Құжаттарды талдау
Мазмұны
1. Социологиялық зерттеудің мақсаты мен мәні
2. Социологиялық зерттеу әдістері 7
3. Социологиялық сауалнама социологиялық ақпарат алудың
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 11
1. Социологиялық зерттеудің мақсаты мен мәні
Қоғамдық өмірдегі нақты фактілерді жинау және
Социологиялық зерттеу - нақты теориялық және
Социологиялық зерттеуде ғылыми қызметтің мынадай элементтері
а) зерттеу объектісі - әлеуметтік шындық
б) зерттеу субъектісі;
в) социологиялық зерттеу белгілі-бір мақсатқа жетуге
г) міндетті шешу құралдары - әдістер,
Социологиялық зерттеу түрлері мыналарға байланысты:
І. Мақсаты және теориялық бағдары. Мұнда
1) статистикалық; 2) тәжірибелік; 3) типологиялық;
ІІ. Социологиялық зерттеудің екінші бір түрлері:
Барлағыш зерттеу – нақты-социологиялық зерттеудің ең
Сипаттамалық зерттеу нақты-социологиялық зерттеудің күрделірек түрі;
Талдама зерттеу – социологиялық талдаудың ең
ІІІ. Үшінші түрі зерттеудің динамикасы мен
Нақты социологиялық зерттеу арнайы құжатқа –
Бағдарлама – кезең-кезеңмен бағдарламалаудан және ғылыми-тәжірибелік
Бағдарлама мыналарды түсіну мен білуді көрсетеді:
1. Не істеу керек.
2. Ойлаған нәрселерді немен орындау керек.
3. Ойлағандарды қалай орындау керек.
Бағдарламаның функциялары:
1. Теориялық-әдістемелік функция, ол ғылыми проблеманы
2. Әдістемелік функция, ол деректерді жинау
3. Ұйымдастыру, ол зертеушінің қызметін жұмыстың
Оны жасауға кірісуден алдын мыналарды істеу
1. Зерттеуге жататын жағдайға диагностика жасау
2. Проблематизация жүргізу – дәл осы
3. Кейіннен шешу қажет болатын негізгі
4. Егер тапсырыс беруші бар болса,
5. Есеп беру формасын анықтау.
6. Зерттеу тақырыбын тұжырымдау.
Зерттеу тақырыбы – проблемалардың ішіне кіру,
Әдеттегідей, жиналған ақпарат қандай да бір
Проблеманы тұжырымдау кезінде мынадай жағдайлар туындайды:
Проблеманы қою процесінде мынадай екі негізгі
1. проблемалық ахуалды пайымдау;
2. проблеманы тұжырымдау (әзірлеу).
Проблемалық ахуал – бұл әлеуметтік шындықта
Проблемалық ахуалды алдын-ала талдау:
а) сырттай бақылау;
б) проблемалық ахуал қатысушыларымен еркін интервью;
в) құжаттарды, оның ішінде ведомостволық құжаттарды,
г) сарапшылармен (мысалы, Білім министрлігінің қызметкерлерімен)
Тұжырымдалған проблема проблемалық ахуалды пайымдаудың нәтижесі
1) Проблема нақты сұрақтар немесе қойылым
Қойылым: осының және осының шешу тәсілдерін
Проблема қандай да бір әлеуметтік құбылыстан
Зерттеу объектісі – танымдық қызмет бағытталған
Социологиялық зерттеуді табысты жүргізу үшін зерттеу
Зерттеу мәні ретінде зерттеуге тұратын объектінің
Проблеманы, социологиялық зерттеудің объектісі мен мәнін
Анықталған зерттеу объектісі сандық жағынан үлкен
Басты және репрезентативті іріктеулер бөліп көрсетіледі.
Басты – осы зерттеуге “қажет”, қажетті
Іріктеуді анықтау – социологиялық зерттеу кезіндегі
Іріктелген жиынтық – берілген ережеге әйкес
Іріктеме мақсатты болуы да мүмкін, мұнда
Басты жиынтықтың сипаттамасынан анық ауытқулардан қашқан
Социологиялық зерттеу жүргізуде ұғымдық аппараттарды, я,ни
Ғылыми талдау және теориялық бағалау нәтижелері,
2. Социологиялық зерттеу әдістері
Социологияның өз саласында әр түрлі тұрғыда
Эмпирикалық ақпаратты жинау мынадай әдістер арқылы
Осы әдістердің сипаттамасына қысқаша тоқтала кетейік.
Құжаттарды талдау. Құжат – мәтінде, таспада,
3-кесте
Құжаттар түрлерінің жіктемесі:
НЕГІЗ ТҮРЛЕРІ МЫНАЛАРДАН ТҰРАДЫ
1. Тәсіл
Белгілеу мәтіндік иконграфиялық статистикалық фонетикалық өнер,
2. Мәртебесі (авторлық) ресми
бейресми қаулы, бұйрықтар, жоспарлар, хаттар,
3. Бірегейлену дәрежесі жеке
жеке емес өмірбаяндар, сауалнамалар, шағымдар және
4. Функциональды ақпараттық
реттегіш статитикалық есептер, заттама, бұйрықтар, телефонограммалар
5. Мазмұны тарихи
құқықтық экономикалық және басқалары оқиғаны сипаттау,
6. Ақпаратқа жақындық дәрежесі бастапқы
қосалқы стенограммалар анықтамалар, жинақтаулар
Құжатта талдау кезінде ресми құжаттардың ресми
Құжаттарды талдау әдістері былайша бөлінеді: дәстүрлі
Дәстүрлі талдау ретінде “құжатта белгілі бір
Қалыпқа келтірілген әдіс – сапалы ақпаратты
Мәтін (құжат) мазмұнына контент-талдау немесе
Мәтін және оның мазмұны – контент-талдаудағы
Контент-талдау рәсімі талдау мәнін анықтаудан (социологиялық
Бақылау – оқиға куәгерінің оқиға өтіп
Социологиялық ақпаратты жинаудың ең бір ерекше
Социологияда табиғи эксперименттерді пайдалану адамдардан тұратын
Ойша социологиялық эксперименттер барынша кең таралған,
Дәлелдеменің логикалық құрылымы бойынша гипотеза сызықтық
Осылайша, социологиялық зерттеулердің нақты әдістерін пайдалану
3. Социологиялық сауалнама социологиялық ақпарат алудың
Сауалнама социологиялық деректерді сұрақ-жауап әдісімен жинауды
Сауалнамалар, егер олардың қоғамдық пікірді зерттеудің
1660 жылы қос ағылшын Дис. Граунт
Қазіргі кезде бұл әдіс бастапқы ақпаратты
Сауалнама нұсқалары (байланысу формалары бойынша):
1. Жеке немесе жанама түрде (таратылатын,
2. Жеке немесе топтық.
3. Еркін немесе қалыпқа келтірілген, шоғырландырылған
4. Ауызша немесе жазбаша.
5. Тұтас немесе іріктеме.
6. Тұрғылықты жері немесе жұмысы бойынша,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Бутенко И.А. Анкетный опрос как
2. Краткий словарь по социологии. М.,
3. Рабочая книга социолога. М., 1989.
4. Социология: Учебное пособие /Под ред.
5. Социология: Учебник для вузов /Под
6. Современная западная социология. Словарь М.,
7. Ядов В.А. Социологические исследование: методология,
8. Ядов В.А. Стратегия и методы
11
Психологиялық зерттеулер әдістері
Құжат айналымы. Құжат айналымын ұйымдастыруға қойылатын талаптар. Құжат айналымының көлемі
Кәсіпорынның ұйымның қаржы қызметтері жұмыстарымен танысу
Біліктілігі және лауазымы бойынша штаттық жұмыс орнындағы жұмыстарды қайталау
Аудит және экономикалық талдауды ұйымдастыру
Қазақстанда іс жүргізу және құжаттану: тарихы мен зерттеу әдістері (ХІХ ғ. - ХХІ ғ. басы)
Бухгалтерлік есеп және ақпараттар жүйесі
«Каспиймұнайқұрылыс» АҚ – ның қысқаша тарихы
Қазақстан Республикасында басқаруды құжаттамамен қамтамасыз ету: дамуы және проблемалары
Құжат шаруашалық операцияларын жүзеге асыруға арналған қаржылық есеп беру туралы заңның уақытылы жасау