Бірыңғай мүшелерді тауып, астын сызу
Сабақтың тақырыбы: Бірыңғай мүшелер
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың бірыңғай мүшелері туралы алған білімдерін пысықтау, тиянақтау.
Оқушыларды сын тұрғысынан ойлауға, шығармашылық қабілетін дамытуға баулу, ауызша, жазбаша тілдерін, сөздік қорын, байланыстырып сөйлеуін дамыту.
Пән аралық байланыс: дүниетану, бейнелеу өнері
Сабақтың көрнекілігі: тірек сызбалар, сөзжұмбақ, кесте
Сабақтың түрі: қайталау
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, шығармашылық жұмыс, өз бетінше жұмыс
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру
Үй тапсырмасын тексеру 181 - жаттығу
(Бірыңғай мүшелерді тауып, соңғы сөзіне назар аудару)
Ғажайып тоғыздық ойыны
5 - Сөз таптарын ата
10 - Зат есім дегеніміз не? Қандай сұрақтарға жауап береді?
15 - Түбір сөз дегеніміз не?
20 - Қосымша дегеніміз не? Қосымшалар нешеге бөлінеді?
25 - Жалқы есім дегеніміз не?
30 - Болымсыз етістік қалай жасалады?
35 - Сөйлемнің дара мүшесі дегеніміз не?
40 - Сөйлемнің бірыңғай мүшелері дегеніміз не?
45 - Сөйлемдегі бірыңғай мүшелердің арасына қандай тыныс белгісі қойылады?
Ой қозғау
183 - жаттығу Тақтамен жұмыс
Бекежан ауылдан келген немере інісі Сапарды хайуанаттар бағына алып барды. Сапар неше түрлі аң, құстарды көріп, қайран қалды. Оған, әсіресе, түйеқұс, қолтырауын, піл, маймылдар қатты әсер етті.
Өзен, көлдер - елдің, жердің берекесі.
Бірыңғай мүшелерді тауып, астын сызу.
Бірыңғай мүшелердің соңғы сөзіндегі жалғауды қалған бірыңғай мүшелерге жалғап, олардың өздері
қатысты сөйлем мүшесімен жеке - жеке байланыстырып оқу.
Ережені қорытып шығару
Қосымша бірыңғай мүшелердің әрқайсысына немесе соңғы сөзіне немесе соңғы сөзіне ғана жалғанады.
Шығармашылық жұмыс Сөзжұмбақ шешу:
а
ғ
а
ш
т
а
р
Ортадағы топтау сөзге қатысты бос тор көздерге жеке ағаш және құс атауларын жазып, толтыру және осы сөздерден сөйлем құрап, қысқаша мәтін құрау. Әр сөйлемдегі бірыңғай мүшелердің астын сызу
----------------------------------------- олардың бәрі бір ғана сұраққа жауап береді
Бұл бірыңғай мүше, өйткені - сөйлемде бір мүшенің ғана қызметін атқарады
---------------------------------------- бәрі бір сөз табынан болады.
185 - жаттығу
Мәтінді түсініп оқып, сөз тіркесінен жасалған бірыңғай мүшелерді тап
Сондай да бір кездер болған
Үш жүзден астам түйесі бар керуен иен далаға, құмайт далаға іліккен. Көш басшысы – орта бойлы, сұлу мұртты, шымыр денелі, былғары курткалы, басына елтірі тымақ киген Әліби Жангелдин. Сейтек оның сөйлеген сөзіне, әскери мінезіне қызығады. Жұрттан естуі: бұл кісі сонау Торғай жақтағы Амангелді батырға, оның сарбаздарына қару - жарақ, оқ - дәрі апара жатыр.
Керуен. Құмайт
Қорытынды:
Тест
1. Сөйлемде бір сұраққа жауап беріп, бірдей тұлғада айтылған сөздерді
А) сөйлемнің бірыңғай мүшелері
Ә) сөйлемнің дара мүшесі
Б) сөз таптары
2. Сөйлемдегі бірыңғай мүшелердің арасына қандай тыныс белгісі қойылады?
А) нүкте
Ә) сызықша
Б) үтір
3. Дұрыс жазылған бірыңғай мүшені тап
А) Саматпен Қанат
ә) кітап қағаз
Б) кітап, дәптер
Бағалау:
Үйге тапсырма:
Қазақ тіл біліміндегі сөйлем мүшелері
Бастауыш сыныптардың 4-сыныбында синтаксистік материалдарды оқыту
Тұрлаулы мүшелерді оқыту.
Тұрлаулы мүшелерді жаңа әдіс-тәсілдер арқылы оқыту жолдары
Негізгі мектепте тұрлаусыз мүшелерді оқытудың жаңа әдіс-тәсілдері
Қазақ орфографиясының ғылыми-теориялық негіздері
Байланыстырып сөйлеу мен байланыстырып жазуға үйрету
Дыбыс өзгерістері әдістемесін жасау
Дыбыстық өзгерістерінің теориялық сипаттамасы
Ас қорытудың маңызы
СБЖ-ның схемасын өңдеп сызу
Бір түрлі жәндіктер бар, өзі балық секілді су ішінде тұрып, тірі бала тауып, емшегін емізіп өсіретін, сондай жәндіктердің ең үлкені - кит
мЖарық (hernіa) - іш қуысында жатқан органдардың немесе олардың бөліктерінің әдеттегі орнынан іш пердесімен бірге тері астына шығуы
Кластың іші жарық, әдемі
Жай сөйлемнің түрлерін қайталағанда сөйлем мүшелерін қалыпты астын сызғызып, жақша ішіне сөйлем ретінде жазғызған дұрыс
Қол астына алаштың атақты батырларын жинаған қолбасшы
Бәлендей алыстағы, күн астындағы Күнікей қызды тапсын
Гейзерлер - жер астынан мезгіл - мезгіл фонтан тәрізді атқылап шығатын ыстық бұлақтар
Малдың астында қал
Жаның барында қойды тауып бер