Мәтіндік редактор
Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы
Информатика
3-сынып
ЖОБА
Құрметті мұғалім!
Аталған тапсырмалар жинағы білім беру мазмұнын жаңарту аясында мұғалімдерге көмек құралы ретінде құрастырылды. Бұл мұғалімдердің ұжымдық жұмысының нәтижесі. Бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар қалыптастырушы бағалауды өткізуге, сабақты жоспарлауға, ұқсас тапсырмаларды құрастыруға және іріктеп алуға, оқу мақсатына жетуге қатысты сындарлы кері байланыс беруге көмектесетін үлгі болып табылады.
Жинақтың ұсынылған сипаты сізге білім алушының қажеттілігі мен мүмкіндігін есепке ала отырып , тапсырмаларға толықтырулар мен өзгерістер енгізуіңізге, бейімдеуіңізге мүмкіндік береді.
Қосымша материалдарды (нұсқаулықтар, таныстырылымдар, жоспарлар және т.б.), форумдағы талқылауларды және бейне нұсқауларды сіз Назарбаев Зияткерлік мектептері ДББҰ smk.edu ресми сайтынан таба аласыз.
Жемісті жұмыс пен шығармашылық табыс тілейміз!
Жинақ негізгі мектеп мұғалімдеріне, әдіскерлерге, критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне, басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Жинақты дайындау барысында ресурстар (суреттер, мәтіндер, бейне және аудио материалдар, т.б.) қолжетімді ресми интернет-сайттардан алынды. Жинақ коммерциялық емес мақсатта құрастырылған.
2
ЖОБА
Мазмұны
1 тоқсан 4
Бөлім Компьютер және программалар 4
Бөлім Сөз артында сөз 15
2 тоқсан 23
Бөлім Компьютер және дыбыстар 23
Бөлім Компьютерлік суреттер 32
3 тоқсан 40
Бөлім Шығармашылық және компьютер 40
Бөлім Әлемнің барлығы Интернетте 50
4 тоқсан 63
Бөлім Презентацияны безендіру 63
Бөлім Мәтін, дыбыс және презентация 73
3
ЖОБА
1 тоқсан
Компьютер және программалар бөлімі
Тақырыбы Компьютердің құрылғылары
Оқу мақсаттары 3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Компьютер құрастыру үшін негізгі бөліктерін (✓) белгіле.
2. Кестеде берілген құрылғыларды топтарға бөліп жаз.
Пернетақта
Микрофон
Монитор
Тінтуір
Дыбыс колонкалары
Принтер
Шығару құрылғысы
Енгізу құрылғысы
Дескриптор Білім алушы
компьютердің негізгі бөліктерін көрсетеді;
енгізу құрылғыларын бөліп жаза алады;
шығару құрылғыларын ажырата алады.
4
ЖОБА
3. Құрылғыларды атқаратын қызметімен сәйкестендір.
Құрылғы
Міндеті
Сандық және мәтіндік
ақпарартты компьютерге
енгізеді
Ақпаратты экранға шығарады
Графикалық ақпаратты
компьютерге енгізеді
Ақпаратты қағазға шығарады
Дескриптор Білім алушы
монитордың қызметін көрсетеді;
перенетақта қыметін көрсетеді;
принтердің қыметін көрсетеді;
сканердің қыметін көрсетеді;
5
ЖОБА
Тақырыбы Компьютердің құрылғылары
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламалардың айырмашылығын
анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Компьютер құрылғылары мен орындайтын командаларын тілсызық арқылы қос.
Енгізу
Процессор
Сақтау
Веб камера
Шығару
Жад
Өңдеу
Баспа құрылғы
Дескриптор
Білім алушы
енгізу құралын сәйкестендіреді;
шығару құралын сәйкестендіреді;
ақпаратты өңдеу құралын дұрыс сәйкестендіре алады;
ақпаратты сақтау құралын дұрыс сәйкестендіре алады.
2. Төмендегі сұрақтарға жауап жаз.
2.1. Сурет салу бағдарламасының атауы: _____________________
2.2. Компьютердегі суреттерді қандай бағдарламамен ашуға болады, атауын жаз
______________________
Дескриптор Білім алушы
графикалық редакторды атайды;
суреттерді көретін бағдарламаны көрсетеді .
6
ЖОБА
Тақырыбы Компьютердің құрылғылары
Оқу мақсаттары 3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
ережелерін пайдаланады
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Төмендегі суреттерді қарастыр және әрекеттерді информатика кабинетінде РҰҚСАТ ЕТІЛЕДІ және РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ топтарына жинақта және түсіндір.
Ескерту* бұл тапсырманы компьютер арқылы немесе интербелсенді тақта арқылы орындауға болады.
РҰҚСАТ ЕТІЛЕДІ
РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ
Дескриптор Білім алушы
қауіпсіздік техникасы ережесін дұрыс ұстаған оқушыны белгілейді;
компьютермен жұмыс жасау кезінде қалай дұрыс отыруды түсіндіреді;
компьютер алдында дұрыс отырмау салдарларын түсіндіреді;
компьютердің электр өткізгіш құралдарын ұстау салдарларын түсіндіреді.
7
ЖОБА
Тақырыбы Файлдар мен бумалар
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Файлды сақтау жолын ұсынады
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Суретті дұрыс сақтау жолын сандар арқылы көрсет.
Жұмыс
Буманың атын
Сурет деп
үстелінде жаңа
жазу
бума құру
.
Тапқан суретті
Сохранить картинку
как командасын
Браузерде іздеу
пайдаланып өз
жүйелерін
бумаңды сақтау
пайдалана
Браузерді ашу
отырып, Тірі
табиғат суретін
табу
Дескриптор Білім алушы
суретті сақтау әрекеттерінің тізбегін көрсетеді.
8
ЖОБА
Тақырыбы Файлдар мен бумалар
Оқу мақсаттары 3.1.2.3 Файл және бума ұғымдарын түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Файл және бума ұғымдарының ережелерін анықтайды • Белгішесі бойынша файл және бума түрін анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Төмендегі терминдерді олардың қызметімен сәйкестендір.
Файл
Файлдың аты
Компьютерде сақталған ақпарат
Бума
Файлдар мен басқа бумаларды
сақтауға арналған орын
Дескриптор
Білім алушы
файл ұғымын көрсетеді;
бума ұғымын көрсетеді.
2. Мазмұнына қарай бума мен файлға түсініктеме бер.
Дескриптор Білім алушы
файл мазмұнын көрсетеді;
бума мазмұнын көрсетеді.
9
ЖОБА
3. Суретке қарай отырып, файлға атау бер және буманың мазмұнына сәйкес атауын жаз.
___________.bmp ___________.bmp ___________.bmp
_________________ _________________
Дескриптор Білім алушы
суретке сәйкес файлдың атауын жазады;
суретке сәйкес буманың атауын жазады.
10
ЖОБА
Тақырыбы Файлдар мен бумалар
Оқу мақсаттары 3.2.4.2 Арнайы тақырыпқа сай фотосуреттерді қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Арнайы тақырыпқа арналған фотосуреттерді бейнесі
бойынша анықтайды
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Алуаның компьютерінде әр түрлі фотосуреттер бар. Алуаға су туралы фотосуреттерін таңдауға көмектес. Су туралы фотосуреттерді қызыл түсті қарындашпен белгіле.
Дескриптор Білім алушы
тақырыпқа сай фотосуреті қолданады.
11
ЖОБА
Тақырыбы Программалар терезесі
Оқу мақсаттары 3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Сұрақтарды оқып, жауаптарын жаз.
1.1. Фотосуретті компьютерде жасау үшін қандай құрылғылар пайдалануға болады?
________________________________________________________________________
1.2. Фотосуретті ашу және шығару үшін, қандай шығару құрылғысын пайдаланамыз? ________________________________________________________________________
1.3. Фотосуретті түсіру, үлкейту және бұру үшін қандай енгізу құрылғысын пайдаланамыз? ________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
кескіндер және фотосуреттермен жұмыс жасайтын құрылғыларды анықтайды.
12
ЖОБА
Тақырыбы Программалар терезесі
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламалардың міндеттерін
түсіндіреді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Сурет салуға арналған бағдарлама атауын және қандай қызықты қызметтері бар екенін жаз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
2. Компьютердегі фотосуреттерді қандай бағдарламаның көмегімен ашуға болады? Неліктен осы бағдарламаның қажет екенін түсіндір.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
графикалық редактор қызметі мен міндетін жазады;
фотосуретті ашу бағдарламасының қызметі мен міндетін жазады.
13
ЖОБА
Тақырыбы Программалар терезесі
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Бағдарламаның мәзір командаларын қолданады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Сурет көруге арналған бағдарламаның құралдар қызметін жаз.
Дескриптор Білім алушы
сурет көруге арналған бағдарламаның құралдар қызметін анықтайды;
суретті оңға және солға бұру командасын жазады;
суретті үлкейту және кішірейту құралдар қызметін жазады.
2. Берілген тұжырымдамамен келісесінбе? Иә немесе Жоқ деп жауап бер.
Тұжырымдама Жауап
Бас мәзір бастау батырмасымен ашылады
Тек бас мәзір ғана болады
Бағдарламаны қосқанда есік ашылады
Терезенің негізгі элементтері: мәзір қатары, жұмыс алаңы және қалып күй қатары
Дескриптор Білім алушы
тұжырымның ақиқаттығын немесе жалғандығын анықтайды.
14
ЖОБА
Сөз артында сөз бөлімі
Тақырыбы Мәтінді теру және өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламаның міндетін түсіндіреді
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Мәтінмен жұмыс жасауға болатын бағдарламалар түрін таңда. Мәтіндік редактор не үшін қажет екендігін түсіндір.
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторды түрі бойынша белгілейді;
мәтін редакторының міндетін түсіндіреді.
15
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді теру және өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерде мәтінді ашу және сақтау командасын
пайдаланады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Аслан мәтіндік редакторда ертегі жазды да, оны сақтады. Оған құжатты ашу үшін қандай әрекеттер орындау қажеттігін жаз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда құжат ашу жолын жазады.
2. Аслан ертегі жазылған құжатты өзгертті. Өзгерген файлды қалай сақтауға болады?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда құжатты сақтау жолын жазады.
16
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді теру және өңдеу
Оқу мақсаттары 3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редактормен пернетақта айырмашылығын
көрсетеді
• Мәтіндік редакторда қандай әрекет қолдануға ұсыныс
береді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген суретте мәтіндік редактор мен пернетақта элементтері берілген.
Көк түсті қарындашпен пернетақта элементтерін дөңгелектеңіз.
Қызыл түсті қарындашпен мәтіндік редактор элементтерін дөңгелектеңіз.
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редактор құралдарын белгілейді;
пернетақта құралдарын белгілейді.
2. Алуа мәтіндік редакторда мақал жазды. Қандай әрекет жасауды ұмытып кетті?
Қатені дұрыстау жолын көрсет:
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда тілдік панельді қолданады;
берілген ақпарат бойынша жіберген қатені анықтайды.
17
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді пішімдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу
және сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерде мәтінді іске қосу және сақтау
алгоритімін жазады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мәтіндік редакторды іске қосу командасын сандармен белгіле.
Барлық бағдарламалар (Все программы)
Мәтіндік редактор
Бастау (Пуск)
MS OFFICE
2. Мәтінді сақтаудың дұрыс ретін сандармен белгіле. Файлды сақта Мәтінді тер Файл атын жаз Мәтін құрастыр Файлды жап
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторды ашу жолын ретімен белгілейді;
мәтіндік редакторды сақтау жолын ретімен белгілейді.
18
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді пішімдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәзір қатарының форматтау панелін көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мәзір командаларының атауын анықта, сызба арқылы бір-бірімен байланыстырыңыз.
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда форматтау мәзір панелінің атауын сәйкестендіреді.
19
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді пішімдеу
Оқу мақсаттары
3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру
Бағалау критерийлері
Білім алушы
• Мәтіндік редакторда қарапайым сөздерді теруді
анықтайды
Ойлау дағдыларының
Қолдану
деңгейі
Тәжірибелік жұмыс
1. Мәтінді теріп жаз.
Әрқашан күн сөнбесін
Әрқашан күн сөнбесін
Әрқашан күн сөнбесін
2. Қаріпті форматтау параметрлерін орнат:
а) бірінші қатарды Курсивпен белгіле және каріп түсін қызыл түске боя; б) екінші қатарды Асты сызылған түрде белгіле; в) үшінші қатарды Қоюлатылған етіп белгіле.
3. Мәтінге Times New Roman қаріпін, ал қаріп өлшемін 12пт етіп орнат.
Дескриптор Білім алушы
мәтінге курсив және түс орнатады;
мәтіннің астын сызып көрсетеді;
мәтінді қоюлатылған етіп көрсетеді;
мәтін қарпін және өлшемін орнатады.
20
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді пішімдеу
Оқу мақсаттары 3.2.1.2 Қаріпті пішімдеу (қаріптің жазылу стилі, түсі, түзету)
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редакторда қаріпті пішімдеу тәсілін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мәтінді оқы. Мәтінде қандай сөздерге пішімдеу түрі пайдаланылды?
Адам адамға жақсылық жасау үшін жаралған. Жақсылық пен игілікті іс жасау-үлкен адамгершіліктің белгісі. Басқа адамдарға көмектесіп жүрген көптеген абзал жандар бар.
Егер адам басқаларға жақсылық жасап,қиын кезеңде жақсылық көрсетсе, ол да оған жанашырлық танытады. Жақсылық жасау әрбір адамның міндеті.
Қоюлатылған сөздер ___________________________________________________
Курсивпен берілген сөздер _______________________________________________
Асты сызылған сөздер __________________________________________________
Қызыл түспен жазылған сөздер ___________________________________________
Бірінші сөйлемге қандай түзету пайдаланды ________________________________
Екінші сөйлемге қандай түзету пайдаланды ________________________________
Дескриптор Білім алушы
мәтінге пайдаланған форматтау тәсілін жазады;
қаріптің жазылу стилін жазады;
қаріпке қандай түс пайдаланғанын анықтайды;
мәтінге түзету тәсілі пайдаланғанын көрсетеді.
21
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінді пішімдеу
Оқу мақсаттары 3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редакторда қарапайым командаларды
көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын анықта.
Сақтау
Қиып алу
Көшіру
Буферден қою
Болдырмау
Дескриптор Білім алушы
пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын сәйкестендіреді;
қиып алу құралын сәйкестендіреді;
сақтау құралын сәйкестендіреді;
көшіру құралын сәйкестендіреді;
болдырмау құралын сәйкестендіреді;
қою құралын сәйкестендіреді.
22
ЖОБА
2 тоқсан
Компьютер және дыбыстар бөлімі
Тақырыбы Дыбысты жазу және ойнату
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Дыбыстық ақпаратты ойнату бағдарламалардың
қызметін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Компьютерде плеер бағдарламасының қызметін жаз.
________________________________________________________________________________
2. Медиа плеер құралдарының қызметін жаз.
Дескриптор Білім алушы
компьютерге дыбыстық ақпаратты ойнату бағдарлама қызметін жазады;
ойнату құрылғыларының қызметін жазады.
23
ЖОБА
Тақырыбы Дыбысты жазу және ойнату
Оқу мақсаттары 3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасау қауіпсіздік
техникасының ережесін ұсынады
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасағанда қандай ережелерді сақтау қажет? Мысал келтір.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауға мысал келтіреді;
цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік ережесін жазады.
24
ЖОБА
Тақырыбы Дыбысты жазу және ойнату
Оқу мақсаттары 3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Дыбысты жазу құралдарын атауын көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген кілттік сөздер бойынша пиктограмманың атауын анықта.
дыбыстық файл, дыбысты жазу,
тоқтату, дыбысты тыңдау.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Дескриптор Білім алушы
дыбысты жазу үшін пайдаланатын құралдардың атауын жазады;
пиктограмма бойынша файл түрін дұрыс жазады.
25
ЖОБА
Тақырыбы Дыбыстық әсерлер
Оқу мақсаттары 3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Цифрлық құрылғыларда қандай ортақ енгізу және шығару құрылғылары бар?
Енгізу ______________________________
Шығару ____________________________
Дескриптор Білім алушы
енгізу құрылғыларын анықтайды;
шығару құрылғыларын жазады.
26
ЖОБА
Тақырыбы Дыбыстық әсерлер
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Дыбыстық редактор интерфейсін анықтайды • Дыбыстық редактордың құралдарын ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген бағдарлама бөліктерінің атауын жаз.
Дескриптор Білім алушы
дыбыстық редактор интерфейсінің аспаптар тобын жазады;
дыбыстық редактор интерфейсінің дыбыстар тобын жазады;
дыбыстық редактор интерфейсінің трек тобын жазады;
дыбыстық редактор интерфейсінің дыбыс микшері тобын жазады.
2. Пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын анықта.
Дескриптор Білім алушы
дыбыстық редактордың дыбысты жазу құралдарының атауын жазады;
дыбыстық редактордың дыбысты өңдеу құралдарының атауын жазады.
27
ЖОБА
Тақырыбы Дыбыстық әсерлер
Оқу мақсаттары 3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты жазу, өңдеу және шығару
Бағалау критерийлері Білім алушы
Дыбысты жазуға арналған құрылғыны ұсынады
Дыбыс жазу бағдарламасында орындау әрекеттерді ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Дыбыс жазуға көмектесетін бағдарламаны белгіле.
2. Дыбыс жазу бағдарламасында орындалатын әрекеттерді белгіле.
Дыбысты
Сурет салу
Дыбысты
Мәтін жазу
Дыбысты
жазу
сақтау
өзгертуге
Дескриптор
Білім алушы
дыбысты жазуға арналған құрылғыны белгілейді;
дыбыс жазу бағдарламасында орындайтын әрекеттерді көрсетеді.
28
ЖОБА
Тақырыбы Дыбысты өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Дыбысты жазуға арналған бағдарламаны ашуды
ретімен көрсетеді
• Дыбысты өңдеуге арналған бағдарламада дыбысты
сақтаудың жолын ретімен көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Дыбыс жазу бағдарламасын ашу жолын сандар ретімен жаз.
Барлық бағдарламалар (Все программы)
Бастау (Пуск)
1.2. Дыбысты өңдеу бағдарламасында әуенді сақтау жолын сандармен белгіле.
Сақтау
Файл
Сақтау
сөзін
жерін
басамыз
таңдаймыз
Файл атын
Экспорт
жазамыз
аудио
Дескриптор
Білім алушы
дыбыс жазуға арналған бағдарламаны ашу жолын ретімен көрсетеді;
дыбыс өңдеу бағдарламасында әуенді сақтау жолын ретімен көрсетеді.
29
ЖОБА
Тақырыбы Дыбысты өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Техникалық қауіпсіздік ережелерін ұсынады
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Суретке қарап Болады немесе Болмайды деп жаз.
Дескриптор Білім алушы
суретте техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзған жағдайды болмайды деп жазады;
суретте техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзбаған жағдайды болады деп жазады.
30
ЖОБА
Тақырыбы Дыбысты өңдеу
Оқу мақсаттары 3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Дыбыс өңдеу бағдарламасында әуенді жазу, өңдеу
әрекеттерін көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Дыбысты өңдеу бағдарламасына әуенді жазу жолын ретімен белгіле.
Дескриптор Білім алушы
дыбыс өңдеу бағдарламасына әуенді салу ретін жазады.
2. Дыбысты өңдеу бағдарламасында әр түрлі мүмкіндік беретін батырмалар бар. Берілген батырмалардың атқаратын жұмыстарын сипатта.
2.1. _____________________________ 2.2. _______________________
2.3. _____________________________ 2.4. ______________________
2.3. _____________________________
Дескриптор Білім алушы
дыбысты жазу бағдарламасында әуенді өңдеуге арналған батырмалардың міндетін көрсетеді.
31
ЖОБА
Компьютерлік суреттер бөлімі
Тақырыбы Графикалық редактордың құрал жабдықтары
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Сурет салуға арналған редактордың қызметін ұсынады
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген суреттерден графикалық редакторды көрсет.
2. Графикалық редактордың қызметін түсіндір.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
графикалық редакторды белгішесі бойынша белгілейді;
графикалық редактордың атқаратын қызметін жазады.
32
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордың құрал жабдықтары
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторды ашу және сақтау командасын
көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Графикалық редактор бағдарламасының ашу жолын сандармен белгіле.
Барлық бағдарламалар (Все программы) Графикалық редактор Бастау (Пуск)
2. Аслан графикалық редакторда сурет салды. Оған салған суретін сақтау жолын көрсет.
Дескриптор Білім алушы
сурет салуға арналған құрылғыны ашу жолының ретімен белгілейді;
суретті сақтау жолын көрсетеді.
33
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордың құрал жабдықтары
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактор терезесінің элементерін
сәйкестендіреді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Графикалық редактордың терезе элементтерінің атауын белгішесімен тілсызық арқылы сәйкестендір.
Тақырып жолы
Меню жолы
Құралдар жиыны
Сурет салу алаңы
Түстер палитрасы
Фигуралар жиыны
Дескриптор Білім алушы
графикалық редактор терезесінің элементтерін анықтайды;
графикалық редактор терезесінің элементтерін сәйкестендіреді.
34
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордың құрал жабдықтары
Оқу мақсаттары 3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының ережелерін сақтайды
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген суреттен техникалық қауіпсіздік ережесін бұзған роботтарды белгіле.
Дескриптор Білім алушы
суреттен техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзған роботтарды көрсетеді.
35
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордың құрал жабдықтары
Оқу мақсаттары 3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактордың құрылғыларын көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Суреттерді қандай құралдың көмегімен жасауға болады? Тілсызық арқылы сәйкестендір.
Бүріккіш
Жазу
Қарындаш
Өшіргіш
Қылқалам
Дескриптор Білім алушы
сурет салу құрылғыларын анықтайды;
құрылғылардың міндетін сәйкестендіреді.
36
ЖОБА
Тақырыбы Суретті өңдеу
Оқу мақсаттары 3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактордың фигура құралдарын жазады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Төмендегі суреттен фигуралардың атын анықтап, жаз.
ТІКТӨРТБҰРЫШ, ДӨҢЕС ТІКТӨРТБҰРЫШ, ЭЛЛИПС,
ТҮЗУ СЫЗЫҚ, ҚИСЫҚ СЫЗЫҚ, ҮШБҰРЫШ
Дескриптор Білім алушы
сурет салу құралдарының атын жазады.
37
ЖОБА
Тақырыбы Суретті өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторда суретті ашу және өңделген
суретті сақтау командасын көрсетеді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Асланның салған суретінде қате бар. Асланға сурет салу бағдарламасымен суретті ашуға, қатені түзеуге және оны басқа атпен сақтауға көмектес. Орындалу әрекетін санмен көрсет.
Экранда диалог терезесі пайда
болады онда қажетті файл атына
Ашу командасын басамыз орналастырып, бір рет шертіп файлды белгілейміз
Берілген форматты
Өзгерген суретті басқаша
таңдап Сақтау
сақтау керек. Ол үшін
командасын басамыз
Файл Сохранит как
командасын басамыз
Белгіленген суреттің
Белгіленген сурет
графикалық
қате болған
редактордың сурет салу
жерлерін өшіргіш
алаңына түседі
құралымен өзгертеді
Файл Ашу командасы
Дескриптор Білім алушы
суретті графикалық редакторда ашу ретін көрсетеді;
өңделген суретті басқаша атпен сақтау командасын қолдану ретін жазады.
38
ЖОБА
Тақырыбы Суретті өңдеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактордың мүмкіндіктері мен міндетін
анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Төменде графикалық редактордың мүмкіндіктері берілген. Тұжырымдама рас болса Ия, жалған болса Жоқ деп жаз.
Тұжырым Жауап
Есептеулер жүргізуге
Сурет салуға
Мәтіндік құжаттармен жұмыс жасауға
Суретке мәтін енгізуге
Кесте құруға
Суретті түрлендіруге
Суретке музыка қоюға
Суретті көшіріп қоюға
Фигуралар көмегімен сурет салуға
Дескриптор Білім алушы
тұжырымның ақиқаттығын анықтайды;
тұжырымның жалғандығын анықтайды.
39
ЖОБА
тоқсан
Шығармашылық және компьютер бөлімі
Тақырыбы Графикалық редактордағы фигуралар
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолданады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген терезе элементтері мәзір қатарының қай тобында орналасқанын анықта. Тілсызықпен біріктір.
Негізгі (Главная) Түр (Вид)
Дескриптор Білім алушы
Негізгі мәзір қатарының элементтерін көрсетеді;
Түр мәзір қатарының элементтерін көрсетеді.
40
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордағы фигуралар
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактордың атқаратын міндетін
анықтайды
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
Тапсырма
Төмендегі сұрақтарға жауап бер.
Графикалық редактордың атқаратын қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Графикалық редакторды қалай іске қосамыз?
______________________________________________________________________
Графикалық редактор терезесінің бөліктерін ата.
______________________________________________________________________
Түстер палитрасының қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Фигура құралының қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
графикалық редактор міндетін анықтайды;
графикалық редактор құралдарының қызметін сипаттайды.
41
ЖОБА
Тақырыбы Графикалық редактордағы фигуралар
Оқу мақсаттары 3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторда қандай құралдарды
пайдаланғанын анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген ою-өрнектерді салу үшін қандай құралдар пайдаланылатынын жаз.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
геометриалық фигураларды анықтайды;
түстер палитрасын анықтайды.
42
ЖОБА
Тақырыбы Қайталанатын үлгілер
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторда қолданылатын құралдар мен
командаларды ажырата алады
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген құралдар мен командаларды топтарға бөліп жаз.
ҚАЛАЙ САҚТАУ, ҚҰРУ, БАСПАДАН ШЫҒАРУ, ӨШІРГІШ, МАСШТАБ, ЖАЗУ, САҚТАУ, АШУ, ОРЫНДАТПАУ, ҚАРЫНДАШ, ҚҰЮ, СЫЗЫҚ
Құралдар
Командалар
Дескриптор Білім алушы
графикалық редакторда қолданылатын құралдарды анықтайды;
графикалық редакторда қолданылатын командаларды анықтайды.
43
ЖОБА
Тақырыбы Қайталанатын үлгілер
Оқу мақсаттары
3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын
қолдану
Ойлау дағдыларының
Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Бағалау критерийлері
Білім алушы
• Графикалық редактор командаларының қызметін
Тапсырма
анықтайды
1. Төменде берілген сөздерді пайдаланып, командалардың қызметін анықта, бос ұяшықтарға жаз.
СУРЕТТІ БЕЛГІЛЕУ, СУРЕТТІ КӨЛЕМІ БОЙЫНША КЕСУ, СУРЕТТІ ҚОЮ, СУРЕТТІ ҚИЫП АЛУ, СУРЕТТІ ТӨҢКЕРУ ЖӘНЕ БҰРУ, СУРЕТТІ КӨШІРУ, СУРЕТТІҢ ПІШІНІ МЕН ӨЛШЕМІН ӨЗГЕРТУ
Дескриптор Білім алушы
алмасу буферіндегі командалардың қызметін анықтайды;
суретті өңдеу командаларының қызметін анықтайды.
44
ЖОБА
Тақырыбы Қайталанатын үлгілер
Оқу мақсаттары 3.2.2.2 Нысанның сыртқы түрін өзгерту (мысалы, қию, бұру,
өлшемін өзгерту және т.б.)
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторда суреттің үзінділерімен
жүргізілетін әрекеттерді көрсетеді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Сурет үзінділеріне пайдаланылған құралдар мен командаларды реті бойынша жаз.
Дескриптор Білім алушы
үзіндіні белгілеу және көбейту, қиып алуды жазады;
үзіндіні жылжыту және көшіруді жазады;
үзіндіні бейнелеу немесе бұруды жазады;
үзіндіні еңкейту және созуды жазады.
45
ЖОБА
Тақырыбы Түстер палитрасы
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графиктік редактормен жұмыс жасау кезінде меню
командаларының міндетін сәйкестендіреді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Іс-әрекет пен оған сәйкес орындалатын команда арасында сәйкестік орнат.
Графикалық редактор бағдарламасында салынған суреттерді бірінші рет сақтаған кезде
Графикалық редактор бағдарламасында салынған суретке өзгерістерді кіргізіп, қайта сақтаған кезде
Графикалық редактор көмегімен сақталып тұрған суреттерді ашу үшін
Графикалық редактор көмегімен салынған суретті сақтамай тұрып, жаңа құжатты құру үшін
Файл-Сақтау (Файл-
Сохранить) командасын
орындаймыз.
Файл-Құру (Файл-
Создать) командасын
орындаймыз.
Файл-Ашу (Файл-Открыть)
командасын орындаймыз.
Файл-Сақтау (Файл-Сохранить как) командасын орындаймыз.
Дескриптор Білім алушы
графикалық редакторда суретті ашу командасын көрсетеді;
графикалық редакторда суретті бірінші рет сақтау командасын көрсетеді;
графикалық редакторда енгізілген өзгерістерді сақтау командасын көрсетеді;
графикалық редакторда жаңа құжат құру командасын көрсетеді.
46
ЖОБА
Тақырыбы Түстер палитрасы
Оқу мақсаттары 3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редакторда түстер палитрасы
құралдарының қызметін анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Сипаты бойынша суретте берілген құралды анықта. Тілсызық арқылы көрсет.
Фон түсі – қосымша
беретін түс (өшіргіште
пайдаланылады)
Негізгі түс. Онымен сурет саламыз (қарындаш, қылқалам және фигура кескініне пайдаланылады)
Түстерді өзгерту және
20 негізгі және 10 қосымша түстер
түстерді қосу
2. Сұрақтарға жауап бер. Берілген нұсқалардың біреуін таңда. Негізгі түс қалай таңдалады?
А) тышқанның оң жақ батырмасын басу арқылы; В) тышқанның сол жақ батырмасын басу арқылы; С) ешқандай батырма баспай таңдауға болады.
Тінтуірдің оң батырмасымен сурет салуға болады ма?
А) болады, бұл кезде сурет фондық түспен салынады;
В) болмайды, сурет тек сол батырмасы көмегімен салынады; С) болады.
Дескриптор Білім алушы
графикалық редактор түстер және түстерді қосуды сәйкестендіреді;
графикалық редактор қосымша түсті сәйкестендіреді;
графикалық редактор негізгі түсті таңдауды көрсетеді;
графикалық редакторда тінтуірдің міңдетін көрсетеді.
47
ЖОБА
Тақырыбы Түстер палитрасы
Оқу мақсаттары 3.2.2.2 Нысанның сыртқы түрін өзгерту (мысалы, қию, бұру,
өлшемін өзгерту және т.б.)
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Графикалық редактормен көшіру, қиып алу, бұру және
өлшемін өзгерту командаларының қызметін ұсынады
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Тапсырма
1. Суреттерге орындалатын әрекеттердің командалар ретін көрсет.
Суретті көшіру үшін қандай әрекеттер жасауға болады?
№
Командалар
№
Командалар
Көшіру (Копировать) командасын
Суретті тінтуірмен іліп алып,
орындау.
қажетті орынға қою.
Суретті белгілеу.
Қою (Вставить) командасын
Сурет терезенің сол жақ жоғарғы
орындау.
бұрышында пайда болады.
Суреттің үзіндісін қиып алу үшін қандай әрекеттер жасауға болады?
№
Командалар
№
Командалар
Кесіп алу (Вырезать) командасын
Суреттің үзіндісін белгілеу
орындау. Бұл жағдайда қиып алған
сурет жоқ болып кетеді (жойылады).
Сурет терезенің сол жақ жоғарғы
Суретті тінтуірмен іліп алып, тиісті
бұрышында пайда болады.
орынға қою немесе бұрынғы
орнына қайтару.
Қою (Вставить) командасын
орындау.
Сурет өлшемін өзгерту және бұру үшін қандай әрекеттер жасауға болады? Орындау командасын дұрыс ретпен жаз.
№
Командалар
№
Командалар
Дескриптор Білім алушы
суретті көшіру және қиып алу әрекетін ретпен жазады;
сурет бейнесін өзгерту әрекетін жазады.
48
ЖОБА
Тақырыбы Түстер палитрасы
Оқу мақсаттары 3.2.4.2 Арнайы тақырыпқа сай фотосуреттерді қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Арнайы фотосуреттерді компьютер бағдарламасында
қолдану әрекетін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Дұрыс ретпен орында.
1. Берілген ою-өрнектердің біреуін таңда.
2. Графикалық редакторды іске қос.
3. Ұнаған ою-өрнекті суретін фигуралардың көмегімен сал.
4. Ою-өрнектің түсін боя.
5. Көшіру, қою, бұру командаларын қолдан.
6. Ою-өрнекті Ою.bmp деген атаумен сақта.
Дескриптор Білім алушы
сурет салу дағдыларын жетілдіреді;
суретті салу кезінде фигураларды пайдаланады;
суретті бұру және көлемін өзгерту тәсілін қолданады;
суретті бояу кезінде түстер палитрасын қолданады;
суретті дұрыс атпен сақтай алады.
49
ЖОБА
Әлемнің барлығы Интернетте бөлімі
Тақырыбы Ақпаратты іздеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Интернет желісінде ақпаратты іздеу дағдыларын
жетілдіреді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген ұғымдар мен олардың сипаттамасы арасында сәйкестік орнат, тілсызық арқылы көрсет.
Веб-бет –
Іздеу жүйесі –
Веб-бет адресі –
Компьютерлік желі –
Сілтеме –
интернеттен жылдам ақпарат табуға арналған бағдарлама
мәтін, сурет, бейнежазба, дыбыс және әртүрлі сілтемелері бар интернеттегі құжат
компьютерлердің өзара байланысы
басқа веб-бетке көшу
берілген адресті тез табуға көмектеседі
Дескриптор Білім алушы
компьютерлік желінің қызметін көрсетеді;
интернет желісіндегі ақпарат веб-бетте ұсынғанын біледі;
веб-бетке сілтеме жасалатынын көрсетеді;
ақпаратты табу үшін іздеу жүйесі қолданылатынын түсінеді.
50
ЖОБА
Тақырыбы Ақпаратты іздеу
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Интернет желісінде ақпаратты іздеу, ашу және сақтау
әрекетін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Танымал тұлғалар туралы ақпаратты Интернеттен көруге болады. Ақпаратты көру әрекеттерінің дұрыс ретін көрсет.
2. Бос торларға табылған суретті дұрыс сақтау жолын жаз.
№
Әрекет
№
Әрекет
Керекті суретті ашу үшін,
Браузерді ашамын (Веб-бетті көрсету
тышқанның сол жақ батырмасын бір
бағдарламасы )
рет шертемін
Іздеу жолына тірек сөзді жазамын
Мәтін немесе суреті бар веб-бетке
өтемін
Жауаптар тізімі сілтеме ретінде
шығады
Дескриптор
Білім алушы
ақпаратты іздеудің дұрыс ретін көрсетеді;
ақпаратты сақтау жолын ретімен жазады.
51
ЖОБА
Тақырыбы Ақпаратты іздеу
Оқу мақсаттары 3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтінді ақпаратты көшіру және қою әрекетін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
Аслан Интернеттен қызықты ақпарат тауып алды және оны достарымен бөліскісі келді. Аслан орындайтын әрекеттің дұрыс тізбегін көрсет. _____________________________
№
Әрекет
1
2
3
4
5
Дескриптор Білім алушы
мәтінді көшіру және қою жолын ретімен жазады;
мәтіндік ақпаратты көшіру әрекеттерін ретімен көрсетеді;
мәтіндік ақпаратты қою әрекеттерін ретімен көрсетеді.
52
ЖОБА
Тақырыбы Ақпаратты іздеу
Оқу мақсаттары 3.3.1.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Нақты берілген сұрақтың жауабын Интернеттен қалай
іздеуге болатынын анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Интернет арқылы танымал тұлғалар туралы ақпаратты іздеуді ретімен орында.
1. Интернетте іздейтін тірек сөздерді анықта.
2. Іздеу жолына тірек сөзді жаз.
3. Тірек сөздер кездесетін сілтеме тізімінің ішінен керекті сайтты аш.
4. Тапқан ақпаратты кестеге жаз.
Сайттың аты
Веб-бетте қандай қызықты ақпарат
Веб-беттің адресі
бар?
Дескриптор Білім алушы
интернетте ақпаратты табуды көрсетеді;
сайттың атын дұрыс жазады;
веб-бетте әртүрлі ақпарат алуға болатынын көрсетеді;
іздеудің мақсатына қарай тірек сөздерді іріктейді;
веб-бетте орналасқан ақпараттың адресін анықтайды.
53
ЖОБА
Тақырыбы Интернеттегі қауіпсіздік
Оқу мақсаттары 3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Қарапайым сөйлемдерді теруде мәтіндік редакторды
пайдалануды ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген ақпараттың біреуін таңдап, мәтіндік редакторға теріп жазыңыз.
Автор – белгілі бір нысанды
жасаушы. Мысалы суретті, фотосуретті түсіруші, әуенді, әңгімені жазушы адам
Авторлық құқық – белгілі бір
адамның өзін, өз қолымен
жасаған нысанның авторы
ретінде көрсетуі және оның
авторы болу құқығы
Ақпаратты веб-беттен көшіру
кезінде адресін немесе авторын
көрсету қажет
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда ақпаратты теруді көрсетеді;
мәтіндік редакторды ашу және сақтау жолын көрсетеді.
54
ЖОБА
Тақырыбы Интернеттегі қауіпсіздік
Оқу мақсаттары 3.3.1.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Нақты сұрақтың жауабын табады және веб-беттен
адресін анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Кестеде берілген сұрақтың жауабын Интернет желісінен тауып жаз.
№
Сұрақ
Жауап
Веб-беттің адресі
1.
Бірінші
программалаушы
әйел?
2.
Шоқан Уалиханов
кім?
Дескриптор
Білім алушы
сілтеме тізімінің ішінен нақты жауапты таңдайды;
негізгі мәліметтерді жазады;
веб-бет адресін көрсетеді.
55
ЖОБА
Тақырыбы Интеренттегі қауіпсіздік
Оқу мақсаттары 3.3.2.1 Желіде ақпарат алмасу жолдарын түсіндіру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Интернет желісінде ақпаратты алмасу тәсілдерін
анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап бер.
Желіде ақпаратпен қалай алмасуға болады? _________________________________________
Интернет адамдарға не үшін қажет? ________________________________________________
Электронды пошта дегеніміз не? __________________________________________________
Асланның Интернетте өз веб-беті бар. Ол веб-бетке қандай ақпарат жүктей алады?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Интернет арқылы аудио, видео байланыс пен қарым-қатынас жасау үшін қандай бағдарламаларды пайдалануға болады?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
интернет желісінің қызметін көрсетеді;
электронды поштаның міндетін жазады;
веб-бетке мәтін, видео, фотосурет жүктеуге болатынын көрсетеді;
желіде ақпаратпен алмасу жолдарына мысал келтіреді.
56
ЖОБА
Тақырыбы Интернеттегі қауіпсіздік
Оқу мақсаттары 3.3.3.1 Интернет желісіндегі қажетсіз байланыстың қауіпін
түсіну
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Интернет желісіндегі қауіпсіздік ережелерін бұзу
салдарларын түсіндіреді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Интернетте жұмыс жасау кезінде қандай шараларды білу қажет және неден сақ болу керек екенін анықта.
Аслан достарымен түскен суретті интернетте жариялағысы келді. Асланға суретті жариялауға болады ма?
Жауабыңды жаз ________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Аслан информатика сабағында өзіне жаңадан электронды пошта ашты.
Танымайтын адамнан спамға, яғни күмәнді хатқа ұқсайтын хат келді.
Аслан қандай әрекет жасау керек? Жауабыңды жаз _______________________________________________
_______________________________________________________________________________
Интернет желісінде жұмыс жасауда неліктен қауіпсіздік ережесін сақтауымыз керек?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
интернет желісінде суретті жарияламау салдарларын түсіндіреді;
электронды поштаға келген күмәнді, спамға ұқсайтын хатқа қандай әрекет жасауын түсіндіреді;
интернет желісіндегі қауіпсіздікті сақтауға мысал жазады.
57
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құру
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламада жұмыс жасау кезінде
қолданылатын негізгі команда міндетін көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген командаларды тілсызық арқылы топтарға бөліп көрсет.
Негізгі (Главный) мәзірі Қою (Вставка) мәзірінде
Дескриптор Білім алушы
презентация бағдарламасында негізгі (главный) мәзірінде орналасқан командаларды дұрыс көрсетеді;
презентация бағдарламасында қою (вставка) мәзірінде орналасқан командаларды дұрыс көрсетеді.
58
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құру
Оқу мақсаттары 3.2.3.1 Мәтін мен бейнелерден тұратын қарапайым
презентациялар жасау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Презентацияға арнайы ақпаратты пайдалануға
болатынын түсіндіреді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Алуа компьютерде өзінің сүйікті кумирі туралы слайд шоу жасағысы келді. Алуаға көмектес, слайдта қандай обьектілер орналастыруға болатынын жазып көрсет.
Дескриптор Білім алушы
мазмұнына байланысты сурет қолдануға болатынын анықтайды;
мазмұнына байланысты мәтін қолдануға болатынын анықтайды;
мазмұнына байланысты қосымша видео және музыка қосуға болатынын толықтырады.
59
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құру
Оқу мақсаттары 3.2.3.2 Слайдтар арасындағы ауысуларды пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Слайдтар арасында жүргізілетін ауысуларды
пайдаланатын сәйкестікті көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген анимация әрекеттеріне тілсызық арқылы сәйкестікті орнат.
Қарапайым анимация
түрлері
Күрделі анимация
түрлері
Слайд ауыстыру
уақытын таңдау
Ауыстыру кезінде
дыбысты басқару
Дескриптор Білім алушы
слайдтар арасында ауыстыру режимін баптауды дұрыс көрсетеді;
слайдтар арасында ауыстырым режимінде уақытты және дыбыс сәйкестігін анықтайды.
60
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құру
Оқу мақсаттары 3.2.3.3 Презентацияны безендіру үшін дайын дизайнды
пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Слайдты безендіру үшін дизайн фондарын
пайдаланады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген суреттердің жұбын тап. Тілсызық арқылы көрсет.
2. Презентацияны безендіру үшін берілген слайдқа дизайн мәзіріндегі фонды пайдалану жолын сандармен көрсет.
Дескриптор Білім алушы
фон түстерінің ерекше болуын көрсетеді;
слайдтарды безендіру үшін арнайы қалыптарды (шаблон) пайдалануды біледі;
слайд фонын безендірудің дұрыс ретін анықтайды.
61
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құру
Оқу мақсаттары 3.3.1.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Берілген тақырып бойынша нақты сұрақты іздеу
жүйесіне жазып, берілген ақпараттың біреуін таңдайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Интернет желісінде қызықты ақпарат тауып презентация жаса. Үлгі бойынша құрастыр.
Дескриптор Білім алушы
үлгіні пайдаланып презентация құрады;
берілген тақырыптардың біреуін таңдап, презентация жасайды;
сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті пайдаланады.
62
ЖОБА
тоқсан
Презентацияны безендіру бөлімі
Тақырыбы Презентация құрып безендіру
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламасында файлды ашу және
сақтау жолын анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой.
PowerPoint бағдарламасы мына бұйрықтарды орындау арқылы іске қосылады:
Бастау (Пуск) – Бас мәзір (Все программы) - ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. - MS Power Point
Презентацияны сақтау үшін ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. мәзірінде немесе Стандартты құралдар
үстелінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... бұйрығын таңдаңыз, ашылған ... ... ... ... ... ... ... ... ... терезесінде
Файл атауы өрісінде көрме атауын енгізіп, ... ... ... ... ... ... ... . батырмасын шертіңіз.
Дескриптор Білім алушы
презентация бағдарламасын іске қосу командасын анықтайды;
презентация бағдарламасында сақтау командасын анықтайды.
63
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құрып безендіру
Оқу мақсаттары 3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік программалар мәзір командаларының
қызметін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген меню командалары мен олардың қызметі арасында сәйкестік орнат.
Скриншотты
Кескіндер
Слайдты
немесе экран
немесе
басынан
қиындысын
фигуралар
көрсету
кірістіру
Берілген
(
Ағымдағы
)
Сурет
Кесте
слайдтан бастап
файлы
көрсету
Дескриптор Білім алушы
кесте қою командасын қызметімен сәйкестендіреді;
кескін қою командасын қызметімен сәйкестендіреді;
скриншот жасау командасын қызметімен сәйкестендіреді;
слайд көрсету командасын қызметімен сәйкестендіреді;
сурет файлын қою командасын қызметімен сәйкестендіреді.
64
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құрып безендіру
Оқу мақсаттары 3.2.3.1 Мәтін мен бейнелерден тұратын қарапайым
презентациялар жасау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Презентация жасау үшін мәтін мен суреттерді көшіру
және енгізу жолын ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Презентация бағдарламасында суретті енгізудің дұрыс ретін көрсет.
Бастау
Вставка –
Құжаттың оң
Іздеу жолына
Тапқан суреттер
(начать)
Клип
жағында терезе
қажетті суреттің
тізімінің ішінен
батырмасын
пайда болады
атын жазу
таңдаған суретті
басу
енгізу
Вставка рисунка
Вставка-Рисунок-
Қажетті суретті тінтуірмен
терезесінен керек
Картинки командасы
басып, Вставить
суретті таңдау
батырмасын басу
2. PowerPoint бағдарламасына мәтінді қосу жолының дұрыс ретін көрсет.
Толтырғыштың
Мәтінді
Көшіру керек
Басты (главная) қ
Тышқанның оң
ішін басу
қоятын
мәтінді бөлектеу
ойындысында Қо
жақ батырмасын
слайдқа
ю (вставить)
басып,
өту
пернені басу
динамикалық
менюден Көшіру
(копировать)
командасын басу
Дескриптор
Білім алушы
презентацияға суреттерді кірістіру жолын жазады;
суреттерді кірістірудің екі жолын ретпен көрсетеді;
презентацияға мәтінді көшіру және қою ретін жазады.
65
ЖОБА
Тақырыбы Презентация құрып безендіру
Оқу мақсаттары 3.2.4.2 Арнайы тақырыпқа сай фотосуреттерді қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Арнайы фотосуреттерді компьютер бағдарламасында
қолдану әрекетін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Жобаны реті бойынша орында.
1) Браузерді аш.
2) Іздеу жолына Су – тіршіліктің көзі сөзін жаз.
3) Презентация бағдарламасын қос.
4) Зоголовок слайда жазуының орнына Су – тіршіліктің көзі сөзін жаз.
5) Бірінші және екінші слайдтарға фон қой.
6) Толтырғыштың ішіне су туралы мақал-мәтелжаз.
7) Таңдаған суретті слайдтың астынғы жағына орналастыр.
8) Жұмысты сақта.
Өзіңді бағала.
Мен жасай аламын
Ия
Жоқ
Браузерді ашып су туралы мәтін мен суретті іздей аламын Мәтін мен суретті көшіре аламын Презентация бағдарламасын қоса аламын Слайдтың фонын жасай аламын Мәтінді тиісті жеріне қоя аламын Суретті тиісті жеріне қоя аламын
Дескриптор Білім алушы
презентация құруда слайдтармен жүйелі жұмыс жасау дағдыларын көрсетеді;
презентацияны құру, шаблондармен жұмыс істеу барысында презентацияны қолдану, өңдеу және слайдты безендіруді қолданады;
тақырыпқа байланысты суреттерді қолданады;
дескриптерге сай өзін бағалай алады.
66
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламада файлды ашу және сақтау
жолын анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Төменде берілген кестеден тисті жауапты таңдап, сұрақтарға жауап бер.
Жаңа презентация құру командасы? ____________
Презентацияға слайдтарды қалай қосамыз? ____________
Слайдты толық экранда көрсету үшін қандай батырманы шертеміз? ____________
Бұрын сақталған презентацияны ашу үшін қай команданы орындаймыз? ___________
Презентацияны қалай сақтаймыз? ____________
Слайдқа фонды қалай орнатамыз? ____________
Слайдқа графикалық суретті қалай енгіземіз? ____________
А
F5
В
Файл –Ашу (Открыть)
С
Файл - Сохранить как - Ашылған диалог терезесіне файлдың атауын
береміз немесе Файл - Сохранить батырмасын шертеміз
D
Дизайн - Фон
E
Вставка - рисунок - ашылған диалог терезесіне суреттің жолын
көрсетеміз
F
Мәзірдегі Вставка Создать слайд, батырмасын басу
немесе алдыңғы слайдты белгілеп, ENTER пернесін басу
G
Файл-Создать командасы арқылы
Дескриптор
Білім алушы
- бағдарламаның негізгі мүмкіндіктері туралы жазады;
- презентация бағдарламасын іске қосуды жазады.
67
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Көшіру, жылжыту және өшіру жолын ретімен
көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген әрекетті орындау командасының дұрыс ретін анықта, нөмірле.
Слайдты көшіру
Көшіргіміз келетін слайдты таңдаймыз.
Главная – Копировать командасын орындаймыз.
Главная – Вставить командасын орындаймыз.
Слайдтарды кәдімгі немесе сорттау () режиміне өтеміз.
Көшірілетін слайд орналасатын слайдқа өтеміз.
Слайдтарды жылжыту
Жылжытатын слайдты таңдаймыз.
Слайдтарды кәдімгі немесе сорттау () режиміне өтеміз
Жылжитын слайд орналасатын слайдқа өтеміз.
Главная – Вставить командасын орындаймыз.
Главная – Вырезать командасын орындаймыз.
Слайдтарды өшіру
Delete командасын орындаймыз.
Өшіруді болдырмау үшін саймандар тақтасындағы Отменить батырмасын шертеміз.
Демонстрация режимінен басқа кез-келген режимде слайдты белгілейміз.
Дескриптор Білім алушы
презентация құру бағдарламасында слайдты көшіру жолын ретімен жазады;
презентация құру бағдарламасында слайдты жылжыту жолын ретімен жазады;
презентация құру бағдарламасында слайдты өшіру жолын ретімен жазады.
68
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.2.3.1 Мәтін мен бейнелерден тұратын қарапайым
презентациялар жасау
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Презентация мәтін мен бейнелерден тұратынын
анықтайды
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Алуа Қазақстан сулары тақырыбына слайд жасады. Слайдтарға мәтін мен суреттерді қоюды ұмытып кетті. Слайдты толықтыр.
Дескриптор Білім алушы
басты слайдқа тақырып атын жазады;
мазмұны бойынша слайд тақырыбын жазады;
тақырыбына байланысты сурет салады.
69
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.2.3.2 Слайдтар арасындағы ауысуларды пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Слайдтар элементтеріне анимация эффектілерін және
слайд арасындағы жүргізілетін ауысулар
анимациясының түрлерін көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1.1. Слайдтар арасында жүргізілетін ауысулар анимациясын іске қосу жолын жаз.
_______________________________________________________________________
1.2. Слайд арасында жүргізілетін ауысулар анимациясы түрлерін жаз.
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
1.3. Слайдтың ішкі элементтеріне қолданылатын анимация түрлерін жаз. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
1.4. Бейнеге анимация эффектісі қалай қойылады? Ретін көрсет.
Дескриптор Білім алушы
слайд беттеріне анимация қою жолын жазады;
слайд беттеріне анимация түрлерін жазады;
анимация әсерін кез-келген слайд бөлшегіне қолдануды көрсетеді.
70
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.2.3.3 Презентацияны безендіру үшін дайын безендіруді
пайдалану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Презентацияда дизайн және макет шаблондарын
ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Презентация құрғанда дизайн шаблондарын қолдану командаларының дұрыс ретін көрсет.
№
Командалар әрекеті
Создать презентацию терезесінде Шаблоны
оформления бетін ашу
Файл-Создать командасын орындау
ОК батырмасын шерту керек
Таңдаған шаблонды слайдқа қолдану
Қажет шаблонды таңдау
1.2. Cлайд құру үшін қандай командалар орындалатынын көрсет.
Құралдар тақтасындағы ___________ батырмасын шерту.
Қажетті слайдтың эскизін таңдау _____________
Жасалынған слайдтың макетін өзгерту үшін Главная менюіндегі __________
A B C
Дескриптор Білім алушы
слайдта дизайн шаблондарын құру ретін көрсетеді;
слайд құру үшін қажетті макетті таңдайды.
71
ЖОБА
Тақырыбы Презентацияға арналған ақпарат
Оқу мақсаттары 3.3.1.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Презентация жасау жолдарын ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Қазақстан көлдері, өзендері атты презентация жаса
Презентация жасау үшін мына әрекеттерді орында
1. Берілген тақырыпқа жауап табу үшін Интернетті пайдалану.
2. PowerPoint - ті қосу. Файл - Создать командасын таңдау.
3. Безендіру шаблонын жасау үшін Файл – Создать(Құру) - Шаблон – Оформления(Безендіру) командасын қолдану
4. Әр слайдқа қажетті мәтінді теру.
5. Слайдқа объект немесе сурет енгізу үшін Вставка (Қою) мәзіріне кіру.
6. Мәтін мен кез келген объектіге анимация енгізу үшін Анимации(Анимациялар) - Настройка анимации (Анимацияларды баптау) командасын таңдау.
7. Бетке фон қою үшін Мәзір қатарындағы Дизайн командасын таңдау.
8. Презентацияны сақтау.
Өзіңді бағалау критерилері
+-
Шаблон жасадым
Фото, сурет пайдаландым
Фонды безендірдім
Презентацияға анимация енгіздім
Интернетті пайдаландым
Дескриптор Білім алушы
презентация бағдарламасын іске қосу жолын көрсетеді;
презентация жасау үлгісімен жұмыс жасайды;
өзін бағалау жолын көрсетеді.
72
ЖОБА
Мәтін, дыбыс және презентация бөлімі
Тақырыбы Мәтінмен жұмыс
Оқу мақсаттары 3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редактор мүмкіндіктерін ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
Тілсызық арқылы сәйкестік орнат
Мәтін дегеніміз
Мәтін құжат дегеніміз
Қарапайым мәтін
Азат жол
Форматтау
– бұл кітап, мақала, техникалық құжаттар, хат, бұйрық, есептер және т.б.
Маңызды объектілер болып табылатындар: символ (әріп,сан, тыныс белгілері, арнайы белгі) сөз, қатар, абзац.
– компьютерлік альфавит символдарының қандай да болсын тізбегі.
– мәтіндік редактор пайдаланылып жасалған, ішінде алфавиттік – сандық
символдардан басқа, графиктік объектілер мен мәтінді пішімдеу туралы басқарушы ақпараты бар файл
– бұл мәтіннің қаріп кескінін, түсін әрі көлемін өзгерту
Мәтіннің мағына жағынан бірыңғай тиянақты бөліктерін бір - бірінен ажырату үшін қажет. Жаңа ойды білдіреді.
Дескриптор Білім алушы
мәтін, қарапайым мәтін және мәтін құжатының айырмашылығын көрсетеді;
мәтінге форматтау жургізу тәсілін көрсетеді.
73
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінмен жұмыс
Оқу мақсаттары 3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редакторына тән қосымша элементтерін
көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген категория бойынша орналастырып жаз
Қаріпті пішімдеу
Абзацты пішімдеу
Мәтінді пішімдеу
Дескриптор Білім алушы
мәтіндік редакторда қаріпті пішімдеу жолын жазады;
мәтіндік редакторда абзацті пішімдеу жолын жазады;
мәтіндік редакторда мәтінді пішімдеу жолын жазады.
74
ЖОБА
Тақырыбы Мәтінмен жұмыс
Оқу мақсаттары 3.3.3.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік құжатқа мәтін мен суретті салу жолдарын
ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мейрамдар туралы ақпаратты тап. Мәтіндік құжат құр. Мәтінге графикалық нысандарды қосз. Интернеттің көмегімен тиісті суреттерді тауып қой. Ол үшін іздеу жолына тиісті сөзді жаз. Файлды Мейрам атауымен сақта.
Дескриптор Білім алушы
іздеу дағдыларын жетілдіреді;
мәтіндік құжатқа мәтінді және суретті енгізуді көрсетеді.
75
ЖОБА
Тақырыбы Пернетақтада жоқ символдар
Оқу мақсаттары 3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редакторда символдарды пішімдеудің
пернелер комбинациясын қолданады
Тапсырма
1. Берілген әрекетке қолданатын пернелер аттарын жаз.
F4
Delete
Alt
Enter
Shift
Caps
lock
Біріңғай бас әріптерге немесе кіші әріптерге ауыстыратын батырма _______________
Бас әріппен жазу үшін батырмасы _______________
Келесі жолға өту батырмасы _______________
Мәтіндегі символды өшіру үшін қолданатын батырма _______________
Редакторда жұмысты аяқтау батырмасы _______________
Тілдерді ауыстыру батырмасы _______________
Дескриптор Білім алушы
пернелер аттарын дұрыс жазады;
бас әріптерге қолданатын батырманы жазады;
келесі жолға өту батырмасын жасады;
өшіру батырмасын жазады;
аяқтау батырмасын жазады;
тілдерді ауыстыру батырмаларын жазады.
76
ЖОБА
Тақырыбы Пернетақтада жоқ символдар
Оқу мақсаттары 3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтін үзінділерін қиып алу, көшіру, қою стандартты
амалдарды орындауды көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мәтін үзіндісін көшіру, қиып алу, қою жолдарын жаз
Құралдар тақтасы
Контекстік мәзір
Пернелер комбинациясы
арқылы
арқылы
арқылы
Мәтінді бөлектеп алу
Көшіру (копировать)
Қою (вставить)
Мәтін үзіндісінің орнын ауыстыру
Құралдар тақтасы
Контекстік мәзір
Пернелер комбинациясы
арқылы
арқылы
арқылы
Мәтінді бөлектеп алу
Қиып алу (вырезать)
Қою (вставить)
Дескриптор
Білім алушы
мәтінді контекстік мәзір арқылы көшіру және қоюды жазады;
мәтінді пернелер арқылы көшіру және қоюды жазады;
мәтінді контекстік мәзір арқылы қиып алу және қоюды жазады;
мәтінді пернелер арқылы қиып алу және қоюды жазады.
77
ЖОБА
Тақырыбы Пернетақтада жоқ символдар
Оқу мақсаттары 3.2.4.2 Арнайы тақырыпқа сай фотосуреттерді қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Мәтіндік редакторда суретті орналастыру жолдарын
ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Мәтінде суреттің параметірін тап
Мәтінде
Мәтіннің алдында
Мәтін орамының астында
Жиек бойымен
Дескриптор Білім алушы
- мәтін ішінде пайдаланған суретті орналастыру параметірін жазады.
78
ЖОБА
Тақырыбы Презентациядағы дыбыстар
Оқу мақсаттары 3.3.1.1 Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті қолдану
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернетті қолдану
жолдарын ұсынады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Берілген сұрақтардың жауабын Интернет желісінен тауып жаз.
Сұрақ
Жауап
Презентация
бағдарламасында қанша
көрсету режимі бар?
Презентация
бағдарламасына
бейнеролик қоюға болады
ма?
Фон өрісін қалай
өзгертуге болады?
Дескриптор Білім алушы
көрсету режимін тауып жазады;
бейнеролик қою жолын жазады;
фон өрісін өзгерту ретін жазады.
79
ЖОБА
Тақырыбы Презентациядағы дыбыстар
Оқу мақсаттары 3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару
Бағалау критерийлері Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламада дыбысты жазу, қосу және
шығару жолдарын көрсетеді
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
1. Төменде берлген презентацияға дыбыс қосу командасының дұрыс ретін анықтап, жаз.
Файлдағы дыбыс
Кірістіру – Звук
Қажетті дыбысты
Дыбыс
тауып, оны белгілеп,
ОК батырмасын
шертеміз.
Меню (Мәзір)
Дыбыс қосылатын
жолында
слайдқа ауысамыз.
2. Слайдта дыбыс жазу жолын жаз.
_______________________________________________________________________
3. Слайдтар арасында жүргізілетін ауысуларға дыбыс қою жолын жаз.
_______________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
слайдта дыбысты қосу ретін жазады;
презентация бағдарламасын пайдаланып дыбысты жазу жолын жазады;
ауысуларға дыбысты пайдалану жолын жазады.
80
Windows операциялық жүйесінің стандартты бағдарламалары. Үлкен қолданбалы бағдарламалар
Жалпы мақсаттағы қолданбалы программалар пакеті. Әдісті-бағытталған қолданбалы программалар
HTML редакторлары және конвертерлері
«Мәтіндік редакторды» оқыту әдістемесі
ҚОЛДАНБАЛЫ ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМАНЫҢ ЖАЛПЫЛАМА СИПАТТАМАСЫ
Қолданбалы программалық қамсыздандыру
Word мәтіндік редакторы
Қолданбалы бағдарлама
Негізгі программалық құрылғылар
Турбо Паскаль ортасымен танысу
PAINT ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫ
Оқу процесінде гипермәтіндік электрондық оқулықтарды енгізу
1973 жылдан Жазушы баспасы поэзия редакциясының редакторы
Қазір Жазушы баспасында Бас редактор
1988 жылдан Жұлдыз журналының бас редакторы
Мәтіндік файлды құру
Абай журналының редакторы
Сарыарқа газетінің редакторы
WORD текстік редакторы программалар
Векторлық графикалық редактор