Келе жатқан пендемін қара жолда

Ақылбек Шаяхмет

Аралас

Қысы-жазы көздің жасын құрғатпай,
Қолын созып, көмек берер жан таппай,
Өзек жалғар бір тілім де нан таппай,
Демі үзілсе, өлдім - деп те тіл қатпай,
Жүрген де көп жалаңаяқ, жалаңаш.

Масайраған, ішім-жемге тоймаған,
Мықты келсе жалбаң қағып, тойлаған,
Жанның емес, малдың қамын ойлаған,
Қонақ келсе, тышқақ лағын соймаған,
Пенде де көп бір біріне қарамас.

Күн суықта абыржитын, сасатын,
Жиғаны жоқ қатарынан асатын,
Бірақ, бардан қайыр, мейір тосатын,
Шамасы жоқ бірді бірге қосатын,
Келей де көп бір тойғанға шала мас.

Торқалы тон, жыртық шапан кигендер,
Тұщы етіне ащы таяқ тигендер,
Арам қолды басын иіп, сүйгендер,
Суға түсіп, жанған отқа күйгендер,
Бәрі-бәрі бұл фәниде аралас.

* * *

Өлшедің бе өмір, өлім арасын,
Дәм таусылса, көзді бір күн жабасың.

Кетсе нөсер шөл даланы қылып көл,
Тасқын судың не қылғанын ұғып көр.

Жаурағанды жылындырса жанған от,
Жойқын өрттен ешкім аман қалған жоқ.

Барар жерге жылдам жетсең көлікпен,
Ажал табар кейбіреу сол көліктен.

Мәз боласың ас ішкенге табақтан,
Ажал табар кейбіреу сол тамақтан.

Төсегінде адам қызық көреді,
Төсегінде жатып науқас өледі.

Сөз қадірін кез келген жан ұғады,
Сол сөз кейде пәле болып шығады.

Жалт-жұлт еткен өмір осы қас-қағым,
Олай болса, жаңсақ қадам баспағын!

* * *

Әміріңді жүргізіп,
Қадіріңді білгізіп,
Алтын тақа мінсең де,
Төбең көкке тиіп те,
Шығып алып биікке,
Мұнараның ішінен
Шықпай өмір сүрсең де,
Аллаға зар қылам деп,
Қылуетте болам деп,
Жер астына кірсең де,
Ден сау болып, талтаңдап,
Бағың тасып, алшаңдап,
Жерді басып жүрсең де,
Салып сауық-сайранды,
Жиі көріп мейрамды,
Тоқсан жасқа келсең де,
Ажал сені табады.

* * *

Қала көп пе бүгінде,
Мола көп пе жерде осы,
Терең мұхит түбінде
Кейбіреудің мүрдесі.

Болды ма екен бұрын да
Адамзаттың қадірі?
Эверестің шыңында
Кейбіреудің қабірі.

Еске алмауға бола ма,
Не өтпеген басынан?!
Жусан өскен далада
Қанша сүйек шашылған!

Қатқан қара тастың да
Кеудесінде нала жүр.
Әр төбенің астында
Жатқан жоқ па мола бір?!

Өтер өмір, бір күні
Топырақ жабар бетіңді.
Жердің өзі, ойласаң,
Алып мола секілдіі.

* * *

Тура жолды болмайды теріс деуге,
Қисық жолды болады тегістеуге.
Жақтырмайтын шындықты кісілерге
Бұл сөзіммен болады келіспеуге.

Шындықты іздеп көп кісі сабылады,
Жәбір көрсе, Аллаға шағынады.
Мағынасын жырымның түсінгенде,
Бұл сөзімді қолдаушы табылады.

Бұл фәнидің көрсең де қызықтарын,
Қоя алмайсың көрмеге тізіп бәрін.
Өзгертуге болады, шамаң жетсе,
Маңдайдағы тағдырдың сызықтарын.

Қатарынан бағы асып, озғаны жоқ,
Адамзаттың жалғанда азғаны көп.
Не түссе де басына, көніп соған,
Жүре берме Алланың жазғаны деп.

Кең ғаламның сырларын меңгерер кім?
Балық-сынды сең соққан сенделермін.
Үміт етіп Алладан, қайрат қылса,
Өз қолында тағдыры пенделердің.

* * *

Айтса да ақыл кемеңгер,
Адасып жүрген көп әлі.
Аллаға ғана құл болған
Исаны Құдай дегендер
Шындықтың бетін жабады.

Айтса да білмей надандар,
Көтеріп оны жоғары,
Құрсақта жатып, жетілген,
Әйелден туған пайғамбар
Қалайша Құдай болады?

Шындықты айтар кім бетке,
Оларға жалған ұнайды.
Оқыған кім бар Інжілді?
Жазылған онда: Сүндетке
Отырғызған деп Құдайды.

Өмірдің өзі шарайна,
Көңілге жиі қарай ма?
Лай мен судан жаратқан
Адамды тең деп Құдайға,
Жатқаның Хаққа ұнай ма?!

Тауысып, сірә, көз майын,
Оқыған жан көп Құранды.
Сөзімді әрі созбайын,
Исаның айтып мән-жайын,
Серпілткен жоқ па күмәнді.

Жалғанда жан жоқ тең келер,
Алладан тағы сұраймын.
Шайтанның сөзін жөн көрер,
Тәубаға келсін пенделер
Танымай жүрген Құдайын.

* * *

Бұл өмір адамның көзінің қарасы, ағындай,
Тым қымбат ат басы алтындай,
жақұт пен лағылдай.
Алайда, көп жанның ғұмыры қысқа ғой,
Қас пен көз арасы, қамшының сабындай.

Жүрсең де үлде мен бүлдеге малынбай,
Босқа өтсе өмірін көпірген сабындай,
Артыңда өшпейтін бір ізің қалмаса,
Кеудеден уайым қояды арылмай.

Жаратқан Алланың еркіне бағынбай
Болмайды.
Арманың көлбеңдер сағымдай.
Көктемнің күндерін қыс түссе сағынбай
Тұрмайсың.
Сондықтан таппайды жаның жай.

Жастық шақ – бастағы бағыңдай,
Жастықтың жайнаған отымен жалындай,
Өзіңнен мықтыға жағынып, жалынбай,
Жүрсең де ешкімге бағынбай,
Қамал көп қалатын алынбай.

Білімін жинаған – таусылмас малыңдай,
Мақсатың – төбесін қар жапқан тауыңдай.
Жел мүжіп, тозатын үстінде тоныңдай,
Іздеген заттардың біразы
Бәрібір, кетеді табылмай...

* * *

Оңнан құрған тордан,
Солдан келген сордан,
Арттан атқан оқтан,
Алда қазған ордан,
Сақта мені, Жасаған!

Сінген мінді сүйекке
Сылып таста құр еттей,
Ізгі ойдағы тілекке,
Ықылас пен ниетке,
Баста мені, Жасаған!

Төбеден келген мұз-қардан,
Табаннан өткен ызғардан,
Кемталант, қарау ақыннан
Өзінен ассам, қызғанған,
Сақта мені, Жасаған!

Қалмай елдің көшінен,
Таусылмаса несібем,
Ырыздықты теріп жеп
Туған дала төсінен,
Болса болды бас аман.

* * *

Өмір кейде әуе жолы секілді,
Әуежайың дайын тұр ма қонатын?!
Таза ұста жүректе ізгі ниетіңді,
Орта жолда қырқылмасын қанатың.

Өмір кейде теңіз жолы секілді,
Кез де болар ащы суды ішетін.
Бірақ, балық жем қылмасын етіңді,
Мақсат айқын порт секілді түсетін.

Өмір кейде пойыз жолы секілді,
Рельстен ауытқымай жүретін.
Жол бойында елді мекен не түрлі,
Қай бекетте тоқтайтынын білетін.

Өмір кейде асфальт жолға ұқсайды,
Жүрсең болды басқа жаққа бұрылмай.
Түзу жол да үнемі ойдан шықпайды,
Жүру қиын кедергіге ұрынбай.

Жалғасады ғұмыр бойы осылай
Өмір жолы көкте, жерде, теңізде.
Қиындықтан, тәуекелден шошымай,
Адаспайтын тура жолды сен ізде!

* * *

Саған бұл сөз ұнамай ма, ұнай ма?
Кез келген жол апарады Құдайға.
Барасың-ау, барғаннан соң, алайда,
Қалай, қайтіп ақталасың? Соны ойла!

Жас, кәрі ме, жасамыс па, бала ма,
Бәрін де Алла әкеледі молаға.
Қияметте жауап берер күн жақын,
Олай болса келгенің жөн тобаға.

Патша, сұлтан, бай-манап па, әмір ме,
Бәрін де Алла апарады қабірге.
Бірақ, қабір емес соңғы мекені,
Олай болса сыйын жалғыз Тәңірге!

* * *

Жүрген кезде бұлт ала, жер шола,
Күнде көрген тауқіметім қаншама?!
Кешегім мен бүгінімде болса да,
Кес-кестейді алдымыздан бір шала.
Өткенімнен сабақ алам!
Бүгініме тәуба қылам!
Ертеңіме сенім артам!
Мына жалған күйіп-жанып тұрса да.
Соның бәрі сенің арқан, Жаратқан!
Астапыралла!
Әлхамдулила!
Иншалла!

* * *

Неге сонша ұйқы қашты,
Емес едім түкке де алаң.
Көтергендей қара тасты
Жетімсіреп жұртта қалған,
Қорғасын ой еңсе басты
Түн ішінде келіп маған.
Кенет біреу есік ашты,
Мысық екен ұйықтамаған.
Бос жатқаным жарамасты,
Қалай ғана ақтала алам?!
Қалай ғана ашық-шашық
Жатқан елге тұтқа болам?
Тұр, Ақылбек, көтер басты,
Жәрдем берсін Хақ-Тағалам!

* * *

О,тоба!
Күнде жүретін көріп жоқ адам,
Тіріліп қайта, келмейді ол қайтып моладан.
Ағайын, туған жиналып, оның мүсінін
Жерінде жатқан қойыпты құйып қоладан.

Естімес мүлде жақынның дауысын жылаған,
Жан бітсе кенет, сөйлер ме болып тірі адам.
Тас болып қатқан тұғырда тұрған ескерткіш
Жауын мен қардың әсері тіпті жоқ оған.

Фәниде дәйім болмайды ісің қалаған,
Жер басып жүрсең, асып та кетпе шамадан.
Үзілмес өмір тереңде болса тамырың,
Жапырақ жаяр ұрпағың сенен тараған.

* * *

Қай жерге тоқтады Нұхтың кемесі?
Ешкім де білмейді бүге-шігесін.
Таусылса тұз-дәмің, бітсе егер көресің,
Қалай келесің – солай кетесің,
Қара жер қойнына жалаңаш енесің.

Шыр етіп келгенде – орансаң жаялық,
Жыласаң сүт сұрап кеткенде оянып,
Қаншама мал-мүлік, байлықты жисаң да,
Ажалдың сағаты келгенде таянып,
Кебіннен басқаны алмайды көр, анық.

Қыбырлап, қимылдап өмірді сүргейсің,
Өйткені, үнемі жер басып жүрмейсің.
Жамбасың қара жер қойнына тигенде,
Фәниді өткінші, Бақиды шын – дейсің,
Жатқан жер жұмсақ па, торқа ма, білмейсің.

Бұл өмір өзгермей қалыпта тұра ма?
Аллаға иланбай, батсаң да күнәға,
Ол жақта не бар? – деп молдадан сұрама.
Барлық ел барған жер, көміліп қалған жер,
Әкең мен шешеңнің мекені – сол ара.

Әйел көп пе, еркек көп пе?

1.
Әйел көп пе, еркек көп пе жұмақта?
Әйел сыйлар ерлер көп пе, бірақ-та.
Қапелімде жауап таппай қаламын,
Тап болғанда осынау бір сұраққа.

Әйел көп пе, еркек көп пе тозақта,
Еркекті әйел тап қыла ма азапқа?
Ер ме, әйел ме, жүрсе дағы қай елде,
Күнәһарлар аз емес қой қазақта.

Бұл фәнидің жалғандығын кім білер?
Ер әйелді, әйел ерді бүлдірер,
Бірін бірі сүйреп кейде жұмаққа,
Кейде тамұқ отына да күйдірер.

Күйдірсе де қараймайды шын асыл,
Әркім жеке көтереді күнәсін.
Алланың да көңілінен шығады
Сақтай білген ата-баба мұрасын.

Саған қорған – мейірім мен қайырым,
Теңізде де суға батпас қайығың.
Жанған оттан құтқарады Жаратқан,
Пенделері білген бола айыбын.

2.

Тозақта еркек көп пе, әйел көп пе,
Айғақтар көп екенін дәлел көп пе?

Жұмақта еркек көп пе, әйел көп пе,
Әйелге ақылға бай сай ер көп пе?

Болғанда әйел жарты, ер де жарты,
Қосылу екі жарты – ата салты.

Кейде ері, кейде әйелі алда жүрер,
Қайсының күнәсі көп, Алла білер...

* * *

Алла сені аш қылып та сынайды,
Алла сені тоқ қылып та сынайды,
Алла сені бар қылып та сынайды,
Алла сені жоқ қылып та сынайды,
Бұл жалғанға келгеннен соң адамзат,
Қандай қиын іс болса да, шыдайды.
Құдіретті Жаратқанға өйткені
Сыннан өткен пенделері ұнайды.

* * *

Үй ішінде отырғанда
Бу шықса да шәйнектен,
Қатты аязда қысқы дала
Көрінбейді әйнектен.

Бәрін жасар Хақ-Тағала,
Көңілде жүр ой көптен.
Шын сыйынсаң, сақтар Алла
Түссе-дағы жай көктен.

* * *

Түн пердесін Күн нұры түрген кезде,
Тіршіліктің қадірін білген кезде,
Аспан ашық, ағаштар қар жамылған,
Шүкір деймін осыны көрген көзге.

Таңғы сәуле бөлмеге кірген кезде,
Қыбыр-қыбыр тұрғындар жүрген кезде,
Дала тыныш,
Тұп-тұнық жаратылыс,
Шүкір деймін осыны көрген көзге.

Қызыл түске көкжиек боялады,
Ұйқысынан бөбектер оянады,
Сәбилердің күлкісі қуантады,
Түн ұйқысын төрт бөлген кейуананы.

Аяқталып бұл түн де мамыражай,
Көше шуға толады көп ұзамай.
Күндіз дабыр көп болса, кеш батқанда
Тыныштықты қалайды жаным ұдай.

Тұрған болса тірлікке құлшынып кіл,
Орман болған кезі бар бір шыбықтың.
Түні бойы тынықсаң, таң атқан соң
Басталады күйбеңі тіршіліктің.

Күн менен түн жатқанда жағаласып,
Ырыздықты еңбекпен таба аласың.
Жұмыс жаса күнұзақ құлдай болып,
Түн болғанда патшадай дем аласың.

Тоқтамайды бір сәт те өмір көші,
Әр күн сайын өзгерер көңіл қошы.
Сүйіндірген және де күйіндірген
Байқап тұрсаң – фәнидің қызығы осы.

* * *

Бөлінбейді ешқашан деп жүрсек те іргеміз,
Бір анадан тусақ та, бола алмадық бірге біз.
Бөлек-бөлек бөлмеге қойды қамап біздерді
Қойып қойған қарауыл өмір деген түрмеміз.

Болған шығар қате көп, тура жолдан адасу,
Емдеп шыққан жан аз ба тағдыр салған жарасын?!
Бал-шәрбаттай ешқашан дәмі кетпес таңдайдан
Бөліп жеген жас кезде қара нан мен қара су.

Біле алмадым, жайлы орын тұр ма кұтіп ол жақта,
Тастай суық табанға көк мұз, әппақ қар жоқ па?!
Кешір, болса, күнәсі, жарылқашы, Раббым,
Көз беретін соқырға, қол беретін қол жоққа.

Көргенімді айнытпай жазып жүрген ақынмын,
Жүрсем-дағы қаймықпай, көптің бірі – пақырмын.
Иман бер деп Алладан тілек тілеп тағы да,
Дұға жасап, қолымды жайып, міне, отырмын.

* * *

Наданға алдыңнан болар кез,
Қайтесің сөзіңді шығындап.
Жүрсем деп естімей жаман сөз,
Құлақты қоясың тығындап.

Көшеде жан көрсең көргенсіз,
Көзіңді еріксіз жұмасың.
Шындықты айтуға дәрменсіз
Болғанда тіліңді тиясың.

Ауыз, көз, құлақ, тіл – ораза,
Ораза тек бір ай бола ма?
Ішіңді, сыртыңды тазала,
Бұзатын нәрсеге жолама.

* * *

Кісілер бар – атағынан мінген атың үркетін,
Кісілер бар – тек жүрсең де, шаптан келіп түртетін,
Кісілер бар – мысқылдайтын әр ісіңді күлкі етіп,
Кісілер бар – жылағанда көздің жасын сүртетін.
Кісілер бар – бетіңе айтсаң, шыға келер ісініп,
Кісілер бар – сөз сөйлесе, отырасың тұшынып,
Кісілер бар – мақсатыңды айтқызбай-ақ түсініп,
Кішілерді құрметтесе – соның өзі кісілік.
Кісілер бар – сөзі көп те, істеп жатқан ісі жоқ,
Кісілер бар – талабы мен ниеті жоқ, күші көп.
Ізгі жандар бұл өмірге тектен текке келмеген,
Бұл фәниде жүрген дұрыс кішіпейіл кісі боп.

* * *

Біреулерге келемін ілесе алмай,
Біреулерден болсам да көш ілгері.
Қызық, сайран, думанды түгесе алмай,
Теріп жүрмін бұйырған несібемді.

Түні бойы көремін тәтті түсті,
Күні бойы тағы да жол жүремін.
Көрдім талай арпалыс, қақтығысты,
Нәр татпаған кезім де болды менің.

Фәни менен Бақидың арасында
Келе жатқан пендемін қара жолда.
Кез болсам да дауыл мен бұрқасынға,
Қасқа күлкі, досыма таба қылма.

* * *

Жылу жоқ жер – тастай суық,
Жарық жоқ жер – қараңғы.
Күнді көрсем ерте тұрып,
Нені білдім таң алды.

Жомартпын деп төсін соққан,
Сараңды да көп көрдім.
Жеңілгенде есерсоқтан,
Өзімді өзім жек көрдім.

Жолдағыны таптап өтер
Асқан кісі шамадан.
Зұлымдығын мақтан етер
Мейірімі жоқ адам.

Еленесің, еңбек қайтса,
Босқа өтпесін күнім де.
Біреу саған алғыс айтса,
Көгересің түбінде.

Тапсаң саған айтқан өкпе
Дос дертінің дауасын.
Ар-ұятың тұрса бетте,
Иман жүзді боласың.

* * *

Аллаға сенбеген,
Жөн сөзге көнбеген,
Тәубаға келмеген
Тозады.
Жалғанға төзбеген,
Шайтанға ермеген,
Жақсы сөз – ем - деген
Озады.

Кіретін сыналап,
Күпірлік, қиянат
Адамға, сірә, жат.
Аулақ жүр!
Шүкірлік, ғибадат,
Жүрекке ұялап,
Бес парыз – тиянақ
Дәл қазір.

* * *

Тәй тұрдым.
Қаз бастым.
Тағы аттадым.
Қопардым тоң болған қыртысты қап-қалың.
Бойыма жұқты ма тер төгіп тапқаным?
Біреуге жақтым.
Біреуге жақпадым.

Артыма қарадым.
Аялдап, тоқтадым,
Осынша жол жүрсем, бойымда жоқ па мін?!
Арман не мінген соң сипалап ат жалын,
Кең жолға апарса кішкентай соқпағым.

Ілгері жүруге кей кезде жоқ халім,
Көкірек кей кезде – қайнаған от-жалын,
Рақат па, азап па, алдына кеп тұрмыз
Ішінде не бары беймәлім қақпаның...

* * *

Тән емес, жанның дерті асқынғанда,
Дертке дауа табылмас қас қылғанда.
Жаратқанның сынағы деп білеміз
Біреуді тоқ, біреуді аш қылған да.

Құдайды да кіналар қайғырғанда,
Ақыл-ойын пенденің сай қылған ба?!
Жаратқанның сынағы шығар, бәлкім,
Бірін кедей, біреуін бай қылған да.

Түсіп жүрсе кейбіреу құса-мұңға,
Біреу жүрсе бақыттың құшағында,
Біреуді сау, біреуді сырқат қылса,
Көзімізге көрсеткен нышаны да.

Заманда да сұрқия, сұм алдаған,
Мезгілде де тапқанын құралмаған,
Өзіңе сен, өзгеге көзді сүзбе,
Медет тіле жалынып Бір Алладан.

* * *

Асығы алшы түскендерге
Өмір бүк те, шік те емес.
Жемісі ерте піскендерге
Жолы болмай кеткен өш.

Сайран салып жүргендерге
Өмір деген түк те емес,
Фәни сырын білгендерге
Өлім соңғы нүкте емес.

* * *

Қарап тұрсаң, ғажайып, өмір – айқас алаңы,
Бұғы, бұлан, еліктер – қасқырлардың тамағы.
Ағын суда шоршыған үндемейтін балық та
Шығып қалса жағаға қарай алмас жарыққа.
Емін-еркін інінде өмір сүрген кей тышқан
Іннен шықса құтылмас мысық деген жыртқыштан.
Қиқу қосып, құс салған біледі оның сырын ел,
Қаз-үйректер бүркіттің тырнағына ілінер.
Қанаты бар құстарға сөйлеу болса бір арман,
Сөйлей білген тоты құс тор ішіне қамалған.
Түйеқұстың, алайда, сермесе де қанатын,
Аспаны жоқ ұшатын, көлдері жоқ қонатын.
Аяғы жоқ болса да жорғалаған жыланның,
Жете алады тырмысып биігіне қыранның.
Құмырсқаның керемет тірлігіне қарашы,
Солай еңбек ете ме адамзаттың баласы?!
Гүл-бақшада шырынын сорып жүрген гүлдің де
Ара менен сонаның айырмасын білдің бе?!
Оң мен солын әлі де айырмаған адамдар,
Бір Алланың жаратқан ғаламына қараңдар.
Үлгі, өнеге, тағылым – барлығы да бар онда,
Соның бәрі жазылған қасиетті Құранда.

* * *

Жас келгенде көп пендеге ақирет те үрейлі,
Таудан биік күнәларын кім күрекпен күрейді?
Аңқау қазақ жақсы сөзді ағыл-тегіл жаудырып,
Періштенің құлағына шалынсын деп тілейді.

Кісі қайтса, дұға жасап, орын сұрап жұмақтан,
Аңқау қазақ жақсылықтан дәметуді ұнатқан.
Кім-кімді де жатсынбастан қойнына алар қара жер,
Бірақ, ешкім құтылмайды қабірдегі сұрақтан.

Бұл фәнидің жасап жүрсең неше түрлі амалын,
Қолың жомарт, жүзің жарқын, ашық болсын қабағың.
Арманың не тест тапсырған жақсы студент секілді
Дайын болса бар сауалға қайтаратын жауабың.

* * *

Күнкөріспен жанды бағу,
Аярлықпен жұртқа жағу,
Аңдып жүріп аяқ шалу,
Жан аямас досын табу,
Бәрі-бәрі болады екен пендеде.

Қаталдық пен мейірім де,
Шалқаю мен иілу де,
Ырза болып сүйіну де,
Ыза болып күйіну де,
Бәрі-бәрі болады екен пендеде.

Жақсылық пен жамандық та,
Адалдық пен арамдық та,
Жомарттық пен сараңдық та,
Білімір мен надандық та
Бәрі-бәрі болады екен пендеде.

Соның бәрін көріп жүріп,
Жаратқанға сеніп жүріп,
Жақсылықтан үйренуге,
Жамандықтан жиренуге
Ұмтылмайсың сен неге?

* * *

Тас атса біреу тасадан,
Қалса да одан бас аман,
Күнәм көп білмей жасаған,
Күнәм бар біліп жасаған.

Біреулер тиіп шамыма,
Салғанда жара жаныма,
Басымнан сөзді асырмай,
Күнәлі болдым тағы да.

Сөйлесе дұшпан мыстандай,
Тежейтін бойды күш қалмай,
Болғанда ызам батпандай,
Сабырым болды мысқалдай.

Өкпе мен реніш қалыңдап,
Кетті ме күнәм ауырлап.
Жақсы мен жаман сөздердің
Барлығын жүрсем қабылдап.

Бірде олай, бірде бұлаймын,
Қиындық болса, шыдаймын.
Пендеге жаны ашыр деп,

* * *

Үйге келген қонақ болса,
Дастарханға тамақ толса,
Әлпештеген ұл мен қызың
Қызметке жарап тұрса,
Жаратушы жарылқайды,
Жүзінен нұр тарап тұрса,
Түседі Алла мейірімі,
Обал менен сауап болса.
Еңбек қылғын текке жатпай,
Бірақ, саусақ қимылдатпай,
Тіленгеннің күні құрсын,
Бір Аллаға қарап қалса.

* * *

Сүйінішті көрген көзге,
Айыз қанар айтқан сөзге,
Көңіл өсіп барады.
Уәдеде тұра алатын,
Алға бассаң, қуанатын,
Жақсылықты құп алатын,
Алғы шепке сұранатын
Кісілер де болады.

Анттан безген алдамшыға,
Жаның төзбес жалғаншыға
Қалай көңілің толады?!
Жақсы ісіңді көре алмайтын,
Бар болса да,бере алмайтын,
Ізгілікке ере алмайтын,
Арыз жазбай жүре алмайтын
Кісілер де болады.

* * *

Шөлдегенде, ауырғанда,
Іздегенде дәру жанға –
Көзі түссін Құдайдың.
Денге саулық, досқа қадір,
Барға шүкір, жоққа сабыр
Сұраймын!

* * *

Көр дегенің ақыры ма жарықтың,
Көр дегенің шұңқыры ма тамұқтың?!
Құрметі ме қайтыс болған кісіге,
Жиналғаны моласында халықтың.

Туыс-туған жас төккенмен фәниде,
Өлген кісі тірілмейді, әрине.
Тіршілікте тумақ бар да, өлмек бар,
Мұндай жағдай қайталанар әр үйде.

Кеткендер бар қасиеттті, шын асыл,
Кеткендер бар мойындамай кінәсін.
Кім болса да дұға оқиды молдалар,
Кешірсін деп оның барлық күнәсін.

Бұл фәниде бола алғандар сабырлы,
Елжіретер алпыс екі тамырды.
Жақсы адамдар ел ажалға қимайтын
Қайтқанда да болады екен қадірлі.

* * *

Жүрген-сынды бір түс көріп,
Түсінбеген мәз болады.
Саз балшық та кірпіш болып,
Кірпіш қайта саз болады.

Тамызық боп отқа жаңқа,
Жақпай кейде сауға дәрі,
Ағаш сапты ара, балта,
Орманға да жау болады.

Айтылса да күнде өсегі,
Ұмыт болып байбаламы,
Күл орнына гүл өседі,
Гүл де күлге айналады.

Дәурен бітіп, жапа шексе,
Дария да шөл болады.
Жаратушы нұрын төксе,
Шөл дала да көл болады.

Дүниенің астан-кестен
Сайраны мен ойраны бар.
Ешқашан да шығарма естен,
Басың қандай сайда қалар?!

* * *

Қиратып үйді, өртеген орман,
Залымдар аз ба зұлымдық қылған?!
Ыстықта күйіп, суықта тонған
Кездерде сабыр болады қорған.

Қызыққа толған фәниде жалған
Біткенше демің таусылмас арман.
Құдайға сенбей соғысқа барған
Мінажат қылып, аман-сау қалған.

Заманды көрдің сүліктей сорған,
Адамды көрдің аттаған ардан,
Аллаға сенсең, туады күнің
Шығарар ордан, босатар тордан.