Қасқасу шатқалы флорасының тіршілік формасы

Бұл тарауда шатқал флорасына таксономиялық талдау жасалып, сирек кездесетін өсімдіктердің тіршілік формаларына сипаттама жазылды. Сонымен қатар өсімдіктер ресурстары мен оларды қорғау туралы мағлұматтар берілді.
Таксономиялық талдау

Жұмыстың негізгі мақсаты: Қасқасу шатқалы флорасының түрлік құрылымын жинақтау, шатқалдың өзіндік ерекшелігі бар өсімдіктердің маңыздылығын анықтау және оларды қорғау.

Қасқасу шатқалы флорасының негізгі систематикалық топтарының арақатынасы.

1-кесте
туыстар түрлер жалпы түрлер Таксондар Тұқымдастар саны саны санының мөлшері.% l.Eguisetophyta 1 1 3 0.42 2.Polypodiophyta 8 11 13 1.84 3.Pinophyta 2 6 6 0.85 4.Magnoliphyta 74 351 682 97 1.class Magnoliopsida 58 263 512 75 2.class Liliopsida 16 87 170 25 Барлығы: 85 369 703 100%
Қасқасу шатқалы флорасының негізгі систематикалық топтарының арақатынасы 1-кестеде көрсетілгендей жабық тұқымдастары 682 түрді жалпы флора өсімдіктерінің 97% құрайды. Ондағы өсімдіктерді қос жарнақтылар класына 512 түр, 75%, дара жарнақтылар 170 түр, 25% құрайды, папортниктер тәрізділерге 13 түр 1,84%, жалаңаш тұқымдыларға 6 түр 0,85%, қырықбуындылар тәрізділерге 3 түр 0,42% жатады.

Қасқасу шатқалының территориясында Орта Азия флорасының барлық негізгі тұқымдас түрлері кездеседі десе болады.

Бірақ, туыстар мен түрлердің саны жағынан олар біршама ерекшеленеді (2-кесте).
Қасқасу шатқалы флорасының таксондар саны
2-кесте
№ Тұқымдастар
Туыстардың саны
Түрлердің саны
1 Athyriaceae 1
1
2 Thelypteridaceae 1
1
3 Aspidraceae 2
2
4 Aspleniaceae 2
4
5 Sinopteridaceae 1
1
6 Adiantaceae 1
1
7 Polypodiaceae 1
1
8 Ophioglessaceae 2
2
9 Eguisetaceae 1
3
10 Cupressaceae 1
3
11 Ephederaceae 1
2
12 Typhaceae 1
3
13 Potomogetonaceae 1
2
J4, Juncaginaceae 1
1
15 Alismataceae 2
3
16 Butomaceae 1
1
17 Poaceae 34
66
18 Cyperaceae 3
6
19 Araceae 2
2
20 Juncaceae 1
3
21 Allicaceae 1
9
22 Lileiaceae 8
17
23 Amaryllidaceae 2
2
24 Jridaceae 4
7
25 Salicaceae 2
5
26 Betulaceae 1
2
27 Fagasceae 1
1
28 Celtideceae 1
1
29 Moraceae 1
1
30 Connabiaceae 1
1
31 Urticaceae 1
1
32 Sontalaceae 1
2
33 Polygonaceae 5
11
34 Chenopodiaceae 3
3
35 Coryophyllaceae 13
24
36 Paeoniaceae 1
2
37 Ronunculaceae 7
15
38 Berberidaceae 3
4
39 Papaveraceae 4
7
40 Fumariaceae 1
4
41 Capparidaceae 1
1
42 Brassicaceae 34
65
43 Resedaceae 1
1
44 Crassulaceae 4
7
45 Saxifagaceae 1
2
46 Pomassiaceae 1
2
47 Rosaceae 23
49
48 Fabaceae 22
58
49 Geraniaceae 1
3
50 Biebersteiniaceae 1
1
51 Linoual 1
2
52 Polugalaceae 1
1
53 Euphorbiaceae 2
7
54 anacardiaceae 1
1
55 Celastraceae 1
2
56 Aceraceae 1
2
57 Balsaminoceae 1
2
58 Rhamnaceae 1
2
59 Malvaseae 4
6
60 Huperiaceae 1
3
61 Violaceae 1
4
62 Thymelaceae 1
1
63 Elaegnaceae 1
1
64 Onagraceae 1
2
65 Apiaceae 19
29
66 Primulaceae 3
5
67 Limoniaceae 3
4
68 Oleaceae 1
2
69 Gentianactae 3
4
70 Convolvulaceae 1
4
71 Cuscutaceae 8
16
72 Verbenaceae 1
1
73 Boraginaceae 15
24
74 Lamiaceae 22
55
75 Solanaceae 1
3
76 Scrophularaceae 7
23
77 Orobanchaceae 1
2
78 Plantaginaceae 1
3
79 Rubiaceae 2
6
80 Caprifoliaceae 1
6
81 Valerianaceae 2
3
82 Morinaceae 1
1
83 Dipsacaceae 2
4
84 Campanulaceae 5
6
85 Asteraceae 42
78
Барлығы: 369
703

2-кестеден байқағанымыздай, ірі тұқымдастар қатарына мына тұқымдастар жатады: Asteraceae (78 түр, 11,09%), Роасеае (66 түр, 9,3%), Brassicaceae (65 түр, 9,2%), Fabaceae (58 түр, 8,2%), Lamiaceae (55 түр, 7,8%), Rosaceae (49 түр, 6,9%), Аріасеае (29 түр, 4,1%), Caryophyllaceae (24 түр, 3,4%). Зерттеліп отырған территориядағы түрлер санының 59,9% осы аталған 8 тұқымдастың үлесіне тиеді.
Қасқасу шатқалы флорасының ірі тұқымдастарындағы туыстар мен түрлердің саны
3-кесте
№
Тұқымдастар
Туыстардың саны
Түрлердің саны
Жалпы түр санынан % мөлшері.
1 Asteraceae 42
78
11,09
2 Роасеае 34
66
9,3
3 Brassicaceae 34
65
9,2
4 Fabaceae 22
58
9,2
5 Lamiaceae 22
55
7,8
6 Rosaceae 23
49
6,9
7 Apiaceae 19
29
4Д
8 Coryophyllaceae 13
24
3,4

Жалпы тексеріліп отырған территорияда 9 тұқымдас 24-тен 78 түрге дейін, 5 тұқымдас 17-ден 9 түрге дейін, 19 тұқымдас 7-ден 4 түрге дейін, 52 тұқымдас 3-тен 1 түрге дейін біріктіретіндігі анықталды.

Түрлер санының аздығына қарамастан Қасқасу шатқалы флорасының флористикалық спектрі Батыс Тянь-Шань тау жүйесіне сәйкес келеді.
Қасқасу шатқалы флорасының ең ірі туыстары.
4-кесте
№ Туыстар Түрлердің саны Жалпы түрлер санымен % мөлшері. 1 Astragalus 18
2,5
2 Dracocepkalum 11
1,5
3 Cousinia 10
1,4
4 Allium 8
1,1
5 Rosa 8
1,1
6 Scutellaria 8
1,1
7 Oxytropis 7
0,9
8 Euphorbia 7
0,9

Қасқасу шатқалында кездесетін 369 туыстың 8 туысынан 4-кестеде көрсетілгендей 7 түрден 18 түрге дейін біріккендігін айтуға болады.

Сонымен Қасқасу шатқалы флорасы түрлер санының аздығымен сипатталады. Жалпы зерттеліп отырған территория флористикалық спектрі бойынша Батыс Тянь-Шаньның басқа аудандарынан аса ерекшеленбейді.

Қасқасу шатқалы флорасының тіршілік формасы.
5-кесте
№ Тіршілік формасы саны Жалпы түрлер санынан % мөлшері 1 Ағаш. 17
2,4
2 Бүта. 37
5,2
3 Жартылай бүта 22
3,1
4 Шөптесін өсімдіктер. 5 а)Көп жылдық 439
62,4
6 б)Екі жылдық 38
5,4
7 в)Бір жылдық 150
21,3
Барлығы: 703
100