Бесік тойы. Қазақ халқы - рухани зор байлықтың мұрагері

Тақырыбы: Салт – дәстүрдің тәрбиелік мәні
Мақсаты:
Оқушылардың бойына халқымыздың рухани байлығын сіңіре отырып ата - дәстүрін танып білуге, ардақтауға құрметтеп, мақтан тұтуға тәрбиелеу;
Имандылық пен адамгершілікке, аталы сөзден ғибрат алуға, әдептілікке, сыпайылыққа тәрбиелеу.
Оқушылардың ой - өрісін кеңейту, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Түрі: дөңгелек үстел басындағы ой бөлісу.
Әдіс тәсілі: сауалнама жүргізу.
Көрнекілігі: Қазақтың ұлттық бұйымдарына арналған презентация, бейне роликтер салт - дәстүрге арналған.
Мұғалім: Құрметті ұстаздар, оқушылар, Бүгінгі Жастар тәрбиесі – қазақы салт - дәстүрде атты дөңгелек үстелімізді бастауға рұқсат етіңіздер. Дөңгелек үстелімізді қазақтың әні Қазағымның дәстүрлері атты әнмен ашсақ деп отырмын.
Қай заманда болмасын адамзат алдында тұратын ұлы мұрат – міндеттердің ең бастысы - өзінің ісін, өмірін жалғастыратын салауатты, саналы, ұрпақ тәрбиелеу. Тәрбие үрдісінде ғана адам рухани жетіледі. Жасөспірімдерді жан - жақты қабілетті, әдепті азамат етіп өсіруде халықтық салт - дәстүрлердің, тыйым сөздердің тәлім - тәрбиелік, білім - танымдық рөлі орасан зор. Ұлттық тәрбие салт - дәстүр, әдет - ғұрыптарды сақтап, мейірімді парасатты болуға, адамгершілікке, имандылыққа баулиды. Қазақ халқы - рухани зор байлықтың мұрагері. Ежелгі ата - бабаларымыздың салт - дәстүрлері, даналық сөздері және әдеп ережелері сан ғасыр бойы өз ұрпағын өнегелі де өнерлі, ар - ожданы жоғары, намысқой азамат етіп тәрбиелеп келгені тарихи шындық. Міне, осының бәрін ой таразысына сала отырып келесі кезегімізді оқушыларға берсек.
Бесік тойы.
Саулнама:
Бесікке салу рәсіміне кімдер жиналған?
Ертеде қазақтар баланы бесікке салғанда бесіктің үстін немен жауып қойған?
Бесікке салған адамға үй иесі өзінің ризашылығын қалай білдірген?
Баланы бесікке салу тойы да барынша салтанатты түрде өткен. Бесікке салу рәсіміне ауыл әйелдері, балалар, көрші - көлем, дос - жарандар жиналды. Арнаулы ас пісіріліп, бесікке шашу шашылады.
Бесікті арнайы ісмер жасайды. Жөргектен шығарып, иткөйлек кигізілген сәбиді бесікке ауылдың кез келген әйел салмайды. Бұған да ел жұртына аяулы, ұрпақты бір бәйбіше лайық. Ол әйел нәрестеге арнап иткөйлек тігіп әкеледі. Иткөйлектің жағасы болмайды. Жеңдері өңірмен тұтас қиылып алынады.
Тігісі екі жақ бүйірінде ғана болады. Көйлектің тігісі нәрестенің денесіне батпас үшін сыртынан жөрмеп қана тігеді.
Бесікке баланы қырқынан шыққан соң салады. Оған дейін бала жөргекте болады. Бесікке салған күні қарын шашы алынып, оған бір молла ат қояды. Атты азанмен жұртқа естірте айтып, онан соң бесіктегі баланың екі құлағына Сенің атын пәлен деп молда айғайлап айтады.