Қылмыс

Кіріспе
Қылмыс – бұл қоғамға қағамға әрекет немесе әрекетсіздід. Қылмыстық құқықта әрекет пен әрекетсіздікті рөлі ерекше. Өйткені олардың анықталуына байланысты адамның қылмыстық жауапқа тарту не оны қылмыстық жауаптылықтан босатуға болады. Қылмыскер тұлғасы әрекетінің қоғамға қауіптілігін анықтау кезіеде қылмыстық құқық ғылымы мен сот тергеу практикасы ең алдымен, жасалған қылмыстық сипаты мен ауырлық дәрежесін сонымен бірге қылмыс жасалғанға дейінгі не одан кейінгі қылмыскерлердің іс – қимылын сипаттайтын жағдайлар да ескерілген.
Яғни бұл іс - әрекеттің қоғамға қауіптілігіне және қылмыс екендігін жоятын мән – жағдайларға ерекше көңіл бөлу керек. Қоғамға қыуіпті іс - әрекетті тыюбы немесе тоқтатуда қауіп төндірген адамға өзіне материалдық немесе моралдік көптеген басқа да зиян келтірілуі мүмкін. Мұндай іс - әрекеттер белгілі бір жағдайларда қылмыс болып табылады. Керісінше, қауіпті іс - әрекеттерді тоқтату пайдалы іс - әрекет болып табылады.
Әрбір азаматтың қауіп төнген кезде кәсиби даярлығына қызметтік жағдайына қарамастан тең дәрежеде қорғануға құқығы бар.
Қылмыстық қылмыс еместігін жоққа шығаратын мән –жайларға мәжбүрлі қажеттілік, аса қажеттілік, орынды тәуекел, жалған қорғану, үкімді және бұйрықты орындау, қылмыскерді ұстау кезінде жарақат салу жататындығы белгілі.
Менің курстық жұмысымның тақырыбыда осы мәселелерді қозғайтындықтан, жазу барысында тақырыпты ашу ниетімен алдыма бірнеше мақсаттар қойдым;
• Іс - әрекеттің қылмыс екендігін жоятын мән – жағдайларға теориялық деңдейді түсінік беру;
• Мәнін мазмұнын, мағынасын ашу;
• Тәжірибе мен байланыстыра отырып, мазмұнын ашу;
• Қылмыстық әрекет пен іс-әрекеттің қылмыс екендігін жоятын жағдайларды байланыстыра қарастыру.
Іс-әрекеттің қылыс екендігін жоятын мән – жайлардың алатын орны ерекше себебі, қылмыс деп танылған іс-әрекеттің алдын-ала тергеу барысында қылмыс болмай шығуы, адамның кінәсінің дәлелденбеуі – ерекше орын аларын, көңіл аударарлық мәселе.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тарауы мен қортынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен турады.

1. Нормативтік – құқықтық актілер:
1. Қазақстан Республикасы Канстетуциясы, 1995, затали,
2. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі (түзетулер мен өзгертулер) Алматы, 2005.
3. Қазақстан Республикасының жоғарғы соты Пленумының 1994 жылғы 23 желтоқсандағы “Азаматтардың өмірі мен денсаулығына қарсы әрекеттері үшін жауапкершілікті реттейтін заңдарды соттардың қолданылуы туралы” №7 қаулысы:
2. Арнаулы әдебиеттер.
1. Сыдыков А.М. іс-әрекеттің қылмыс екенін жоққа шығаратын мән-жайлар. – II Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы; Алматы 1991,
2. Ағыбаев А.Н. Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы, Алматы, 2003

Қорытынды.
Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы. Іс-әрекеттің қылмыс екенін жоққа шығаратын мән-жағдайларды пайдалы іс деп қараса, қылмыстық кодекс қылмыстық жауапкершілікті жеңілдетеді.
Адамның өз өмірін, денсаулығын, мүлкін қорғау-қоғамға пайдалы екені белгілі. Себебі, адам өз бостандықтарын, құқықтарын қорғаумен қатар, мақсатына да төнетін қауып-қатерді жоды. Яғни бұл жауапкершілік шеңберін де азайтары сөзсіз.
Мен курстық жұмысты жазу барысында, алдыға қойған мақсаттар мен міндеттерді ашуға тырыстым. Оның қылмыстық құқықтағы басқа қылмыстардан өзгешеліктері мен айырмашылықтарын, ерекшеліктерін көрсете отырып, қылмыстық заңның әділ жаза тағайындағанда, әділдікті жақтайтынына көз жеткіздім.
Қазақстан Республикасының Канституциясы бойынша, адам – қоңам байлығы: Сондықтан, адам өміріне төнген қауіп – қатер мемлекетке де төнген қауіп – қатер сияқты деп ойлайтын мемлекет өз тарапынан адамзатқа лайықты өмір сйлап, заңмен қолсұғушпалықтан қорғайды. Мейліңше қылмыстық заңдылықтарды осы іс-әрекеттің қылмыс екенін жоятын мән-жайлар саласы бойынша дамыту керек деп ойлаймын.
Жалпы, мен тақырыпты аштым деп санаймын.

Қортынды
Біз курстық жұмысымызды қортындылай келе жоғарыда айтқан міндеттерімізді неғұрым жоғары дәрежеде орындадық деп сенеміз. Сонымен қатар аталған мақсаттарға жеттік деп ойлаймыз.Яғнй, іс-әрекеттің қылмыс екенін жоятын мән-жайлардын жалпы сипаттамасын, негізгі түснігін айқындап. Сондай-ақ онық өзіне тән қандай белгілері болады не болмаса түрлері жағынан нені білдіреді деген сияқты негіздерге толығымен тоқталдық деген сенімдемі. Қысқа айтқанда алға қойған мақсаттарды тұтасымен жүзеге асырдық деген ойдамыз.
Жалпы алғанда іс-әрекеттің қылмыс екенін жоятын мән жайдың өзіне тән бірнеше түрлері бар екен.
Қолданылып жүрген Қылмыстық заң бойынша бұларға қажетті қорғану, аса (мәжбүрлі ) қажеттілік, қылмыскерді ұтау, орынды кәсіби тәукел, күштеу немесе психикалық мәжбүрлеу, бұйрықты немесе өкімді орындау әрекеттері жатады.
Менің ойымша адамдар неғұрлым аз қылмыстық ірекеттерді жүзеге асыса заңға сыйымды да болып келетін қылықтарын неғұрлым көп жүзеге асырады. Өйткені ол адамның өзіне оның өмірөне, денсаулығына, мемлекетке және т.б. әсер етеді.