Хабарлы сөйлемді лепті сөйлемге айналдыру

С. Аманбайұлы атындағы орта мектептің
бастауыш сынып мұғалімі Айжан Жакупова

Тақырыбы: Лепті сөйлем
Мақсаты: Оқушыларға адамның көңіл күйі, қуанышы, өкініші, реніші т. б. сезімдері лепті сөйлемдер арқылы білдіретінін меңгерту.
Пәндік нәтиже: сөйлемдегі сөздерді дұрыс байланыстыра білуге үйрету; сөйлемді тиісті дауыс интонациясын сақтап айтуға дағдыландыру; сауатты жазу дағдыларын қалыптастыру.
Тұлғалық нәтиже: зейіндері мен есте сақтау қабілеттерін дамыту; қазақ тілі сабағына деген қызығушылықтарын арттыру, елжандылыққа тәрбиелеу.
Жүйелі іс - әрекеттік нәтиже: өз бетінше жұмыс істей білу дағдыларын арттыру; сыныптастарымен өз пікірін бөлісе білу.
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, ойын, көрнекілік.
Көрнекіліктер: суреттер, сызба, фото галерея, үлестірмелер.

Барысы
I Ұйымдастыру.
II Үй тапсырмасын тексеру

а) Хабарлы сөйлем
ә) Сұраулы сөйлем

III Үй тапсырмасын бекіту.
Үлестірмелер тарату.

1. Хабарлы сөйлемді тап
а Күн бұлттанды.
ә Жаңбыр жауды ма?
б Алақай, біз жеңдік!

2. Сұраулы сөйлемді тап
а Жарайсың, Асқар!
ә Жаңбыр жауды ма?
б Мен сурет салдым.

IV Жаңа сабақ.

1. Плакаттағы сөздерді оқыту.
1. Отаным - Қазақстан жасасын!
2. Қап, кітабым үйде қалып қапты!
3. Кәне, әкел күнделігіңді!
4. Шіркін, Айға ұшып барсам ғой!
5. Ойбай, ананы қара!
Сөйлем соңындағы тыныс белгіге назар аударту.
Оқушылар әр сөйлемнің қандай мағына беріп тұрғанын анықтайды.

2. Ережені таныстыру.
Лепті сөйлем
↓
ұран, өкініш, бұйыру, қуану, арман, қорқу, мақтаныш.

2. Оқулықпен жұмыс
1 - жаттығу. Суретпен жұмыс. Футбол ойыны тақырыбында мәтін құрастыру.
1. Алақай біз жеңдік!
2. Жарайсың, Асқар!
- Сөйлем соңына қандай тыныс белгісі қойылады?

1. Спорттың пайдасын айту.
2. Спортшылар біздің еліміздің даңқын шығарды деген ойды аяқта.
Жеңіс туын желбіретіңдер! тақырыбындағы фото галереямен жұмыс.
2 - жаттығу. Сұраулы, сөйлемді тауып оқы.

3. Ережемен жұмыс.

3 - жаттығу. Өлең құрау дәптерге жазу.
Әсем үйлі қаласы
Малға толы даласы
Неткен сұлу, неткен көркем!
Осы менің туған өлкем!

4. Топпен жұмыс.
Күз мезгіліне 2 сөйлем құрастыру.
Қыс мезгіліне 2 сөйлем құрастыру.
Тақтаға жазу
Хабарлы, сұраулы, лепті сөйлемді анықтау.
Хабарлы сөйлемді лепті сөйлемге айналдыру.

Аңдар патшалығында тақырыбында арыстан, қабылан, жолбарысты сипаттау. Әңгімелеу, пайымдау мәтінін құрастыру.

V Қорыту. Футбол ойыны.
Сұрақ - жауап
1. Лепті сөйлем қандай мағынаны білдіреді.
2. Лепті сөйлем қалай айтылады.
3. Лепті сөйлемнен соң қандай тыныс белгі қойылады.
4. Лепті сөйлемге мысал келтір.

VI Бағалау.
VII Тапсырма 4 - жаттығу. Диалог құрастыру.