БАЙСЕЙІТОВ Қанабек
БАЙСЕЙІТОВ Қанабек (15. 3. , 1905, қазіргі Алматы обл., Қаратал ауд., — 10. 3. 1979, Алматы қ.) — әнші-актер, режиссер, драматург, киноактер, музыка театрының негізін қалаушылардың бірі, ҚазКСР-інің халық артисі (1963). Ауыл молдасынан оқып, мұсылманша хат таныды. 1925-29 ж. Алматы пед. Техникумында оқыды; мұнда Б. студент өнерпаздардың үйірмесіне де қатысып, Ж.Т.Шаниннің "Арқалық батыр" пьесасында Арқалықтың ролінде ойнады. 1929 ж. Қазақ драма театрына артист болып қабылданады; Б. актерлік қызметімен қатар пьесалар жазып, орысшадан бірнеше пьеса аударады. 1934 ж. Қазақтың муз. театрында (қазіргі Қазақтың мемл. академиялық опера және балет театры) М.О.Әуезов пен И.В.Коцыктың "Айман - Шолпанында" Арыстанның тұлғасын жасады. 1936 және 1958 ж. Москва қ-нда өткен қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігін өткізуді ұйымдастырды. Б. операларда Төлеген, Тарғын (Е.Г.Брусиловскийдің "Қыз Жібегі" мен "Ер Тарғынында"), Абай (А.Қ.Жуба-нов пен Л.А.Хамидидің "Абайында"), Арыстан хан (А.А.Зильбердің "Бекетінде") сияқты әр түрлі сипаттағы образдарды сомдады. Б.
Қазақтың мемл. академиялық опера және балет театрының алғашқы режиссерлерінің бірі болып, ол "Абай" (ҚазКСР-і Мемл. сыйл., 1967), "Қыз Жібек", "Қамарсұлу", "Дударай", "Даиси", "Ев-гений Онегин", "Князь Игорь" операпарын қою арқылы режиссерлік еңбегімен де көзге түсті; көптеген кинофильмдерде ойнады: Жағыпар ("Амангелдіде", 1938), Жұрқа Жұрынбаев ("Қыз бен жігітте", 1954), Итбай болыс ("Ботагезде", 1956) т. б. Драматургия саласында да еңбек етіп, "Беу, қыздар-ай", "Ой, жігіттер-ай" коме-дияларын және "Айсұлу", "Алтынтаулар", "Достық жолымен" атты опера-балет сенарийлерін (Қ.Шаңғытбаевпен бірге) жазды. "Құштар кеңіл" кітабы қазақ, орыс тілдерінде жарық көрді. Ленин, Еңбек Қызыл Ту және "Құрмет Белгісі" орденімен марапаттапған.
Байсейітов Қанабек
Қазақтың тұңғыш операсы
Қазақстандағы ұлттық киноматографиясының алғашқы қадамдары (1920-1940 жж.)
Бәйсейітова, Күләш (Гүлбаһрам) Жасынқызы
Қазақстан опера өнерінің негізін салушы сахна жұлдыздары
Қазақстан оперә өнері
Қазақ Ұлттық Опера және балет театры
Казақ халқымыздың музықалық мұралары
Қазіргі қазақ комедиясы. Драммадағы тарихи тұлға
Ахмет Жұмабаевтың симфониялары
КҮЛӘШ БӘЙСЕЙІТОВА
БАЙСЕЙІТОВА Күләш туралы
Бәйсейітова Күләш