Жай ұрлау
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ....................................................................................................... 3
І. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУДЫҢ ТҮСІНІГІ ........................... 8
1.1. Ұрлықтың түсінігі .................................................................................. 8
1.2. Ұрлықтың қылмыстық құрамы ............................................................ 13
ІІ. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУДЫҢ ТҮРЛЕРІ ......................... 19
2.1. Жай ұрлау .............................................................................................. 19
2.2. Мән-жайды ауырлататын жағдайда жасалған ұрлық .......................
2.3. Мән-жағдайды өте ауырлататын жағдайда жасалған ұрлық ..........
ІІІ. ҰРЛЫҚТЫҢ БӨТЕННІҢ МЕНШІГІНЕ ҚАРСЫ ҰҚСАС
ҚЫЛМЫСТАРДАН АЙЫРМАСЫ ................................................ 32
3.1. Ұрлықтың тонаудан айырмасы ........................................................... 32
3.2. Ұрлықтың қарақшылықтан айырмасы .............................................. 34
3.3. Ұрлықтың қорқытып алушылықтан айырмашылығы .....................
3.4. Ұрлықтың алаяқтықтан айырмашылығы .......................................... 37
ІV. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУҒА ҚОЛДАНЫЛАТЫН
ЖАЗА МӘСЕЛЕЛЕРІ ..................................................................... 40
ҚОРЫТЫНДЫ ........................................................................................ 46
СІЛТЕМЕЛЕР .......................................................................................... 49
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ................................... 50
КІРІСПЕ
Жетпіс жыл бойы билеген тоталитарлық жүйенің ыдырауы бүгінде егемендік
Нарық қатынасы қоғамға жаңаша өзгеріс әкелді. Осы қатынастарды реттейтін
Социологиялық зерттеулерге жүгінсек, қылмыстың төркіні экономикалық дағдарысқа келіп тіріледі
Кейінгі жылдардағы экономиканың ауыр жағдайы, экономикалық дағдарыс, халықтың басым
Бұл көрсеткіш арқылы өткен жылдарға қарағанда 17,9 пайызға қылмыстың
Шынтуайтына келгенде ұрлық жасап жүргендердің дені ауыл жастары. «Жұмысы
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасы жаңа дәуір кешенінің басында тұр.
Қайта құру кезінде демократия жариялық деген сияқты дабыра сөздер
Қазіргі уақытта зерттеулер мен тергеу нәтижесі арқылы анықталған қылмыстық
Ч.Ламбразодан бастап басқа да шетелдік зерттеушілердің пікірінше кәсіби қылмыстың
Зерттеу нәтижелеріне сәйкес 80 жылдардың соңы мен 90 жылдардың
Кәсіби қылмыскердің тұлғасының ерекшелігі болып:
1. Нақты бір қылмыстық әрекетті жүзеге асыру үшін білімді,
2. Сол әдістерді жетілдіру болып табылады.
Мысалы: зерттеу нәтижесіне сәйкес әрбір жаңа бастаған қалтаға түсуші
Әрбір кәсіби қылмыскер өзінің қылмыстық ортасында өзінің атын шығаруға,
Қылмыстың бір түріне мамандану;
Қылмыс жасауда нақты тәсілдерді пайдалану;
Бұл мінездеме қылмыскерлер мен жасалған қылмыстардың құрамын нақты зерттеу
Қоғам үшін қауіпті қылмыс жасап, адал еңбек жолына түскісі
Қылмыспен күрес кең көлемде жүргізілуі керек. Қылмыс жасау және
Бұл мәселеде Қазақстан Республикасының заң күші бар Қазақстан Республикасының
Бұл дипломдық жұмыстан біздер бөтеннің меншігіне пайда көру мақсатында
І. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУДЫҢ ТҮСІНІГІ
Ұрлықтың түсінігі
Бөтеннің меншігіне қарсы жасалатын қылмыстардың ең көп тараған түрлерінің
Ұрлық дегеніміз - бұл заң тілімен алғанда, бөтеннің меншігін
Бұл анықтамадан жасауға болатын қорытынды, ол ұрлықтың өзіне тән
1. Қылмыскердің басқа біреудің мүлкін заңсыз түрде алып қойып
2. Мүліктің ұрының қолына, жәбірленушіге күш жұмсалмай,
3. Қылмыстың жасалу барысында қасақана пайдакүнемдік оймен-басқа біреудің мүлкін
Бөтеннің мүлкі деп мемлекеттің, жеке қоғамдық ұйымдардың меншігіне жататын
Барлық жағдайда да, мүлік деп өзінің белгілі бағалық қасиеті
Бөтеннің меншігіне ұрлаудың субъектісі кез-келген жауапқа қабілетті (өзінің жасаған
Бөтеннің меншігіне қарсы жасалған ұрлық, тонау, қарақшылық тонау сияқты
Өзінің моральдық сапасы жағынан мұндай адамдар жұмыс істегісі келмейтін,
Бөтеннің мүлкін ұрлаудың обеъктісі деп жасалған қылмыстың неге қастандық
Ержанов Б. «Бірлік» өндірістік кооперативінің қоймасына кім екені анықталмаған
Сөйтіп, облыстық соттың қоғамдық мүлік талан-таражға салынып, ұрланған деген
Жеке шағын кәсіпорыннан ұрланған мүлік, мемлекет мүлкі деп саналмайды.
Петров, Салямов /аты-жөні анықталмаған/ сыбайласымен бірге саналы ұжымдық «Айдан»
Мемлекет меншігінен басқа,
Бұл туралы Қазақстан Республикасының Конституциясының 6-бабына сәйкес былай деп
Олардың объектісіне арнайы заңда көрсетілген мүліктерден басқа, кез-келген мүлік
Конституцияда меншік объектілері мен субъектілері, олардың негізгі салаларының әртүрлі
Бірақ бұл сұраққа әр түрлі ғылыми көзқарастар бар. Мысалы:
Профессорлар Беляев пен Шаргородскийлер М.П.Михайловты сынай келе: «Меншікке қарсы
Мұндай көзқарасты профессор А.А.Пионтковский де мақұлдайды. Ғұлама ғалым А.А.Пионтковский
Біздің пікірімізше профессорлар Беляев пен Шаргородский және Пионковскийлердің берген
Қылмыс жасалған кезде қастандық басқа азаматтардың бұйымдары мен мүліктеріне
Бұл жерде айта кететін тағы бір мәселе, егер ұрланған
Қылмыстың қастандық материалдық құны бар құжаттарға, мысалы, тауар, ақша
Ал енді мүліктік қасиеті жоқ құжаттар (төлқұжат, оқу орнын
Жалпылама ортақ меншіктегі мүліктер де ұрлық бұйымы болады, сонымен
Сол сияқты, адам
Адамның өнері, ашқан жаңалықтары, музыкалық, суретшілік шығармалары басқа да
Атылатын қару-жарақты /тегіс стволды аңшылық мылтығынан басқасын/ оқ дәріні,
Сондай-ақ, ұрлық бұйымы бола алмайтын заттар қатарына, жоғалып кеткен
Ұрлықтың қылмыстық құрамы
Бөтеннің мүлкін ұрлаудың объективтік жағы дегеніміз олардың мүлкін жасырын
Ұрлықтың жасырын түрде жасалуының өзі оның негізгі белгісі болып
Ұрлаудың жасырын болу себебі, жәбірленуші жоқ кезде, мүлікті жасырын
КСРО жоғары Пленумының 1986 жылғы 5 қыркүйектегі «өзіндік меншікке
Егер, қылмыс субъектісінің
Қызылорда облысының Сырдария аудандық ішкі істер бөлімі қарастырған мынадай
Бөтеннің меншігіндегі мүлкін ұрлауды аяқталған қылмыс деп мүлік жәбірленушінің
Бөтеннің мүлкін ұрлаудың қоғамдық қауіптілігі, бәрінен бұрын, оның қылмыстық
Ұрлықтың объективтік жағын анықтау үшін мүлікті жасырын түрде
Субъективтік жағынан ұрлық әрқашанда тікелей қасақаналық ниетпен жасалады. Айыпты
Кез келген адам ұрлық жасау немесе басқа біреудің затын
Сонымен, кінәлінің ниеті бөтеннің меншігіндегі мүлкін ұрлауға бағытталуы керек.
Егер де ұрының ниеті мемлекеттік немесе қоғамдық мүлікті ұрлауға
Егер айыптының ниеті жеке меншікті ұрлауға бағытталып, ал негізінен
Қылмыстардың ішінде ұрлық жасау, негізінен, бөтеннің меншігін ұрлау, күннен
2008 жылдың 3 ай қорытындысы бойынша 10473 қылмыс жасалған.
Ұрлық заңды бұзудың өрескел түрі. Оны мемлекет жазалайтын іс-әрекет
Ұрлықты адам бір жағдайлардың кездейсоқ шиелінесуіне байланысты жасауы да
Бөтеннің меншігімен оларға мұрагер болу құқы мемлекетпен қорғалады. Бірақ,
Бөтеннің меншігі құқықтың әртүрлі салаларымен, негізінен азаматтық, әкімшілік және
Егер бөтеннің меншігіне қол сұғу қылмыстық жолмен қасақана жасалған
Бөтеннің меншігіне қылмыстық қол сұғушылық жасаған адамдарға мемлекет тарапынан
Ескіні күйретіп, жаңаны орнатып жатқан кезде көптеген қайшылықтар туындайтын,
Қылмыстан сақтандырудың арнайы шаралары мемлекеттік органдармен және қоғамдық ұйымдармен
Сақтандыру шараларының бағыты мен көлемі және қылмыстың деңгейіне сәйкес
1. Жалпы профилактика
2. Ерекше профилактика шаралары - бұл нақты жеке қылмыс
3. Жеке профилактика - жеке адамның қылмыс жасау кезеңдеріне
Сонымен бірге қылмыстан сақтандыру масштабы бойынша:
1. Жалпы мемлекеттік;
2. Аймақтық;
3. Жергілікті ауданда, нақты объектіде болып бөлінеді.
Қылмыстан сақтандыру субъектісі болып — мемлекеттік органдар, қоғамдық
Құқық қорғау органдары: сот, прокуратура, тергеу органдары қылмыстан сақтандыру
1. Маскүнемдікпен және нашақорлықпен
2. Жанұяда немесе тұрмыста болатын
3. Көшеде немесе басқа да қоғамдық жерлерде қоғамдық тәртіпті
4. Ұлтаралық және нәсілдік кемсітушілікке қарсы күресті күшейту.
5. Рецедивистер мен
6. Жасалған қылмыс үшін әділ жазаны қамтамасыз ету.
7. Жаза өтеп келгеннен кейін қайталап қылмыс жасаудан сақтандыру.
8. Қылмыскерлермен, жасөспірімдермен жұмыс жүргізу.
Осы шараларды жүзеге асыру қылмысты тұрақтандыруға, онан соң оларды
ІІ. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУДЫҢ ТҮРЛЕРІ
2.1. Жай ұрлау
Бөтеннің меншігіне қарсы жасалатын қылмыстар заңда көрсетілген машықтық белгілерімен
Бөтеннің меншігіне қарсы жасалатын қылмыстар сияқты, ұрлықтың да өз
а/. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 175-бабының бірінші бөлімінде көрсетілгендей,
ә/. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 175-бабының екінші бөлімінде көрсетілгендей,
б/. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 175-бабының үшінші бөлімінде көрсетілгендей,
Сонымен, жоғарыда аталған бөтеннің меншігіне қарсы жасалатын ұрлықтың түрлерін
а/. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 175-бабының бірінші бөлімінде ұрлықтың
2.2. Мән-жайды ауырлататын жағдайда жасалған ұрлық
Қылмыс жасалған кезде мән-жайды ауырлататын жағдайға қылмыстық кодекс төмендегілерді
1. Бөтеннің мүлкін ұрлаудың қайталанып жасалуының түсінігі Қазақстан Республикасының
Мынадай мән-жайлар қайталанған қылмыс болып есептелмейді: сотталушыға бұрынғы жасаған
Бұрынғы жасалған қылмыс пен кейінгі жасалған қылмыс аралығындағы қылмыстың
Қайталанып жасалған қылмыс болып есептелу үшін, жасалған қылмыстық іс-әрекеттердің
Сондықтан бір мезгілде бірнеше меншік иелерінің мүлкін ұрлау қайталанған
Мұндай жағдайда залал бірнеше адамға тисе де, қылмыстың тек
Мынадай мысал келтіруге болады. 2008 жылы желтоқсан айының 8-нен
2. Адамдар тобының алдын ала
Бұл ұрлық бөтеннің меншігіне қарсы жасалған қылмыстың мән-жайының қауіптілігін
Адамдардың алдын-ала келісіп алуы арқылы жасалған ұрлықтың машықтық белгілерін
Мысалы, А.А.Пиантковский «Азаматтардың мүлкін, алдын-ала келісуі арқылы, бір топ
Ал, А.В.Владимиров былай деп көрсетеді: «Бірнеше адамның алдын ала
Егер А.А.Пиантковскийдің көзқарасына келісетін болсақ, онда ең соңында мынадай
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотының Пленумының 1994 жылғы 23 желтоқсандағы
Жоғарғы Сот органдарының талдауына қарағанда және сот тәжірибесі негізінде
Егер тікелей орындаушы бір ғана қылмыскер болып, ал қалған
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 175-бабының 2-ші бөлімінде көрсетілген бір
3. Тұрғын, қызметтік немесе өндірістік үй-жайға, қоймаға заңсыз кірумен
Бұл ұрлықтың қандай ұрлық екенін білу үшін біз алдымен
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Пленумының 1994 жылғы 23 желтоқсандағы
Қызылорда қалалық сотының 2008 жылғы 30 шілдеде Қалдыбаеваны айыптау
Алдын ала тергеу
Ұрлық, тонау, қарақшылықпен тонау сияқты қылмыстарды тұрғын үйге немесе
Сондықтан да үй-жайға,
Қызылорда қалалық соты өзінің ашық сот мәжілісінде азаматша Алешинаның
Алешинаның іс-әрекетін Қызылорда қалалық соты тұрғын үйге кіріп жасаған
Тағы бір мысал келтіріп көрелік. 2007 жылы 21 желтоқсанда
Байсақаловтың іс-әрекеті Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 175-бабының 2 бөлімімен
Сонымен, үй-жайға, қоймаға кіріп жасалған ұрлық деп сол үй-жаймен
2.3. Мән-жайды өте ауырлататын жағдайда жасалған ұрлық
1. Жәбірленушіге ірі мөлшерінде келтірген ұрлық.
Ірі мөлшер немесе ірі залал деп қылмыс жасалу сәтінде
Бөтен меншікке қарсы қылмыс дегеннің өзі мүлікке қол сұғу,
Ірі залалды анықтаған кезде сот нақты жағдайдан шығуы керек.
Мысалы, Қызылорда облысының, Жаңақорған аудандық соты өзінің ашық соты
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Пленумының 1994 жылғы 23 желтоқсандағы
«Залал тигізген уақытындағы мүліктің бағасын анықтаған кезде ұрлық жасалған
Сонымен, жасалған қылмыстың жәбірленушіге қандай залал келтірілгендігін анықтау үшін,
2. Ұйымдасқан топпен жасалған ұрлық.
Қазір біздің қоғамда жоғарғы деңгейдегі қылмыс қана емес тәртіп
Ұйымдасқан қылмыстың өзіне тән мынадай ерекше белгілері бар:
1. Тұрақты болуы;
2. Жүйелі болуы;
3. Қылмыстық әрекеттің масштабтылығы;
4. Мақсаттары болуы;
5. Өзінің тәсілдері болуы;
6. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету;
7. Ұйымдасқан қылмыстың тұрақтылығы мыналармен сипатталады:
а/. Қылмыстық әрекетінің ұйымдастырылуы;
ә) Оның жоспарлануы мен алдын ала дайындалуы;
б) Басқарушы орталықтың болуы;
в) Темірдей тәртіптің болуы;
2. Ұйымдасқан қылмыстың жүйелі сипаты болып:
а) оның аймақтардағы
ә) шаруашылық саласына байланысты бөлінуі;
б) қылмыстың әрекет түріне байланысты бөлінуі және тағы басқалары
3. Ұйымдасқан қылмыстың
4.Ұйымдасқан қылмыстың
5. Ұйымдасқан қылмысқа қатысушылардың қылмыс жасау тәсілі жоғары кәсіпқойлықпен
6. Ұйымдасқан қылмыстық қауіпсіздікті қамтамасыз етуі мынадай жолдармен жүзеге
а) өкімет органдарындағы өз адамдарының
ә) мамандырылған заң көмегін пайдалану;
б) өздерінің қамсыздандыруы қорларының болуы;
в) осы қорлар арқылы
г) куә, жәбірленуші, лауазымды адамдарды сатып алу.
Кейінгі кезде ұрлықтың кеңінен тарап отырған түрі ұйымдасқан ұрлық.
Ұйымдасқан топ - деп тұрақты мүшелері бар, қылмыс жасауға
3. Рецедивист жасаған ұрлық.
Қылмыстық мән-жағдайды өте ауырлататын жағдайда жасалған ұрлық түріне ұрлықтың
Рецедивист деп, Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің ұрлық /175-бап/, сеніп
Ерекше қауіпті рецидивистің өзінің бөтеннің мүлкін ұрлаған кездегі өте
Ерекше қауіпті рецедивистер деп өте кәнігі, түзелмес бұзық, өздерінің
Ерекше қауіпті рецедивистердің жеке басының мінездемесін, моральдвіқ бейнесін оқып
Ал енді ерекше қауіпті рецедивисті тек қана сот үкімімен
Рецидивті қылмысқа сипаттама берген уақытта алдымен рецидивтің қылмыстық құқықтық
Ал, статистикалық есепте рецидивті қылмыстың мұнан да кең түсінігі
Яғни, рецедивистер қылмыстық орталық дәстүрлерін сақтаушылар мен таратушылар болып
Ал, рецедивистердің қылмыстық әрекеті мынадай белгілермен сипатталады:
1. Ерекше жиілігімен;
2. Өте жоғары қоғамдық қауіптілігімен;
3. Зардаптарының ауырлығымен;
4. Алдын ала ойластырылған немесе айлакерлігімен;
5. Қылмыс ісін жасыруға бағытталғанымен.
Ерекше қауіпті рецедивистен, егер ол жазасын өтеген күннен бастап
Сонымен, бөтеннің мүлкін ұрлаған адамның ерекше қауіпті рецедивист ұрланғандығын
ІІІ. ҰРЛЫҚТЫҢ БӨТЕННІҢ МЕНШІГІНЕ ҚАРСЫ ҰҚСАС ҚЫЛМЫСТАРДАН АЙЫРМАСЫ
3.1. Ұрлықтың тонаудан айырмасы
Өзінің объективтік белгісі жағынан бөтеннің меншігіндегі мүлкін ұрлау басқаның
Бір мысал келтіріп көрелік. Қызылорда қалалық соты өзінің ашық
Ал тонау дегеніміз, ұрлыққа қарағанда, ұрлаудың әлдеқайда қауіптірек түрі.
Бірақ, бұл күш жұмсамай тонаудың ғана анықтамасы. Ал күш
Бөтеннің мүлкін ұрлау мен тонаудың бір-бірінен айырмашылығы төмендегідей:
1. Қастандық жасалуының объектісі жағынан: ұрлықтың қастандық жасау объектісі
Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 20 қаңтардағы «Бөтеннің меншігіне қарсы
2. Объективтік жағынан айырмасы: ұрлықта бөтеннің мүлкін жасырын түрде
Жоғарыда айтылған қаулыда: ұрлау кезінде қылмысты адам өзінің жасап
Екіншіден - ұрлықтың күш жұмсау арқылы жасалуы мүмкін емес,
3. Субъективтік жағынан ұрлық та, тонау да,
4. Ұрлықтың да тонаудың да субъективті жасы он төртке
3.2. Ұрлықтың қарақшылықтан айырмасы
Қарақшылық тонау бөтеннің меншігіне қарсы жасалатын қылмыстардың ішіндегі ең
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 179-бабында «қарақшылық, яғни бөтен мүлікті
Күштеп тонаудан қарақшылықтың айырмасы оның күштеуінің көлемі мен ойымталдық
Қарақшылықтың ұрлықтан айырмасы:
І. Қастандық жасалу объектісі жағынан қарақшылық екі объектілік қылмыс
2. 0бъективтік жағынан айырмашылығы: қарақшылық кезіндегі күш қолдану жәбірленушінің
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумының 1995 жылғы 20 қаңтардағы
Қарақшылық кезінде жасалған қылмыс мөлшері жағынан жәбірленушінің өмірі мен
Бұл жерде адам өміріне қауіпті күш қолдану деп, ең
Адам денсаулығына қауіпті күш қолдану деп жәбірленушіге түсірілген ауыр
Сонымен қарақшылық кезінде, біріншіден, жәбірленушінің өмірі мен денсаулығына қауіпті
3. Субъективтік жағынан қарақшылық, ұрлық сияқты, тек қана тура
4. Қарақшылықтың да, ұрлықтың да субъектісі кез-келген, жасы он
3.3. Ұрлықтың қорқытып алушылықтан айырмашылығы
Бөтеннің меншігіне қарсы қылмыстық жолмен бөтен біреудің мүлкін өз
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 181-бабында қорқытып алушылықтың түсінігі берілген:
Бұл жердегі күшпен қорқытуды тонау мен қарақшылық тонаудағы қорқытудан
Қорқытып алушылықта мүлікті алу жоқ. Оны жәбірленушінің өзі өз
1. Қастандық жасалу объектісі жағынан қорқытып алушылықтың үрлықтан айырмашылығы,
2. Объективтік жағынан қорқытып алушылық жасаған кезде кінәлі адам
Қорқытып алушылық: қылмыскердің өзінің мақсатына жеткен-жетпегендігіне қарамастан, жәбірленушіні қорқытып
3. Субъективтік жағынан қорқытып алушылық, ұрлық сияқты, тек қана
4. Қорқытып алушылықтың да, ұрлықтың да субъектісі кез-келген жасы
3.4. Ұрлықтың алаяқтықтан айырмашылығы
Бөтеннің меншігіне қарсы қылмыстық жолмен басқа біреудің мүлкін өз
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 177-бабында алаяқтықтың түсінігі берілген: «Алаяқтық
Бұл қылмыстың қауіптілігінің басты себебі қылмыскердің жәбірленушінің сана-сезіміне әсер
Бұл жерде мұндай қылмыстың жасалуына алдау тәсілі қолданылатынын ескеру
Қандай болмасын алдау /мысалы: бір заттың орнына екінші затты
Алдаумен қатар, заң басқа біреудің мүлкін алаяқтықпен иемдену тәсілінің
Алдау мен сенімге қиянат жасау екеуі бір-бірімен өте тығыз
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумының қаулысында соттардың аляақтықтың белгісін
1. Қастандық жасалу объектісі жағынан алаяқтықтың ұрлықтан
2. Объективтік жағынан алаяқтық жасаған кезде кінәлі адам
Ұрлық пен алаяқты аяқталған қылмыс деп есептеу үшін мүлік
3. Субъективтік жағынан алаяқтық, ұрлық сияқты, тек қана тура
4. Алаяқтықта кез-келген он алты жасқа толған, өзінің істеген
Қылмыстың құрамын жан-жақты талдай отырып, ұрлықты алаяқтықтан, тонаудан, қарақшылықтан
ІV. БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУҒА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЖАЗА МӘСЕЛЕЛЕРІ
Қазіргі заманда қылмыспен күресудің басты міндеті адамдарды сендіру мен
Әсіресе қазіргі біздің нарықтық экономика заңына соттардың қолданып отырған
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 38-бабында жазаның мақсаттары туралы анық
Жаза істелген қылмыс үшін қылмыстының сазайын тарттыру ғана емес,
Жаза - қылмыстының жанын қинау немесе адамгершілік намысына тиіп,
Жаза белгілеу немесе қоғамдық пікірді үкім шағару кезінде оны
Жаза өзінің мақсатына жету үшін заңды да, негізі де,
Қылмыстық Кодекстің 52-бабында сот жазаны тағайындаған кезде, біріншіден, істеген
Ал біздің қарастырып отырған қылмысымыздың құрамы немесе бөтеннің мүлкін
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 175-бабының 1 бөлімінде
Сол, 175-баптың 2 бөлімінде мән-жайды ауырлататын жағдайда жасалған қылмыс
Талқылап жатқан баптың 3 бөлімінде мән-жайды өте ауырлататын жағдайда
Енді мысалдар келтіріп көрелік. Мысалы: К.О. өзімен бірге бір
К-ге жаза тағайындау кезінде мән-жайды жеңілдететін және ауырлататын жағдайларды
Бас бостандығынан айрылмастан түзеу жұмыстарына жазалау негізі жазалардың бірі
Бас бостандығынан айырмай қолданылатын түзеу жұмыстары /ҚК-тің 43 бабы/
Түзеу жұмыстарына сотталған адамның табысынан соттың үкімімен белгіленген мөлшерінде,
Мұндай жазаның тәрбиелік мәні зор. Жұмыс орнында түзеу жазасына
Тағы бір мысал келтіріп көрелік: Боровиков атты азаматты айыптайтын
Сот Боровиковтың іс-әрекетін Қылмыстық Кодекстің 175-бабының 2 бөліміне жатады
Боровиковқа жаза тағайындау кезінде сот мән-жағдайды жеңілдететін де, ауырлататын
Бас бостандығынан айыру сотталушы колония-қонысқа жіберу, жалпы қатаң, ерекше
Үкім шығару кезінде он сегіз жасқа толмай бас бостандығынан
Тағы бір мысал келтіріп көрелік: 2007 жылы тамыз айында
Мүлікті тәркілеу дегеніміздің өзі /ҚРҚК-нің 51 бабы/ қылмыстың жасалудың
Қорыта айтқанда, жаза белгілеген кезде, соттар жазалау шараларынан басқа,
Біздің қазақ халқы Кеңес өкіметі орнағанға дейін ұрлықпен өте
Жеті жарғының бесінші жарғысында: «Өреде тұрған, тұсаулы жүрген Сәйгүлік
Ал енді сол заңның жетінші жарғысында «ұрланған жылқы, өзге
Мұнан шығаратын қорытынды, кеңес өкіметі орнағанға дейін, Қазақ елінде
Сондықтан да қазіргі нарық заманында да ұрлыққа қарсы күресті
1995 жылдан бастап Республика көлемінде қылмысты оқиғалардың алдын алу,
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі уақыт - қазақ халқының егеменді ел болып, Қазақстан
Бірақ осындай жақсылық істердің көлеңкесінде қашан да жағымсыз тірліктің
Қылмысты жасайтын ерекше бір топ адамдар емес, дегенмен, 14
Қазақстанда ұрлықтың өсуіне негіз болатын себептердің ішінде әсіресе мыналарды
Қазіргі кезде қалалық жердегі қылмыспен ауылдық жердегі қылмыстың статистикалық
Дегенмен, қалалық жерлерде ұрлық қылмысының азайғанын көрсеткіштер бойынша көруге
Ауылдық жерде өріс алып тұрған қылмыс түрі - мал
Қазіргі нарықтық экономика заңында, еліміздегі экономикалық жағдайдың өте ауыр
Тағы бір айта кететін мәселелердің бірі — ол Қазақстан
Мұндай шаралар біздің ата-бабамыздан келе жатқан жазалардың бірі. Мысалы:
Сонымен қылмысқа қарсы күресте, оның ішінде бөтеннің меншігіне жасалған
Бүгінгі күні ұрлықтың өршіп, санының ғана емес, түрінің де
Адамзат жаратылғалы бері ұрлық істер болып келеді. Сондай-ақ қатал
Қорытынды: Бөтеннің мүліктеріне қол сұққандар үшін бірдей қылмыстық жауап
Меншікке жаңа қылмыстық жобадағы меншікке қарсы қылмыстар деген тарау
СІЛТЕМЕЛЕР:
1. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық жалпы бөлім. Алматы, 1999
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі, 16 шілде 1997 ж.
3. Облыстық соттың іс қағаздары.
4. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, 1995 жылы қабылданған және
5. Уголовное право /право казахстанские, право международное/ /под.ред. И.И.Рогови,
6. А.В.Наумов Қылмыстық құқық, жалпы бөлім, Астана, 2001 жыл
7. Қазақстан Республикасы Жоғарғы соты пленумының 1996 жылғы 25
8. Преступление против собственности, Алматы, 1997 жыл.
9. Қалалық соттың іс қағаздары.
10. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім, Алматы,
1І. УК Каз ССР, Алмата, 1987 год, УК
12. 3елинский А.Ф. Рецидив
ІЗ. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Пленумының қаулылар жинағы, 1997
14. Е.Алауов «Основания уголовной ответственности /Закон и время, 4,
15. 0рымбаев Р. Специальный субъект преступления, Алмата,
16. Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері, 2001 ж.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, 1995 жылы қабылданған және
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі, 16 шілде 1997 ж.
3. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі, Алматы, 1994 жылы 24
4. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім, Алматы,
5. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Пленумының қаулылар жинағы, 1997
6. Постановление Пленума Верховного Суда СССР 11
7. Қазақстан Республикасы Жоғарғы соты пленумының 1996 жылғы 25
8. 3аң газеті, 1999 жыл 23 маусым, Заң және
9. Е.Алауов «О
10. Е.Алауов «Основания уголовной ответственности /Закон и время, 4,
11. Уголовное право /право
12. 3аконопослушание и правопорядок
ІЗ. Орымбаев Р. Спиециальный субъект преступления, Алмата,
14. Н.Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері, 2001 ж.
15. Гуров А.Н. Профессиональное преступность, прошлое и современность, Москва
16. УК Каз ССР, Алмата, 1987г., УК Республики Казахстан
17. Учебник уголовный право, под.ред. Кудрявцева, 1996 г. Спарк.
18. Советское уголовное право, часть общ. М., 1983 г.
19. 3елинский А.Ф. Рецидив
20. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім. Алматы, 1999
21. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі, 16 шілде 1997 ж.
22. Комментарий к уголовному кодексу Республики Казахстан, отв Редакторы:
23. Полубинская С.В., К вопросу о целях наказания, Проблемы
24. Рейзман Е.Л., Уголовнвие
25. 3дровосмыслова Б.В. Уголовное право, М., 1994 г.
26. Балтабаев К.Ж., Исполнение наказании; Законодательство Республики Казахстан и
27. Уголовное право /право казахстанские, право международное/. /Под.ред.
28. 0рынбаев Р. «Специальный
29. Преступление против собственности, Алматы, 1997 жыл.
30. ҚР Қылмыстық Кодексіне түсінік, Алматы, 2001 жыл.
ЗІ .А.В.Наумов Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім, Астана 2001 жыл.
Сот практикасы:
32. Облыстық соттың іс қағаздары
33. Қалалық соттың іс қағаздары.
3
Бас бостандығынан заңсыз айыру әрекетінің қылмыстық- құқықтық сипаттамасы
Тұлғаның Конституциялық кепілдендірілген жеке бас бостандығына қол сұғатын адам ұрлау қылмысының қылмыстық-құқықтық және криминологиялық сипаттамасы
Бөтен мүлікті ұрлаудың объектісі
Бөтен мүлікті ұрлаудың обьективтік және субьективтікбелгілері
Автомобильді не өзге де көлік құралдарын заңсыз айдап әкету үшін қылмыстық жауаптылық
Бөтеннің мүлкін ұрлаудың қылмыстық құқықтық сипаттамасы, онымен күресудің шаралары
БӨТЕН МҮЛІКТІ ҰРЛАУ ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ НЫШАНДАРЫ
Жеке адамның бостандығына қарсы қол сұғушылықтар үшін қылмыстық жауаптылықтың теориялық мәселелерін зерттеу
БӨТЕН МҮЛІКТІ ТОНАУДЫҢ ҚҰРАМЫ ЖӘНЕ БӨТЕН МҮЛІКТІ ҰРЛАУДЫҢ НЫСАНДАРЫМЕН БАЙЛАНЫСЫ
БӨТЕННІҢ МЕНШІГІН ҰРЛАУДЫҢ ТҮСІНІГІ