәселелердiң бiразы бiздiң Қосөзен ауылындада кездеседi. Ағаштардың көптеп кесiлiуi, су, топырақ, ауаның ластануы.
Қазiргi кезде бiздiң ауылда мынадай проблемалар кездеседi:

1. Көптеген жылдар бойы. үлкен Алматы өзенiң бойында орналасқан кәсiпорын құмды су түбiнен алғандықтан су деңгейi жерге қарағанда 2 метрге төмендедi, су жағасындағы ағаштар қурап, су жағалауы жарға айналып барады.

2. Бiздiң ауылдан 500 метр қашықтығта 4,5 шаршы километрды алып жатқан керексiз қалдықтарды төгетiн орын бар. Осы оынан 12 шаршы километргедейiн желмен қалдық заттар: пластикалық қаптар, қағаздар, сонымен қатар әр - түрлi ауру туғызатын микроптар ұшып келедi.

3. Құм карьерыне күнiне үлкендi – кiшiлi мыңдаған машиналар өтiп жатыр. Осы машиналарды әр – түрлi есептеулер бойынша автомобиль моторында бiр кг бензин жанғанда 270 гр ластағыш заттар бөлiнедi. Бiздiң есептеуiмiзше сағатына 15 – 20 үлкен жүк көлiктерi ауыл жолынан өтедi. Сол кезде 1,5 кг бензиндi јолданЈанда 600 – 900 гр ластаЈыш заттар бөледi. Атмосфераны антропогендi ластайтын 2 газ күкiрт диоксидi және азот оксидтерi.Сонымен қатар жылу пештерiнде бiр тонна отын жанғанда орташа есеппен 100 кг ластағыш заттар бөлiнедi.

4. Бiзге белгiлi болғандай құнарлы топрақтың қабаты өте баяу төзiледi.Соған қарамастан дәндi - дақылдармен қоса топрақтан 10- даған тонна топырақтың негiзгi кұрамы азот, калий, фосфор алынады. Топырақ эрозиясы топырақтың құнарлы қабатын судың, желдiң әсерiнен бұзылуы.

Сонымен қатар бiздiң ауылда ауыспалы егiн егу жолға қойылмаған, топрақты әр– түрлi химикаттар, гербицидтер қолдану арқылыда бұзып отыр.
Мұндай экологиялық мәселелер болмас үшiн адам өз қажеттiлiктерiн табиғи ортаның байлықтарымен шамаластыруы керек.
Жалпы алғанда бүкiл адамзат, адам табиғаттың ажырамас бөлшегi екенiн, табиғаттағы кез –келген ауытқу адамға да әсерiн тигiзетiнiн түсiнiп, Жер бiздiң ортақ үйiмiз және оның келешегi осы үйдiң барлық тұрғындарына тәуелдi ұстанымын негiз ету керек.
В.И.Вернадский: Бүгiнде тiршiлiктi сақтап қалу үшiн бүкiл адамзат бiртұтас және саналы одақ ретiнде әрекет ету керек- деп болжаған кезең келдi.
Әрбiр жеке адам Өзiме Јана емес, өзгеге де жақсы болу қажет деген ұстанымды еске ұстап, табиғатты қорғауға атсалысу қажет. өкiнiшке орай, мұндай ұстаным тәнiмiз бен қанымызға әлi сiңген жоқ. Бiз ендi –ендi ғана жаңаша ойлаудың әлiппесiн менгерудемiз.
Табиғат – адам тәрбиешiсi деп халық тектен - тек айтпаған. Табиғат пен адам арасындағы қарым катынасты түсiнiп, оның байлығын молайтып, қорғауға және тиiмдi пайдалану жөнiндегi iс – әрекет дағдыларын шешумен қалыптастыру әрбiр адамзат мiндетi.
Егер бұл мәселе дурыс жолға қойылып, оң шешiлсе болашақ адамның мәдениет ұғымына оның өзiн қоршаған табиғи ортаға қатнасы да кiрiп, экологиялық мәдениет қалыптасар едi. Бұл адамның тiршiлiк ортасына қатынасының ең жоғарғы көрiнiсi.