Абылай ханның шын аты кім

Ана тілі

Сабақтың тақырыбы: Қазақ батырлары.
Мақсаты: Оқушыға қазақ батырларының ерлігі туралы мағлұмат беру.
Білімділігі: Өлеңдегі негізгі ойды анықтай білуге, ойын жүйелі түрде баяндай білуге үйрету.
Дамытушылығы: Оқушылардың логикалық ойлау, сөйлеу дағдысын жетілдіру.
Көрнекілігі: Қазақ батырлары, қару - жарақ суреті, интерактивті тақта.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, ойын.

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық көңіл - күй.
Үлкенге де сіз,
Кішіге де сіз.
Сәлем бердік сіздерге,
Құрметпенен біз.
Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабаққа қатысты құрал - жабдықтарын даярлату.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
Сұрақ - жауап арқылы үй тапсырмасын пысықтау.
1. Абылай хан кім болған? ( Қазақтың ханы болған).
2. Абылай ханның шын аты кім? (Әбілмансұр).
3. Абылай хан қай жылы дүниеге келген? (1711 жылы).
4. Абылай ханның әкесінің аты кім? Қай жерде билеуші болды? ( Уәли, Түркістанды билеген).
5. Абылай хан кімдермен шайқасқан? (Жоңғарлармен, қалмақтармен).
6. Абылай кімдердің ақылына жүгінген? (Төле, Қазыбек, Әйтеке билердің ақылына жүгінген).

Үш бидің басын біріктірген кім?
ІІІ. Жаңа сабақ.
Ой шақыру:
- Ендеше балалар, бүгін біз қазақ батырларымен танысамыз. Батыр деп бір кімдерді атаймыз? Ерлік жасаған, елін, жерін сыртқы жаудан қорғаған ер жүрек батырларды айтамыз. Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай, Алпамыс, Қобыланды, Амангелді, Исатай, Махамбет деген көптеген батырларымыз бар.
Қазақ батырлары
↓
Қаракерей Қабанбай,
Қанжығалы Бөгенбай,
Шапырашты Наурызбай.
Өңкей батыр жиылып,
Абылай салды жарлықты.
Үш жүздің басын қосқан Абылай хан – Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай батырлардың ерлігіне сүйенген. Қазақ батырлары атты өлеңді жазған Бұқар Жырау атамыз Абылай ханның кеңесшісі, ақылшысы болған.

Бауыржан, Әлия, Мәншүк сынды ұлдарымыз бен қыздарымыз көп болған. Оларға Кеңес Одағының батыры деген атақ берілген. Елін жерін жаудан қорғаған, елі жері үшін қанын төккен батырларымыз.

ІV. Сергіту сәті.
Мақал - мәтел жарысы:
Батыр бір рет өледі,
Қорқақ мың рет өледі.

Батыр туса – ел ырысы,
Жаңбыр жауса – жер ырысы.

Шешен сөз бастар,
Батыр қол бастар.

Батыр майданда шынығады,
Болат қайнауда шынығады.

V. Ой толғаныс.
Ер қаруы – бес қару.

Батырларымыз елді жаудан қорғағанда мына қаруларды қолданған. Садақ, найза, қылыш, айбалта, шоқпар. Ер азаматтың – бес қаруы сақадай сай болған.
Еліне жау шапқанда жерін елін қорғап қалған.

VІ. Дәптермен жұмыс.
145 - жаттығу.
Жер көгерді. Ағаш гүлдеді. Бақта құстар сайрады. Балалар ойнады. Асылтай мен Еркебұлан гүл терді.
146 - жаттығу.
Үлкен – кіші
алыс – жақын
Кең – тар
жақсы – жаман
Жуан – жіңішке
ақ – қара
Ұзын – қысқа
қалың – жұқа

VІІ. Қорыту.
Аттардың иесін табыңдар.

1. Заттың атын білдіретін сөздерге қандай сұрақ қойылады?
2. Заттың қимылын білдіретін сөздер қандай сұраққа жауап береді?
3. Қандай? Қай? Сұрақтарына жауап беретін сөздер тауып атаңдар.
4. Қанша? Неше? Нешінші? Сұрақтарына жауап беретін сөздер тауып атаңдар.

VІІІ. Үйге: Қазақ батырлары
ІХ. Бағалау
Оқушылардың сабаққа деген қызығушылығына, белсенділігіне қарай мадақтай отырып бағалау.