Тәрбие тұжырымдамасы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты
Педагогика және филология факультеті
Педагогика және психология кафедрасы

Педагогика және БОӘ мамандығы үшін

Этнопедагогика пәні бойынша

ЖҰМЫСТЫҚ БАҒДАРЛАМА

Арқалық

“Бекітемін”
ОжДж проректоры
Қ.Ғ.Даркенов
200_ ж. “___” _____________

Құрастырушы: аға оқытушы Бижанова Ғ.Қ.
Педагогика және психология кафедрасы

Кафедра мәжілісінде 200 ж. “ ” қыркүйегінде
№ хаттамамен бекітілді
Кафедра менгерушісі: Ахметова П.А.
Педагогика және психология факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды

200 ж. “ ” қыркүйек № хаттама.
ОӘК төрайымы

КЕЛІСІЛДІ:
Факультет деканы ____________.

200_ ж. “______” _______

Мақұлданды:

ОҮҰБ бастығы ______________Мақсұтова Ұ.Б. 200_ ж. “______” __________

ОӘБ бастығы _____________ 200_ ж. “______” ________

Пәннің жұмыс оқу бағдарламасы
(SYLLABUS)

1. Оқытушы туралы мәліметтер
Бижанова Ғалия Қоянбайқызы
Педагогика және психология кафедрасында 1998 жылдан бастап жұмыс істейді.
Мекен жайы: Арқалық қаласы, Абай көшесі, 96 үй 75 пәтер. Байланыс телефоны: (871430)75201. Байланыс ақпараты және кафедраға келген уақыты.

2. Пән туралы мәліметтер
аталымы: Этнопедагогика

Курс
семестр
Дәріс, сағат
саны
Семинар сағат саны
CӨЖ
Оның ішінде
ОСӨЖ
Барлығы
кеңес
Бақылау түрі
2
6
15
15
60
30
90
+
емтихан
3. Пререквезиттері: орта, жалпы, бастауыш және орта кәсіби білім берудің мемлекеттік стандартында қарастырылатын оқу пәндері: адам және қоғам, әдеп, әдебиет және т.б.

4. Постреквезиттер: Қазақстан Республикасының кәсіби білім беру мемлекеттік жалпы білім беру стандартында осы мамандық бойынша қарастырылатын және екінші семестрде, келесі курстарда оқып үйренілетін оқу пәндері: педагогика, педагогика тарихы, тәрбие жұмысының әдістемесі, этнопсихология.
Студенттерде этнопедагогика курсын оқып үйрену барысында қалыптасатын кәсіби біліктер және күтілетін нәтиже:
- халық педагогикасының түрлі концепцияларын, этникалық педагогиканың басты категорияларын ғылыми негізде талдай алу;
- халықтық-педагогикалық құбылыстарға өз бетімен түсінік бере алу;
- этнопедагогикалық зерттеудің объектісі, пәні, және міндеттерін анықтай алу;

5. Этнопедагогика- бұл түрлі этностардың озық халықтық тәрбие дәстүрлерін талдай алу, салыстыра білу және бағалай алу; педагогикалық міндеттерді шешуде этнопедагогикалық білімдерді іс жүзінде пайдалана алу.
6. Этнопедагогика пәнін оқытудың мақсаты студенттерді халықтық педагогиканың негізгі идеялары және тәжірибелерімен таныстыру және оларды қазіргі оқу-тәрбие процесінде шығармашылықпен қолдана алу біліктері мен дағдыларын қалыптастыру;
Пәнді оқытудың міндеттері:
ғылыми-педагогикалық және этнопедагогикалық әдебиеттерді оқып үйрену;
- студенттерді этнопедагогикалық білім беру концепцияларымен таныстыру;
- халықтық педагогиканы оқу-тәрбие процесіне еңгізудегі озық тәжірибені зерттеу және оны қортындылау;
- кластан тыс этнопедагогикалық жұмысты жоспарлай алу, нақты тәрбиелік міндеттерді анықтай алу және шешу, этнопедагогикалық жұмыстың түрлі формалары мен әдістерін таңдай алу және қолдана алу біліктерін қалыптастыру.
7. Пән мазмұны: Этнопедагогиканың пайда болу және даму тарихы. Қазақстандағы этнопедагогика. Этникалық тәрбиенің ерекшеліктері және оларды анықтаушы факторлар. Халық идеалындағы “жетілген адам” және оны тәрбиелеу тәжірибесі. Отбасы тәрбиесі – халық педагогикасының негізгі өзегі. Халық педагогикасындағы ақыл-ой тәрбиесі. Енбек тәрбиесі – халық педагогикасындағы жетекші бағыт. Адамгершілік тәрбие – халықтық педагогикасының негізі.. Халық педагогикасындағы эстетикалық тәрбие. Дене тәрбиесі – халық педагогикасының құрамды бөлігі ретінде. Халық педагогикасын мектептің оқу-тәрбие процесіне енгізу - өзекті мәселе. Халық педагогикасын мектептегі оқу-тәрбие процесінде пайдалану жолдары.

8. Тақырыптар олардың ұзақтығы

№
Тақырыбы
Лек.
Пр.,
СӨЖ
Оның
Ішін
де
ОСӨЖ
1
Этнопедагогиканың жалпы теориялық негіздері
3
3
6
3
1.1
Этнопедагогика пәні және міндеттері
1
1
2
1
1.2
Этнопедагогиканың пайда болу және даму тарихы
1
1
2
1
1.3
Қазақстандағы этнопедагогика дамуының тарихи жолы
1
1
2
1
2
Халық педагогикасының мәні мен мазмұны
10
10
20
10
2.2
Отбасы тәрбиесі – халық педагогикасының негізгі өзегі
2
2
4
2
2.3
Халық педагогикасындағы ақыл-ой тәрбиесі
2
2
4
2
2.4
Енбек тәрбиесі – халық педагогикасындағы жетекші бағыт. Адамгершілік тәрбие – халықтық педагогикасының негізі
2
2
4
2
2.6
Халық педагогикасындағы эстетикалық тәрбие
2
2
4
2
2.7
Дене тәрбиесі – халық педагогикасының құрамды бөлігі ретінде
2
2
4
2
3
Халық педагогикасы бойынша мектептегі әдістемелік жұмыс.
2
2
4
2
3.1
Халық педагогикасын мектептің оқу-тәрбие процесіне енгізу - өзекті мәселе
2
2
4
2

Барлығы
15
15
30
15

1. Ұсынылатын негізгі әдебиеттер тізімі
1. Христова Е.Л. Народная педагогика: историографические и теоретико-
методологические проблемы: Автореф. дис. ... канд. пед. наук. – М., 1988.
2. Волков Г.Н. Этнопедагогика. – Чебоксары, 1974.
3. Кожахметова К.Ж. Казахская этнопедагогика: методология, теория, практика. – Алматы: Гылым, 1998.
4. Этническая педагогика Под ред. В.А. Пятина и др. – Астрахань, 1995.
5. Әбілова З.А., Қалиева К.М. Этнопедагогика. – Алматы, 1999.
6. Жарықбаев Қ.Б. , Қалиев С. Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы.
Алматы, 1994.
7. Рудь Ю.А. Методологические и теоретические проблемы изучения
народной педагогики (логико-исторический аспект). – М.,1980.
8. Христова Е.Н. Об уточнении понятийного аппарата этнопедагогики
Советская педагогика №7, 1989.
9. Ханбиков Я. Некоторые вопросы изучения народной педагогики.
М.1966.
10. Измайлов А.Э. Народная педагогика: Педагогические воззрения наро
дов Средней Азии и Казахстана. – М.: Педагогика, 1991.
11. Стельмахович М.И. Народная педагогика. – Киев, 1985.
12. Васильцова З.П. Мудрые заповеди народной педагогики. - М.: Педагогика,
1988.
13. Узакбаева С.А., Кожахметова К.Ж. Концепция этнопедагогического
образования студентов высшей школы. – Алматы, 1998.
14. Этнопедагогика материалдарын тәрбие процесінде қолдану.
–Алматы, 1998.
15. Магауова А.С. Подготовка будущего учителя к использованию
прогрессивных традиций народной педагогики в учебно-воспитательном
процессе общеобразовательной школы: Автореф. дисс. канд.пед.наук.
– Алматы, 1995.
16. М.Ғабдуллин. Ата-аналарға тәрбие туралы кеңес. –Алматы, Мектеп.1966.
17. Христова Е.Н. Понятие народная педагогика в советской историко-
педагогической литературе Актуальные вопросы историографии и
источниковедения истории школы и педагогики. М.1986.

2. Қосымша әдебиеттер тізімі
1. Волков Г.Н. Этнопедагогика. проект программы. – Чебоксары.
2. Атамекен бағдарламасы Егеменлі Қазақстан 27.08.1991.
3. Гашимов А. Азербайджанская народная педагогика. – Баку, 1970.
4. Пирлиев К. Народная педагогика и современность. – Ашхабад, 1983.
5. Алиев А. Народные традиции и обычаи и их роль в формировании но
вого человека. – Махачкала: 1968.
6. Семья и семейные обряды у народов Средней Азии и Казахстана. М.:
Наука, 1978.
7. Афанасьев В.Г. Этнопедагогика нерусских народов Сибири и Дальне
го Востока. – Якутск: 1976.
8. Пермяков Г.Н. Пословицы и поговорки народов Востока. М. Наука,
9. Адамбаев Б. Халық даналығы, Алматы, Мектеп, 1976,
10. Хинтибидзе А. Идеи воспитания в грузинском народном творчестве.
Тб, 58
11. Мирзоев Ш. Содержание, формы и методы воспитания в народной педагогике Дагестана. М. АКД, 1987.
12. Шоров И. Адыгская народная педагогика. Казань, 1994.
13. Традиционное воспитание народов Сибири, Л.1988
14. Казахи.Ред.коллегия: М.К. Козыбаев и др. – Алматы: Казахстан,
1995.
15. Сафаров Н. Прогрессивные идеи и опыт народной педагогики Узбеки
стана: Автореф. дисс. ... канд.пед.наук. – Ташкент, 1993.

Өзіндік бақылау үшін тест тапсырмалары
$$$ 1. Этностардың жер бетінде өмір сүруі:
А) экономикалық жағдайға байланысты
В) географиялық жағдайға байланысты
С) саяси-әлеуметтік жағдайға байланысты
Д) тарихи жағдайға байланысты
Е) георграфиялық, экономикалық және саяси-әлеуметтік жағдайларға байланысты

$$$ 2. Этнопедагогика ғылымының дамуы неге байланысты:
А) жаратылыстану ғылымдарымен байланысты дамиды
В) этнопсихология пәнімен байланысты
С) жаратылыстану және гуманитарлық пәндер негізінде дамиды
Д) мәдениеттану пәнімен байланысты
Е) лингвистика пәндерімен байланысты

$$$ 3. Этнопедагогиканың дамуындағы басты ғылым салалары:
А) тарих
В) мәдениеттану
С) лингвистика
Д) философия
Е) психология

$$$ 4. Көне мәдени мұралардың ұқсастығын айқындайтын факторлар:
А) өнер мен кәсіптік, тұрмыс-тіршілік түрлерін салыстыру
В) тілдік ерекшеліктер
С) шаруашылық кәсіптер
Д) зергерлік өнер, қолөнер
Е) сурет, бейнелеу өнері

$$$ 5. Мәдени мұраларды жасаудағы айқындаушы факторлар:
А) табиғат пен адамның ара қатынасын айқындаушы - географиялық табиғи өзгерістер
В) табиғат пен адамның ара қатынасын айқындаушы - техника
С) табиғат пен адамның ара қатынасын айқындаушы - ғылым мен мәдениет
Д) табиғат пен адамның ара қатынасын айқындаушы - өндіріс құралдары мен адамдардың өндірістік қарым-қатынастары
Е) табиғат пен адамның ара қатынасын айқындаушы - адамдардың діни наным-сенімі

$$$ 6. Этностық ерекшелікті айқындаушы факторлар:
А) тіл
В) салт-дәстүр
С) діни көзқарас
Д) шаруашылығы мен ата кәсібі
Е) тіл мен салт-дәстүрдің, шаруашылық кәсіп пен тарихи-географиялық жағдайлардың ортақтастығы

$$$ 7. Этностың толық анықтамасы:
А) шығу тегі бір халықтар тобы
В) шығу тегі мәдени-экономикалық тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі, тілі мен мәдениетінің ұқсастығын білдіретін ру, тайпа, ұлыс тобының бірлігі
С) тілдің бірлігінен туындайтын мәдениеттің көрінісі
Д) сана-сезімі бір адамдар тобы
Е) кәсіби ұқсастығы жақын дамдар

$$$ 8. Этнос мүшелерінің мінез-құлықтық бірізіділігін айқындайтын факторлар:
А) этникалық топтардың ара қатынасы
В) этностардың мен этникалық топтар ара қатынасы
С) жеке адам мен ұжымның ара қатынасы
Д) адамдардың өзара қарым-қатынасы
Е) жоғарыда аталған 4 шарттың тұтас қосынды бірлігі

$$$ 9. Қазақ этносының шығу тарихы:
А) өз ұлысынан бөлініп шыққан, қашақтар деген сөз
В) ер жүрек, батыр, өз ұлысынан бөлініп шыққандар деген мағына
С) үйсін, ұсын, яки асу деген ұлыс аттары
Д) қаз, ұзақ деген екі құстың атынан қосындысы. Ертеде қазақтар ақ үй тігіп көшкенде, ұзақша бірінің соңынан бірі шұбатыла көшкен. Соған ұқсатып қойылған.
Е) қаса, хаса, аса, кіса, хса, каса деген халық аттарының хансу тіліндегі дыбыстық балама

$$$ 10. Қазақтың халық педагогикасының даму кезеңдері:
А) алғашқы қауымдық құрылыс және сақтар, ғұндардың жауынгерлік тәрбиесінен тұрады
В) Ұлы түрік қағанаты мен араб-шығыс мәдениеті, Орта ғасыр ойшылдарының тәлімдік ой-пікірінен тұрады
С) қазақ хандығы кезіндегі (ХҮ-ХҮІІІ ғ.ғ.) ұлттық тәлім-тәрбиесі мен Қазақстанның Ресейге қосылу кезеңіндегі ағартушылық-демократиялық идеяларынан тұрады
Д) Кеңестік дәуірдегі ғылыми педагогика мен тәуелсіз Қазақстандағы ұлттық тәлім-тәрбиенің өркен жаюынан тұрады
Е) жоғарыда аталған 8 дәуірге бірдей ортақ, оның шығуы алғашқы қауымдық құрылыстан басталып, бүгінгі егеменді Қазақстан дәуірімен аяқталады

$$$ 11. Қазақ этнопедагогика ғылымының дамып қалыптасу кезеңдері:
А) ХХ ғ. алғашқы 20-30жж. Ғылыми-теори ялық еңбектер жазған Ахмет, Міржақып, Жүсіпбек, Халел, Назипа, Мұхтар, Мағжан, т.б. еңбектерінен басталады
В) Орта ғасыр ойшылдарының еңбектерінен басталады
С) ХҮ-ХҮІІІ ғ.ғ қазақ хандығы дәуірінен Асанқайғы, Сыпыра жыраулар поэзиясынан басталады
Д) ХҮІІІ-ХІХ ғ.ғ қазақ даласына келіп зерттеу еңбектерін жазған орыс, батыс саяхатшы ғалымдар еңбегінен басталады
Е) ХІХ ғ. екінші жартысында өмір сүрген Шоқан, Ыбырай, Абайлардың ағартушылық-демократтық ой-пікірлерінен басталады

$$$ 12. Халық педагогикасы мен этнопедагогикасының айырмашылығы мен ұқсастығы:
А) Халық педагогикасы мен этнопедагогика бір ұғым. Халық деген сөз этнос деген ұғымды білдіреді
В) Халық деген ұғым тар мағынада, этнос ұғымына ру, ұлыс, тайпа, ұлт деген ұғым түгел енеді. Сондықтан, этнопедагогика деген ұғымды қолдану тиімді
С) Халық педагогикасы халықтың күнделікті өмірдегі бала тәрбиелеу тәрббиесіне негізделген, теориясы жоқ, эмпирикалық ұғым. Ал, этнопедагогиканың арнайы теориясы бар және халықтық тәжірибені теориялық тұрғыда зерттейтін, жинақтап жүйелейтін педагогика ғылымының бір саласы
Д) Халық педагогикасы халықтың ауыз әдебиетінде, салт-дәстүрінде, ырымдары мен жол-жораларында, ұлттық өнер түрлерінде көрініс тапқан педагогикалық мағлұматтар мен тәжірибе жиынтығы. Ал, этнопедагогика халықтың бала тәрбиелеу тәжірибесін зерттеп, жинақтап, қорытып, бір жүйеге келтіретін және оны өмірде қолданудың әдіс-тәсілдерін айқындайтын педагогика ғылымының бір саласы
Е) Халық педагогикасы педагогикалық мәдениеттің құрамдас бөлігі және ол ұрпаққа білім және білік, дағдыларды меңгертудің жүйесі

$$$ 13. Халық педагогикасы мен ғылыми педагогика қағидаларының үндестігі:
А) баланың жас және жеке бас ерекшеліктерінің ескере отырып, тәрбиелеуді уағыздауында
В) орта тәрбиесіне және бала мен ұстаздың ынтымақтастығына негізделуінде
С) жеке тұлғаны дамыта оқытып, тәрбиелеп, жетілдіруге негізделуінде
Д) тәрбие ісі туғаннан өлгенге дейінгі үздіксіз жүрілетін біртұтас және ұжымдық ортада іске асырылатын күрделі процесс. Осы идеяны халық педагогикасы да, ғылыми педагогика да қуаттайды. Олардың бірлігі біртұтастық, кешендік пен үздіксіздік принципке негізделеді.
Е) Жоғарыда айтылған 8 қағидаға негізделеді. Халық педагогикасындағы идеялар мен ғылыми педагогикадағы ұстанымдар бірлігі үндестікті туғызады.

$$$ 14. Халық педагогикасындағы сегіз қырлы бір сырлы азамат тәрбиелеу қағидасының мәні:
А) Келер ұрпақтың ақылды, арлы, намысқор, өміршең болып өсуіне бағыт-бағдар беру
В) Жеке тұлғаның еңбексүйгіш, елгезек азамат болып өсуін көздей тәрбиелеу. Ол халықтық өлең, жыр, мақал-мәтел, жұмбақ, ертегі, аңыз-әңгіме арқылы іске асырылады.
С) Жас ұрпақтың дене бітімін жетілдіріп, ақыл-ойын өсіріп, үздіксіз дене және ақыл-ой тәрбиесін қатар жүргізу арқылы іске асыруды көздеу
Д) Жастарды елін, жерін қорғауға адал, шыншыл, әділ болуыға, ата-ана мен қарттарға, ауру-кемтарларға қамқор болуға, гуманизм мен патриотизмге, ізгі адамгершілікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу
Е) Жастардың ақыл-ойын дамытуға, өнер мен білімді игеруге тәрбиелеу арқылы жетілдіруді көздеу.

$$$ 15. Этнопедагогика мен этнопсихология ғылымдарына тән ортақ белгілер:
А) этнопедагогика да, этнопсихология да ұлттық мәдениет пен ұлттық ойлау ерекшеліктерін зерттейді
В) Этнопсихология ұлт өкілдерінің тілдік және ойлау ерекшеліктерін зерттесе, этнопедагогика салт-дәстүр, өнер туындылары мен ойын түрлері, ауыз әдебиеті үлгілері арқылы тұлғаны тәрбиелеп жетілдіруді қарастырады
С) ) этнопедагогика да, этнопсихология да ұлттық мәдениет пен ұлт тілдерінің ерекшеліктерін, тілдің ойлаумен байланысын және ойдың ұлт мәдениеті, бірлігінен туындайтынын пайымдай келіп, оларды оқу-тәрбие жүйесіне тиімді пайдаланудың теориясымен де, іс-тәжірибеде қолдану жолдарын айқындаумен де айналысуы олардың идеялық ортақтастығы, мүдделестілігі
Д) ) этнопедагогика да, этнопсихология да адамды тәрбиелеп жетілдірудің ғылыми жүйесін жасаушы ғылым. Сондықтан олардың бірлігі мақсат бірлігінен туындайды
Е) Ұлттық мәдениеттің ерекшелігіні зерттей отырып, оны оқу-тәрбие жүйесіне қолданудың әдіс-тәсілдерін қарастырады

$$$ 16. Ұлттық салт пен дәстүрдің өзара байланысы, арақатынасы:
А) Салт пен дәстүр ұлт мәдениетінің тұрмыстағы көрінісі және олар бір мәндес. Олардың бөлшектері ою-өрнек, ән-күй, спорттық ойын түрлері
В) Салт өмірге ене бастаған бүкіл бір халыққа ортақ әдеп заңы. Ал, дәстүр салттың мүлде тұрақтап, дағдыға, өмір заңына айналып кеткен ритуалды түрі. Салтқа қыз ұзаты, келін түсіру, атқа мінгізу ойын тойлары жатады, ал, дәстүрге қонақжайлық, мейірімділік, имандылық, ізеттілік сияқты мінез-құлық сипаттағы құбылыстар енеді.
С) Салт пен дәстүр халықтың ежелгі қалыптасқан тұрмыс-тіршілік заңы. Бұл екеуі бір-бірімен тығыз байланысты. Сондықтан да олар тілге қосарлана айтылады. Салттың түрлеріне ырымдар мен жол-жоралар, кәделер жатады. Ал, дәстүрге ұлттық ойын, тағам түрлері, ою-өрнектер жатады.
Д) Салт этнографиялық тұрмыстық заңдылықтың көрінісі. Ал, дәстүр салттың адам іс-әрекетінен, көзқарасынан көрініс табатын мінез-құлықтық сипаттағы процесс.
Е) Салт - қоғамдық тәртіп. Ол белгілі тарихи әлеуметтік жағдайға байланысты қоғамда, аймақта немесе белгілі бір ұжымда іс-әрекет түріне айналған, көпшілікке ортақ заң болып қалыптасып кеткен қарым-қатынастық процесс. Оған баланың өмірге келуі, азамат болуы, жұбайылық өмір құруы, ұлттық тағам даярлау, ұлттық ою-өрнек, ұлттық музыка және спорт түрлері енеді. Ал, дәстүр салттың өмірге тұрақтап енген көпшіліктің орындауы міндетті заң ретінде қабылданған, тұрмысқа мүлде сіңісіп кеткен ритуалдары.

$$$ 17. Ұлттық мақтаныштың салт-дәстүрмен қарым-қатынасы:
А) ұлттық сезімнің сыртқа шыққан көрінісі
В) өнер мен тілге деген мақтаныш
С) ұлттық спорт түрлері мен ән-күйден көрінісі
Д) туған жерге, өскен елге деген мақтаныш
Е) 4 пункттің бәрі кіреді

$$$ 18. Баланың дүниеге келуі, ер жетуімен байланысты салт-дәстүрлер:
А) шілдехана, ер жетуімен байланысты тұсау кесу, сүндет тойлары
В) кіндік кесу, бесікке салу, қалыңдық таңдау, үйлену тойлары
С) шілдехана, бесікке салу, ат қою, қалыңдық таңдау, үйлену тойлары
Д) шілдехана, бесікке салу, ат қою, тұсау кесу, атқа мінгізу, сүндетке отырғызу, тілашар, бастаңғы салт-дәстүрлері
Е) жарыс қазан, кіндік кесу, шілдехана, атқа мінгізу тойы

$$$ 19. Үйлену, отау құрумен байланысты ырымдар мен жол-жоаралар:
А) салт-дәстүр, қалыңдық таңдау, құдалыққа жаушы жіберу, құда күту, келін түсіру рәсімдері
В) жаушы жіберу, құда шақырысу, қынаменде, қыздың елімен қоштасуы (сыңсу), жар-жар, беташар, салт-дәстүрлер
С) құда күту, қызды шығарып салу, келінді қарсы алу рәсімдері
Д) құдалыққа сөйлесу, қыз ұзату, келін түсіру тойлары
Е) қалыңдық таңдау, құда түсу (жаушы жіберу, құдаларды шақырысу, күйеуді қарсы алу, қалың мал, бес жақсы, өлі-тірісін беру т.б.), қыз ұзату ырымдар мен жол-жоралар.

$$$ 20. Ұлттық психикалық құрылымның бөлшектері:
А) ұлттық өнер туындылары
В) ұлттық сезім
С) салт-дәстүрлер
Д) ұлттық мінез-құлық
Е) ұлттық сезім, салт-дәстүр, ұлттық мінез-құлықтың қосындылары

$$$ 21. Қазамен байланысты әдет-ғұрыптарды тәлімдік мәні:
А) естірту, көңіл айту – ескінің санадағы сарқыншығы
В) ескерту, көңіл айту – ізгіліктің имандықтың белгісі
С) бақылдасу, қоштасуды да діни мәні бар
Д) бақылдасу, қоштасу арқылы дүниеден өтіп бара жатып, кейінгі дүниеден түйген ой-пікірін білдіру
Е) жоқтау, қаралы үй, қаралы тұл ат т.б. діни мистиканы уағыздаудан тұрған

$$$ 22. Жаңа заман тудырған салт-дәстүрлер:
А) ерлі-зайыптылардың алтын, күміс тойы
В) төлқұжат тапсыру, әскер қатарына шақыру
С) зейнеткерлікке шығарып салу
Д) жаңа пәтерге қоныстану, кәмелеттік аттестат беру
Е) жоғарылардың барлығы

$$$ 23. Салт-дәстүрлердің дәурені өткен тозығы:
А) шашу шашу, қыз алып қашу, барымта, құн төлеу
В) көрімдік беру, жарапазан айту, келіннің отқа салар әкелуі, отқа май құю, бата беру
С) жаназа шығару, өлгендерге жетісін, қырқын, жылын беру
Д) естірту, жоқтау, анттасу, әмеңгерлік, бала асырап алу
Е) қыз алып қашу, барымта, жарапазан

$$$ 24. Мұсылмандық тұтқасы еңбегінің авторы:
А) М.Ж.Көпеев
В) Ш.Құдайбердиев
С) Ы.Алтынсарин
Д) С.Торайғыров
Е) М.Жұмабаев

$$$ 25. Қазақ этнопедагогикасы туралы тұңғыш оқулық жазған кім:
А) Ы.Алтынсарин
В) Ш.Уәлиханов
С) М.Жұмабаев
Д) Ж.Аймауытов
Е) Ш.Құдайбердиев

$$$ 26. Ш.Уәлиханов қай халықтардың салт-дәстүрін зерттеп, еңбектер жазды?:
А) орыс
В) славян
С) Орта Азия
Д) Жапон
Е) Қазақ, қырғыз, ұйғыр

$$$ 27. Шоқанның салт-дәстүр, діни намым-сенімдері жөніндегі еңбектері:
А) Азия халықтарының діни наным-сенімдері
В) Сібір халықтарының діни наным-сенімдері
С) Жоңғария очерктері, Манас жыры
Д) Абылай сот реформасы туралы
Е) Қазақтар арасындағы шаман діндердің қалдығы

$$$ 28. Шоқанның орыс достары:
А) М.В.Ломоносов, А.Н.Радищев
В) А.И.Герцен, Н.А.Добролюбов
С) Г.Н.Потанин, Ф.М.Достаевский
Д) Л.Н.Толстой, Н.А.Некрасов
Е) С.Ф.Майков, А.Н.Дуров

$$$ 29. Шоқанның ұлт мәдениетін сүюіне ықпал етушілер:
А) әкесі Шыңғыс, әжесі Айғаным
В) халық ақындары: Шөже, Кемпірбай, Нысанбай
С) күйшілер: Тіттімбет, Қанғожа
Д) Бұхар Жырау, Майлықожа
Е) Құрманғазы, Даулеткерей

$$$ 30. Шоқанның ғылыми еңбектерін зерттеушілер:
А) С.Б.Бажанов, Ш.Бөкееев
В) С.Сейфуллин, Б.Майлин
С) Х.Айдаров, Ә.Марғұлан
Д) Т.Тәжібаева, Қ.Жарықбаев
Е) С.Қалиев, Ә.Табылдиев

$$$ 31. Ы.Алтынсариннің мұраларын зерттеп, еңбек жазғандар:
А) Ш.Әлжанов, А.Қоқымбаев
В) Ә.Сыдықов, М.Әуезов
С) Қ.Жарықбаев, С.Қалиев
Д) Ә.Ламашев, Қ.Смағұлов
Е) Т.Тәжібаев, М.Қаратаев

$$$ 32. Ы.Алтынсаринның педагогикалық зерттеу еңбектері:
А) Орыс хрестоматиясы. Славян халықтарының әдебиеті
В) Қырғыз хрестоматиясы, Мұсылмандық тұтқасы
С) Орынбор ведомствосы қазақтарының құда түсу, қыз ұзату және той жасау дәстүрлерінің очеркі, Орынбор ведоствосы қазақтарының өлген адамды жерлеу және оған ас беру дәстүрлерінің очеркі
Д) Қашғария очеркі, Бабырнама
Е) Шипагерлік баян, Өсиетнама

$$$ 33.Ыбырайдың орыс достары:
А) П.П.Семенов-Тяньшанский
В)Ф.М.Достоевский, Л.Н.Толстой
С) Н.И.Ильминский, В.Катаринский
Д) С.Д.Дуров, А.Н.Майков
Е) Н.Г.Потанин, Н.М.Ядринцев

$$$ 34. Ыбырай оқулықтарын жазудағы ұстанған принциптер:
А) діни шығармаларды көбірек енгізу
В) адамгершілік, ізгілік, имандылық идеяларына сай шығармаларды іріктеп енгізу
С) табиғатқа деген сүйіспеншілікті тәрбиелеуді көздеу
Д) елін, жерін қорғауға, отансүйгіштікке тәрбиелеуді көздеу
Е) достыққа, адалдыққа, еңбекке тәрбиелеуді көздеу

$$$ 35. Ыбырай шығармаларын аударып, хрестоматияға енгізген орыс жазушылары:
А) М.В.Ломоносов, Н.А.Некрасов
В) А.И.Куприн, С.Есенин
С) К.Д.Ушинский, Л.Н.Толстой
Д) Пауэлсон, И.А.Крылов
Е) В.Г.Белинский, Н.Т.Чернышевский

$$$ 36. А.Құнанбаевтың үлгі тұтқан шығармаларын аударған орыс-батыс ақын-жазушылары:
А) Андерсон, Б.Шоу
В) Ж.Ж.Руссо, А.Н.Радищев
С) Гете, Байрон
Д) И.А.Крылов, Г.Гейне
Е) М.Ю.Лерментов, А.С.Пушкин

$$$ 37. Абайдың қазақтың салт-дәстүріне арнап жазған шығармалары:
А) Ескі киім, Қан сонарда бүркітші шығады аңға,
В) Күз, Жазғытұры, Жаз, Қыс, Асқа, тойға бара-тұғын
С) Сегіз аяқ, Көзімнің қарасы,
Д) Ескендір, Масғұт
Е) Дұтбайға, Күлембайға

$$$ 38. Абайдың жастық, махаббат мәселелеріне арнап жазған шығармалары:
А) Көкбайға, Көжекбайға
В) Әсетке, Назарға
С) Ғашықтың тілі тілсіз тіл. Қақтаған ақ күмістей кең маңдайлы
Д) Айттым сәлем қаламқас. Қиыстырып мақтайсыз
Е) Жарқ етпес көңілім неғылсада. Көзімнің қарасы

$$$ 40. Абайдың адамгершілік мінез-құлқы туралы шығарған өлеңдері:
А) Мәз болады болысың, Сегіз аяқ
В) Интернатта оқып жүр, Сабырсыз, арсыз, еріншек
С) Бородино, Оспанға, Аттың сыны
Д) Жасымда ғылым бар деп ескермедім , Ғылым таппай мақтанба
Е) Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы, мен жазбаймын өлеңді ермек үшін

$$$ 41. Абайдың сынап-мінеу өлеңдерін ажырат:
А) Болыс болдым мінекей. Мәз болады болысың
В) Білімдіден шыққан сөз. Ата-анаға көз қуаныш
С) Көкбайға, Көжекбайға
Д) Абыралыға, Әсетке
Е) Жастықтың оты жалындап. Патша құдай сыйындым

$$$ 42. Абайдың оқу-білімге шақырған өлеңдері:
А) Адасып, алаңдама жол таба алмай. Білімдіден шыққан сөз
В) Бойы бұлғаң. Сегіз аяқ
С) Ғылым таппай мақтанба.
Д) Әсемпаз болма әрнеге
Е) Желсіз түнде жарық ай

$$$ 43. Абайдың әсемдік сезімді тәрбиелеп, жетілдіруге арналған өлеңдері:
А) Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы
В) Қақтаған ақ күмістей кең маңдайлы
С) Ғашықтың тілі тілсіз тіл
Д) Әсемпаз болма әрнеге
Е) Ескілік киім

$$$ 44. Абайдың жастарды елін-жерін сүюге шақырған шығармалары:
А) Бородино
В) Масқұт
С) Ескендір
Д) Абыралыға
Е) Әбдірахманға

$$$ 45. Қазақтардың тұрмыс-тіршілігі, мәдени өмірі жайында тұңғыш ой-пікір білдірген батыс ғалымы:
А) Миклухи-Маклай
В) Марко Поло
С) Демосфен
Д) Ж.Ж.Руссо
Е) Д.Дидро

$$$ 46. Қазақтардың тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі туралы тұңғыш монографиялық еңбек жазған орыс ғалымы:
А) М.В.Ломоносов
В) В.Г.Белинский
С) Л.Н.Толстой
Д) А.Левшин
Е) А.Янушкевич

$$$ 47. Қазақ музыкасының ерекшелігі туралы пікір айтқан орыс, батыс ғалымдары:
А) А.Вамбери
В) С.Рыбаков
С) Г.Потанин
Д) А.Алекторов
Е) А.Эйхгорн

$$$ 48. Қазақтардың өлең-жырлары, тұрмыс-тіршілігі туралы Из Сибири атты еңбектің авторы:
А) С.Вульфсон
В) П.С.Паллас
С) В.В.Радлов
Д) Т.Г.Шевченко
Е) А.И.Левшин

$$$ 49. Көне түрктер атты еңбек жазған ғалым:
А) П.С.Паллас
В) А.Янушкевич
С) В.В.Бартольд
Д) Л.Н.Гумилев
Е) М.Вяткин

$$$ 50. Қазақтың ұлттық ойыны туралы еңбек жазып, пікір білдірген орыс, батыс ғалымдары:
А) Марко Поло
В) Э.Маккей
С) Ф.С.Ефремов
Д) И.Г.Андреев
Е) Н.Л.Зеланд
$$$001 Этнопедагогика ғылымының зерттеу обьектісі
А) өткеннің педагогикалық мұрасы
B ) халық педагогикасы
C) отбасы тәрбиесі
D) этностық тәрбие
E) тұлға дамуы және қалыптасуы
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті } = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$002 Халық педагогикасының зерттеу обьектісі
A) халықтың ауызекі шығармашылығы
B) халықтың салт-дәстүрлері
C) айтыскер, ақындар
D) халықтың әдіс-тәсілдері
E) халықтың бала тәрбиесі саласындағы тәжірибесі
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 1

$$$003 Kөппен көрген ұлы той халық мақалының негізгі идеясы
A) отаншылдыққа тәрбиелеу
B) мейрамдардың халық өміріндегі маңызы
C) өмірде кездесетін қиындықтарды жою
D) халықтық мәнділік
E) қарапайындылыққа баулу
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$004 Этникалық қауым өкілдеріне тән көзқарас
A) стереотиптер
B) менталитет
C) автостереотиптер
D) этникалық стереотиптер
E) гетеростереотиптер
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 3

$$$005 Ақыл-ойды дамытатын тәрбие құралы
A) күйлер
B) ертегілер
C) айтыс
D) жаңылтпаштар
E) әндер
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 1

$$$006 Түркі халқының педагогикалық ескерткіштері Құтты білік енбегінің авторы кім?
A) Әбу Насыр Әл Фараби
B) Жүсіп Баласағұни
C) Әбу Әли ибн Сина
D) Махмуд Қашғари
E) Ахмет Жүйнеки
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 2

$$$007 Халықтық Дидактика
A) Бала танымын, ой өрісін арттыруға бағытталған- тәсілдер, амал-жолдар және құралдар
B) халықтық білімдер жиынтығы
C) әрбір индивидтің белгілі білім қорын игеруі
D) тәрбие мәліметтерінің ұрпақтан ұрпаққа сақталуы
E) аға ұрпаақтың келер ұрпаққа қалдырған тәжірибесі
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі } = 3

$$$008 Халық эпостарындағы тәрбиенің басты мақсаты
A) патриотизмге тәрбиелеу
B) тіл өнерін менгерту
C) дәстүрді құрметтеуге тәрбиелеу
D) ой өрісті дамыту
E) көркемдік талғам қалыптастыру
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 2

$$$009 Халық педагогикасындағы дене тәрбиесінің мақсаты:
A) денсаулығы мықты, дене бітімі жетілген азаматы тәрбиелеу.
B) баланың ақыл ойын жетілдіру
C) еңбекке баулу
D) ұлттық ойындардың элементтері үйрету
E) Отанға сүйіспеншілігін қалыптастыру
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$010 Ұлттық ою өрнектің тәбиелік мәні неде?
A) мінез құлық нормаларын қалыптастыру
B) халықтың өмір мен болмысқа қөзқарасын қалыптастыру
C) өнердегі халық идеалдарымен таныстыру
D) балалар мен жастардың көркемдік – эстетикалық көзқарастарын, талғамын жетілдіру
E) күнделікті өмірде қолданылған бұйымдарды әшекейлеуге үйрету
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 2

$$$011 “Этнопедагогика” ұғымын ғылыми айналымға алғаш енгізген қай ғалым?
A) Волков Г.Н
B) Измаилов Л.Э
C) Филонов Г. К
D) Гашимов А.Ш
E) Христова Е.Л
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$012 Қызым саған айтам, келінім сен тыңда- деген мәтелде халық кандай әдісті қолданды?
A) ым-ишара
B) өсиет
C) кенес
D) тиым
E) нұсқау
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 2

$$$013 Жан-жанқы, үйлесімді жетілген тұлғаны халық қалай атайды?
A) кісілігі мол
B) жетілген
C) сегіз қырлы, бір сырлы
D) ақылды
E) ер жігіт
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$014 Қазақ халқының 1000 әні кітабының авторы кім?
A) Жұбанов А
B) Ерзаковия Б
C) Хамиди Л
D) Затаевич A
E) Байкадамов Б
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 1

$$$015 “Қыз Жібек эпосы” эпостық жырлардың қай жанрына жатады?
A) батырлар жыры
B) аңыз ертегілер
C) лирикалық эпостар
D) термелер
E) дастандар
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 3

$$$016 Тұсау кесу дәстүрін орындаушы кім?
A) алты-он жастар аралығындағы бала
B) өмірлік тәжірибесі мол үлкен кісілер
C) баланың әкесі мен шешесі
D) қозғалысы икемді шапшан адамдар
E) ауыл ақсақалы
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 2

$$$017 Баланың дене тәрбиесін жетілдіруде қолданылатын құралдар
A) халықтық мерекелер
B) ұлттық ойындар мен жарыстар
C) кәсіби жаттығулар
D) ақыл кеңес
E) үлгі өнеге көрсету
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$018 Халықтық принцип қай ғалымның педагогикалық жүйесінің негізін құрайды?
A) Я.А. Коменский
B) И.Ф Гербарт
C) Сухомлинский
D) К.Д Ушинский
E) В. А Лай
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$019 Көрсету, үйрету, сенім, ізгі тілек, өтініш – бұлар:
A) халық тәрбиесінің формалары
B) халық тәрбиесінің құралдары
C) тәрбие деңгейін тексеру жолдары
D) тәрбие мақсатына жету жолдары
E) халық тәрбиесінің әдістері
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 3

$$$020 Халықтың эстетикалық тәрбиедегі мақсаты:
A) қоршаған ортадағы, болмыстағы сұлулықты эстетикалық талғаммен қабылдауға тәрбиелеу
B) адамгершілік қасиеттерін түсіндіру
C) ойлау қабілетін дамыту
D) сөйлеу қабілетін жетілдіру
E) мінез –құлқын қалыптастыру
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$021 Дұрыс қанаттанған дұрыс ұшардеген нені меңзейді?
A) бала тәрбиесіндегі отбасының рөлі
B) тұлға қалыптасуында тәрбие маңызды фактор екендігі
C) мінез-құлық нормаларын сақтаудың маңыздылығын
D) балапан қанатының қатаюы үшін оған күтім болуы қажеттігін
E) тәрбиенің қоғам өміріндегі орнын
{Дұрыс жауабы} = Е
{Тақырып реті} = 11
{Күрделілігі} = 2

$$$022 Қазақ тәлім-тәрбиесі оқулығының авторы?
A) К. Гиршев
B) А. Гашимов
C) З.А Измаилов
D) А. Н Сафоров
E) Қ. Жарықбаев, С. Калиев
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 1

$$$023 Этникалық тәрбиенің қалыптасуына ықпал ететін факторлар?
A) білімдер мен тәжірибелер
B) күнделікті тұрмыс тіршілігі
C) ауыз әебиеті үлгілірі
D) тәрбие, орта, тұқымқуалаушылық
E) рухани мәдениет
Дұрыс жауабы=D
Тақырып реті -10
Күрделілігі -2

$$$024 Баланы жұбату, ертегі айтып беру, жұмбақтар шешуге жаттықтыру, этнопедагогика тұрғысынан бұлар:
A) құралдар
B) факторлар
C) көзқарастар
D) әдістер
E) формалар
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 1

$$$025 Индивидтің өзіне қатысты мәдени құндылықтарды игеру процесі
A) бейімделу
B) өзін жүзеге асыру
C) этнизация
D) кірігу
E) дербестеу
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 5
[Күрделілігі} = 1

$$$026 Аталған ұлттық ойындардың қайсысы интелектуалдық ойынға жатады?
A) бәйге
B) күрес
C) соқыртеке
D) алтыбақан
E) тоғыз құмалақ
{Дұрыс жауабы} = Е
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 1

$$$027 Орта ғасыр энциклопедист ғалымдары арасынан шыққан түркі халықтарының педагогикалық мәдениетін зерттеуші ғалым:
A) Ж Баласағұн
B) А Хорезми
C) М Қашғари
D) Қ Яссауи
E) Әбу Насыр Әл Фараби
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 8
{Күрделілігі} = 2

$$$028 Этнопедагогика ғылымының обьектісі
A) дәстүрлер
B) халық педагогикасы
C) этникалық мәдениет
D) ұлттық мінез
E) туған жер жайлы халықтық түсініктер
{Дұрыс жауабы}= B
{Тақырып реті} = 9
{Күрделілігі} = 2

$$$029 Халық педагогикасында аса кең таратқан ақыл –ой тәрбиесі құралдары:
A) ертегілер
B) бесік жырлары
C) халық әндері
D) жұмбақтар
E) жаңылтпаштар
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$030 Халық педагогикасының рухани мәдениетінің бір саласы
A) музыкалық шығармашылығы
B) еңбек құралдары
C) шаруашылық әдістері
D) шаруашылық құралдары
E) наным-сенімдер
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$031 Этностық тәрбиенің ерекшелігі неде?
A) сабақтастығында
B) ұйымдасқандығында
C) мақсаттылығы
D) ойланып істелгендігінде
E) ізденістілігінде
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 3

$$$032 Қазақтардың шығу тегі жайлы мәліметтер сақталған генеологиялық жазба
A) аңыз
B) эпос
C) ертегі аңыз
D) шежіре
E) батырлар жыры
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 3

$$$033 Халық тәрбиесінде жеткіншек ұрпақты енбекке баулудың мазмұны немен анықталады?
A) ата -ананың педагогикалық білімдерімен
B) экономикалық өмір жағдайларымен
C) үлкендердің ұсыныстарымен
D) айналадағылардың жағымды үлгісімен
E) дене тәрбиесі жайлы көзқарастарымен
{Дұрыс жауабы} = В
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 3

$$$034 Халық педагогикасы үлгісінің негізінде жазылған М Жұмабаевтың Педагогика оқулығы қай жылы шықты?
A) 1919
B) 1925
C) 1934
D) 1922
E) 1970
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 2
$$$035 Абайдың қара сөздері қанша сөзден тұрады?
A) 37
B) 25
C) 41
D) 32
E) 45
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 3

$$$036 Бесік жырының тәрбиелік маңызын көрсеткен ғалым
A) Әбу Насыр Әл Фараби
B) Қ. Жалаири
C) Әбу Әли ибн Сина
D) Қ Яссауи
E) Ж Баласағұн
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 1

$$$037 Этнопедагогика қайсы ғылыми пәндермен өзара тығыз байланысты?
A) философия
B) әлеуметтану, психология, педагогика
C) этнография, фольклористика
D) этика, эстетика
E) мәдениеттану, медецина
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 2

$$$038 Этнопедагогиканың зерттеу обьектісі
А) өткеннің педагогикалық мұрасы
B ) халық педагогикасы
C) отбасы тәрбиесі
D) этностық тәрбие
E) тұлға дамуы және қалыптасуы
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 1

$$$039 Халық педагогикасының еңбекке баулуда жиі қолданған әдісі
A) үйрету
B) сендіру
C) ақыл айту
D) жаттығу, жаттықтыру
E) нұсқау беру
{Дұрыс жауабы}=D
{Тақырып реті} = 10
{Күрделілігі} = 2

$$$040 Этникалық қауым өкілдеріне тән көзқарас
A) стереотиптер
B) менталитет
C) автостереотиптер
D) этникалық стереотиптер
E) гетеростереотиптер
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 13
{Күрделілігі} = 3

$$$041 Баланың дүние танымы тәрбиенің қай бағытында жүзеге асады?
A) ақыл ойды дамыту
B) адамгершілікке тәрбиелеу
C) еңбекті сүйуге тәрбиелеу
D) әсемдікті тани білуге тәрбиелеу
E) дене күшін жетілдіру
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 10
{Күрделілігі} = 4

$$$042 К. Д. Ушинский ауыз әдебиетінің қайсы жанрын халықтық педагогиканың тамаша үлгісі деп атаған?
A) мақалдар
B) аңыз-әңгімелер
C) жұмбақтар
D) аңыз әнгімелер
E) ғибрат сөздер
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$043 Табиғатпен үйлесімділік - бұл:
A) отбасы тәрбиесін іске асыру құралы
B) бала тәрбиесі деңгейін анықтайтын өлшем
C) халық педагогикасының әдісі
D) халық ұстанған принцип
E) тәрбие формасы
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 8
{Күрделілігі} = 2

$$$044 Халықтық тәрбиенің басты мақсаты
A) өзге халықтарға жағымды қарым-қатынас қалыптастыру
B) өз халқын және ол жасаған мәдени құндылықтарды бағалай білуге баулу
C) ана тіліне сүйіспеншілікке тәрбиелеу
D) жан-жақты жетілген тұлға қалыптастыру
E) жоғары адамгершілікті тұлға қалыптастыру
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 9
{Күрделілігі} = 3

$$$045 Қазақтар үшін шаңырақтың қандай символдық мәні бар?
A) ұрпақ жалғастығының белгісі
B) сыртқы әлемге көзқарас
C) киіз үй сәнділігін құрайтын ерекше зат
D) халықтың көп ғасырлық тәжірибесінің жемісі
E) көне дәуірден қалған мұра
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 1

$$$046 Я.А. Коменский ұсынған ана мектебінің идеялық негізіне не алынған?
A) үлгі боларлық өнегелер
B) халықтық тәжірибе
C) халықтық афоризмдер
D) фольклор
E) ата-анамен бала арасындағы қарым-қатынас
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 2

$$$047 Халықтық Дидактика
A) Бала танымын, ой өрісін арттыруға бағытталған- тәсілдер, амал-жолдар және құралдар
B) халықтық білімдер жиынтығы
C) әрбір индивидтің белгілі білім қорын игеруі
D) тәрбие мәліметтерінің ұрпақтан ұрпаққа сақталуы
E) аға ұрпаақтың келер ұрпаққа қалдырған тәжірибесі
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 3
$$$048 Cынып жетекшісінің тәрбие жұмысында мына бағдарламалардың қайсысын негізге алып жүр?
A) Оқу-тәрбие бағдарламасы
B) Оқу бағдарламасы
C) Атамекен бағдарламасы
D) Білім тұжырымдамасы
E) Этномәдениет тұжырымдамасы
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 4

$$$049 “Халық педагогикасы” ұғымын алғаш енгізген ғалым
A) К. Д. Ушинский
B) Г. Н Волков
C) А. Э Измаилов
D) К. Жарықбаев
E) С. Калиев
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 2

$$$050 Халықтық тәрбие әдістерінің ішінен қай әдіс аса маңызды деп саналады?
A) үйрету
B) кеңес
C) үлгі
D) тыйым
E) ишара
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$051 Халық педагогикасында ақыл ой тәрбиесін жүзеге асырудың маңызды құралы
A) ойын
B) ән
C) өлең
D) жұмбақ
E) мейрамдар
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$052 Баланың тілін ширатуда қандай тәрбие құралын пайдаланған орынды
A) жаңылтпаштар
B) мақал- мәтелдер
C) әндер
D) күйлер
E) айтыс
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$053 Абай 45 қара сөзінің қайсысында мақал -мәтелдердің тәрбиелік мәніне тоқталады?
A) 12
B) 24
C) 44
D) 36
E) 32
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 10
{Күрделілігі} = 2

$$$054 Адамдардың ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын қоғамдық мінез-құлықтың, тұрмыс салтының тарихи қалыптасқан нормалары.
A) Эмпирикалық білімдер
B) Таптық педагогикалық сана
C) әдет-ғұрыптар
D) теориялық сана
E) әлеуметтік тәжірибелер
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 8
{Күрделілігі} = 3

$$$055 Халық педагогикасының рухани мәдениетінің бір саласы
A) музыкалық шығармашылығы
B) еңбек құралдары
C) шаруашылық әдістері
D) шаруашылық құралдары
E) наным-сенімдер
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$056 Халық педагогикасы негізінде жазылған мектеп бағдарламасы
A) Орта білім тұжырымдамасы
B) Атамекен
C) Мәдени мұра
D) Тәрбие тұжырымдамасы
E) Оқу-тәрбие тұжырымдамасы
{Дұрыс жауабы} = Б
{Тақырып реті} = 10
{Күрделілігі} = 3

$$$057 6-8 ғасырлардағы түркі халықnары педагогикалық тәжірибесінеy мағлұмат беретін жазба мұра.
A) Кодекс Куманикус;
B) “Қорқыт ата” кітабы
C) “Диуани Хихмет”;
D) Орхон-Енисей ескерткіші;
E) “Хибатул Хакайық”.
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 2

$$$058 Адамдардың ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын қоғамдық қатынастардың тарихи қаалыптасқан тұрақты нормалары мен принциптері.
A) Дәстүрлер;
B) Ой сана
C) Ұлттық идея
D) дүниетаным
Е) Ұлттық сана
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі } = 2

$$$059 “Алдыңғы арба қалай жүрсе, соңғы арба солай жүреді” мақалының тәрбиелік мәні неде?
A) Тәжірибелік кеңес береді;
B) Педагогикалық тәжірибені қортындылайды;
C) балалар ортасының тәрбиелік маңызын көрсетеді
D) адамдарды дұрыс бағалай білуге үйретеді;
E) Үлкендердің жағымды өнегесін үлгі ету
{Дұрыс жауабы} = Е
{Тақырып реті } = 11
{Күрделілігі} = 3

$$$060 Этнопедагогика курсының мақсаты
A) студенттерге этнопедагогикалық білім беру
B) тарихи педгогикалық біліктерін қалыптастыру
C) халық педагогикасы саласынан білім, іскерліктерін дамыту
D) педагогикалық біліктілікті көтеру
E) кәсіби бағдарды дамыту
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 3

$$$061 Г.Н. Волковтың “Этнопедагогика” еңбегі қай жылы шыққан?
A) 1980ж
B) 1995ж
C) 2000ж
D) 2005ж
E) 1974ж
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 1
{Күрделілігі} = 1

$$$062 Идеялық көркемдік маңызға ие халықтық тәрбие құралы
A) тарихи әндер
B) лирикалық әндер
C) батырлар жыры
D) аңыздар
E) әзіл өлеңдер
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 2

$$$063 Адамдардың өз этникалық қауымына, оның мүдделері мен құндылықтарына ұлттық рең беруші қарым – қатынастары
A) ұлттық сезім
B) ұлттық идея
C) этникалық мінез
D) ұлттық мүддесі мен бейімділігі
E) этникалық сәйкестілік
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$064 Халықтың отбасылық педагогикалық тәжірибесін И.Г.Пестлоцкий қай еңбегінде қорытындылайды?
A) “Тәрбие әліппесі”
B) “Сандар жайлы көрнектілігі”
C) “Гертруда балаларды қалай үйретеді”
D) Аналарға арналған кітап
E) Мінез-құлық әдеті
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$065 Мектептерде этникалық тәрбие беруді ұйымдастыру мәселесі қайсы құжаттарда көтерілген?
A) оқу жоспары
B) оқу бағдарламасы
C) білім беру стандарты
D) білім туралы заң
E) мектеп уставы
{Дұрыс жауабы} = В
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$066 Бесік жырларының негізгі міндеті ... болып табылады.
A) нәрестені әлдилеу, жұбату, еркелету, тербетіп ұйықтату
B) балада сергек, көңілді сезімдер тудыру
C) өлеңнің қызықты мазмұнымен таныстыру
D) баланың қол-аяқтарын қозғалысқа келтіріп, жаттығулар жасату
E) табиғат пен қоршаған ортамен таныстыру
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі } = 2

$$$067 Мектептегі ұлттық тәрбие беру негізінен қалай жүзеге асырылады?
A) пән сабақтары
B) бастауыш сыныптардағы оқу-тәрбие процесінің көмегімен
C) сыныптан тыс жұмыстар
D) факультативтік сабақтар
E) енбек және мектеп жайлы негіздер
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 3

$$$068 Жұмбақтар қайсы тәрбие саласын тиімді жүзеге асыруға жәрдемдеседі?
A) адамгершілік тәрбие
B) дене тәрбиесі
C) ақыл –ой тәрбиесі
D) эстетикалық тәрбиесі
E) еңбек тәрбиесі
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 8
{Күрделілігі} = 3
$$$069 Болашақ мұғалімнің этнопедагогикалық дайындығын қамтамасыз етуде қайсы пән жетекші рол атқарады?
A) тәрбие әдістемесі
B) этнопсихология
C) педагогика
D) этнопедагогика
E) психология
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 3

$$$070 “Қазақ тәлім тәрбиесі” еңбегінің авторлары
A) Қ.Б. Жарықбаев, С.Қ.Қалиев
B) З.А. Әбілова, Қ.М.Қалиева
C) С.А.Ұзақбаев, Қ.Қожақметова
D) К.Б.Бөлеев, Ә.Табылдиев
E) М.Әлімбаев, Ж.Наурызбаев
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} =2
{Күрделілігі} = 2

$$$071 Этникалық тәрбиенің мақсаты ... ... ...
A) тұлға қалыптастыру
B) этномәдени тұлға тәрбиелеу
C) әлеуметтендіру
D) тұлғаны жан – жақты жетілдіру
E) базалық тұлға қалыптастыру
{Дұрыс жауабы}= D
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 3

$$$072 Қазақ халқы педагогикалық тәжірибесінде “ойын баласы” жасы қай аралықты қамтиды?
A) 12-ден 15-ке дейін
B) туғаннан 1 жасқа дейін
C) 1 жастан 7 жасқа дейін
D) 7 жастан 12 жасқа дейін
E) туғаннан 10 жасқа дейін
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 2

$$$073 Бесік жырының тәрбиелік маңызын көрсеткен ғалым
A) Әбу Насыр Әл Фараби
B) Қ. Жалаири
C) Әбу Әли ибн Сина
D) Қ Яссауи
E) Ж Баласағұн
{Дұрыс жауабы} = C
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 1

$$$074 Белгілі – бір этносқа тән, тіршілік әрекетінің нақты жағдайларында шыңдалып шыққан тұрақты типті мінез белгілерінің жиынтығы
A) менталитет
B) халық руы
C) ұлттық идея
D) ұлттық мінез
E) этникалық ерекшелік
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 2

$$$075 Этнопедагогика қайсы ғылымдарның тоғысуында пайда болған интегративті ғылым?
A) этнопсихология, әлеуметтік психология
B) этнография, педагогика, фольклористка
C) педагогика, педагогикалық психология
D) тәрбие теориясы мен методикасы, дидактика
E) педагогика тарихы, тарих, философия
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$076 Әлемді ұлтқа тән ерекшеліктер тұрғысынан қабылдайтын, өзін этноспен теңдестіре қарайтын тұлға
A) жеке тұлға
B) индивид
C) жетілген тұлға
D) идеальды тұлға
E) этномәдени тұлға
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 3

$$$077 Халық педагогикасын жалпы этникалық құбылыс ретінде түсінуге көмектесетін көзқарас
A) этнографиялық
B) әлеуметтік
C) мәдени
D) өркениеттік
E) тарихи
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$078 Халық педагогикасындағы дене тәрбиесі бағыты немен анықталады?
A) Халықтық өмір сүру жағдайларымен
B) Оқыту мен тәрбиелеуге халық көзқарасымен;
C) Аға ұрпақ тәжірибесінің ықпалына байланысты;
D) Ата-ананың педагогикалық білімдерімен;
E) Тұлғаның қажеттіліктеріне және сұраныстарымен.
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 9
{Күрделілігі} = 3

$$$079 Сөзге берік болу, борышқа, достыққа адал болуды білдіретін әдіс.
A) Өтініш;
B) Ырым;
C) Ант;
D) Жалбырану
E) Сенім
{Дұрыс жауабы} = E
{Тақырып реті] = 5
{Күрделілігі} = 2

$$$080 Халық педагогикасында білімнің маңызын анықтауға ықпал еткен шарттар.
A) Қауымдық қарым-қатынастар;
B) Ұрпақтар арасындағы байланыс;
C) Өмір жағдайлары, өндірістік әрекет, практикалық қажеттіліктер;
D) Тәрбие ісі саласындағы жетістіктер;
E) Көрші халықтар тәжірибесі.
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 10
{Күрделілігі} = 2

$$$081 Көркемділікке, сүйіспеншілікке баулу – бұл
A) Халық педагогикасындағы тәрбие міндеттерінің бірі;
B) Эстетикалық тәрбие беру құралы;
C) Халық шығармашылығындағы көрініс берген педагогикалық идея;
D) Этнопедагогика ғылымында қолданылатын жетекші ұғым;
E) Тәрбиешінің басшылыққа алатын негізгі ұстанымдардың бірі.
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 7
{Күрделілігі} = 2

$$$082 Халық педагогикасын халықтық мәдениеттің құрамды бөлігі ретінде қарастыратын көзқарас.
A) Әлеуметтік;
B) Мәдени;
C) Тарихи;
D) Этнографиялық;
E) Этнопедагогикалық.
{Дұрыс жауабы} = 11
{Тақырып реті} = 3
{Күрделілігі} = 2

$$$083 Халық педагогикасының жетекші идеясы:
A) Адам дамуында табиғи-биологиялық, рухани және әлеуметтік үйлесімділікке қол жеткізу;
B) Табиғат заңдарын танып білуге үйрету;
C) Табиғат пен қоғам даму арасындағы байланыстарды анықтай алуға көмектесу;
D) өзге халықтар мәдениеті жайлы хабардар болу;
E) экономикалық білім, білік, дағды қалыптастыру.
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$084 Халық педагогикасының пайда болуы, дамуы мен қалыптасуы мәселелерін зерттеу бұл
A) халық тәрбиесінің мақсаты
B) халықтық тәрбие құралдары
C) тұлғаға ықпал етудің әдістері
D) тәрбие мазмұны
E) этнопедагогиканың міндеттері
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$085 “Ақылына көркі сай” нақыл сөзі нені білдіреді?
A) Тұлғаның қасиеті
B) Халықтың әсемдікке көзқарасы
C) Тәрбие сәйкестілігі
D) Қыз баланың тәрбиелілігін
E) Этникалық тәрбиенің маңыздылығын
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 10
Күрделілігі –2
$$$086 Халық педагогикасының қуаттылығы неде?
A) Бірізді жүйелілігінде
B) Тәжірибелік тәрбиелік ықпалының басымдылығында
C) Теориялық мәнділігінде
D) Нәтижелі ізденістерінде
E) әдіснамалық ұстанымдарында
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 2
{Күрделілігі} = 2

$$$087 Қол өнер халық педагогикасында тәрбиенің қайсы саласын жүзеге асыруға жәрдемдеседі?
A) Еңбек тәрбиесін
B) Адамгершілік тәрбиесін
C) Эстетикалық тәрбиені
D) Отбасы тәрбиесін
E) Экологиялық тәрбиені
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 11
{Күрделілігі} = 2

$$$088. “Балаға өз тіліңмен сөйлеме, өз тілімен сөйле”- дегенді қандай ой айтылған?
A) Тәрбие ісінде баланың психологиялық және жеке дара ерекшеліктерін ескерудің қажеттігі
B) Тәрбиені жастық шақтан бастап жүргізудің маңыздылығы
C) Баланың іс әрекетін үнемі қолдап отырудың қажеттігі
D) Педагогикалық әдепті сақтауды талап ету
E) Бала тұлғасына құрметпен қарауды ескерту
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 2

$$$089 Жетілген тұлға қалыптастыру бұл
A) Халық тәрбиесінің мақсаты
B) Халықтық тәбие құралы
C) Халықтық тәбие формасы
D) Халықтық тәбие әдісі
E) Этнопедагогика ғылымы
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 5
{Күрделілігі} = 2

$$$090 Этникалық мәдениет тұжырымдамасының авторы?
A) Ж Наурызбаев
B) О Сыздыкова
C) А Бейсенбаева
D) С Қалиев
E) Ә Табылдиев
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 9
{Күрделілігі}2

$$$091 Қолданбалы өнерге тән ерекшеліктер
A) Табиғилылығы
B) Көркемділігі
C) Қоршаған ортамен, өмірмен тығыз байланысты болуы
D) Ою, өрнектермен байланысты болуы
E) Тәжірибелілігі
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 2

$$$092 Адамдардың ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын қоғамдық қатынастардың тарихи қаалыптасқан тұрақты нормалары мен принциптері.
A) Дәстүрлер;
B) Ой сана
C) Ұлттық идея
D) дүниетаным
Е) Ұлттық сана
{Дұрыс жауабы} = А
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 2

$$$093 Адамдардың ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын қоғамдық мінез-құлықтың, тұрмыс салтының тарихи қалыптасқан нормалары.
A) Эмпирикалық білімдер
B) Таптық педагогикалық сана
C) әдет-ғұрыптар
D) теориялық сана
E) әлеуметтік тәжірибелер
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті] = 11
{Күрделілігі} = 3

$$$094 Халық педагогикасында ақыл ой тәрбиесін жүзеге асырудың маңызды құралы
A) ойын
B) ән
C) өлең
D) жұмбақ
E)мейрамдар
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 6
{Күрделілігі} = 2

$$$095 Cынып жетекшісінің тәрбие жұмысында мына бағдарламалардың қайсысын негізге алып жүр?
A) Оқу-тәрбие бағдарламасы
B) Оқу бағдарламасы
C) Атамекен бағдарламасы
D) Білім тұжырымдамасы
E) Этномәдениет тұжырымдамасы
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 4

$$$096 Халықтық Дидактика
A) Бала танымын, ой өрісін арттыруға бағытталған- тәсілдер, амал-жолдар және құралдар
B) халықтық білімдер жиынтығы
C) әрбір индивидтің белгілі білім қорын игеруі
D) тәрбие мәліметтерінің ұрпақтан ұрпаққа сақталуы
E) аға ұрпаақтың келер ұрпаққа қалдырған тәжірибесі
{Дұрыс жауабы} = A
{Тақырып реті} = 4
{Күрделілігі} = 3

$$$097 Табиғатпен үйлесімділік - бұл:
A) отбасы тәрбиесін іске асыру құралы
B) бала тәрбиесі деңгейін анықтайтын өлшем
C) халық педагогикасының әдісі
D) халық ұстанған принцип
E) тәрбие формасы
{Дұрыс жауабы} = D
{Тақырып реті} = 8
{Күрделілігі} = 2

$$$098 “Алдыңғы арба қалай жүрсе, соңғы арба солай жүреді” мақалының тәрбиелік мәні неде?
A) Тәжірибелік кеңес береді;
B) Педагогикалық тәжірибені қортындылайды;
C) балалар ортасының тәрбиелік маңызын көрсетеді
D) адамдарды дұрыс бағалай білуге үйретеді;
E) Үлкендердің жағымды өнегесін үлгі ету
{Дұрыс жауабы} = Е
{Тақырып реті] = 11
{Күрделілігі} = 3

$$$099 6-8 ғасырлардағы түркі халықnары педагогикалық тәжірибесінеy мағлұмат беретін жазба мұра.
A) Кодекс Куманикус;
B) “Қорқыт ата” кітабы
C) “Диуани Хихмет”;
D) Орхон-Енисей ескерткіші;
E) “Хибатул Хакайық”.
{Дұрыс жауабы} = B
{Тақырып реті} = 12
{Күрделілігі} = 2

$$$100 Адамдардың ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын қоғамдық мінез-құлықтың, тұрмыс салтының тарихи қалыптасқан нормалары.
A) Эмпирикалық білімдер
B) Таптық педагогикалық сана
C) әдет-ғұрыптар
D) теориялық сана
E) әлеуметтік тәжірибелер
{Дұрыс жауабы} = С
{Тақырып реті] = 5
{Күрделілігі} = 3