Паскаль тілінде нақты типті анықтау операторы

“Үйірменің үйретері көп”
Үйірменің мақсаты: Компьютерді пайдаланып түрлі есептерді шығару кезеңдерін үйрету арқылы өз бетімен ізденушілікке, программа құра білуге дайындау. Сонымен қатар оқушылар әр асулардың тапсырмаларын орындау арқылы, нәтиже шығара отырып көрсеткіштерге жетіп, асып түсуі қажет.
Сендер менің байлығым – оқушыларым,
Үміт еткен мақсатым, бар арманым.
Мен жетпеген шыңдарға сендер жетсең,
Орындалар өмірде бар арманым.
Ұйымдастыру кезеңі: 1. Асу – “Еске салсақ”
2. Асу – “Кім жылдам”
3. Асу – “Адасқан сөздіктер ”
4. Асу – “Мен білем”
5. Асу – “Кім программист”
6. Асу – “Құрастыра білуде өнер”

І - топ: Алгоритм тобы
Ұраны: Жарыс десе жанамыз
Бүгінгі күн жарыста алғырлықпен аламыз.
Сәлемі: Кластас ерігіп жүрме бос,
Қол ұстас, бірігіп тізе қос.
Жеңіспен мәреге барайық,
Жеңістің ұранын салайық.

ІІ - топ: Паскаль тобы
Ұраны: Қандай сынақ болса - дағы беріспе,
Әрқашанда үміткерміз жеңіске.
Сәлемі: Біз дайынбыз бұл сайысқа достарым
Көрсетеміз бізде қандай күш барын
Алға қойған мақсатымыз бір екен,
Сәтті болсын сапарымыз әрдайым!

1. Асу – “Еске салсақ” деп аталады. Бұнда өтілген үйірмедегі жұмыстарды еске сала отырып, орындайтын тапсырмалар беріледі
Алгоритм сұрақтары
1. Алгоритм дегеніміз?
2. Алгоритм жазылу жолы?
3. Блок - схема дегеніміз?

Алгоритмін құру
1. “Сабаққа дайындалу” алгоритмін құру (Алгоритм тобына)
2. “Шай қайнату “ алгоритмін құру (Паскаль тобына)
Алгоритмдік есептер
1. а) y=(5x2 – 4)(x2 + 7)
2. b) y=(4x + 2) 2 + x3
2. Асу – “Кім жылдам” Бұнда берілген Математикалық өрнекті Паскаль программалау тіліне аударады. Қай топ бұл асудан өтетінін байқаймыз.

Білімнің ұшқырлығын танып сен,
Асып – тасып, асықпа, қалыспа сен.
Уақыт деген зымырап, зулап жатыр,
Шапшаңдық бұл сайыста керек екен.
Бұнда өрнекті есептеу арқылы нәтижеге ұмтылуы қажет

Берілген өрнекті есептеңдер?
1. 14 mod 5 =
2. 54 mod 4 =
3. 10 div 3*5 =
4. 8+4 div 10 =
5. 11 div2*5 mod 2 =
6. 16 mod 4+18 div 9 =
7. 16 div 2*5 mod 2 =
3. Асу –“Адасқан сөздіктер” деп аталған асудың шартында тез әрі жылдам,
кім қанша сөздіктер жинайтынын байқау қажет.

4. Асу – “Мен білем” бөлімінде алдағы шарттарға қатысы бар шағын ғана тест беріледі. Оны сол жерде ойланбай, тез жауап беруі қажет.
1. Паскаль тілінде айнымалыларды сипаттау бөлімі қай қызметші сөзден басталады?
а) Var б) Const в) Label г) Begin д) Type
2. Паскаль тілінде жазылған дұрыс өрнекті көрсетіңіз?
а) Y: = 2*cos(x - 2) б) Y = 2*cos(x2) в) Y: = 2cos(x - 2) г) Y: = 2cosx - 2 д) Y: = 2*соsx - 2

3. Паскаль тілінде нақты типті анықтау операторы?
а) Integer б) Real в) Char г) Boolean д) Type
4. Паскальда берілгендерді енгізу операторы?
а) Read б) Write в) Begin г) Var д) If, Then, Else
5. Мына өрнек Y=x3 Паскаль программасында қалай жазылады?
а) Y:=x*x*x; б) Y:=x^3; в) Y:=x**3; г) Y:=SQR(x*x*x); д) Y:=SQRT(x);
5. Асу – “ Кім программист ” Оқушылар бірден компьютерде PASCAL ABC программасында теру керек. (Кім бірінші немесе қай топ тез орындап болар екен)
Д и к т а н т
Шардың радиусы берілген. Көлемін табу бағдарламасын жаз
1. Программаның аты – Esep1
2. Тұрақтылар бөліміне РІ тең 3, 14
3. Айнымалылар бөлімі
4. Шар радиусы нақты сан
5. Шар көлемі нақты сан
6. Операторлар бөлімін аш
7. Шар мәнін енгізуге ұсыныс
8. Шар мәнін енгізу (оқу үшін) операторы
9. Шар көлемін есептеу формуласы – V:=4*Pi*r*r*r;
10. Нәтижені экранға шығару, шығару форматы б - ша нәтижеге 8 орын беріледі, ал бөлшек бөліміне 3 орын береміз - Writeln(‘V=, ’ V: 8: 3);
11. Бағдарламаның соңы

Программасын енгізіп, нәтижесін алу
Program Esep1;
Const Pi= 3. 14;
Var r, v: real;
Begin
Writeln(‘r - man engiz’);
Readln (r);
V:=4*Pi*r*r*r;
Writeln(‘V:=’, V: 8: 3);
End.
6. Асу – “Құрастыра білу” де өнер Үйірме жұмысын бекіту мақсатында мына программаларды құрастырып нәтижесін шығарып көрсету қажет.

Сайысқа түскенменен топ балалар,
Ішінен жүйрік шыққан, орын алар.
Ендеше бүгінгі өткен сайыстың да,
Бабы мен бағы жанған баласы бар
Олай болса, ортаға шақырайық
Есімін баршаңызға танытайық
Ерекше білімі мен білігі үшін
Алғыс айтып, қошемет танытайық.
Асулардың асуынан өткен әр балалар жеке - жеке номинация тағайындалады (Ізденімпаздығы, Белсенділігі, Шапшаңдығымен, т. б) көзге түскені үшін марапатталады.