Орта жүз құрамындағы Арғын тайпасының Қаракесек руынан шыққан батыр, би, шешен

Жарылғап Түйтеұлы (шамамен 1733 — ө.ж.б.) – Орта жүз құрамындағы Арғын тайпасының Қаракесек руынан шыққан батыр, би, шешен. Қарашордада – Сеңкібай, Әлтекеде – Жидебай, Тобықтыда – Қараменде, Кернейде — Жарылғап деп, Жарылғап батырды жоңғарларға қарсы шайқастарда ту ұстаған батырлар қатарында мадақтайды.

Жарылғап батырдың әкесі Түйте ХVIII ғасырдың басында ноғайлармен бірге Ресей отаршылдарына қарсы күрескен. Жарылғап батыр 16 жасында Қаз дауысты Қазыбек биден бата алып, жорыққа аттанған. 1748 жылғы Қалба-Шаған шайқасында кебін қалмақты жеңіп, ерлігімен көзге түскен. Бөгенбай батыр бірнеше шайқастарды басынан бірге кешірген үзеңгілес серігі Жарылғап батырдың баласына қызын ұзатып, құда болған.

Жарылғап батыр ел билеген көсем, дауға түскн шешен ретінде де танылған. Абылай ханмен, Қаз дауысты Қазыбек бимен, Қанжығалы Бөгенбаймен сөз қағыстырып, артында тағылымды шешендік сөздер қалдырған. Түркістанда жерленген. 1993 жылы қазіргі Қарағанды облысы, Шет ауданында Жарылғап батырға арнап ас беріліп, Ақшатау кентіндегі орталық алаңға батыр есімі берілді.

Ұқсас жұмыстар

Орта жүзден тараған Қаракесек руының шежіресі

Есіркеп сұлтан

Серіктас тауындағы қазақ- жоңғар соғысына қатысқан батырлар

Қазақ даласының ұлы билері

Қазақ билері туралы

Тарих қойнауынан сыр тартқан

ҚАЗАҚ БИЛЕРІ. Тауке ханның басқару кезінде

Қазақтың ұлы билері

Тәуке хан тұсындағы заңдар жинағы және басқару ерекшелігі

Қазақтың алқа билері

Бу қазандықтары мен шаң дайындау жүйелері есебі