Құқықтық мемлекеттің қалыптасу теориясы мен тәжірибесі
ЖОСПАР
Кіріспе 2
1. Азаматтық қоғам түсінігі, белгілері, құрылымы 3
2. Құқықтық мемлекеттің қалыптасу теориясы мен тәжірибесі 6
3 Құқықтық мемлекеттің негізгі белгілері 8
4 Адамның құқықтары мен бостандықтарының үстемдігі - құқықтық
5 Қазақстанда азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекеттің қалыптасуы
Қорытынды 23
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 25
Кіріспе
Азаматтық қоғамның даму тарихы Ежелгі Греция мен Римнен,
Азаматтық қоғамның бастапқы идеясы – адамдардың қоғамда бірлесе
Мұндай өркениетті де ізгілікті қоғам жеке тұлғаны жаңа
Азаматтық қоғамның орнығуының басты шарттарының бірі-мемлекеттің құқықтық сипат
Құқықтық мемлекет - құқықтық үстемдігімен, заңның жоғары құдыретімен,
1. Азаматтық қоғам түсінігі, белгілері, құрылымы
Азаматтық ұғымының өзiнде азамат пен мемлекеттiң өзара қарым-қатынасының
Құқықтық мемлекеттілік азаматтық қоғаммен табиғи байланысқан, ол онсыз
Басқаша айтқанда, қоғамдық өмірдің аталған екі құбылысының (құқықтық
Азаматтық қоғам әдетте, жеке міндетін және нарықтық қатынастардың
Құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғам бір біріне жақын
Мемлекет пен қоғам пайдаланатын жауаптылық институттарының ара қатынасы
Азаматтық қоғам өзінің сипатына, табиғаты мен негізгі сапасына
қоғамдық пікірде құқықтың жоғары имиджі, заң институттары, принциптері
құқық талаптарын елемеу және бұзу қалыпты емес деп
қоғам құқықты игерудің өзін заң механизмдерімен толықтырушы белгілі
Осылайша, азаматтық қоғамды қалыптастыру және құқықтық мемлекет құру
Азаматтыққа дейінгі қоғамның азаматтық және этатистік мемлекеттің құқықтық
2. Құқықтық мемлекеттің қалыптасу теориясы мен тәжірибесі
Құқықтық мемлекет – бұл адам мен азаматтың құқықтар
Құқықтық мемлекеттің мәнін қарастыруда оның негізгі екі жағын
1) мазмұнды жағы – адам мен азаматтың құқықтары
2) формальды-заңды жағы – мемлекеттік билікті құқықпен байланыстырудан,
Сонымен қатар, құқықтық мемлекеттің қағидасына мыналар да жатады:
- билікті заңсыз пайдалануды болдырмау мақсатында оны заңшығарушылық,
- заңның үстемдігі, яғни, биліктің жоғары органымен барлық
- мемлекет пен тұлғаның өзара жауапкершілігі;
- қоғамдағы құқықтық сана мен құқықтық мәдениеттің жоғары
- азаматтық қоғамның болуы және тарапынан құқық субъектілерінің
Биліктің тармақтарға бөлінуі құқықтық мемлекеттің қағидасы ретінде. Бұл
Констиуцияда бекітілген «тепе-теңдік және тежемелік жүйесі» заң шығару,
3 Құқықтық мемлекеттің негізгі белгілері
Азаматтық қоғамның негізгі бағалылығы, айтылып өткендей – адам
Мемлекет пен құқықтың келіскен әрекеттестігін іздеу моделі, құқықты
Құқықтық мемлекеттің негізгі идеяларының элементтері көне оқымыстылармен құрылған.
Континенталдық Еуропада құқықтық мемлекет тұжырымдамасы элементтерінің алғашқы
Жаңа кезең (уақыт) оқымыстылары (Н.Макиавелли, тирандармен күресушілер Э.Боэсси
Жоғарыдағы көрсетілген жағдайлар, белгілейтін элементтердің мемлекет пен адамға
Осы күнгі анық түсініктемелердің біріне жататындар:
Құқықтық мемлекет – көпшілік-саяси биліктің құқықтық нысандағы құрылған
Бірінші белгінің мәні, құқық пен заңды айырып көрсеткенінде.
Адамның құқығы туралы түсінік ХVІІ-ХVІІІ ғасырларда құрылды. Бірінші
Жоғарыдағы құжатттардың авторлары және басқа да зерттеушілер адам
Жаңа уақыттың ғалымдары, философтары және заңгерлері адам құқығы
Кейінгі жылдары адам проблемасы біздің елімізде үлкен әлеуметтік,
Тарих тәжірибесі көрсеткендей, сот реформасы – ең тиімді
Жалпы биліктің ұйымдастыру – құқықтық құрамы, құқықтық талаптарға
Аристотель өзінің «Политике» деген ғылыми еңбегінде мемлекеттік құрылымдағы,
Билікті бөлу қағидасы, теориялық және күнделіктілік жағынан барлық
Қазір билікті бөлу қағидасы бізде, Қазақстан Республикасының Конституциясымен
Ондай билік үшеу: заң шығарушы билік (заң шығаратын
Мысалы, АҚШ-тың Конституциясында және Конституциялық қызметінде биліктерді тежеу
Конституция Конгреске (парламентке) заң шығару билігін белгілі деңгейде
Биліктің бөлініп істейтін қызметтерінің белгілі кепілі болатын бағыныштылық
Билікті бөлу қағидасының мемлекеттік құрылымға нақтылы сіңісу деңгейі
4 Адамның құқықтары мен бостандықтарының үстемдігі - құқықтық
Бұл құқықтық мемлекеттің дербес қағидасы болып табылады. Бұл
Құқыққа бағына отырып, мемлекеттік органдар ондағы ережелерді бұза
Жалпы қауымның мемлекеттік құрылымдардың өз міндеттерін орындауды бақылауының
Тұлғаның мемлекет алдындағы жауапкершілігі де дәл осы құқықтық
5 Қазақстанда азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекеттің қалыптасуы
Кеңестік Социалистік Республикалар одағы ыдырап, жойылуы нәтижесінде қазақ
Қазақстан Республикасының егемендігімен тәуелсіздігінің қалыптасуы – жай процесс
Бұл 1970 жылы 28 қазанда қабылданған БҰҰ Жарғысына
А.К.Котовтың айтуынша Қазақстан әрқашан ел болды, алайда коммунистік
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін егемен мемлекет пен оның
Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздігін алып, толық мемлекеттік егемендікке ие
Заң шығару билігі институты да өзгерді. Кезінде бірқатар
Үкіметтің тікелей басқаруымен атқарушы билік қызмет атқарады. Оған
Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздігінің атрибуттарын қалыптастыру аяқталып келеді, әскер
Құқықтық мемлекет – біздің болашағымыз, оған баратын жол
Осындай кешенді тәсілдеме құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғам
Қазақстан мемлекетінің демократиялық сипаты конституциялық қағидаларда анықталады. Мемлекетті
М.Сәрсенбаев көрсеткендей, тәуелсіздікке қол жеткізілгеннен кейін қазақстандық мемлекеттің
Қазақстан мемлекетінің зайырлы сипаты ресми, мемлекеттік діннің болмауынан
Мемлекеттік органдар діни бірлестіктердің істеріне заңсыз араласуға жол
Діннің мемлекеттен бөлек болуы мемлекеттік оқу орындарында діни
Қазақстан мемлекетінің зайырлы сипаты діни бірлестіктерді мемлекет
Дербестік жолға түскен Қазақстан құқықтық мемлекет идеясын
Құқықтық мемлекеттің негізгі белгісі заңның қоғам өміріндегі үстемдігі,
Мемлекет тек дамыған ұлттық құқықтық жүйенің болуымен, оның
Қазақстан Республикасының әлеуметтік мемлекет ретінде қалыптасу
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша біздің мемлекетіміздің әлеуметтік базасы
Мемлекеттік құрылым жағынан Қазақстан Республикасы әкімшілік – аумақтың
Қазақстан Республикасының унитарлық құрылымы оның аумағының, мемлекеттік билік
Қазақстан Республикасының аумақтық және мемлекеттік біртұтастығы;
Мемлекеттік билік жүйесінің бірлігі;
Заңнама жүйесінің бірлігі;
Бір азаматтық;
Қазақстанда басқарудың республикалық нысаны бекітілген. Басқарудың осындай нысаны
Басқарудың республикалық формасы жай ғана халықтың еркіне негізделмейді.
Қорытынды
Қорыта келе құқықтық мемлекет деген түсінік анықтамасы мен
Сонымен, құқықтық мемлекет – көпшілік саяси биліктік құқықтың
Құқықтық мемлекеттің айырықша сипаттарына назар аудару керек және
Құқықтық мемлекеттің қалыптасуына байланысты маңызды мәселелердің бірі ретінде
Ондаған жылдар бойы біздің елімізде бір партиялы жүйе
Қоғамымыздың мемлекеттік және саяси өміріндегі көптеген жаңаруларының табысын
Қазіргі кезде бұрынғы КСРО аумағында мемлекет пен құқықтың
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Нормативті-құқықтық актілер
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995ж. толықтырулар мен өзгерістер енгізілген
Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі 01.07.1999ж. А., «Жеті жарғы»
Қазақстан Республикасының Азаматтық Процестік Кодексі 13.07.1999ж. А., «Юрист»
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Процестік Кодексі 13.12.97ж. №206-1 (өзгерістер
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі. (Қазақстан Республикасының заңдарына №
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне түсініктеме. Баспа «Жеті жарғы»
Арнайы әдебиет
Булгакова Д. А. Мемлекет және құқық теориясы. Оқу
Жоламан Қ. Д., Мұхтарова А.Қ., Тәукелев А.Н. Мемлекет
Основы государства и права. Под ред. Сапаргалиева Г.А.,
Комаров С.А., Малько А.В. Теория государства и права.
Козлихин И.Ю. Идея правового государства: история и современность.
Малько А.В. Правовое государство. //Правоведение. 1997. № 3
Мартышин О.В. Несколько тезисов о перспективах правового государства
Нерсесянц В.С. Общая теория права и государства. –
Омельченко О.А. Идея правового государства: истоки, перспективы, причины.
Скакун О.Ф. Теория государства и права – Х.,
Тихомиров Ю.А. Публичное право. – М.: 1995
Теория государства и права. /Под ред. С.С. Алексеева
Теория государства и права /Под ред. А.И. Королева
Хропанюк В.Н. Теория государства и права.: Под.ред.
Булгакова Д. А. Мемлекет және құқық теориясы. Оқу
Жоламан Қ. Д., Мұхтарова А.Қ., Тәукелев А.Н. Мемлекет
Жоламан Қ. Д., Мұхтарова А.Қ., Тәукелев А.Н. Мемлекет
Основы государства и права. Под ред. Сапаргалиева Г.А.,
25
Мемлекеттік қызмет теориялары
Нарықтық экономикадығы әрекеттер мен табыстар және әлеуметтік негізгі саясат
Қазақстан Республикасында құқықтық мемлекет құрудың теориясы мен тәжірибесі
Саясат тарихы туралы ақпарат
Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам жайлы
Ертедегі алғашқы қауымдық кезеңі
Заңдылық құқықтық мемлекеттегі қоғам өмірінің жағдайы ретінде
Алғашқы қауымдық қоғам, оның дамуы және ыдырауы туралы
Мемлекеттің және құқықтың пайда болуының себептері. Мемлекеттің пайда болуы туралы негізгі теориялар
Жергілікті басқару құрылымының негіздері және қалыптасу заңдылықтарын анықтау