Жергілікті бюджет
МАЗМҰНЫ:
КІРІСПЕ 3
1. МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТТІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
1.1.Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні мен маңызы.
6
1.2. Бюджет жүйесінің принциптері 11
1.3 Әртүрлі деңгейдегі бюджетті жоспарлау негіздері және бекіту
12
2. ӘРТҮРЛІ ДЕҢГЕЙДЕГІ БЮДЖЕТТІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАЛДАУЫ
2.1 Республикалық бюджеттің атқарылуын талдау 23
2.2 Облыстық және аудандық бюджеттердің атқарылуын талдау
36
2.3 Бюджеттің атқарылуындағы қазынашылықтың ролі
42
3. РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІ ПРОЦЕСТЕРІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1. Бюджетті құрудың проблемалары. 49
3.2. Қазірігі кездегі бюджетті жоспарлауды жетілдіру жолдары.
51
ҚОРЫТЫНДЫ 53
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 55
КІРІСПЕ
Мемлекеттік реттеу қажеттілігінің объективті негіздерін қарастыруға кіріспестен бүрын, ең
Адамзат тарихы мемлекеттердің пайда болуы мен даму барысы, сондай-ақ,
Мемлекеттік бюджет үкімет қолындағы ақша ресурстарының орталықтанған қоры. Бұл
Мемлекеттік бюджет – ол өте күрделі механизм болып саналады.
Жергілікті бюджет – облыстық, қалалық әкімшіліктен тұрады. Ал республикалық
Тақырыптың өзектілігі: қазіргі кезде мемлекеттік бюджеттің керектігін мынадан
Жұмыстың мақсаты бюджет туралы түсінікке тоқталып деректер менен сандар
мемлекеттік бюджет туралы түсінік
мемлекеттік бюджеттің экономикалық маңызын белгілеу
бюдет принциптеріне сипаттама беру
бюджеттің атқарылу тәртібін анықтау
бюджеттің қазынашылық ролін сипаттау
Маңғыстау облысының бюджеттік кірістер мен шығыстар материалдары бойынша талдау
Бюджеттің орындалу жөнінде ұсыныстар мен дамыту жолдарын ұсыну
Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытынды мен әдебиеттер тізімінен
Бірінші тарауда мемлекеттік бюджеттің экономикалық мән ашылып оның мемлекеттік
Екінші тарауда әртүрлі деңгейдегі бюджеттің экономикалық талдауы орын
Үшінші тарауда республикалық және жергілікті бюджет процестерін
1. МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТТІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
1.1.Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні мен маңызы.
Мемлекеттік қаржы жүйесінің бел ортасында мемлекеттік бюджет тұрады. Бюджеттік
Ел бюджетінің құрылымы сол елдің мемлекеттік құрылымымен байланысты, Унитарлық
Мемлекет қызметтерінің ұлғаюы мемлекеттік шығындардың қаркынын ЖҰӨ өсуі карқынан
Мемлекет шығындарының басты тармағына экономиканың өндірістік секторының қызмет істеуін
Әскери шығындардың да үлесі қомақты. Әскери шығындарды айтқанда тек
Мемлекеттік бюджеттің кірістері біріншіден орталық және жергілікті органдар жинайтын
Мемлекеттік табыстың жалпы материалдық негізін ұлттық табыс құрайды, мүны
Мемлекеттік бюджет түсімдерінің ең басты көзі — салықтар. Өнеркәсібі
Салық салу тарихында жоғары пайдаға салық салу деген де
Капитал ісінен алынатын салық корпорациялардың бағалы қағаздарды сату, сатып
Жанама салықтар бүгінде үш түрде көрінеді: акциздер, фискалды, монопольді
Жергілікті әкімшіліктің қажеттіктерін өтеуге өз салықтары жетіспегендіктен кептеген елдерде
Қазіргі кездегі салықтардың маңызы мен рөлі мемлекеттік органдарды қаржы
Мемлекеттік бюджет экономикалық қатынастарының жиынтығы ретінде объективтік сипатқа
Сөйтіп мемлекеттік бюджет ұдайы өндірістің қажеттіліктерін мемлекеттің табиғатынан
Экономика қазіргі жағдайда орталықтандырыған қаржы ресурстары мемлекетке
Сөйтіп, құндық бөліністің айрықша бөлігі ретінде
шегінен шықпайды. Мемлекеттік бюджет құн бөлінісінің айрықша
- Жиынтық қоғамдық өнімінің мемлекеттің қолында жинақталып,
- Құнды жасап, оны тұтыну процесін бедерлейтін
- Қоғамдық өнімнің тауар формадағы қозғалысымен
Кез-келген басқа экономикалық категория сияқты мемлекеттік бюджет
Экономикалық категория ретінде мемлекеттік бюджет қоғамдық өнім
Қоғамдық ұдайы өндірістегі мемлекеттік бюджеттің рөлі, ең
Бүкіл халық шаруашылығының бюджеті болғанда мемлекеттік бюджет экономикаға
Мемлекеттік бюджет материалдық өндіріс саласында оның өсуінің стимуляторы ретінде
Өндірістен тыс саладағы бюджет қаржысы олардың қызметінің одан
1.2. Бюджет жүйесінің принциптері
Мемлекеттік бюджет біртұтастық толықтық, нақтылық, жариялылық принциптеріне
Біртұтастық принципі бюджет жүйесінің ұйымдық, экономикалық орталықтандыру дәрежесін
Біртұтастық мемлекетте біріңғай бюджет жүйесінің, елдің аумағында
Толықтық приципі үкіметтің барлық қаржы операцияның
Нақтылық принципі бюджет жазбаларының жалғандығын болдырмау үшін
Жариялық принципі бюджеттің кірістері мен шығыстары
Мемлекеттік бюджет экономиканы мемлекеттік реттеудің аса маңызды құралы болып
Әртүрлі деңгейдегі бюджетті жоспарлау негіздері және бекіту
Бюджеттік процесс (бюджеттік процедура) дегеніміз билік органдарын уақытпен мөлшерленген
Бюджетті құрау, орындау бюджеттің орындалуы туралы есеп беруді құрау
Қазақстан Республикасының Президенті республикалық бюджет жобасын құрау үшін, елдің
республикалық бюджетке түскен түсімдердің көлемі, Алматы және Астана қалаларымен
функционалдық топ және бюджеттік бағдарламалардың басқарушылары бойынша республикалық бюджетті
Республикалық бюджеттің тапшылығы (профицит) мөлшері;
Жергілікті атқарушы органдармен жұмыс лимитті шеттен алу;
Республикалық бюджет бағдарламаларының басқарушылары лимиттер мөлшерінде Қазақстан Республикасы қаржы
Алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджетті қалыптастыру үшін мемлекеттік
Бюджеттік комиссия функционалдық топ және бағдарламалардың басқарушылары бойынша республикалық
Мемлекеттік мекемелер бағдарламалардың басқарушылары Қазақстан Республикасы қаржы министрлігіне БЗ-1
Алматы және Астана қалаларымен облыстарының әкімдері жергілікті бюджеттік бағдарламаларының
Осы министрлік Үкімет бекіткен бюджеттік көрсеткіштермен сәйкес қаржы жылына
Республикалық бюджет туралы заң мыналарды қамтуы тиіс:
-ресми трансперттен алынған табыстар көлемі, ерте берілген несиелер, шығындар,
-айлық есептік көрсеткіш және зейнетақы, еңбек ақының төменгі мөлшері;
-Қазақстан Республикасының үкіметінің резервтік мөлшері;
-мемлекеттік қарыз, жергілікті атқарушы органдардың кепілді (гарантия) ұсыну, жергілікті
-бағдарлар және республикалық бюджет бағдарламаларының басқарушылары, функционалдық топтар бойынша
секвестрлеуге жатпайтын республикалық бюджет бағдарламаларының тізімі;
жергілікті бюджеттен қаржыландыратын аса маңызды бюджеттік бағдарламалар, шығындардың минималды
Алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңының жобасын
Мәжілісте, одан кейін сенатта бюджет жобасы қарастырылғаннан кейін
Парламентте өздерінің отырысында бюджетті қарастыратын мынандай кемшілікттері бар:
-ауыл шаруашылығы бойынша;
-заңнамалық және сот-құқық реформасы бойынша;
-әлеуметтік-мәдени даму бойынша комитет;
-табиғатты пайдалану және экология мәселесі бойынша комитет;
-аймақтық даму бойынша және экономикалық реформа бойынша;
-қаржы және бюджет бойынша комитет;
-халықаралық істер, қауіпсіздік және қорғаныс бойынша комитет;
Республикалық бюджет республикалық бюджет бағдарламаларының деңгейінде парламент палаталарының бірлескен
Жергілікті бюджетті Алматы және Астана қалаларымен облыстардың жергілікті атқарушы
Алматы және Астана қалалары мен облыстарының әкімдері республикалық бюджет
Ауданның (қаланың) әкімдері облыстық бюджет бекітілгеннен кейін 2 апта
Жергілікті бюджет туралы маслихаттың шешімінде мыналар қарастырылуы қажет:
-ресми трасфертен алынған табыстар көлемі, ерте берілген несиелер, шығындар,
-бекітілген тұрақты көлем ( шама) негізінде облыстық бюджет пен
-резервтік көлем және жергілікті атқарушы органдарының қарызының лимиті.;
-жергілікті қоршаған ортаны қорғау мемлекеттік қордың көлемі;
-бағдарламалар және жергілікті бюджет бағдарламаларының басқарушылары, функционалдық топ бойынша
-секвестрлеруге жатпайтын жергілікті бюджет бағдарламалардың тізімі.
Жергілікті бюджеттерді маслихаттарда бекітілгенге дейін 1 тоқсан бюджетінің орындалуы
Жоғарыда тұрған мемлекеттік органдармен жергілікті атқарушы органдарының төменде тұрған
Республикалық бюджеттің орындалуын Қазақстан Республикасы үкіметі қамтамасыз етеді. Мемлекеттік
Ол, бөлінген қаражаттың қазыналық рұқсат етуімен қарастырылған мақсаттарға пайдалану
Қазақстан Республикасы үкіметі бюджетті орындау барысында республикалық бюджет туралы
Жергілікті атқарушы органдар бюджет қаражаттарының мақсаты және тиімді пайдалануын
Олар, қаржылық рұқсат қағазымен қарастырылмаған мақсаттарға бөлінген қаражаттарды пайдалану
Егер бюджетті орындау барысында жергілікті атқарушы органдармен нормалық құқықтық
Ағымды жылдың бюджеттін орындау барысында өтіп кеткен тоқсан табыстары
Бюджет шығындарын өзгерту тәртібі мынадай қағидалардан тұрады: бюджет тапшылығының
Секвестендіруге жатпайтын бағдарламалардың тізімі парламентпен және заңдағы жергілікті өкілетті
Республикалық және жергілікті бюджеттің операциялары кассалық негізде Біркелкі қазыналық
Мемлекеттік заемдармен гранттар арқылы жүргізілетін түсімдер және төлемдер бойынша
Бекітілген сомалар бойынша өтіп кеткен қаржы жылында қаржыландырумен қамтамасыз
Қаржы жылы –бюджеттік –есептік кезең, календарлық жылдың 1 қаңтарынан
Республикалық бюджеттің орындалуы туралы жылдық есеп беруді Қазақстан Республикасы
Жергілікті атқарушы органдар ай сайын сәйкесінше маслихатқа және жоғары
Бұл министрлік ай сайын республикалық және жергілікті бюджеттің, өсіп
Республикалық және жергілікті бюджетті орындау қаржы жылының 1 қаңтарында
Республикалық және жергілікті бюджет жобасын құрастыру процесі 3 этаптан
-республикалық және жергілікті бюджет жобасын құрастыру үшін негізгі көрсеткіштерді
-бюджет басқарушыларының бағдарламаларының бюджеттік мәлімдемелерін және жергілікті бюджеттің болжамдық
-республикалық және жергілікті бюджет жобасын мақұлдау;
Мемлекеттік мекемелер қаржыландырудың 2 нақтылау жоспарын құрастырады:
-міндеттемелер бойынша;
төлемдер бойынша.
Міндеттемелер бойынша егжей- тегжейлі жоспарды құрастыру кезінде келесі көрсеткіштерді
-бюджеттік бағдарламалардың паспорты;
-бюджет бағдарламаларын орындау мерзімі, мемлекеттік тауарлар мен қызметтерді сатып
-Қазақстан Республикасы Біртұтас бюджеттік жіктелудің экономикалық шығындар жіктелуі;
-сәйкесінше нарықтағы тауардың қызмет көрсетудің бірлігі үшін болжамдалатын баға.
Төлемдер бойынша егжей-тегжейлі жоспарды құрастыру кезінде мынадай көрсеткіштер
-Қазақстан Республикасы Біртұтас бюджеттік жіктелудің экономикалық шығындардың жіктелуі;
-сәйкесінше бюджеттік бағдарламаларды орындау үшін қабылданатын міндеттемелер бойынша тауарларды
Міндеттемелер және төлемдер бойынша бюджеттік бағдарламаларды қаржыландырудың жоспарлар жыйнағы,
Қазақстан Республикасының республикалық бюджет қаражаттарды Қазақстан Республикасы ұлттық банкінің
Республикалық бюджеттің кассалық орындалуы және жергілікті бюджеттің шоттарын
Республикалық және жергілікті бюджеттің орындалуы бюджеттің шығындарымен табыстардың бекітілген
Республикалық және жергілікті бюджеттің табыстары мен шығындарының тізімі бюджеттік
Республикалық және жергілікті бюджеттің табыстарымен шығындарының әр ай бойынша
Республикалық және жергілікті бюджеттің табыстар мен шығыстарының тізімі мынандай
-бюджетке төлемдерді төлеу мерзімі;
-өтіп кеткен жылдағы табыстардың орташа айлық түсімдерінің динамикасының есебі;
-мемлекеттік бағалы қағаздардың табыстылығының динамикасын талдау;
-заем туралы несиелік келісімдер мен жасалған несиелік келісімнің шарттары
Республикалық және жергілікті бюджеттің табыстары мен шығындарының тізімі жергілікті
Бюджет тапшылығы бекітілген деңгейден асқан кезде немесе оларды орындау
Егер республикалық және ергілікті бюджетті орындау барысында оларды орындау
Ағымды қаржы жылына арналған Республикалық бюджетті айқындау кезінде Республикалық
заңдар мен Президенттің жарлығы үкіметтің ағымдағы қаржы жылындағы қаулысы
атқарушы органдар мен жергілікті үкімет органдарының нормалық құқықтық актілер;
шығындар сметасының өзгеруіне арналған бюджет бағдарламаларының басқарушыларының мәлімдемесі.
Республикалық және жергілікті бюджет табыстары мен шығындарының тізіміне өзгерістер
-әр ай бойынша және толық жыл бойынша табыстар мен
-қаржыландыру лимиті мен кассалық шығындар және пландық белгілеу арасындағы
-азайтылатын специфика бойынша несиелік қарыздың барын және тоқтығын ескеру;
-қазынашылық территорияльдың органында тауарларды жабдықтаушылар алдындағы барлық тіркелген
Ерекшеліктер бойынша қаржыландырудың лимиті мен жоспарлық белгілеудің қысқаруы бекітілген
Егер ағымды қаржы жылы аралығында ,,Республикалық бюджет туралы,, заңға
Республикалық және жергілікті бюджет шығындарының жылдық соммасының өзгеруі ағымды
Бюджеттік бағдарлама бойынша жылдық сома шегінде ерекшеліктер арасында немесе
Мәлімдеме бюджет бағдарламаларының басқарушыларының басшысымен қол қойылатын және қысқартылатын,
Бюджет бағдарламаларының басқарушылары ерекшеліктер бойынша шығындардың жылдық сомамалары шегінде
Қазақстан Республикасы қаржы министрлігі немесе жергілікті бюджет бағдарламасының басқарушылары
Бұл Министрлік 5 жұмыс күндері аралығында, жергілікті қаржы органдары
Республикалық және жергілікті бюджет шығындары өзгергеннен кейін сәйкесінше өзгерістер
Республикалық және жергілікті бюджеттің табыстар мен шығындар тізімінің өзгеруіне
Мемлекет мекемелерінің басшылары оларға берілген құқықтарына қарай бюджет ақша
Бюджет ақшаларының лимитінің басты бұйрық беруші және төмені
2. ӘРТҮРЛІ ДЕҢГЕЙДЕГІ БЮДЖЕТТІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАЛДАУЫ
2.1 Республикалық бюджеттің атқарылуын талдау
Бюджет жіктемесі мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік дамуының жоспарлы болжамлары
Елдің қаржы жоспары болып табылатын мемлекеттік бюджеттің кіріс
Салық салу жүйесіндегі өзгерістерге байланысты мемлекеттік бюджеттің
Бюджеттік шығыс бөлігі былайша бөлінеді: әлеуметтік саланы дамытуға
Ең алдымен бюджетте мемлекеттің кірісі мен шығысының
Қаржы-экономикалық жағдайда күрделі міндеттердің тиімді орындалуы оған тиісті бақылаудың
Субъектіге байланысты бақылау мынандай түрлерге бөлінеді;
Мемлекеттік бюджеттік бақылау-мемлекеттік органдармен іске асырылады. Ол мемлекет пен
Арнаулы ұйымдардың бақылауын-министрліктің бақылау-тексеру басқармасы жүргізеді. Мұнда бюджеттік қаржының
Қоғамдық бақылау- мемлекеттік емес ұйымдар арқылы жүргізіледі. Олар алдарына
Тәуелсіз бақылау- арнаулы аудиторлық фирмалар арқылы жүргізіледі.
Құқықтық бақылау-тәртіп сақшылары, сот-бугалтерлік экспертиздер жүргізеді.
Тексеретін уақытына қарай бюджеттік бақылау мынандай болып бөлінеді;
1.Алдын-ала бақылау –бұл бюджетті қарағанда, бекіткенде, бюджеттік мекемелердің шығындарының
Бюджеттің кіріс жағының өсуінің қосымша көздерін ашып, оны тиімді
2. Ағымдық бақылау- бюджеттік бақылаудың негізгі түрі /20/.
Ол негізінен бюджеттің орындалуын күнделікті және жыл бойында тексеріп,
Сонымен бірге, бюджеттік заңдарға баға беріп, қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуын
Бюджеттік бақылаудың негізгі әдісі- құжаттар арқылы, экономикалық талдау, тексеру
Құжаттар арқылы негізінен кәсіпорыннан, ұйымдардан жауапты адамның қатысуымен тексеріледі.
Камеральдық бақылау- жоғарғы құжаттар арқылы кәсіпорын мен ұйымдардың тапсыруымен
Камеральдық тексерудің негізгі міндеті;
-Есептердің сақталуын қамтамасыз ету, бюджеттік ұйымдардың шығын сметаларының дұрыстығын
-Бюджеттік –салық тәртібін бұзғандарға қаржы айыптарының есептелуінің дұрыстығын тексеру.
Жалпы тексеру тексерушінің кәсіпорын мен ұйымдардың қаржы-шаруа бағытымен танысу
Олар бақылап, жанар-май шығынын, электрэнергия шығынын, жасырын қаржыландыруын және
Бюджеттік бақылаудың жүзеге асуының негізгі әдісі-бюджеттің кіріс және шығыс
Қазіргі нарық жағдайында қоғамның әлеуметтік- экономикалық өсуін реттеуде,
Бюджеттік талдауды жан-жақты ғылыми түрде жүргізу, талдау, Қазақстан Республикасы
Тексеру бюджеттік бақылаудың кең тараған түрі.
Ол кәсіпорын мен ұйымдардың қаржы-шаруа бағыттарын, бюджеттің орындалуын нақты
Бюджеттік бақылаудың негізгі түрі болып табылатын тексерудің негізгі міндеттері;
-Қаржы тәртібін сақтау;
-Бюджеттік және қаржы сметаларының өз уақтысында дұрыс жүргізуін қадағалау;
-Бугалтерлік есептің дұрыс жүргізуін бақылау;
-Талан-таражға, шаруасыздыққа жол бермеу.
Тексерудің ұйымдары;
мемлекеттік және аумақтық басқарулар және оның бөлімдері
өндірістік-коммерциялық, акционерлік ұйымдар, кәсіпорындар.
Бюджеттен қаржыландыратын немесе мемлекеттен субсид, ссуд түрінде алатын көмек
Салық төлейтін, мемлекеттен қаржы көмегін алатын жеке тұлғалар/16/.
Арнаулы кәсіпшаларда тексеру бірнеше топтарға бөлінеді. Соның ішінде мыналарды
-Тексеретін органның ведомстолығы
-Тексеретін ұйымның толық қамтылуы
-Тексерудің терең жүргізілуі
Қамтылудың шамасы.
Тексеретін ұйымның толық қамтылуына байланысты тексеру толық немесе жартылай,
Толық тексеруде-кәсіпорынның қаржы-шаруа бағытының барлық жағын тексереді.
Жартылай тексеруде- бір жағын ғана немесе бір шығында тексереді.
Комплекстік тексеру-ең кең тараған түрі. Ол кәсіпорынның барлық бөлімдерін
Қаржы-шаруа бағытын, экономикалық көрсеткіштерін, қаржының жұмсалуын, бугалтерлік есептің дұрыстығын,
Тақырыптық тексеру белгілі бір бөлімшені тексеріп, сол сияқты ұйымды
Бюджеттік бақылауда нормативтік тексеру- құжаттармен тексергенді қабылдау болып табылады.
Мөлшері жасау әдісіне байланысты- есепті немесе орташа болуы мүмкін.
Есепті мөлшердің дұрыстығын тексеру үшін техника- экономикалық есептер қолданылады.
Эксперттік баға беру арқылы орынсыз кеткен шығындарды анықтап, сонымен
Тексерудің ең бастысы-қорытынды тексеру актісін жасау.
Оның негізгі талабы- дұрыстығы мен айқындылығы.
Тексеру актісі- негізгі құжаттар ол арқылы кәсіпорынның қаржы, әкімшілік-құқық
Тексеру актісіне қосымша әр түрлі анықтамалар, инвентаризация актісі, эксперттік-лабороториялық
Тексеру актісі үш бөлімнен тұрады; Кіріспе, негізгі және қорытынды
Ашылған факт айқын және оның жан-жақты дұрыс болу керек.
Тексерудің соңғы қорытындысы-тексеру актісі бойынша шешім қабылдау және оның
Тексеру актісінің қорытындысы мен танысқан кәсіпорын басшысы актіге қол
Бюджет қаржыларын толық игеруге қол жеткізуге қатысты Қаржы министірлігі
Мемлекеттік бюджеттің кассалық атқарылуы құрылымындағы шығыстар әлеуметтік қамсыздандыру мен
Қаржы министірлігі бюджет қаражаттарын уақытылы және толық игеруді қамтамасыз
Мысал ретінде, қазіргі уақытта Қаржы министірлігі ақпараттық жүйелерді қолдана
Электронды мемлекеттік сатып алу жүйесін енгізу мемлекеттік сатып алу
Бірақ кей жерлерде бөлінген бюджеттік қаржы уақтылы игеруге мүмкіндік
Жергілікті атқарушы органдардың бюджеттік қаражаттарды игеру мәселелері бойынша жекелеген
1- кесте
Мемлекеттік табыс бойынша 2004 жылғы бюджет
жоспарының орындалуы
млн теңге
Облыс атауы
Мемлекеттік бюджет
Республикалық бюджет
Жергілікті бюджет
Жоспар
Нақты
%
Жоспар
Нақты
%
Жоспар
Нақты
%
1-кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Ақмола
19338
20302
105,0
8290
9202
111,0
11048
9202
83,3
Ақтобе
79051
80100
101,3
58642
60367
102,9
20409
19732
96,7
Алматы
46661
48213
103,3
27806
28707
103,2
18855
19507
103,5
Атырау
193449
194812
100,7
146687
151 211
103,1
46763
43602
93,2
Шығыс-Қазақстан
52640
55352
105,2
28081
30238
107,7
24560
25 114
102,3
Жамбыл
15922
16982
106,7
6344
7300
115,1
9578
9682
101.1
Батыс-Қазақстан
41423
43 181
104,2
24145
25005
103,6
17278
18 176
105,2
Караганды
72201
73048
101,2
41844
42291
101,1
30357
30757
101,3
Костанай
39865
41614
104,4
24794
26179
105,6
15071
15435
102,4
Кызьшорда 76180
89523
117,5
64913
78058
120,2
11266
11465
101,8
Манғыстау
68593
70413
102,7
43011
43519
101,2
25583
26894
105,1
Павлодар
43253
47434
109,7
20716
24468
118,1
22537
22966
101,9
Солтүстік Қазақстан 24968
26611
106,6
16031
17370
108,3
8937
9242
103,4
Оңтүстік Қазақстан
44320
47999
108,3
23217
26553
114,4
21 103
21446
101,6
Алматы қ
224733
244 067
108,6
158281
172615
109,1
66453
71451
107,5
Астана қ
107 567
121024
112,5
74123
85865
115,8
33445
35 159
105,1
Ақпарат көзі: Ақтау қаласының қаржылық басқару департаментінің
құжаттары бойынша
1-кестеде Қазақстан бойынша облыстардың 2004 жылғы бюджеттін орындалуы жоспра
2004 жыл бойынша облыстар бойынша пайыздық көрсеткіштер
1- сурет
1-суретте көрініп отырғандай 2004 жылы жылпы табыстың бюджетке үлесі
2- кесте
2003-2004 жыл Республика бойынша бюджеттін өсу темпі мен ауытқу
Облыс атауы
2003 ж
2004 ж
Ауытқу
Өсу темпі, %
Ақмола
17917
20302
2385
113,3
Ақтобе 75758
95182
19424
125,6
2-кестенің жалғасы
1 2 3 4 5
Алматы
47576
49574
1998
104,2
Атырау
212 168
252500
40333
119,0
Шығыс-Қазақстан
53327
55356
2029
103,8
Жамбыл
15861
16 989
1128
107,1
Батыс - Қазақстан
49237
46089
-3148
93,6
Караганды
65140
73048
7908
112,1
Костанай
28348
41614
13265
146.8
Кызьшорда 51943
89525
37582
172,4
Манғыстау
90871
86628
-4243
95.3
Павлодар
37585
47435
9849
126,2
Солтүстік Қазақстан 19296
26611
7315
137,9
Оңтүстік Қазақстан
43744
48027
4283
109,8
Алматы қ
203409
244067
40658
120,0
Астана қ
79410
149 938
70528
188,8
Ақпарат көзі: Ақтау қаласының қаржылық басқару департаментінің
2-кестеде көрініп отырғандай 2003 жыл мен 2004 жылдары мемлекеттін
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 6 ақпандағы №145 қаулысымен
Бұл бағдарламадда нарықтық қатынастарды кеңейтуге, бәсекелес ортаны дамытуға, темір
Қазіргі уақытта бағдарлама пәрменді түрде іске асырылуда - 40
Өткен жылы Қаржы бақылау комитеті Қазақстан Республикасы Көлік және
2004 жылдың қорытындысы бойынша жинақтаушы зейнетақы қорларына тиесілі міндетті
2005 жылы Қазақтан Респуликасының экономикалық және әлеуметтік саясатының негізгі
Бірден айта кететін жай, міндеттемелер мен төлемдер бойынша қаржыландырудың
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 25 қаңтардағы №57 қаулысымен
Қазақстан Републикасы Үкіметінің 2004 жылғы 1 қыркүйектегі № 923
Мемлекеттік бағдарлама шеңберінде салынған тұрғын үйді пайдалануға беру Алматы
Биылғы жылы 42 млрд. теңге болатын ірі көлемді ақша
Келесі жылдан бастап құжаты Қазақстан Республикасының 2005 жылға арналған
Осы кезең ішінде ҚР-ң жергілікті бюджетіне түсімдер
3-кесте
Республикалық және жергілікті бюджеттердің орындалуы*
Түсімдердің аталуы Республикалық бюджет Жергілікті
2003 ж.
1желтоқсанға кассалық орындалу (млн. тн) Қоырытынды пайыз есебімен
ке орындалуы пайыз
бен 2004 ж.
1желтоқсанға кассалық орындалу.(млн. тг.) Қорытынды пайыз есебімен Есепті кезеңге
ған бюджетке орында
луы пайызбен
Түсімдер 457911 100,0 99,3 357382 100,0 101,4
Табыстар 362053 79,1 98,8 308443 86,3 104,3
Соның ішінде:
Салық түсімдері. 288780 79,8 105,1 294591 95,5 104,7
3-кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6 7
Салық емес түсімдер: 53848 14,9 95,0 10604 3,4 97,7
Капиталмен жасалатын операциялардан түскен табыстар 19425 5,3 55,7 3248
Алынған ресми трансферттер 84158 18,4 101,6 43906 12,3 93,1
Бұр. Берілген несиелер бойынша негізі борышты өтеу 11700
Шығыстар және несиелер 425738 100,0 89,5 348557 100,0 92,6
Шығыстар 404039 94,9 89,9 337964 97,0 92,8
Соның ішінде
Мемлекеттік жалпы сипаттағы қызмет көрсету 24961 6,2
қорғаныс 20374 5,0 84,3 4961 1,5 88,4
Қоғамдық тәртіппен қауіпсіздік 40072 9,9 86,4 12002 3,6 90,8
Білім беру 16347 4,0 93,3 76340 22,6 93,8
Денсаулық сақтау 11942 3,0 93,8 41974 12,4 92,9
Әлеуметтік қамтамасыз ету және әлеуметтік көмек беру
ТҰрғын үй коммуналдық шаруашылық
23790 7,0 82,3
Мәдениет, спрот, туризм және ақпараттық кеңестік 4184 1,0 81,0
Ауыл, су, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау 16472
Өнеркәсіп және құрылыс 3368 0,8 92,8 800 0,2
Көлік және байланыс 19425 4,8 66,4 15926 4,7
Өзгешелер 25343 6,3 87,9 25082 7,4 85,6
Борыш қызметі 32780 8,1 95,1 628 0,2 62,0
Ресми трансферттер 41942 10,4 99,2 84086 24,9 100,0
Несиелеу 21699 5,1 83,8 10593 3,0 86,8
Бюджет тапшылығы 32173
8825
3-кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6 7
Бюджет тапшылығын қаржыландыру 6597
11048
Қайнар көзі: Богачева О.Б. Проблемы укрепления бюджета //Финансы.
3-кестеде көріп отырғандай 2003 ж. 1 желтоқсанда ағымдағы бағалармен
Есепті кезеңде республикалық бюджеттің 79,1% табыстар (соның ішінде салықтар
Қазақстан Республикасындағы бағаулы қағаздар рыноғын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған
Елдің 2010 жылға дейінгі әлеуметтік - экономикалық даму Стратегиясында
Осы жылдың қорытындысы бойынша инфляция 6,9 пайыздан аспайды, халықтың
Тұтастай жыл ішінде, сараптық бағалаулар бойынша, ІЖӨ 37,5 млрд.
Қорыта келгенде, қазір біз әлдеқайда ауқымды міндетті -бәсекеге қабілеттілік
Ел экономикасын стратегиялық дамытудың негізгі бағыттары берілген. Сондықтан қазір
Бюджеттің орындалуын тексерген қаржы органдары оның қорытындысын тиісті әкімшілік
2.2 Облыстық және аудандық бюджеттердің атқарылуы
Мемлекеттік бюджет кірістерінің көздері әдетте, салықтар немес төлемдер
Сол сияқты формальды түрде салықтар қатарына жатпағанымен,
қосылған құнға салынатын салық
акциздер
меншік формасына қарамастан кәсіпорындардың бірлестіктер мен ұйымдардың, салық ішінде
жер салығы
тіркелген төлемдер
құнды қағаздармен жасалатын операцияларға салынатын салық
ҚР 1992 ж. мемлекеттік ішкі ұтыс заемның
қысқа мерзімді қазыналық вексельдерді аукционда сатудан алынатын табыстар
мемлекеттік мүлікті өткізуден түскен түсімдер
басқа да жалпы республиканың салықтар, алымдар мен
сыртқы экономикалық қызметтен түсетін табыстар
ҚР- сы аумағында орталықтандырылған барлық меншік формасындағы
Мына қорларға түсетін және олардан аударылатын қаражат республикалық бюджеттің
Жер қойнауын қорғау және миниралдық шикізат базасын
экономиканы өзгерту қоры;
жол қоры;
жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің мемлекеттік қоры;
керекті қолдану және бәсекелестікті дамыту қоры;
әлеуметтік сақтандыру қоры және зейнетақы қоры;
табиғатты қорғау қоры;
1994 жыға арналған республикалық бюджетке келіп түсетін табыстар
ҚР азаматынан, шетел азаматынан және азаматтығы жоқ адамдардан алынатын
Жалпы мемлекеттік салықтар, алымдар мен төлемдер бөлігінің мөлшерін ҚР-ң
Қалған қаржы мемлекеттік өкімет, мемлекеттік басқару, сот, органдарымен
Қаржы резервтерін құру және мемлекеттік борышты ақтауға
Шаруашылығын және әлеуметтік – мәдени шараларды бюджет жіктемесі
ҚР қаржы министрлігінің деректері бойынша 2002 жылдың желтоқсанына
Кредиттеуді есепке алғанда шығыс 425,7 млрд. теңгені
Осы кезең ішінде ҚР-ң жергілікті бюджетіне түсімдер
Шығыс бөлігінде негізгі үлес 43,3% әлеуметтік саланың
Маңғыстау облысы бойынша 2003-2005 жылдар аралығындағы түсімдер көрсеткіші (мың
2 сурет
3-сурет
2-3 суретте көрініп отырғандай 2003 жылы кірістер мен шығыстар
–1431852 теңгеге бюджеттен бөлінген сомадан артық шығындалған деген сөз.
Мемлекет шығындарының басты тармағына экономиканың өндірістік секторының қызмет
өтеу, денсаулық объектілерін, экологиялық тепе - теңдікті сақтауға
2005 жылдың Ақтау қаласы бойынша жергілікті бюджеттің орындалуы 4
4-кесте
Ақтау қаласы бойынша жергілікті бюджеттің орындалуы
мың тенге
Атауы Бекітілген бюджет Нақтыланған бюджет
Түсімдер 2366935 3461082
Шығыстар
Соның ішінде: 2336935 3763595
Мемлекеттің жалпы қызметі бойынша
88403
104143
Әлеуметтік тәртіп және қауіпсіздік 9500 13840
Білім 1561292 1855212
Денсаулық 29873 30143
Көлік және байланыс 52500 111003
Басқалар 55638 557488
Ақпарат көзі: Ақтау қаласының қаржылық басқару департаментінің құжаттары бойынша
4-кестеде көрініп отырғандай Ақтау қаласы бойынша 2005 жылға бекітілген
5-кесте
Маңғыстау облысы бойынша 2003 2004 жылдара аралығында сала бойынша
(мың теңге)
2003 ж 2004 ж
Түсімдер
Табысқа салынатын салықтар 16263879 17348544
Әлеуметтік салық 9245666 9942518
Меншікке салынатын салық 1360855 1504806
Тауарлар мен қызметтерге салынатын ішкі салықтар 548604 734358
Салықтық емес табыстар 125981 159441
Капатал операциаларынан түскен табыс 103300 216801
Ресми трансферттер 454831 1071411
Несиелердің қайтуы 161246 369488
Шығыстар
Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер 17625695 19229963
Қорғаныс 207908 223980
Әлеуметтік тәртіп мен қауіпсіздік 679099 958912
Білім 386488 874724
Денсаулық 2474968 3486479
Әлеуметтік қамсыздандыру және көмек 843045 466626
Мәдениет, спорт және туризм 624338 655273
Көлік және байланыс 200000 230000
Басқалар 601640 671982
Ақпарат көзі; 2003-2004 жж облыстық бюджет жайында,, облыстық маслихат
5-кестеде көрініп отырғандай 2004 жылы көп салалар бойынша түсімдер
6-кесте.
Маңғыстау облысы бойынша 2004 жылдың бюджеттің атқарылуы
(мың тенге)
Ауданы (город)
Нақты жоспар
Жыл бойы оырндалу
өндірілмеген сома
% орын
01.01.05 г.
қалған сома
Бейнеу ауданы
1 023,7
1 023,7
0,0
100,0%
47,3
Каракиян ауданы
1 237,7
1 164,3
73,4
94,1%
148,4
Мангистау ауданы
920,1
908,5
11,6
98,7%
14,9
Тупкараган ауданы
493,5
476,7
16,8
96,6%
74,7
Актау қ
3 763,6
3 380,3
383,3
89,8%
535,0
пЖанаозен
2 347,9
2 305,8
42,1
98,2%
146,2
Областық
18462,4
18 184,9
277,5
98,5%
1 085,1
барлығы 28 249,1
27 444,1
805
97,2%
2 051,6
Ақпарат көзі: Манғыстау бойынша статистикалық мәліметтер жинағы. 1, 2005
6 кестеде көрініп отырғандай Маңғыстау облысы бойынша
2.3 Бюджеттің атқарылуындағы қазынашылықтың ролі
Ұйымдық құрылым бойынша қазынашылық құрылымы АҚШ-та Қаржы Министрлгінің
Барлық қарастырылған мемлекеттерде салалық министрлік мемлекеттік қаражаттарды қалай жұмсау
АҚШ-та Қазынашылық Үлгі функциясы бойынша салынды, қазынашылық департаментті болып
Англияда Қазынашылық орта саясатын басқармасы қарыздарды шешеді.; Францияда Қазынашылық
Облыстық және қалалық Қазынашылық басқарма мынандай құрылымдардан тұрады:
Республикалық Бюджеттің орындалуын қадағалайтын бөлім;
Республикалық бюджеттің есебі мен қорытындысын қадағалайтын және жүргізетін бөлім;
Қорытынды баланс жасау бөлімі
Болжау, қолма-қол ақшаның болуын және валюталық айналымды қадағалайтын бөлім.
Жергілікті бюджеттің қазынашылық атқару бөлімі.
Банктік іс-әрекеттер бөлімі
Қазынашылықты жаңарту бөлімі (Алматы қаласының қазынашылық бойынша басқарма).
Жергілікті бюджеттің орындалуын ұйымдастыру бөлімі
Қаржы бөлімі.
Төлемдерді реттеу бөлімі
Қазынашылық аймақтың аудит бөлімі.
Республикалық бюджетті орындау бөлімінің негізгі міндеттері:
-Қаржыландырудың күнделікті орындалуын ұйымдастыру және республикалық бюджетте тұратын мемлекеттік
-Қазынашылық аймақтық орындарға әдістемелік көмек беру, заң бойынша республикалық
-Білімді көтеруге және техникалық оқуға арнап іс-шаралар өткізуге қатысу;
-Қазынашылық ақпараттық есептеу жүйені тиімді пайдалану;
-Түскен іс-қағаздарды есепке алып бөлінуін бақылау.
-№ 2,№ 2а формалар бойынша алдын-ала қаржы
Республикалық бюджет бойынша қазынашылық есеп жүргізетін бөлімнің негізгі міндеттері;
-Республикалық бюджетте тұратын бюджеттік мекемелердің алдын-ала кассалық шығындарын бақылау.
-№ 11-8-4/2951.14.12.1998 жылғы нұсқау бойынша мемлекеттік мекемелердің бюджеттік ақша
-Республикалық бюджеттен қаржыландыратын мемлекеттік мекемелердің тоқсандық және жылдық бухгалтерлік
-Несиелік қарыздарын жою және құжаттарды тіркеп қабылдау.
-Шығындардың мөлшеріне жинақталған ведомость жасау.
-Республикалық және жергілікті бюджеттің шығындарына кірістеріне салыстырмалы акт жасау.
Қорытынды баланс жасау бөлімінің міндеттері.
-Қорытынды баланстың жағдайын күнделікті және айдың аяғында тексеріп отыру;
-жергілікті бюджетке қаржының түсуін күнделікті бақылап анықтама жасау.
-902 номерлі транзиттік баланс есебіндегі қалдықты бақылау.
-Қазынашылық аудандық, қалалық субкор счеттарына бақылау жасау.
-анықталмаған түсімдегі ,,205101,, кірістердің сомаларына бақылау жасау.
9929 баланстан тыс есептегі қалдықтар мен оның айналымын қадағалау.
-жергілікті бюджеттен қаржыланатын ( ф 032-А Ф-132.А) мемлекеттік мекемелердің
Алдын-ала болжау бөлімінің негізгі міндеті.
Халықтық банкіге аудандар мен қалаға қазынашылық чек бойынша қанша
Қазақстан Республикасы қаржы министрлігіндегі қазынашылық комитеті мынандай құрылымдардан тұрады;
-Республикалық бюджеттің шығындарын қаржыландыру және қорытынды қаржы жоспарының жасалуының
-Бюджет бойынша бугалтерлік есеп басқармасы;
-Төлемдеп операциясының басқармасы;
Бюджеттің орындалуын ұйымдастыру бугалтерлік есеппен аудит басқармасы.
Түсімдердің бөлінуін және есебінің басқармасы;
Мемлекеттік міндеттемелер есебі және қолма-қол ақша басқармасы;
Бақылау және ұйымдастыру жұмыстарының басқармасы.
Қазынашылық жүйенің технологиясын қамсыздандыру және бағыттау басқармасы.
Қорытынды қаржы жоспары және республикалық бюджеттің шығындарын қаржыландыру басармасы,
Бюджет бойынша бугалтерлік есеп басқармасы ол ай сайын кіріс
,,Республикалық бюджеттік бағдарламасы бойынша республикалық бюджет есеп беру
Төлемдер есептеріне бақылау жасау, Қазынашылық аймақтық Ұлттық валютаның Қазақстан
Бюджеттік орындау ұйымдастыру басқармасы, бугалтерлік есеп және аудит жетілдіру
Қолма-қол ақша және мемлекеттік міндеттемелердің есебін жүргізу басқармасы түсімдерді
Ұйымдастыру және бақылау жұмыстарын жүргізу басқармасы. Қазынашылық комитетінің және
Қазынашылық технологиялық жүйе басқармасы қатысады, анализ ақпараттық бағдарламаның дамуына,
Қазынашылық комитетінің төрағасының бұйрығымен Қазынашылық комитетінің басқармаларының міндеттері, күн
Республикамыздың бюджеттік Қазынашылық орындалуына көшуін халықаралық Қаржы ұйымдарды және
Парламентке бекіткен жобаның жалпы құны 21,7 млн АҚШ долл
Жобаны іске асыру үшін мынандай шаралар белгіленеді;
-міндеттемелер этапында бюджеттік ақшаның компьютерін бақылау процедурасы, бюджеттік лимиттер
-Қазынашылық компьютерленген ақпарат жүйесі табыс пен шығыс бойынша операциялардан
Жүйе активтерді басқару бюджеттен тыс түсімдер және төлемдер шығындарды
-Ұлттық банкімен қолма-қол ақшаның мемлекеттік банктік есебін салыстырып теңестіру
Мүлік басқармасы, Қарыздар басқармасы, қолма-қол ақша басқармасы, еңбек ақы
Қазынашылық кітап жүйесі -Үкіметтік қаржы звено орталық басқармасы.
Үкіметтік макроэкономикалық қаржы операциясының орталық басқармасын құруға мүмкіндік береді.
Қазынашылық кітап жүйесіне жазылады,; Қазынашылық бақылау өткізуге рұқсат беру,
Бугалтерлік есеп міндеттеме жүйесі –шығындарды басқарып тек бөлінген көлемінен
Мұндай бугалтерлік есептің артықшылығы шығындардың орындалуын бюджеттік ақшаны ұзақ
Несиелік қарыздар жүйесі есеп шот төлемін, күнделікті төлемдерді қамтамасыз
Несиелік қарыздың басты міндеті Мемлекеттік шығындар және ішкі банк
Кірісті басқару жүйесі-сол жылға республикалық бюджетке түсетін кірістерді дұрыс
Қазынашылық жүйенің тағы бір түрі еңбек ақыны басқару болып
Сондықтан осындай көп шығындар ескере отырып еңбек ақыны орталықталған
Еңбек ақыны төлегенде одан (салықтар, жарналар шығарылып). Ұлттық банкінің
Қазіргі кезде еңбек ақыны алу үшін қазынашылық аймақтың бөлімдеріне
Мүлікті басқарма жүйесі (активтер). Үкіметтік активті тіркеуге алып инвестицияны
3. РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІ ПРОЦЕСТЕРІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1. Бюджетті құрудың проблемалары
Экономиканың біліктілігіміздің төмен екенін көрсетіп отыр. біріншіден бюджетті
Оның табысын санап, бюджетке қанша төлейтіндерін
Ал бюджетті қалай есептеу керек деген
Екіншіден. Жекеменшік құрылымдар өз кірісшығыстарын өздері есептесе,
Үшіншіден. Шаруашылық жүргізіп отырғандардың есеп шотындағы қаражат
Төртіншіден. Бізде бюджетті есептеудің екі нұсқасы бар. бірінші
Бесіншіден. Мемлекет табысын көтеру үшін салықты ұлғайтады.
Алтыншыдан. Екінші нұсқада бюджетке халық шаруашылығының барлық шығындары
Жетіншіден.Мемлекет шаруашылық жүргізушінің шығынының азайтудың жолдарын қарастыруға
3.2. Қазірігі кездегі бюджетті жоспарлауды жетілдіру жолдары
Қазақстан Республикасы егемен мемлекет болып қалыптасып, нарықтық экономиканың дамуы
Мемлекеттік бюджет экономиканы реттеудің ең маңызды құралы
Мемлекеттік бюджетте қаржы жоспарының барлық қажетті негіздері
Нарықтық экономика заңдарына сәйкес бюджетті жоспарлауда
- экономикалық талдау
- нормативтік
- баланстық
- экономика математикалық
Бұл әдістер бір мезгілде қолданылып, бірін-бірі толықтырып отырады.
1. кәсіпкерлікпен айналысуға тілек білдірген жеке
2. салық кодексінде түзетулер мен өзгертулер енгізуді
3. бюджеттік мекемелердің жұмыскерлеріне бөлінетін еңбек ақыдан
4. жетеледік инвестицияларды ұтымды және тиімді пайдалана
5. бюджеттік жоспарлауды әрі қарай жетілдіру
Мемлекеттің ақшалай қаражаттының орталықтандырылғын қорын жасаумен және
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жұмысты қорытындылай келе біз мемлекеттік бюджет - бұл
Бюджетті құрудың біртұтастық, толықтық, нақтылық жариялылық
Мемлекеттік бюджеттің кірістері біріншіден орталық және жергілікті органдар жинайтын
Мемлекеттік табыстың жалпы материалдық негізін ұлттық табыс құрайды, мүны
Мемлекеттік бюджеттің республиканың және жергілікті бюджеттің
Мемлекеттік бюджет біртұтастық толықтық, нақтылық, жариялылық принциптеріне
Біртұтастық принципі бюджет жүйесінің ұйымдық, экономикалық орталықтандыру дәрежесін
Нақтылық принципі бюджет жазбаларының жалғандығын болдырмау үшін
Жариялық принципі бюджеттің кірістері мен шығыстары
Мемлекеттік бюджет экономиканы мемлекеттік реттеудің аса маңызды құралы болып
Егемендік алған мемлекетіміз ЖҰӨ-нің өсуіне байланысты жыл сайын
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Аблязов М. Отсутствие бюджетной политики у правительства привело государственные
Арбабаева Г. На заседании правительства было отмечено снижение налоговых
Борисов Е.Ф. Экономическая теория.-М.: Юристъ, 1997.
Беляев Ю. А. Бюджетный Федерализм: зарубежный опыт // Финансы.
Большаков C. В. Финансовая политика и финансовое регулирование экономики
Булатова А. С. Экономика: учебник. М.: Бек. 1994. Гл.
Игнатьев Д. Налоговой политике нужны четкие приоритеты // Финансовые
Князев В. Г., Попов Б. В. Налоги в Австрии
Королев Ю. А. Инфляционные процессы и макроэкономические показатели
Пансков В. Г. Главное — финансовая
Родионова В. М. Бюджетная реформа: содержание и проблемы //
Родионова В. М. Финансы. М.: Финансы и статистика. 1998.
Фишер С. Дорнбуш Р. Шмальгези Р. Экономика. М. 1999.
Финансово-бюджетная политика в 1998 г. // Финансы. 1998. №
Черник Д. Г. Местные налоги // Финансы. 1998. №
Худяков А. Жеты-Жаргы 1998 г. Подоходный налог.
"Причины как на ладони (о состоянии налогообложения и налоговой
"Фискальный перераспределительный механизм
"Фискальный перераспределительный механизм межбюджетных отношений в Республике Казахстан". Сб.
"О проблемах и критериях классификации налогов". Журнал "Каржы-Каражат", №7,
Ж. Елубаева государственное финансовое обеспечение производства общественных товаров и
Ильясов А.А. Государственный бюджет. - Алматы, 1997.
Кейнс Дж.М. Общая теория занятости, процента и денег. -
Курс экономической теории. Под ред. Чепурина М.Н., Киселевой Е.А.
Налоги/под ред. Д.Г. Черника. - М., 2002.
Налоговые системы зарубежных стран. — М., 2001.
Нусупова А., Нусупова А. Закономерный провал. // Деловая неделя.
Богачева О.Б. Проблемы укрепления бюджета //Финансы. 2004. №8.
Жарекешева А.Х. Бюджет и социальная сфера// Экономика Казахстана. –
Зейнельгабдин А.Б. Закон «О бюджетной системе Республики Казахстан –
Ильясов К.К., Зейнельгабдин А.Б., Саткалиева В.А. Государственный бюджет. –
Назарбаев Н.А. Послание Президента страны народу Казахстана «Казахстан –
Носков А.И. Государственный бюджет. М.: Прогресс, 1998.
Орешин В.П. Государственное регулирование национальной экономики. Учебное пособие. М.:
Орешин В.П. Государственное регулирование национальной экономики (в вопросах и
Петров В.А. Финансовые механизмы экономического роста бюджета. // Финансы.
Сидорович А.В. Курс экономической теории: Учебное пособие. – М.:
Чепурин М.Н., Киселева Е.А. Курс экономической теории: Учебное пособие.
Шишкин А.Ф. Экономическая теория. Учебник в 2 кн. –М.:
Финансы /Под ред. А.М. Ковалевой. М.: Финансы и статистика,
Финансы /Под ред. В.М. Родионовой. М.: Финансы и статистика,
Финансы/Под ред. В.Д.Мельникова, К.К. Ильясова. А.: Каржы-Каражат, 1997.
Финансы. Денежное обращение. Кредит: Учебник для вузов / Л.А.
Финансы: Учебное пособие / А.М. Ковалева, Н.П. Баранникова, В.Д.
Финансы/Под ред. М.В.Романовского, О.В.Врублевской, Б.М.Сабанти. – М.: «Перспективаң, «Юрайтң,
7
60
Жергілікті бюджет
Жергілікті бюджеттердің құрылымы
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бюджет үдерісі
Экономиканың тұрақты дамуы жағдайындағы бюджет саясатының ахуалы
Жергілікті қаржының мәні мен маңызы
Бюджет жүйесі туралы ақпарат
ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІ ҰЛҒАЙТУ ЖОЛДАРЫ
Бюджеттік көрсеткіштерді экономикалық талдау
Жергілікті бюджет және жергілікті салық салу жүйесінін құрылымы.
Жергілікті бюджеттің экономикалық мәні және мазмұны