Ақша қаражаттардың түсімі

Ақша қаражаттарының қозғалысын талдау туралы қазақша реферат

Серіктестіктің ақша қаражаттарының жылжуы туралы есептіліктен ақша қаражаттарының түсуі тауарларды сатумен және сатып алушылардың авнстық төлемдерімен байланысты болып келеді.

Серіктестіктің ағымдағы жұмысында алынған несиелер бойынша пайыздар төленіп отырылды.

Ақша қаражаттарының жылжуы инвестициялық қызметінің шегінде жер учаскелеріне, ғимараттарға, құрал-жабдықтарға, нематериалды активтерге, оларды сатумен, басқа кәсіпорындарға ұзақ мерзімді қаржылық салымдарды жүзеге асырумен байланысты.

Кез келген бизнес аздаған ақшалай қаражаттар көлемінен басталады. Олар өз кезегінде өндірістік босалқыларға айналады. Одан кейін айналым капиталы өндірістік нысаннан тауарлы нысанға, ал өткізу сатысында ақшалай нысанға өзгереді. Айналым капиталының айналымы негізгі шаурашылық операцияларымен тікелей бйаланысты:

-сатып алулар шикізаттардың, материалдардың, тауарлардың қорлары мен кредиторлық қарыздардың өсуіне алып келеді;

-өндіріс дебиторлық қарыздар мен кассадағы ақшалай қаражаттардың өсуіне алып келеді.

Аталмыш операциялар ұдайы қайталанып отырады және ақшалай түсімдер мен төлемдерге саяды.

Сонымен ақшалай қаражаттардың қозғалысы шикізаттар, материалдар үшін төлемдер жүргізу мен дайын өнімді сатудан ақшалай түсімдердің түсу уақыт аралығын қамтиды. Бұл кезеңнің уақыт аралығына жабдықтаушылардың кәсіпорынды несиелеу кезеңі, кәсіпорынның сатып алушыларды несиелеу кезеңі, шикізаттар мен материалдардың қор түрінде сақталу кезеңі, өндіріс және дайын өнімнің қоймадағы сақталу мерзімі ықпал жасайды.

Ақшалай қаражаттардың қозғалысын талдау 3 Ақшалай қаражаттардың қозғалысы туралы есеп беру формасы арқылы жүзеге асады. Бұл есеп беру формасында ақшалай қражаттардың қозғалысы үш бағытта ашып көрсетіледі: операциялық, инвестициялық және қаржылық. Бұл ретте операциялық қызмет бойынша ақшалай қаражаттардың қозғалысы тікелей және жанама әдістер арқылы анықталады.

Тікелей әдісте ақша қозғалыстарының негізгі түрлері ашылады. Операциялық қызметте тікелей әдісті пайдаланған кезде ақшалай қаражаттардың түсуі мен шығуының нәтижесі: өнімді, жұмысты, қызметті сатқаннан түскен түсімнен, алынған аванстан, пайыздан, дивидендтен, роялтиден және т.б. табыстардан; жабдықтаушылар мен мердігерлердің қарызын төлегеннен, берілген аванстан, төлеген жалақыдан, бюджет пен бюджеттен тыс төлемдерінен және т.б. шығыстардан тұрады.

Жанама әдістер – бұл әдісте таза табыс немесе зиян өзгерген ағымдағы активтер мен міндеттемелеріне, ақшасыз операцияларына, сондай-ақ өткен жылдармен салыстыра отырып, қаржылық және инвестициялық қызметтердің нәтижесі болып табылатын табыстар мен шығыстарға түзету жасалынады. Бұл әдісте баланс мәліметтері мен қаржы-шаруашылық қызметініңнәтижесі туралы есеп беру мәліметтерін негізге алады. Бұл әдіс қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп берудің әрбір баптарына түзету енгізуді көздемейді. Тек қана таза табыс сомасын өткен жылдармен салыстыру арқылы есептік кезеңнің көрсеткіштеріне түзетулер енгізіледі.

Ақшалай қаражаттардың қозғалысы келесі кесте арқылы талданады.

1-кесте 2007-2008 ж.ж. Астана Континент ЛТД ЖШС ақша қаражаттарының қозғалысы (1000 теңгемен)
Рет № Көрсеткіштер Іс жүзінде Ауытқуы (+;-) 2007 ж. 2008 ж. І. Операциялық қызметтен түскен ақша қаражаттар
1 Ақша қаражаттарының түсімі, барлығы 124986
20547
Өнім өткізуден түскен түсім 7081
6319
Алынған аванстар —
2423
Басқа да түсімдер 117905
11803
2 Ақша қаражаттың жұмсалуы, барлығы 1463909
134449
Тауарлар мен көрсеткен қызметі үшін жабдықтаушыларға төлем 1305167
104125
Еңбекақы б ша төлемдер 4918
8394
Бюджетке төленетін басқа да төлемдер 9069
1405
Басқа да төлемдер 144753
20524
3 Операциялық қызметтен түскен ақша қаражаттардың таза сомасы -1338922
-113902

ІІ. Инвестициялық қызметтен түскен ақша қаражаттар
1 Ақша қаражаттардың түсімі 1355045
126524
Негізгі құралды өткізу 2080
—
Басқа да түсімдер 1352964
126524
2 Ақша қаражаттың жұмсалуы, барлығы 1679
12
Материалдық емес активтерді сатып алу 1679
12
3 Инвестициялық қызметтен түскен ақша қаражаттардың таза сомасы 1353365
126512
ІІІ. Қаржылық қызметтен түскен ақша қаражаттар
1 Ақша қаражаттардың түсімі —
—
2 Ақша қаражаттарың жұмсалуы —
—
3 Қаржылық қызметтен түскен ақша қаражаттардың таза сомасы —
—
Жиынтығы 14442
12609
Есепті кезең басындағы ақша қаражаттар мен олардың баламалары 591
872
Есепті кезең соңындағы ақша қаражаттар мен олардың баламалары 872
841

Кесте мәліметтері көрсетіп отырғандай кәсіпорында ақшалай қаражаттардың қозғалысы тек операциялық қызмет бойынша ғана жүзеге асқан және барлық бап бойынша өткен жылмен салыстырғанда өсім байқалады. Атап айтқанда ақшалай қаражаттардың түсімі 1387051 мың тг-ге және жұмсалуы 2454097 мың тг-ге өскен. Осы арқылы таза ақшалай қаражаттар легі 1072046 мың тг құраған. Кәсіпорын ақшалай қаражаттарының қозғалысы өткен 2005 жылмен салыстырғанда 2006 жылы біршама төмендеген. Яғни, ақшалай қаражаттардың түсімі олардың жұмсалуынан кеміп отыр. Осы арқылы оның қалдықтары өскен. Әрине дебиторлық және кредиторлық қарыздардың айналымын реттеу арқылы бұл жағдайды әрі қарай жақсартуға болады.