Қарлұқ Алтайды мекендеген халық

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы (7 сынып)
Мақсаты:
Білімділік: Қарлұқ қағанаты тарихымен таныстыру, қағанат халқының шаруашылығы және мәдениетін түсіндіру, берілген білімді жүйелеу.
Дамытушылық: Түйінді ой айта білуге, өзіндік пікір қалыптастыруға жетелеу, шығармашылық ізденісін арттыру. Тарихи деректер бойынша тұжырым жасай білу дағдысына үйрету.
Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, мейірімділікке баулу.
Еңбексүйгіштікке, ерлік пен елдікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың әдісі: МОТ әдістері, СТО әдістері
Көрнекілігі: Орта ғасырлардағы Қазақстан картасы, интерактивті тақта,
тақырыпқа сай суреттер
Пәнаралық байланыс: география, әдебиет, технология, бейнелеу

Барысы:
І. Ұйымдастыру.
ІІ. Үй тапсырмасы бойынша жұмыс. (Білім биржасы)
1. Қағанат халқының құрамына қандай тайпалар енді?
2.“Күлтегін” жазуында түргештер туралы не дейді?
3. Қағанат қалай құрылды?
4. Қағанаттың құрылымы
5. Сұлу қаған (715 - 738) билік еткен кезең туралы баянда
6. Атлах шайқасы туралы не білесің?
7. Қағанаттың халқы шаруашылықтың қандай түрлерімен айналысты?
8. Қағанаттың халқы шаруашылықтың қандай түрлерімен айналысты?
9. Түргештердің ақша шығаруы туралы айтып бер
10. Ерте орта ғасырлардағы Қазақстан жеріндегі мемлекеттер

ІІІ. Жаңа сабақ.
Жоспары:
1. Қарлұқ қағанатының құрамы, орналасқан жерлері.
2. Қағанаттың саяси жағдайы.
3. Шаруашылығы.
4. Мәдениеті.

Алғашқы дерек ІІ ғасырда грек ғалымы Птоломейдің “География” еңбегінде: “Қарлұқтар Алтайды мекендеуші халық”
Алғашқы дерек ІІ ғасырда грек ғалымы Птоломейдің “География” еңбегінде: “Қарлұқтар Алтайды мекендеуші халық”

Қытай дерегі
Бұлақ руы Алтай тауының баурайын мекендеген.
“Таншу” әулеттік хроникасы.
Түрік тілдес тайпалардың бірі; бұлақ, жікіл, ташлық
Араб - парсы дерегі
Қарлұқ - ежелгі түріктер
Әл - Марвази араб тарихшысы
Қарлұқ құрамында 9 тайпа енген: Үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін, тухси.
Лазана, фаракия рулары

Шаруашылығы:
• Жартылай көшпелі, жартылай отырықшы мал шаруашылығы
• Отырықшы егін шаруашылығы

ІҮ. Бекіту. “Бағдаршам” ойыны
Топтастыру тесті
1. Қарлұқ Алтайды мекендеген халық.
2. Қарлұқ құрамына тоғыз тайпа енген.
3. Қарлұқ – ежелгі Түріктер
4. Бұлақ руы Алтайды мекендеген
1. Араб - парсы дерегі
2. Қытай дерегі.
3. Әл - Марвази - араб тарихшысы
4. Птоломей - “География” енбегі
Тарихи сынақ хат
Қағанаттың орталығы... қаласы болды. Қарлұқтар елінде... қала мен қоныс бар. Қарлұқтарда аталар зиратының басына... тастан жасалған... мүсіндер қою кең таралған. Қашқардың түрік билеушілері... жылы... қаласын басып алып, Қарлұқ қағанатын талқандады
Венн диаграммасы
Ү. Қорытындылау.
ҮІ. Бағалау.
ҮІІ. Үйге: 25. Ойтолғаныс. “Менің Қарлұқ қағанатына барғанда көргендерім...” эссе жазу