Жаңа заман философиясы мен мәдениетінің да - муына Ренессанс (Жаңғыру) үлкен ықпалын тигізді
Жаңа заман философиясы
Жаңа заман философиясы мен мәдениетінің да-муына Ренессанс (Жаңғыру) үлкен ықпалын тигізді. Ренес-санс дәуірінде білімнің қарқынды дамуы, антик мәдениетін қайта жаңғырту, жаратылыстанымдық ғылымдардың пайда болуы сияқты қүбылыстар орын алды. ХҮІ-ХҮІІ ғасырларда жаратылыстанымдық және математикалық ғылымдар белсенді түрде дами бастады. XVII ғасырға қарай классикалық меха-ника, жаратылыстанымдық ғылымдардың экспериментальдық негізі қалыптасып үлгерді. Сондықтан философияның ғылым-ға қатынасын анықтау көптеген философтардың маңызды ^ міндетіне айналды. Осыған орай философ-рационалистер *£, Декарт пен Лейбниц, философ-эмпиристерг Локк және Юм, трансценденталист Кант философия мен жаратылыстану ара-сындағы шекараны демаркациялау туралы мәселені шешу-мен айналысты.
Дәл осы Жаңа заман тұсында ғылым алдыңғы орынға шы-ғып, діннің беделі мен билігі мәдени кеңістіктің жиегіне қарай ығыстырыла бастайды. XVII ғасыр — бүл ғылыми рациона-лизмнің қалыптасу дәуірі. Ең алғаш рет дінді сынап және таби-ғатты экспеиментальды зерттеуді негіздеп, әлемге үстемдік ету-де рационализмді уағыздаған Жаңа заман философтары қатарына Ф.Бэкон, Т.Гоббс, РДекарт және т.б. жатады.
Ф.Бэкон жаңа философия методологиясының мынадай прин-циптерін үсынады:
1) табиғатты зерттеудегі объективтілік;
2) ғылыми және философиялық әдістің өзіндік қүндылығы;
3) табиғаттан технологиялық үстемдік;
4) табиғи әлемді зерттеудің индуктивті әдісі.
Бэконның пікірінше ғылым адамның табиғаттан үстемдігін қамтамасыз етеді және бақытты қоғам қүрудың алғышартта-рын қалыптастырады. Ал ол үшін философия әлемді тану жо-лындагы гносеолоігиялық схемалар мен стереотиптерді таза-лауы қажет. Кедеріілрр түріндегі мүндай идолдар қатарына ол тектік идолдарды,1 ийцивидтік идолдарды, алаң идолдары мен театр идолдарын ж^тқызады. Бүл идолдар ескі философиялық дәстүрлер әсерінеія қалыптасқан. Ф.Бэкон адамдарды ағарту мен надандыққа және стереотипке қарсы күресу бағдарлама-сын ұсынады. Ол үшін Бэкон адамдарға санадағы тосқауыл-дардан құтылып, нағыз танымға жол сілтеуге мүмкіндік беретін педагогиканы дайындады. Сонымен қатар ол идеалдық мем-лекеттің платондық теориясына өзінің саяси утопиясын қар-сы қойды. Бэконның пікірінше адамзат қоғамы өзгеріп отыра-ды және бүл дамудың өзегі адамның табиғатты пайдалану қабілеті мен үстемдігі болып табылады. Қоғам алға жылжиды және тарихты қүдай емес адамның өзі қозғайды — міне, Бэ-конның идеясы. Ал бұл тұжырымның негізін бэкондық ин-дукция теориясы қүрайды. Дәл осы индукция теориясы адам-ға табиғатқа билік жүргізу үшін қажет білімді береді жөне ғы-лымның көмегімен адам жаңа қоғам — аспанда емес, жерде жұмақ орната алады!
Ағартушылық дәуірі Еуропаның мәдени дамуына үлкен ықпалын тигізді. Ағартушылық идеялары шенеуніктер мен бур-жуазияның санасында және ойында, әрекетінде берік сақта-лып қалды. Ағартушылық идеялары Батыс Еуропаның универ-ситеттерінің өміріндегі белсенділіктің артуына, неміс мәде-ниетінің жоғары өрлеуіне ықпалын тигізді.
Қайта өрлеу мен Реформация дәуіріндегі саяси- құқықтық ілімдер мен гелиоцентризмнің мемлекет пен қоғамды басқарудағы рөлі
Жаңа заман философиясы
Ортағасырлық батысеуропалық философия туралы
Философияның қалыптасуының негізгі кезеңдері
Қайта өрлеу дәуірі мәдениетінің өкілдері
Жаңа заман философиясы жайлы
Қайта жаңғыру мәдениеті (Ренессанс)
Антик философиясы жайлы
Ортағасырлық батысеуропалық философия
ӘЛЕМДІК МӘДЕНИЕТТЕР МЕН ӨРКЕНИЕТТЕР
Бу қазандықтары мен шаң дайындау жүйелері есебі
Тасымалдау шаруашылығын ұйымдастыру
Аурудың тұрақтылығы және даму себебі
ТҮМЕН ҰЛЫ МҮДЕ ҚАҒАН
ҚР қоғамдық жаңа даму кезеңінде жоғары білім беру
Аудиттің мәні және оның нарықтық экономика жағдайындағы ролі
Адамдар арасындағы қарым-қатынас және іс-әрекет психологиясы
Диалектика — даму мен ең жалпы байланыс жөніндегі ілім