Маңғыстау облысының ауыр металдармен ластануы
ЖОСПАР
І. КІРІСПЕ
Ауыр металдарға сипаттама және олардың зияны.........................................1
ІІ. Негізгі бөлім
Маңғыстау облысының ауыр металдармен ластану проблемасы.................7
ІІІ. Қорытынды
Таза табиғат – халық байлығы.........................................................................18
Пайдаланылған әдебиеттер..............................................................................20
КІРІСПЕ
Ауыр металдарға сипаттама және олардың зияны
ХХ ғасырдың басында, ғылым мен техниканың дамуы өндіріс
Қазіргі кездегі дүние жүзі ғалымдарының басты мәселелердің бірі-пестицидтерден
Овчаренко М. М. (1995) мәліметтері бойынша жоғарыда келтірілген
Жалпы ауыр металл дегеніміз, салыстырмалы атомдық салмағы 40-тан,
Класс
1
2
3
Г. И. Оксенгендлер (1991) мәліметтері бойынша кадмий және
Ауыр металдар арасында “улы” сөзінің түсінігі тек ауыр
1. Өте улы 1 мг/л-ден төмен концентрациясында Ag,
2. Орташа улы 1 мг/л-ден 100 мг/л аралықтағы
3. Улы әсері төмен 100 мг/л Ca, Mg,
Ауыр металдардың басқа ластаушылардан мынандай ерекшеліктері бар:
-ауыр металдар арнайы ластаушы заттар тобына жатпайды, себебі
-ауыр металдарға “өзін-өзі” тазарту ұғымы қолданылмайды, яғни олар
Ауыр металдармен ауаның, судың және топырақтың ластануы Қазақстанның
Осыған байланысты қоршаған ортаны қорғау мамандардың алдына қойылып
Әртүрлі жолдармен ауаға тараған ауыр металдардың шаң түріндегі
Ғылыми деректерге сай, трофикалық байланыстар арқылы
Осындай жолмен түскен ауыр металл иондары адам ағзасында
Сондықтан қоршаған ортаны ауыр металл иондарынан тазарту және
Ластанған қоршаған ортаны қайта қалпына келтірудің физикалық, химиялық
Қоршаған ортаны қайта қалпына келтіру, әсіресе топырақты ауыр
Осындай бағыттағы ізденістер индустриялы өркендеген мемлекеттерде кеңінен
Кадмий. Ауыр металдардың ішінде ең улы және қоршаған
Кадмийдің айтарлықтай бөлігі топыраққа және суға жауын-шашын арқылы
Бұл элемент тірі ағзаларға қауіптілігі жағынан бірінші класқа
Мыс. Мыс-өсімдік тіршілігінде ауыстырылмайтын микроэлементтер қатарына жатса, оның
Өсімдіктердің белсенді өсіп-даму кезеңі мысқа өте сезімтал келеді.
Қоршаған ортадағы қорғасынның жоғары концентрациясы ауыр металдар арасында
Өсімдік түрлеріне байланысты қорғасынның топырақтағы 100-500 мг/кг концентрациясы
Мырыш. Ауыр металдар арасында қоршаған ортаны ластаушы бірден-бір
Мырыштың қоршаған ортадағы немесе топырақтағы қалыпты мөлшері -
Мырыштың қоршаған ортадағы жоғары концентрациясы барлық тірі ағзаларға
ІІ. Маңғыстау облысының ауыр металдармен ластануы
Маңғыстау – аса бай өлке. Адамның үлесіне тиген
Манғыстау – аса бай өлке десек те, бүгінгі
Маңғыстау облысы экологиясы ауыр аймақтардың қатарына жатады. Мұнда
Антропогендік ластану өнеркәсіп пен көлік тасымалына байланысты. Әрбір
Облыс бойынша ауаға ластағыш заттар шығаратын объектілердің саны
Ақтау қаласындағы Каспий тау-кен металлургия камбинатына ( ПГМК-
Үнемді, толық пайдаланудың мүмкін болмауынан жыл сайын мыңдаған
Маңғыстаудың табиғи жедеғабыл, жаны ашымай, болашақты ойлаңқырамай игерудің
Маңғыстау өңірі табиғатты экологиялық жағынан ежелден қолайсыз, батпақты,
Өндіріс дамыған жерде экологиялық проблемалар қатар жүреді. Экономикалық
Бүгінгі таңда қалыптасып отырған экологиялық дағдарыстың басым бөлігі
Өлке жерінде аса ірі уран рудасы өндіретін кен-орны
Маңғыстау облысы табиғатының компоненттерінің сапасы туралы көп жылдық
Аджип компаниясының аталған станцияларындағы ауа сапасын саралау жұмыстары
"Жайықтың бойы көк шалғын, күзерміз де жайлармыз", -
Ғалымдардың пікірінше,Жайық өзені бассейнінің негізгі ластаушысы - Орынбор
Каспий теңізінде мұнай және газ өндіру өндірісі 150
Каспий жағалауының әсем табиғатына, оның экология жағдайына атмосфераның,
Каспий шельфiн игеру жоспарларына қатысты, Қазақстан планетаның мұнай
Мұнай және газ өнеркәсiбi инвестициялар көлемi бойынша өнеркәсiп
Мамандардың есептеуiнше, өндiру, тасымалдау және өңдеу кезiнде мұнайды
Бүгiнгi таңда мұнай өнеркәсiбiндегi өндiрiс қалдықтарының мәселесi өткiр
Каспийдiң деңгейiнiң көтерiлуi нәтижесiнде 200 артық мұнай кен
Мұнайдың төгiлуi және оны жою бойынша жұмыстар жүргiзу
Тау-металлургия кешенi кәсiпорындарының қызметi нәтижесiнде Қазақстан аумағында жыл
КСРО құламай тұрған кезде әскери өнеркәсіптік кешен үшін
Азғыр ядролық полигоны Атырау облысы Құрманғазы ауданындағы Азғыр
Маңғыстау облысындағы Ақтау қаласының маңында, Каспий теңізінен 8
қалдықтар уран – 238, радий – 226 жəне
Қошқар ата көлi мен Каспий теңiзi арасының ұзындығы
Каспийдi ластаудан басқа Маңғышлақ атом энергокомбинаты (МАЭК) Ақтау
Грунт суларын улы және радиоактивтi заттармен ластаудан басқа,
Маңғыстау экологтарының алдында күрделi мәселе тұр. Егер көлде
Өнеркәсiптiк өндiрiстiң үнемi өсiп отыратын қалдықтарының көлемдерi жаңа
Ескі радиоактивті қалдықтарды қоршаған ортаны қорғау тұрғысынан қалпына
тозаң ахуалына мониторинг жүргізіле бастады. Қойманың сұйық бөлігіндегі
Никель, цинк, мыс, хром жəне вольфрам да қойманың
Қорытынды
Таза табиғат – халық байлығы
Қоршаған ортаны өсімдіктер көмегімен қайта қалпына келтіру (фиторемедиация)
Топырақтың ауыр металдармен ластануы табиғат ресурстарын тиімсіз пайдалану
Каспий теңізінің биоалуантүрлілігін сақтау осы өңірдегі тұрақты дамудың
Еліміздің экономикасын тұрақтандыруда, оның ішінде Қазақстан халқының әлеуметтік
Бұл бағдарламаның басты міндеттері: көмірсутек қорларын сақтау, тиімді
Адам табиғат перзенті . Ал табиғат біз өмір
1.Өндіріс орындарында біртіндеп тазалаушы қондырғыларды орнату.
2.Зияны аз деген отын түрлерін пайдалану.
3.Қалдықсыз технологияға көшу.
4.Табиғи байлықты тиімді пайдалану.
5.Флора мен фаунаның жойылып кетуінен сақтайтын іс-шараларды жедел
Сөз соңында айтарым, табиғат ресурстарын тиімді пайдалануды ұйымдастыру
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Овчаренко М. М. Тяжелые металы в системе
2. Алексеева Ю. В. Тяжелые металлы в почвах
3. Кіршібаев Е. А., Сәрсенбаев Б. Ә., Сапахова
4. Грановский
5. Палымбетов
6. Новиков
Әлімбеков. Табиғатты пайдалану және оны қорғау негіздері
«Табиғаттағы тепе-теңдік ғажайыптары» деген кітап
«Батыс Қазақстан» газеті. 22 қараша, 2003 ж.
Қ. Бекішевтің «Жасыл желекті тиімді пайдаланайық» атты мақаласы
20
Маңғыстау облысының ауыр металдармен ластануы
ТЕХНОГЕНДІ БҮЛІНГЕН ЖЕРДІ ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ
Топырақтың химиялық заттармен ластануы
Маңғыстау экологиясы
Каспий теңізінің экологиялық ластануы
Топырақтың табиғатта таралу заңдылықтары. Тәуелсіз мемлекеттер достастығы елдерінің негізгі топырақ зоналары
Топырақтың азуы немесе эрозиясы
Топырақ экологиясы туралы
Экономикадағы экологиялық жендеттiк синдромы
Түйе сүтінің поллютанттары