Ырымдар мен тыйымдар
Сабақтың тақырыбы: Ата салтым – асыл мұрам
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға қазақ халқының салт - дәстүрлері мен әдет-ғұрпының тәрбиелік мәнін ұғындыру. Баланың бойына
адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру, халық өнегесін үйрету. Өз ұлтына, әдет – ғұрып, салт - дәстүрге деген сүйіспеншілігін арттыру.
Көрнекіліктер: ұлттық киімдер, бесік, қуыршақ, суреттер, слайд.
Ұйымдастыру кезеңі
Жүргізуші: Ата салтым – асыл мұрам, ардағым,
Бабалардың жалғастырар арманым.
Сан ғасырда қалпын бұзбас қадірім,
Өткенімді бүгінменен жалғадым.
Сәлеметсіздер ме, құрметті ата – аналар, мұғалімдер! Бүгінгі біздің 2 Б сыныбында өткізіліп жатқан Ата салтым – асыл мұрам атты сыныптан тыс шарамызға қош келдіңіздер! Бүгінгі шарамыздың негізгі мақсаты өз халқымыздың салт – дәстүрлері, асыл қазыналары, асыл мұралары туралы оқушыларға түсіндіріп, бойларына сіңіру болып табылады. Салт - дәстүр, әдет – ғұрып атадан балаға қалып отырған. Әр ұлттық өзіне тән салт – дәстүрі бар.
Білімсізден жаман жоқ,
Туған соң адам боп.
Ел дәстүрін білмесең,
Жұрт айтады надан деп, - дегендей, қазақтың салт – дәстүрлерін бірнеше топқа бөліп қарауға болады.
ҚАЗАҚТЫҢ САЛТ – ДӘСТҮРЛЕРІ
Отау көтеру дәстүрлері: қыз ұзату, беташар, шаңырақ көтеру.
Тәрбие дәстүрлері: бесікке салу, алтыбақан.
Отбасы дәстүрлері: дастарқанда бата беру, бәйге, отбасы аластау.
Еңбек дәстүріне: аңшылық, сонар.
Ислам тағылымы: құрбан шалу.
Қаза ғұрыптары: дұға оқу, жоқтау.
Ата салтым – асыл мұрам, ардағым,
Бабалардың жалғастырар арманым.
Сан ғасырда қалпын бұзбас қадірім,
Өткенімді бүгін менен жалғадым.
Енді тақпақтарға кезек берейік:
1 – оқушы Қазағымның салт – дәстүрі жаңғырған,
Тәлімді ой сынағы, тәрбие көзі қалдырған.
Салт – дәстүрді ардайық ағайын,
Қазақ атты үлкен – кіші балдырған.
2 – оқушы Жиналыппыз сәтті күні бәрімізде,
Үлкен, кіші, жасымыз, кәрімізде.
Төрлетіңіз қадірменді қонақтар,
Гүл – гүл жайнап, мына біздің төрімізге.
3 – оқушы Туған соң адам боп,
Білімсізден жаман жоқ.
Ел дәстүрін білмесең,
Жұрт айтады надан деп.
4 – оқушы Ата – бабаң ардақты,
Жамандыққа бармапты.
Ардай тұтып салт – дәстүрді,
Ата жолын жалғапты.
5 – оқушы Бауырласқан тәніміз,
Бұзылмаған антымыз.
Кең даланың ежелгі,
Қазақ дейтін халқымыз.
Өзге ұлттай біздің де,
Бар дәстүрмен салтымыз.
Ән: Алтын ана Орындайды: Набатова Ұлболсын.
Жүргізуші: Мәңгі толы қазағымның ғұмыры,
Сан асылдың ашылып тұр ғұмыры.
Кеше ғана керексіз ғып тастаған,
Ғажап екен әдебі мен ғұрыбы.
Атамыз қазақ тәрбиеге, салт – дәстүрге ерекше көңіл бөлген. Ерте кезде жазу, сызу болмағанда да баланы отбасында отырып – ақ тәрбиелеген. Ырымдар мен тыйымдар, алғыс – тілектер, мақал – мәтелдер арқылы тәрбие берген.
Ырымдар мен тыйымдар.
- Сәби шалқасынан алаңсыз ұйықтаса, белгілі азамат болып өседі.
- Бүк түсіп ұйықтаса – уайымшыл, жігерсіз болып шығады.
- Етпетінен ұйықтаса – ойшыл болады.
- Аяқ – қолын еркін созып ұйықтаса – болашақта батыр, кемеңгер болады деп болжаған.
Жүргізуші: Сонымен біз ырымдар мен тыйымдарды біліп, оларды әрдайым жадымызда сақтауымыз керек.
Түркі халқына ортақ балаға қатысты ырым - тыйымдар
Қазақы ырым-тыйымдардың лингвомәдени мәні
Қазақ халқының ырымдары мен тыйымдары
Жолға қатысты ырым - тыйымдар
Тыйым сөздер
Қазақтың тыйым сөздері
Қазақы ырым-тыйымдардың – діни-философиялық астарлары
Тыйым сөздердің жалпы сипаты, олардың ерекшеліктері
Қазақ халқының ырым-тыйымдары
Қазақ халқының ұлттық бас киімдері
Бу қазандықтары мен шаң дайындау жүйелері есебі
ТҮМЕН ҰЛЫ МҮДЕ ҚАҒАН
Диалектика — даму мен ең жалпы байланыс жөніндегі ілім
Қазақстан Республикасының заңдарын сақтауын тексерулерді ұйымдастыру мен жүргiзу ережесi
Бухгалтерлік есептің концепциялары мен принциптері
Қаржы-несие мекемелері рыноктық экономиканың негізгі элементі ретінде
Тергеушінің тергеу бөлімінің бастығымен және анықтау органдарымен өзара әрекеттесуі
Ақшаның мәнi мен пайда болу тарихы
Валюталық нарықтың және валюталық операциялардың ерекшеліктері мен дамуы
Тауарлық – материалдық қорлар есебі мен аудиті және олардың жетілдіру жолдары