Тасымалдау шаруашылығын ұйымдастыру

1. Тасымалдау өнеркәсібінің құрамы, маңызы
2. Тасымалдау жүйесі
Мұнай-газ табу салада ерекше орын көлiк шаруашылыққа берiлген. Көлiк қызмет жасайтың жүйесi келесi жұмыс түрлерiң атқарады:
• Бұрғылау және өндiру объекттiлерiне технологиялық қызмет көрсету;
• Ортақтандырылған жүк тасымалдау;
• Iшкi жүк тасымалдау;
• Iрi габариттi көлiк тасымалдау (табымалы);
• Жүк тиеу-түсiру жұмыстары;
• Вахта тасымалдау;
• Инженерлiк қызмет көрсету.
Технологиялық қызмет ету – бұл қызмет мұнай мен табиғи газды өндiру, ұңғыны бұрғылау процестерiнде арнайы құрал-жабдықтарды талап ететiң белгiленген дербес технологиялық операцияларды атқаруда қажет. Шынжыр табандағы және дөнгелек жүрiстегi, олардың шағын еңбек өнiмдiлiгi есебiмен, бiрреттiк жұмыстарды атқаруға тағайындалған әртүрлi жылжитың агрегаттар (көлiктiк құралдар).
Ортақтандырылған жүк тасымалдау - әртүрлi базалардаң технологиялық материалдарды, құрал-жабдықтарды және құрылыс материалдарың тасымалдау.
Iшкi жүк тасымалдау – бұл ауыспалылық өндiрiс қызмет жасайтын базалардан материал, жабдық және саймандарды объектiлерге және қайта базаға, сондай-ақ өндiрiс объектiлер арасында, жеткiзу мақсатымен жүзеге асырылады.
Iрi габариттi көлiк тасымалдау (табымалы) – үлкен жүктiк автомобиль-тягачпен, трактор және бульдозер немесе әртүрлi жүк көтерiмдiлiгi бар прицеп-трейлерлар мен атқарылады.
Жүк тиеу-түсiру жұмыстары – дөнгелек және шынжыр табан жүрiстегi әртүрлi жүк көтерiмдiлiгi бар крандармен өткiзiледi
Вахта тасымалдау – бұл жұмысшыларды жұмыс орнына және қайта үйлерiне дер кезде жеткiзуге арналған қызмет, өйткенi объектiлер (кен орын) тұрған жерлерiнен едәуiр арақашықтықта орналасқан.
Инженерлiк қызмет көрсету - өндiрiс объектiлерiне қызмет көрсетулер (ӨП ұйымдастыру, байқау және бақылау) инженер-техникалық жұмысшылар (ИТЖ), иелегiндегi жеңiл және жүк автомашина көмегiмен, атқарылады. Көлiк шаруашылығының жұмысың ұйымдастыруда көлiк құралдары мен көлiк жабдықтарың әрбiр дербес учаскiлер үшiн таңдау, олардың жүк көтергiштiгi, шапшандығы, қиымылдылығы, жүргiштiгi және т.б. техникалық сипаттарды ескерудiң маңызы зор. Сонымен қатар жүктолассыздықтың кө-лемiң бастапқы және соңғы нүктелер аралығының қашықтығы, тасылатың материалдардың сыйпаты-габариттерi, физика-механикалық және басқада қасиеттерi ескерiлуi қажет.
МГ саласындағы кәсiпорындарында жүк тасымалының екi жүйесi қолданылады:
• Маятниктiк жүйе /екi жақтылық тербеткiш/ – екi пункт арасындағы өзара көлiк байланысы. Бұл жүйе бойынша маршрутқа тұрақты бекiтiлген көлiк құрал-жабдықтардың жүруi;
• Сақиналық жүйе – бiрнеше цех, қоймалардың немесе басқада пункттердiң көлiк байланысың бiрiнен соң бiрiн қамтиды.
Көлiк құралдарының типi қызмет ететiң өндiрiстiң техникалық, табиғи және ұйымдастық ерекшелiктерiне сәйкес болу керек. Дұрыс жалғаған көлiк техникалар бос тұруларды /простои/ қысқартуына және еңбек өнiмдiлiгiң жоғарлатуына шарттарды жасайды.
Iшкiөндiрiстiк көлiктi ұйымдастырудың негiзгi мақсаттары:
• негiзгi және қосалқы өндiрiстi, МТС /материалдық-техникалық жабдықтауды/, өткiзу бөлiмiң көлiкпен деркезiңде және тоқтаусыз қызмет көрсетудi қамтамасыз ету;
• көлiк техниканың рационалды түрлерiн таңдау және оны тиiмдi пайдалану;
• көлiк операцияларды кешендi механизациялау және автоматтандыру;
• жүк және адамдарды тасымалдауда шығындарды жүйелiк төмендету және көлiк құралдарға қызмет жасайтын жұмысшылардың еңбек өнiмдiлiгiнiн жоғарлату.
Технология – бұл жалпы бiлiм жиынтығын бiлдiретiн бiртұтас термин. Технологиялық жүйе дегенiмiз - өндiрiс процесiнде операциялардың бiрiздi-лiгiн айқындайтын ережелер, нормалар жиынтығы. Технологиялық жүйелердiң мәнi жасалатын өнiмдердiң тиiстi сапалылық қасиеттерiнiң қамтамасыз етiлуiне қарай анықталады.
Технологиялық жүйе әсер етуге икемдi, әрi төзiмдi. Ол өндiрiске енгiзiлген техникалық прогресске тез икемделедi, жабдықтарды, еңбек құралдарын, адамдар ақпаратын тұтастай және тиiмдi пайдалануға мүмкiндiк бередi, неғұрлым прогрессивтi амалдар мен тәсiлдердiң көмегiмен өндiрiс процестерiн жүзеге асыруға жағдай жасайды.