Кенелердің сүйікті жерлері - қалын орман тұғырығы бар аралас ормандар

Кене энцефалиті (КЭ) – ауыр мержігуге, немесе өлім-жітімге әкеліп соғатын, адамның қауіпті сырқаттануы. Бұл сырқаттану жануарлар мен адамдарды иксод кенелері шаққанда таралатын вирус арқылы пайда болады.
2005 жылы облыс бойынша медициналық көмекке кене шаққан – 800 адам жүгінді, оның 9 – ы кене энцефалитімен ауырды.
Ақсу, Алакөл, Ескелді, Енбекшіқазақ, Қарасай, Райымбек, Сарқан, Талғар, Уйғыр аудандары және Талдықорған, Текелі қалалары — кене энцефалитінің табиғи ошақтары бар аудандар болып табылады. Осы аудандарда адамдар арасындағы сырқаттанушылық жыл сайын тіркеледі.
Кенелердің сүйікті жерлері – қалын орман тұғырығы бар аралас ормандар. Кенелердің иіс сезімі жақсы дамыған, олар адам мен жануарлар иісін 3-5 метр жерден сезеді. Кенелер, әмісе мойынға, төске, қолтық астына және шап қатпарына қадалады. Жыл ішінде кенелердің белсенділігі мамыр мен шілденің ортасына дейін және тамыз айынан қазанға дейін байқалады.
Бірақ, адамның КЭ зақымдалуы мүмкіндігі жылдың барлық жылы мезгілдерінде де бар.
Энцефалиттің белгілері (симптомдар)
Жасырын кезең 1-30 күнге дейін созылады. Сырқаттану аяқ асты қалтыраудан дене қызымының 38-390С көтерілуінен, қатты бас ауруынан, дене сырқырауынан, әлсіздіктен, ұйқы бұзылудан, жүрек айнудан, құсудан басталады. Науқастың беті, көзі қызарады 3-5 күннен кейін жүйке жүйесінің зақымдалуы басталады.
Кене шаққаннан қалай қорғану және егерде, кене шаққанын байқасаңыз не істеу керек?
Бірінші, есіңізде сақтаңыз! КЭ бойынша қауіпті аумақтарға барған кезде (тау, тау етектері), кене шабуылын және жағу мүмкіндігін төмендегі бірқатар қарапайым ережелерді сақтау қажет.
Сәйкесетін киім киюге көніл бөлу керек. Шалбардың балағын етіктің, бәтіңкенің қонышына жіберген дұрыс, көйлегіңіз ұзын жеңді және жағалы болу керек. Орманға баратын болсаңыз әртүрлі комбинизондар киген дұрыс.
Киімді өңдеу және оның қорғаныс қасиеттерінің ұтымдылығын арттыру үшін алдын алу репелленті (қорқытатын) және инсектицидті (жәндіктер мен кенелерді жоятын) препараттарды қолдану керек.
7-14 тәулік бойы кенелерден максималды қорғанысқа киімді репеллент – инсектицидті препараттармен өңдеу арқылы жетуге болады.
Егерде қадалған кенені көрсеңіз, жақын арада медициналық мекемесі жоқ болған жағдайда, оны өзіңіз алып тастауыңыз керек. Ол үшін кене денесіне өсімдік майын жағып, кененің бас жағын жіппен байлап, жіп үштарын жоғары және жан жаққа тартып, тербеліс қозғалыстарымен алып шығу қажет.
Содан соң, серопрофилактика пунктіне, жүгіну қажет. Онда емдеу мақсатында кене энцефалитіне қарсы иммуноглобулин тегін енгізіледі.
Кенеге қарсы туратын иммуноглобулин — кене шағуға дейін және кене шақаннан кейін кене энцифалитінің дереу арнайы серопрофилактикасына арналған препарат.
Бұл препаратты жұқпаның табиғи ошақтарына барғанға дейін, кенелердің белсенді кезеңдерінде, сондай – ақ, кене шақаннан кейін 96 сағат (4 тәулік) ішінде енгізу ұсынылады. Егер, кене қадалғаннан кейін 96 сағат өтсе, бұл препаратты енгізудің қажеті жоқ. Ал, негізгі алдын алу шараларының бірі – кене энцефалитіне қарсы вақцинациялау болып табылады.