Әкемнің кішкентай кезі

Аялы алақан
Бақыт туралы ой
Әр адам бақытты өзінше түсінеді… Ал мен үшін мына өмірдегі бақыт деген ұғымның астарында ата - анам тұрады. Ол кісілердің қуанышы – менің қуанышым, қайғысы – менің де қайғым. Мені ананың аялы алақаны мен әкенің қамқорлығынан айырылған қазағымның қаракөз қыздары мен қарадомалақ балаларының жайы алаңдатады. Олар бақыт деген ұғымды қалай түсінеді?

Жолым түсіп, Балалар үйінің жанынан өтіп бара жатып, әп - әдемі, сүйкімді, асыр салып ойнап жүрген балғындарды көрдім. Жәудіреген көздерінен болашаққа деген зор сенімнің ұшқынын байқасам да, жанарларынан мен күткен нәрсені көре алмадым. Нені дейсіз ғой? Ананың ыстық алақаны мен әкенің жылы құшағынан сезілетін бақыттың нышаны, отбасы жылуы. Сосын, іштей: Өмірдің басқа салған сынағы болғанымен де, мұншалық тағдыр тәлкегіне бауыр еті баласын қиып тастайтын қандай ата - ана екен деп қапаландым. Осы орайда, есіме әкемнің бір әңгімесі түсіп отыр.
Әкемнің кішкентай кезі. Жасынан құс біткеннің балапанына құмар болған екен. Кіп - кішкентай қанаттарын серпіп, сүп - сүйкімді балапандарды көрсе, бағып көрмекші болып, үйге алып кетіп, балапанның нені жемтік қыларын білмей өлтіріп алып, талай рет обалына қалған көрінеді. Жайлауда мал бағып жүрген кезім еді, – дейді әкем. – Бір күні үйдегі сиырымыз жоғалды. Жоғалған малды іздеуге атам астыма асау жылқыны мінгізіп жіберді. Шілденің ми қайнатар ыстығы. Лекер деген жазық бар еді. Сол жазықта сиырды таба алмай, шаршап, ыстыққа шыдамай келем. Бірде, алыстан артынан жалғыз балапанын ерткен тырнаны көрдім. Балалық қой, жанына дереу жетпек болдым. Тырна мені бірден байқады. Балапанына тиіспесін деген ниетпен, қанаты сынған құстың кейпін жасап, қанатын ауырсынып, жер сүйретіп, қауырсындарының артына балапанын тыға қойды. Қулығына таңданып, аттан лезде түстім де жанына бардым. Аналық махаббаттың құдіретін айтсаңшы, жарықтық балапанын шөптің арасына тыға қалып, өзінің ауырсынған қанатымен қалқалай қойды. Мен де тайсалмай, балапанды алмақ оймен құсқа жақындадым. Зәресі зәр түбіне түсіп, тыпырши бастаған тырнаны көріп, балапанын алып бағатыныма өзімше іштей масаттанып қоям. Қолымды созып едім, тырна қолымды шоқып қалды. Оқыстан болған соң абайсызда қолымнан аттың шылбырын жіберіп алдым. Өзі де асау жылқы басы ауған жаққа шаба жөнелді. Аттан айрылып, мынадай қайнаған күнде ауылға жете алмай қалармын - ау деген ой тырнаның балапанын аламын дегенімді ұмыттырып жіберді. Ойқастап шауып бара жатқан атты қуа жөнелдім. Жануар да жаратылыс емес пе, жағдайымның мүшкіл екенін сезсе керек біраз жерге барып оқыраңдап тоқтай қалды. Әлгі құстың балапанын сол сәтте әлдебір құдірет сақтап қалғанына таңданып, жануардың мейірімділігіне ішім жылып үйге аяңдадым… .
Әкемнің әңгімесінен не байқадыңыз? Тіпті құс екеш құс та өз баласын қауіптен қорып, аналық қамқорлық танытуды, мейірім көрсетуді біледі. Ал адамзат ше? Кейбір қаракөз қыздарымыз өздері жаза басқан бір қателік себебінен әлі де ес жимаған балапанын Балалар үйіне тастап кете барады, әттең… Сонда әкемнің әңгімесіндегі жануар екеш жануардан нашар болғаны ма? Сол балалар оларға біреудің келіп: Киін, саған анаң келіп тұр деп айтқанын аңсайды емес пе? Олар бақыт дегенді ата - ананың жанында болу деп түсінеді. Тағдыр… Бірақ қаршадай балалар өмірдің өздеріне дайындаған сынағын басынан өткеріп жүр. Адамзаттың бәрін сүй бауырым деп (Абай) демекші, қазіргі қоғамдағы адамдар сол балаларға азғантай уақыттарын бөліп, көңілдеріне қуаныш орнатуда, оларды қанаттарының астына алып, бақыттың дәмін сездіруде бір - бірімен жарысса екен. Пайғамбарымыз Тек Алла разылығы үшін жетімнің басын мейірімділікпен сипаған адам, қолының тиген шаштарының санындай сауапқа қауышады деген. Ендеше, Алланың разылығына асығайық…
Авторы: Анеля ИЛЬЯСОВА
Дереккөзі: http: anatili. kazgazeta. kz

Ұқсас жұмыстар

Гәкку

Төлен Әбдіковтің «Әке» повесіндегі азалау дәстүрінің көркем шығарма өзегіндегі орны

Абайдың әдеби ортасы мен ақындық мектебі

Әбдіжәміл Кәрімұлы Нұрпейісов

Әуенімен әйгілі әбілқайыр әулеті

Бөдене құсының емдік қасиеті

Әбілхан Қастеев өмірі

Ұрпақ тәрбиесі – ұлт болашағы

ТҰРСЫН ЖҰРТБАЙ - ҒАЛЫМ, ЖАЗУШЫ

Әлима Қабылқызы

Тынық мұхиттағы соғыс кезіндегі Оңтүстік Шығыс Азиядағы Жапонияның сыртқы саясаты