Кәсіпорынның жалақы қорының аудиті
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Алматы экономика және статистика Академиясы
«Есеп және аудит» кафедрасы
Дипломдық жұмыс
Тақырыбы: «Еңбектің және оның төлемінің есебін
Ғылыми жетекші:
«Желдорформация»
ЖШС нің бас бухгалтері
Бекетова.Б.С.
Қорғауға жіберіледі
кафедра меңгерушісі
Астана-2010 жыл
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ..................................................................................................................3
І ТАРАУ КӘСІПОРЫНДА ЕҢБЕКАҚЫ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ...........................................................................8
1.1 Еңбеккерлердің (қызметкерлердің) құрамының есебі..................................8
1.2 Еңбек төлемінің жүйесі мен нысандары. Жалақыдан ұсталатын
ұсталымдар ............................................................................................................13
1.3 Орташа жалақыны есептеу тәртібі.................................................................34
ІІ ТАРАУ КӘСІПОРЫН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕН ЕСЕП АЙЫРЫСУ ЕСЕБІМЕН АУДИТІ
2.1 Кәсіпорын қызметіне сипаттама....................................................................51
2.2 Кәсіпорынның жалақы қорының аудиті........................................................54
2.3 Қызметкерлерге еңбек ақыны төлеу бойынша есеп айырысу есебі...........59
ҚОРЫТЫНДЫ....................................................................................................72
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР....................................................................75
ҚОСЫМШАЛАР
Алматы экономика және статистика академиясының студенті
Оспанова Арман Гарифуллақызының қызының диплом жұмысына
Пікір
Тақырыбы: «Еңбектің және оның төлемінің есебін ұйымдастыру»
Жалақы – бұл еңбек үшін төлем, оны
Жалақы қорының аудитінің негізгі мақсаты: шаруашылық субъектілердегі
Дипломдық жұмыстың мазмұны мен тақырыбы 050508 «Есеп
Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және
Дипломдық жұмыстың 1 – ші тарауында еңбектің және оның
Екінші тарауда, кәсіпорын қызметкерлерінің төлем көзінен салық
Қорытындысында, автор талдауға алған тақырыбы бойынша өз
Жалпы, дипломдық жұмыс жоғары теориялық және іс – тәжірибі
Жоғарыда аталғандардың
Дипломдық жұмыс мемлекеттік комиссия алдында қорғауға жіберілуге
Ғылыми жетекші: «Желдорформация» ЖШС -
Алматы экономика және статистика академиясының студенті
Оспанова Арман Гарифуллақызының қызының диплом жұмысына
Сын - пікір
Тақырыбы: «Еңбектің және оның төлемінің есебін ұйымдастыру»
1.Дипломдық жұмыстың маңыздылығы.
Кәсіпорын шаруашылық қызметін жасау үстінде қызметкерлерді
Жалақы – бұл ақшамен берілген жеке тұтынушыларға
Жалақы қорының аудитінің негізгі мақсаты: шаруашылық субъектілердегі
Дипломдық жұмыстың құрылымымен зерттеу
Дипломдық жұмыстың мазмұны мен тақырыбы 050508 «Есеп және
Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және
Дипломдық жұмыстың 1 – ші тарауында еңбектің және оның
Екінші тарауда, кәсіпорын қызметкерлерінің төлем көзінен салық
Қорытындысында, автор талдауға
3. Дипломдық жұмыс бойынша
Жалпы, дипломдық жұмыс жоғары теориялық және іс – тәжірибе
Дипломдық жұмыс біртұтас, аяқталған сипатта және зерттеу
Жоғарыда аталғандардың барлығы
Дипломдық жұмыс «жақсы» деп бағаланады және мемлекеттік
Рецензент
Кіріспе
Субъектіде бухгалтерлік есепті ұйымдастыруға шаруашылық операцияларын орындаған кезде
Шаруашылық жүргізуші субъекті өзінің
Субъектінің құрылымдылық бөлімшелерінде
Бас бухгалтерлік қызметтен босатқан
Субъект активтердің, меншік капиталының, міндеттемелердің және олармен жасалатын
Бухгалтерлік қызметтің басты
Бухгалтерлік есепті жүргізген кезде субъекті
есеп беру кезеңінің ішінде
қаржылық міндеттемелерімен мүліктерді түгендеу
тиісті есептік кезеңнің шығыс пен табыстың дұрыс жатқызылуы;
әрбір айдың басына синтетикалық есеп
аналитикалық есептің айналымымен сәйкестігі сақталуы
Жасалған шаруашылық операцияларын
Диплом жұмысының мақсаты
кәсіпорындарда еңбек ақы есебін
кәсіпорынның еңбек ресурстары
аудитін жүргізуді ұйымдастыру;
кәсіпорынның жалақы қорына
І ТАРАУ КӘСІПОРЫНДАРДА ЕҢБЕК АҚЫ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Еңбеккерлердің (қызметкерлердің) құрамының есебі
Кәсіпорын шаруашылық қызметін жасаудың процесінде қызметкерлерді жұмысқа
Қызметкерлердің құрамдық өзгерісінің есебін кадрлар бөлімі
Жұмыс беруші жұмысқа қабылданған кезде
Жеке еңбек келісімшарты – жұмыс беруші мен
Әдетте, жалақысының деңгейін жұмыс беруші белгілейді және
Жеке еңбек келісім – шарты бойынша тараптардың жауапкершілігі, міндеті,
Жеке еңбек келісім - шартында
белгісіз мерзімге;
белгілі бір жұмыс орнына, белгілі
еңбеккерлер жоқ болған жағдайда
Заңды келісім – шарттың максимальды және минимальды мерзімі белгіленбеуі
Жеке еңбек келісім – шартын жасау үшін жұмыс беруші
Жұмысқа жаңадан қабылданғандарды «Жұмысқа қабылдау туралы бұйрықпен»құжаттайды; кадрлар
Барлық категориядағы қызметкерлерге, оның ішінде жоғары және
Жұмысқа қабылдану, басқа бір тұрақты
Еңбек кітапшасы не жұмыс берушіде, не қызметкерлердің өзінде
Жеке еңбек келісім – шартына және демалыстар кестелеріне
Жеке еңбек келісім – шартынан басқа
Ұжымдық келісім – шарт біршама мәселелерді қарастыруы мүмкін, атап
Олардың қатарына:
тегін арнайы киімдер
еңбеккерлер үшін қосымша жеңгілдік және компенсация
жұмыстар мен мамандықтардың тізімі;
жұмыс уақытының жиынтық
учаскерлердің тізімі;
Қызметкерді бір цехтан екіншесіне ауыстырғанда «Басқа
Басқа жұмысқа ауыстыру туралы
Қызметкерлерді жұмыстан шығарғанда
Жұмысшылар мен қызметшілердің жұмыс уақытының
Жұмыс уақыты есебінің табельдері
Мұндай реквизитерге жататындар: кәсіпорындардың құрылымдылық бөлімшелері, цех, қызметкерлер тегі,
Мұндайда табель үлгісі деректерді өңдеудің қабылданған технологиясына сәйкес
№ Шартты белгілер Коды
Әріптік Сандық
1.
Жұмыс сағаттар,күндері
Я
01
2. Түнгі жұмыс сағаттары Н 02
3. Кешкі сағаттары ВЧ 03
4. Мерзімінен тыс жұмыс сағаттары:
- кесімді қызметкерлер үшін С 05
мерзімді қызметкер үшін СП 06
5. Кесімді қызметкердің толық
сменалық мерзімді жұмысы Ц 07
6. Қызмет бабындағы іссапарлары К 10
7. Жыл сайынғы демалыстар ОТ 14
8. Жұмысқа жарамсыздығы Б 17
9. Екіқабат болуға және бала табуға
байланысты берілетін демалыстар Р 18
1.2 Еңбек төлемінің жүйесі мен
ұсталымдар
Еңбек төлемінің нысаны. Жалақы – бұл еңбек
Еңбек тиімділігін арттырудың әртүрлі
Бұл жағдайда жұмыс берушінің белгіленген жалақысының деңгейі
Іс жүзінде еңбек ақыны ұйымдастырудың екі негізгі нысаны пайдаланылады
Мерзімді еңбек ақы
Мерзімді еңбек ақының
Жай мерзімділік жүйесінің
Бірыңғай тариф сеткасы еңбек ақының
Жұмыс мамандығы негізінен біріншіден сегізінше разрядқа дейін жіктеледі, ал
Бірыңғай тарифтік – мамандырылған
Тарифтік мөлшерлемесін
Тариф сеткасының
біріңғай
разряды Тарифтік коэффициент
(1 разрядқа
қатынасы) Тариф сеткасының
біріңғай
разряды Тарифтік коэффициент
(1 разрядқа
қатынасы)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 1,0
1,07
1,15
1,24
1,33
1,43
1,54
1,66
1,78
1,91
2,05 12
13
14
15
16
17
18
19
20
21 2,20
2,37
2,55
2,74
2,95
3,17
3,41
3,67
3,94
4,24
Тарифтік – мамандырылған
Ал мамандырылған анықтама қызметкерлердің
Ал меншік нысанына тәуелді
Кесімді еңбек ақы төлеген
Тікелей кесімді еңбек ақы жүйесі
Кесімді – сыйлық – бұл
Кесімді – прогрессивті еңбек ақы
Жанама кесімді еңбек
Еңбек ақы төлемінің
Еңбек төлемінің аккордтық мөлшерін қолданыстағы
Болашақта өндірісті
Мысал. Еңбек ақы
1.Мерзімді еңбек ақы төлеу жүйесі.
делік, оның 150-і жұмысшы, 50-і
он адам (маман)
он бес адам (маман)
бес адам (маман)
бес адам (маман)
үш адам (маман)
екі адам (маман)
Айлық жалақысын есептеу
Айлық Ұйымның 1 разрядқа Тарифтік коэффициенттің1
Жалақысын = белгіленген х
1 - ші разрядтың
2.Кесімді - прогрессивтік төлем
Енді біз осы ағымдағы айда
230 тауар бірлігін сатқан
еңбеккерлердің жалақысы = (1000+(230-100)*5 =135000 теңге
230 тауар бірлігін сатқан
еңбеккерлердің жалақысы = (1000+(190-100)*3 =57000 теңге
230 тауар бірлігін сатқан
еңбеккерлердің жалақысы = (1000+(160-100)*200)*2 =26000 теңге
Тауар сатумен айналысқан еңбеккерлердің жалақысынның жиыны
3.Тікелей кесімді төлем
Сонымен, негізгі өндіріс
4.Аккордты төлем жүйесі. Жөндеу цехында жұмыс
Негізгі өндіріс цеханың жалпы
40 адам/сағаты – екі
10 адам/сағаты – үш
Атқарған жұмысы үшін еңбеккерлердің жалақысы мынаны құрайды:
Ағаш ұстасы
Сварщик
Электрик
Штукатурщик
Слессар
Жөндеу цехының еңбеккерлерінің жалақысының жиыны
Кәсіпорында жұмысшы – жөндеушіге негізгі
Ынталандыру сипаттағы төлемдер. Өндіріс тиімділігін
Сыйлық еңбеккерлердің жеткен жетістігі үшін
Жұмысшыларға жұмыстың негізгі нәтижелері үшін
анықтауға қақылы. Сыйлық, әдетте, айлық жұмыс нәтижелері
Басшы қызметкерлерге, мамандарға және қызметкерлерге сыйлық
кәсіпорындардың қызметкерлерлеріне
Сыйлықтарды жазу үшін
Еңбек жағдайының өзгерген кезінде жасалатын
ваканттік қызметте болса, онда уақытша
Мысал. 5 разрядтағы слесарь өзінің
15000 * 1,33 = 19950 теңге – айлық тарифтік
19500 : 168 * 132 = 15675 теңге –
Түңгі уақыттағы жұмыс үшін
Нормадан артық жұмыс істегені үшін
саналады.
Демалыс және мереке
Егер кәсіпорын әкімшілігінің
Мерекелік күндерде жұмыс
Тоқтаусыз жұмыс
Мысал. Мерзімдік еңбек ақы бойынша
9-шы разряд үшін сағаттық
тарифтік мөлшерлемесі
11-ші разряд үшін сағаттық
тарифтік мөлшерлемесі
Түңгі уақытта жұмыс істегені
9-шы разрядтағы еңбеккерлері үшін
11-ші разрядтағы еңбеккерлері үшін
Мереке күндері үшін:
9-шы разрядтағы еңбеккерлері үшін:
мейрам күндері жұмыс істеген уақыты үшін - 159*2*8 =
нормадан артық істеген күндері үшін – 159*2*2 = 636
11-ші разрядтағы еңбеккерлері үшін
мейрам күндері жұмыс істеген уақыты үшін – 183*2*8 =
нормадан артық істеген күндері үшін – 183*2*2 = 732
Айрықша жағдайда
Жұмыс уақытында орын алған
Бұл аталған төлем
Сонымен қоса, жұмыс берушілер
Жалақыдан ұсталатын ұсталымдар.
жалақысынан әрекет етіп тұрған
міндетті зейнеткерлік жарнасын
Табыс салығын ұстау. Салықтар
Желтоқсан айында Шойбекова
Қаңтар 48700
Ақпан 48700
Наурыз 63700
Сәуір 48700
Мамыр 32580
Қазан 48700
Жиыны 640434
Еңбеккерлердің жиынтық жылдық
Наурыз. Наурыз мейрамына сыйақы 15000.
Мамыр. Уақытша жұмысқа жарамсыздығы бойынша
Маусым. Құжаттар негізінде дәлелденген.
Бір жолғы медициналық қызметі төлеу
«Тасты» ЖШС бухгалтериясына
Атқару құжаттары бойынша
Жалақыдан ұсталынған
Мысал. Бухгалтерияға Ермекова О.С. 10.05.2004 ж
Слесарь Алиманов В.Н. май
Сонымен, Алимановтан ұсталатын алименттің сомасы мынаны құраған:
Алынған табыстың сомасыы есептеу:
Мамыр айында есептелген жалақының сомасы
Мамыр айында, алынған сыйақының
Табыстың жалпы сомасы
Алынған табыстан ұсталатын сомасын есептеу:
жинақ зейнеткерлік қорға аударылатын
ағымдағы айда ұстаға жататын, жек
Мамыр айында алынған табыстан ұсталынатын
3.Ағымдағы айда слесарь
4.Атқарушы құжаты 10.05.2004 ж
Келесі айларда алимент жалақының толық
Жинақ зейнеткерлік қорға
Еңбек төлемінен алынатын кәсіподақ мүшелік
Қызметкерлердің еңбек төлемінен
Қазақстан Республикасындағы шетелдік
Жұмыс орнына
Шетелдік жұмысқа рәсімдеген кезде келген
заңды негізде еңбек миграциясының тәртібінде келген
іскерлік міндеттемесін және қызмет борышын орындау мақсатында, заңды
Республикада заңды негізде тұратын: елшілік, консулдық қызметкерлердің
жұмыс істемейтіндер;
Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын,
- жасырын немесе құжаты жоқ
Егер де жұмыс
жұмыс берушінің қолы және әкелінетін
тізімі; сондай-ақ сол құжаттарда олардың: аты-жөні, туған
контрактының көшірмесі;
медициналық құжаттардың негізінде
ішінде тиісті шешімдерін береді. Егер
мөлшері қызметкерлер үшін -
деңгейінде беріледі.
Мысал. 2004 жылы наурызда лизензиат
2481200 теңге құраған (( 30 х 3
Содан соң жұмыс беруші кепілдік
Енді біз жоғарыда
Лицензиат республикаға 5 шетелдік
Аталған кепілдік жарнасы
Аталған үш төлем түрі лизензианы
Кейбір шетел азаматтарын
ресми дипломатиялық, консулдық
және Қазақстан
келісім шарттың аясында эксперттеуші немесе
- Қазақстан Республикасының
- арнай орташа және
- Қазақстан Республикасында
- Қазақстан Республикасында
шетелдік заңды тұлғасының өкілі
бірінші басшыларына).
Өнімдер мен еңбек төлемінің есебін
Өндірім мен еңбек
Жаппай – толассыз
Бригаданың өндірімі туралы
Өндіріс туралы
Өндірім есебінің тізімдемесін
Металлургиялық және химиялық
Сериялық өндірісте өндірім және еңбек төлемі есебін
Егер өнімдерді өңдеу ұзақтығы бір
Маршруттық парақты өндірістегі
Жеке және ұсақ сериялық өндірісте өндірім және еңбек төлемінің
Өндірісте байқалған жарамсыз
Еңбек жағдайының өзгеруіне туындаған бағаларға
Парақтарда өндірім туралы негізгі нарядтың
Кәсіпорында жұмыстың тоқтап қалу және үзілестердің болу себебі
Кідістер уақытының есебі
Есеп айырысу - төлем тізімдемесінің
Әрбір жұмысшыға бір ай
Есеп айырысу - төлем
Салықты өткен айдың жалақысынан ұстайды.Айдың
Есеп айырысу - төлем тізімдемесінің
1.3 Орташа жалақыны есептеу тәртібі.
Заң жүзінде еңбеккерлердің орташа
ұйымдар жойылған жағдайда
компенсация есептеу үшін;
үш күннің ішінде
шақырғанда;
- пайдаланбаған демалыс үшін
ақысын есептеу үшін;
қызмет бабымен іс – сапарға барған уақытына төлем
шарасыз уақытына төлем жасау кезінде;
басқа да әлеуметтік төлемдер жасау үшін.
Орташа жалақы – бұл
Орташа жалақы белгілі
Барлық жағдайда есептеу кезеңнен
Мемлекет мерекелер:
1-2 қаңтар
8 наурыз
22 наурыз
1 мамыр
9 мамыр
30 тамыз
25 қазан
16-17 желтоқсан
Бұл күндер демалыс күндерімен сәйкес
Орташа жалақы есептік кезеңдегі нақты
Егер де еңбеккерлердің бір жылдан
Егер де еңбеккерлердің ұзақ уақыт
Орташа жалақы есептеген кезде мына төлемдер есепке алынбайды:
жыл сайынғы еңбек демалыс үшін берілген компенсация;
еңбекке уақытша жарамсыздығына, екіқабат және бала табуына, бала
асырап алуына байланысты берілген жәрдем ақылар;
денсаулықты жақсаратын шараларға берілген жәрдем ақылар;
қызмет бабы бойынша іс сапарға берілген компенсациялар және оларға
қосылып берілетін үстемелер мен қосымша
дала жұмыстармен шұғылданатын еңбеккерлердің алатын үлестері;
басқа жерлерге қызмет бабы бойынша ауытқан кезде
компенсация;
тараптардың келісім бойынша,өндірістік мақсат үшін
пайдаланған кезде төленетін компенсация;
- арнайы берілген киімдер, аяқ киімдер,алғашқы медициналық
сабын,сүт т.б. құндылықтардың құны;
материалдық көмектер;
бір жолғы берілетін мақтау сыйлығы;
жалақыны кешіктіріп төлені үшін жұмыс берушінің еңбеккерлерге
төлеген өсімі;
еңбеккерлердің мамандығын көтеру үшін оқумен байланысты
шығыстары;
конкурста және басқа да жарытарда жүлделі орындарды алғаны үшін
төленетін ақшалай наградалар.
Сыйлықты және басқа да ынталандырушы сипаттағы төлемдерді есептеген кезде
Егер сыйлықты және
Орташа күндік жалақы барлық жағдайда,
Орташа сағаттық жалақы да,орташа күндік жалақы сияқты анықталады.
Уақытша еңбекке жарамсыз күндеріне
Ал олардың қатарына:
жалпы ауруы бойынша;
жұмысты мертігуі және кәсіби сыртқаты үшін;
тұрмыстық зақым;
екіқабат және босану.
Уақытша еңбекке жарамсыз күндеріне
Еңбекке уақытша жарамсыз парағы
Еңбекке уақытша жарамсыз
Еңбекке уақытша жарамсыз
қылмыс жасау кезінде алған зақымына;
сот шешімі бойынша анықталған, мәжбүрлік
алкаголдің, ұлы заттардың салдарынан алған
Сонымен, еңбекке уақытша жарамсыз мерзім бойынша берілетін
Жерлеуге, бала туған кезде берілетін жәрдем
Мысал. Қызметкер 10 мамырдан 27 мамырға дейін
Осыны есептеу үшін біз мын мәліметтерді
Айлық есептік
Кезең
Жұмыс аптасының бес
күндік графигі
бойынша жұмыс
уақытының
ұзақтылығы,күн Нақты жұмыс
істеген күні Нақты есептелген
жалақы, теңге
2002
Мамыр
Маусым
Шілде
Тамыз
Қыркүйек
Қазан
Қараша
Желтоқсан
2003
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
Есептік
кезеңнің жиыны
252
252
240000
Орташа күндік жалақыны есептік кезеңде
Жәрдем ақының жалпы сомасы мынаған
10 МЕК, сондықтан жәрдем ақы есептелген
Екіқабат және босану бойынша,сондай-ақ
Егер де, әйел осы үш
Мысал. Екіқабат және босану
Екі қабат болуына байланысты әр айда жұмысқа
Айлық есептік
Кезең
Жұмыс аптасының бес
күндік графигі
бойынша жұмыс
уақытының
ұзақтылығы,күн
Нақты жұмыс
істеген күні Нақты есептелген
жалақы, теңге
2004ж
Мамыр
Маусым
Шілде
Тамыз
Қыркүйек
Қазан
Қараша
Желтоқсан
2005ж
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
20000
Есептік
кезеңнің жиыны
252
252
240000
10 МЕК деңгейін ескере
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
Мамыр
Қаңтардан мамырға дейін
Сонымен, жәрдем ақының жалпы сомасы
( 9190+9190+9190+9190+7330)
Жеке еңбек шартын бұзу.
заңды тұлға жойылған
кезде.
Еңбеккерлердің штатын немесе санын қысқартқан
Үш күннің ішінде
Демалысқа шыққанда төленетін
Бұндай заң құқығы «Еңбек
Демалысқа шығу кезінде
Ұлы Отан соғысына қатысушыларға;
Орта және бастауыш оқу орындарының мұғалімдеріне,сондай-ақ
оқу орнының оқытушыларына;
Екі және одан да көп
Медициналық қорытындының
қарастырылуы керек.
Еңбек стажын есептеудің тәртібі «Еңбек
есепті жылдың барысында нақты істеген уақыты;
заңсыз жұмыстан шығарылған, жұмыссыз жүрген күндері;
уақытша жұмысқа жарамсыз,яғни емдеуде жүрген уақыты.
Жалақысы сақталмаған кездегі алған демалысы стажға кірмейді,бірақ ол
Сондай – ақ қызмет бабымен іс
Мысал.15 ақпан 2004 жылы үш
Жұмыскер әйел маусымда қызмет
Жыл сайынғы пайдаланбаған
Енді осы жағдайда бір мысал келтіріп көрейік.
Мысал. Қызметкерлерге 2005 жылдың 1 мамырынан бастап 21 күнге
Есептік кезеңге кіретін
Есептік кезеңде есеп-
телген жалақысы,
теңге
Еңбек ақы
жүйесінде қарастырылған,
сыйлығы есеп-
телінді,теңге
2004 жылдың
нәтижесі
бойынша,
жылдық
сыйлығы есеп-
телінді,теңге Еңбек ақы
жүйесінде қарастырылған,
сыйлық
төленеді,теңге
2004ж
Мамыр
Маусым
Шілде
Тамыз
Қыркүйек
Қазан
Қараша
Желтоқсан
2005ж
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
15000
17000
17000
17000
20000
20000
20000
20000
20000
25000
25000
25000
5000
5000
6000
6000
6000
7000
7000
7000
24000
5000
сәуір айы үшін
Есептік
кезеңнің жиыны
241000
49000
24000
5000
Орташа жалақының құрамын есептеу
Мысал. Қызметкерге 2004 жылдың
Қаңтар айында қызмет бабымен іс – сапарда
Сыйлық, негізінен, еңбек төлемінің жүйесінде қарастырылған: жылдық сыйлығы және
процесіне енеді.Есептеу үшін алынған сыйлықтың сомасы 42000 теңге қараған,сыйлығын
Олай болса, демалыс ақысын есептейтін орташа күндік жалақысы 987,10
Мысал. Еңбеккерге жеке келісім – шартына сәйкес 15000
белгіленген. 2004 жылы ақпанда өндіріс көлемінің қысқаруына байланысты
кәсіпорында аптасына 4 күн жұмыс күні – етіп белгіленген.
Жалақы жұмыс істеген күніне қарап пара-пар есептелінетін болып қабылданған.
Ол бүкіл есептік кезеңде толық жұмыс істегендіктен, оның демалыс
472,31 теңге (137652/12/29,58), демек, демалыс ақысына берілетін сомасы
мынаны құраған – 9446,20 теңге (472,31 х 20).
Есептік кезеңдегі
айлар
Жұмыс аптасының 5-
күндік графигі
бойынша жұмыс уақытының
ұзақтығы, күн Кәсіпорында жұмыс аптасының белгіленген графигі бойынша
Нақты жұмыс істеген уаыты,күн Нақты есептелінген жалақысы,теңге
2004 жыл
Мамыр
Маусым
Шілде
Тамыз
Қыркүйек
Қазан
Қараша
Желтоқсан
2005 жыл
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
Мамыр
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
21
21
21
22
22
20
22
22
20
21
20
19
22
15000
15000
15000
15000
15000
15000
15000
15000
15000
Есептік
кезеңнің жиыны
252
252
240000
Еңбек қызметімен байланысты, еңбеккерлердің денсаулығының және басқада сәтсіз оқиғаның
Кез келген еңбеккер өзінің қызметімен орындау барсында өз қауіпсіздігіне
Еңбеккерлердің кез келген жағдайда денсаулығының бұзылуы еңбек ету
қызметімен байланысты болса, онда № 326 3 наурызда шыққан
Республикасының Үкіметінің қаулысына сәйкес, өндірістегі сәтсіздік оқиғасы ретінде
жұмыс берушінің келешектегі өндіріс қызметіне сәйкес дайындалған
сынақтан өткен, кәсіби дайындық алған тұлғаға;
жұмыс берушінің жұмасын орындауға кәсіби практикадан
жоғары және арнайы оқу орындарында алған білімін жүзеге асыру
барысында жұмысқа тартылған тұлғаларға;
- өзінің негізгі қызметімен байланысты емес, уақытша
әскери қызметкерлерге;
- сот шешімі бойынша еңбекке тартылған
- әскери авициялық – құтқарушы бөлімінің жеке
авария салдарын жою барысында құралған ерікті команданың мүшелеріне.
Себебіне қарай жіктеліп, өндіріс зақымдарын алғандар ресми тұрғысынан
рәсімделеді:
жұмыс алдында немесе жұмыс соңында жұмыс орнын тәртіпке келтіру
кезінде рәсімделеді:
жұмыс барысында немесе іс – сапарда жүрген кезінде,немесе
берушінің басқа да тапсырмасын орындаумен байланысты басқа жерде
жұмыс берушінің транспортымен жұмыс орнына жеткенге дейінгі
уақыты;
еңбеккерлердің жеке транспортымен жұмыс орнына жеткенге дейінгі
уақыты, егер олардың жұмыс берушімен келісім – шарты болса;
еңбеккерлер жұмыс берушінің қорғаушы құралдарын пайдалана отырып,
жұмыс берушінің мүддесі үшін жасаған әрекеттерінің кезінде алған
Бұл келтірілген тізім толық емес, өйткені олардың сипатын, негізінен,
кәсіпорында құралған комиссия тексеріп және солар оның толық жағдайын
анықтайды.
Өндірісте алған зақымдардың бәрі тұтастай өндіріс зақымдар ретінде
егер де жұмыс берушінің мүддесімен байланысты емес,
жарақаттанушының өз инициативасы бойынша жұмыс орындалса;
өз денсаулығына зияның келетіндігін біле тұра қаса – қана
мас болып жұмысты атқарса т.б.
Сонымен комиссия болған барлық сәтсіз оқиғаға жан – жақты
жүргізеді.Комиссияның жұмысына жұмыс беруші кедергі жасамауы керек,олар өз жұмыстарын
Арнайы зерттелген сәтсіз оқиғаның мариалдары Н – 1 нысаны
Ол екі данада рәсімделеді, содан соң ол жеті күннің
Сонымен, комиссия жоғарыдағы келтірілген құжаттардың негізінде өздерінің қорытындысын шығарады,
Еңбеккер мүгедектік немесе басқа да денсаулығына жарақат алған жағдайда,
Жалақының барлық түрлері,бірақ салық ұсталынбаған сомасы алынады.
Жалақының осы сомасын он екі айға бөліп, орташа айлық
Егер де еңбеккер он екі айдан аз жұмыс істесе,онда
Егер де еңбеккердің мүгедектік немесе денсаулығына зақым алғанға дейін
жалақысы көтерілсе, онда оның орташа айлық жалақысын есептеу үшін
алдындағы жалақысы алынады,яғни тиісті түзетулер енгізілген жалақысын алады.
Егер де зақым алған еңбеккер қайтыс болса, онда:
қайтыс болған адамның асырауында болған жұмысқа жарамсыз тұлға бес
жылға дейін жәрдем ақы алуға құқылы;
қайтыс болғаннан кейін туған балалар;
жан ұясының мүшесі, әйелі;
жасы толмағандар – он сегіз жасқа толғанша,егер де олар
жиырма үш жасқа толғанша;
елу сегізден асқан әйелдерге, алпыс үштен асқанерлерге өмір бойы;
мүгедек – мүгедек болған мерзіміне.
Еңбеккердің қайтыс болуымен байланысты өтелетін өтем ақыны есептеген кезде,оның
Жоғарыда айтылғандармен қатар, еңбеккерге « Еңбекті қорғау туралы» заңының
сәтсіздік оқиғаның салдарынан еңбеккер қайтыс болған жағдайда,
еңбеккердің жылдық жалақысының он еселенген деңгейінен;
егер де бірінші немесе екінші топтағы мүгедек ретінде танылса,онда
жылдық жалақының бес еселенген деңгейінен;
егер де үшінші топтағы мүгедек болса,онда оған жылдық жалақысының
екі еселенген мөлшері беріледі;
егер де мүгедектігі белгіленбесе, тік тұра алатын болса,онда оған
табысы беріледі.
Жылдық жалақыны есептеудің тәртібін Қазақстан Республикасының
Сонымен қоса, кәсіпорын жарақат алған еңбеккерлерге протез салу, емдеу,
ІІ ТАРАУ КӘСІПОРЫННЫҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІМЕНЕСЕП АЙЫРЫСУ МЕН АУДИТІ.
( ЖШС «Жұма» серіктестігі негізінде)
Кәсіпорын қызметіне сипаттама
ЖШС «Жұма» серіктестігі 2001 жылдың 5-ші қаңтарында қалыптасқан. Оның
Жарғылықты капитал 450000,0 мың теңге мөлшерінде
Кәсіпорынның негізгі мақсаты кодитер бұйымдарын
материалдық активтері – 2600,0 мың теңге
материалдық емес активтері – 600,0 мың теңге
жинақталған тозуы 250,0 мың теңге
ұзақ мерзімді инвестициясы – 500,0 мың
ақша құралдары 12500,0 мың теңге
дебиторлық берешектері – 560,0 мың теңге
тауар материалдық қорлары 250,0 мың теңге
«Жұма» ЖШС – нің негізгі экономикалық көрсеткіштері
Көрсеткіштер
2004ж
2005ж
2006ж Үш жылдағы орташа шамасы
1.Тауар (қызмет көрсету)өні-
мінің жалпы
көлемі 6300 8200 10960 8486,7
2.Тауадың өзіндік құны
6100
6200 8630 6976,7
3.Негізгі құралдарының
орташа құны 1967,0
1945,0 2600,0 2170,6
1 – ші кесте деректері көрсеткендей, кәсіпорынның
Жұмысшылар саны орташа 12 адамды құрайды. «Жұма»
«Жұма» ЖШС – нің қаржы қортындысының
Көрсеткіштер 2004ж 2005ж 2006ж
Негізгі қызметтен
алынған табыс 6300,0 8200,0 7200,0
Өткізілген өніммен көрсетілген қызметтердің өзіндік құн 6100,0 6200,0 6930,0
Жалпы табыс 200,0 2000,0 270,0
Кезең шығындары 62,0 1160,0 2440,0
Негізгі емес қызметтен табыс
3760,0
Жай қызметтен
алынған 138,0 840,0 1590,0
Табыс
КТС 41,4 252,0 477,0
Таза табыс 96,6 588 1113
2 – ші кесте
2.2 Кәсіпорынның жалақы қорының аудиті
Жалақы бұл ақшамен берілген жеке
өнімнің бір бөлігі болып табылады.
ЖШС «Жұма» кәсіпорынның жалақы қорының есебі 3350
Жалақы қорының аудитінің негізгі мақсаты:
Аудиттің негізгі міндеті:
жалақы бойынша есеті ұйымдастыру жүйесіне
еңбек ақы операциялар бойынша жүргізілетін
синтетикалық есептің жағдайына баға беру;
бухгалтерлік есептегі еңбекақы операцияларын толық
беру;
Аудит жүргізу үшін қажет ақпарат
бухгалтерлік есеп стандарты;
аудит стандарты;
еңбек ақыны жәрдем ақыларды демалыс ақысын есептеу
көрсетілген нұсқалар;
жұмысқа алу бойынша шығарылған бұйрықтар
жеке карточкалары.
Жалақы қоры бойынша аудиті жүргізу
Бухгалтерлік есепте еңбекақыны есепке алу
Бас кітап
№ 10 журнал – ордер және №
Жеке табыс салығы бойынша ашылған
Аудитті жүргізер алдында алдын-ала жауап
Еңбек ақы бойынша бастапқы құжаттардың
Есептелінген жәрдем ақылардың дұрыстығы;
Жұмысшылармен жасалған еңбек шарттарының болуы;
Жеке табыс салығы бойынша ставканың дұрыс
Орташа жалақының дұрыс есептелуі;
Демалыс уақытының дұрыс есептелуі;
Еңбек ақымен қызметтер және жұмысшылармен
сәйкестендірілген құжаттар
еңбек ақы және қызметтермен есеп
операциялары көрсетілген есеп регистрлары (№10 ЖО).
Зейнетақы жарналар бойынша есептеу ведомості.
Статистика органдарына берілетін есептік деректер.
Шаруашылық субъектілердің кадрлармен қамтамасыз етілуін
кезінде алынған мәліметтерді төмендегідегі белгілері
1. Өндіріс қызметтеріне қатысуына байланысты.
2. Жұмыс құрамы алуына байланысты (штаттағы
3. Атқарылатын қызметі бойынша.
Жұмыс күшімен қамтамасыз етуаудитін жүргізу кезінде
жұмысшыларды жұмысқа алу коэффициентінің айналымы:жұмысқа
Жұмыстан шығару коэффициенті жұмыстан шығарылған
санын олардың орташа тізіміне бөліп 100-ге
Жалпы айналым коэффициент: жұмысқа алынған
санына бөліп 100-ге көбейту керек.
Кадрлардың тұрақтылығының коэффициенті:есепті кезең ішінде
Іс – жүзінде шаруашылық субъектілердің жалақы
әртүрлі бақылау органдары тексереді.Аудиторлық тексерудің
жағдайында күшейе түсуде.Министрлік шаруашылық субъектілерде
Заңмен жалақы қорына шектеу қойылмайды,
Жалақы 2 түрге бөлінеді:
Негізгі
Қосымша
Негізгі жалақы қоры кәсіпорынның негізгі
1.Жұмыс істеген уақытына тарифтік ставка,қызмет
бағалаулар немесе орташа табыстар бойынша
2.Үстеме ақы.
Ақшалай немесе заттай берілген сыйақылар.
4.Түңгі жұмыс үшін төленген ақы.
Қосымша жалақы түріне төмендегідейлер жатады.
1.Жас өспірімдердің жеңілдік сағатына төленген
2.Мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді
3.Негізгі және қосымша демалыстар уақытына төленген
4.Жәрдем ақылар.
5.Пайдаланбаған демалыс үшін өтем ақы.
Жалақы қорыны аудит жүргізбестен бұрын
Шаруашылық субъектілердің қызметкерлеріне есептеген жалақысын,олардың
№
Тексеру тәртібі
№
Ақпарат көздері
1
2
3
4
5
6 Еңбек ақының оның есептеу нормативтеріне сәйкес екендігі тексереді.
Кесімді бағалармен тарифтік ставкамен есептелетін еңбек ақының тексеру
Сыйақының негізді есептелуіне әртүрлі қосымшалармен уақытша жұмысқа жарамсыздығы
жәрдемақылардың дұрыс есептелуі
Шегерімнің дұрыс есептелуі корреспонденттік тексеру
Еңбек ақы бойынша аналитикалық және
Синтетикалық есептің сәйкестігі 1
2
3
4
5
6 Еңбек уақыты есебінің табелі және есептеу парақтары
Еңбек уақыты есебінің табелі
Есептеу парақтары,есеп төлем ведомості нормативтік құжаттар.
Басшының бұйрығы және сыйақы туралы нұсқамалар.
Еңбек уақытының дұрыс есептеу тәртібі.
Нормативтік құжаттар және сот шешімімен орындау парағы №10 Ж.О.
және бас кітап
Бастапқы құжаттар,
есептеу төлем ведомосі №10 Ж.О.
және бас кітап және
бухг.баланс.
Жалақы қорына аудит жүргізу кезінде есептелетін
1.Аванстың төлемдерді кейін қайтару
2.Қате есептелген жалақы мөлшерін қайтару
3.Іс-сапар шығыны бойынша берілген бірақ
2.3 Қызметкерлерге еңбек ақыны төлеу
Қызметкерлерге еңбек ақысының төлеуі бойынша
Еңбек ақыны есептегенде 3350 шоты кредиттеледі
дебеттеледі:
2930 – шоты «Аяқталмаған құрылыс» күрделі құрылыспен
және сонда жұмыс істейтін қызметкерлердің
7110 – шоты «Тауарларды сату жөніндегі
7210 – шоты «Жалпы және әкімшілік шығындар» жалпы
8110 – шоты «Өндірістік жұмысшылардың еңбек ақысы»
8210 – шоты «Қызметкерлердің еңбек ақысы»
8410 – шоты «Қызметкерлердің еңбек ақысы» әлеуметтік
көрсетумен шұғылданатын қызметкерлерге есептелген еңбек
Басшылықтағы тұлғалармен есеп айырысудың есебі. Басшылықтағы
тұлғалармен есеп айырысу үшін 3350 «Басшылықтағы
Кәсіпорынның қызметкерлеріне есептелген еңбек ақыны
Жалақыны тарату 3350-шотыны кредитінен мына шоттардың дебетіне
Демалыс ақысын төлеуге құрылған резервтер.Қызметкерлердің
ақысы бойынша есеп айырысу есебі
Ал, демалысы есептелген кезде 685 шот
Жылдық түгендеу кезінде демалыстардың төлеміне
дұрыс жасалып, пайдалануын тексеру қажет.
Жылдық түгендеу кезінде демалысқа төленетін
Нақты есептелінген резерв есеп беріп
есепті түгелдеу арқылы расталған
Көп жылғы сіңірген еңбегі үшін
Жұмысқа уақытша жарамсыздығы бойынша есептелген
Жеке тұлғалардан ұсталынған табыс салығына
Еңбек төлемінің алынатын ұсталымдар
3350-ші шоттардың дебеті бойынша көрініс
2150 « Жұмыскерлер мен басқа да
Қызметкерлерге аванс төлемінің сомалары 1010 және
кредитінен 3350 және 3350 шоттарының дебетіне
Өткен ай түпкілікті есеп айырысу
берілетін аванс ретіндегі еңбек төлемі
Оған басшы мен бас бухгалтер
Берілмеген жалақы сомаларын кассир тізімге
есебінен бірге бухгалтерияға өткізеді.
Жұмысшылар мен қызметшілердің қолдарында есеп
Есеп компьютерленген жағдайда, есеп айырысу
Еңбек туралы күші бар заңдарға
Есеп айырысудың аванстық тәртібіне жұмысшылар
жоспарлы аванс береді; түпкілікті есеп айырысу
Аванс мөлшерін ұжымдық шарт жасасқан
Есеп айырысудың аванссыз түрінде жоспары
бірінші жартысы үшін нақты өндірілген
Есеп айырысудың бірінші түрінің жұмысы
кәсіпорындарда жиі қолданады.
Ағымдағы айдың еңбек төлемі бойынша
Қызметкерлермен еңбек ақысының төлемі бойынша
Әрбір кәсіпорында ай сайын бірнеше
Жасалады, оларды жинақтап түйістіру керек.Бұл
Онда қызметкерлермен есеп айырысу бойынша
қалдықтары; есептелген, берілген, қайта есептеліген, есепке алынған
көрсетіледі. 3350 және 3350 шоттары бойынша бас
Қызметкерлермен еңбек төлемі бойынша есеп
Қызметкерлердің жалақысынан міндетті түрде 10
Жеке табыс салығы төлем көзінен
бойынша есептеледі.Ол үшін қайта есептеу
Коэффициент бір жылға 12 деп
болғандықтан ол 12/1-12ге тең болады, ақпан
Онда төмендегілер көрсетіледі:
салық кезеңінің сәйкес айы;
салық кезеңінің сәйкес айында есептелінген
салық кезеңінің ішінде есептелінген жалақы
бергісі;
салық кезеңінің сәйкес айында есептелген
салық кезеңінің ішінде есептелінген зейнет
салық кезеңінің сәйкес айына тиесілі
салық кезеңінің сәйкес айына тиесілі
бергісі;
жыл басынан бергі есептелінген жалақы
қайта есептеу коэффициент;
есептелінген салық салынатын табысқа есептелінген
салығы - жыл басынан бергісі;
салық кезеңінің сәйкес айына есептелген
өткен айда ұсталған жеке табыс
ағымдағы айда ұсталуға тиісті жеке
Жеке тұлғаның табысынан жеке табыс
2006 жылда ол 1030 теңгені құрады.Егер жеке
Жеке табыс салығын теңдестіріп ұстау
Қызметкер жұмыстан шыққан кезде бұрынғы
Егер қызметкер басқа жұмысқа ауысатын
орнынан жеке табыс салығы ұсталғаны
Жеке табыс салығының сомасын есептеу
2006 жылда қолданылған салық ставкасы
Салық төлеушінің салынатын
табысы
15 еселенген жылдық жиынтық есептік көрсеткішке -185400 Салық салынатын
15 еселенгеннен бастап 40 еселенген
жылдық есептік көрсеткішке дейін
185400-494400тг 15 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан
185400теңгеден асатын сомадан
8 процент
40 еселенгеннен бастап 200 еселенген
жылдық есептік көрсеткішке дейін
494400-2472000тг 40 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан
33990+494400теңгеден асатын сомадан 13 процент
200 еселенгеннен бастап 600 еселенген жылдық есептік
көрсеткішке дейін
2472000-7416000
200 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан 15
291078+2472000 теңгеден асатын сомадан 15 процент
600 еселенген жылдық жиынтық есептік көрсеткіштен жоғары сомадан
7416000 теңгеден
600 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан 20
1032678+74160000 теңгеден асатын сомадан 20 процент
2006 жылдағы ең кіші айлық есептік көрсеткіш 1030тг,
Мысал. 2006 жылдың қаңтар айында қызметкер
13500-1030=12470теңге
12470*12=149640-жеке табыс салынатын жылдық табыс мөлшері.
149640*5процент=7482теңге
7482/12-қайта есептеу коэффициенті=623,5теңге
Яғни,қаңтар айында ұсталуға тиіс жеке табыс салығы 623,5теңгеге тең.
Жұмыс беруші жалақы есебінен әлеуметтік салық есептеп
Әлеуметтік салық төмендегі ставкалар бойынша
Қызметкердің салық салынатын
табысы
15 еселенген жылдық жиынтық есептік көрсеткішке -185400 Салық салынатын
15 еселенгеннен бастап 40 еселенген
жылдық есептік көрсеткішке дейін
185400-494400тг
15 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан 8
40 еселенгеннен бастап 200 еселенген
жылдық есептік көрсеткішке дейін
494400-2472000тг 40 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан
78651+494400 теңгеден асатын сомадан 12 процент
200 еселенгеннен бастап 600 еселенген жылдық есептік
көрсеткішке дейін
2472000-7416000
200 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан 9
302369+2472000 теңгеден асатын сомадан 9 процент
600 еселенген жылдық жиынтық есептік көрсеткіштен жоғары сомадан
7416000 теңгеден
600 еселенгеннен жылдық көрсеткіштен салық сомасы+одан асатын сомадан 7процент
721841т+74160000 теңгеден асатын сомадан 7 процент
Жоғарыда алынған мысал бойынша әлеуметтік
15000-1500=13500
13500*12(түзету коэффициенті) =162000
162000*20процент=32400-бір жылға
32400/12=2700теңге-қаңтар айына
ЖШС «Жұма» кәсіпорнында 2006 жылдың қаңтар айында
Кесте №3
ЖШС «Жұма» кәсіпорны бойынша еңбек ақы бойынша операциялар
Қаңтар 2006 жыл
Операциялар мазмұны Шоттар корреспонденциясы Сомасы
теңге
Дебет Кредит
1 Есептелінген жалақы 7210 3350 180000
Шегерімдер
2 Зейнет ақы жарнасы 3350 3220 18000
3 Алимент 3350 3210 2000
4 Жеке табыс салығы 3350 3190 7482
5 Қаңтар айында берілген жалақы 3350 1010 160000
6 Әлеуметтік салық 7210 3150/1 29160
7 Әлеуметтік аударым 7210 3150/2 3240
Қызметкерлер табысы есебінен 2006 жылдың 1-ші қаңтарының бастап
15000-1500=13500
13500*2%=270теңге
ЖШС «Жұма» серіктестігінде 12 қызметтер жұмыс
Әлеуметтік аударым сомасына әлеуметтік салық сомасы азайтылып
Әлеуметтік аударым есебі 3150/2 шотында жүргізіледі.
2007 жылдың 1-ші қаңтарынан бастап Төлем
Есепті кезең 2007 жылдың 1-ші
Есептің 201.001.А.002 В және 003 С жолында
Талдауға алынған ЖШС «Дарын» серіктестігінің бұл жолдардағы
Бірінші айда – 35000 тг
Екінші айда – 40000 тг
Үшінші айда – 25000 тг
Барлығы ------- 100000 тг
Қосымшаның 201 0002 жолында жеке табыс
Бірінші айда – 35000-3500-9752=21748тг
Екінші айда – 40000-4000-9752=26248тг
Үшінші айда – 25000-2500-9752=12748тг
Барлығы – 60744тг.
Есептеменің 201.003есептелінген жеке табыс салығы
Бірінші айда ол – 2174,8 теңге
Екінші айда ------- 26248теңге
Үшінші айда ------ 127,48теңге
Барлығы ............... 6074,4тг.
Есептеменің 201.00.04 жолында берілмеген жалақы көрсетіледі.
Есептеменің 2010005 жолында жұмысшыларға нақты
Бірінші айда берілген табыс мөлшері – 29325,2
Екінші айда – 215075,2 теңге
Үшінші айда – 21225,2 теңге
Барлығы – 83925,6 теңгені құраған.
Есептіліктің 201 00.06 жолында бюджетке төленуге тиіс жеке
салығының сомасы көрсетіледі.
Бірінші айда – 2174,8тг
Екінші айда – 2624,8тг
Үшінші айда – 1274,8тг
Барлығы –
Есептіліктің 201 00.07 жолында зейнет ақы жарнасы есептелетін табыс
Бірінші айда – 35000 тг
Екінші айда – 40000 тг
Үшінші айда – 25000 тг
Барлығы –
201.00.08 жолында төленуге тиіс зейнет ақы жарнасының сомасы көрсетіледі.
Бірінші айда – 35000*10поцент теңге=3500тг
Екінші айда – 40000*10поцент теңге=4000тг
Үшінші айда – 25000*10поцент теңге=2500тг
Барлығы ----------------------------------- 10000теңге
Есептеменің 2010009 және 20100010 жолында бюджетке төленуге және
аударылған тиіс әлеуметтік аударым сомасы көрсетіледі.
Кәсіпорынның сақтандыру қорына аударылатын әлеуметтік аударым сомасы төмендегідей:
Бірінші айда – 31500*3,0процент=945теңге
Екінші айда – 36000*3,0процент=1080 теңге
Үшінші айда – 22500*3,0процент=675 теңге
Барлығы: 2700 теңгені құраған.
Қорытынды
Дипломдық жұмыс қорытындылай келе, жалақының халық шаруашылығы
саласы және аясына қарау өзіндік ерекшелігі мен айқындалатын, сонымен
Жұмыс беруші мен жұмысшыларының арасындағы еңбек қызметін жүзеге
асыру «Қазақстан Республикасының еңбек туралы» заңымен 10.12.99 ж. №493-1(өзгертулер
2007 жылдың Қазақстан Республикасының бюджетіне сәйкес 1.01.2007ж.
бастап жалақының ең аз мөлшері 9752тг,айлық есептік көрсеткіш 1092.
Жұмысшының еңбек ақысынан басқа,оның қосымша табыстарына сыйақылар, материалдық,
Қызметкерлермен есеп айырысу бойынша ай бойындағы қалдықтары;
есептелген, берілген, қайта есептелінген, есепке алынған және ұсталынған сомалары,сондай-ақ
ҚР-да кең көлемде қолданылып жүрген негізгі бес принципке тоқталып
Бірінші принцип – еңбек күрделілігі.Күрделі, біліктілікті еңбек жай еңбекке
Екінші принцип – еңбек жағдайына қарай жіктеу. Еңбек жағдайы
Үшінші принцип, экономикалық аудан мен аймақтардың табиғи – климаттық
Төртінші принцип, еліміздің дамуын байқататын экономикалық ең қажетті
салаларында басқаларға қарағанда өсім мен ақы төлеу жоғары болады.
Бесінші принцип, жұмыстар өзі еңбек ететін жердегі және жалпы
еңбек нәтижесімен байланысты.
ҚР-ның 1996 жылғы 9-шы қаңтардағы «ҚР-ның экономика саласындағы
жұмысшыларға еңбек ақы төлеу туралы» қаулысына сай жалақыны есептеуде
2006 жылдың қаңтар айына бастап қызметкерлердің жеке шоттарына
әлеуметтік аударым есептелінетін аударылды. Әлеуметтік аударым 2,0 процент мөлшерінде
Әлеуметтік аударым сомасы қызметкерлерге әлеуметтік тәуекелділіктер
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Нормативті құқықтық актілер:
1.«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»-
1995 жылғы 24 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы
2.«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»-
Салық кодексі – Алматы: ЮРИСТ.2001.-232б.
3. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Салық кодексіне енгізілген қосымшалар мен өзгертулер-2005ж.желтоқсан.
Негізгі оқулықтар:
4.Ержанов.Налогообложение юридических лиц в Казахстане.Алматы, Қаржы – қаражат
5.Коможнова Е.Налоговая система: какой же она должна быть?
6.Баймұханова С.Б.-Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп – Алматы 2003ж.
7.Родостовец В.К. -Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп – Алматы 2003ж.
8.Ф.С.Сейдахметова «Налоги в Казахстане» Алматы 2002г.
9.Ильясов К.Л.Зейнелгабин А.Б. «Налогообложение» Алматы
10.Черин Д.Т. «Налоги» Москва «Финансы и статистика» 1997 год.
11.Оспанов М.Т.Ержанов С. «Налоги в Казахстане» 1997 год
12.Мусин С.М. Налоги насиления Казахстан 1996 год
13. Ильясов И.К. Мельников В.Д. «Финансы» Алматы Финансы 1997
14.Глушенко Е.В.«Основы предпринимательство» Москва 1997 год
15.Нүрсейтов А.А.- Финансовый менедмент –А-Экономика 1997 год
16.Дашков К. Предпринимательство и бизнес Маркетинг 1999 год
17.Сейдаметов Ф.-Современный бухгалтерский учет.2001 год
18.Нормативные правовые акты приложение №1/2 15.01.2002год
19.Абдрашов А.А.-Основы рыночного хозяйствования промышленного
20.Дюсембаев К.Ш. Аудит и анализ.Алматы, Қаражат-қаражат.2000 год
21.Ержанов С.М.Налогообложение юридических лиц в Казахстане Алматы,
22.Коможнова Е.Налоговая система: какой же она должна быть?
23.Черин Д.Т. «Налоги» Москва «Финансы и статистика» 1997 год.
24. Глушенко Е.В.«Основы предпринимательство» Москва 1999 год
Қосымша әдебиеттер:
1.Библиотека бухгалтера и предпринимателя №2 (165)- документальные проверки налогоплательщиков-апрель
2.Бюллетень бухгалтера №8-9 (462-463),«Сквозной пример по занолнению декларации по
3.Ж.Жанбыршиев – Основные средства: отнесение на вычеты расходов на
4.Э.Нурсейтов – Распределение дохода и начисление дивидендов- Бюллетень бухгалтера
5.Файл бухгалтера №21 (166) 25-31 мая 2004год
6. Файл бухгалтера №14 (160) – Как отразить суммовую
7.В.Е.Еркебаева – Относитьно применения ставки корпоративного подоходного налого
8.Путеводитель бухгалтера -2-Корпоративный подоходного налог- Алматы 2004год,стр 71-73
9. Бюллетень бухгалтера №4-5-Декларация по корпоративному подоходному
налогу -2004год
10.Т.Кошелева - Учет кредитов:расчет вычета по вознаграждению в
11.Вестник №7 июль 2004год WWW. Nalog. KZ.
12.Самоучитель по бухгалтерскому учету и налогообложению №4 выпуск –
Налогообложение: корпаративный подоходный налог – ЗАО «Издательский дом
13.Э.О.Нурсейтова –Нормирование командировочных и представительских расходов – Алматы.-ТОО «Издательство
14.Досье бухгалтера №6-КНП: учет доходов и расходов в бухгалтерском
налоговом учете 2004год
15.А.Юсупова – По корпаративному подоходному налогу-Вестник налоговой службы РК
16. Бюллетень бухгалтера №52 – Налоговый кодекс -2005: основные
17.Журнал Бухгалтер №8,2004г
18. Журнал Бюллетень бухгалтера №5,2005г
19. Журнал Налоговый консультант №9,11,12,2004г.за октябрь
20. Журнал Бухгалтер и налоги №3 2004г. за
21. Журнал Юридический налоговой отчетности для индивидуальных предпринимателей –
22. Налогообложению предприятий, Банки Казахстана №1,2005г
23. Бюллетень бухгалтера 6, январь 2005год
24.Файл бухгалтера №1 3марта – 2005год
25. Бюллетень бухгалтера №6,7 февраль 2005год
26.Вестник №2 январь 2005год WWW. Nalog. KZ.
27. Файл бухгалтера №21 (1) 2005год
28. Бюллетень бухгалтера №1-2 (403,404) январь 2004год
29. Файл бухгалтера №1, январь 2005 год
30. Налоговый консультант главного бухгалтера №18,№16 февраль,март,2005год
31. Налоговый эксперт №2,январь 2006год
32.Қаржы – Қаражат ақпан 2007ж
33. Бюллетень бухгалтері №6,7 ақпан 2007ж.
Қосымша №2
Жек табыс салығының есептеу және ұстап қалу және әлеуметтік
есептеу жөніндегі есеп 2007 есеп
Салық
кезеңі
нің
айлары
Есептелген
табыс
Міндетті
зейнетақы
жарнасының
сомасы Салық
шегерімдері
Жыл
басынан
табыс-
тарға
салына-
тын
ЖТС
Сомасы
(3-5-7) Қайта есмептеу коэффициенті
ЖТС
салы-
натын
таб-ң
есептік
сомасы
нан
ЖТС
сомасы
(8х9) ЖТС
салы-
натын
таб-ң
есептік
сомасы
нан
ЖТС
Есепті ай үшін
Жыл басынан
Есепті ай үшін
Жыл басынан
Есепті ай үшін
Жыл басынан
1 2 3
7 8
Қаңтар 35000 35000 3500 3500 1030
1030
30470 12 365640 23689
Жек табыс салығының сомасы
Әлеуметтік
салық
салынатын
табыстар Әлеумет-
тік салық
салына-
тын та-
быстың
есептік
сомасы
(16х9)
Жеке
тұлға-
лардың
әлеумет-
тік салық
есепте-
летін
табыстары
Әлеуметтік
аударымдар
(16х2.0%)
100%
Төленуге
және
декларация-
да
көрсетілуге
тиіс
әлеуметтік
салық
сомасы
Есепті ай үшін
(11/9)
Алдыңғы айлар үшін
Ұсталуға тиісті (12-13)
Есепті ай үшін
(2-4)
Жыл басынан
12
13
14
15
16
17
18 19
1974
- 1974 31500 31500 378000
378000 630
Жұма ЖШС-гі
Кассир қабылдаған және берген ақшаларды есепке алу кітабы
-------Машенова А.Н----------------------------------------
кассирдің фамилиясы,аты-жөні
Күні
Кассирде күн басында
Қалған қолма-қол ақша
Қалдығы (теңге) Кассирге берілді (сомасы санмен және
жазумен) (теңге) Ақша алғандығы туралы
кассирдің қолхаты Кіріс орерациялары
бойынша бір күнде
алынды (теңге)
1
1.01.2006
450000
2.0.12006
550000
3.012006
605000
Кассир аға кассирге тапсырды Қолма-қол ақша мен
төленген құжаттарды
алғандығы туралы аға
кассирдің қолхаты Күн айғындағы қолма-қол ақша қалдығы
Қолма-қол ақшамен
Төленген құжаттармен
Барлығы (сомасы санмен және жазумен)
6
550000
550000
50000
Жалақы төлеу және қолма-қол ақша қалдығы мен төленген құжаттарды
ақшаны есепке алу үшін қолданылады.Кітапты кассир жүргізеді.Ақша мен төленген
Жұма ЖШС-гі
Шығыс кассалық ордер
Құрылымдық бөлімше
Дебет
кредит
Сомасы (теңге)
Мақсатты тағайындау коды
Корреспонденттік шот,субшо
3350 1010 450000
-------Жұмысшыларға қаңтар айының жалақысы аванс
фамилиясы, аты-жөні
Негіздеме:
Куәлігі
Сомасы ----------------------- 450000 – төртжүз елу мың – теңге
жазумен
Басшы ----------------------------------
Лауазымды
Бас бухгалтер ---------------------------------
Қолы
Алдым --------- төрт жүз елу мың -----------------------------------------теңге
сомасы жазумен
«------2-------»-------ақпан--------------------2006----ж
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------бойынша
алушының жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, нөмірі, күні және
Берген кассир-------------------------------
қолы
Ұйым кассасынан қолмен жұмыс жасағандай, компьютердегі ақпаратты өңдегендей қолма
кіріс және шығыс кассалық құжаттарын тіркеу журналына тіркеледі.
Қызметкерлермен еңбекақы төлеу бойынша есеп айырысу аудитінің нәтижелері
ЕҢБЕКАҚЫ ЕСЕБІНІҢ АУДИТІ
Қазақстан Республикасының құрылыс нарығы
Еңбек ақы бойынша диплом алды іс – тәжірибе
Қызметкерлермен есеп айырысу аудитінің теориялық негіздері
Салық туралы жалпы сипаттама
Еңбекақының төлемін тексеру аудиты
Нарықтық экономикаға көшу барысында бухгалтерлiк есеп және аудит қызметiнiң алатын орны және қажеттiлiгi
Кесімді қызметкердің толық
«Практикалық аудит» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені