Ботакөз құрақ
Сабақтың тақырыбы: Құрақты тігіп дайындау және қолдану.
Сабақтың мақсаты: Құрақтың түрлерімен танысу, Құралған бұйымды астарлау жолын үйрену. Тарауды қорытындылау.
білімділігі: Құрақ құрау өнерінің шеберлігімен, ұлттық өнермен танысу.
дамытушылық: Құрақ өнерін жетілдіруде оқушылардың ою – өрісін дамыту.
тәрбиелілік: Құрақ өнері арқылы қыз баланы әсемдікке, кез - келген затты қиюластыра білуге, ерінбеуге шебер болуға баулу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Пән аралық байланыс: Математика, бейнелеу өнері.
Сабақ көрнекілігі: құрақтың түрлі үлгілері, түрлі — түсті маталар, астарлық мата, мақта, көшпелі тақта, қоржын, асық, құрақ үлгілер буклеті, қайшы, бор, өлшегіш таспа, ине, жіп, қалам, бағалау
бетшесі, т. б. керекті құралдар
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
а) Сабаққа қатыспаған оқушыларды белгілеу.
ә) Сабаққа дайындығын тексеру құралдарын толықтыру.
б) Қауіпсіздік ережелерін сақтау.
в) Бағалау бетшесін таныстыру.
ІІ. Кубизм әдісі. Оқушылардың білімін бақылау сұрақтары.
Пысықтаңыз. Сұрақтар.
ІІ Суреттеңіз. Құрақ түрлерін ата.
III Салыстырыңыз. Венн диаграммасын қолдану.
IV Анықтаңыз. Сарамандық жұмыс.
III. Сарамандық жұмыс.
1 Кіріспе нұсқа.
1. Құрақ бөлшегіне астар қию жолдары.
2. Астар мен құрақ бөлігін біріктіру. Көктеу.
3. Құрақ көрпеше немесе жастық ішіне мақта немесе жүн салу.
4. Ашық жерлерін біріктіру.
5. Буйымды дайындау.
2 Ағымды нұсқа.
1. Техникалық қауіпсіздік ережелерін қайталау.
2. Құрақ бұйымын астарлық шыт матаның бір шетінен орналастырып, жиектеп сызып аламыз.
3. Сызылған сызық бойынша матаны қиып алу.
4. Қиылған астар мен құрақ бөлшегін оң бетімен беттестіріп, теріс бетінен шетін 1 см тігіске есептеп сызу.
5. Сызылған сызық бойымен көктеп тігіп шығу.
6. Бір шетінен 10-15см тігусіз жер қалдыру.
7. 10 – 15 см тігіс жерден бұйымды оң бетіне айналдырып, ішіне тегістеп жүн немесе мақта салып ашық жерін ішкі тігіспен тігу.
IV. Қорытындылау.
V. Бағалау, үйге тапсырма.
Сабақтың жүрісі. Тақтадағы сабақ жоспарын таныстыру.
Бағалау бетшесімен таныстыру.
____________
Бағалау бетшесі.
Оқушының аты – жөні.
Пысықтаңыз. Суреттеңіз. Салыстырыңыз. Анықтаңыз. Қорытынды.
5, 10 ұпай. 10 ұпай. 5, 10 ұпай. 15, 20, 25 ұпай. ұпай.
ІІ. Кубизм әдісі.
Пысықтау.
Оқушылардың білімін бақылау сұрақтары.
1. Құрақ дегеніміз не?
2. Құрақтан қандай бұйымдар жасауға болады?
3. Құрақтың қандай түрлерін білесіңдер?
4. Құраққа мата қалай таңдалады?
5. Құрақтар бір – біріне қалай біріктіріледі?
6. Құрақ неліктен ортасынан бастап құралады?
7. Жиектеме не үшін қажет?
8. Сүреттегі құрақтарды ата.
9. Құрақтардың ерекшеленуі.
10. Құрақ құрағанда қандай талаптарды орындау қажет?
11. Құрақ құрау өнерінің неше түрі бар?
12. Құрақ құрау өнері тек қазақ халқында ма әлде...?
13. Құрақты қию үшін қандай құралдар қажет болады?
14. Құрақ бұйым әдемі болу үшін не керек?
Суреттеу.
Ботакөз құрақ. Математикалық фигуралары бар, ортасы төрт бұрышты шетіне үшбұрыш тігілген, жиектеме тігісі бар үш түрлі матадан тігілген ботакөз құрақ.
Гүл құрақ. Алты қырлы фигурадан тұратын, жиектеме тігісі бар, үш түрлі матадан тігілген гүл құрақ.
Бауырсақ құрақ. Ромб, үшбұрышты, төрт бұрышты фигуралардан құралған шетінде жиектеме тігісі бар, бес тірлі матадан тігілген бауырсақ құрақ
Салыстыру. Венн диаграммасы.
Ши құрақ. Ортақ қасиеті. Жұлдызша құрақ
1. Мата. 3 түрлі 1. Мата. 3 түрлі
2. Ұзындығы көлеміне 2. Ұзын. көлеміне байланысты
байланысты ұзарады №2 ұзарады
3. Ені. енсіз өзгермейді. №3 3. Ені. енсіз өзгермейді.
4. Ұсақ бөлшектері №4 4. Ұсақ бөлшектері
5. Тігілуі. ортасынан басталады №5 5. Тігілуі. ортасынан басталады.
6. Жиектеме тігісі бар №6 6. Жиектеме тігісі бар
III. сарамандық жұмыс.
Астарды қияр алдында матаны жайып үстіне құраған бұйымды орналастырамыз. Құрақ жиегінен жиектеп сызып, сызық бойынша қиып алынады. Қиылған астармен құрақ бұйымды оң бетімен беттестіріп шетіне 1см тігіс есептеп сызып шығамыз, сызылған сызық бойынша көктеу керек. Ал құрақ көрпешенің арасына мақта және жүн салу үшін бір шетінен 10-15см тігілмеген жер қалдыру керек. Бұйымның ашық жерінен жүн немесе мақта салынады. Егер жүн салатын болсақ жақсылап жуып, тазалап кептіріп алу керек. Кепкен жүнді түтіп көрпеше ішіне тегістеп салу керек. Көрпешенің жүнін салғаннан кейін ашық жерін ішкі тігіспен тігеді. Үлкен көрпеше болса, көрпешенің үстінен ұзыннан тепшіп тігеді.
IV. Қорытындылау.
Сонымен қатар құрақ құрау адамды үнемділікке үйретеді. Кішкентай мата қиындысынан сәнді заттар жасау қабілеттілікке тәрбиелейді. Өз қолдарымен жасаған бұйым әрқашанда ыстық болады. Сондықтан уақыт тауып жиі – жиі құрақ құраумен, тігін тігумен айналысқан жөн.
Ал жақсы оқушылар мынадай сұрақтарға жауап берейік.
1. Құрақ өнерін астарсыз тігуге болама?
2. Астарды қалай қиямыз?
3. Бұйымды тіккенде тігіске неше см алу керек?
4. Көрпеше тігу үшін ішіне не салынады?
5. Оны қалай саламыз?
6. Жүнді жуу қажет пе?
7. Ал мақтаны ше?
V. Бағалау. Үйге тапсырма. Құрақты тігіп аяқтау.
Құрақ құрау түрлері және оның тұрмыстағы орны
Мектеп алды даярлығында балаларды матадан құрақ өнеріне үйрету
Ұлттық қолөнер
Құрақ көрпе
Қазақтың ою - өрнегінің мәні мен мағынасы
Құрақ түстерінің үйлесімділігі
Бейнелеу өнері сабақтарында ұлттық қолөнер туындыларын қолдану
Қазіргі киім үлгілеріне ою-өрнектерді әсемдеп безендіру түрлері
Қазақтың дәстүрлі қоңыр ою – өрнектері
Ұсақ қол моторикасын дамытудың жолдары
Бір уақытта Ботакөз Алакөзге келіп
Көкше құрақ