Мұнда ақиқат сілтеме және ақиқат қорытынды

Импликация туралы қазақша реферат

a және b екі тұжырымның импликациясы деп, егер a ақиқат, ал b – жалған болса жалған және қалған жағдайда ақиқат болатын жаңа тұжырымды айтамыз.

a, b тұжырым импликациясы былай белгіленеді a® b (a É b aÞ b) және былай оқылады “егер a, онда b ” немесе a дан b шығады . а тұжырымын шарт немесе сілтеме тұжырым, ал b тұжырымын – салдары немесе қорытынды деп атайды.

a және b екі тұжырымның барлық мүмкін логикалық мәндерінің импликациясы келесі ақиқаттық кестеде көрсетілген:
a
b
a® b
1
1
1
1
0
0
0
1
1
0
0
1

Мысалы, “егер 12 6-ға бөлінсе, онда ол 3-ке бөлінеді” тұжырымы ақиқат. Мұнда ақиқат сілтеме және ақиқат қорытынды.

Импликация математикалық дәлелдеуде үлкен роль атқарады. Теоремалардың белгілі бөлігі қажетті және жеткілікті формада құрылады. Егер бұл жағдайда a ақиқат болып және a® b импликацияның ақиқаттығы дәлелденген болса, онда b салдардың ақиқат екенін қорытындылаймыз.

Логикалық амалдармен алғаш танысқанда импликациядан басқаның барлығы мейлінше табиғи түрде енгізілген секілді. Ал импликация анықтамасын енгізуді қабылдауға біздің санамыз қарсылық көрсетіп жатқандай болып көрінеді. Бірақ импликацияның мұндай анықтамасы біздің түйсікті ішкі логикамызға және математикада өте жиі қолданылатын егер …, онда ххх конструкциясына сәйкес келетіндігін көрсететін мысал келтіруге болады. Арифметикадан бір теореманы еске түсірейік — Q(x)= Егер х натурал саны 4-ке бөлінсе онда, ол 2-ге бөлінеді . Бұл теореманың әділдігіне біз күмән келтіреміз, яғни Q(x ) — қа қандай х натурал санын қойсақ та біз ақиқат айтылым аламыз. Белгілеу енгіземіз: А(х)= х натурал саны 4-ке бөлінеді , В(х)= х натурал саны 2-ге бөлінеді .

Сонда шығатыны:
Q(x )= А(x )® В(x ) (1)

(1) формулаға х=8, 2, 3 мәндерін қоя отырып келесілерді аламыз: 1® 1, 0®1, 0® 0. (1) формулаға 1® 0 шарты орындалатындай х-тің мәнін қою мүмкін емес (себебі келтірілген теорема әділ).

Қарапайым тілде Егер А, онда В түрдегі сөйлемде А мен В мазмұны жағынан байланысты екенін көреміз. Біздің импликация анықтамасында бұл мүлде міндетті емес. Яғни біз мынадай импликацияны қарастыру құқымыз бар: Егер бүгін бейсенбі болса, онда 2*2=5 , бұл бейсенбіден басқа барлық күні ақиқат, ал бейсенбіде жалған.