Теңдеу және оны шешу

4 сынып
Сабақтың тақырыбы: Теңдеу және оны шешу. Жанама түрде тұжырымдалған есептерді теңдеудің көмегімен шешу.
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Есепті теңдеу құру арқылы шығаруға машықтандыру және оқушыны белгісіз санды таба білуге үйрету;
Дамытушылығы: Оқушылардың шығармашылық және логикалық ойлау қабілеттерін дамыту. Пәнге деген қызығушылығын арттыру;
Тәрбиелігі: Оқушыларды ұлттық негізінде адалдыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, көрнекілікпен түсіндіру, топпен жұмыс.
Пәнаралық байланыс: еңбек, ән, ана тілі, дүниетану
Көрнекілігі: геометриялық фигуралар, шарлар, ұя макеті, балапандар суреті

Сабақтың барысы:
І. Психологиялық дайындық.
Оқушыларды сабаққа дайындау
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. № 9 есепті дәптерлерінен оқыту, тексеру.
ІІІ. Жаңа сабақ. Сөзжұмбақ шешу.
Көпбұрыштың қабырғасының қосындысы. (Периметр)
Ереуіл атқа ер салмай,
Егеулі найза қолға алмай,
Еңку - еңку жер шалмай... деп жырлаған ақын кім? (Махамбет)
ІІ жақ тәуелдік жалғауы (ң)
Ұзындық өлшем бірлігі (дециметр)
Сандармен амалдардан құрастырылған жазу. (өрнек)
Қазақстан қорығы (Наурызым)
Ал, оқушылар, сонымен қызыл тор көзден қандай сөз шықты?
Теңдеу
Онда бүгінгі сабағымызда да теңдеу шешуге әрі қарай есептер шығарамыз.

ІV. Жаңа сабақ тақырыбымен, мақсатымен таныстыру. Жаңа сабақты бұрынғы өткен сабақпен байланыстыра отырып түсіндіру.
Оқушылар мына жерден не көріп тұрсыңдар?
Ия, балапандар ұяларынан түсіп қалыпты.
Ендеше көмектесеміз бе?
Ол үшін әрбір балапанның тапсырмасын орындай отырып, оларды ұяларына салуға көмектесесіңдер.
Ұранымыз: Тездет, бірақ қателеспе

V. Топпен жұмыс. № 1 есеп (теңдеуді шеш және тексер)
І топ (1 балапан)
х+20*8=2600
х* (40 4)=12600
ІІ топ (2 балапан)
40*6+х=9400
(190 - 90)*х=38600
ІІІ топ (3 балапан)
Х - 560 7=20000
3090 10 - х=209
ІV топ (4 балапан)
х (36+64)=543
19200 10 х=10

VІ. Тақтамен жұмыс. (5 балапан)
Үшбұрыштың қабырғасы 3 см - ден, ал оның үшінші қабырғасы х см. Үшінші қабырғасын 4 есе көбейткенде шыққан жаңа үшбұрыштың периметрін өрнек түрінде жазу.
Р=3см+3см+(х*4) см;

VІІ. Математикалық диктант. (6 балапан)
(Өзін - өзі тексеру) Өрнек түрінде жаз:
а) а - ның 80 - ге бөліндісін 5 есе арттыр.
(а 80)*5
ә) 90 мен с - ның қосындысын 60 - қа көбейт.
(90+с)*60
б) 70 - тің 5 - ке бөліндісіне 42 - нің х - ке бөліндісін қос. (70 5)+(42 х)
г) 984 пен 324 - тің қосындысын а мен 412 қосындысына бөл. (984+324) (а+412)

VІІІ. Оқулықпен жұмыс
№ 5. Есептің шартын құрып, жауабын табамыз. (7 балапан)
Басқұрдың ұз.- 3м5 есе қысқа
Қыл арқан -?
Шешуі: 3*5=15
Жауабы: Қыл арқанның ұзындығы 15 метр.
Осы есепке ыңғайлы тәсілмен теңдеу құрамыз.
х 5=3
х=3*5
х=15
15 5=3

ІХ. Суретпен жұмыс (8 балапан)
6 кесе - 180тг
8 кесе -? ТГ
Шешуі: 180 6=30;
8*30=240
Жауабы: 8 кесе 240 теңге тұрады.

Х. Кім жылдам? ойыны. Қалдықпен бөлуді орында:
І топ --------------ІІ топ---------------- ІІІ топ ----------------- ІV топ
529 4= ---------- 1437 6=------------358 3= ---------------- 40978 8=

Фигуралардың ауданын тап.
Екі фигурадан құрылған шаршы және тік төртбұрыш
2см*2см+3см*2см=10см
Үлкен тік төртбұрыш және кіші тік төртбұрыш.
2см*4см+1см*2см+1см*2см =12см

ХІ. Сабақты қорытындылау.
Тест жұмысы
Қай фигураның ауданы болады?
а) дөңгелек
ә) шеңбер
б) қисық сызық
2. Қалдық неден кем болуы тиіс?
а) бөлінгіш
ә) бөлгіш
б) бөлінді
3. Теңдеудің шешуін тап: х*9=9009
а) 1001
ә) 3003
б) 1000
4. Қабырғалары 4дм және 8дм болатын тік төртбұрыштың периметрін тап:
а) 24дм
ә) 26дм
б) 32дм

ХІІ. Шығармашылық тапсырма.
Логикалық есеп.
Үстелдің 4 бұрышы бар. Бір бұрышын кесіп тастасаң, неше бұрыш қалады?
Екі стақанға бірдей су құйдық. Оның біреуін тарелкаға төңкердің. Қайсы стақанда су көп? Неге? (Дәлелдеу)
Міне, оқушылар барлық балапанға көмектестік. Құстар - біздің досымыз, сондықтанда әркез қорғап, көмектесуіміз қажет.

ХІІІ. Бағалау
ХІV. Үйге тапсырма: