Интернетке түрлі қызметтердің жиынтығы әсер етеді

Интернетке түрлі қызметтердің жиынтығы әсер етеді. Солардың бірі ең көп тараған қызметтер қатарына Web (World Wide Web(бүкіләлемдік өрмекші)) енеді. Web – тораптардағы құжаттардың негізгі форматы HTML болып табылады. HTML (Hyper Text Maker Language) ағылшын тілінен аударғанда мына мағынаны білдіреді: гипермәтінді белгілеу тілі.

Гипермәтін – бұл қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне екпінді элемент орналасқан мәтін түрі.
HTML тілінің құрылымы

<HTML>

<HEAD> <TITLE> құжат тақырыбы < TITLE> < HEAD>

<BODY>

құжаттұлғасы

< BODY>

< HTML>

Кµп жаѓдайларда HTML документтердіњ таќырыптары болады. Олар <Hn>< Hn> тегтер арќылы жасалады, n–ніњ орнына 1-ден 6-ѓа дейін сан жазамыз. Осы тегтер ортасына текстімізді орналастырсаќ, сізге белгілі кµлемді таќырып шыѓады.

<H1>Таќырып< H1>

<H2>Таќырып< H2>

<H3>Таќырып< H3>

<H4>Таќырып< H4>

<H5>Таќырып< H5>

<H6>Таќырып< H6>

Ал енді жања абзацќа шыѓару ‰шін <P>, ал жања жолѓа шыѓу ‰шін <BR> тэгі жазылады. Б±л тэгтерді жабу керек емес. Єрине, егер Сіз <P> тэгінде ALIGN абзацты т‰зеу элементін ќолданбасањыздар:

<P ALIGN=LEFT>Сол жаќ шетке т‰зеу< P>
<P ALIGN=CENTER>Ортаѓа келтіру< P>
<P ALIGN=RIGHT>Оњ жаќ шетке т‰зеу< P>

Ал текстке ќалыњ, курсивті, сызыќты жєне т.с.с. т‰р беру ‰шін, оны сай келетін тэгтер ортасына жазу керек:
<B> Ќалыњ текст < B> <I> Курсивті < I> <U> Асты сызылѓан < U> <STRIKE>Сызылып тастаѓан< STRIKE> <SUP> Жоѓарѓы индекс < SUP> <SUB> Тµменгі индекс < SUB>
Кейбір тегтер белгілі бір параметрлермен ќолданыла алады немесе ќолдану тиіс, олар ашылѓан тэг элементтерінде жазылады (бір тэгте бірнеше параметр беруге болады). Мысалы, ашылып жатќан <FONT> тэгініњ (< FONT> жабылатын тег жазылу тиіс) бірнеше арибуттары болуы м‰мкін:

SIZE — шрифттіњ µлшемін береді (стандартты шрифт µлшемі -«3»). Текстті <FONT SIZE=n>< FONT> тэгтерініњ ортасына ќойсаќ (б±л жердегі n — цифр) Сіз оѓан керекті µлшем бересіз:

<font size=»1″>Мысал 1< font>
<font size=»2″> Мысал 2 < font>
<font size=»3″> Мысал 3 < font>
<font size=»4″> Мысал 4 < font>
<font size=»5″> Мысал 5 < font>
<font size=»6″> Мысал 6 < font>

<font COLOR=»white»>Красный< font>
<font COLOR=»#FF0000″>Красный< font>

Сонымен т‰с туралы басынан айтып кетейік. <BODY> тэгініњ ішіне BGCOLOR параметрін жазып жєне оѓан т‰с атын немесе оныњ 6 орынды кодын беру керек. Берілген екі мысал бетті ќызыл т‰спен бояйды.

<BODY BGCOLOR=»RED«> (т‰стіњ аты ќолданылѓан)
<BODY BGCOLOR=»#FF0000«> (т‰с 6 орынды кодпен берілген)
Сурет.

HTML документіне сурет салу ‰шін келесі ќ±рылымды жасау керек. (толыќ кµрсетілген):

<IMGSRC=»Сурет аты» BORDER=»0» ALIGN=»түзеу» WIDTH=»Ені» HEIGHT=»Биіктігі» HSPACE=»1-орын ќалу» VSPACE=»2-орын ќалу» ALT=»с±ќпат«>
Кестелер

Кестелерді ќолдана отырып, бірнеше баѓана ќ±руѓа жєне суреттіњ фон мен ‰йлесуін сєндірек етіге болады т.с.с.

Кесте <TABLE> ашылатын тегімен басталып < TABLE> тегімен аяќталады.
<TABLE> тегінде мынадай атрибуттары болуы м‰мкін:
Кестеніњ ќ±рлымын біліп алу ‰шін, ќарапайым мысалды алып ќарайыќ:
1 ±яшыќ 2 ±яшыќ 3 ±яшыќ 4 ±яшыќ
Ескеру: Берілген мысалда кестеніњ ені ќолдан берілген (WIDTH=»200″ пиксель), біраќ пайызбен берген ыњѓайлы, себебі б±л жаѓдайда терезеніњ кµлеміне ќарай µзгеріп отырады. М±ндай кесте былай жасалады:

<TABLE BORDER=»2″ WIDTH=»200″
BGCOLOR=»#00FF00″>
<TR>
<TD>1 ±яшыќ< TD>
<TD>2 ±яшыќ< TD>
< TR>
<TR>
<TD> 3 ±яшыќ< TD>
<TD> 4 ±яшыќ< TD>
< TR>
< TABLE>
Кестеде таќырып орналасуы м‰мкін, ол <CAPTION>< CAPTION> тегтерініњ ортасында орналасады. Ол міндетті т‰рде <TITLE> тегінен кейін орналасу керек. Таќырыпќа ALIGN атрибутын ќолдануѓа болады, ол кестеде орналасуын аныќтайды:

TOP — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ ортасына жазылады.
LEFT — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ сол жаќ шетіне жазылады.
RIGHT — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ оњ жаќ шетіне жазылады.
BOTTOM -таќырып кестеніњ тµменгі жаѓыныњ ортасына жазылады.

Ал енді кестеніњ жолдары мен ±яшыќтары туралы. Кестеніњ жолдары <TR> тегімен басталады жєне < TR> тегімен жабылады, ал єрбір ±яшыќ <TD> тегімен басталып < TD> тегімен аяќталады.
Тізімдер.

Нµмірленген тізім:
Б±л жаѓдайда тізімніњ єрбір элементтіњ алды автоматты т‰рде нµмірленіп шыѓады. Нµмерленген тізім <OL> тегінен басаталып, < OL> тегімен аяќталады. Мысалы:
<OL>
<LI> Бір
<LI> Екі
<LI> ‡ш
<LI> Тµрт
<LI> Бес
< OL> Бір Екі ‡ш Тµрт Бес
<OL> тегініњ мынадай параметрлері болуы м‰мкін:

TYPE — санау т‰рі:
A — ‰лкен латын єріптері
a — кіші латын єріптері
I — ‰лкен рим цифрлары
i — кіші рим цифрлары
1 — кєдімгі цифрлар

Келесі мысалда тізім ‰лкен рим саныныњ сегізінші цифрінен басталып нµмерленген:
<OL TYPE=»I» START=»8″>
<LI> Сегіз
<LI> Тоѓыз
<LI> Он
<LI> Он бір
<LI> Он екі
< OL> Сегіз Тоѓыз Он Он бір Он екі
Номерленбеген тізім:
Номерленбеген тізім ‰шін єдетте тізімдегі элементті белгілеуге маркерді ќолданады. Ал маркердіњ т‰рін, зањ бойынша, ќолданушы тањдайды.

Номерленбеген тізім <UL> тегімен ашылып, < UL>тегімен жабылады. Тізімдегі єрбір элемент <LI> тегімен басталады. Мысалы:
<UL>
<LI> Бір
<LI> Екі
<LI> ‡ш
<LI> Тµрт
<LI> Бес
< UL> Бір Екі ‡ш Тµрт Бес
<UL> тегі µзіне TYPE параметрін ќоса алады. Оныњ disc, circle, square деген белгілері бар.
<UL TYPE=disc><LI> disc < UL> disc <UL TYPE=circle><LI> circle < UL> circle <UL TYPE=square><LI> square < UL> square