Туыстық атаулары

Қазақ тілі. 3 сынып. Сабақтың тақырыбы: Зат есімді қайталаймыз
Сабақтың мақсаты: Білімділік: зат есім туралы түсінігін бекіту; сөйлем ішінен зат есімді таба білу; зат есімнің жекеше және көпше түрі, жалпы және жалқы есім туралы алған білімін пысықтау.
Дамытушылық: алған білімін қолдана отырып ойын арттыратын тапсырмаларды орындау шеберлігін дамыту.
Тәрбиелік: Сауатты жазуға, ұйымшыл болуға баулу.
Сабақтың әдісі: Ой қозғау , Венн диаграммасы , Топтастыру , Еркін жазу стратегиялары.
Сабақтың барысы: Қызығушылықты ояту
Ой қозғау стратегиясы. Оқушылар тез арада зат есімге қатысты не білетіндерін тізіп жазады. Алдымен әр оқушы жеке - жеке жазады, содан кейін әдеттегідей топта, сосын сынып болып орындап, бір - бірінің жазғандарын толықтырады.
Мысалы:
1. Заттың аты.
2. Кім? Не? Кімдер? Нелер?
3. Жекеше, көпше түрі.
4. Жалпы есім, жалқы есім.
5. Әртүрлі мағынасы болады.
6. Қосымша жалғанады.
7. Заттық мағыналы сөздер жиі қолданылады, т. с. с.
Мағынаны тану кезеңі
Тақтаға бірнешеш зат есім жазылады:
Жаңбыр, шегіртке, шыбын, сауыншы, дауыс, нағашы, немере, тасқын, сатушы, директор, қоңыз, әпке, жүргізуші, сіңлі, боран, ара, есепші, найзағай, аға.
1 - топ. Табиғат құбылыстары атауларын теріп жаз.
2 - топ. Мамандық атауларын жазады.
3 - топ. Жәндік атауларын жазады.
4 - топ. Туыстық атауларын жазады.
Оқулықтағы тақырыптың басында берілген сөйлемдерді ауызша толықтырады. Мұғалім жетекші сұрақтар қою арқылы сұраққа толық жауап берулерін қадағалайды.
1 - жаттығу сұрақ қоя отырып, зат есімдерді табуға дағдылануды көздейді. 2 - жаттығудағы жалқы есім, жалпы есім; зат есімнің жекеше, көпше түрлеріне байланысты тапсырмаларды орындағаннан кейін, Венн диаграммасы арқылы салыстырады. Балалар өз мүмкіндіктерінше білгендерін толтырады. Соңынан бірін - бірі толықтырып, ортақ кесте жасайды.
1. Зат атулары
2. Туыстық атаулары
3. Жәндік аттары
4. Құстардың аттары
5. Сөйлем ішінде кіші әріппен жазылады

1. Зат есім
2. Заттың атын білдіреді
3. Сөз
4. Кім? Не? Кімдер? Нелер

1. Жер суаттары
2. Кісі аттары
3. Тау аттары
4. Өзен, көл аттары
5. Қала аттары
6. Үй жануарларының аттары
7. Бас әріппен жазады

3 - жаттығу барысында оқушылар сөздерге жұрнақтар жалғау арқылы туынды зат есім жасап үйренеді. 4 - жаттығуды орындау арқылы туынды зат есімдер туралы алған білімін пысықтайды. 5 - жаттығу бойынша берілген сөздерден адам есімдерін құрап, олардың зат есім екенін анықтайды.
Ой толғаныс
Заттың атын білдіретін сөздер қалай пайда болады деп ойлайсың? деген сұраққа өз ойларын жазады ( Еркін жазу стратегиясы).



Ұқсас жұмыстар

Қазақ және ағылшын тілдеріндегі туыстық атаулар жүйесі
ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ ТУЫСТЫҚ АТАУЛАРДЫҢ СЕМАНТИКАЛЫҚ- ҚҰРЫЛЫМДЫҚ ТАБИҒАТЫ МЕН ҚОЛДАНЫСТЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖОСПАРЫ
Көркем аудармадағы баламасыз лексиканың берілуі
Л. Вайсгербердің тіл мен танымға қатысты ғылыми көзқарастары
Қазақ тіліндегі туыстық атаулардың мағыналық құрылымы мен лексикографиялану ерекшеліктері
Зат есімнің сөзжасамы және оның қызметі
Тіл және мәдениет жайлы
Түркі тілдерінің дамуы мен қалыптасу кезеңдері
Cөз әдебін қалыптастыру жолдары
Менің жанұям
«КЕҢІСТІК» КОНЦЕПТІСІНДЕГІ ЖЕР-СУ АТАУЛАРЫНЫҢ ВЕРБАЛДАНУЫ
Домбыра атауларының бұлай бөлінуі қазіргі құлаққа түрпідей тимес үшін түсіндірме бере кеткен жақсы
Наурыз атаулары, Наурыз көже
Есенберлиннің Көшпенділер романындағы жылқы атауларының этнолингвистикалық мәні
Музыкалық дыбыстардың түрлері мен атаулары
Кейбір оксидтер атаулары
Жемістер мен көкөністерді ажырату, атауларын айту
Асық атаулары
Microsoft Office Word құжаты терезесі элементтерінің атауларын жақтауға енгізу
Сайысқа қатысатын топ атаулары